Doka na Vakawati ni iSolisoli ni Kalou

“O koya oqo sa na biuta kina na tamana kei tinana na tagane, ka kabita na watina: a rau na lewe dua ga.”​—VKTE. 2:​24.

1. Na cava e dodonu kina meda dokai Jiova?

E DODONU ga meda dokai Jiova a tauyavutaka na vakawati. Ni Dauveibuli, iLiuliu Cecere, qai Tama vakalomalagi, e donu kina na kena tukuni ni vakarautaka na “iloloma vinaka kece kei na isolisoli uasivi kece.” (Jeme. 1:​17; Vkta. 4:​11) Qori e vakaraitaka ni lomani keda vakalevu. (1 Joni 4:8) Na ka kece e vakavulici keda kina, na ka kece e kerea meda cakava, kei na ka kece e solia vei keda e ivakaraitaki ni nona kauaitaki keda, ena noda tale ga kina na vinaka.​—Aisea 48:17.

2. Na idusidusi cava a vakarautaka o Jiova vei rau na imatai ni veiwatini?

² E tukuni ena iVolatabu ni vakawati e dua na iloloma “vinaka” ni Kalou. (Ruci 1:9; 2:​12) Ena gauna a cakava kina na imatai ni vakamau o Jiova, a vakarautaka vei rau o Atama kei Ivi na idusidusi matata me vinaka kina na nodrau vakawati. (Wilika Maciu 19:​4-6.) Ke rau muria na veidusimaki ni Kalou, erau na marau me tawamudu. Ia e ka ni rarawa ni rau beca na ivakaro ni Kalou rau mani sotava kina na rarawa.​—Vkte. 3:​6-​13, 16-​19, 23.

3, 4. (a) Era beca vakacava e levu nikua na vakawati kei na Kalou o Jiova? (b) Na ivakaraitaki cava eda na raica ena ulutaga qo?

³ Me vakataki rau ga na imatai ni veiwatini, e levu tale ga nikua era sega soti se ra sega sara ga ni kauaitaka na veidusimaki i Jiova nira vakatulewa ena nodra vakawati. Eso era sa sega ga ni via vakamau, eso tale era veisautaka na ivakaro me baleta na vakawati me ganiti ira ga kei na nodra gagadre. (Roma 1:​24-​32; 2 Tim. 3:​1-5) O ira qori era vakalecalecava ni vakawati e isolisoli ni Kalou, nira beca na isolisoli qori era sa beci koya tale ga e tauyavutaka, na Kalou o Jiova.

⁴ Eso mada ga na dauveiqaravi ni Kalou era raica vakamamada ena so na gauna na rai i Jiova me baleta na vakawati. Eso na lotu vaKarisito era vakatulewataka sara mera veibiu se veisere ena yavu e sega ni vakaivolatabu. Na cava me caka me kua ni yaco kina qori? Ena yaga vakacava na ivakaro ni Kalou ena Vakatekivu 2:​24 me dei kina nodra vakawati na lotu vaKarisito? Era na vakarautaki ira vakacava o ira era nanuma mera vakawati ena dua na gauna? Meda raica mada e tolu na ivakaraitaki ni vakawati e vinaka ena gauna vakaivolatabu e laurai kina ni bibi me dokai o Jiova me dei kina na vakawati.

Yalodina Tiko Ga

5, 6. Na ituvaki cava erau rairai vakatovolei kina o Sakaraia kei Ilisapeci, a vakalougatataki vakacava na nodrau yalodina?

⁵ Erau dau vakatulewa vinaka rau qai yalodina o Sakaraia kei Ilisapeci. Erau digitaka ruarua e dua e yalodina ni qaravi Jiova me kedrau isa. A dau dina o Sakaraia ena nona itavi vakabete, rau qai dau saga ena nodrau vinaka kece me rau muria na lawa ni Kalou. A levu dina na ka me rau vakavinavinakataka. Ia ke o gade ena nodrau vale e Juta, o na siqema totolo ni yali tiko e dua na ka. Io, erau sega ni vakaluveni ni yava o Ilisapeci, rau sa qase tale ga.​—Luke 1:​5-7.

