Tudei ni o Raici Koya Tiko Sa Tabogo!

“E tudei tiko ga [o Mosese] me vaka e raici koya sa tabogo.”​—IPERIU 11:27, NW.

1. Na cava e kaya o Jisu me baleta na Kalou ni a Vunau ena Ulunivanua?

E KALOU tawarairai se tabogo o Jiova. Ni kerea o Mosese me raici koya, e kaya vua o Jiova: “E dredre mo raica na mataqu: ni sa sega na tamata me raici au, ka bula.” (Lako Yani 33:20) E vola tale ga na yapositolo o Joni: “E sega e dua na tamata sa raica na Kalou e na dua na gauna.” (Joni 1:​18) A sega mada ga ni rawa vei Jisu Karisito me raica na Kalou ena gauna a bula voli kina e vuravura. Ia, ena nona Vunau ena Ulunivanua, e kaya kina o Jisu: “Sa kalougata ko ira sa yalosavasava: ni ra na raica na Kalou.” (Maciu 5:8) Na cava na ibalebale ni vosa i Jisu?

2. Na cava e sega ni rawa kina meda raica na Kalou ena matada dina?

² E vakaraitaka na iVolatabu ni o Jiova e Yalo e tabogo se sega ni rairai. (Joni 4:​24; Kolosa 1:​15; 1 Timoci 1:​17) O koya gona, a sega ni tukuna o Jisu ni rawa meda raici Jiova ena matada dina. Ena qai rawa ga vei ira na lotu Vakarisito lumuti mera raica na Kalou o Jiova nira sa vakaturi i lomalagi ena yago vakayalo. Ia e rawa tale ga vei ira na tamata “yalosavasava,” o ira era nuitaka mera bula tawamudu e vuravura mera “raica” na Kalou. E rawa vakacava oya?

3. E rawa vakacava meda kila e so na itovo ni Kalou?

³ E rawa meda vulica e so na ka e baleti Jiova nida raica vinaka na veika e bulia. E rawa kina meda sakitaka na nona kaukaua da qai vakadinata kina me Kalou Dauveibuli. (Iperiu 11:3; Vakatakila 4:​11) E vola kina na yapositolo o Paula: “Me tekivu mai na gauna e sa qai buli kina na vuravura sa laurai vinaka tu na veika vuni ni Kalou e na nona kaukauwa e sega ni vakaiyalayala kei na nona i tovo ni bula vakalou.” (Roma 1:​20, VV) O koya gona, e okati ena nona kaya o Jisu nida na raica na Kalou na noda kila e so na itovo i Jiova. E rawati na rai vaka oqori ke tiko vei keda na kilaka dodonu ni na qai rawa ga kina meda rai vakayalo ena ‘mata ni yaloda.’ (Efeso 1:​18) Na veika e tukuna kei na ka e cakava o Jisu e vakaraitaka e levu na ka e baleta na Kalou. Sa rauta me kaya kina o Jisu: “Ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu.” (Joni 14:9) E tiko sara ga vei Jisu na itovo i Jiova. O koya gona, ena vukei keda meda raica, se kila e so na itovo ni Kalou na noda kila na ivakavuvuli kei na ivakarau ni bula i Jisu.

Bibi na Bula Vakayalo

4. E kilai vakacava ena gauna oqo nira sega ni kauaitaka na nodra bula vakayalo e lewe levu?

⁴ E dredre dina me kune ena gauna oqo na vakabauta kei na bula vakayalo dina. E kaya o Paula “ni ra sega ni vakabauta kece na tamata.” (2 Cesalonaika 3:​2, VV) E lewe levu era vakaogai ira ga ena ka e baleti ira, era sega ni vakabauta na Kalou. E dredre mera raica na Kalou ena mata ni yalodra baleta era valavala ca tiko, ra qai sega ni kauaitaka na nodra bula vakayalo, ni vola na yapositolo o Joni: “Ko koya sa caka ca sa sega ni raica na Kalou.” (3 Joni 11) Nira sega ni raica na Kalou ena matadra dina o ira oqori, era nanuma tale ga ni sega ni raica na Kalou na veika era cakava tiko. (Isikeli 9:9) Era vakawaletaka na veika vakayalo, mera sega kina ni ‘kilai koya na Kalou.’ (Vosa Vakaibalebale 2:5) Sa rauta me vola o Paula: “Na tamata sa vakayago sa sega ni vakabauta na veika ni Yalo ni Kalou: ni sa ka lialia vua, a sa sega ni kila rawa ko koya, ni ra sa kilai vakayalo ga.”​—1 Korinica 2:​14.

