Tiko Ga Ena Loloma ni Kalou!
“Ko i kemuni na noqu i tokani lomani, . . . ni tikotiko ga e na loloma ni Kalou, . . . me kauti kemuni ki na bula tawa mudu.”—JUTA 20, 21, VV.
1, 2. E rawa vakacava meda tiko ga ena loloma ni Kalou?
ENA levu ni nona lomana o Jiova na vuravura ni kawatamata e tala mai kina na Luvena duabau ga e vakatubura me rawa kina vei ira na cakacakataka na nodra vakabauti koya mera rawata na bula tawamudu. (Joni 3:16) Eda kalougata dina na vakila na loloma oya! Ke o tamata i Jiova, e sega ni vakabekataki ni o na via vakila tiko na loloma oqori me tawamudu.
2 E vakamacalataka na tisaipeli o Juta na sala eda rawa ni tiko ga kina ena loloma ni Kalou. “Ni veivakatataki cake tiko ga vaka i kemuni e na nomuni vakabauta savasava sara; ka masu tiko e na kaukauwa ni Yalo Tabu,” e vola o Juta, “ni tikotiko ga e na loloma ni Kalou, ka waraka tiko me kauti kemuni ki na bula tawa mudu na noda Turaga ko Jisu Karisito.” (Juta 20, 21,VV) Ena vakaukauataki keda ena “vakabauta savasava sara,” se na ivakavuvuli vakarisito na noda vulica na Vosa ni Kalou kei na noda vunautaka na itukutuku vinaka. Me rawa nida tiko ga ena loloma ni Kalou, ena vinakati meda dau masuta na ‘yalo tabu’ me dusimaki keda voli. Me rawa nida vakalougatataki ena bula tawamudu, ena vinakati tale ga meda cakacakataka na noda vakabauta na isoro i Jisu Karisito.—1 Joni 4:10.
3. Na cava era sa sega ni iVakadinadina i Jiova kina e so?
3 So era vakabauta tu e liu era sa sega ni tiko ena loloma ni Kalou. Oqo e baleta nira sa digia mera muria na sala ca mera sa sega kina ni iVakadinadina i Jiova. Rawa vakacava mo kua ni muri ira oqori? Vakasamataka vinaka na veika ena tukuni oqo mo kua kina ni valavala ca ia mo tiko ga ena loloma ni Kalou.
Vakaraitaka Nomu Lomana na Kalou
4. E bibi vakacava na talairawarawa vua na Kalou?
4 Vakaraitaka na nomu lomana na Kalou ena nomu talairawarawa vua. (Maciu 22:37) “Sa i koya oqo na lomana na Kalou,” e vola na yapositolo o Joni, “me da muria na nona i vakaro; a sa sega ni i colacola bibi na nona i vakaro.” (1 Joni 5:3, VV) Na noda talairawarawa vua na Kalou ena vakaukauataki keda meda vorata na veivakatovolei, ena vakamarautaki keda tale ga. E kaya na daunisame: “Sa kalougata na tamata sa sega ni muria tiko na nodrai vakavuvuli na tamata ca. . . . ia ka sa marau tiko e na vunau i Jiova.”—Same 1:1, 2.
5. Na cava o na cakava me vakaraitaka ni o lomani Jiova?
5 Ni o lomani Jiova o na sega ni vakayacora na ivalavala ca bibi ena vakavuna me rogo ca kina na yacana. “Mo ni kakua ni soli au me’u dravudravua se me’u vutuniyau,” e masuta o Akuri. “Ni vakani au e na kakana sa rauti au: de’u mamau, ka lasutaki kemuni, ka kaya, ko cei ko Jiova? De’u dravudravua, ka butako, ka cavuta wale na yaca ni noqu Kalou.” (Vosa Vakaibalebale 30:1, 8, 9) Vakadeitaka mo kua ni ‘cavuta wale se vakarogocataka na yaca ni Kalou’ de vosavakacacataki kina. Tovolea ga mo dau cakava tu ga na veika dodonu me vakarokorokotaki kina o koya.—Same 86:12.
