Na Duavata e Kilai Kina na Sokalou Dina

‘Au na vakaduavatataki ira me vaka na qelenisipi ena kedra bai.’​—MAIKA 2:12.

1. E kilai vakacava na vuku i Jiova mai na veika buli?

E TUKUNA na daunisame: “I Jiova, sa ka levu vakaidina na nomuni cakacaka! Ka sa caka vakavuku kecega: sa roboti vuravura na nomuni yau.” (Same 104:24) E kilai na vuku i Jiova ena nodra cakacaka vata e milioni na veimataqali kau, manumanu, manumanu vuka lalai, kei na manumanu somidi ni veika bula e vakatubuqoroqoro qai vereverea e vakatau tiko kina na noda bula. Era cakacaka vata tale ga ena yagoda e vica vata na udolu na veigacagaca tale ni tikiniyago, qo mai na veigacagaca lelevu me yaco sara ina veitiki ni gacagaca lalai ni sela. Era cakacaka vata kece me rawa ni vinaka kina na ituvaki ni yagoda taucoko, meda bulabula tale ga kina.

2. Me vaka e vakaraitaki ena tabana e 13, na cava a nanumi kina ni yaco vakacakamana nodra duavata o ira na lotu vaKarisito ?

² E bulia o Jiova na kawatamata mera dau cakacaka vata. E tu vua na kawatamata e levu na veimataqali irairai, itovo kei na taledi. A solia tale ga o Jiova vei rau na imatai ni tamata na itovo vakalou, qori me vakarawarawataka nodrau veitokoni kei na nodrau veinuitaki. (Vkte. 1:27; 2:18) Ena gauna qo na kawatamata e sa yawaka tu na Kalou, qai sega vakadua nira cakacaka vata ena duavata. (1 Joni 5:19) A nanumi gona ni yaco vakacakamana nodra duavata o ira na matatamata mai na veivanua era lewena na ivavakoso vaKarisito ena imatai ni senitiuri, qo o ira na kai Efeso era bobula, ira na marama kilai ra kai Kirisi, ira na turaga vuli vinaka era Jiu, kei ira era dau qaravi matakau tu e liu.​—Caka. 13:1; 17:4; 1 Ces. 1:9; 1 Tim. 6:1.

3. E vakamacalataka vakacava na iVolatabu na nodra duavata na lotu vaKarisito, kei na cava eda na dikeva ena vuli qo?

³ Na sokalou dina e vakarawarawataka na nodra cakacaka vata ena duavata na tamata me vaka ga na yagoda. (Wilika 1 Korinica 12:​12, 13.) Qo eso na ka ena veivosakitaki tiko ena ulutaga qo: E vakaduavatataki ira vakacava na tamata na sokalou dina? Na cava e rawa duadua ga kina vei Jiova me vakaduavatataki ira na milioni mai na veimatanitu? Na cava e dau vakadredretaka na duavata, ena vukei keda kina vakacava o Jiova meda valuta? Me baleta na duavata, e duidui vakacava o lotu vaKarisito dina kei lotu ni veivanua vaKarisito?

E Vakaduavatataka Vakacava na Tamata na Sokalou Dina?

4. E vakaduavatataki ira vakacava na tamata na sokalou dina?

⁴ O ira na vakaitavi ena sokalou dina era vakadeitaka ni o Jiova e bulia na ka kece, oya na vuna e iLiuliu Cecere duadua ga kina o koya e lomalagi kei vuravura. (Vkta. 4:11) E tautauvata kece ga na lawa ni Kalou era talairawarawa kina na lotu vaKarisito dina, ra qai muria vata tiko ga na ivakavuvuli vakaivolatabu, dina nira bula tu ena duidui vanua qai duidui tale ga na kedra ituvaki. E veiganiti na nodra kacivi Jiova ena icavuti ‘Tamada.’ (Aisea 64:8; Maciu 6:9) Era veitacini kece vakayalo ra qai marautaka na duavata vakasakiti e vakamacalataka na daunisame: “Raica, na kena yaga kei na kena matavinaka, ni ra sa tiko vakayalovata na veiwekani!”​—Same 133:1.