5. Na cava era kila vinaka na dau kauaitaka na nodra bula vakayalo?

⁵ Ia, ke da dau kauaitaka na noda bula vakayalo, eda na kila deivaki tiko ni dina ga e sega ni Kalou e dauvaqara cala o Jiova, ia e kila o koya na gauna eda lai tini cakava kina na veika ca eda vakasamataka tiko se na noda gagadre ca. “Sa tu e na mata i Jiova nai valavala ni tamata, ka sa daunanuma kecega na nonai lakolako.” (Vosa Vakaibalebale 5:​21) Kevaka eda mani valavala ca, e dodonu meda veivutuni da qai kerei Jiova me vosoti keda baleta nida lomani koya da qai sega ni via vakararawataki koya.​—Same 78:41; 130:3.

Cava e Vukei Keda Meda Tudei?

6. Na cava e vinakati meda qai tudei rawa kina?

⁶ Dina ga nida sega ni raici Jiova ena matada dina, ia e raici keda tiko mai o koya. Ena vukei keda meda tudei, kaukaua qai sega ni yavalati rawa na noda yalodina na noda kila ni bula dina tiko o koya qai voleka vei ira kece ga era masu vua (Same 145:18) E rawa sara ga meda vakataki Mosese, ni vola me baleti koya o Paula: “Ni sa vakabauta sa biuti Ijipita kina ko koya, ka sega ni rerevaka na cudru ni tui; ni sa tudei tiko ga me vaka e raici koya sa tabogo.”​—Iperiu 11:27, NW.

7, 8. Na cava e vu ni nona yaloqaqa o Mosese ena mata i Fero?

⁷ Ni cakava na itavi e lesia vua na Kalou me sereki ira na Isireli mai na nodra vakabobulataki tu e Ijipita, e veivosaki vakalevu o Mosese kei Fero ena loma ni nona vale vakaturaga era sinai tu kina na iliuliu ni lotu kei na mataivalu. E rairai ukutaki tu na vale oqo ena veimataqali matakau. Dina ga ni tabogo tu o Jiova, o Mosese e vakabauta deivaki tu ga na Kalou ni sega ni vakataki ira na kalou ni Ijipita era vakatakarakarataki ena matakau. Sa rauta me sega ni rerevaki Fero o Mosese!

⁸ Na cava e vakayaloqaqataki Mosese me vosa wasoma kina vei Fero? Tukuna vei keda na iVolatabu ni o “Mosese sa uasivi e na yalomalumalumu, vei ira na tamata kecega sa tiko e vuravura.” (Tiko Voli mai na Lekutu 12:3) Ni kaukaua vakayalo qai vakabauta dei ni tiko kei koya na Kalou a rawa kina vei Mosese me matataka na Kalou ‘sa tabogo’ ena mata ni tui voravora ni Ijipita. Era vakaraitaka vakacava na “raica” na Kalou tabogo nira vakabauti koya ena gauna oqo?

9. Na cava e dua na sala eda vakaraitaka kina nida tudei tiko?

⁹ Noda vunau ena yaloqaqa nida vakacacani tiko e dua na sala eda vakaraitaka kina nida vakabauti koya, da qai tudei tiko ga na raici koya sa tabogo. E vakasalataki ira nona tisaipeli o Jisu: “Ena cati kemudou na tamata kecega, e na vuku ni yacaqu.” (Luke 21:17) E tukuna tale ga vei ira: “Sa sega ni levu na tamata ka lailai na nona turaga. Kevaka era a vakacacani au, era na vakacacani kemudou talega.” (Joni 15:20) E yaco na vosa oya ni sa mate o Jisu, era vakacacani na nona imuri nira vakarerei, vesu, ra qai vakanakuitataki. (Cakacaka 4:​1-3, 18-​21; 5:​17, 18, 40) Ni yaco na veivakacacani, era vunautaka tiko ga na itukutuku vinaka ena doudou na tisaipeli kei na yapositolo i Jisu.​—Cakacaka 4:​29-​31.

