Mo Dau Veivosoti Vakarawarawa

“Moni dau yalorawarawa, ni dau veivosoti tale ga vakarawarawa.”​—KOLO. 3:13.

O NA SAUMA VAKACAVA?

Na cava meda veivosoti kina vakarawarawa?

A vakamacalataka vakacava o Jisu na bibi ni veivosoti?

Na veivakalougatataki cava eda na sotava nida dauveivosoti vakarawarawa?

1, 2. Na cava meda dau vakasamataka kina na ivakarau ni noda veivosoti?

EDA vulica ena Vosa i Jiova na nona rai me baleta na valavala ca kei na ka e dau cakava nida cala. E vakamacalataka tale ga vakalevu na nona Vosa na veivosoti. Eda raica ena vuli sa oti na nona vosoti rau o Tevita kei Manasa o Jiova ena vuku ni nodrau rai me baleta na cala erau cakava. Ni rau rarawataka dina na veika erau cakava erau tusanaka kina na nodrau cala, rau biuta na nodrau itovo ca, rau qai veivutuni dina. Mani vakadonui rau tale o Jiova.

2 Meda raica mada qo na noda rawa ni vakaraitaka na veivosoti. Vakacava ke a vakararawataka sara ga o Manasa e dua na wekamu a sega ni cala? O na vosoti Manasa? Taro vinaka qori nida bula tu ena vuravura e levu kina na basulawa, ivalavala voravora, kei na yalo ni nanumi koya ga. Na cava gona e bibi kina vei keda na lotu vaKarisito meda vulica meda dau veivosoti? Ke vakayacori vei iko e dua na ka mosimosi se ka tawadodonu, na cava ena rawa ni vukei iko mo kua ni cudru totolo, mo cakava na ka ena vinakata o Jiova qai veivosoti vakarawarawa?

VUNA MEDA DAU VEIVOSOTI KINA

3-5. (a) Na vosa vakatautauvata cava a vakayagataka o Jisu me vukei ira kina na rogoci koya mera kila na bibi ni veivosoti? (b) Na cava e vakabibitaka o Jisu ena vosa vakatautauvata ena Maciu 18:21-35?

3 Ke da vinakata meda veiyaloni tiko ga kei ira eso tale, ira na lewe ni noda vuvale, noda itokani, kei Jiova, e bibi meda vosoti ira vakarawarawa era vakacudrui keda se da vakabauta vata se sega. E tukuna na iVolatabu ni dodonu vei keda na lotu vaKarisito meda vosoti ira vakarawarawa era vakacudrui keda se mani vakacava na levu ni gauna era cakava kina qori. E vukei keda o Jisu meda kila na bibi ni veivosoti ena dua na nona vosa vakatautauvata me baleta e dua na dauveiqaravi a tu na nona dinau.

4 A dinautaka na dauveiqaravi vua na tui na ilavo e tautauvata kei na isau ni nona cakacaka e dua na tamata me 60 na milioni na siga; ia a bokoca na tui na nona dinau. Oti ya a raica na dauveiqaravi qori e dua na nona itokani dauveiqaravi e dinautaka tu vua na ilavo e tautauvata ni 100 ga na siga ni cakacaka. A kerea na itokani dauveiqaravi qori me bau soli vua na gauna me sauma lesu kina, ia na dauveiqaravi a se qai vosoti ga ena ilavo levu a dinautaka a balati nona itokani ga e valeniveivesu. A vakacudruya sara ga na tui na ka e cakava na dauveiqaravi qori. A tukuna: “E dodonu mo vosoti nomu itokani dauveiqaravi me vaka ga na noqu vosoti iko! E katakata sara ga na tui, qai balati koya [na dauveiqaravi sega ni veivosoti] i valeniveivesu me sauma kece sara na nona dinau.”​—Maciu 18:21-34.

5 Na cava a vakabibitaka o Jisu ena vosa vakatautauvata qori? E qai tinia na nona ivakamacala ena nona kaya: “Ena sega tale ga ni vosoti kemuni na Tamaqu mai lomalagi ke sega ni vu mai lomamuni na nomuni vosoti ira na tacimuni.” (Maciu 18:35) E matata sara ga na ka e kaya qori o Jisu. Na cala eda vakayacora ena gauna kece eda bula ivalavala ca voli kina, e vakadinadinataka nida sega tu ga ni rawa ni yacova na ivakatagedegede i Jiova. Ia e vosoti keda vakarawarawa o Jiova, ena sega ni nanuma tale tiko na cala eda cakava. Ke dua gona e via veitokani kei Jiova, e dodonu me vosota na nodra malumalumu eso tale. Me vaka ga e tukuna o Jisu ena nona iVunau ena Ulunivanua: “Ke oni vosoti ira era cala vei kemuni, ena vosoti kemuni na Tamamuni vakalomalagi. Ia ke oni sega ni vosoti ira era cala vei kemuni, ena sega tale ga ni vosoti kemuni na Tamamuni.”​—Maciu 6:14, 15.

