iTalanoa ni Nona Bula
Vukei au o Jiova Meu Qarava Vinaka Noqu iColacola
TALANOATAKA O DALE IRWIN
“SA RAUTA NA WALU NA GONE! SA NA VAKARUATAKI NA ICOLACOLA.” Oqori na ka e volai ena iulutaga ni dua na niusiveva ena vanua keitou tiko kina, qai vakamacalataki tiko kina na nodratou se qai sucu ga na luve i keirau druaiva, me ikuri ni va na luve i keirau yalewa sa tiko rawa. Niu se cauravou e sega ni bau lomaqu vakalailai meu vakawati, sa qai yawa sara na vakaluveni. Ia, au sa mai tamadratou tu oqo e walu vakadua na gone!
AU A sucu ena 1934 ena tauni o Mareeba, e Ositerelia. Keitou lewe tolu na gone, au qai gone duadua. E muri, keitou sa qai toki vakavuvale i Brisbane, lai veivakavulici sara toka o tinaqu ena wilivola ena Sigatabu ena lotu Wesele.
Ena itekitekivu ni 1938, e volai ena niusiveva ni vanua keitou tiko kina ni na rairai sega ni vakatarai me curuvanua yani i Ositerelia o Joseph F. Rutherford, e lako mai na itikotiko liu ni iVakadinadina i Jiova. “Na cava mada era cakava kina vaka oya vua?” e taroga o tinaqu vua na iVakadinadina e vunau yani e vale. E sauma na iVakadinadina oya: “Sega beka ni a kaya o Jisu nira na vakacacani na nona imuri?” E taura sara o Na na ivola lailai na Cure, e levu kina na ivakamacala me baleta na duidui ni lotu dina kei na lotu lasu.a E taleitaka na ivola lailai oya o Na, mani kauti keitou sara na gone ina nodra soqoni na iVakadinadina i Jiova ena Sigatabu ga e tarava. A saqata taumada o tamaqu, ia so na gauna e dau vola e so na taro vakaivolatabu me kauta o Na vua e dua na tacida tagane. Sa na qai vola lesu na isaunitaro na tacida oqo me kau vei Ta.
Dua na Sigatabu sa qai tomani keitou tu o Ta ina soqoni, e nona inaki me lai vakaraitaka sara ga na nona sega ni dau taleitaki ira na iVakadinadina. Ia, ni oti na soqoni rau veivosaki sara kei na ivakatawa dauveilakoyaki a sikova tiko yani na ivavakoso ena gauna oya, e veisautaka vakadua na rai i Ta, qai vakatara mada ga me vakayacori na vuli iVolatabu vakamacawa e vale, ra dau tiko kina na tataleitaki ena neitou itikotiko.
Rau papitaiso na noqu itubutubu ena Sepiteba 1938. Au papitaiso kei rau na tuakaqu ena Tiseba 1941 ena dua na soqo ni tikina a vakayacori e Hargreave Park, mai Serene, e New South Wales. Au se qai yabaki vitu kina. Oti oya au sa vakaitavi wasoma ena cakacaka vakavunau kei rau na noqu itubutubu. Ena gauna oya era dau kauta kina e veivale na iVakadinadina na misini na phonograph mera rogoca kina na itaukeinivale na ivunau katoni vakaivolatabu.
E dua na iVakadinadina au sega ni guilecava rawa o Bert Horton. E tiko e dua na nona motoka—qai toka e delana e dua na gusunivosa rogolevu kei na dua na misini ni kakaburaki. E dau ka talei na cakacaka vata kei Bert, vakauasivi vua e dua na gonetagane vakataki au. Kena ivakaraitaki, ni keirau dau vakatagitaka tiko na ivunau vakaivolatabu ena dua na delana, levu na gauna keirau dau raica ni sa vakadodonu tiko mai vei keirau na lori ni ovisa. Dau sogota totolo ga o Bert na misini, keirau qai toki ina dua tale na delana e vica vata na kilomita na kena yawa, me vakatagitaki kina e dua tale na ivunau. Levu sara na ka me baleta na nuitaki Jiova kei na doudou au vulica vei Bert kei ira na tacida era yalodina, ra qai yaloqaqa me vakataki koya.—Maciu 10:16.