10. E vukei keda vakacava ena cakacaka vakaitalatala na noda nuitaka na veitaqomaki i Jiova?

¹⁰ Me vakataki Mosese, era sega ni vakarerei ira rawa na imuri taumada i Jisu na nodra meca. Era nuitaka na Kalou na tisaipeli i Jisu, oya na vuna era vosota rawa kina na nodra vakacacani vakaca sara. Io, era tudei tiko ga nira raici koya tiko sa tabogo. Ena vakayaloqaqataki keda na noda nanuma tiko ni o Jiova e dau taqomaki keda, oqo e vakayaloqaqataki keda meda kua ni rere nida vunautaka na Matanitu ni Kalou. E kaya na Vosa ni Kalou ni “rerevaka na tamata sa da tacori kina: ia ko koya sa vakararavi vei Jiova ena tiko vinaka [se, “taqomaki,” NW].” (Vosa Vakaibalebale 29:25) O koya gona, eda na sega ni vakasuka nida vakacacani; se da madualaka na noda cakacaka vakaitalatala. Ena uqeti keda ga na noda vakabauta meda vunau ena yaloqaqa vei ira eda tiko veivolekati, noda itokani vakacakacaka, noda icaba e koronivuli, kei ira tale e so.​—Roma 1:​14-​16.

Dusimaka Nona Tamata o Koya sa Tabogo

11. Rau vakaraitaka vakacava o Pita kei Juta nira malumalumu vakayalo e so na lewe ni ivavakoso vakarisito?

¹¹ Na vakabauta e vukei keda meda raica ni o Jiova e liutaka tiko na nona isoqosoqo e vuravura. Eda na sega kina ni vakalewai ira na colata tiko na itavi ena ivavakoso. Na yapositolo o Pita kei na taci Jisu o Juta erau tukuni ira na malumalumu vakayalo era vosavakacacataki ira na liutaki ira tiko na lotu Vakarisito. (2 Pita 2:​9-​12; Juta 8) E rawa beka mera vakalelewa o ira oya ke a tiko vakayago kei ira o Jiova? Dravusakulukulu! Ia ni tabogo na Kalou, era nanuma o ira na vakasama vakayago oya nira na sega ni saumitaro vua na Kalou.

12. E dodonu meda raici ira vakacava na liutaka tiko na ivavakoso?

¹² Eda tamata ivalavala ca na lewe ni ivavakoso vakarisito. Na cala ni nodra vakatulewa na qase ni ivavakoso ena so na gauna e rawa ni tarai keda. Ia o Jiova e vakayagataki ira tiko na tagane vaka oqori mera ivakatawa ni nona qelenisipi. (1 Pita 5:​1, 2) Era kila na tagane kei na yalewa era kaukaua vakayalo ni oqo e dua na sala e dusimaki ira tiko kina na nona tamata o Jiova. O koya gona, nida lotu Vakarisito, eda na sega ni dau veivakalewai se kudru, eda na doka ga na ituvatuvanaki ni Kalou. Nida talairawarawa vei ira na liutaki keda tiko, eda vakaraitaka nida raici koya tiko e tabogo.​—Iperiu 13:17.

Raica na Kalou me Noda Dauveivakavulici Uasivi

13, 14. Na cava e kena ibalebale na nomu raici Jiova me Dauveivakavulici Uasivi?

¹³ Oqo e dua tale na ka meda dau dikeva vakayalo. E parofisaitaka o Aisea: “Me yaco na matamuni me mata e raica na nomuni Dauveivakavulici Uasivi.” (Aisea 30:​20, NW) E vinakati na vakabauta meda qai kila kina ni o Jiova e vakayagataka tiko na nona isoqosoqo e vuravura ena nona vakavulici keda tiko. (Maciu 24:​45-​47, VV) Noda raica na Kalou me noda Dauveivakavulici Uasivi e sega ni kena ibalebale ga na noda vulica wasoma na iVolatabu kei na noda dau soqoni wasoma. E kena ibalebale ga na noda ciqoma kece sara na isolisoli vakayalo ni Kalou. Me kena ivakaraitaki, e dodonu meda kauaitaka sara vakabibi na sala kece e dusimaki keda tiko kina o Jiova ena vuku i Jisu meda kua kina ni lakosese vakayalo.​—Iperiu 2:​1, VV.