⁶ E raici vakabibi e Isireli makawa na vakaluveni, ra qai le levu na lewe ni vuvale. (1 Sam. 1:​2, 6, 10; Same 128:​3, 4) E dua na tagane ni Isireli ena gauna makawa e rawa ni vakayagataka na nona sega ni vakaluveni o watina me iulubale ni veisere. Ia o Sakaraia a yalodina tiko ga vei Ilisapeci. A sega ni vaqara iulubale me biuti watina, a sega tale ga ni cakava qori o Ilisapeci. Erau rarawataka na nodrau sega ni vakaluveni, ia erau dina tiko ga ena nodrau bula vakawati, rau yalodina tale ga vei Jiova. Ni toso na gauna, a vakalougatataki rau vakacakamana o Jiova ni a qai sucu e dua na luvedrau gonetagane ena gauna erau sa qase tu kina.​—Luke 1:​8-​14.

7. Na sala cava tale a yalodina tiko ga kina vei watina o Ilisapeci?

⁷ E dua tale na sala e vakasakiti kina na yalodina nei Ilisapeci. Ni sucu o Joni na luvedrau, a sega tu ni rawa ni vosa o Sakaraia ni a tukuni vua ena galu baleta ni sega ni vakabauta na ka e tukuna na agilosi ni Kalou. Ia kena irairai ni a cakava e dua na ka o Sakaraia me vakaraitaka kina vei watina ni tukuna na agilosi i Jiova me yaca ni gone o “Joni.” Era via vakayacana vei tamana na gone o ira na tiko volekati ratou kei ira na weka. Ia a muria ga o Ilisapeci na lewa i watina ena nona kaya: “Sega! Ena yacana o Joni.”​—Luke 1:​59-​63.

8, 9. (a) Ena dei vakacava na vakawati ke rau dau dina na veiwatini? (b) Erau rawa ni vakaraitaka vakacava na veiwatini ni rau dau dina?

⁸ Me vakataki rau ga o Sakaraia kei Ilisapeci, era dau rarawa tale ga ena so na gauna na veiwatini nikua, era sotava tale ga na leqa. Ke rau sega ni dau dina na veiwatini, ena sega ni dei na nodrau vakawati. Na wede, iyaloyalo ca, veibutakoci, kei na so tale na ka e vakaleqa na vakawati ena vakavuna na nodrau sega ni veinuitaki na veiwatini. Ni sa sega na veinuitaki ena vakawati, ena seavu tale ga na loloma. Ena so na gauna, na veidinadinati ena vakawati e rawa ni vakatauvatani ena bai e wavokita e dua na vale me kua kina na curu vakaveitalia, qai vakayalodeitaki ira na lewe ni vuvale. Koya gona, ni rau dau dina tale ga na veiwatini, erau na yalodei rau qai doudou ni talaucaka na lomadrau, ena levu cake tale ga na nodrau veilomani. Io, e bibi ena vakawati na dau dina.

⁹ A tukuna o Jiova vei Atama: “[E]na biuta kina na tamana kei tinana na tagane, ka kabita na watina.” (Vkte. 2:​24) Na cava e kena ibalebale qori? Na nodrau veimaliwai na veiwatini kei ira na nodrau itokani kei na wekadrau sa na sega ni vaka e liu. E sa na solia ga vakalevu na nona gauna vei watina o tagane se o yalewa, ena vakaliuca tale ga na ka e vinakata o watina. Ena sega ni vakaliuci ira na nona itokani se wekana qai vakawaleni watina. Ena raica tale ga me rau kua ni siova na nona itubutubu na ka erau vakatulewataka vakaveiwatini se tukuna na nodrau rai ni yaco e dua na leqa. O tagane me kabiti yalewa, o yalewa me kabiti tagane. Qori na ka e vakarota na Kalou.