Niu sa yabaki 12, au dau vunau taudua ga ni suka na vuli. Dua na gauna au sotava e dua na vuvale na Adshead. Toso na gauna, rau sa vulica na ka dina na itubutubu, vaka kina na walu na luvedrau, kei na levu tale na makubudrau. Au vakavinavinakataki Jiova ni vakatara e dua na gonetagane lailai vakataki au me tukuna na ka dina mai na iVolatabu ina vuvale vinaka oqo.—Maciu 21:16.
iTavi Dokai Niu se Gone
Au cakacaka vakaitalatala vakatabakidua niu sa yabaki 18, au qai lesi ina vanua o Maitland, e New South Wales. Ena yabaki 1956 au a sureti meu lai veiqaravi ena valenivolavola ni tabana e Ositerelia, e tiko mai Serene. Keimami lewe 20, qai dua na ikatolu era lumuti, e nodra inuinui mera na veiliutaki vata kei Karisito ena nona Matanitu vakalomalagi. Sa bau dua dina na itavi dokai na cakacaka vakavoleka kei ira oqori!—Luke 12:32; Vakatakila 1:6; 5:10.
E yali vakadua na noqu inakinaki meu na dawai tu ga ena gauna keirau sota kina kei Judy Helberg, e dua na painia rairai totoka a sureti tale ga yani ina valenivolavola ni tabana me dau vukei au vagauna ena so na veika bibi e vauca na soqo ni tikina. Keirau veidomoni kei Judy, ni oti tale e rua na yabaki keirau sa vakamau. Oti ga oya, keirau sa tekivu ena cakacaka vakaivakatawa ni tabacakacaka. Keirau dau sikova e yadua na ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova ena veimacawa qai dau vakauqeti ira na mataveitacini.
E vakasucuma o Judy ena 1960 na imatai ni luve i keirau, e yalewa o Kim. Ena gauna oqo ni qai dua e vakaluveni, sa macala ga ni na biuta na cakacaka vakaivakatawa ni tabacakacaka me sa na vakaitikotiko ga kina ena dua na vanua. Ia keirau kurabui ni keirau sureti me keirau tomana tiko ga na sikovi ira na ivavakoso. Ni oti na neirau masuti Jiova vakavica, keirau qai ciqoma na veisureti. Ena loma ni vitu tale na vula e tarava sa dau salavata tu kei keirau o Kim ena neitou vodo basi, waqavuka, kei na sitimanivanua ena ilakolako e 13,000 na kilomita, mera sikovi na ivavakoso yawa era tu e Queensland kei na Northern Territory. A se sega na neirau motoka ena gauna oya.
Keitou dau vakaicili ga ena nodra vale na mataveitacini. E sega na katuba ni rumunimoce qai vakailatilati ga ni sa rui vanua katakata, ia keirau dau lomaleqa ni tagitagi ena bogi o Kim. Sa qai tarabi dina na susugi gone vaka kina na qarava na neirau ilesilesi. Mani keitou toki sara i Brisbane me keitou lai vakaitikotiko kina, au qai tekivutaka e dua na noqu cakacaka meu daudroini. Ni sa yabaki rua o Kim, e qai dua tale na luve i keirau yalewa, o Petina.
Vosota na iTuvaki Dredre
Ena 1972, a tauvi Judy na mate na Hodgkin, e dua na mataqali matevuce na lymphoma, mani leqa kina, ia erau se lalai na luvequ yalewa, e dua e yabaki 12, dua tale e yabaki 10. Keitou luvuci sara ga ena rarawa levu. Ia, na gauna a tauvimate voli kina o Judy vaka kina ni sa takali, e vakacegui keitou o Jiova ena nona Vosa, na yalona tabu, kei ira na mataveitacini. Keitou vakaukauataki tale ga ena ivoladraudrau Na Vale ni Vakatawa keitou wilika ni oti toka ga nona leqa. E tiko kina e dua na iulutaga e baleta sara ga na veivakatovolei eda sotava yadudua, okati kina na lolosi, qai vakaraitaka tale ga ni veivakatovolei ena vukei keda meda bucina na veitovo vakalou me vaka na vosota, vakabauta, kei na yalodina.b—Jemesa 1:2-4.
