Vakabulai Ira na Rarawa o Jiova

“Sa levu na ka rarawa sa yaco vua na yalododonu; ia sa vakabulai koya ko Jiova mai na ka kecega.”​—SAME 34:19.

1, 2. Na leqa cava e sotava e dua na lotu Vakarisito yalodina, na cava eda na vakila tale ga kina?

SA RUASAGAVULU vakacaca na yabaki na nona iVakadinadina i Jiova voli mai e dua na goneyalewa e yacana o Kelera.a E painia tudei voli mai ena dua na gauna o koya. E vakamareqeta dina na itavi oya. Ia, ena dua na gauna lekaleka sa oti, e mai yalolailai qai galili o koya. E kaya: “Au tagi tu ga.” Me valuta na nona yalolailai, e vakayagataka vakalevu na gauna o Kelera me vuli kina vakataki koya. “Ia, e sega ni veisau rawa na ituvaki ni noqu rai,” e kaya o koya. “Ena levu ni noqu yalolailai, au sa bolea ga meu mate.”

² O dau yalolailai beka ena so na gauna? Nida iVakadinadina i Jiova e tiko na vuna e dodonu meda marau kina baleta ni noda sokalou e “yaga e na veika ni bula oqo kei na bula tale ga sa bera mai.” (1 Timoci 4:​8, VV) Eda sa tiko ena parataisi vakayalo ena gauna oqo! Ia e kena ibalebale beka oqo nida na taqomaki mai na rarawa? Sega! E kaya na iVolatabu: “Sa levu na ka rarawa sa yaco vua na yalododonu.” (Same 34:19) E sega ni kurabuitaki oqo baleta “ni sa tu na vuravura taucoko e na kaukauwa ni Vunica,” o Setani na Tevoro. (1 Joni 5:​19, VV) Eda vakila kece na revurevu ni veiliutaki i Setani.​​—Efeso 6:​12.

Revurevu ni Rarawa

3. Cavuti ira e so na tamata ni Kalou era vakamacalataki ena iVolatabu era rarawa vakalevu.

³ E rawa ni vakayalolailaitaki keda na rarawa vakabalavu. (Vosa Vakaibalebale 15:15) Vakasamataka mada na tamata yalododonu o Jope. Ena gauna dredre e vakatovolei tiko kina, e kaya kina o Jope: “A tamata sa sucu maivua na yalewa sa vica walega na nona siga, ka sa vutu ni rarawa.” (Jope 14:1) Sa sega sara tu ga ni marau o Jope. Ena loma ni dua na gauna, e nanuma o Jope ni sa guilecavi koya o Jiova. (Jope 29:​1-5) O Jope e sega ni tamata ni Kalou duadua ga e sotava na rarawa. E vakaraitaka vei keda na iVolatabu ni a “rarawa na yalona” o Ana baleta ni sega ni vakaluveni. (1 Samuela 1:​9-​11) Ni lomaleqataka e dua na ka e vauca na nona vuvale, e kaya o Repeka: “Sa ka rarawa na noqu bula.” (Vakatekivu 27:46) Ni vakananuma na veicala e cakava, e kaya o Tevita: “Au sa tagi lako e na siga ka bogi mai.” (Same 38:6) E laurai ena vica na ivakaraitaki oqo nira vosota tale ga na rarawa o ira na tagane kei na yalewa era qarava na Kalou ni bera na gauna vakarisito.

4. Na cava e sega ni kurabuitaki kina nira na yalolailai e so na lotu Vakarisito nikua?

⁴ Vakacava o keda na lotu Vakarisito? E raica rawa na yapositolo o Paula ni veiganiti me tukuna vei ira mai Cesalonaika mera “vakayaloqaqataki ira era yalo lailai.” (1 Cesalonaika 5:​14, VV) E kaya e dua na ivola ni vosa vaKirisi e vakadewataki me “yalo lailai” e rawa ni tukuni tale ga me baleti ira “era lomaleqataka e dua na ka ena loma ni dua na gauna.” E vakaraitaka na vosa i Paula oya ni so vei ira na lumuti ena yalo tabu era lomabibi tu. Era yalolailai tale ga e so na lotu Vakarisito ena gauna oqo. Ia na cava e vakavuna mera yalolailai? Meda raica mada e tolu na vuna levu.

