ULUTAGA NI VULI 24
O Jiova—Na Dauveivosoti Levu Duadua
“O kemuni Jiova, oni vinaka qai tu vakarau moni veivosoti, e vuabale na dei ni nomuni loloma vei ira kece na kaci yani vei kemuni.”—SAME 86:5.
SERE 42 Na Masu ni Tamata ni Kalou
KA ENA VULICIa
1. Me vaka e volai ena Dauvunau 7:20, na ka dina cava e vola o Tui Solomoni?
E VOLA o Tui Solomoni: “E sega ni dua na tamata yalododonu e vuravura me vakayacora tiko ga na ka vinaka qai sega ni valavala ca.” (Dauv. 7:20) E dina taucoko qori! Eda tamata ivalavala ca kece. (1 Joni 1:8) Eda vinakata gona me vosoti keda na Kalou, mera vosoti keda tale ga eso tale.
2. Na cava nomu rai ni vosoti iko e dua nomu itokani voleka?
2 O sega ni guilecava rawa na gauna o vakararawataka kina e dua nomu itokani voleka. O vinakata mo drau veitokani tale mo drau veiyaloni tale ga, o mani kere veivosoti mai vu ni lomamu. Na cava nomu rai ni yalorawarawa nomu itokani me vosoti iko? O lomavakacegu? Io, o marau tale ga!
3. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?
3 Eda vinakata me noda itokani voleka duadua o Jiova. Ia ena so na gauna eda tukuna se cakava na ka e vakararawataki koya. Eda nuidei vakacava ni tu vakarau o Jiova me veivosoti? Ena sala cava e duidui kina nona veivosoti o Jiova kei na noda veivosoti? Kena iotioti, o cei ena vosota o Jiova?
TU VAKARAU O JIOVA ME VEIVOSOTI
4. Eda kila vakacava ni tu vakarau o Jiova me veivosoti?
4 E vakaraitaka na Vosa ni Kalou ni tu vakarau o Jiova me veivosoti. Ni vakamacalataki koya vei Mosese e Ulu i Saineai, e tala e dua na agilosi o Jiova qai kaya: “O Jiova, o Jiova, na Kalou dauyalololoma qai dauveinanumi, e berabera ni cudru, qai vuabale ena loloma e dei kei na dina, e vakaraitaka ni dei na nona loloma vei ira na vica vata na udolu, e vosota na cala kei na talaidredre kei na ivalavala ca.” (Lako 34:6, 7) E Kalou yalovinaka qai yalololoma o Jiova, e tu vakarau me vosoti ira era veivutunitaka nodra ivalavala ca.—Niem. 9:17; Same 86:15.
O Jiova e kila na ka kece e yaco ena noda bula (Raica na parakaravu 5)
5. Me salavata kei na Same 103:13, 14, na cava e cakava o Jiova ena ka e kila me baleti keda?
5 Ni Dauveibuli o Jiova e kila na ka kece me baleti keda. Vakasamataka mada ya! E kila na veika matailalai me baleti ira kece e vuravura. (Same 139:15-17) E raica gona na ivalavala ca eda sucu kaya mai. Kena ikuri, e kila ni noda isususu kei na ka eda sotava ena laurai ena noda itovo kei na noda ivalavala. Na cava e cakava o Jiova ena ka e kila qori? E uqeti koya me yalololoma vei keda.—Same 78:39; wilika Same 103:13, 14.
6. E vakaraitaka vakacava o Jiova ni vinakata sara ga me vosoti keda?
6 E vakaraitaka o Jiova ni vinakata sara ga me vosoti keda. E kila ni ka e cakava na imatai ni tamata o Atama, eda totogitaki kina ena ivalavala ca kei na mate. (Roma 5:12) E sega ni rawa vei keda se me dua tale me sereki keda mai na ivalavala ca kei na mate. (Same 49:7-9) Ia e yalololoma na Kalou ni vakarautaka na sala meda sereki kina. Na cava e cakava? E vakaraitaka na Joni 3:16 ni tala mai na Luvena duabau o Jiova me mate ena vukuda. (Maciu 20:28; Roma 5:19) E mate ena vukuda o Jisu me rawa ni sereki ira era vakaraitaka nodra vakabauti koya. (Iper. 2:9) E mositi Jiova dina me raica na Luvena lomani ni vakararawataki qai vakamadualaki ena nona mate! Macala gona ni vakatara na Luvena me mate ni vinakata sara ga me vosoti keda.
