Nomu Vulica na iVolatabu ena Vakavinakataka Nomu Masu

Nomu Vulica na iVolatabu ena Vakavinakataka Nomu Masu

“Kemuni na turaga [Jiova], me vakarorogo mada na daligamuni ki na noqu masumasu na nomuni tamata.”—NIEM. 1:11.

1, 2. E yaga vakacava noda vulica eso na masu era volai ena iVolatabu?

E TIKI bibi ni sokalou dina na masu kei na vuli iVolatabu. (1 Ces. 5:17; 2 Tim. 3:16, 17) E sega ni ivola ni masu na iVolatabu. Ia e volai kina e levu na masu, e levu era volai ena Same.

² Ni o wilika o qai vulica na iVolatabu, o na raica kina eso na masu e ganita sara ga na kemu ituvaki. Ena vakavinakataka na nomu masu na nomu okata na qaqanimasu era volai tu ena iVolatabu. Na cava o vulica vei ira a saumi na nodra vakamamasu kei na veika era masulaka?

E Vakasaqara Qai Muria na Veidusimaki ni Kalou

3, 4. Na cava a talai kina na dauveiqaravi i Eparama, na cava eda vulica ena ka a cakava o Jiova?

³ O na kila ena nomu vuli iVolatabu ni dodonu mo dau masulaka na veidusimaki ni Kalou. Vakasamataka mada na gauna a tala kina na peteriaki o Eparama nona dauveiqaravi qase duadua—kena irairai ni o Eliesa—me lako i Mesopotemia me qara e dua na wati Aisake e qarava na Kalou. Nira lai taki wai yani ena toevu eso na marama, a masu na dauveiqaravi qo: “Kemuni Jiova, . . . me yaco, na goneyalewa ka’u na kaya vua, Mo tauca sobu mada na nomu saqa, me’u gunu; ka sa na kaya ko koya, Mo gunu, ka’u na vagunuvi ira talega na nomu kameli: me sai koya mada ko ni sa lesia me nona na nomuni tamata ko Aisake; ia ka’u na kila kina ni kemuni sa caka vakayalololoma vua na noqu turaga.”—Vkte. 24:12-14.

⁴ A saumi nona masu na dauveiqaravi i Eparama ni vagunuva nona kameli o Repeka. Ni oti e dua na gauna lekaleka, a tomani koya o Repeka i Kenani me lai wati Aisake. Ia meda kua ni namaka me vakaraitaka vei keda na Kalou e dua na ivakatakilakila vakasakiti. Ena dusimaki iko ga ke o masulaka o qai nakita dei mo muria na veidusimaki ni yalona tabu.—Kala. 5:18.

Vakalailaitaka na Nuiqawaqawa

5, 6. Na tikina bibi cava eda vulica ena masu i Jekope ni vakarau sotavi Iso?

⁵ Na masu ena vakalailaitaka na nuiqawaqawa. Ni leqataka o Jekope nodrau na sota kei Iso, na nona isa ni drua, a masulaka: “Kemuni Jiova, . . . au a sega ni yaga me’u rawata e dua na ka lailai e na nomuni loloma kecega, kei na nomuni vosa dina, ko ni sa cakava vei au na nomuni tamata . . . au masuti kemuni, mo ni vakabulai au mada mai na liga i Iso na tuakaqu: ni’u sa rerevaki koya, de sa lako mai ko koya ka mokuti au, kei ira vata na gone kei na tinadra: Ia ko ni a kaya, Ka’u na caka vinaka vakaidina vei iko, ka vakatubura na nomu kawa me ra vaka na nuku mai matasawa, sa sega ni wili rawa ni ra sa lewe vuqa.”—Vkte. 32:9-12.

