Na Cava e Bibi Kina ena Gauna Qo na Vunau e Veivale?
“E na veisiga kecega e na vale ni soro, kei na veivale kecega, era sa sega ni mudu ni vakatavuvuli ka vunautaki Jisu ni sai koya na Karisito.”—CAKA. 5:42.
1, 2. (a) Era kilai levu na iVakadinadina i Jiova ena iwalewale cava so ni vunau? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga qo?
E DAU laurai ena veiyasa i vuravura na ituvaki qo: erau taubale yani ina dua na itikotiko e rua, rau vinakata me rau lai tukuna vua na itaukeinivale e dua na itukutuku lekaleka ena iVolatabu me baleta na Matanitu ni Kalou. Ke kauai kina, rau na rairai solia vua na ivola vakaivolatabu, rau qai sureti koya me vulica na iVolatabu. E sega ni saumi na vuli qori. Oti, rau na gole sara ina vale e tarava. Ke o dau vakaitavi ena cakacaka qo, o na rairai vakadinata nira sa dau kila rawa tu e levu na itaukeinivale nida iVakadinadina i Jiova nida se sega mada ga ni kaya e dua na ka. Sega ni vakabekataki nida kilai levu na iVakadinadina i Jiova ena noda dau vunau e veivale.
2 Eda vakayagataka e levu na iwalewale meda vakayacora kina na ivakaro i Jisu meda vunau, da qai tubera e so tale mera tisaipeli. (Maciu 28:19, 20, VV) Eda vunau ena makete, ena kona ni sala, kei na so tale na vanua era bini tu kina na tamata. (Caka. 17:17) Eda vunau tale ga ena talevoni kei na ivola. Eda tukuna na ka dina ena iVolatabu vei ira eda sotava e veisiga. E tiko tale ga e dua na Web site ni isoqosoqo, e vakarautaki kina na itukutuku vakaivolatabu ena sivia na 300 na vosa.a Era laulau dina na iwalewale kece qori. Ia ena levu na vanua, na vunau e veivale e sala bibi duadua ni kena vunautaki na itukutuku vinaka. Na cava na yavu ni vunau e veivale? Na cava era vunau kina va qo nikua e levu na dau sokalou vei Jiova? Na cava e bibi kina ena gauna qo?
Nodra iWalewale ni Vunau na Yapositolo
3. Na idusidusi cava me baleta na vunau a dusimaki ratou kina nona yapositolo o Jisu, na cava e vakamatatataka me baleta na ka me caka ni ratou vunau?
3 E yavutaki ena iVolatabu na vunau ena veivale. Ena gauna a talai iratou kina na yapositolo o Jisu me ratou lai vunau, a dusimaki iratou: “Na koro kei na koro lailai vakaaduaga dou na curu kina, taroga se ko cei sa yaga kina.” Era na kila vakacava na tamata ra yaga mera vakavulici? A kaya o Jisu me ratou lako ina nodra vale: “Ni dou sa curu ki na vale, dou kidavaka: ia kevaka sa yaga na vale ko ya, me yaco kina na nomudou veivakacegui.” E kena ibalebale beka ya ni ratou na lako yani veivale, dina ni na sega ni sureti iratou taumada o itaukeinivale? Vakasamataka mada na ka a qai tukuna tarava o Jisu: “Ko koya sa sega ni vakacegui kemudou, se rogoca na nomudou vosa, ni dou sa lako tani e na vale se na koro ko ya, kuretaka laivi na kuvu-ni-soso mai na yavamudou.” (Maciu 10:11-14) E matata ena idusidusi qori ni ratou na vakaliuliu sara ga me ratou vosa vei ira na lewenivanua ena nodra dui vale, ena gauna ratou lako kina ena “veikoro kece ga ka vunautaka kina na i Tukutuku Vinaka.”—Luke 9:6, VV.