7. Na cava eso na ivakaraitaki ena iVolatabu e dusia ni yalorawarawa o Jiova me veivosoti?
7 E levu na ivakaraitaki ena iVolatabu e vakaraitaka nona yalorawarawa o Jiova me veivosoti. (Efeso 4:32) Dua o nanuma? De dua o na rairai vakasamataki Tui Manasa. E valavala ca na turaga ca qo vei Jiova ni ca sara na ka e cakava. E liutaka na sokalou lasu. E vakamatea na luvena, e cabori ira ina kalou lasu. E doudou mada ga me biuta na ivakatakarakara ni kalou lasu ena valenisoro i Jiova. E kaya na iVolatabu me baleti koya: “E levu sara na ka ca e cakava ena mata i Jiova me vakacudrui koya kina.” (2 Vei. 33:2-7) Ia e qai veivutuni mai vu ni lomana o Manasa, e vosoti koya kina o Jiova. E vakasukai koya mada ga ena nona itutu vakatui. (2 Vei. 33:12, 13) De dua o vakasamataki Tui Tevita tale ga, e valavala ca bibi vei Jiova okati kina nona veibutakoci kei na laba. Ia ni vakadinata ni valavala ca qai vu mai lomana nona veivutuni, e vosoti koya tale ga o Jiova. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Io, eda vakadeitaka ni vinakata sara ga o Jiova me dau veivosoti. Eda na raica tale ga ni duidui nona veivosoti ni vakatauvatani kei keda.
E DUATANI SARA NONA VEIVOSOTI O JIOVA
8. E rawa vakacava ni veivosoti o Jiova ni Turaganilewa?
8 O Jiova e “Turaganilewa ni vuravura taucoko.” (Vkte. 18:25) Na turaganilewa vinaka ena kila vinaka na lawa. E dina qori me baleti Jiova, ni sega wale ga ni Turaganilewa, e Vunilawa tale ga. (Aisea 33:22) E sega ni dua e kila vinaka na ka e donu kei na ka e cala me vakataki Jiova. Na cava tale me kila na Turaganilewa vinaka? E bibi me kila na dina ni ka kece me baleta e dua na kisi ni bera ni vakatulewa. O koya gona e Turaganilewa vinaka duadua o Jiova ni kila na ka kece.
9. Na cava e kila vinaka o Jiova ni bera ni vakatulewataka me veivosoti?
9 O Jiova e sega ni vakataki ira na tamata era turaganilewa ni kila vinaka na dina ni ka kece me baleta e dua na kisi. (Vkte. 18:20, 21; Same 90:8) E sega ni vakaiyalayala na ka e raica se rogoca. E kila vinaka ni na laurai ga ena noda itovo na ka eda sucu kaya mai, noda isususu, na vanua eda tiko kina vaka kina na ivakarau ni lomada kei na noda vakasama. E kila vinaka tale ga na lomada. E kila vinaka na vuna eda cakava kina na ka. E sega ni dua na ka e vunitaki vei Jiova. (Iper. 4:13) Koya gona e veivosoti ni kila vinaka e dua na ituvaki.
E dau dodonu tu ga o Jiova, e sega ni veivakaduiduitaki, e sega ni rawa ni vaqumi (Raica na parakaravu 10)
10. Na cava eda rawa ni kaya kina ni dau donu tu ga na nona vakataulewa o Jiova? (Vakarua 32:4)
10 E dau donu tu ga na vakataulewa i Jiova, e sega ni dau veivakaduiduitaki. E sega ni yavutaki nona veivosoti ena kena irairai e dua, nona iyau, nona rogo se ka e rawa ni cakava. (1 Sam. 16:7; Jeme. 2:1-4) E sega ni dua e rawa ni vakasaurarataki koya se vaqumi koya. (2 Vei. 19:7) E sega sara ga ni yavutaki na nona vakatulewa ena cudru se ivakarau ni lomana. (Lako 34:7) Macala gona ni Turaganilewa vinaka duadua ni kila na ka kece me baleti keda kei na keda ituvaki.—Wilika Vakarua 32:4.
