Bula me Vaka na Lewenivanua ni Matanitu ni Kalou!

“Ni vakaitovotaki kemuni ga ena itovo e salavata kei na itukutuku vinaka.”​—FPAI. 1:27.

O NA SAUMA VAKACAVA?

O cei era rawa ni lewenivanua ni Matanitu ni Kalou?

Na cava meda cakava me baleta na vosa, itukutuku makawa, kei na lawa ni Matanitu ni Kalou?

Era vakaraitaka vakacava na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou nira taleitaka na ivakatagedegede ni Kalou?

1, 2. Na cava e vakaibalebale kina vakalevu na ivakasala i Paula ina ivavakoso e Filipai?

A UQETI ira na ivavakoso mai Filipai na yapositolo o Paula mera ‘vakaitovotaka na itovo e salavata kei na itukutuku vinaka.’ (Wilika Filipai 1:27.) Na vosa vaKirisi a vakayagataka o Paula me vakadewataka na vosa “vakaitovo” e rawa ni kena ibalebale tale ga “bula me vaka na lewenivanua.” E vakaibalebale vakalevu na matavosa qori vei ira mai Filipai. Na cava na vuna? Kena irairai ni o Filipai e dua vei ira na siti e vakadonui mera lewenivanua e Roma. Era sakitaka na kai Filipai kei ira na tiko ena veivanua era qali vakaRoma na nodra lewenivanua e Roma, era taqomaki tale ga ena kena lawa.

2 Dua tale na ka totoka mera sakitaka na lewe ni ivavakoso mai Filipai. A vakadeitaka tale vei ira o Paula nira lewenivanua “mai lomalagi” baleta nira lotu vaKarisito lumuti. (Fpai. 3:20) Era lewenivanua ni Matanitu ni Kalou, sega ni matanitu vakatamata. Na veitaqomaki gona kei na veika totoka e vakarautaka vei ira na Matanitu ni Kalou, e sega ni vakarautaka rawa e dua tale na matanitu.​—Efeso 2:19-22.

3. (a) O cei era na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou? (b) Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

3 Na ivakasala i Paula “vakaitovotaki kemuni ga ena itovo e salavata kei na itukutuku vinaka” e baleti ira sara ga na veiliutaki kei Karisito mai lomalagi. (Fpai. 3:20) Ia e rawa ni vakaibalebaletaki tale ga vei ira era na bula e vuravura ena veiliutaki ni Matanitu ni Kalou. Na cava na vuna? Eda qarava kece ga na Tui o Jiova na lotu vaKarisito, e tautauvata tale ga na ivakatagedegede eda muria. (Efeso 4:4-6) E levu nikua era sasaga vakaukaua mera lewe ni dua na vanua e rawaka vinaka vakailavo. Ia e ka dokai sara na noda saga meda lewenivanua ena Matanitu ni Kalou! Me rawa nida kila vinaka na ka e okati ena itavi dokai qori, meda veivosakitaka mada eso na ka e tautauvata kina na ivakatagedegede e muria e dua na lewenivanua ena matanitu vakatamata kei na dua na lewenivanua ena Matanitu ni Kalou. Oti eda na dikeva e tolu na ka meda cakava ke da vinakata meda lewenivanua tiko ga ena Matanitu ni Kalou.

KA MERA CAKAVA NA LEWENIVANUA

4. Na cava na vosa savasava? Eda “vosataka” vakacava?

4 Vulica na kena vosa. Era dau vakarota eso na matanitu vei ira na lewenivanua vou mera vulica na vosa ni vanua oya. Ke vakadonui mada ga mera lewenivanua, ena rairai vakayabaki na nodra sasaga mera kila vinaka sara na vosa vou era vulica. De dua ena totolo na nodra kila na ituvatuva ni vosa, ia ena rairai taura na gauna na nodra vulica mera cavuta donu na vosa. E vakarota tale ga na Matanitu ni Kalou vei ira na kena lewenivanua mera vulica na ka e vakatoka na iVolatabu me “vosa savasava.” (Wilika Sefanaia 3:9.) Na vosa cava ya? Qori na ka dina ena iVolatabu me baleta na Kalou kei na nona inaki. Eda “vosataka” na vosa savasava ni salavata na noda itovo kei na lawa ni Kalou kei na nona ivakavuvuli. Na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou ena rairai totolo na nona vulica na yavu ni ivakavuvuli vakaivolatabu qai papitaiso. Ia ni oti mada ga na nona papitaiso, e dodonu me saga me vakavinakataka tiko ga na nona “vosataka” na vosa savasava. Ena caka vakacava qori? Noda sasagataka kece meda bulataka tiko ga na veika eda vulica ena iVolatabu.