Ni sa leqa o Judy, keitou sa qai veivolekati sara vakaveitamani. Ia, au rawa ni tukuna vakadodonu ni sa bau ka ni bolebole dina meu tama, qai tina tale ga. Ia, rau vakarawarawataka na itavi oqori na luvequ yalewa oqo.
Vakawati Tale, Vuvale Levu
Yaco na gauna meu sa vakamau tale kina. Na watiqu vou o Mary, e via tautauvata sara ga na ka keirau sotava yarayara mai. A leqa tale ga na watina ena mate na Hodgkin. Sa rua tale tiko ga mai na luvenayalewa—o Colleen kei Jennifer. E gone o Colleen vei Petina ena tolu na yabaki. Sa ratou mai lewe va kece kina na luve i keirau yalewa, ratou yabaki 14, 12, 9, kei na 7.
Keirau vakatulewataka kei Mary ni keirau na dui vakavulici rau ga na luve i keirau, me yacova ni sa na rawarawa vei ratou me ratou ciqoma na ivakasala ni itubutubu vakacabecabe. Keirau saga vakaveiwatini me keirau muria e rua na lawa bibi. Dua, oya me keirau kua vakadua ni dau veiba e matadratou na gone, kei na kena ikarua, me salavata kei na ivakavuvuli ni iVolatabu ena Efeso 4:26, me keirau dau veivosakitaka na leqa me yacova sara ni sa wali—kevaka mada ga e taura na gauna balavu!
E vakasakiti dina na neitou sa mai rawata vinaka toka na bula ena vuvale vakacabecabe, ia e taura na gauna me seavu kina ena neitou vakanananu na leqa keitou a sotava mai. Kena ivakaraitaki, e nona “bogi ni tagi” o Mary na veibogi ni Moniti. Ni keitou vuli oti vakavuvale, ratou sa lai moce tale ga na yalewa, sa qai dau mai taluva yani na rarawa e kubuta tu o Mary ni sa dau sorova na tagi.
A vinakata o Mary me dua na luve i keirau. Ka ni rarawa ni a lutudole na gone. A qai bukete tale o Mary, ia dua na itukutuku levu sa waraki keitou toka. Na gauna e ilovi kina ena misini na ultrasound, e kunei ni buketetaka tiko e va na gone sega wale ga ni dua! Dua na ka na levu ni noqu kidroa, au qai sega ni vakabauta. Au sa yabaki 47, sa vakarau oqo meu tamadratou e walu vakadua na gone! Ena 14 Feperueri, 1982, ratou sucu kina na druaiva ni ratou se qai macawa 32, e a sele me vakasucu o tinadratou. E vaka oqo na ituvatuva ni nodratou sucu, o Clint e 1.6 na kilokaramu na kena bibi; o Cindy e 1.9 na kilokaramu; o Jeremy e 1.4 na kilokaramu; kei Danette e 1.7 na kilokaramu. Eratou duidui kece.
Ni ratou se qai sucu ga, e mai dabe sara e yasaqu nona vuniwai o Mary.
“O leqataka beka na nodratou na qaravi na gone?” e taroga.
Au qai kaya: “Au se sega mada ni sotava e dua na ka vaka oqo ena noqu bula.”
Ia, e tarai au dina na ka e tukuna tarava, e vakaukauataki au tale ga.
“Era na vukei iko na lewe ni nomu ivavakoso,” e kaya. “Kevaka mada ga e leqa lailai sara, era na tu vakarau mera vukei iko!”
Au vakavinavinakataka vakalevu na totoka ni nona veiqaravi na vuniwai oqo kei iratou na nona ilawalawa, ratou bulabula na va na gone, ratou qai kau i vale ni oti e vula rua.