¹⁴ Ena vinakati ena so na gauna meda sasaga sara vakaukaua meda qai tauca na yaga ni kakana vakayalo. Me kena ivakaraitaki, e rawa nida wilika beka ga vakacaca e so na itukutuku ena iVolatabu baleta ni sega ni matata vei keda. Nida wilika na ivoladraudrau Na Vale ni Vakatawa kei na Yadra!, rairai eda sega ni dau wilika e so na ulutaga eda sega so ni taleitaka. Se e dau ciriyawa beka noda vakanananu ena gauna ni soqoni vakarisito. Ia e rawa nida kauai kevaka eda vakasamataka vakamalua na veika e vakamacalataki tiko. Nida vakavinavinakataka na veika vakayalo eda vakavulici tiko kina eda sa vakadeitaka tiko ni o Jiova e noda Dauveivakavulici Uasivi.

Eda na Dui Saumitaro

15. Na cava era cakava e so me vaka sara ga e sega ni raici ira tiko mai o Jiova?

¹⁵ E vinakati vakalevu meda vakabauti koya sa tabogo ena “gauna ni [i]vakataotioti” oqo baleta ni sa qai torocake ga na ivakarau ca. (Taniela 12:9) Sa qai sivia ga na veilasutaki kei na veidauci kei na veibutakoci. Ia meda kua ni guilecava ni kevaka e sega ni raica na tamata na ka eda cakava, e raica vinaka tu mai o Jiova. E so era sa guilecava oqo. So era cakava na ka e sega ni vakadonuya na iVolatabu nira sega ni raici. Me kena ivakaraitaki, e so era sega ni tarovi ira rawa mera sarava na ka ni veivakamarautaki e ca kei na iyaloyalo vakasisila e vakaraitaki ena Internet, retioyaloyalo, kei na veimisini vovou tale e so. Ni rawa ni saravi lo na iyaloyalo vaka oya e so era raica lo me vaka sara ga e sega ni raici ira tiko mai o Jiova.

16. Na cava e vukei keda meda rokova na ivakatagedegede uasivi i Jiova?

¹⁶ E vinaka meda nanuma dei toka na vosa i Paula na yapositolo: “O koya gona, eda na dui saumitaro vua na Kalou.” (Roma 14:​12, NW) Meda nanuma tiko ni veigauna eda valavala ca kina, eda valavala ca tiko vei Jiova. Oqo ena vukei keda meda rokova na nona ivakatagedegede uasivi meda kua kina ni cakava na veika dukadukali. E dusimaki keda na iVolatabu: “Sa sega talega e dua na ka e sega ni rairai e matana: ia sa luvawale ga na ka kecega, ka vakarairaitaki sara, e na mata i koya eda na vakatusai keda [se, “saumitaro,” NW] vua.” (Iperiu 4:​13) Dina ga nida na saumitaro vua na Kalou, ia e vu tiko ni noda cakava na lomana kei na noda muria na nona ivakatagedegede savasava na titobu ni noda lomani Jiova. Meda qaqarauni gona meda digitaka vinaka na veika e vakamarautaki keda da qai qarauna na noda veimaliwai kei na yalewa ke da tagane se tagane ke da yalewa.

17. E vakaraici keda tiko vakacava o Jiova?

¹⁷ E vakaraici keda tiko o Jiova, ia e sega ni kena ibalebale oya ni waraka tiko meda cala me rawa ni totogitaki keda. Ia, e raici keda tiko me vaka e dua na tama dau loloma e via sauma na nodra talairawarawa na luvena. Eda lomavakacegu nida kila ni marautaka na Tamada vakalomalagi na noda vakabauta baleta ni dau “saumi ira talega era sa dauvakasaqarai koya.” (Iperiu 11:6) Meda kua mada ga ni vakatitiqa ena noda vakabauti Jiova da qai “qaravi koya e na yalo dina.”​—1 Veigauna 28:9.

18. Ni raici keda o Jiova qai kauai ina noda yalodina, na cava e yalataka na iVolatabu vei keda?

¹⁸ E kaya na Vosa Vakaibalebale 15:3: “Sa tiko ga na mata i Jiova e na veiyasana kecega, ka sa vakaraici ira tiko na ca kei ira na vinaka.” Io, na Kalou e raici ira tiko na tamata ca, e vakatara tale ga me lauti ira na sui ni kedra. Ia, ke da okati kei ira “na vinaka,” e rawa nida vakadeitaka ni kauaitaka o Jiova na noda yalodina tiko. E vakaukauataka na noda vakabauta na noda kila ni ‘sega ni ka wale ga na noda cakacaka ena vukuna na Turaga’ ni o koya e tabogo ena sega ni ‘guilecava noda cakacaka kei na loloma eda vakatakila ina yacana’!​—1 Korinica 15:58; Iperiu 6:​10.

