O Vakabauta Dina na Veivakaturi?

“Ni na tu cake tale ko ira na mate.”​—CAKACAKA 24:15.

1. Na cava e vaka e vakadeitaki kina na mate?

“E SEGA tale na ka e vakadeitaki ena vuravura oqo, na mate ga kei na saumi ivakacavacava.” Era nanuma e so ni veika e vola oya ena 1789 na daunipolitiki ni Mereke o Benjamin Franklin, e ka dina. Ia e levu era veidabui ra qai sega ni soli ivakacavacava se ra sega ni solia na ka e dodonu mera solia. E dei cake na kena yaco na mate. Ena sega ni rawa meda levea vakataki keda. Eda se mate kece tiko. E sega ni mamau rawa na ibulubulu ena nona kauti ira tiko na wekada kei na noda itokani. (Vosa Vakaibalebale 27:20) Ia vakasamataka mada e dua na itukutuku veivakacegui oqo.

2, 3. (a) Na cava e sega ni vakadeitaki kina nida na mate tiko ga me vaka era nanuma e so? (b) Na cava eda na dikeva ena ulutaga oqo?

² E yalataka vei keda na Vosa i Jiova na veivakaturi, oya na noda vakaturi mai na mate. Oqo e sega ni tadra wale ga. E sega ni dua na kaukaua mai lomalagi se e vuravura oqo me tarovi Jiova ena nona vakavatukanataka na inuinui oqo. E so era sega ni vakadeitaki nira na mate baleta ni dua “nai soqosoqo levu” era na bulata na “veivakararawataki levu” sa roro mai na kena gauna. (Vakatakila 7:​9, 10, 14) E rawa mera na bula tawamudu. E kena ibalebale ni rawa mera sega ni mate baleta ‘ena vakaoti na mate.’​—1 Korinica 15:26.

³ E dodonu meda vakadinata ni na yaco dina na veivakaturi me vakataki Paula na yapositolo, ni a kaya: “Ni na tu cake tale ko ira na mate, ko ira na yalododonu kei ira na sega ni yalododonu.” (Cakacaka 24:15) Meda dikeva mada e tolu na taro e baleta na veivakaturi. Kena imatai, na cava e rawa ni vakadeitaki kina na inuinui oqo? Kena ikarua, e vakacegui iko vakacava na inuinui ni veivakaturi? Kena ikatolu, e tara vakacava na nomu bula ena gauna oqo na inuinui ni veivakaturi?

Vakadeitaki na Veivakaturi

4. E bibi vakacava na veivakaturi ena veika e nakita o Jiova?

⁴ E vica na ka e vakadeitaka ni na yaco dina na veivakaturi. Na kena e bibi duadua, oya ni inaki sara ga i Jiova. Nanuma tiko ni a vakavuna o Setani na nona valavala ca kei na nona mate na tamata. Oya na vuna e kaya kina o Jisu me baleti Setani: “Ko koya na dauveivakamatei mai nai vakatekivu.” (Joni 8:​44) Ia e yalataka o Jiova ni na yaco na “yalewa,” na nona isoqosoqo vakalomalagi e vaka e watina, me na vakatubura e dua na “kawa” ena butuqaqia na ulu ni “gata makawa,” se vakarusai Setani vakadua. (Vakatekivu 3:​1-6, 15; Vakatakila 12:​9, 10; 20:10) Ni vakatakila tiko mai vakalalai o Jiova na nona inaki me baleta na Kawa Yalataki se Mesaia, e laurai kina ni na sega ni vakarusai Setani wale ga na Kawa oqo. E kaya na Vosa ni Kalou: “E na vuku ni ka oqo sa vakaraitaki kina na Luve ni Kalou, me vaqeavutaka na cakacaka ni tevoro.” (1 Joni 3:8) Na mate e vu mai na ivalavala ca e vakadewa vei keda o Atama e okati me dua na cakacaka levu i Setani sa nakita o Jiova me vakaotia ena nona vakayagataki Jisu Karisito. Oya na vuna e rui bibi kina na isoro ni veivoli i Jisu kei na veivakaturi.​—Cakacaka 2:​22-​24; Roma 6:​23.

