Na Veilesi Vuna e Bibi Kina kei na Kena iCakacaka

NI BERA ni buli na vuravura, sa dau caka makawa tu na cakacaka ni veilesi. A bulia na Luvena duabau ga o Jiova, oti qai vakayagataki koya me “matai daucakacaka” me bulia na lomalagi kei na vuravura. (Vkai. 8:22, 23, 30; Joni 1:3) Ni buli rau oti na imatai ni veiwatini na Kalou, a kaya vei rau me rau “vakatawai vuravura, ka vakamalumalumutaka.” (Vkte. 1:28) A lesia na Dauveibuli na itavi vei ira na tamata mera vakatetea na parataisi e Iteni me robota na vuravura taucoko. Io, sa dau kena ivakarau mai na ivakatekivu me caka na veilesi ena isoqosoqo i Jiova.

Na cava e okati ena veilesi? Na cava mera dau lesia kina na qase ni ivavakoso eso na itavi ni ivavakoso vei ira eso, era na cakava vakacava qori?

Na iBalebale ni Veilesi

Na veilesi e kena ibalebale noda nuitaka e dua na ka vua e dua; lesia e dua me mata; lesia na itavi se na lewa vua e dua. E okati gona ena veilesi na nodra kerei eso mera qarava na itavi e vinakati me caka. E macala ni na okati kina na soli ni lewa vei ira eso tale.

E namaki vei ira na lesi ena dua na itavi ni ivavakoso vaKarisito mera cakava vinaka na itavi oya, mera tukuna na vanua sa yaco tiko kina, mera dau veivosaki tale ga kei koya e veilesi. Ia, na tacida ga e veilesi e nona itavi sara ga me raica na kena vakacavari na itavi. Me raica ni toso tiko na cakacaka qai veivakasalataki ke gadrevi. Ia, era taroga eso, ‘Na cava mo lesia kina na itavi ni o rawa ga ni cakava?’

Na Vuna Meda Lesia Kina na iTavi

Vakasamataka mada nona bulia na Luvena duabau ga o Jiova, qai rau cakacaka vata ena kena buli na veika tale eso. Io, a “vakaitavi o koya ena buli ni ka kece tale eso mai lomalagi vaka kina e vuravura, na ka e laurai kei na ka e sega ni laurai.” (Kolo. 1:16, NW) A rawa ni cakava duadua ga na Dauveibuli na veika kece, ia a vinakata me marautaka tale ga o Luvena na vakaitavi ena cakacaka vinaka. (Vkai. 8:31) A rawa kina vua na Luvena me kila e levu tale na ka me baleta na Kalou. Eda rawa ni kaya ni a vakayagataka na ituvaki qori na Kalou me vakavulica kina na Luvena duabau ga.

Ni bula voli e vuravura o Jisu Karisito, a vakatotomuri Tamana ena nona lesia na itavi. A vakavulici ira vakalalai na nona tisaipeli. A talai ratou na 12 na yapositolo, dua tale na gauna a tala e 70 na tisaipeli mera liutaka na cakacaka vakavunau. (Luke 9:1-6; 10:1-7) Ni lako yani ena veivanua qori o Jisu, sa rawarawa sara vua me wasea na itukutuku vinaka. Ni vakarau biuti vuravura, sa qai lesia o Jisu eso tale na itavi bibi sara vei ratou na nona tisaipeli, oka kina na kacivaki ni itukutuku vinaka e vuravura raraba.—Maciu 24:45-47; Caka. 1:8.

Ena ivavakoso vaKarisito, sa dau kena ivakarau tu me caka na veilesi kei na veivakavulici. E kaya na yapostiolo o Paula vei Timoci: “Vakadewataka na i vakavuvuli ko ya vei ira na tamata yalodina e na rawa me ra na vakavulici ira na tani.” (2 Tim. 2:2, VV) Io, o ira sa matua toka mera vakavulici ira tale eso, o ira na vakavulici qori mera na qai vakavulici ira eso tale.

Ni wasea na qase ni ivavakoso na itavi e lesi vua, e vakarautaka kina na sala mera marautaka kina eso tale na veivakavulici kei na veivakatawani. Era kila na qase ni vakaiyalayala ga na ka e rawa nira cakava, era tu vakarau kina mera wasea na itavi ni ivavakoso. E kaya na iVolatabu: “Sa tu vei ira na yalomalumalumu na vuku.” (Vkai. 11:2) Na yalomalumalumu e okati kina na noda kila ni vakaiyalayala ga na ka eda rawa ni cakava. Ke o saga mo qarava kece na itavi, o na rairai wawale kina, qai lailai na gauna o vakayagataka vei ratou nomu vuvale. E ka vakayalomatua gona me wasei na itavi. Me kena ivakaraitaki, na tacida e kodineita ni ilawalawa qase, ena rairai kerea eso tale na qase mera dikeva na akaude ni ivavakoso. Ena kila kina na itukutuku vakailavo ni ivavakoso na qase e lesi me dikeva na akaude.