5. Na itovo cava e rawati kina na nodra duavata na dausokalou dina?

⁵ Era sega ni uasivi na lotu vaKarisito, ia era sokalou ena duavata baleta era sa vulica mera dau veilomani. E sega tale ni dua e rawa ni vakavulica vei ira na veilomani, o Jiova duadua ga. (Wilika 1 Joni 4:​7, 8.) E tukuni ena nona Vosa: “Moni vakaisulu ena yalo ni veikauaitaki dina, yalololoma, yalomalumalumu, yalomalua, kei na vosota vakadede. Moni dau yalorawarawa, ni dau veivosoti tale ga vakarawarawa ke dua e cudruvaka e dua na ka vua e dua tale. Moni dau veivosoti me vaka ga na nona vosoti kemuni vakarawarawa o Jiova. Ia me kena ilutua, moni sulumaka na loloma ni qo na ivau vinaka duadua ni duavata.” (Kolo. 3:​12-14) Na ivau vinaka duadua ni duavata na loloma​—qo na itovo era kilai tani kina na lotu vaKarisito dina. Ena ka o sa sotava mai, o vakadeitaka ni duavata qo e kilai tani kina na sokalou dina?​—Joni 13:35.

6. E vukei keda vakacava na noda nuitaka na Matanitu ni Kalou meda marautaka kina na duavata?

⁶ Era duavata tale ga na dausokalou dina baleta nira nuitaka na Matanitu ni Kalou me inuinui duadua ga ni kawatamata. Era kila ni Matanitu ni Kalou sa na voleka ni vakaisosomitaka na matanitu vakatamata, qai vakalougatataki ira na tamata talairawarawa ena bula vakacegu dina e tawamudu. (Aisea 11:​4-9; Tani. 2:44) Koya gona, era muria na lotu vaKarisito na ka e tukuna o Jisu me baleti ira na nona imuri: “Eratou sega ni vakavuravura me vaka ga na noqu sega ni vakavuravura.” (Joni 17:16) O ira na lotu vaKarisito dina era sega ni veitovaki ena yavavala e yaco tiko e vuravura, ia era rawa ni marautaka na nodra duavata, dina nira sega ni veiyaloni o ira na tiko wavoliti ira.

Dua ga na Vanua e Yavutaki Kina na Veivakavulici Vakayalo

7, 8. Na sala cava e vakaduavatataki keda kina na ivakasala vakaivolatabu?

⁷ Era marautaka na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri na duavata baleta nira ciqoma kece na veidusimaki mai na dua ga na vanua. Era kila ni o Jisu e veivakavulici qai dusimaka tiko na ivavakoso ena nona vakayagataka na ilawalawa dauvakatulewa, qo o ira na yapositolo kei ira na tagane matua e Jerusalemi. O ira na tagane yalodina qo era yavutaka na nodra vakatulewa ena Vosa ni Kalou, ra qai vakadewataka ena ivavakoso na ivakaro qori na ivakatawa dauveilakoyaki. E tukuna kina na iVolatabu me baleti ira na ivakatawa qo: “Ni ratou lakova na veikoro eratou vakadewataka vei ira mera muria sara na ivakaro era sa vakadonuya na yapositolo kei ira na qase era tiko mai Jerusalemi.”​—Caka. 15:​6, 19-22; 16:4.

⁸ Nikua tale ga na iLawalawa Dauvakatulewa, qo era lewena tiko na lotu vaKarisito era lumuti ena yalo tabu, era vakaitavi sara tiko ga ena vakaduavatataki ni ivavakoso e vuravura. E tabaka na iLawalawa Dauvakatulewa ena levu na vosa na ivola e veidusimaki vakayalo. Na kakana vakayalo qo e yavutaki ena Vosa ni Kalou. Koya gona, na ka e vakatavulici e sega ni vu vakatamata, e vakavuna ga o Jiova.​—Aisea 54:13.