5. Ena vakalagilagia vakacava na yaca i Jiova na veivakaturi?

⁵ E vakadeitaka o Jiova me vakalagilagia na yacana. E vakacacana na yaca ni Kalou o Setani qai veivakauqeti tale ga ena veika e lasu. E lasutaki rau o Atama kei Ivi ni rau na ‘sega ni mate vakaidina’ ke rau kania na vuanikau e vakatabuya na Kalou. (Vakatekivu 2:​16, 17; 3:4) Me tekivu mai na gauna oya, sa bucina tale ga o Setani e so tale na ivakavuvuli lasu me vaka na kena bula tiko ga na yalo ena gauna e mate kina na tamata. Ia, ena vakavotuya kece o Jiova na lasu oqori ena gauna ni veivakaturi. Ena qai vakaraitaka kina o Jiova ni dau taqomaka na bula qai veivakabulai tale ga o koya.

6, 7. Na cava e rai ni Kalou me baleta na nodra vakaturi na tamata, eda kila vakacava?

⁶ E vinakata o Jiova me yaco na veivakaturi. E vakamatatataka na iVolatabu na rai i Jiova me baleta na veivakaturi. Me kena ivakaraitaki, vakasamataka na veika e kaya na tamata yalodina o Jope: “Kevaka sa ciba na tamata, ena bula tale ko koya? Au na waraka na siga kecega sa loku vei au, me yaco mada na noqu vakamataliataki. Ko ni na kaci mai, ka’u na rogo yani vei kemuni: ko ni na vinakata na cakacaka ni ligamuni.” (Jope 14:​14, 15) Na cava e ibalebale ni vosa oqori?

⁷ E kila o Jope ni gauna ena mate kina, ena vaka ga na moce na nona wawa tiko. E raica o koya me vaka ‘na siga kece sa loku vua,’ na gauna me wawa tiko kina me yacova ni qai sereki. E kila o koya ni na sereki dina. Baleta? Ni kila vinaka na rai i Jiova. E “vinakata” o Jiova me raici ira tale na nona tamata yalodina. Io, e vinakata na Kalou me vakaturi ira mai na mate na tamata yalodina kece. E nakita o Jiova mera rawata tale ga na bula tawamudu ena Parataisi e vuravura. (Luke 23:43; Joni 5:​28, 29) Me vaka e inaki ni Kalou oqo, o cei e rawa ni tarovi koya?

8. E “vakadinadinataka” se vakadeitaka vakacava o Jiova na noda inuinui me baleta na gauna e se bera mai?

⁸ Vakadeitaki noda inuinui me baleta na gauna e se bera mai ena nona vakaturi o Jisu. E kaya o Paula ena nona vosa mai Aceni: “Ni sa lokuca tu ko koya [Kalou] e dua na siga me na lewai vuravura kina e na lewa dodonu, e na liga ni tamata sa lesia oti tu ko koya. A sa vakadinadinataka na Kalou na ka oqo vei ira na tamata kece ga e na nona vakatura cake tale mai na mate na tamata ko ya.” (Cakacaka 17:​31, VV) E so vei ira na rogoci Paula era vakalialiai koya ena nona cavuta na veivakaturi. Ia, era lewe lailai ga era qai vakabauta. Era rairai kauaitaka na kena vakadeitaki na inuinui ni veivakaturi. E vakayacora o Jiova e dua na cakamana levu duadua ena nona vakaturi Jisu mai na mate. E vakatura na Luvena mai na mate me dua na ka bula vakayalo kaukaua. (1 Pita 3:​18) E yaco o Jisu me kaukaua cake sara ni vakatauvatani kei na kaukaua a tu vua ni bera ni mai bula vakatamata. Ni sa tawamate rawa qai taravi Jiova toka ena kaukaua, sa rawa vei Jisu me taura e so na itavi totoka sara e lesia vua o Tamana. Ena vakayagataki Jisu o Jiova me qai vakaturi ira kece kina na lai bula e lomalagi se e vuravura. A kaya o Jisu: “Oi au na vu ni tu-cake-tale, kei na vu-ni-bula.” (Joni 5:​25; 11:25) E vakadeitaka o Jiova na nodra na vakaturi na tamata yalodina kece ena nona vakaturi Luvena.