⁶ A qaqarauni sara o Jekope, ia a saumi na nona masu ni rau veiyaloni kina kei Iso. (Vkte. 33:1-4) Wilika vakavinaka na nona vakamamasu, eda na vulica kina ni a sega ni kere veivuke wale ga o Jekope. E vakaraitaka ni vakabauta na Kawa yalataki kei na nona vakavinavinakataka na yalololoma ni Kalou. O dau lomaleqataka beka eso na ka? (2 Kor. 7:5) Ke vaka kina, ena yaga sara nomu vakasamataka na masu i Jekope, ni rawa ni vakalailaitaka nomu nuiqawaqawa na nomu dau masu. Meda kua ni kerekere wale ga, meda vakaraitaka tale ga na veika eda vakabauta.

Masulaka Meda Vuku

7. Na cava e masulaka kina o Mosese me kila na ivalavala i Jiova?

⁷ Nida vinakata meda vakamarautaki Jiova ena uqeti keda qo meda masulaka meda vuku. A masulaka o Mosese me kila na ivalavala ni Kalou. E kaya: “Raica, kemuni sa kaya vei au, Mo kauti ira cake na tamata oqo [mai Ijipita] . . . Au sa qai masuti kemuni mada, kevaka kemuni sa lomani au, mo ni vakatakila mai vei au na nomuni valavala, . . . mo ni lomani au kina.” (Lako 33:12, 13) E sauma nona masu na Kalou ena nona solia vakalevu vua na vuku me kila kina na nona ivalavala—e bibi dina qo me liutaki ira kina na tamata i Jiova.

8. Ena yaga vakacava nomu vakasamataka vakatitobu na 1 Tui 3:7-14?

⁸ A tautauvata tale ga na ka a masuta o Tevita: “Kemuni Jiova, mo ni vakatakila mai vei au na nomuni sala.” (Same 25:4) A kerea na luvei Tevita, o Solomoni na vuku me qarava vinaka kina nona itavi vakatui e Isireli. A marautaka o Jiova na veika a masulaka, mani solia vua qai vakalougatataki koya ena iyau kei na lagilagi. (Wilika 1 Tui 3:7-14.) Ke lesi vei iko na itavi o nanuma ni rairai colacola levu, masulaka mo vuku qai vakaraitaka tiko ga na yalomalumalumu. Ena vukei iko na Kalou mo rawata na kilaka kei na vuku mo qarava vinaka kina nomu itavi ena sala dodonu, e yalololoma tale ga.

Me Vu Mai Lomada Noda Masu

9, 10. Na cava o vulica me baleta na loma ni tamata ena nona masu o Solomoni ni sevutaki na valenisoro?

⁹ Me rogoci noda masu, e dodonu me vu mai lomada. E vu mai lomana nona masu o Solomoni e volai toka ena 1 Tui wase 8, a masu tiko e matadra na le vuqa era soqo vata yani e Jerusalemi ena gauna a sevutaki kina na valenisoro i Jiova ena 1026 B.S.K. Ni sa biu na kato ni veiyalayalati ena Loqi Tabu Sara qai vakasinaiti ena valenisoro na o nei Jiova, a vakacaucautaka na Kalou o Solomoni.

¹⁰ Ni o vulica na masu i Solomoni o na raica ni veisemati tiko kei na ivakarau ni lomada. E vakaraitaka o Solomoni ni o Jiova duadua ga e kila na loma ni tamata. (1 Tui 8:38, 39) E vakaraitaka tale ga na masu qori ni rawa ni vosoti e dua e valavala ca ena nona ‘lesu vua na Kalou ena lomana taucoko.’ Ke ra vesuki ira na tamata ni Kalou na meca, ena rogoci nodra vakamamasu ke dodonu na lomadra vua. (1 Tui 8:48, 58, 61) Bibi gona me vu mai lomada noda masu.

Yaga na Same ena Noda Vakavinakataka na Noda Masu

11, 12. Na cava o vulica ena nona masu e dua na Livai a sega ni veiqaravi rawa ena valenisoro ena loma ni dua na gauna?