4. Na tikinivolatabu cava e vakamatatataki tu kina na vunau e veivale?
4 E matata vakasigalevu ena iVolatabu nira dau vunau e veivale na yapositolo. Kena ivakaraitaki, e kaya na Cakacaka 5:42 me baleti ira: “E na veisiga kecega e na vale ni soro, kei na veivale kecega, era sa sega ni mudu ni vakatavuvuli ka vunautaki Jisu ni sai koya na Karisito.” Ni oti e rauta ni 20 na yabaki, a vakasalataki ira na qase ena ivavakoso e Efeso na yapositolo o Paula: “Ka’u a sega ni rere me’u kua kina ni tukuna e dua na ka sa yaga vei kemudou, ka’u vakavulici kemudou, ni dou sa soqoni vata, e na veivale talega.” Ni bera nira mai lotu vaKarisito, a lai vunau beka o Paula vei ira na qase qori ena nodra vale? E macala ni a cakava vaka kina, baleta ni a vakavulici ira ena levu na ka, okati kina na “veivutuni vua na Kalou, kei na vakabauta na noda Turaga ko Jisu Karisito.” (Caka. 20:20, 21) E kaya na Robertson’s Word Pictures in the New Testament me baleta na Cakacaka 20:20: “E bibi meda nanuma tiko ni a vunau e veivale o koya na turaga dauvunau vakasakiti qo.”
Na Mataivalu Vodre ena Gauna Qo
5. Na cava e tukuni ena parofisai i Joeli me baleta na cakacaka vakavunau?
5 Na vunau a caka ena imatai ni senitiuri e ivakaraitaki lailai sara ni cakacaka levu ena vakayacori ena gauna qo. Na parofita o Joeli a vakatauvatana na nodra cakacaka vakavunau na lumuti ina nodra yanaraka na vanua bulabula na manumanu vuka lalai, wili kina na vodre. (Joeli 1:4) Era toso vakamataivalu na vodre nira ravuta na veika kece e vakataotaka na nodra ilakolako, ra curuma na veivale, qai sega na ka e dro bula e matadra nira vaqeavutaka. (Wilika Joeli 2:2, 7-9) E vakatayaloyalotaka na nodra dau vosota na tamata ni Kalou ena cakacaka vakavunau ena gauna qo, kei na nodra dau vakayacora vinaka sara na itavi qori! Na sala bibi duadua era vakayacora tiko kina na lumuti kei na ‘so tani tale na sipi’ na parofisai qori, oya na nodra vunau e veivale. (Joni 10:16) Eda mai vakatotomuria tu vakacava na iVakadinadina i Jiova na nodra iwalewale ni vunau na yapositolo?
6. Na veiuqeti cava a soli me baleta na vunau e veivale ena 1922, ia na cava na nodra rai e so?
6 Tekivu mai na 1919, a vakabibitaki na itavi ni lotu vaKarisito yadua me vunau. Kena ivakaraitaki, na ulutaga “Service Essential” (Bibi Dina na Vunau) ena Watch Tower ni 15 Okosita, 1922, era a vakadreti kina na lotu vaKarisito lumuti ni bibi mera “kauta sara ga na itukutuku volai vei ira na lewenivanua, ra vunau vei ira ena nodra vale, mera vakadinadinataka ni sa voleka na matanitu vakalomalagi.” A vakarautaki e so na vakatutu se idusidusi matata ena Bulletin (ena gauna qo sa Noda Cakacaka Vakaitalatala). Ia era a lewe lailai ga na dau vunau e veivale ena gauna ya. E so era a sega sara ga ni vunau. Era vakatukuna e levu na ka, ia na kena dina nira nanuma ni cakacaka beci na vunau e veivale. Era tekivu ciri tani gona e levu, ra qai biuta na isoqosoqo i Jiova ena gauna sa vakabibitaki kina na cakacaka vakavunau.