6. Na cava ena yaco ke o nakita na nomu valavala ca?
6 Masuta vakalevu na Tamamu vakalomalagi me vukei iko mo vorata na veivakatovolei ina ivalavala ca. (Maciu 6:13; Roma 12:12) Muria tiko ga na ivakasala ni Kalou me kua kina ni tarovi na nomu masu. (1 Pita 3:7) Ke o nakita na nomu valavala ca, o na tauca na vuana, ena vakatale ga e tabonaki koya o Jiova ena o me kua kina ni basika vua na nomu masu. (Lele i Jeremaia 3:42-44) Vakaraitaka na yalomalumalumu, qai masulaka mo kua ni cakava e dua na ka me rawa ni tarova na nomu toro voleka vua na Kalou ena masu.—2 Korinica 13:7.
Lomana na Luve ni Kalou
7, 8. E rawa vakacava meda cata na itovo vakasisila nida muria na ivunau i Jisu?
7 Vakaraitaka ni o lomani Jisu Karisito ena nomu muria na nona ivunau, oqo ena vukei iko mo kua ni valavala ca. “Kevaka dou sa talairawarawa ki na noqu vunau,” e kaya o Jisu, “dou na tiko ga e na noqu loloma; me vaka ka’u sa talairawarawa ki na vunau nei Tamaqu, ka tiko ga e na nona loloma.” (Joni 15:10) Ena vukei iko vakacava mo tiko ga ena loloma ni Kalou na nomu muria na vosa i Jisu?
8 Noda talairawarawa ina vosa i Jisu ena vukei keda meda bulataka na itovo savasava. E kaya na Lawa ni Kalou e solia vei ira na Isireli: “Mo kakua ni ia na veibutakoci.” (Lako Yani 20:14) Ia e vakaraitaka o Jisu na ivakavuvuli e vauci ena lawa oya ena nona kaya: “O koya yadua ena raica na yalewa me dodomo kina, sa dauyalewa oti kaya e lomana.” (Maciu 5:27, 28) E tukuna na yapositolo o Pita ni so na lewe ni ivavakoso ena imatai ni senitiuri e “sinai na matadra e na dauyalewa” ra qai “dauvakacalai ira na tamata era sa yalowai.” (2 Pita 2:14) Mo kua ni vakataki ira oqori, e rawa mo sega ni cakava na itovo vakasisila kevaka o lomana o qai talairawarawa vua na Kalou kei Karisito o qai saga me dei tiko ga na nomu veiwekani kei rau.
Me Dusimaki Iko na Yalo Tabu i Jiova
9. Me baleta na yalo tabu, na cava e rawa ni yaco ke dua e tomana tiko na nona valavala ca?
9 Masuta na yalo tabu ni Kalou, qai vakatara me dusimaki iko. (Luke 11:13; Kalatia 5:19-25) Ke o valavala ca tiko ga, e rawa ni tarova na Kalou na yalona tabu me kua ni sobuti iko. Ni valavala ca oti o Tevita kei Pacisepa, e qai kerea o Tevita vua na Kalou: “Ni kakua ni vakasevi au mai na matamuni; ka mo ni kakua ni kauta tani vei au na nomuni Yalo Tabu.” (Same 51:11) Ia ni a sega ni veivutunitaka na nona valavala ca, sa sega ni sobuti Tui Saula na yalo tabu ni Kalou. E valavala ca o Saula ena nona vakacabora na isoro kama, nona vakabulai ira na manumanu yavaiva, kei na nona vakabula na nodra tui na Amalekaiti. Oqo e vakavuna me kauta laivi o Jiova na yalona tabu vei Saula.—1 Samuela 13:1-14; 15:1-35; 16:14-23.
10. Na cava mo kua sara ni bau vakasamataka kina mo valavala ca?
10 Kua sara ni bau vakasamataka mo valavala ca. “Sa sega tale ni qai dua na i soro me na kauta tani na i valavala ca,” e vola na yapositolo o Paula, “kevaka eda sa nakita me da ia tiko ga na i valavala ca ni sa tukuni oti vei keda na ka dina.” (Iperiu 10:26-31, VV) E vakaloloma dina kevaka o nakita na nomu valavala ca!
Lomani Ira Dina na Tani
11, 12. Ena tarova vakacava na itovo vakasisila na loloma kei na veidokai?