¹¹ Na noda vulica na Same ena vakavinakataka noda masu qai uqeti keda meda waraka na Kalou me sauma. Dikeva mada nona yalovosovoso e dua na Livai, a vakatalai tani mai na nona vanua. A sega ni vakatarai ena loma ni dua na gauna me gole ena valenisoro, a lagata: “Na yaloqu, o sa bibi lako e na vuku ni cava? O sa nuiqawaqawa e lomaqu e na vuku ni cava? Mo nuitaka na Kalou; ni’u na vakavinavinaka tale vua, na vu ni bula ni mataqu kei na noqu Kalou.”—Same 42:5, 11; 43:5.

¹² Na cava o vulica vua na Livai qo? Ke o vesu ena vuku ni ivalavala dodonu, o sega kina ni sokalou vata kei ira na tacimu vakabauta ena vanua ni sokalou ena loma ni dua na gauna, waraka ga na Kalou. (Same 37:5) Vakasamataka vakatitobu na marau o vakila ena nomu qaravi Kalou ena veigauna sa oti, qai masuta mo yalovosovoso ni o “nuitaka na Kalou” me yavala ena vukumu, mo rawa ni veimaliwai tale kei ira nona tamata.

Masu ena Vakabauta

13. Me salavata kei na Jemesa 1:5-8, na cava meda masu kina ena vakabauta?

¹³ Se mani ituvaki cava eda donuya, meda masu tiko ga ena vakabauta. Ke vakatovolei tiko nomu yalodina, muria nona ivakasala na tisaipeli o Jemesa. Masu vei Jiova, kua ni vakatitiqataka ni rawa ni solia vei iko na vuku mo vosota na ituvaki dredre. (Wilika Jemesa 1:5-8.) E kila na Kalou na ka eda lomaleqa kina, e rawa ni dusimaki keda qai vakacegui keda ni vakayagataka nona yalo tabu. Meda talaucaka vua na lomada ena vakabauta, ‘meda kua sara ni vakatitiqa,’ da qai ciqoma na veidusimaki ni yalona tabu kei na ivakasala ena nona Vosa.

14, 15. Na cava e tukuni kina ni a masu ena vakabauta o Ana qai cakava sara na ka e masulaka?

¹⁴ E rua na wati Elikana na Livai, e dua o Ana. A dau masu o Ana qai vakaraitaka nona vakabauta ena ka e cakava. A sega ni vakaluveni qai dau vakalialiai koya o Penina, na ikarua ni wati Elikana, a vica toka na luvena. A tiko ena valenisoro o Ana qai yalataka ke dua na luvena tagane ena solia vei Jiova. Ena gauna a masu tiko kina, a nanuma na Bete Levu o Ilai ni mateni ni a vosa minimini tiko. Ni kila e muri ni a cala nona nanuma, a kaya: “Me solia vei iko na Kalou ni Isireli na ka ko sa kerea vua.” Dina ni a sega ni kila o Ana na ka ena yaco, ia a vakabauta ni na rogoci nona masu. “A sa sega tale ni vakaveveku mata ko koya,” a sega ni rarawa se yalolailai.—1 Sam. 1:9-18.

¹⁵ Ni sucu o Samuela qai kali, a soli koya sara o Ana vei Jiova me veiqaravi ena valenisoro. (1 Sam. 1:19-28) Noda vakasamataka vakatitobu nona masu ena gauna ya, ena rawa ni vakavinakataka noda masu. Eda vulica tale ga ni rawa nida vosota e dua na ituvaki dredre ke da masu ena vakabauta ni na sauma o Jiova.—1 Sam. 2:1-10.

16, 17. Na cava e yaco ni masu ena vakabauta o Niemaia qai cakava sara na ka a masulaka?

¹⁶ A bula ena ikalima ni senitiuri B.S.K., na turaga yalododonu o Niemaia. E dau masu qai cakacaka ena vakabauta. A kerea: “Kemuni na turaga, me vakarorogo mada na daligamuni ki na noqu masumasu na nomuni tamata, kei na nodra masumasu na nomuni tamata, ko ira era via rerevaka na yacamuni: ia mo ni vakayacora mada na ka e cakava na nomuni tamata e na siga oqo, ka mo ni vakayacora me lomani au na tamata oqo.” O cei na “tamata oqo” e tukuna tiko o Niemaia? Na tui kei Perisia o Tui Atakisekise, a dau tu mena waini o Niemaia.—Niem. 1:11.