Rawa ni Vakararawataki Keda Noda Tamata iValavala Ca

5, 6. Na veivakacegui cava e solia vei keda na Roma 7:​22-​25?

⁵ Era sega ni vakataki ira na “sa yali na nodra kila na madua” na lotu Vakarisito dina baleta nira vakila tiko na revurevu ni nodra tamata ivalavala ca. (Efeso 4:​19, VV) Era vakataki Paula ga, o koya e vola: “E taleitaka na lomaqu mai loma na lawa ni Kalou. Ia au sa qai raica ni dua tale na lawa e cakacaka tiko e yagoqu, ka lawa oya e saqata na lawa ka taleitaka na lomaqu. Sa vakabobulataki au kina na lawa oya ki na i valavala ca sa cakacaka tiko e yagoqu.” E qai kuria o Paula: “Au sa tamata vakaloloma dina o i au!”​​—Roma 7:​22-​24, VV.

⁶ Sa bau yacovi iko beka na ka e yacovi Paula oya? E sega ni cala ke o vakila ni o tamata ivalavala ca, baleta ni o na vakila kina na ca ni ivalavala ca, ena uqeti iko tale ga mo cata na veika ca. Ia e sega ni dodonu mo rarawataka tiko na nomu malumalumu oqo. E kuria o Paula: “Me vakavinavinakataki na Kalou e na vuku ni noda turaga ko Jisu Karisito!” (Roma 7:​25) Io, e nuitaka tu o Paula ni na sereki koya mai na nona ivalavala ca na vakadavei ni dra i Jisu.​​—Roma 5:​18.

7. Na cava ena vukea e dua me kua ni rarawataka na nona tamata ivalavala ca?

⁷ Kevaka o dau rarawataka na nomu tamata ivalavala ca, me vakacegui iko mada ga na veika e vola na yapositolo o Joni: “Kevaka sai valavala ca e dua, sa dua na noda Dautataro vei Tamada, ko Jisu Karisito, na yalododonu: ia sai bulubulu ni nodai valavala ca ko koya; a sa sega e na vuku ni noda walega, e na vuku talega ni nodra na kai vuravura kecega.” (1 Joni 2:​1, 2) Io, kevaka o rarawataka na nomu tamata ivalavala ca, nanuma ni o Jisu e mate ena vukudra na tamata ivalavala ca, e sega ni mate ena vukudra na sega ni ivalavala ca. Io, “sa i valavala ca kece ga na tamata ka sa sega ni kune vei keda na i tovo ni Kalou.”​​—Roma 3:​23,VV.

8, 9. Na cava meda kua kina ni dau vakacalai keda vakataki keda?

⁸  Kaya mada o a vakayacora e dua na ivalavala ca bibi. E sega ni vakabekataki ni o sa tusanaka vakavica vei Jiova ena nomu masu. Era sa vukei ira vakayalo tale ga na qase ni ivavakoso vakarisito. (Jemesa 5:​14, 15) O veivutuni dina, o qai vakadonui mo lewe tiko ga ni ivavakoso. Se o sa biuta na isoqosoqo ni Kalou ena loma ni dua na gauna, ia o qai veivutuni mo rawa kina ni savasava tale. Se e vei vei rau na ituvaki oqori o sotava, o na rawa ni dau nanuma tale na ivalavala ca o cakava oya qai vakararawataki iko voli ga. Ke vaka kina, nanuma ni o Jiova e dau veivosoti “vakalevu.” (Aisea 55:​7, NW) E sega tale ga ni vinakata o koya mo yalolailai. Ia, oya sara ga na ka e vinakata o Setani. (2 Korinica 2:​7, 10, 11) Ena vakarusai na Tevoro baleta oya na itotogi e dodonu me tau vua, ia e vinakata o koya mo nanuma ni dodonu me tau tale ga vei iko na itotogi oya. (Vakatakila 20:10) Kua ni vakatarai Setani me vakamatea na nomu vakabauta. (Efeso 6:​11) Vorati koya ena nona sasaga oqori, me vaka ga nomu vorata na veika tale e so.​​—1 Pita 5:9.