9. E vakaduavatataki keda vakacava na noda cakacaka lesi vaKalou?

⁹ Era vakaitavi tale ga na ivakatawa lotu vaKarisito ena sasagataki ni duavata nira liutaka na cakacaka vakavunau. E kaukaua cake na yalo ni veitokani e vakaduavatataki ira tiko na dauveiqaravi ni Kalou, ni vakatauvatani kei na nodra duavata na tamata ni vuravura ena gauna ga era veimaliwai kina. A sega ni tauyavutaki na ivavakoso vaKarisito me rawa kina na veimaliwai, ia me vakalagilagi ga kina o Jiova me qai vakacavari kina na cakacaka​—qori na kena vunautaki na itukutuku vinaka, na veivakatisaipelitaki, kei na noda veivakauqeti ena ivavakoso. (Roma 1:​11, 12; 1 Ces. 5:11; Iper. 10:​24, 25) Oya na vuna a rawa kina vua na yapositolo o Paula me tukuna me baleti ira na lotu vaKarisito: “Oni yalovata tale ga ena nomuni cuqena na vakabauta e yavutaki ena itukutuku vinaka.”​—Fpai. 1:27.

10. Na cava eso na sala eda duavata kina nida dauveiqaravi i Jiova?

¹⁰ Koya gona nida dauveiqaravi ni Kalou, eda duavata baleta nida ciqoma na cecere ni veiliutaki i Jiova, da lomani ira na tacida, nuitaka na Matanitu ni Kalou, kei na noda dokai ira e vakayagataki ira na Kalou mera vakatawani keda. Nida sucu ivalavala ca, ena vukei keda o Jiova meda valuta eso na itovo e rawa ni vakaleqa na noda duavata.​—Roma 12:2.

Valuta na Dokadoka kei na Vuvu

11. Na cava e dau tawasei ira kina na tamata na dokadoka, e vukei keda vakacava o Jiova meda valuta na itovo qori?

¹¹ E vakavu veitawasei na dokadoka. O koya e dokadoka ena vinakata me raici cake qai taleitaka na nona dau tukutukuni koya. Na itovo gona qo e dau vakaleqa na duavata, ni o ira na rogoca na nona tukutukuni koya ena rawa nira vuvu. E tukuna vakadodonu vei keda na tisaipeli o Jemesa: “E torosobu na dokadoka va qori.” (Jeme. 4:16) E sega ni ka vakayalololoma meda raici ira sobu eso. E vakasakiti o Jiova ni dau yalomalumalumu vei ira na tamata era sega ni uasivi, me vakataki keda sara ga. A vola o Tevita: “Sa vakalevutaki au na nomu yalomalua [“yalomalumalumu,” NW].” (2 Sam. 22:36) Na Vosa ni Kalou e vukei keda meda valuta na dokadoka, ni vakavulici keda ena rai dodonu. A uqeti vakalou o Paula me taroga: “Na cava o nanuma kina ni o duatani? Na cava e tu vei iko a sega ni soli vei iko? Nira soli vei iko, na cava o dokadoka kina? Vaka sara ga era sega ni soli vei iko!”​—1 Kor. 4:7.

12, 13. (a) Na cava e dau rawarawa kina meda vuvu? (b) Na cava ena yaco ni muri na ivakarau ni rai i Jiova me baleti ira na tacida?

¹² E dau vakaleqa tale ga na duavata na vuvu. Nida sucu ivalavala ca, e “noda ivalavala meda . . . dau vuvu,” o ira mada ga na lotu vaKarisito ra dede ena dina, ena tiko eso na gauna era na vuvutaki ira kina eso tale ena vuku ni kedra ituvaki, na ka era taukena, nodra itavi dokai, se ka era rawa ni cakava. (Jeme. 4:5) Kena ivakaraitaki, dua na tacida e vakamatavuvale ena rairai vuvutaka na itavi e qarava tiko e dua e veiqaravi vakatabakidua qai sega tiko ni kila, ni o koya mada ga e veiqaravi vakatabakidua e rairai vuvutaki koya baleta ni vakaluveni. Eda na valuta vakacava na vuvu va qori me kua ni vakaleqai kina na noda duavata?