¹⁷ A masu ena vakabauta o Niemaia me vica na siga ni rogoca ni o ira na Jiu era sereki mai Papiloni “era sa tiko vakaca sara, a ra sa vosavakacacataki: sa basuraki sobu talega na bai kei Jerusalemi.” (Niem. 1:3, 4) A sega ni namaka o Niemaia na sala a saumi kina nona masu, ni a vakadonuya sara ga o Tui Atakisekise me gole i Jerusalemi me tara tale na kena bai. (Niem. 2:1-8) Sega ni dede sa tara tale na bai. A saumi nona masu o Niemaia baleta ni a masulaka na sokalou dina qai masu ena vakabauta. E dina beka qori me baleta noda masu?

Dau Veivakacaucautaki Qai Vakavinavinaka

18, 19. Na cava mera dau vakalagilagia kina na Kalou o Jiova na nona dauveiqaravi, ra vakavinavinakataki koya tale ga?

¹⁸ Ni o masu tiko, kua ni guilecava mo vakacaucautaki Jiova qai vakavinavinaka vua. E levu sara na vuna mo cakava kina qori! Me kena ivakaraitaki, a gu o Tevita me vakalagilagia na veiliutaki i Jiova. (Wilika Same 145:10-13.) E kilai ena nomu masu ni o doka nomu itavi mo kacivaka na Matanitu i Jiova? O rawa ni vuli mai na qaqanimasu i koya na daunisame mo vakaraitaka vua na Kalou ni vu mai lomamu nomu marautaka na soqoni vaKarisito, soqo ni tabacakacaka, kei na soqo ni tikina.—Same 27:4; 122:1.

¹⁹ Noda raica vakabibi noda veiwekani kei na Kalou ena uqeti keda meda masu mai vu ni lomada, me vaka na masu qo: “Au na vakavinavinaka, vei kemuni na Turaga, e na veimataqali: au na sere vei kemuni e na kedra maliwa na veimatanitu. Ni sa yacova na lomalagi na kena levu ni nomuni loloma, ka sa yacova na o na nomuni dina. Mo ni cecere, na Kalou, ka me lolovira ko lomalagi: me cecere cake na nomuni ukuuku ki vuravura taucoko.” (Same 57:9-11) E veivakauqeti dina na masu qo! Na vosa veivakauqeti qo ena Same e rawa ni vakavinakataka na nomuni masu.

Masu ena Veidokai

20. E vakaraitaka vakacava o Meri ni yalodina vua na Kalou?

²⁰ Ena vakilai ena noda masu nida doka na Kalou. Na nona masu ena veidokai o Meri ni rogoca oti ga ni na vakasucuma na Mesaia, e via tautauvata kei na nona masu o Ana ena gauna a soli Samuela kina me veiqaravi ena valenisoro. E macala ena vosa i Meri ni doka na Kalou: “Sa vakamalua vua na Turaga na yaloqu, a sa reki na yaloqu vua na Kalou na noqui Vakabula.” (Luke 1:46, 47) E rawa beka ni o vakavinakataka nomu masu ni o cavuta eso na vosa va qo? Sega ni kurabuitaki gona ni a digitaki o Meri, na marama e dauqaravi Kalou, me tinai Jisu na Mesaia!

21. E vakadinadinataki vakacava ena masu i Jisu na nona veidokai kei na nona vakabauta?

²¹ Ena yalo ni veidokai, a gumatua kina o Jisu me dau masu ena vakabauta. Me kena ivakaraitaki, ni bera ni vakaturi Lasarusa, a “ta cake ko Jisu, ka kaya, Na Tamaqu, au sa vakavinavinaka vei iko ni ko a rogoci au mai: ia ka’u sa kila ni ko sa rogoci au tikoga.” (Joni 11:41, 42) E vakadinadinataki ena nomu masu ni tiko vei iko na yalo ni veidokai kei na vakabauta va qo? Vulica na masu ni veidokai a vakatavulica o Jisu, o na raica ni vakabibitaki tiko kina e vica na tikina, oya na kena vakalagilagi na yaca i Jiova, na yaco mai ni nona Matanitu, kei na yaco ni lomana. (Maciu 6:9, 10) Vakasamataka mada na nomu masu. E vakaraitaka beka ni o kauaitaka vakabibi na Matanitu i Jiova, na kena caka na lomana, kei na vakarokorokotaki ni yacana tabu? E dodonu me vaka kina.

