O sa Beca Beka na Yalo Tabu?
“Sa tu nai valavala ca sa yaco kina na mate.”—1 JONI 5:16.
1, 2. Eda kila vakacava nida rawa ni beca na yalo tabu ni Kalou?
“DAU vakaleqai au tu na vakasama niu sa beca na yalo tabu.” Oqo na ka e vola e dua na marama mai Jamani, dina ga ni dau qarava na Kalou. E rawa beka vua na lotu Vakarisito me beca na yalo tabu, se na igu kaukaua ni Kalou?
2 Io, e rawa nida beca na yalo tabu i Jiova. E kaya o Jisu Karisito: “Sa rawa me ra kakua ni cudruvi na tamata e na vuku ni nodrai valavala ca, kei na nodra vosa ca kecega; ia sa sega ni rawa me ra kakua ni cudruvi na tamata era sa vosavakacacataka [“beca,” NW] na Yalo Tabu.” (Maciu 12:31) Eda vakasalataki: “Kevaka eda sai valavala ca ka sa yaloda kina, ni da sa kila oti nai vakavuvuli dina, sa qai sega tale e dua tani nai soro ni valavala ca: sa vo ga na noda waraka e na rere na siga ni lewa.” (Iperiu 10:26, 27) E vola tale ga na yapositolo o Joni: “Sa tu nai valavala ca sa yaco kina na mate.” (1 Joni 5:16) Ia, me na vakatau beka vei koya e cala bibi me kaya ni sa vakayacora “nai valavala ca sa yaco kina na mate”?
Eda na Vosoti Kevaka Eda Veivutuni
3. Na cava e dusia nida rarawataka dina na cala eda cakava?
3 O Jiova ga ena tauca na iotioti ni lewa me baleti ira na cala. E dau dodonu na nona vakatulewa, eda na qai saumi taro kece vua. (Vakatekivu 18:25; Roma 14:12) Ena vakatulewataka o Jiova kevaka eda sa vakayacora na ivalavala ca e sega ni vosoti rawa, e rawa tale ga ni kauta tani vei keda na yalona tabu. (Same 51:11) Ia, kevaka eda rarawataka dina na cala eda cakava, e kena irairai nida sa veivutuni dina. Na cava sara mada e okati ena veivutuni dina?
4. (a) Na cava na ibalebale ni veivutuni? (b) Na cava e veivakacegui kina na Same 103:10-14?
4 Na veivutuni e kena ibalebale noda veisautaka na noda rai me baleta na cala eda a cakava, se dua na ka ca eda a nakita tiko meda cakava. Kena ibalebale ni mositi keda se eda rarawataka, da qai gole tani mai na sala ca. Kevaka eda cala bibi da qai cavuikalawa me vakaraitaka nida sa veivutuni dina, ena vakacegui keda na vosa ni daunisame: “Sa sega ni lewa vei keda [o Jiova] me vaka na nodai valavala ca; ka sega talega ni cudruvi keda me vaka na noda caka ca. Me vaka na kena cecere ki vuravura ko lomalagi, sa vakakina na kena levu ni nona yalololoma vei ira era sa rerevaki koya. Me vaka na kena yawa na vanua e cadra kina na siga ki na vanua sa dromu kina na siga, sa vakayawataka vakakina vei keda ko koya na nodai valavala ca. Me vaka sa lomana na luvena e dua na tamata, sa lomani ira vakakina ko Jiova era sa rerevaki koya. Ni sa kila ko koya na nodai bulibuli; sa nanuma ga ni da sa kuvu-ni-soso.”—Same 103:10-14.
5, 6. Tukuna na vakasama bibi e tiko ena 1 Joni 3:19-22, qai vakamacalataka na ka e vakaibalebaletaka na yapositolo.
5 E veivakacegui tale ga na ka e tukuna na yapositolo o Joni: “Ia na ka oqo eda sa kila kina ni da sa dina; eda na vakadinadinataka talega kina na yaloda vua. Ia kevaka sa beitaki keda na yaloda ni da sa ca sa uasivi cake e na yaloda na Kalou, a sa kila na ka kecega. Oi kemudou sa lomani, kevaka sa sega ni beitaki keda na yaloda ni da sa ca, eda sa qai doudou rawa vua na Kalou. Ia na ka kecega eda sa kerea, eda sa rawata maivei koya, ni da sa muria na nona vunau, ka kitaka na veika sa vinaka vua.”—1 Joni 3:19-22.