5. Na cava meda vulica kina ena kena levu ga e rawa na itukutuku makawa ni isoqosoqo i Jiova?

5 Vulica na kena itukutuku makawa. O koya e via lewenivanua ena dua na matanitu vakatamata ena rairai vinakati me kila eso na itukutuku makawa me baleta na matanitu qori. O ira tale ga era vinakata mera lewenivanua ni Matanitu ni Kalou mera vulica tale ga ena kena levu e rawa na veika me baleta na Matanitu ni Kalou. Raica mada na nodratou ivakaraitaki na luvena tagane o Kora, eratou veiqaravi e Isireli makawa. Eratou taleitaki Jerusalemi vakalevu kei na kena vanua ni sokalou, eratou dau taleitaka tale ga me ratou talanoataka na itukutuku makawa kei Jerusalemi. Eratou sega ni qoroya na totoka ni siti kei na vanua ni sokalou, ia eratou qoroya na ka e vakatakarakarataka. O Jerusalemi na ‘nona koro na Tui Cecere’ o Jiova, na vanua ni sokalou savasava. E vakavulici tale ga kina na Lawa i Jiova. O Jiova e lomani ira era vakarurugi ena nona veiliutaki na Tui Jerusalemi. (Wilika Same 48:1, 2, 9, 12, 13.) Me vakataki ratou ga na luvei Kora, o via vulica qai talanoataka na itukutuku makawa ni isoqosoqo i Jiova e vuravura? Ni o vakalevutaka tiko ga na ka o kila me baleta na isoqosoqo ni Kalou kei na sala e tokoni ira kina na nona tamata o Jiova, ena dei na nomu nuitaka na Matanitu ni Kalou. Ena gu tale ga na lomamu mo vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou.​—Jere. 9:24; Luke 4:43.

6. Na cava e veiganiti kina me vakarota o Jiova meda vulica qai muria na lawa kei na ivakavuvuli ni Matanitu ni Kalou?

6 Kila na lawa. E dau vakarota na matanitu vakatamata mera vulica ra qai muria na lewenivanua na lawa ni nodra vanua. E veiganiti kina me vakarota o Jiova meda vulica qai muria na lawa kei na ivakavuvuli e vakarautaki me baleti ira kece na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou. (Aisea 2:3; Joni 15:10; 1 Joni 5:3) E dau cala na lawa e bulia na tamata, e rawa tale ga ni veivakaduiduitaki. Ia e “vinaka sara na vunau i Jiova.” (Same 19:7) Vakacava eda taleitaka na lawa ni Kalou qai wilika e veisiga na nona Vosa? (Same 1:1, 2) Eda rawa ga ni kila na lawa ni Kalou ke da vulica sara ga. E sega tale ni dua ena cakava qori ena vukuda.

TALEITAKA NA IVAKATAGEDEGEDE NI KALOU

7. Na cava era muria kina na lawa ni Kalou na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou?

7 Ke da vinakata meda lewenivanua tiko ga ni Matanitu ni Kalou, e bibi meda taleitaka na ivakatagedegede ni Kalou, meda kua ni kila wale ga. E levu na lewenivanua ena matanitu vakatamata era kaya nira duavata kei na lawa kei na ivakatagedegede ni vanua era tiko kina. Ia era dau beca na lawa ke ra sega ni taleitaka e dua na lawa se ra nanuma ni sega ni raici ira tiko e dua. O ira qori era dau “tabetabe.” (Kolo. 3:22) O ira na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou e duidui na vuna era muria kina na lawa ni Kalou. Era lomani Jiova, ya na vuna era marau kina ni muria na nona lawa ke sega mada ga ni raici ira tiko e dua na tamata.​—Aisea 33:22; wilika Luke 10:27.

8, 9. O na kila vakacava ni o taleitaka dina na lawa ni Kalou?

8 O na kila vakacava ni o taleitaka dina na lawa ni Kalou? Dikeva tale mada na ka o dau cakava ni o vakasalataki ena ka o nanuma ni dodonu mo vakatulewa ga kina, me vaka na isulusulu kei na sasauni. Ni bera ni o lewenivanua ni Matanitu ni Kalou, de dua o dau taleitaka na isulusulu yakusurasura se veivagarogaroi. Ni o vakalevutaka tiko na nomu lomana na Kalou, o sa qai vulica mo lagiti koya ena nomu isulusulu. (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pita 3:3, 4) O na rairai nanuma ni sa kilikili na nomu isulusulu ena gauna qo. Ia vakacava ke tukuna vei iko e dua na qase ni ivavakoso ni nomu isulusulu e vakatarabetaki ira tiko e levu na dautukutuku ena ivavakoso? Na cava o na cakava? O na soli iulubale, leva, se muri lomamu? E dua vei ira na lawa bibi mera muria na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou, oya mera vakatotomuri Karisito. (1 Pita 2:21) E vola na yapositolo o Paula me baleta na ivakaraitaki i Jisu: “Meda nanumi ira na tamata kece ena ka e yaga vei ira, ena vakauqeti ira tale ga. O Karisito mada ga a sega ni nanumi koya ga.” (Roma 15:2, 3) Me rawa ni vakilai tiko ga na veiyaloni ena ivavakoso, na lotu vaKarisito matua ena sega ni cakava na veika ena vakaleqa na nodra lewaeloma eso tale.—⁠Roma 14:19-21.