¹³ Me rawa nida valuta na vuvu, nanuma tiko ni iVolatabu e vakatauvatani ira na lotu vaKarisito lumuti ena ivavakoso ina veitikiniyago. (Wilika 1 Korinica 12:​14-18.) E laurai vinaka na matada ni vakatauvatani kei na utoda, ia e rau yaga ruarua. E tautauvata tale ga qo vei Jiova, e vakamareqeti ira kece na lewe ni ivavakoso, dina ni so na gauna eso era dau kilai levu nodra veiqaravi ni vakatauvatani kei ira na kena vo, ia e vakamareqeti ira kece o Jiova. Koya gona, meda muria mada ga na ivakarau ni nona rai o Jiova me baleti ira na tacida. Meda kua ni vuvutaki ira na tacida, e vinaka ga meda kauaitaki ira dina, da qai saga meda kilai ira vinaka. Nida cakava qori eda sa vakaitavi sara tiko ga ena kena kilai na duidui me baleti ira na lotu vaKarisito dina kei na lotu ni veivanua vaKarisito.

Tatawasewase o Lotu ni Veivanua vaKarisito

14, 15. Era sega ni duavata vakacava na lotu vaKarisito vukitani?

¹⁴ Na nodra duavata na lotu vaKarisito dina e duatani sara mai na nodra dau veisei na veimatalotu ni veivanua vaKarisito. Ena ikava ni senitiuri, a takalevu na vukitani ena lotu vaKarisito, vakavuna me lewa kina na lotu na empara ni Roma, mani tete kina o lotu ni veivanua vaKarisito. Ni tawase vakavica, e levu gona na matanitu era tawase mai Roma ra qai tauyavutaka ga na nodra lotu ni Matanitu.

¹⁵ E levu vei ira na matanitu oya era veivaluvaluti tiko ena vica vata na senitiuri. Donuya na ika17 kei na ika18 ni senitiuri, era vakabibitaka na nodra yalodina ina Matanitu o ira mai Peritania, Varanise, kei Merika, mani yaco kina me dua sara ga na lotu na boletaki vanua. Ena ika19 kei na ika20 ni senitiuri, sa tekivu lewai ira e levu na yalo ni boletaki vanua. A yaco mera tawase na veilotu ni veivanua vaKarisito, ra basika kina eso na lotu lalai, qai levu vei ira qori era sa ciqoma tu na boletaki vanua. Eso mada ga na lewe ni lotu era lai valuti ira tale ra vakabauta vata mai na dua tale na vanua. Nikua, e sa wasei rua tu o lotu ni veivanua vaKarisito, qori mai na duidui vakabauta ena veimatalotu kei na boletaki vanua.

16. Na cava e tawasei ira na lotu ni veivanua vaKarisito?

¹⁶ Ena ika20 ni senitiuri, e vica na drau na wasewase ni lotu ni veivanua vaKarisito era tekivuna e dua na sasaga me rawati kina na duavata. Ia ni oti e vica sagavulu na yabaki, e vica ga na lotu era cokovata mera sa le dua ga. Ia a tiko ga na duidui ena kedra maliwa na lewenilotu, qo ena nodra veilecayaki me baleta na ivakavuvuli ni bula vakaidewadewa, na vakalutu, na veimoceri vakamataqali vata, kei na nodra lesi na marama ena itavi vakalotu. Ena so na lotu ni veivanua vaKarisito, era saga na iliuliu ni lotu mera vakaduavatataki ira na veimatalotu ena nodra sega ni kauaitaka na ivakavuvuli vakalotu makawa e vakavu veitawasei tiko. Koya gona, na kena sega ni mai kauaitaki na ivakavuvuli va qori, e sega kina ni dei na nodra vakabauta na lewenilotu, e sega tale ga ni vakaduavatataki ira na veimatalotu ni veivanua vaKarisito.