Ka ni Bolebole na Susuga na Druaiva
Me vinaka na veiqaravi, keirau cakava kei Mary e dua na ituvatuva me dau muri ena loma ni veiya24 na aua. Ratou veivuke tale ga vakalevu ena meimei na va na luve i keirau yalewa eratou qase. Dina kina na ka e tukuna na vuniwai oya—ni dua mada ga na “leqa lailai” sa ra na tu vakarau na lewe ni ivavakoso mera vukei keitou. Ni se bera mada ga oya a tuvanaka o John MacArthur, e dua na noqu itokani dede, mera vakalevutaka na neitou vale e so na iVakadinadina era vakaivola ena taravale. Na gauna tale ga eratou sucu kina na gone era dau mai meimei e so na tacida yalewa. Na nodra veiqaravi vakayalololoma oqo e ivakaraitaki ni loloma dina vakarisito.—1 Joni 3:18.
Ena dua na yasana, eratou sa vaka tu ga me ratou “gone ni ivavakoso” na druaiva oqo. Nikua mada ga, eratou okati ira mera lewenivuvale na mataveitacini dau loloma era a vukei keitou. Ia, e yalewa vakawati ivakaraitaki vinaka o Mary, e solia vakayauyau nona gauna me qaravi ratou kina na luvena. E muria vinaka sara ga na ka e vulica ena Vosa ni Kalou kei na isoqosoqo. Ni oya ga na vanua ena kunea kina na ivakasala vinaka duadua!—Same 1:2, 3; Maciu 24:45.
E tiki bibi tiko ga ni neitou ituvatuva vakamacawa na soqoni vakarisito kei na cakacaka vakavunau, dina ga ni ka ni bolebole toka na nodratou qaravi e va na gonedramidrami. Keirau marautaka vakalevu ni rau bolea e rua na veiwatini keitou dau vuli iVolatabu tiko me rau mai vuli ga e vale. Dina ni vakarawarawataka na ka vei keirau, ia so na gauna ni vakacagau sara tiko ga na vuli sa dau sosovu ena vuku ni wawale o Mary, moce tale tu ga na gone e roqota tiko. Yaco na gauna ratou sa mai tacida vakayalo tale ga o rau ruarua na veiwatini oqori.
Veituberi ena iVolatabu Nira se Lalai
Ni se bera mada ga ni ratou cavuikalawa na gone, o ratou na luve i keirau qase kei keirau vakaveiwatini, keitou sa dau kauti iratou ina cakacaka vakavunau. Na gauna ratou sa lakolako kina keirau sa qai dau wase kei Mary me keirau yarua, qai rawarawa na kauti ratou. Ia levu na gauna eratou dau dolava sara ga na sala me caka kina na veivosaki kei ira na itaukeinivale dau vakarorogo. Dua na siga au sotava e dua na turaga e vakabauta ni nona ivakarau ni bula e dua ena muria ga na ka e tukuna na dauraikalokalo me baleta na siga e sucu kina. Au sega ni via sabaya na ka e kaya, ia au kaya ga niu na qai lesuvi koya mai ni bera na vakasigalevu. E vakadonuya, au mani lesuvi koya sara kei ratou na druaiva. E vakadigovi ratou ga ena qoroqoro niu sa tuvai iratou me vaka ga na veitaravi ni nodratou sucu. Oti keirau qai veitalanoa vinaka sara, sega ni baleta wale ga na duidui ni kedratou irairai, ia na duidui levu ni nodratou itovo, qai vakacalai kina na nona ile. “A sega beka ni vinaka meu tukuna vei iko na ile oya,” e kaya. “De vinaka meu na vakadidike tale mada.”