6 Eda “kila . . . ni da sa dina” baleta nida lomani ira na tacida, da qai saga meda kua ni dau caka ca. (Same 119:11) Kevaka eda dau beitaki keda ena vuku ni cala eda cakava, ena vinaka meda nanuma tiko ni “sa uasivi cake e na yaloda na Kalou, a sa kila na ka kecega.” O Jiova e lomani keda baleta ni kila nida “lomani ira . . . na veiwekani e na loloma tawa lasu,” nida vorata tiko na ivalavala ca, kei na noda sasaga meda vakayacora na lomana. (1 Pita 1:22) Ena sega ni “beitaki keda” na yaloda kevaka eda nuitaki Jiova, da lomani ira na tacida, kei na noda sega ni nakita na cala eda cakava. Eda na masu ena “doudou . . . vua na Kalou,” ena qai rogoci keda o koya baleta nida muria tiko na nona vunau.
Era Beca na Yalo Tabu
7. Ena vakatau ena cava na kena vosoti se sega na ivalavala ca?
7 Na ivalavala ca cava e sega ni vosoti? Meda kila na kena isau, da dikeva mada e so na ivakaraitaki ena iVolatabu. Oqo ena vakacegui keda kevaka eda se rarawataka tiko ga na cala bibi eda cakava. Eda na raica ni sega soti ni vakatau ena mataqali cala eda cakava, ia ena vakatau tiko ena ivakarau ni yalo e vakaraitaki, kei na noda nakita se sega na cala eda cakava, me na qai kilai kina se rawa ni vosoti na ivalavala ca se sega.
8. Na sala cava era beca kina na yalo tabu na iliuliu ni lotu vakaJiu ena imatai ni senitiuri?
8 O ira na iliuliu ni lotu vakaJiu ena imatai ni senitiuri era beca na yalo tabu nira tusaqati Jisu vakaukaua. Era raica ni cakacaka tiko na yalo tabu ni Kalou vei Jisu ena cakamana a cakava me vakalagilagi kina o Jiova. Ia, era kaya o ira na meca oqo ni solia na kaukaua oya o Setani na Tevoro. E kaya kina o Jisu ni o ira era vosa vakacacataka na yalo tabu ni Kalou era vakayacora na ivalavala ca ena sega ni vosoti rawa “e na gauna oqo, se na gauna ena muri mai.”—Maciu 12:22-32.
9. Na cava na ibalebale ni vosa vakacaca, cava e qai tukuna o Jisu ena tikina oqo?
9 Na vosa vakacaca e dusia na vosa e vakarogorogocataka e dua, e veivakamavoataki, se veivakacacani. E ivurevure ni yalo tabu na Kalou. Ni dua e tukuna e dua na ka e beci kina na yalona tabu, e vaka ga sa vosabeca tiko na Kalou o Jiova. Eda na sega gona ni vosoti kevaka eda sega ni veivutunitaka na ka eda tukuna oya. Na nona lai vakamacalataka o Jisu na ivalavala ca vaka oqo e dusia ni vakaibalebaletaki ira tiko era nakita mera saqata na cakacaka ni yalo tabu ni Kalou. Nira raica na Farisi ni cakacaka tiko na yalo tabu i Jiova vei Jisu, era kaya ni taka mai na kaukaua oya vua na Tevoro. Nodra kaya oqo era sa vosa vakacacataka kina na yalo tabu. E kaya gona o Jisu: “Ko koya sa vosavakacacataka na Yalo Tabu ena sega tikoga ni bokoci na nonai valavala ca, ia sa tu vua na nona cala ka tawa mudu.”—Marika 3:20-29.
10. Na cava e kaya kina o Jisu ni “sa dodonu me rusa” o Jutasa?
10 Dikeva tale ga na ka e yacovi Jutasa Isikarioti. E muria o koya na sala cala ena nona dau butakoca na ilavo mai na taga ilavo e qarava tiko. (Joni 12:5, 6) E muri, sa qai lako vei ira na iliuliu ni lotu vakaJiu, qai bosea me soli Jisu ena 30 na tiki ni siliva. Io, e rarawataka o Jutasa na nona soli Jisu, ia a sega ga ni veivutunitaka na cala a nakita oya. O koya gona, sa sega ni ganiti koya me na vakaturi, a mani kaya kina o Jisu ni “sa dodonu me rusa.”—Joni 17:12; Maciu 26:14-16.
Era Sega ni Beca na Yalo Tabu
11-13. Na ivalavala ca cava a vakayacora o Tui Tevita kei Pacisepa, qai veivakacegui vakacava na sala e lewai rau kina na Kalou?
11 So na gauna, e so na lotu Vakarisito era sa vakatusa na nodra ivalavala ca bibi, era sa vukei tale ga vakayalo vei ira na qase ni ivavakoso, ia era se dau rarawataka tiko ga na nodra a beca na lawa ni Kalou. (Jemesa 5:14) Ke da sotava tiko na leqa oqo, ena yaga sara vei keda na ka e tukuna na iVolatabu me baleti ira na vosoti na nodra ivalavala ca.