6. Na cava ena sega ni rawarawa tu ga kina na veivosoti?

6 De dua o na kaya, ‘E dina na vakasama qori, ia e rawarawa na kena tukuni, e dredre na kena caka.’ E dau va qori na noda rai ni dau tarai keda sara ga na nodra vakacudrui keda eso tale. Ena rairai cudru kina e dua, nanuma ni dabuitaki, vinakata me tau na lewadodonu, se me sauma lesu na ka e caka. Eso mada ga era nanuma nira na sega sara ga ni vosoti koya rawa e cala. Ke va qori na nomu nanuma, o na rawa vakacava ni veivosoti me vaka e vinakata o Jiova?

KILA NA VUNA O CUDRU KINA

7, 8. Na cava ena rawa ni vukei iko mo dau veivosoti ke vakacudrui iko na nodra ivakarau veibeci eso?

7 E dau tarai keda dina na kena caka vei keda e dua na ivakarau ca se da nanuma ni dua na ka va qori e caka vei keda. A caka e dua na vakadidike me baleta na cudru, raica mada qo na ka e tukuna e dua na cauravou: “Dua na siga . . . ena levu ni noqu cudru au biubiu mai vale qai yalataka niu na sega ni lesu tale. E katakata vinaka tu na siga, niu taubale tiko ga ena gaunisala qiqo qai totoka, e ruru sara ga na noqu cudru ena vakanomodi kei na totoka ni irairai ni vanua. Oti e vica na aua niu lesu i vale, au rarawataka sara ga na ka au cakava, sa seavu tale ga na noqu cudru.” Ke o saga me ruru na nomu cudru me vaka e cakava na cauravou ya o qai vakasamataka vinaka na kemu ituvaki, o na sega ni cakava kina e dua na ka mosimosi o na veivutunitaka e muri.​—Same 4:4; Vkai. 14:29; Jeme. 1:19, 20.

8 Ia vakacava ke o se cudru tiko ga? Saga mo kila na vuna o cudru kina. A lawakitaki iko beka e dua se cakava vei iko e dua na ivakarau veibeci? Se o nanuma ni a nakita sara ga e dua me vakararawataki iko? Vakacava, e ca sara ga na ka e cakava? Ni o vakasamataka vinaka na ituvaki qai saga mo kila na vuna o cudru kina, o na rawa ni kila na sala vinaka duadua me wali kina na leqa, kei na ivakatagedegede vakaivolatabu me muri. (Wilika Vosa Vakaibalebale 15:28; 17:27.) Na nomu vakasamataka vinaka na ka e yaco ena rawa ni vukei iko mo kua ni kauaitaka ga nomu rai, mo veivosoti tale ga vakarawarawa. Ena sega ni rawarawa na nomu muria na iwalewale sa veivosakitaki mai, ia ke o cakava qori o sa vakalaiva sara tiko ga na vosa ni Kalou me dikeva na ‘nanuma kei na inaki ni lomamu,’ me dusimaki iko tale ga mo vakatotomuria na ivakarau ni veivosoti i Jiova.​—Iper. 4:12.

KUA NI KAUAITAKA VAKASIVIA

9, 10. (a) Na cava o na rairai cakava ke o nanuma ni vakacudrui iko e dua? (b) Ni o sega ni dau cudru totolo qai dau veivosoti vakarawarawa, ena veisautaka vakacava qori na nomu rai?

9 E levu na ituvaki eda sotava e dau veivakacudrui. Kaya mada o draiva tiko qai voleka sara ni coqai iko e dua tale na motoka. Na cava o na cakava? De dua o sa wilika na italanoa ni nona katakata e dua na draiva qai vakayacora na ivalavala voravora vua e dua tale na draiva. Ia ni o dua na lotu vaKarisito, o na sega sara ga ni via cakava qori.