Uasivi na Sokalou Dina Mai na Boletaki Vanua

17. Na cava e parofisaitaki ena vakaduavatataki ira na tamata na sokalou dina “e na gauna maimuri”?

¹⁷ E sa qai duiyaloyalo ga na kawatamata ena gauna qo, ia na duavata e se vakaduiduitaki ira tiko ga na dausokalou dina. A parofisaitaka na parofita ni Kalou o Maika: ‘Au na vakaduavatataki ira me vaka na qelenisipi ena kedra bai.’ (Maika 2:12) A parofisaitaka o Maika ni na uasivi na sokalou dina ni vakatauvatani kei na ivakarau ni sokalou tale eso, se ra mani sokaloutaki kina na kalou lasu se Matanitu. E vola: “Ena yaco e na gauna maimuri, ena vakataudeitaki na ulu-ni-vanua ni vale i Jiova me sivia na veiulu-ni-vanua, ena vueti me cecere ka lolovira na veiulu-ni-koro; a ra na drodro kina na veimataqali. Io, ko ira kece na veimataqali era na dui muria na yaca ni nodra kalou, ia koi keda, eda na muria ga na yaca i Jiova na noda Kalou.”​—Maika 4:​1, 5.

18. E veisautaki keda vakacava na sokalou dina?

¹⁸ E parofisaitaka tale ga o Maika na sala ena veivakaduavatataki kina na sokalou dina vei ira na dau veimecaki tu eliu. “A ra na lako kina na [tamata mai na] veimatanitu e vuqa, ka kaya, ‘Me da mai lako cake ki na ulu-ni-vanua i Jiova, io ki na vale ni Kalou i Jekope; ena vakavulica vei keda ko koya na nonai valavala, ia eda na muria na nona sala.’ . . . Ka ra na tukitukia na nodrai seleiwau mei bati ni siviyara, kei na nodra moto mei sele ni samaki: ena sega ni lavei seleiwau e dua na matanitu ki na matanitu tani, a ra na sega tale ni vulica nai valu.” (Maika 4:​2, 3) O ira na vakanadakuya na sokaloutaki ni kalou era bulia na tamata se matanitu mera sokaloutaki Jiova, era sa marautaka tiko na sokalou ena duavata e vuravura. E vakavulici ira vakayalololoma na Kalou.

19. Na cava e dusia vakamatata na nodra duavata e vica vata na milioni ena sokalou dina?

¹⁹ E duatani duadua na nodra duavata na lotu vaKarisito dina e vuravura nikua qai dusia vakamatata qori ni dusimaki ira tiko ga na nona tamata o Jiova ena nona vakayagataka na yalona tabu. Era duavata na tamata mai na veimatanitu, qai sega ni bau yaco qo ena itukutuku ni kawatamata. Qo e salavata kei na vakayacori ni parofisai ena Vakatakila 7:​9, 14, e vakaraitaka tale ga ni agilosi ni Kalou ena vakarau sereka na “cagi” ena vakarusa na ituvaki ca ni vuravura qo. (Wilika Vakatakila 7:​1-4, 9, 10, 14.) E ka dokai gona meda duavata kei ira na mataveitacini e vuravura raraba. Ena rawa vakacava nida vakaitavi yadudua ena duavata qori? Qori ena vakamacalataki ena ulutaga e tarava.

O na Sauma Vakacava?

• E vakaduavatataki ira vakacava na tamata na sokalou dina?

• Eda na valuta vakacava na vuvu me kua kina ni vakaleqa na noda duavata?

• Na cava ena sega kina ni tawasei ira na dausokalou dina na boletaki vanua?

[iYaloyalo ena tabana e 13]

E duidui na nodra isususu na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Ena rawati vakacava na duavata ena nomu veivuke ena veika me baleta na Kingdom Hall?