11. Na cava e duatani kina nona veivosoti o Jiova?
11 Era kila o ira na vola na iVolatabu vakaIperiu ni duatani na nona veivosoti o Jiova. Ena so na vanua era vakayagataka na vosa vakaIperiu e “vakayagataki ga me vakamacalataka nona vosoti ira na ivalavala ca na Kalou. E sega ni vakayagataki na vosa qori me vakamacalataka na vakaiyalayala ni noda dau veivosoti na tamata.” Ena nona kaukaua o Jiova, o koya duadua ga e rawa ni vosoti koya e veivutunitaka nona ivalavala ca. Na cava e yaco ni vosoti keda o Jiova?
12-13. (a) Na cava ena marautaka e dua ni vosoti koya o Jiova? (b) Ena vakacava na dede ni yaga ni nona veivosoti o Jiova?
12 Nida kila ni sa vosoti keda o Jiova eda na marautaka na “gauna ni veivakabulabulataki,” okati kina na vakacegu ni vakasama kei na lewaeloma e savasava. Na veivosoti qori e sega ni vakarautaka na tamata, e vakarautaka sara ga “o Jiova.” (Caka. 3:19) Ni vosoti keda o Jiova e vakavinakataka noda veitokani, e vaka ga nida a sega ni valavala ca.
13 Ni vosoti keda o Jiova, e sega ni beitaki keda tale se totogitaki keda ena ivalavala ca qori. (Aisea 43:25; Jere. 31:34) E biuta laivi noda ivalavala ca me “vaka na yawa ni icabecabe ni siga mai na idromudromu ni siga.”b (Same 103:12) Nida vakasamataka na levu ni nona veivosoti o Jiova eda na vakavinavinaka da qai qoroqoro ga. (Same 130:4) Ia o cei ena vosota o Jiova?
O CEI ENA VOSOTA O JIOVA?
14. Na cava eda vulica mai me baleta na nona veivosoti o Jiova?
14 Eda sa raica mai ni nona vakatulewa o Jiova me veivosoti e sega ni yavutaki ena levu ni valavala ca se kena lailai. Eda vulica tale ga ni o Jiova e Dauveibuli, e Vunilawa, e Turaganilewa, e vakayagataka nona kila qori me vakatulewataka me veivosoti se sega. Na cava eso na ka ena vakasamataka o Jiova?
15. Me salavata kei na Luke 12:47, 48, na cava e dua na ka e vakasamataka o Jiova?
15 Ena vakasamataka o Jiova ke a sega ni kila e dua ni cala na ka e cakava. E vakamatatataka qori o Jisu ena Luke 12:47, 48. (Wilika.) O koya e nakita me cakava na ka ca ni kila vinaka ni ka e cakava e vakacudrui Jiova e sa valavala ca bibi. Ena rairai vakatulewataka o Jiova me kua ni vosoti koya. (Mari. 3:29; Joni 9:41) Ia ena so na gauna eda kila ni ka eda cakava e cala. Vakacava eda rawa ni nuitaka nida na vosoti? Io! Ni tiko e dua tale na ka e vakasamataka o Jiova me vakatulewataka me veivosoti.
Eda nuidei ni na vosoti keda o Jiova ke da veivutuni dina (Raica na parakaravu 16-17)
16. Na cava na veivutuni? Cava e bibi kina me rawa ni veivosoti o Jiova?
16 E dua tale na ka e vakasamataka o Jiova ni vakatulewataka ke veivutuni dina e dua. Na cava na ibalebale ni veivutuni? Na veivutuni e kena ibalebale me “veisau na vakasama, ivakarau ni lomada, se inaki.” E tiko kina na vakasama ni dua e rarawataka sara ga na ka ca e cakava se ni sega ni cakava na ka e dodonu me cakava. O koya e veivutuni e rarawataka na cala e cakava, ni malumu nona bula vakayalo e lai tini cakava kina na veika ca qori. Nanuma ni rau a valacala ca bibi o Tui Manasa kei Tevita, ia e vosoti rau o Jiova baleta ni rau veivutuni dina. (1 Tui 14:8) Io, o Jiova e vinakata sara ga me raica na ivakadinadina ni veivutuni me rawa ni vosoti keda kina. E sega ni yaga meda rarawataka ga na ivalavala ca eda vakayacora, e bibi meda cakava e dua na ka.c Qori e dua tale na ka e vakasamataka o Jiova.