10 Ena vinaka cake mo tauri iko vakamalua mo vakalewa vinaka na ituvaki. De dua a bale tale ga vei iko na ka e yaco ni o rairai vakawelei. Se a rairai leqa na nona motoka na draiva kadua. Cava eda vulica eke? Eda na sega ni cudruvaka se rarawataka vakasivia na cala era vakayacora eso tale, ke da saga meda kila na vuna e yaco kina, meda nanuma tale ga nida sega ni kila na ka kece e yaco, da qai tu vakarau ni veivosoti. E kaya na Dauvunau 7:9, “Me kakua ni kusarawa na yalomu me cudru: ni sa tiko ga na cudru e lomadra na lialia.” Kua ni kauaitaka sara vakasivia na ka e dau yaco. Ena levu na ituvaki ena rairai sega ni nakita e dua na ka e cakava vei iko me vaka o nanuma; e cakava ga qori ni ivalavala ca, se cala ga na noda nanuma. Meda saga meda kila na vuna e tukuni se caka kina e dua na ka mosimosi, qai saga mo vakaraitaka na loloma ena nomu veivosoti vakarawarawa. O na marau vakalevu ke o cakava qori.​—Wilika 1 Pita 4:8.

‘ME SUKA VEI KEMUNI NA VAKACEGU’

11. Na cava meda cakava na dau kacivaka na Matanitu ni Kalou ke mani rogoci se sega na itukutuku vinaka eda vakasavuya?

11 Ke dua e vakacudrui iko ena cakacaka vakavunau, o na rawa vakacava ni lewai iko vinaka? A tala o Jisu e 70 na nona imuri mera lai vunau ra qai tukuna ena vale kece era sikova me yaco kina na vakacegu. E kaya o Jisu: “Ke tiko ena vale ya e dua e guta na bula vakacegu, ni vakacegui koya. Ia ke sega, me suka vei kemuni na vakacegu ya.” (Luke 10:1, 5, 6) Eda marau nira rogoci keda na tamata ena cakacaka vakaitalatala, qori ena rawa ni yaga kina vei ira na itukutuku eda vakasavuya. Ia so na gauna era na sega ni taleitaki keda. Na cava meda cakava? A tukuna o Jisu me tiko ga vei keda na vakacegu eda tukuna me yaco ena vale eda sikova. Se mani cava e cakava vei keda o itaukeinivale, e dodonu ga meda lomavakacegu nida biubiu mai na dua na vale. Ke da cudruvaka na ka ca e caka vei keda, sa na yali vei keda na vakacegu.

12. Na cava meda cakava me vaka e tukuna o Paula ena Efeso 4:31, 32?

12 Meda saga ena veigauna me tiko ga vei keda na vakacegu, sega ni gauna ga eda vakaitavi kina ena cakacaka vakaitalatala. Na noda vosoti ira vakarawarawa eso tale e sega ni kena ibalebale meda vakadonuya na cala era cakava se raica vakamamada na kena revurevu. Ia na veivosoti e kena ibalebale me kua tale ni vakacudrui keda tiko na leqa ya, qai tiko ga vei keda na vakacegu. Eso e dau tiko vei ira na rai cala ra qai vakasamataka tiko ga na veika ca e caka vei ira, era vakalaiva kina me vakararawataki ira na nodra ivakarau eso tale. Me kua ni lewai iko na rai va qori. Nanuma tiko, o na sega ni marau ke o dau katona na ca. Mo dauveivosoti gona!​—Wilika Efeso 4:31, 32.

CAKAVA NA KA ME MARAU KINA O JIOVA

13. (a) Ena rawa vakacava vua na lotu vaKarisito me ‘binia na qilaiso waqa e uluna’ na kena meca? (b) Na cava e rawa ni yaco ke o dau yalomalua ni o vakacudrui?

13 O na rairai nanuma ena so na gauna ni o rawa ni vukea e dua a vakayacora vei iko e dua na cala me kila na ivakatagedegede vaKarisito. A vola na yapositolo o Paula: “ ‘Ia ke viakana na kemu meca, vakania, ke viagunu, vagunuva, ni o cakava qo o sa binia tiko na qilaiso waqa e uluna.’ Me kua ni rawai iko na ca, mo rawa tiko ga na ca ena vinaka.” (Roma 12:20, 21) Ni o yalovinaka ena gauna o vakacudrui kina, o na rawa mada ga ni vakamalumalumutaki ira era yalokaukaua qai vakavotuya mai na nodra itovo vinaka. Ni o veikauaitaki, veinanumi, qai lomani ira na vakacudrui iko, o na rawa ni vukei ira mera vulica na ka dina ena iVolatabu. Se mani cava e yaco, na nomu yalomalua ni o vakacudrui ena rawa sara ga ni uqeta e dua me vakasamataka na nomu itovo vinaka.​—1 Pita 2:12; 3:16.