12 Rau valavala ca bibi o Tui Tevita kei Pacisepa, na wati Uraia. Ni rai tiko mai na nona delanivale o Tevita, e raica e dua na marama rairai totoka ni sili tiko, e tala sara o Tevita me kau mai qai moceri koya. E muri, ni tukuni vua ni sa bukete o Pacisepa, e tuvanaka me lai moce vata kei watina o Uraia me rawa ni ubia kina na nona veibutakoci. Ni sega ni vakavatukana na vere oqo, e tuvanaka sara na tui me vakamatei o Uraia ena bucanivalu. Oti, sa qai vakawatitaki Pacisepa o Tevita, a qai vakasucuma vua e dua na luvena a matedole.—2 Samuela 11:1-27.
13 O Jiova sara ga a qai lewai rau o Tevita kei Pacisepa. A vosoti Tevita na Kalou, kena irairai ni dikeva e so na tikina me vaka na nona veivutuni o Tevita kei na nodrau veiyalayalati me baleta na Matanitu. (2 Samuela 7:11-16; 12:7-14) E laurai ni a veivutuni o Pacisepa baleta ni a vakalougatataki me tina i Tui Solomoni, basika tale ga ena nona iyatukawa o Jisu Karisito. (Maciu 1:1, 6, 16) Kevaka eda sa ivalavala ca, meda nanuma tiko ni o Jiova e raica na noda veivutuni.
14. E laurai vakacava na nona veivosoti na Kalou ena ka a yaco vei Tui Manasa?
14 Na nona veivosoti o Jiova e laurai tale ga ena ka e yaco vei Tui Manasa mai Juta. A caka ca ena mata i Jiova. A tara na icabocabonisoro vei Peali, qai sokalou ina “kalokalo kecega ni lomalagi,” bau tara tale ga na icabocabonisoro vei ira na kalou lasu ena lomanibai e rua ni valenisoro. A vakacabora na luvena ena bukawaqa, uqeta na vakatevoro, qai vakacalai ira na lewe i Juta kei Jerusalemi mera “uasivi cake vei ira na veimatanitu tani e nai valavala ca, o ira sa vakarusa ko Jiova e matadra na Isireli.” E sega ni rogoca na ivakasala era tauca na parofita ni Kalou. A qai vesuki Manasa na tui kei Asiria. Ni tu vakavesu, sa qai veivutuni o Manasa qai masuta tiko ga na Kalou ena yalomalumalumu. Mani vosoti koya na Kalou qai vakalesui koya ina nona idabedabe vakatui e Jerusalemi, na vanua e lai vakacerecerea kina o Manasa na sokalou dina.—2 Veigauna 33:2-17.
15. Na cava e yaco ena bula i Pita e vakaraitaka ni dau veivosoti “vakalevu” o Jiova?
15 Ni oti tale e vica na senitiuri, a cala bibi o Pita ni cakitaki Jisu vakatolu. (Marika 14:30, 66-72) Ia, a vosoti Pita “vakalevu” o Jiova. (Aisea 55:7, NW) Na vuna? Baleta ni a veivutuni dina o Pita. (Luke 22:62) E vakadinati na nona vosoti Pita na Kalou ni oti tale e 50 na siga ena Penitiko, ni vakadonui Pita me vunau ena doudou me baleti Jisu. (Cakacaka 2:14-36) Vakacava nikua, ena sega li ni na vosoti ira na lotu Vakarisito era veivutuni dina na Kalou? E lagata na daunisame: “Kevaka ko ni sa nanuma, Jiova, nai valavala ca o cei kemuni na Turaga, me na bula rawa? Ia sa tiko vei kemuni na loloma.”—Same 130:3, 4.
So Era Nanuma de ra sa Beca na Yalo Tabu
16. Na ituvaki cava e veivosoti kina na Kalou?
16 Na ivakaraitaki eda raica mai oqo e dodonu me kauta laivi na noda lomaleqataka se eda a beca na yalo tabu se sega. Era dusia na ivakaraitaki oqo ni o Jiova e vosoti ira na veivutunitaka nodra ivalavala ca. Dua na tikina bibi oya meda masu vagumatua vua na Kalou. Kevaka eda cala, eda rawa ni masuta meda vosoti ena yavu ni isoro i Jisu, na loloma ni Kalou, na noda sega ni tamata uasivi, kei na noda yalodina voli mai. Noda kila ni dau loloma o Jiova, eda nuidei kina ni na vosoti keda nida masu vua.—Efeso 1:7.
17. Na cava me caka kevaka eda valavala ca qai gadreva na veivuke vakayalo?
17 Vakacava ke da valavala ca da qai sega ni masu rawa baleta nida sa tauvimate tu vakayalo ena vuku ni cala oqori? Ena tikina oqo, a vola na tisaipeli o Jemesa: “Me kacivi ira na qase ni soqosoqo lewe ni lotu; ia me ra masulaki koya, ka walia e na waiwai e na yaca ni Turaga: ia na masu ni vakabauta ena vakabulai koya sa tauvi-mate, ka na vakabulai koya na Turaga, ia kevaka ka kitaka nai valavala ca, ena sega ni cudruvi kina.”—Jemesa 5:14, 15.