11 Na noda lomani ira na tani ena tarovi keda meda vakayacora na itovo vakasisila. (Maciu 22:39) Na loloma oqori ena uqeti iko mo taqomaka na lomamu mo kua kina ni lai butakoca na nona domoni watina e dua. Oqori ena rawa ni tini ina veibutakoci. (Vosa Vakaibalebale 4:23; Jeremaia 4:14; 17:9, 10) Mo vakataki Jope ga na tamata yalododonu, o koya e sega ni via domona e dua tale na yalewa e sega ni watina.—Jope 31:1.
12 Ena vukei iko mo kua ni vakayacora na ivalavala ca bibi na nomu rokova na bula vakawati. A nakita na Kalou na vakawati kei na veiyacovi me vakatuburi kina na kawatamata. (Vakatekivu 1:26-28) Nanuma ni ka rokovi na gacagaca ni vakatubukawa baleta ni a nakiti me vakayagataki me vakatuburi kina na kawa. O ira na veibutakoci kei ira na veidauci era sa talaidredre vua na Kalou, era vakawalena na veiyacovi, era sega ni doka na vakawati, ra qai valavala ca ina yagodra. (1 Korinica 6:18, VV) Ia ke lomana na Kalou e dua qai talairawarawa tale ga vua, ena sega ni vakayacora na ivalavala e rawa ni vakasivoi kina mai na ivavakoso lotu Vakarisito.
13. E ‘vakayalia vakacava na iyau’ o koya e vakayacora na ivalavala vakasisila?
13 E dodonu meda kua ni dau vakasamataka na ivalavala tawadodonu mera kua kina ni rarawa o ira eda lomana. E kaya na Vosa Vakaibalebale 29:3: “Ko koya sa tiko vata kei ira na dautagane sa vakayalia wale na nonai yau.” O koya e sega ni veivutunitaka na nona veibutakoci sa vakaleqa sara ga na nona veiwekani kei na Kalou qai vakacacana tale ga na veilomani vakavuvale. Sa na rawa vei watina me sereki koya. (Maciu 19:9, VV) Se e veibutakoci o tagane se o yalewa, ena rarawa sara vakalevu o watina e sega ni cala kei ira na luvedrau kevaka e kavoro na vakawati. O sega li ni vakadinata ni dodonu meda qarauni keda mai na noda temaki ina ivalavala vakasisila baleta ni rui veivakaleqai vakalevu?
14. Na cava eda vulica me baleta na cakacala ena Vosa Vakaibalebale 6:30-35?
14 Ni sega ni rawa ni bokoci na veibutakoci e caka sa dodonu ga kina meda kua ni veibutakoci. E vakaraitaka na Vosa Vakaibalebale 6:30-35 ni sega ni cati na daubutako baleta ni via kana, ia e cati o koya e veibutakoci baleta ni ca na nona inaki. “Sa vakarusa na yalona” se nona bula o koya. Me vaka na Lawa e soli vei Mosese, e dodonu me vakamatei o koya. (Vunau ni Soro 20:10) E vakararawataki ira tale e so o koya e veibutakoci e sega ni veivutuni ena nona via vakaceguya ga na nona garogaro ca, ia ena sega ni tiko ena loloma ni Kalou baleta ena vakasivoi mai na ivavakoso vakarisito savasava.
Me Vinaka Tiko Nomu Lewaeloma
15. Sa na vakacava na lewaeloma e tavuni “me vaka e na kaukamea katakata”?
15 Ke da via tiko ga ena loloma ni Kalou, ena sega ni rawa meda vakalaiva na noda lewaeloma me sega ni kauaitaka na ivalavala ca. E kena ibalebale meda kua ni vakadonuya na ivakatagedegede ni itovo torosobu ni vuravura oqo, da qai digitaki ira vinaka na noda itokani, na veika eda wilika, kei na ka ni veivakamarautaki eda sarava se lakova. E kaya o Paula: “Ni na vuki tani eso mai na vakabauta e na gauna emuri, ni ra vakarogoca eso na yalo e dauveivakacalai kei na nodrai vakavuvuli na tevoro; e na nodra dauveivakaisini era sa vosa lasu, sa tavuni na nodra lewa-eloma me vaka e na kaukamea katakata.” (1 Timoci 4:1, 2) Na lewaeloma e tavuni “me vaka e na kaukamea katakata” e vaka na tikiniyago e tavuni sa sega ni vakila e dua na ka. Na lewaeloma vaka oqori sa na sega ni tukuna vei keda meda yawaki ira na vukitani kei na ituvaki e rawa ni vakavuna meda lako tani kina mai na vakabauta.