22. Na cava o nuidei kina ni na vukei iko o Jiova mo vunautaka na itukutuku vinaka ena doudou?

²² Nida tusaqati se donuya eso tale na ituvaki dredre, eda dau kerei Jiova ena masu meda yaloqaqa na qaravi koya. Ni vakaroti Pita kei Joni na Sanadrini me rau kua ni “vakatavuvuli e na yaca i Jisu,” rau doudou na tukuna ni rau na sega ni muria. (Caka. 4:18-20) Ni rau sa sereki, rau tukuna vei ira na mataveitacini na veika a yaco. Ra mani masuta na Kalou me vakaukauataki ira mera doudou na vunautaka na nona vosa. A gauna marautaki dina ni a saumi na nodra masu, era “dui vakasinaiti kecega e na Yalo Tabu, a ra sa doudou kina ni ra sa tukuna na vosa ni Kalou”! (Wilika Cakacaka 4:24-31.) Na cava e qai yaco? E dua na ilala levu era mai qaravi Jiova. Ena vakaukauataki iko tale ga na masu mo doudou na vunautaka na itukutuku vinaka.

Vakavinakataka Tiko ga na Nomu Masu

23, 24. (a) Tukuna eso tale na ivakaraitaki e yaga ena nomu vakavinakataka nomu masu ni o vulica na iVolatabu. (b) Na cava o na cakava mo vakavinakataka kina nomu masu?

²³ E levu tale na ivakaraitaki eda rawa ni vuli mai kina e vakadinadinataka ni noda wili iVolatabu kei na noda vulica, ena vakavinavinakataka noda masu. Kena ivakaraitaki, me vakataki Jona o rawa ni vakaraitaka ni dau ‘veivakabulai o Jiova.’ (Jona 2:1-10) Ke o rarawataka voli e dua na ivalavala ca bibi qai kerea nodratou veidusimaki na qase ni ivavakoso, ena yaga vakalevu na nona qaqanimasu o Tevita ena nomu vakaraitaka ena masu ni o veivutuni. (Same 51:1-12) Eso na masu o rawa ni vakacaucautaki Jiova me vakataki Jeremaia. (Jere. 32:16-19) Ke o qara tiko e dua me watimu, ena uqeti iko nomu vulica na masu e volai ena Esera wase 9, salavata kei na nomu vakamamasu, ena vakaukauataki iko mo talairawarawa ina ivakaro ni Kalou mo vakamau ‘ga kei koya sa nona na Turaga.’—1 Kor. 7:39; Esera 9:6, 10-15.

²⁴ Mo wilika, vulica qai vakekeli tiko ga ena iVolatabu. Vakaraica eso na tikina o rawa ni okata ena nomu masu. O rawa ni cavuta eso na tikina qori ena nomu masu ni vakavinavinaka kei na veivakacaucautaki. Ni o vulica na iVolatabu, macala ga ni o na volekata na Kalou o Jiova o na qai vakavinakataka tiko ga na nomu masu.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava meda kerea kina na veidusimaki ni Kalou da qai muria?

• Na cava ena uqeti keda meda masulaka meda vuku?

• E rawa ni vakavinakataka vakacava noda masu na Same?

• Na cava meda masu kina ena vakabauta kei na yalo ni veidokai?

[iYaloyalo ena tabana e 8]

E masuta na veidusimaki ni Kalou na dauveiqaravi i Eparama. Vakacava o iko?

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Na Sokalou Vakavuvale ena rawa ni vakavinakataka nomu masu