9. E vakadeitaka vakacava na itukutuku ena iVolatabu na kena yaco dina na veivakaturi?

⁹ E vakadinadinataki na veivakaturi qai volai tale ga ena Vosa ni Kalou. E vakamacalataki vakamatailalai ena iVolatabu na nodratou vakaturi mai na mate me ratou bula tale e vuravura e lewe walu na tamata. Era sega ni caka lo na veivakaturi oqo, e laurai levu na kena vakayacori. Sa va na siga na nona mate tu o Lasarusa ena gauna e vakaturi koya kina o Jisu e matadra na mai somate, era okati kina na lewe ni nona vuvale, nona itokani, kei ira na vakaitikotiko vata. Ena kena kaukaua na ivakadinadina oqo ni nona talai Jisu mai na Kalou, era sega ni vakalasuya na kena yaco dina na veivakaturi o ira na meca vakalotu i Jisu. Era saga ga mera vakamatei Jisu kei Lasarusa tale ga. (Joni 11:​17-​44, 53; 12:​9-​11) Meda vakadeitaka ni na yaco dina na veivakaturi. E solia vei keda na Kalou na itukutuku ni veivakaturi sa caka oti me rawa kina ni vakacegui keda, me vakaukauataka tale ga na noda vakabauta.

Vakacegui ena iNuinui ni Veivakaturi

10. Ena vakacegui keda vakacava na itukutuku ni veivakaturi ena iVolatabu?

¹⁰ O dau gadreva na veivakacegui ena gauna o vakila kina ni o sa voleka ni mate? E rawati na veivakacegui ena itukutuku ni veivakaturi ena iVolatabu. Nida wilika na itukutuku oqori, da vakasamataka, da qai raitayaloyalotaka na veika e vakayacori kina, eda na vakanuinui dina ina veivakaturi. (Roma 15:4) Na itukutuku oqo era sega ni italanoa wale ga. Era yaco dina sara ga ena dua na vanua ena dua na gauna vei ira na tamata dina vakataki keda. Meda raica mada oqo e dua na kena ivakaraitaki, oya na imatai ni veivakaturi e volai ena iVolatabu.

11, 12. (a) Na ka vakaloloma cava e sotava tiko na yada ni Sarifaci, e ciqoma taumada vakacava? (b) Vakamacalataka na kaukaua e solia o Jiova vei Ilaija na parofita me cakava vua na yada.

¹¹ Vakasamataka mada na veika e yaco oqo. Sa vica na macawa na nona tiko vulagi ena nona vale e dua na yada mai Sarifaci o Ilaija, e tiko ena loqi e cake ni vale. E donuya tiko e dua na gauna vakaloloma. E vakilai tiko ena vanua oqori e dua na dausiga ena vuku ni lauqa. Era sa mate tiko na tamata. E qai vakayagataki Ilaija o Jiova me cakava e dua na cakamana e dede na kena vakilai tiko me sauma kina na nona vakabauta na yada yalomalumalumu oya. Sa voleka sara ni oti na kedrau kakana na veitinani, sa vo toka ga na kakana ni dua na gauna ni kana, ena gauna e solia kina na kaukaua na Kalou vei Ilaija me solia vakacakamana vua na yada oqo na madrai droka se falawa kei na waiwai e sega ni oti rawa. Ia, e qai tarai koya tale na yada oqo e dua na ka vakaloloma. E tauvimate vakasauri o luvena qai tasogo na nona icegu. Sa dua na ka na nona lomaleqa na yada oqo! E sotava tiko e dua na bula dredre baleta ni sa sega na watina me tokoni koya, ia oqo sa mai mate tale na luvena e duabau. Ena nona rarawa, sa bau lai beitaki Ilaija kei na nona Kalou o Jiova! Na cava ena cakava na parofita?