10. Na cava e rawa ni uqeti ira na veiwatini mera yalodina?

¹⁰ Na yalodina e vu ni veivakalougatataki, ena vuvale mada ga era duidui lotu na lewena. A kaya e dua na yalewa e sega ni vakabauta o watina: “Au vakavinavinaka dina vei Jiova ni vakavulici au ena sala meu vakamalumalumu kina vei watiqu, meu dokai koya tale ga. Niu yalodina tiko ga, e sega ni yali kina na loloma kei na veidokai ena 47 na yabaki ni neirau vakawati.” (1 Kor. 7:​10, 11; 1 Pita 3:​1, 2) Koya gona, drau saga sara vakaveiwatini mo drau yalodei ena nomudrau vakawati. Ena ka o tukuna kei na ka o cakava, vakadeitaka vei kemu isa ni talei duadua vei iko o koya. Cakava na ka kece o rawata me kua kina ni dua na ka e vakaleqa na nomudrau veivolekati. (Wilika Vosa Vakaibalebale 5:​15-​20.) Erau tukuna o Ron kei Jeannette sa sivia e 35 na yabaki na nodrau marautaka voli na nodrau vakawati: “E dei qai mamarau na neirau vakawati ni keirau cakava ena yalodina na loma ni Kalou.”

Dei na Vakawati ni Drau Duavata

11, 12. Erau cakacaka vata vakacava o Akuila kei Pirisila (a) e vale, (b) ena cula valelaca, (c) ena cakacaka vakaitalatala?

¹¹ Ni dau tukuni rau na nona itokani voleka o Akuila kei Pirisila na yapositolo o Paula, e dau cavuti rau ruarua. Na nodrau duavata na veiwatini qori e vakaraitaka vinaka na ibalebale ni nona tukuna na Kalou me rau ‘dua ga na yago’ na tagane kei na yalewa. (Vkte. 2:​24) Erau dau cakacaka vata e vale, na cula valelaca, kei na cakacaka vakaitalatala. Kena ivakaraitaki, ni se qai yaco yani i Korinica o Paula, erau sureti koya sara o Akuila kei Pirisila me lai tiko ena nodrau vale, e muri a rairai qai vakayagataki na nodrau vale ena veika e dau tuvanaka o Paula. Ni rau toki i Efeso o Akuila kei Pirisila, erau lomasoli me caka ena nodrau vale na soqoni, rau veitokonitaka tale ga na nodra vukei na ka vou me vakataki Apolosa mera kila vinaka na ka dina. (Caka. 18:​2, 18-​26) Ni rau gole i Roma na veiwatini gugumatua qori, erau baci lomasoli tale me vakayacori ena nodrau vale na soqoni. E muri, rau dau vakaukauataki ira na mataveitacini ni rau lesu i Efeso.​—Roma 16:​3-5.

¹² E ratou cakacaka vata ena loma ni dua na gauna o Akuila, Pirisila kei Paula ni ratou dau cula valelaca kece. E laurai tale e keri na nodrau duavata na veiwatini, rau cakacaka vata, erau sega ni veisisivi se veiba. (Caka. 18:3) Ia ni rau dau cakava vata na cakacaka vaKarisito, erau kaukaua tiko ga kina vakayalo, e dei qai mamarau tale ga na nodrau vakawati. Se rau mani tiko mai Korinica, Efeso se Roma, erau kilai levu o Akuila kei Pirisila ni rau dau “cakacaka vata ena veika e baleti Karisito Jisu.” (Roma 16:3) Erau dau veitokonitaka na vakarabailevutaki ni cakacaka vakavunau ena vanua cava ga erau veiqaravi kina.

13, 14. (a) Na cava e rawa ni vakaleqa na duavata ena vakawati? (b) Na cava era rawa ni cakava na veiwatini me dei kina na nodra vauci vata mera ‘dua ga na yago’?