7. Rauta na 50 na yabaki sa oti, na cava a gadrevi me caka?
7 A tubu na kedra iwiliwili na vakaitavi ena cakacaka vakavunau ena veiyabaki e tarava. Ia a qai laurai ni gadrevi mera vakavulici ena iwalewale ni cakacaka vakavunau e veivale. Kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na ituvaki e Mereke ena rauta na 50 na yabaki sa oti. A voleka ni 150,000 na dautukutuku ena gauna ya, ia e rauta ni 42,000 era dau veisoliyaka ga na handbill se mekesini ena kona ni sala. E sivia na 60,000 na dautukutuku era vunau vakavudua—era sega ni dau vunau ena vica vata na vula. Na cava gona me caka me uqeti ira na lotu vaKarisito kece mera vunau e veivale?
8, 9. Na porokaramu ni vuli cava a tauyavu ena 1953? Na cava sa yaco kina?
8 A vakabibitaki na vunau e veivale ena soqo cokovata ni veimatanitu ena koro o Niu Yoka ena 1953. A tukuna kina o Brother Nathan H. Knorr, a liutaka tiko na cakacaka vakavunau e vuravura raraba ena gauna ya, ni nodra itavi bibi na ivakatawa lotu vaKarisito kece mera tuberi ira na iVakadinadina yadua mera dau vunau e veivale. A kaya: “E dodonu meda vunautaka kece na itukutuku vinaka e veivale.” Mani tauyavutaka e dua na porokaramu ni vuli e vuravura raraba me rawati kina na inakinaki qori. Era vakatavulici kina o ira kece na se bera ni vunau e veivale ena iwalewale mera tekivutaka kina na veivosaki kei ira na itaukeinivale, mera yavutaka ena iVolatabu nodra ivakamacala, kei na nodra isaunitaro.
9 E vakasakiti dina na ka a qai yaco ena vuku ni porokaramu ni vuli qo. Ni oti ga e tini na yabaki, e tubu ena 100 na pasede na iwiliwili ni dautukutuku, 126 na pasede na levu ni veisikovi lesu, qai tubu tale ga ena 150 na pasede na levu ni vuli iVolatabu e vuravura raraba. Nikua, sa volekata na vitu na milioni na iwiliwili ni dautukutuku era vunautaka tiko na itukutuku vinaka ena veiyasa i vuravura. Na tubu vakasakiti qo e ivakaraitaki ni nona vakalougatataka tiko o Jiova na nodra sasaga na nona tamata mera vunau e veivale.—Aisea 60:22.
Era Vakatakilakilataki Mera Bula
10, 11. (a) Na cava a raivotutaka o Isikeli, me vaka e volai ena Isikeli wase 9? (b) E vakayacori tiko vakacava na raivotu qori ena gauna qo?
10 E laurai na bibi ni cakacaka vakavunau e veivale ena dua na raivotu ni parofita o Isikeli. A raica kina o Isikeli e ono na turaga era vakaiyaragi tu, kei na dua tale e vakaisulu ena lineni qai tu vua e dua na tavaya wai ni volavola. A tukuni vua na kedratou ikavitu me “lako voli yani e na loma ni koro,” me qai “vola nai vakatakilakila e na yadredra na tamata era sa vutugu ka qoqolou e na vuku ni ka vakasisila kecega sa caka e na loma ni koro.” Ni oti ga na veivakatakilakilataki ya, eratou na vakamatei ira kece na sega ni vakatakilakilataki tu o ratou na le ono, me vaka ratou a vakaroti kina.—Wilika Isikeli 9:1-6.
11 Ena vakayacori ni parofisai qori eda kila ni vakaibalebaletaki ira na vo ni lotu vaKarisito lumuti o koya na turaga e vakaisulu tu ena lineni. Nira cakacaka vakavunau ra qai tubera e so tale mera tisaipeli, era sa vakatakilakilataki ira tiko kina na tamata era vinakata mera dua vei ira na ‘so tani tale na sipi’ nei Karisito. (Joni 10:16) Na cava na ivakatakilakila qori? E vaka e laurai levu sara tu ga e yadredra na sipi vakayalo qo na ivakadinadina matata, nira sa yalataki ira, ra papitaiso mera tisaipeli i Jisu Karisito, ra bulataka tale ga na itovo vou e vaKarisito. (Efeso 4:20-24) Era lewe gona ni dua ga na qelenisipi kei ira na lotu vaKarisito lumuti, ra qai tokoni ira ena cakacaka bibi ni nodra vakatakilakilataki e so tale.—Vkta. 22:17.