⁹ E vakatokai o Setani ena Vakatakila 12:​10, me “daubeitaki ira na wekada,” oya o ira na lotu Vakarisito lumuti. E “beitaki ira tikoga e na mata ni Kalou e na siga kei na bogi.” Na tikinivolatabu oqo ena vukei iko mo raica ni o Setani e dauveibeitaki vakailasu qai marautaka tale ga ni raica nida beitaki keda nida ca, na ka e sega ni cakava vei keda o Jiova. (1 Joni 3:​19-​22) Na cava e betena na noda rarawataka vakalevu na cala eda cakava kevaka e rawa ni vakavuna meda soro koso? Kua ni vakatarai Setani me vakacacana na nomu veiwekani kei na Kalou. Kua vakadua ni vakalaivi Setani me vakavuna na nomu guilecava ni o Jiova e “yalololoma ka daulomasoli, sa vosovoso vakadede, ka levu na nona yalovinaka.”​​—Lako Yani 34:6.

Rawa Nida Yalolailai ni Vakaiyalayala na Ka Eda Cakava

10. E rawa ni vakayalolailaitaki keda vakacava na kena vakaiyalayala ga na ka eda rawa ni cakava?

¹⁰ Era yalolailai e so na lotu Vakaristo baleta ni vakaiyalayala ga na nodra qarava na Kalou. Vakacava o iko? De vakaleqa beka na nomu vakayagataka na levu ni gauna o dau vakayagataka e liu na kena tauvi iko e dua na mate levu se o sa qase mai. Era vakauqeti na lotu Vakarisito mera volia na gauna mera qai vakayagataka ena cakacaka ni Kalou. (Efeso 5:​15, 16) Ia vakacava ke tarova na nomu vakayagataki iko vakalevu ena cakacaka vakavunau na kena vakaiyalayala ga na ka o rawa ni cakava qai vakavuna na nomu yalolailai?

11. E yaga vakacava vei keda na ivakasala i Paula ena Kalatia 6:4?

¹¹ E uqeti keda na iVolatabu meda kua ni vucesa ia meda “vakataki ira ga era sa vakabauta ka dau vosota vakadede ka ra na taukena na veika e sa yalataka na Kalou.” (Iperiu 6:​12, VV) Ena rawa oqo kevaka eda raica na nodra ivakaraitaki vinaka da qai vakatotomuria na nodra vakabauta. Ia ena sega ni yaga na noda vakatauvatani keda kei ira tale e so da qai nanuma ni sega ni yaga na veika eda cakava tiko. Ke vaka kina, meda kauaitaka na ivakasala i Paula: “Me dui lewai koya vakavinaka na tamata yadua; kevaka e vinaka na nona lewa, e na qai rekitaka ga na ka e cakava, ka sega e na ka e cakava na tamata tani.”​​—Kalatia 6:​4, VV.

12. Na cava meda marautaka kina na cakacaka eda cakava vei Jiova?

¹² Kevaka e yalana na veika eda cakava na mate levu e tauvi keda tiko, e dodonu meda marau ga na lotu Vakarisito. E vakadeitaka vei keda na iVolatabu: “Ni sa sega ni tawa dodonu na Kalou me guilecava na nomudou cakacaka, kei na loloma, dou vakatakila ki na yacana.” (Iperiu 6:​10) De dua sa vakadredretaka mo cakava na veika o dau cakava e liu e dua na ituvaki o sotava tiko ia o sega ni cakava rawa kina e dua na ka. E rawa ni vukei iko o Jiova mo vakaitavi ena so na basoga ni cakacaka vakavunau me vaka na vunau ena talevoni kei na nomu volavola. Ena vakalougatataki iko tale ga o Jiova baleta ni o lomani koya ena lomamu kei na yalomu taucoko, o qai lomani ira tale ga na kai nomu.​​—Maciu 22:​36-​40.

Rawa ni Vakayalolailaitaki Keda na “Gauna Cacamatua”

13, 14. (a) E rawa ni vakararawataki keda vakacava na noda bula tiko ena “gauna cacamatua” oqo? (b) E vakilai vakacava na caca veiwekani ena gauna oqo?