14. Se mani ca vakacava na ka e cakava vei iko e dua, na cava mo kua ni dau katona kina na ca?

14 Ena so na ituvaki, ena sega ni dodonu meda veimaliwai kei ira eso. Qori ena okati kina o ira era lewe tu ni ivavakoso ena dua na gauna, ia era qai cakava e dua na cala, era sega ni veivutuni ra mani vakasivoi. Ke vakararawataki iko e dua va qori, ena rairai dredre dina mo vosoti koya ke sa veivutuni mada ga baleta ni dau taura na gauna me qai seavu na rarawa. Ena ituvaki va qori, mo kerei Jiova tiko ga me vukei iko mo rawa ni vosoti koya e sa veivutunitaka nona cala. E bibi dina qori nida sega ni kila na lomana e dua, o Jiova duadua ga e kila. E dau dikeva na inaki ni lomada qai dauvosovoso vei ira era cala. (Same 7:9; Vkai. 17:3) Oya na vuna e kaya kina na iVolatabu: “Kua ni sauma na ca e caka vei kemuni. Caka vinaka vei ira na tamata kece. Saga moni veiyaloni kei ira na tamata kece. Kemuni na taciqu lomani, ni kua ni sauma na ca e caka vei kemuni, ni laiva ga me qai sauma na Kalou, ni volai: ‘E noqu itavi meu veisausaumi; au na sauma, e kaya o Jiova.’” (Roma 12:17-19) Vakacava e donu ke o vakalewa e dua? Sega. (Maciu 7:1, 2) Ia o rawa ni nuidei ni o Jiova ga e dau lewadodonu.

15. Na cava meda nanuma tiko me baleti koya e cala meda kua ni cudruvi koya tiko ga kina?

15 Ke o nanuma ni sega ni dodonu na ka a caka vei iko, o qai raica ni dredre mo vosota e dua sa veivutunitaka na nona cala, ena vinaka mo nanuma tiko ni o koya e cala qori e mai kena tale tu ga na isamunidawa. Qori ena nona sotava tale tiko ga na revurevu ni ivalavala ca eda sucukaya mai. (Roma 3:23) E lomani keda kece na tamata ivalavala ca o Jiova. E dodonu gona meda masulaki koya e cala. Eda na sega ni cudruvi koya tiko ga nida sa masulaki koya. E vakamatatataka sara ga o Jisu ni sega ni dodonu meda cudruvi ira tiko ga era vakararawataki keda, e kaya: “Lomani ira tiko ga na kemuni meca, masulaki ira tale ga era vakacacani kemuni.”​—Maciu 5:44.

16, 17. Na cava mo cakava ke ra vakatulewataka na qase ni sa veivutuni e dua e cala? Na cava na vuna?

16 Me vaka e vinakata o Jiova, era lesi na qase ni ivavakoso ena itavi mera rogoca na kisi ni nodra cala eso ena ivavakoso. Era sega ni kila na tacida qori na ka kece e kila na Kalou, ia era saga me salavata na nodra vakatulewa kei na idusidusi mai na Vosa ni Kalou ena veidusimaki ni yalo tabu. Nira sa masuta oti na veivuke i Jiova, na ka gona era vakatulewataka ena ituvaki va qori ena salasalavata kei na rai i Jiova.​—Maciu 18:18.

17 Ena bibi eke na noda yalodina. O na vosoti koya qai lomani koya e sa vakatulewataki ni sa veivutuni? (2 Kor. 2:5-8) Ena sega ni rawarawa qo vakabibi ke a vakararawataki iko sara ga o koya sa veivutuni, se a vakayacora qori vua e dua na wekamu. O na vakayacora na ka e dodonu ke o nuitaki Jiova kei na sala e dau walia kina na ituvaki ena ivavakoso. O sa vakaraitaka sara tiko ga ni o dau veivosoti vakarawarawa.​—Vkai. 3:5, 6.

18. Na cava na yaga ni nomu veivosoti vakarawarawa?

18 Era raica na vuniwai ni vakasama ni dau yaga na noda tu vakarau meda veivosoti. Eda na sega kina ni kubuta lo tiko ga na rarawa e rawa ni vakamalumalumutaki keda se vakatauvimatetaki keda sara, ena vinaka qai marautaki tale ga na noda veimaliwai. Kena veibasai ke da sega ni veivosoti, eda na tauvimate, ena tagutuvi na noda veitokani, eda na lomaocaoca, qai sega ni vinaka na noda veimaliwai. Na veivakalougatataki vinaka duadua ena rawati ena noda veivosoti vakarawarawa, oya ni na vinaka kina na noda veiwekani kei na Tamada vakalomalagi o Jiova.​—Wilika Kolosa 3:12-14.

[iYaloyalo ena tabana e 27]

Na cava na ibalebale ni nona vosa vakatautauvata qo o Jisu?

[iYaloyalo ena tabana e 30]

E dodonu meda dauveivosoti vakarawarawa na lotu vaKarisito