Na cakacaka ni veilesi ena rawa kina vei koya e lesi me kila vinaka na qaravi ni itavi. Ena rawa tale ga vua e veilesi me raica na ka e rawa ni cakava o koya e lesi ena itavi. Nira lesia gona na qase ni ivavakoso na itavi e veiganiti ena ivavakoso, era na raica kina ke “ganiti ira” eso na tagane mera dauveiqaravi ni ivavakoso.​—1 Tim. 3:10, NW.

Kena ilutua, na nodra veilesi na qase ni ivavakoso e vakaraitaka na nodra veinuitaki. A vakavulici Timoci o Paula ni rau salavata ena nona cakacaka ni daukaulotu. Rau a veivolekati sara kina. A vakatokai Timoci o Paula me “luvequ dina e na vakabauta.” (1 Tim. 1:2) Ena sala vata ga qori, erau a veivolekati sara o Jiova kei Jisu ni rau cakacaka vata ena nodrau bulia na veika tale eso. Nira lesia gona na qase ni ivavakoso na itavi vei ira tale eso, era na veivolekati kina.

Na Vuna Era Tu Suka Kina Eso

Era kila na qase ni ivavakoso na vinaka ni veilesi, ia eso e dredre mera cakava qori baleta nira nanuma ni na lailai kina nodra lewa. Era na rairai nanuma ni dodonu mera cakava ga. Ia, kua ni guilecava ni bera ni lesu i lomalagi o Jisu, a vakaroti ira nona tisaipeli mera qarava e dua na itavi bibi, e kila tiko ni na levu sara na ka era na rawata ni vakatauvatani kei koya!​—Maciu 28:19, 20; Joni 14:12.

Eso tale na qase era a rairai dau lesia na itavi ena veigauna sa oti, ia ra raica ni sega soti ni vuavuaivinaka. Era nanuma nira na cakava vinaka na itavi, qai totolo tale ga nodra cakava. Ia, vakasamataka mada na ivakaraitaki i Paula. E kila o koya na yaga ni wasei ni itavi vei ira tale eso, ia e kila ni o ira na lesi qori era na sega ni cakava sara na itavi me vaka e namaka. Ena imatai ni nona ilakolako vakadaukaulotu, a vakavulici Marika na nona itokani gone rau salavata voli. E rarawataka vakalevu o Paula ni biuta nona ilesilesi o Marika qai lesu i vale. (Caka. 13:13; 15:37, 38) Ia, a sega ni cegu o Paula nona vakavulici ira tale eso. Me vaka sa tukuni oti mai, a sureta na cauravou o Timoci me tomani koya ena cakacaka vakadaukaulotu. Ni sa kena gauna me colata kina o Timoci eso na itavi bibi, a laivi koya tu e Efeso me lesia kina eso na qase ni ivavakoso, kei na so tale mera dauveiqaravi.​—1 Tim. 1:3; 3:1-10, 12, 13; 5:22.

Dina ni sega ni vuavuaivinaka nona tuberi e dua, ia mera kua ni tu suka na qase ni ivavakoso ena gauna qo mera vakavulici ira eso tale. E ka vakayalomatua qai bibi meda nuitaki ira eso tale, meda vakavulici ira tale ga. Na cava mera vakasamataka tiko na qase nira lesia na itavi?

Kena iCakacaka

Ni o wasea na itavi, vakasamataka na ka e rawa ni cakava o koya o nanuma tiko me qarava na itavi. A basika e dua na ituvaki e Jerusalemi ena kena vinakati me wasei na kakana. Ratou digitaka na yapositolo e ‘lewe vitu na tamata sa rogorogo vinaka, eratou sinai ena yalo tabu kei na vuku.’ (Caka. 6:3) Ke o lesia e dua e sega ni nuitaki me cakava e dua na itavi, ena rairai sega ni cakava vinaka. Mo lesia gona eliu eso na itavi lalai. Ni sa cakava vinaka, sa na rawa ni qarava eso tale na itavi.