12. Ena raivotu i Isikeli me baleta na veivakatakilakilataki, e matata vakacava ni bibi mera vakasaqarai tiko ga na tamata era vaka na sipi?
12 E matata ena raivotu i Isikeli e dua na vuna e bibi kina meda vakasaqarai ira tiko ga na “vutugu ka qoqolou.” E okati sara ga kina na nodra bula. Sa voleka qo me ratou yavala na ono na tagane eratou tauri iyaragi—oya na mataivalu vakalomalagi i Jiova—me ratou vakarusai ira na sega ni vakatakilakilataki tu. Ni vakamacala tiko me baleta na siga ni lewa sa roro tiko mai, a vola na yapositolo o Paula ni na lako mai na Turaga o Jisu kei ira “na nona agilose kaukauwa,” me “cudruvi ira era sa sega ni kila na Kalou, a sa sega ni vakabauta nai tukutuku-vinaka ni noda Turaga ko Jisu Karisito.” (2 Ces. 1:7, 8) Na nodra lewai na tamata ena vakatau ena nodra taleitaka se sega na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. O koya gona, me na vunautaki tiko ga na itukutuku ni Kalou me yacova sara na icavacava. (Vkta. 14:6, 7) Kena ibalebale, e bibi dina na itavi e vakacolati vei ira na lotu vaKarisito era sa yalayala vei Jiova.—Wilika Isikeli 3:17-19.
13. (a) Na cava a kila na yapositolo o Paula ni nona itavi bibi? Na vuna? (b) Na cava na nomu itavi me baleti ira na tiko ena nomu yalava?
13 A kila na yapositolo o Paula ni nona itavi bibi sara ga me tukuna na itukutuku vinaka vei ira na so tale. A vola: “Sa dodonu vei au me’u sai talatala vei ira na kai Kirisi, vei ira talega na lewe ni veivanua wale; vei ira na vuku, vei ira talega era sa sega ni vuku. A sa vakakina, me vaka ka’u sa rawata sa yaloqu sara me’u vunautaka nai tukutuku-vinaka vei kemudou talega mai Roma.” (Roma 1:14, 15) Ena levu ni nona vakavinavinakataka na nona a lomani, a vinakata sara ga me tuberi ira na so tale me yaga vei ira na iloloma soli wale ni Kalou, me vaka ga na kena yaga vua. (1 Tim. 1:12-16) E vaka sara ga e dinau tu o koya vei ira kece e sotava. O koya gona, ena qai sauma ga na dinau qori ena nona tukuna vei ira na itukutuku vinaka. Vakacava, o dinau tale tu ga va qori vei ira na tiko ena nomu yalava?—Wilika Cakacaka 20:26, 27.
14. Na cava na vuna levu duadua eda vunau kina e matanalevu, e veivale tale ga?
14 E dina ni bibi mera vakabulai na tamata, ia e tiko e dua na vuna levu sara meda vunau tiko ga kina e veivale. E kaya o Jiova ena parofisai ena Malakai 1:11: “Mai nai cadracadra ni mata-ni-siga ka yacova na kenai dromudromu ena vakalevulevui na yacaqu vei ira na lewe ni veivanua; ia e na veiyasana kecega ena vakacabori ki na yacaqu . . . nai madrali savasava: ni na vakalevulevui na yacaqu vei ira na lewe ni veivanua, sa kaya ko Jiova ni lewe vuqa.” E vakayacori tiko na parofisai ya ena nodra vakacaucautaka tiko na yaca i Jiova ena veiyasa i vuravura na dausokalou vua, ena nodra vunau tiko ena yalomalumalumu. (Same 109:30; Maciu 24:14) Na vuna levu duadua eda vunau kina e matanalevu, e veivale tale ga, oya meda cabora kina “nai madrali ni vakavinavinaka” vei Jiova.—Iper. 13:15.