Sureti Jiova me Dikevi Keda

19. Na cava so na yaga ni kena kaukaua na noda vakabauti Jiova?

¹⁹ Eda talei vei Jiova baleta nida dauveiqaravi yalodina. (Maciu 10:​29-​31) Dina ga ni tabogo, ia e tiko dina o koya. Oqo e vukei keda meda vakamareqeta na noda veiwekani kei koya. Ena yaga sara vei keda ke vaka oqo na itovo ni noda raici Tamada vakalomalagi. Na kaukaua ni noda vakabauta ena vukei keda me savasava na yaloda qai vinaka tale ga na noda lewaeloma ena mata i Jiova. Ni dina na noda vakabauta eda na sega tale ga ni dau butubuturua. (1 Timoci 1:​5, 18, 19, VV) Ni sega ni yamekemeke na noda vakabauta na Kalou, eda na rawa ni ivakaraitaki vinaka vei ira tale e so. (1 Timoci 4:​12) Na vakabauta vaka oqori e bucina na itovo e vakadonuya o Jiova, e vakamarautaki koya tale ga.​—Vosa Vakaibalebale 27:11.

20, 21. (a) Na cava e vinaka kina nona vakaraici keda o Jiova? (b) Eda na vakayagataka vakacava ina noda bula na Same 139:​23, 24?

²⁰ Ke da yalomatua, eda na vinakata me dau raici keda tiko o Jiova. Eda na sega ni vinakata me raici keda wale ga, ia eda vinakata me dikeva vinaka na ka eda vakasamataka kei na ka eda cakava. Nida masu, meda kerei Jiova me dikevi keda vinaka me raica tale ga se tu vei keda na vakanananu ca se sega. Ena vukei keda meda walia na noda leqa kei na noda veisautaki keda. Sa rauta me seretaka kina na daunisame o Tevita: “Mo ni dikevi au, na Kalou, mo ni kila na lomaqu: mo ni vakatovolei au, ka kila na nanuma ni lomaqu: ka raica se sa dua nai tovo ca vei au, ka tuberi au e na sala ni bula tawa mudu.”​—Same 139:​23, 24.

²¹ A kerei Jiova o Tevita me dikeva se tu vua “nai tovo ca” se sega. Me vakataki koya na daunisame, eda vinakata tale ga me dikeva na lomada na Kalou me raica se tu vei keda na itovo ca? Ena vakabauta, meda kerei Jiova gona me dikevi keda. Ia vakacava ke vakaleqai keda tiko e dua na cala eda cakava, se mositi keda tiko e dua na ka? Meda masu vakalevu vua na noda Kalou dauloloma o Jiova, da qai muria na veika e dusimaki keda kina na yalona tabu kei na nona Vosa. Ena rawa kina meda nuitaka ni na vukei keda meda muria na sala e rawa ni tini ina bula tawamudu.​—Same 40:​11-​13.

22. Na cava meda vakatulewataka me baleti koya sa tabogo?

²² Io, ena vakalougatataki keda o Jiova meda rawata na bula tawamudu kevaka eda cakava na veika e vinakata. Meda kila tale ga na levu ni kaukaua e tu vua kei na dodonu e tu vua me veiliutaki, me vaka ga e vola na yapositolo o Paula: “Me ia vua na Tui ni veitaba gauna kece ga, sa sega ni mate rawa, ka sega ni laurai, na Kalou e dua bauga na vakarokoroko kei na veivakalagilagi ka sega ni mudu. Emeni.” (1 Timoci 1:​17, VV) Meda dokai Jiova tiko mada ga vaka oqori me tawamudu. Veitalia se cava ena yaco, meda tudei tiko ga ena noda raici koya sa tabogo.

O na Sauma Vakacava?

• E rawa vakacava vua na tamata me raica na Kalou?

• Ke da vakabauta ni tiko dina o Jiova, na cava eda na cakava ke da vakacacani?

• Na cava na ibalebale ni noda raici Jiova me noda Dauveivakavulici Uasivi?

• Na cava eda vinakata kina me dikevi keda o Jiova?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

E vaka sara ga e raici Jiova na Kalou e tabogo o Mosese, e sega ni rerevaki Fero

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Meda kua ni cakava na ka ena noda nanuma ni sega ni raici keda tiko o Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Eda saga vakaukaua meda kila na Kalou baleta nida raici koya me noda Dauveivakavulici Uasivi