¹³ Io, ena dei na vakawati ni rau duavata na veiwatini ena isausau kei na ka erau cakava. (Dauv. 4:​9, 10) E ka ni rarawa ni levu na veiwatini nikua e lailai na gauna era tiko vata kina. E duidui na nodra cakacaka qai levu na gauna era vakayagataka kina. Eso tale era veilakoyaki vakalevu ena nodra cakacaka se toki duadua i vanuatani mera lai cakacaka qai vakau ilavo mai vale. Eso na veiwatini era tiko ga ena dua na vale, ia era sega ni veivolekati ni levu na gauna e sa vakayagataki ga ena tivi, qito, ka era taleitaka, qito ena vidio, se na Internet. E yaco tiko qori ena nomu vakawati? Ke vaka kina, o rawa ni cakava eso na veisau me levu na gauna mo drau tiko vata kina vakaveiwatini? De rawa ni drau cakava vata eso na ka e vale me vaka na vakarautaki ni kakana, sava iyaya, se so na ka me caka ena lomanibai. Drau rawa tale ga ni veivuketaka na nodra qaravi na gone se na nomudrau itubutubu qase.

¹⁴ E bibi sara mo drau dau cakava vata na ka e vauca na nomudrau qaravi Jiova. Ena rawa ni duavata tiko ga na nomudrau rai kei na isausau vakavuvale ke drau veivosakitaka na tikinivolatabu e veisiga, drau dau sokalou tale ga vakavuvale. Drau vakaitavi vata tale ga ena cakacaka vakaitalatala. Drau painia vata ke rawa, ke mani drau cakava mada ga qori me dua na vula se dua na yabaki ni vakatau ena kemudrau ituvaki. (Wilika 1 Korinica 15:58.) E tukuna e dua na yalewa e dau painia vata kei watina: “Na cakacaka vakaitalatala e gauna vinaka me keirau cakava vata kina na ka, keirau veivosaki tale ga. Keirau vaka ga e dua na timi ni neirau isausau ruarua me keirau vukei ira era tu ena yalava. Keirau veivolekati kina vakaveiwatini, keirau veitokani vinaka tale ga.” Ni drau cakava vata na veika e yaga, drau sa na qai duavata ena ka drau taleitaka, vakaliuca, kei na nomudrau itovo. Ni toso na gauna, me vakataki Akuila ga kei Pirisila, drau sa na qai ‘dua ga na yago,’ qori ena nomudrau vakasama, nomudrau rai kei na ka drau cakava.

Me Vakaliuci o Jiova ena Vakawati

15. Na cava e bibi me dei kina na vakawati? Vakamacalataka.

¹⁵ A kila o Jisu ni bibi me vakaliuci o Jiova ena vakawati. A raica na nona cakava na imatai ni vakamau. A raica tale ga na nodrau marau o Atama kei Ivi ni rau muria na ivakaro ni Kalou, kei na ca ni nodrau beca na ivakaro oya. Ena gauna gona a veivakavulici kina o Jisu, a tokaruataka na ivakaro nei Tamana ena Vakatekivu 2:​24. A tomana ena nona kaya: “Na ka sa vauca vata na Kalou me kua ni tawasea na tamata.” (Maciu 19:6) Koya gona, e se bibi tiko ga me dokai o Jiova me rawa ni dei qai marautaki na vakawati. Qori erau ivakaraitaki vinaka kina na nona itubutubu o Jisu, o Josefa kei Meri.

16. Erau vakaraitaka vakacava o Josefa kei Meri ni rau vakaliuci Jiova ena nodrau vuvale?

¹⁶ A dau yalovinaka vei Meri o Josefa, a dokai koya tale ga. Ni se qai rogoca ga ni sa bukete, a laurai na yalololoma i Josefa ena ka a nanuma me cakava vei Meri ni se bera mada ga ni tukuna vua na agilosi na ka a yaco. (Maciu 1:​18-​20) Erau muria vakaveiwatini na ivakaro i Sisa, rau muria vinaka tale ga na lawa a soli vei Mosese. (Luke 2:​1-5, 21, 22) E veiyabaki tale ga, e dau tomani Josefa o Meri kei ratou na vo ni vuvale ni gole ina solevu e dau vakayacori mai Jerusalemi, dina ni dodonu mera tiko ga ena solevu va qori na tagane. (Vkru. 16:16; Luke 2:​41) E laurai e keri kei na so tale na sala ni rau dau saga na veiwatini qori me rau vakamarautaki Jiova, rau doka tale ga na veika e tuvanaki me baleta na sokalou. E veiganiti kina na nona digitaki rau o Jiova me rau qarava na Luvena ena itekitekivu ni nona bula e vuravura.