Sa Vakarau Yaco e So na Ka Lelevu
15. (a) Era vakalevutaka vakacava nodra cakacaka na Isireli ena gauna ra wavokiti Jeriko kina ena ikavitu ni siga? (b) Na cava e vakaraitaka qori me baleta na cakacaka vakavunau?
15 Na cava tale e sa na vakarau yaco me baleta na cakacaka vakavunau? Vakasamataka mada e dua na ivakaraitaki ena ivola i Josua me baleta na kena ravuti o Jeriko. A vakasalataki ira na Isireli o Jiova mera taubale ra qai wavokita na korolevu ni bera ni vakarusa, me ono na siga. Ia ena ikavitu ni siga, a vakalevutaki na ka mera cakava. Kaya o Jiova vei Josua: “E na kenai kavitu ni siga ni dou na volita vakavitu na koro, ia eratou na uvuca lako na davui ko iratou na bete. Ia ni ratou sa uvuca vakadede na davui vakajupeli, . . . era na qai kailavaka na kaila levu na tamata kecega, ia ena qai bale sara na bai ni koro.” (Josua 6:2-5) Kena irairai ni na vakalevutaki tale ga na noda cakacaka vakavunau. Sega ni vakabekataki ni na vunautaki e vuravura ena kena ivakatagedegede levu sara na yaca ni Kalou kei na nona Matanitu, oti ena qai vakarusai na ituvaki ca qo.
16, 17. (a) Na cava ena vakayacori ni bera ni oti na “veivakararawataki levu”? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?
16 De dua ena yaco na gauna ena vaka kina na “kaila levu” ni ivalu na itukutuku eda vunautaka. Ena Vakatakila, era vakatayaloyalotaka na itukutuku ni lewa ni Kalou na “uca-cevata levu mai lomalagi, a kena bibi e dua na taledi.”b E kaya tale ga na Vakatakila 16:21: “Sa ka levu sara na . . . ca oqo.” Ena vakadewataki vakacava ena cakacaka vakavunau na itukutuku qori me baleta na lewa i Jiova? Ena qai macala malua na kena isau. Ia eda kila ga ni na vakatakilai na yaca i Jiova ena ivakatagedegede e se bera vakadua ni yaco ena bula ni kawatamata, ni bera ni oti na “veivakararawataki levu.”—Vkta. 7:14; Isik. 38:23.
17 Nida waraka tiko na kena yaco na veika lelevu qori, meda vunautaka tiko ga ena gumatua na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Nida vakayacora tiko qori, na cava e so na ka ni bolebole eda na sotava nida vunau e veivale? Eda na walia se vosota vakacava na veika qori? Ena qai veivosakitaki na isau ni rua na taro qori ena ulutaga e tarava.
[iVakamacala e ra]
a Na Web-site na www.watchtower.org.
b Ke vakaibalebaletaki tiko e ke na taledi ena ivakarau vaKirisi, ena rauta ni 20 na kilokaramu na bibi ni ucacevata se vatu qori.
O na Sauma Vakacava?
• Na cava na yavu vakaivolatabu ni noda vunau e veivale?
• E vakabibitaki vakacava ena noda gauna na vunau e veivale?
• Na cava na vuna e nodra itavi bibi kina na dausokaloutaki Jiova mera vunau?
• Na ituvaki se ka lelevu cava sa ra vakarau yaco qo?
[iYaloyalo ena tabana e 4]
Me vakataka na yapositolo o Paula, o kila beka ni nomu itavi bibi mo vunau vei ira e so tale?
[iYaloyalo ena tabana e 5]
O Brother Knorr, ena 1953