¹³ Dina ga nida sa vakanamata tiko meda lai bula ena vuravura vou ni yalododonu e vakarautaka na Kalou, ia ena gauna oqo eda se bula tiko ena “gauna cacamatua qai lewalewai dredre.” (2 Timoci 3:​1, NW) Ia e vakacegui keda na noda kila ni veika rarawa eda sotava tiko oqo e vakaraitaka ni sa voleka na noda vakabulai. Ia, e tarai keda na veika e yaco yavokiti keda tiko. Me kena ivakaraitaki, de sega tiko beka nomu cakacaka saumi. De lailai beka ga na cakacaka saumi e tu. Ni oti e vica na vula, de o na taroga beka se kauaitaka tiko o Jiova na veika o sotava tiko se sega, e rogoca beka nomu masu. De o rairai vakaduiduitaki se vakayacori vei iko e dua na ka e tawadodonu. Ni o wilika na veiulutaga ena niusiveva, de o vakataki Loti beka ena nona ‘rarawataka vakalevu’ na nodra ivalavala ca na tu yavoliti koya.​​—2 Pita 2:​7, VV.

¹⁴ Eda na sega ni rawa ni raibaleta e dua na ivakatakilakila ni gauna ni ivakataotioti. E parofisaitaka na iVolatabu ni na levu era na “caca veiwekani.” (2 Timoci 3:3) E levu na vuvale era sega sara ga ni veilomani. E “vakadinadinataki ni levu na tamata era vakamatei, ra moku, se ra vakacacani mai vei ira na lewe ga ni nodra vuvale,” e kaya na ivola na Family Violence. “Na vanua sara ga e dodonu mera taqomaki kina na uabula kei na gone, sa yaco tale me vanua rerevaki duadua.” O ira na sa sotava na draki ni bula dredre era na dau lomaleqa vakalevu ra qai dau rarawa tale ga ena gauna era sa qase kina. Vakacava ke o sa vakila tiko na leqa oqori?

15. E uasivi vakacava na loloma i Jiova mai na nodra loloma na tamata?

¹⁵ E lagata na daunisame o Tevita: “Ni sa laivi au na tamaqu kei na tinaqu, ena qai keveti au cake ko Jiova.” (Same 27:10) E veivakacegui dina na noda kila ni uasivi cake na nona loloma o Jiova mai na nodrau loloma na noda itubutubu! Se mani mosi vakacava na nodrau biuti iko se nodrau vakararawataki iko na nomu itubutubu, ena sega ni vakaleqa oqori na levu ni nona lomani iko o Jiova. (Roma 8:​38, 39) Nanuma ni Kalou e dau vakayarayarataki ira mai o ira e lomana. (Joni 3:​16; 6:​44) Se mani cava era cakava vei iko na tamata, e lomani iko tiko ga na Tamamu vakalomalagi!

Sala me Wali Kina na Rarawa

16, 17. Ni dua e rarawa, na cava e rawa ni cakava me kaukaua tiko kina vakayalo?

¹⁶ E rawa mo walia na rarawa. Ena vinakati mo dau vakaitavi vakalevu ena veicakacaka e gadrevi vua na lotu Vakarisito. Dau vakasamataka na ka e tukuna na Vosa ni Kalou, vakauasivi ena gauna o yalolailai kina vakalevu. E lagata na daunisame: “Ni’u a kaya, sa tidara na yavaqu; sa qai tokoni au, Jiova, na nomuni loloma. Ni sa rui levu na noqu nanuma sa leqa kina na lomaqu, sa vakamarautaka na yaloqu na nomuni dauveivakacegui.” (Same 94:​18, 19) Nomu wilika wasoma na iVolatabu ena vukea me vakasinaiti na nomu vakasama ena vosa e veivakacegui qai veivakatataki cake.

¹⁷ E bibi tale ga na masu. Kevaka mada ga o sega ni rawa ni vakaraitaka kece sara na veika e tu e lomamu ena vosa, e kila vinaka o Jiova na ka o via tukuna tiko. (Roma 8:​26, 27) E solia na veivakadeitaki oqo na daunisame: “Mo biuta vei Jiova na nomui colacola bibi, ena tokoni iko ko koya: ena sega ni laivi ira na yalododonu me ra vakayavalataki e na dua na gauna.”​​—Same 55:22.