9 Raica tale mada qo e rua na ka meda kua ni raica vakamamada: na noda rai me baleta na veiyacovi kei na vakawati. O ira era se sega ni lewenivanua ni Matanitu ni Kalou era na rairai nanuma ni sega ni cala na veimoceri vakatagane se vakayalewa, iyaloyalo ca, veibutakoci se na veisere. Ia o ira na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou era sa vulica mera dau vakasamataka na vinaka se ca ni ka era cakava, ena tarai ira tale ga vakacava eso tale. E levu na lotu vaKarisito e dukadukali tu e liu na nodra ivakarau ni bula, ia qo era sa okata na veiyacovi kei na vakawati me isolisoli ni Kalou. Era vakamareqeta na ivakatagedegede cecere i Jiova ra qai vakadinata ni o ira era vakayacora tiko ga na ivalavala tawakilikili e sega ni veiganiti mera lewenivanua ni Matanitu ni Kalou. (1 Kor. 6:9-11) Ia era kila tale ga ni dau veivakaisini na lomadra. (Jere. 17:9) Era marautaka kina na nodra dau vakasalataki me rawa nira muria tiko ga na ivakatagedegede ni itovo savasava.

MARAUTAKA NA IVAKASALA

10, 11. Na ivakasala cava e vakarautaka ena kena gauna donu na Matanitu ni Kalou? Na cava na nomu rai me baleta na ivakasala qori?

10 E rawa ni veivakasalataki na matanitu vakatamata vei ira na kena lewenivanua mera qarauna eso na kakana se wainimate. E sega ni ca na kakana kece se wainimate. Ia ke veivakaleqai e dua vei rau qori, na matanitu ena taqomaki ira na kena lewenivanua ni veivakasalataki ena leqa e rawa ni yaco. Ke sega ni cakava qori, ena nanumi ni sega ni kauaitaki ira na lewenivanua. Na Matanitu tale ga ni Kalou e dau veivakasalataki ena kena gauna donu ena veika e rawa ni vakavuna na noda beca na lawa ni Kalou qai vakaleqa na noda veiwekani kei koya. Kena ivakaraitaki, e levu era vakayagataka na internet me sala ni veikilai, vuli, se ka ni veivakamarautaki. E yaga tale ga ena isoqosoqo ni Kalou na internet. Ia e levu na site ena internet e rawa ni vakaleqai ira era via cakava tiko ga na ka dodonu. E rerevaki sara na Web site e vakaraitaki kina na iyaloyalo ca ni rawa ni vakaleqa na nodra bula vakayalo na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou. Sa vicasagavulu na yabaki na nona vakasalataki keda tiko na dauveiqaravi yalodina ena site va qori. Eda kalougata dina nida vakasalataki ena veika e rawa ni vakaleqai keda vakayalo!

11 E dua tale na site sa vakayagataki sara vakalevu ena gauna qo, e rawa ni yaga sara ke vakayagataki vakavuku. Na site qori e kilai me sala ni veikilai ena internet, e rawa tale ga ni veivakaleqai. E rawa ni vakailala ca kina e dua. (1 Kor. 15:33) Sa rauta me vakasalataki keda na dauveiqaravi yalodina meda qaqarauni nida vakayagataka na site va qori. Vakacava o sa wilika na ulutaga kece e se qai tabaka ga qo na dauveiqaravi yalodina me baleta na vakayagataki ni sala ni veikilai ena internet? E ka vakayalomatua mo wilika rawa na ulutaga qori ni bera ni o vakayagataka na site va qori!a Na nomu sega ni cakava qori e vaka ga na nomu gunuva e dua na wainimate, o sega ni wilika mada na ivakasala ena kena tavaya.

12. Na cava e ka vakalialia kina meda beca na ivakasala?

12 O ira na beca na ivakasala e vakarautaka na dauveiqaravi yalodina era na sotava na leqa, era na vakaleqai ira tale ga na nodra vuvale. Eso era bobula ina sara iyaloyalo ca se ra vakayacora na ivalavala dukadukali ra qai nanuma ni sega ni raica o Jiova na ka era cakava. E ka vakalialia dina meda nanuma nida rawa ni vunitaka vei Jiova na ka eda cakava! (Vkai. 15:3; wilika Iperiu 4:13.) E vinakata na Kalou me vukei ira qori qai uqeti ira na nona mata e vuravura mera veivuke. (Kala. 6:1) Me vaka ga na nona sega ni vakadonuya e dua na matanitu vakatamata me lewenivanua e dua e beca eso na kena lawa, o Jiova tale ga ena sega ni vakadonuya me lewenivanua ni Matanitu ni Kalou e dua e beca tiko ga na nona ivakatagedegede.b (1 Kor. 5:11-13) Ia e dau yalololoma o Jiova. Era rawa ni veiwekani vinaka tale kei koya ra qai lewenivanua tiko ga ni Matanitu ni Kalou o ira era veivutuni ra qai veisautaka na nodra ivakarau ni bula. (2 Kor. 2:5-8) E ka dokai dina meda qarava e dua na Tui dauloloma va qori!