¹² E sega ni cudruva na yada o Ilaija ena nona veibeitaki. E tukuna ga vua: “Solia mai vei au na luvemu.” E kauti koya na gone sa mate ina loqi e cake, qai masuti Jiova vakavica me vakabula tale na gone. E qai sauma mai o Jiova na nona masu! Vakasamataka mada na marau e laurai ena mata i Ilaija ni raica ena serena na gone na ivakatakilakila ni nona sa cegu tale. E tadola qai serau mai na matana na gone. E kauta na gone vei tinana o Ilaija qai tukuna vua: “Raica, sa bula na luvemu.” E sega ni tukuni rawa na nona marau. E kaya ga mai: “Au sa qai kila e na ka oqo ni ko sa tamata ni Kalou, ka sa dina na vosa i Jiova e na gusumu.” (1 Tui 17:​8-​24) Sa qai kaukaua ga na nona vakabauti Jiova kei na nona italai.

13. E vakacegui keda vakacava nikua na itukutuku ni nona vakatura o Ilaija na luvena na yada?

¹³ E vakacegui keda na noda vakasamataka na itukutuku oqori. E vakaraitaka ni vakamalumalumutaka o Jiova na noda meca o mate! Vakasamataka na gauna era na vakila kina e vica vata na udolu na marau vata e sotava na yada ena gauna era na vakaturi kina na mate! Ena vakilai tale ga mai lomalagi na marau baleta ni marautaka o Jiova na nona vakatarai Luvena me vakaturi ira na tamata e veiyasa i vuravura. (Joni 5:​28, 29) Sa mate beka e dua na wekamu se itokani dredre? E itukutuku marautaki dina na noda kila ni na vakabulai ira tale na mate o Jiova!

Nomu iNuinui kei na Nomu Bula ena Gauna Oqo

14. E tara vakacava na nomu bula na inuinui ni veivakaturi?

¹⁴ E tara vakacava na nomu bula ena gauna oqo na inuinui ni veivakaturi? E rawa ni vakaukauataki iko na inuinui oqo ena gauna o sotava kina na veika dredre, na veileqa e so, na vakacacani, se na veika rerevaki. E vinakata o Setani mo dau rerevaka na mate mo rawa kina ni sosomitaka na nomu yalodina ina kena yalataki na veivakabulai e sega ni dei. Nanuma na ka e tukuna o Setani vei Jiova: “Na nona ka kecega ena solia na tamata me bula kina.” (Jope 2:4) Ni cavuta na vosa oya o Setani, e tukuna tiko na ka lasu me baleti keda kece, okati kina o iko. E dina beka ni o na sega ni qarava na Kalou ni o sotava na veika rerevaki? Ke o vakabauta dei na inuinui ni veivakaturi, ena qaqaco vinaka tiko ga na nomu cakava na lomana na Tamamu vakalomalagi.

15. E rawa ni vakacegui keda vakacava ena gauna rerevaki na vosa i Jisu ena Maciu 10:28?

¹⁵ A kaya o Jisu: “Kakua ni rerevaki ira era sa vakamatea na yago, a ra sega ni rawata me ra vakamatea na yalo; ia dou rerevaki koya ga sa rawata me vakarusa na yalo kei na yago talega mai eli [“Qiena,” NW].” (Maciu 10:28) Meda kua ni rerevaki Setani se o ira na matataki koya e vuravura. Dina ni tu vei ira na kaukaua mera vakaleqai keda se vakamatei keda sara. Ia na ka era cakava oya ena vakilai vakalekaleka ga. Ena qai vakaotia o Jiova na ca kece e vakayacori vei ira na nona tamata yalodina, ni na vakaturi ira mai na mate. E dodonu meda rerevaki Jiova duadua ga, da vakalagilagi koya, da qai dokai koya. E rawa duadua ga vua me tinia na noda bula qai tarova na noda rawata na bula ena gauna e se bera mai, ni vakarusa na yaloda kei na yagoda mai Qiena. E marautaki ni sega ni vinakata o Jiova me cakava vei iko oya. (2 Pita 3:9) Ena vuku ni inuinui ni veivakaturi, eda rawa ni vakadeitaka o keda na tamata ni Kalou nida na taqomaki. Eda na rawata na bula tawamudu kevaka eda yalodina tiko, era na sega ni rawa ni tarova oya o Setani se o ira era cakava tiko na lomana.​—Same 118:6; Iperiu 13:6.