18. Na cava e rawa ni cakava o koya e yalolailai?

¹⁸ E so era sa yalolailai balavu tu mai.b Ke o dua vei ira oqori, dau tovolea mo vakasamataka na vuravura vou kei na gauna ‘ena sega ni kaya kina e dua na lewe ni koro, Au sa tauvi mate.’ (Aisea 33:24) Ke o dau yalolailai tu ga, de na vinaka mo lai raica na vuniwai. (Maciu 9:​12) E bibi tale ga mo dau qarauna na nomu bula. E rawa ni veivuke na nomu kania na kakana vinaka kei na nomu vakaukaua yago. Dau vakacegu vinaka tale ga. Kua ni yadra sivia ena nomu sara retioyaloyalo, kua tale ga ni vakaitavi ena ka ni veivakamarautaki ena vakaoca na nomu vakasama kei na yagomu. Tomana tiko ga na nomu cakava na cakacaka e vakamarautaka na Kalou! Dina ga ni se bera na gauna ena ‘tavoya tani kina na wainimata kece ga’ o Jiova, ia ena vukei iko mo vosota.​​—Vakatakila 21:4; 1 Korinica 10:13.

Bula Tiko “e Ruku ni Liga Kaukauwa ni Kalou”

19. Na cava e yalataka o Jiova vei ira na rarawa tiko?

¹⁹ Dina ga ena levu na rarawa e sotava na tamata yalododonu, ia e vakadeitaka na iVolatabu ni na “vakabulai koya ko Jiova mai na ka kecega.” (Same 34:19) E veivakabulai vakacava na Kalou? Ni masulaka wasoma na yapositolo o Paula me vakabulai mai na ‘kau e lauta tiko na lewena,’ e tukuna vua o Jiova: “Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa vakalevui na noqu kaukauwa, ni sa malumalumu e dua.” (2 Korinica 12:​7-9) Na cava e yalataka o Jiova vei Paula, kei na cava e yalataka tale ga vei iko? E sega ni nomu vakabulai ena gauna oqo, ia e yalataka ga me solia vei iko na kaukaua mo rawa kina ni vosota.

20. Na cava e yalataka na 1 Pita 5:​6, 7 me baleta na gauna eda vakatovolei kina?

²⁰ A vola na yapositolo o Pita: “Dou qai vakamalumalumutaki kemudou e ruku ni liga kaukauwa ni Kalou, me vakalevulevui kemudou cake ko koya e na gauna sa lokuci: ka dou biuta vei koya na nomudou lomaocaoca kecega ni sa daunanumi kemudou ko koya.” (1 Pita 5:​6, 7) Ena sega ni biuti iko o Jiova baleta ni nanumi iko o koya. Ena tokoni iko ena gauna o vakatovolei kina. Nanuma tiko ni o ira na lotu Vakarisito yalodina era na taqomaki ena “ruku ni liga kaukauwa ni Kalou.” Nida qaravi koya, ena solia vei keda o Jiova na kaukaua meda dau vosota. Kevaka eda yalodina tiko ga vua, ena sega ni dua na ka e vakaleqai keda vakayalo. O koya gona, meda yalodina tiko mada ga vei Jiova me rawa kina nida lai marautaka na vuravura vou e yalataka vei keda, na gauna ena qai vakaoti kina vakadua na rarawa!

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma tiko?

• Na cava era rarawa tale ga kina na tamata i Jiova?

• Na cava e so na ka e vakavuna mera yalolailai na tamata ni Kalou?

• E vukei keda vakacava o Jiova meda vosota na nuiqawaqawa?

• Eda taqomaki vakacava ena “ruku ni liga kaukauwa ni Kalou”?

[iYaloyalo ena tabana e 25]

Era na marau na tamata i Jiova dina ga nira sotava na veika rarawa

[iYaloyalo ena tabana e 28]

Na vunau ena talevoni e dua na sala eda qaravi Jiova kina ena lomada taucoko