18. Na nona sa vakasivoi mai na ivavakoso e dua, e kena ibalebale beka ni nona ivalavala ca e sega ni vosoti rawa?
18 Kevaka e dua e cala qai sega ni veivutunitaka ena gauna e cakava kina, mani vakasivoi mai na ivavakoso, e sega ni kena ibalebale ni sa vakayacora na ivalavala ca ena sega ni vosoti rawa. A vola o Paula me baleta e dua na lotu Vakarisito lumuti mai Korinica e valavala ca: “Sa rauti koya sa vakakina na kenai sau oqo, sa yaco vua maivei ira na lewe vuqa: ka sa kilikili cake kina mo dou kua soti ni cudruva, ka mo dou vakaceguya, de luvuci koya sa vakaoqo na nona rarawa levu sara.” (2 Korinica 2:6-8; 1 Korinica 5:1-5) Ia, mera na kaukaua tale vakayalo, e gadrevi vei ira na cala mera ciqoma na veivuke vakaivolatabu era solia na qase ni ivavakoso, ra qai vakaraitaka nira sa veivutuni dina. E dodonu mera “vuataka na vua e kilikili kei na veivutuni.”—Luke 3:8.
19. Na cava ena vukei keda me ‘vinaka kina na noda vakabauta’?
19 Na cava e rairai vakavuna noda kaya nida sa beca na yalo tabu? E rawa ni vakavuna na noda saga me dau vinaka vakaoti na ka eda cakava, se na malumalumu ni yago kei na vakasama. Ke vaka kina, ena yaga na masu kei na vakacegu vinaka. Bibi tale ga meda kua ni vakalaivi Setani me vakayalolailaitaki keda, me lai vakavuna kina noda sega ni qarava na Kalou. Ni sega ni marautaka o Jiova na nodra mate na tamata ca, ena sega sara ni marautaka na nodra yali na nona dauveiqaravi. Koya gona kevaka eda ririkotaka nida sa beca na yalo tabu, meda kana tiko ga mai na Vosa ni Kalou, okati kina na tikina veivakacegui era kune ena Same. Ena gadrevi meda tikova tiko ga na soqoni kei na noda vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Noda cakava oqo ena vukei keda me ‘vinaka kina na noda vakabauta,’ da qai sega ni ririkotaka nida a vakayacora na ivalavala ca e sega ni vosoti rawa.—Taito 2:2.
20. Na vakasama cava ena vukea e dua me raica ni sega ni beca na yalo tabu?
20 Kevaka o ririkotaka ni o sa beca na yalo tabu, ena vinaka mo taroga: ‘Au a vosa vakacacataka beka na yalo tabu? Niu sa veivutunitaka noqu cala, au sa veisautaka beka na ivakarau ni noqu rai me baleta na noqu veivutuni oqori? Au vakabauta beka ni sa vosoti au na Kalou? O yau beka e dua na vukitani, au sa sega ni ciqoma na rarama vakayalo?’ Kena irairai, nira liaca na vaka oqo nira sega ni vosa vakacacataka na yalo tabu ni Kalou, e sega tale ga nira vukitani. Era sa veivutunitaka nodra cala, ra qai vakabauta dei ni sa vosoti ira o Jiova. Ke vaka kina, era sega ni beca na yalo tabu i Jiova.
21. Na taro cava soti ena veivosakitaki ena ulutaga tarava?
21 Eda lomavakacegu dina nida kila nida sega ni beca na yalo tabu! Ia, na tikina oqo me baleta na yalo tabu e veisemati kei na taro ena veivosakitaki ena ulutaga tarava. Me kena ivakaraitaki, eda na rairai taroga: ‘E dusimaki au tiko beka na yalo tabu ni Kalou? E laurai beka ena noqu bula na vua ni yalo tabu?’
Vakamacalataka Mada
• Na cava eda kaya kina ni rawa nida beca na yalo tabu?
• Na cava na ibalebale ni veivutuni?
• O cei a beca na yalo tabu ni se bula e vuravura o Jisu?
• Ena wali vakacava noda ririkotaka nida sa vakayacora na ivalavala ca e sega ni vosoti rawa?
[iYaloyalo ena tabana e 17]
O ira na kaya ni a cakamana o Jisu ena kaukaua i Setani era a beca na yalo tabu ni Kalou
[iYaloyalo ena tabana e 18]
Dina ni a cakitaki Jisu, ia a sega ni vakayacora o Pita na ivalavala ca e sega ni vosoti rawa