16. Na cava e rui bibi kina me vinaka na noda lewaeloma?
16 E vakatau na noda vakabulai ena kena vinaka na noda lewaeloma. (1 Pita 3:21) Nida sa mai vakabauta na dra nei Jisu e liviraki, sa vui na noda lewaeloma mai na veicakacaka tawayaga me rawa nida “qarava kina na Kalou bula.” (Iperiu 9:13, 14, VV) Kevaka gona eda nakita meda valavala ca, sa na dukadukali na noda lewaeloma, sa na sega kina ni rawa meda tamata savasava e veiganiti me cakava na cakacaka ni Kalou. (Taito 1:15) Ia ke vukei keda o Jiova, ena rawa ni vinaka na noda lewaeloma.
So na Sala e Tarova na Cakacala
17. Na cava na yaga ni nomu ‘muri Jiova tiko ga.’?
17 ‘Muri Jiova tiko ga,’ me vakataki Kelepi e Isireli makawa. (Vakarua 1:34-36) Cakava tiko ga na veika e loma ni Kalou, kua ni bau vakasamataka mo kana ena ‘teveli ni tevoro.’ (1 Korinica 10:21) Kua sara ni vukitani. Ni o vakayagataka ena vakavinavinaka na kakana vakayalo e vakarautaki ena teveli i Jiova, ena dredre mera vagolei iko tani o ira na ivakavuvuli lasulasu se o ira na ilala yalo ca. (Efeso 6:12; Juta 3, 4) Vakaliuca tiko ga na veika vakayalo, me vaka nomu vulica na iVolatabu, lakova na soqoni, kei na nomu vakaitavi ena cakacaka vakavunau. O na marau dina ni o muri Jiova vinaka o qai vakaogai iko tiko ena cakacaka ni Turaga.—1 Korinica 15:58, VV.
18. Ena veisautaka vakacava na nomu itovo na rerevaki Jiova?
18 Vakadeitaka ni o na ‘qarava vinaka na Kalou ena yalomatua kei na rere.’ (Iperiu 12:28) Ni o rerevaki Jiova, o na sega ni vakadonuya mo cakava e dua na ivalavala e sega ni kilikili. Ena vukei iko ga mo cakava na ka e vakarota o Pita vei ira na nona itokani lumuti: “Kevaka ko ni sa masuti koya me vaka sa Tamamuni ko koya sa dau lewa vakadodonu na cakacaka ni tamata yadua, ka sega ni dau veitotaki, ni vakaitovotaki kemuni e na vakarokoroko vua na Kalou e na gauna taucoko ni nomuni bula e vuravura.”—1 Pita 1:17, VV.
19. Ena vuku ni cava mo vakaitovotaki iko tiko ga kina ena veika o vulica mai na Vosa ni Kalou?
19 Vakaitovotaki iko tiko ga ena veika o vulica mai na Vosa ni Kalou. Oqo ena vukei iko mo sega ni vakayacora na ivalavala ca bibi baleta ni o sa okati iko vata kei ira “era sa vakavulica na lomadra ka sa rawa me ra vakaduiduitaka na vinaka mai na ca.” (Iperiu 5:14, VV) Mo qarauna vinaka na vosa o dau tauca kei na nomu itovo, gumatua mo lako tiko ga me vakataki ira na vuku, “vakayagataka vinaka na gauna” ni sa gauna ca oqo. “Ni vaqara na ka e vinakata na Turaga [o Jiova]” qai cakava tiko ga.—Efeso 5:15-17, VV; 2 Pita 3:17.
20. Na cava meda kua kina ni kocokoco?
20 Kua ni kocokoco ena nomu saga mo taukena na ka era taukena e so. E kaya e dua na iVunau e Tini: “Mo kakua ni kocova na nona vale na kai nomu; mo kakua ni domona na watina na kai nomu, se kocova nona tamata, se nona vada, se nona pulumokau, se nona asa, se dua na ka sa nona na kai nomu.” (Lako Yani 20:17) Na lawa oqo e taqomaki kina na nona vale, na watina, na nona tamata, kei na nona manumanu e dua. Qai bibi sara na ka e tukuna o Jisu ni kocokoco e vakadukadukalitaka na tamata.—Marika 7:20-23.
21, 22. Na cava me qarauna na lotu Vakarisito me kua kina ni valavala ca?