17. Na cava na veisau? Cava e bibi kina meda kua ni vakayacora tale na ivalacala ca? (Aisea 55:7)
17 Dua tale na ka bibi e vakasamataka o Jiova oya na veisau. Na veisau e kena ibalebale na saumaki. Kena ikuri, e bibi meda veisau nida biuta na ivakarau ca qai muria na sala i Jiova. (Wilika Aisea 55:7.) E bibi vua e dua me veisautaka nona ivakarau ni vakasama me rawa ni dusimaki koya na ivakarau ni vakasama i Jiova. (Roma 12:2; Efeso 4:23) Me nakita dei me biuta na ivakarau makawa ni vakasama ca kei na nona itovo. (Kolo. 3:7-10) Io, na noda vakabauta na isoro i Karisito e yavu dina e vosoti keda kina o Jiova qai vakasavasavataki keda mai na ivalavala ca. O Jiova ena vosoti keda ni yavutaki ena isoro qori ni raica nida sa gumatua tiko meda veisautaka na noda ivalavala.—1 Joni 1:7.
NUIDEI NI NA VOSOTI IKO O JIOVA
18. Na cava eda sa veivosakitaka mai me baleta nona veivosoti o Jiova?
18 Meda raica tale mada eso na tikina bibi eda veivosakitaka mai. O Jiova na dauveivosoti levu duadua e lomalagi kei vuravura. Cava eda kaya kina qori? Kena imatai, ni dau tu vakarau me veivosoti. Kena ikarua, e kila na ka kece me baleti keda. E kila na keda ibulibuli, o koya duadua ga ena rawa ni kila kevaka eda veivutuni dina. Kena ikatolu, ni vosoti keda o Jiova e vaka ga eda a sega ni ivalavala ca. E rawa kina ni savasava noda lewaeloma da qai marautaka nona veivakadonui.
19. Eda dau cala nida sega ni uasivi, ia e rawa vakacava meda marau tiko ga?
19 Nida sucu kaya mai na ivalavala ca e macala ga nida na dau cala tiko ga. Ia e rawa ni vakacegui keda na ka e volai ena ivola Insight on the Scriptures, Volume 2, tabana 771: “E dauyalololoma o Jiova, e kila nira malumalumu na nona dauveiqaravi, mera kua gona ni dau rarawa tu ga nira sucu ivalavala ca ra qai dau cala. (Sm 103:8-14; 130:3) Ke ra saga tiko ena nodra vinaka mera muria na ivakatagedegede ni Kalou era na rawa ni marau tiko ga. (Flp 4:4-6; 1Jn 3:19-22).” E veivakauqeti dina qori!
20. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga tarava?
20 Eda vakavinavinakataka ni tu vakarau o Jiova me vosoti keda nida rarawataka dina na ivalavala ca eda vakayacora. Ia eda na vakatotomuria vakacava nona veivosoti o Jiova? Na sala cava e tautauvata kina noda veivosoti kei na nona veivosoti o Jiova, kei na sala cava e duidui kina? Na cava e bibi kina na noda kila na duidui qori? Ena veivosakitaki na taro qori ena ulutaga tarava.
SERE 45 Na Vakanananu ni Lomaqu
a E vakadeitaka vei keda o Jiova ena nona Vosa ni tu vakarau me vosoti ira na veivutunitaka nodra ivalavala ca. Ia ena so na gauna eda nanuma ni sega ni dodonu meda vosoti. Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo na vuna meda nuidei kina ni tu vakarau na Kalou me vosoti keda nida veivutuni.
b Raica na ivola Toro Voleka Vei Jiova, wase 26, para. 9.
c IVAKAMACALA NI VOSA: Na “veivutuni” e dusia na veisau ni vakasama e salavata kei na nona rarawataka e dua mai vu ni lomana nona ivakarau ni bula e liu, cala e cakava se ka e sega ni vakayacora. Vakavotukana na veivutuni dina, veisau nona ivakarau.