17, 18. (a) Erau na vakaraitaka vakacava na veiwatini ni rau vakaliuci Jiova? (b) Ena yaga vakacava qori vei rau?

¹⁷ O dau vakaliuci Jiova ena nomu vakawati? Kena ivakaraitaki, ni o vakatulewataka eso na ka bibi, o dau vakekeli mo raica e liu na ivakavuvuli vakaivolatabu, o masulaka, qai kere ivakasala vua e dua na lotu vaKarisito matua? Se o dau via walia ga na leqa ni o cakava na ka ga o nanuma se na nodra nanuma na nomu vuvale kei na nomu itokani? O dau saga mo muria na vakatutu yaga e tabaka na dauveiqaravi yalodina me baleta na vakawati kei na bula vakavuvale? Se o dau muria ga na itovo vakavanua se na ivakasala e takalevu tu e vuravura? Drau dau masu drau qai vuli vata vakawasoma, drau tekia na isausau vakayalo, qai veivosakitaka na ka me vakaliuci ena vuvale?

¹⁸ E tukuna o Ray me baleta na 50 na yabaki erau marautaka voli kina na nodrau vakawati: “Keirau walia rawa na leqa kece e yaco baleta e ‘ikatolu ni dali’ ena neirau vakawati o Jiova. ” (Wilika Dauvunau 4:​12.) Erau vakadinata qori o Danny kei Trina, sa 34 na yabaki na nodrau marautaka voli na nodrau vakawati. Erau kaya: “Sa qai dei ga na neirau vakawati ni keirau duavata ni qarava na Kalou.” Ke o vakaliuci Jiova, ena vukei iko me vinaka na nomu vakawati, ena vakalougatataki iko tale ga vakalevu.​—Same 127:1.

Doka Tiko ga na iSolisoli ni Kalou

19. Na cava e vakarautaka kina na Kalou na isolisoli ni vakawati?

¹⁹ E levu nikua era vakaliuca ga na ka mera marau kina. Ia na dauveiqaravi i Jiova e duidui na nona rai. E kila ni nona tauyavutaka na vakawati na Kalou e isolisoli me tokoni kina na kena vakayacori na nona inaki. (Vkte. 1:​26-​28) Ke rau doka na isolisoli oya o Atama kei Ivi, ke a parataisi na vuravura ra qai bula kina na dauveiqaravi ni Kalou mamarau qai yalododonu.

20, 21. (a) Na cava meda doka kina na vakawati? (b) Na isolisoli cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

²⁰ E bibi sara nira raica na vakawati na dauveiqaravi ni Kalou me lagiti kina o Jiova. (Wilika 1 Korinica 10:31.) Eda sa raica oti mai ni na dei na vakawati qai marau o Jiova ke ra yalodina, ra duavata, ra qai vakaliuci koya na veiwatini. Se da mani vakavakarau tiko meda vakawati, se da saga me dei tiko ga, se da vakavinakataka, na imatai ni ka meda nanuma tiko ni vakawati e ituvatuva vakalou, qai dodonu me dokai. Na noda nanuma tiko qori ena uqeti keda meda yavutaka ena Vosa ni Kalou na noda vakatulewa me baleta na vakawati. Ke da cakava qori, eda na vakaraitaka kina nida doka na isolisoli ni vakawati, eda dokai koya tale ga e vakarautaka na isolisoli qori, na Kalou o Jiova.

²¹ E sega ni isolisoli ga e vakarautaka vei keda o Jiova na vakawati, e sega tale ga ni sala duadua meda marau kina. Ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava e dua tale na isolisoli talei ni Kalou​—na bula vakadawai.

O na Sauma Vakacava?

• Me uqeti ira vakacava na lotu vaKarisito na yalodina?

• Na cava ena dei kina na vakawati ke rau cakacaka vata na veiwatini?

• Era na vakaraitaka vakacava na veiwatini nira vakaliuci Jiova?

• Eda rawa ni vakaraitaka vakacava nida dokai Jiova, a tauyavutaka na vakawati?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Era na duavata tiko ga na veiwatini ke ra dau cakacaka vata