21 Qaqarauni vinaka me kua ni tini ina ivalavala ca na ka o garova. E vola na tisaipeli o Jemesa: “Sa dauveretaki na tamata yadua, ni sa vecei koya na nona garogaro ca ka bacani koya. Ni sa qai kunekune na garogaro ca, sa vakasucuma kina nai valavala ca: a sa oti nai valavala ca, sa qai vakasucuma na mate.” (Jemesa 1:14, 15) Me kena ivakaraitaki, ke a dau gunuva vakasivia na yaqona ni vavalagi se yaqona ni Viti e dua ena gauna e liu, de vinaka cake me kua ni maroroya e vale na yaqona ni vavalagi se yaqona ni Viti. Me kua ni rawai ena nona veitemaki e dua na yalewa o tagane se nona veitemaki o tagane ke yalewa, ena rairai gadrevi vua na lotu Vakarisito me veisautaka na vanua ni nona cakacaka se kabani e cakacaka tiko kina.—Vosa Vakaibalebale 6:23-28.
22 Kua ni vakavuna na nomu coko ina ivalavala ca. Na veisamei kei na dau vakasamataka na ivalavala vakasisila e rawa ni tini ena veidauci se veibutakoci. Na lasu lalai e rawa ni vakavuna na lasu lelevu e okati me ivalavala ca. Na butakoca na veika lalai e rawa ni vakamatea na lewaeloma me lai doudou kina e dua me butakoca na veika lelevu. Na vakadonui mada ga ni so na nodra vakabauta lalai na vukitani e rawa ni tini ina noda yaco tale ga meda vukitani.—Vosa Vakaibalebale 11:9; Vakatakila 21:8.
Vakacava ke O Valavala Ca?
23, 24. E veivakacegui vakacava na 2 Veigauna 6:29, 30 kei na Vosa Vakaibalebale 28:13?
23 Eda tamata ivalavala ca kece. (Dauvunau 7:20) Ke o vakayacora na ivalavala ca bibi, e rawa ni vakacegui iko na masu e cabora o Tui Solomoni ena gauna e vakatabui kina na valenisoro i Jiova. E masuta na Kalou o Solomoni: “Sa masu ka kerekere vei kemuni e dua na tamata, se ko ira kecega na nomuni tamata na Isireli, ni sa kila na tamata yadua na kena ca ni lomana, kei na nona rarawa a sa dodoka yani na ligana vaka ki na vale oqo; mo ni qai rogoca mai lomalagi, na yasana ko ni sa tiko kina, ia mo ni bokoca, ka mo ni solia vua na tamata yadua me vaka na nonai valavala kecega, ni kemuni sa kila na lomana; (ni kemuni sa kila, koi kemuni duaduaga na lomadra kecega na luve ni tamata).”—2 Veigauna 6:29, 30.
24 Io, e kila na ka e tu e lomada na Kalou, e dauveivosoti tale ga. E kaya na Vosa Vakaibalebale 28:13: “O koya sa ubia na nonai valavala ca ena sega ni tamata yaco: ia ko koya sa vakatusa ka biuta ena lomani.” E rawa ni vosoti keda na Kalou kevaka eda vakatusa na noda ivalavala ca da qai biuta sara ga vakadua na ivalavala ca oya. Ia, kevaka o malumalumu tu vakayalo, na cava tale ena rawa ni vukei iko mo tiko ga ena loloma ni Kalou?
O na Sauma Vakacava?
• E rawa vakacava meda tiko ga ena loloma ni Kalou?
• E vukei keda vakacava meda kua ni valavala ca na noda lomani rau na Kalou kei Karisito?
• E tarovi keda vakacava meda vakayacora na ivalavala tawakilikili na noda lomani ira na tani?
• Na cava e so na sala eda na sega ni cakacala kina?
[iYaloyalo ena tabana e 21]
E vakaraitaka o Juta na sala meda tiko ga kina ena loloma ni Kalou
[iYaloyalo ena tabana e 23]
Na kavoro ni vakawati e vakavuna mera rarawa na gone kei watina e sega ni cala
[iYaloyalo ena tabana e 24]
O na ‘muri Jiova tiko ga’ me vakataki Kelepi?
[iYaloyalo ena tabana e 25]
Masuta wasoma na veivuke mo kua kina ni rawai