Ni ratou se lalai, ratou sega ni vinakata na le va oqo me ratou dau vakadodonutaki vata, keirau sa qai dau vakadodonutaki ratou yadudua ga ke ratou talaidredre. Ia, ratou kila ni dua ga na ivakaro e dau soli vei ratou kece. Ni ratou dau vakatovolei ena so na ituvaki e yaco e koronivuli, ratou na dei toka ga ena ivakavuvuli vakaivolatabu, ratou dau veivukei, qai dau nodratou mata tiko o Cindy. Era raica rawa na tamata na kaukaua e toka vei ira na drua vaka oqo!
Keirau sotava tale ga kei Mary na ka ni bolebole ena nodratou susugi na gone me ratou na yalodina tiko ga vei Jiova ni ratou sa itabagone. Keirau rawa ga ni kaya, kevaka mera a sega ni dau veivuke na lewe ni ivavakoso vaka kina na levu ni kakana vakayalo e vakarautaka na isoqosoqo rairai i Jiova, ke a dredre dina na itavi oqori. Keitou saga me keitou vuli iVolatabu wasoma, me keitou veivosaki tale ga vakalevu, dina ga ni dau sega ni rawarawa oqo. Ia, e sega ni matewale na sasaga oqori ni ratou vakatulewataka na walu na luve i keirau me ratou qaravi Jiova.
Bula Vaqase
Levu na itavi dokai au marautaka ni cakava ena veiyabaki sa sivi: au qase ni ivavakoso, ivakatawa ni koro, au qai dau veisosomitaki me ivakatawa ni tabacakacaka. Au a lewena tale ga na Komiti Veitaratara kei na Valenibula, e nona itavi me dau vukei ira na vuniwai ena nodra qaravi na iVakadinadina tauvimate nira sega ni vakayagataka na dra. Ena loma ni 34 na yabaki, au lesi ena itavi dokai meu daucakavakamau. E 350 taucoko na levu ni vakamau au sa qarava, wili kina na nodratou vakamau na ono na luvequ yalewa.
Au dau vakavinavinakataki Jiova ena nodrau yalodina ni tokoni au, taumada o Judy qai o Mary ena gauna oqo. (Vosa Vakaibalebale 31:10, 30) Sega wale ga ni rau dau tokoni au ena noqu itavi niu qase ni ivavakoso, rau dau ivakaraitaki vinaka tale ga ena cakacaka vakavunau, rau qai veivuke ena nodratou vakavulici na gone ena veika vakayalo.
Ena 1996, a kune vei au e dua na mate ni vakasama, qai vakavuna me dau ninini na ligaqu, dredre tale ga meu dau duri tu vakadodonu. Au sa sega gona ni qai droini rawa tale kina. Ia au se marautaka tiko ga na noqu veiqaravi vei Jiova, dina ga ni sa berabera tu na noqu itosotoso. Ia ena dua tale na yasana, au sa qai kauaitaki ira ga vakalevu na itabaqase.
Niu raica lesu na noqu bula, au vakavinavinaka vei Jiova ni dau vukei keitou vakavuvale me keitou marau tu ga, dina ni levu na ka ni bolebole keitou sotava. (Aisea 41:10) O keirau kei Mary, vaka kina o ratou na walu na luve i keirau, keitou vakavinavinaka ena nodra veitokoni kei na nodra veivuke na mataveitacini vakayalo. E sega ni tukuni rawa na levu ni sala era vakaraitaka kina na nodra loloma.—Joni 13:34, 35.
[iVakamacala e ra]
a Tabaka na iVakadinadina i Jiova, ia sa sega tale ni tabaki ena gauna oqo.
b Raica na Watchtower ni 15 Maji, 1972, tabana e 174-80.
[iYaloyalo ena tabana e 12]
Kei Na, na tuakaqu o Garth, kei na ganequ o Dawn, keitou vakarau gole tiko ina soqo ni tikina e Serene ena 1941
[iYaloyalo ena tabana e 13]
Vata kei Judy kei na luve i keirau o Kim, ena cakacaka vakaivakatawa ni tabacakacaka e Queensland
[iYaloyalo ena tabana e 15]
Ni ratou sa sucu na druaiva, ratou tu vakarau na va na luve i keirau yalewa qase kei ira na lewe ni ivavakoso mera veivuke