16. E tara vakacava na veika eda vakaliuca na noda kauaitaka na veivakaturi?

¹⁶ Ke da vakabauta dina na inuinui ni veivakaturi, ena moica na itovo ni noda raica na bula. Eda na kila ‘se da bula se da mate eda sa nei Jiova.’ (Roma 14:​7, 8) Nida tuvana na veika meda vakaliuca, meda kauaitaka na ivakasala i Paula: “Ni kakua ni vakaitovotaki kemuni e na veimataqali i tovo ni vuravura oqo. Ia ni vakadonuya ga vua na Kalou me vakavouya taucoko sara na nomuni vakasama ka me veisautaki kina na nomuni bula e loma. Ko ni na qai kila rawa kina na loma ni Kalou, ka kila tale ga na ka yaga, ka vinaka, ka uasivi sara.” (Roma 12:​2, VV) E levu na tamata era saga mera vakaceguya na lomadra, nodra sasaga, kei na veika era vinakata. Nira kila ni lekaleka ga na bula, era saga ena nodra igu taucoko mera rawata na veika era gadreva, ke mani dua tiko nodra lotu, ia e sega ni bau salavata kei na “loma ni Kalou.”

17, 18. (a) E vakadinadinataka vakacava na Vosa i Jiova ni lekaleka ga na bula ni tamata, ia na cava e vinakata na Kalou meda marautaka? (b) Na cava eda uqeti kina meda vakacaucautaki Jiova e veisiga?

¹⁷ E lekaleka dina na bula. “Sa muduki tani vakasauri, keimami sa qai vuka yani,” nida yabaki 70 beka se 80. (Same 90:10) Era lako mai na tamata ra qai yali tale yani me vaka na co drokadroka, e vaka na yaloyalo sa yali kei na ka wale. (Same 103:15; 144:​3, 4) Ia a sega ni nakita na Kalou me mai sagavulu ga na yabaki na noda tubucake tiko, da rawata na vuku kei na yalomatua, ia ni oti tale e sagavulu na yabaki sa da kala sobu tale meda tautauvimate da qai mate sara yani. O Jiova e bulia na tamata me gadreva na bula tawamudu. E tukuna vei keda na iVolatabu: “Sa vakatikora ki lomadra na gauna ena sega ni mudu.” (Dauvunau 3:​11) E tawaloloma beka na Kalou baleta ni solia vei keda na gagadre oqori qai vakadredretaka tale meda rawata? Sega, “ni sa loloma na Kalou.” (1 Joni 4:​8, VV) Ena vakayagataka na veivakaturi me rawa kina vei ira na sa mate mera rawata na bula tawamudu.

¹⁸ Na inuinui ni veivakaturi e rawa kina meda vakadeitaka na bula ena veigauna e se bera mai. Meda kua ni nuiqawaqawa, da qai vakaraitaka kece na veika eda rawa ni cakava ena gauna oqo. Meda kua ni vakayagataka “vakaca [“kece sara,” NW]” na vuravura oqo. (1 Korinica 7:​29-​31; 1 Joni 2:​17) Eda sega ni vakataki ira e sega na nodra inuinui baleta ni soli vei keda na isolisoli uasivi ni kevaka eda yalodina tiko ga vua na Kalou o Jiova, eda na lai vakacaucautaki koya tiko me tawamudu da qai marautaka tale ga na noda bula. Meda vakacaucautaki Jiova tiko mada ga, ni o koya e vakadeitaka na inuinui ni veivakaturi!

O na Sauma Vakacava?

• Meda raica vakacava na veivakaturi?

• Na cava soti e vakadeitaka na inuinui ni veivakaturi?

• E rawa ni vakacegui iko vakacava na inuinui ni veivakaturi?

• E rawa ni tara vakacava na ivakarau ni nomu bula na inuinui ni veivakaturi?

[iYaloyalo ena tabana e 28]

A kila o Jope ni vinakata o Jiova me vakaturi ira na yalododonu

[iYaloyalo ena tabana e 29]

“Raica, sa bula na luvemu”