RAICA VAKABIBI NA VULI

13. Na sala cava era raica vakabibi kina na vuli na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou?

13 E levu na matanitu vakatamata era sasaga vakaukaua mera vakavulici ira na lewenivanua. Era tara na koronivuli mera vulica kina na lewenivanua na wilivola, na volavola, mera vuli cakacaka tale ga kina. Era marautaka na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou na kena vakarautaki na koronivuli qori ra qai qacoya na vuli mera kila kina na wilivola, volavola, mera cakacaka tale ga me rawa nira qaravi ira. Ia era mareqeta vakalevu na vuli e vakarautaki me baleti ira na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou. O Jiova e vakayagataka na ivavakoso vaKarisito me kilai kina na wilivola kei na volavola. Kena ivakaraitaki, e uqeti keda na nona isoqosoqo meda dau wilivola. Era uqeti na itubutubu mera wilivola vei ira na luvedra lalai. E tabaka e veivula na dauveiqaravi yalodina na idusidusi vakaivolatabu ena vica na tabana ena Vale ni Vakatawa kei na Yadra! Ke o wilika ena dua na siga e vica na tabana, ena yaga tiko ga vei iko na vuli e vakarautaka vei keda o Jiova.

14. (a) Na vuli cava soti e vakarautaki me baleti keda? (b) Na vakatutu cava o sa bau muria me baleta na Sokalou Vakavuvale?

14 Era vakavulici e veimacawa na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou ena soqoni. Kena ivakaraitaki, na Koronivuli ni Vuli Vunau sa sivia e onosagavulu na yabaki na kena vukei ira tiko na gonevuli mera qasenivuli maqosa ni Vosa ni Kalou. O sa vakaitavi tiko ena koronivuli qori? Ena vica na yabaki sa oti, e veiuqeti na dauveiqaravi yalodina me dua na yakavi ni Sokalou Vakavuvale e veimacawa. Na ituvatuva qori ena dei kina na duavata ena vuvale. O sa bau muria na vakatutu era tabaki ena noda ivola?c

15. Na cava e noda itavi dokai?

15 E levu na lewenivanua ni matanitu vakatamata era dau uqeti ira eso tale mera tokona e dua na isoqosoqo vakapolitiki. Eso era dau lako sara ga e veivale mera cakava qori. O ira na lewenivanua ni Matanitu ni Kalou e veiyasa i vuravura era vakaraitaka nira tokona na Matanitu ni Kalou ena nodra vunau ena salatu kei na veivale. Me vaka ga e tukuni ena imatai ni ulutaga, Na Vale ni Vakatawa e kacivaka na Matanitu i Jiova e mekesini veisoliyaki vakalevu duadua ena gauna qo e vuravura! E itavi dokai dina meda tukuna vei ira eso tale na itukutuku ni Matanitu ni Kalou. O gugumatua tiko ena cakacaka vakavunau?​—Maciu 28:19, 20.

16. O rawa ni vakadinadinataka vakacava ni o dua na lewenivanua vinaka ni Matanitu ni Kalou?

16 Sa voleka me veiliutaki duadua ga e vuravura na Matanitu ni Kalou. Na lawa duadua ga ni Matanitu ni Kalou ena dusimaki keda na tamata. Vakacava o na dua na lewenivanua vinaka ni Matanitu ni Kalou ena gauna ya? Qo sara ga na gauna mo vakadinadinataka kina qori. Me laurai ena nomu vakatulewa e veisiga ni o cakava na ka kece me dokai kina o Jiova, mo vakadinadinataka kina ni o bula tiko me vaka na lewenivanua vinaka ni Matanitu ni Kalou.​—1 Kor. 10:31.

[iVakamacala e ra]

[Tikina bibi ena tabana e 14]

O dau muria na ivakasala vakaivolatabu me baleta na internet?

[iYaloyalo ena tabana e 12]

O dau taleitaka na sokalou savasava kei na kena itukutuku makawa me vakataki ratou na luvena tagane o Kora?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Na yakavi ni nomudou Sokalou Vakavuvale e rawa ni vukei kemudou mo dou lewenivanua vinaka ni Matanitu ni Kalou