Vakavulica Tiko ga Nomu Vakasama

E MATALAU dina noda sarava nona ivukivuki matau e dua na dauqito! Na iVolatabu e uqeti keda na lotu vaKarisito meda vakavulica noda vakasama me vaka ga na nona dau vakaukauayago e dua na dauqito.

E vola na yapositolo o Paula vei ira na Iperiu: “Na kakana dina e rauti ira na matua era vakayagataka nodra vakasama, ya na vuna e vakavulici [vakaibalebaletaki ina nona vakaukauayago e dua na dauqito] kina nodra vakasama me vakaduiduitaka na ka e donu mai na ka e cala.” (Iper. 5:14, ftn.) Na cava e uqeti ira kina na lotu vaKarisito e Iperiu o Paula mera vakavulica nodra vakasama me vaka ga nona vakaukauayago e dua na dauqito? Eda rawa ni vakavulica vakacava noda vakasama?

‘Dodonu Moni Qasenivuli’

Ni vakamacalataka tiko na itutu i Jisu, a vola o Paula: “Baleta ni vakatokai koya sara ga na Kalou me bete levu me vakataki Melikiseteki. E levu sara na ka me keitou tukuna me baleti koya [Jisu], ia e dredre na vakamacalataka ni oni sa via didivara mai. Ni sa dodonu makawa moni qasenivuli, ia qo oni vinakata tale me dua e vakavulici kemuni ena ivakavuvuli rawarawa wale me baleta na veika vuni ni vosa ni Kalou: oni sa viagunu sucu tale, oni sega ni vinakata na kakana dina.”—Iper. 5:10-12.

Eso vei ira na lotu vaKarisito Jiu ena imatai ni senitiuri era sega ni vakalevutaka nodra kilaka ra qai sega ni toso vakayalo. Me kena ivakaraitaki, e dredre vei ira mera ciqoma na kena vakamatatataki na ka e vauca na Lawa kei na veicilivi. (Caka. 15:1, 2, 27-29; Kala. 2:11-14; 6:12, 13) Eso e dredre mera biuta eso na itovo vakavanua e semai ina siga ni Vakacecegu e veimacawa kei na Siga ni Veibuluti e veiyabaki. (Kolo. 2:16, 17; Iper. 9:1-14) E uqeti ira gona o Paula mera vakavulica nodra vakasama me rawa nira kila kina na ca mai na vinaka, qai tukuna vei ira ‘mera saga sara mera matua.’ (Iper. 6:1, 2) Na veivakasalataki qo i Paula a rairai uqeta eso mera vakasamataka na sala era vakayagataka tiko kina nodra vakasama ra qai uqeti mera toso vakayalo. Vakacava o keda?

Vakavulica Nomu Vakasama

Eda na vakavulica vakacava noda vakasama meda matua kina vakayalo? E tukuna o Paula ni rawa qori ena kena ‘vakayagataki.’ Me vaka ga nona dau vakaukauayago na dauqito me cakava rawa kina eso na ivukivuki dredre e matalau ni saravi, o keda tale ga meda vakavulica noda vakasama meda kila kina na ka e donu mai na ka e cala.

E tukuna o John Ratey, e dua na daunivakasala vakavuniwai qai ivukevuke ni parofesa ni vakasama ena Harvard Medical School, “ni ka vinaka duadua eda rawa ni cakava ena noda mona, oya noda dau vakaukauayago.” Me vaka e vakaraitaka o Gene Cohen, na dairekita ni Center on Aging, Health and Humanities ena George Washington University, “nida vakatovolea noda mona me cakava eso na ka dredre, era na basika kina na sela sa tiko rawa eso tale na ka vovou e vakatokai na dendrite, qo e vakalevutaka na ka e vakatokai na synapse, na vanua era veitosoyaki kina na sikinala mai na dua na sela ni nave ina dua tale.”

E ka vakavuku gona meda vakavulica noda vakasama da qai vakalevutaka noda kilaka ena Vosa ni Kalou. Nida cakava qo, eda na vakarautaki vinaka meda cakava na ‘inaki uasivi ni Kalou.’—Roma 12:1, 2.

Mo Galeleta na “Kakana Dina”

Ke da vinakata “meda saga sara meda matua,” meda tarogi keda: ‘E levu cake tiko beka noqu kila na ka dina ena iVolatabu? Era raici au tale na so niu matua vakayalo?’ E dau marautaka na tinanigone me vakasucumi luvena se vakani koya ena kakana ni gone ni se gone dramidrami. Ia ena kauai vakalevu o tinanigone ke sega ni via kania na kakana dina o gone ni toso na yabaki. E tautauvata sara qo kei na noda marautaka nona toso e dua eda vakavulica ena iVolatabu, yaco sara me yalayala qai papitaiso. Ia vakacava ke sega ni vakalevutaka tiko ga nona kila na veika vakayalo? E sega beka ni veivakayalolailaitaki qori? (1 Kor. 3:1-4) E nuitaka o qasenivuli ni toso na gauna e sa na veivakavulici tale ga o tisaipeli vou.

Ena vinakati na vakasama vakatitobu meda vakayagataka kina noda vakasama nida vakatulewa, ia qo ena vinakati kina na sasaga. (Same 1:1-3) Me kua ni tarova noda vakasamataka na ka e bibi cake na ka e dau veivakawelei—me vaka na sara tivi kei na noda cakava eso na ka eda taleitaka e sega ni vakayagataki kina na vakasama. Me rawa nida vakasama vinaka, e bibi meda galeleta na vuli iVolatabu kei na ivolatabaki ni “dauveiqaravi e yalodina e vuku” da qai vakayagataka sara. (Maciu 24:45-47) Me ikuri ni ituvatuva ni wili iVolatabu, e bibi me tiko na gauna ni Sokalou Vakavuvale kei na vulici vakatitobu ni so na ulutaga ena iVolatabu.

O Jerónimo, e dua na ivakatawa dauveilakoyaki mai Mexico e tukuna, ni gauna ga e yaco yani kina na ilavelave ni Vale ni Vakatawa, e dau vulica sara. E tiko tale ga na gauna me vuli kina kei watina. E tukuna: “E sa neirau ivakarau ga vakaveiwatini me keirau dau wilika na iVolatabu e veisiga, keirau vakayagataka tale ga eso na ivukevuke vakaivolatabu me vaka na ivola na ‘Vanua Vinaka.’” E dua tale na lotu vaKarisito o Ronald e tukuna, ni dau vakamuria na wiliki ni iVolatabu e dau vakayacori ena ivavakoso. Ni vuli vakataki koya, e dau saga me vakacavara e dua se rua na ka a navuca me vulica ena loma ni dua na gauna. “Niu cakava qori, au dau vakanamata kina ena vuli,” e tukuna o Ronald.

Vakacava o keda? E sa veirauti tiko na gauna eda vulica kina na iVolatabu da qai vakananuma vakatitobu na Vosa ni Kalou? Eda sa vakavulica tiko beka noda vakasama da qai yalomatua ni vakatulewa me salavata kei na ivakavuvuli vakaivolatabu? (Vkai. 2:1-7) Me noda inakinaki mada ga meda matua vakayalo, meda vakalougatataki ena kilaka kei na vuku e nodra o ira na vakavulica nodra vakasama mera vakaduiduitaka na ka e donu mai na ka e cala!

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Eda vakavulica noda vakasama nida “vakayagataka”