Ia, e okati kina eso tale na ka. Eda duidui qai duidui na ka eda rawa ni cakava. Duidui tale ga na kila. Na tacida e dau veikauaitaki qai yalovinaka ena rairai ganiti koya me dauveivukei ena gauna ni soqoni. Na tacida e dau tuvatuva vakamaqosa ena rairai ivukevuke vinaka vei koya na vunivola ni ivavakoso. Na tacida yalewa e maqosa ena tuva senikau ena rairai lesi me tuva senikau ena gauna ni iVakananumi.

Ni o lesia na itavi, vakamatatataka na ka e namaki. Ni bera ni tala o Joni na Dauveipapitaisotaki e rua na nona tisaipeli vei Jisu, e vakamacalataka vei rau na ka e vinakata me kila kei na vosa me rau cavuta. (Luke 7:18-20) Ena yasana adua, ni dusimaki ratou nona tisaipeli o Jisu me ratou kumuna na kakana e vo, e laiva ga vei ratou na kena icakacaka. (Joni 6:12, 13) Na qaravi vinaka ni itavi e vakatau ena itavi e soli kei na ka e rawa ni cakava o koya e lesi. Me kila tiko o koya e lesi kei koya e veilesi na ka me rawati, kei na kena dau tukuni vei koya e veilesi na toso ni cakacaka. Rau na kila ruarua ni vakatau vei koya e lesi na levu na cakacaka se vo me vakaoti. Ke tiko na gauna lokuci me oti kina e dua na itavi, ena vinaka qai veivauqeti me veivosakitaki na tikinisiga qori mai na kena lewai tu ga yani.

O koya e lesi me qarava na itavi me soli vua na ilavo, iyaya, kei na veivuke e vinakata. Ena vinaka toka ke vakaraitaki vei ira tale eso, na itavi e lesi kina e dua. Ni solia o Jisu vei Pita “nai dola ni matanitu vakalomalagi,” a cakava qo nira rai tu na vo ni tisaipeli. (Maciu 16:13-19) Ena vinaka tale ga ena so na ituvaki me tukuni ina ivavakoso na itavi e lesi kina e dua.

Ia, e bibi meda dau qaqarauni. Ke o saga mo cakava na itavi o sa lesia oti vua e dua, e vaka ga o kaya tiko vua, “Au sega ni nuitaki iko.” E dina ni so na gauna ena duidui na ka o namaka. Ia, ke soli vua na tacida na galala me qarava nona itavi, ena nuidei kina qai vakarabailevutaka nona kila. E sega ni kena ibalebale qo mo kua ni kauaitaka na nona qarava na itavi. Dina ni vakaitavitaki Luvena ena veibuli o Jiova, a vakaitavi tale ga kina o koya. E tukuna vua na Matai Daucakacaka: “Daru bulia na tamata me ucui kedaru.” (Vkte. 1:26, NW) O koya gona, mo vakaraitaka ni o tokona na itavi ena ka o tukuna kei na ka o cakava, qai vakacaucautaki koya ena veika sa cakava rawa. Ena yaga vua nomudrau veivosakitaka na ka sa rawati. Ke sega ni caka vakavinaka na itavi, kua ni tu suka ena nomu vakasalataki koya se vukei koya. Nanuma ni na tarogi vei iko na itavi, me vaka ni o lesia.​—Luke 12:48.

E levu era vuli ena itavi e lesia vei ira na qase ni ivavakoso, ni a kauaitaki ira dina na qase. Io, e bibi mera kila na qase ni ivavakoso kece na vuna mera veilesi kina, kei na kena icakacaka. Era sa vakatotomuri Jiova tiko nira cakava qo.

[Kato ena tabana e 29]

NA VEILESI E

• dua na sala eda marautaka kina kei ira tale eso na qaravi ni itavi

• dua na sala meda rawata kina e levu na ka

• vakaraitaka na vuku kei na yalomalumalumu

• dua na sala eda vakavulici ira kina eso tale

• vakaraitaka noda veinuitaki

[Kato ena tabana e 30]

KENA ICAKACAKA

• Digitaki ira e ganiti ira na itavi

• Vakamacalataka vakamatata/veivosaki

• Vakamatatataka na ka me rawati

• Vakarautaka na ivukevuke eso

• Kauaitaka na itavi, qai vakaraitaka nomu veinuitaki

• Tu vakarau mo saumitaro ena itavi sa caka oti

[iYaloyalo ena tabana e 31]

Okati ena veilesi nomu lesia na itavi kei na nomu kila na vanua sa yaco tiko kina