E iVakaraitaki ni Yalomalumalumu o Jisu

“Na ka au cakava qo e ivakaraitaki vei kemudou, mo dou cakava tale ga na ka au cakava vei kemudou.”​—JONI 13:15.

O NA SAUMA VAKACAVA?

A vakaraitaka vakacava na Luve ni Kalou na yalomalumalumu ni bera ni mai bula vakatamata?

E vakaraitaka vakacava o Jisu na nona yalomalumalumu ena nona bula vakatamata?

E yaga vakacava na yalomalumalumu i Jisu?

1, 2. Na lesoni cava a vakaraitaka vei ratou na nona yapositolo o Jisu ena iotioti ni bogi ni nona bula e vuravura?

A TIKO o Jisu kei ratou na nona yapositolo ena dua na tabavale e cake mai Jerusalemi ena iotioti ni bogi ni nona bula e vuravura. Ni ratou se vakayakavi tiko ena siga ya, a tucake o Jisu, luvata na nona isulu e sau, taura e dua na tawelu qai vesuka e tolona. E livia na wai ena beseni, vuya na yavadratou na tisaipeli qai qusia ena tawelu e vesu toka e tolona. Oti sa qai dara tale na nona isulu e sau. Na cava e yalomalumalumu kina o Jisu me cakava qori?​—Joni 13:3-5.

2 Sa qai tukuna o Jisu na vuna: “Dou kila na ka au cakava vei kemudou? . . . Keu vuya na yavamudou niu Turaga niu Qasenivuli, e dodonu mo dou veivuiyava tale ga. Na ka au cakava qo e ivakaraitaki vei kemudou, mo dou cakava tale ga na ka au cakava vei kemudou.” (Joni 13:12-15) Na nona tu vakarau o Jisu me vakayacora na ivakarau beci qori, a vakavulici ratou na nona yapositolo ena dua na lesoni bibi ratou na sega ni guilecava, e uqeti ratou tale ga me ratou dau yalomalumalumu e veigauna.

3. (a) Na rua na ituvaki cava e vakaraitaka kina o Jisu na bibi ni yalomalumalumu? (b) Na cava eda na dikeva ena ulutaga qo?

3 Na nona vuya na yavadratou na nona yapositolo o Jisu e sega ni imatai ni gauna e vakaraitaka kina na bibi ni yalomalumalumu. Ena dua na gauna e liu, ratou veibataka na nona yapositolo se o cei e uasivi vei ratou, mani kauta mai o Jisu e dua na gone me duri e yasana qai kaya vei ratou: “O koya e vakaceguya na gone lailai qo ena yacaqu, e vakacegui au; o koya e vakacegui au, e vakacegui koya tale ga e talai au mai. O koya e vakamalumalumutaki koya ena kemudou maliwa, o koya qo e uasivi.” (Luke 9:46-48) Ena dua tale na gauna e muri donuya na nona cakacaka vakaitalatala, ni vosa tiko vei ira na Farisi era via qara itutu, e kaya: “O koya e vakalevulevui koya ena vakalolovirataki, o koya e vakalolovirataki koya ena vakalevulevui.” (Luke 14:11) Eda sa raica mai ni vinakata sara ga o Jisu mera yalomalumalumu na nona imuri, mera kua ni nanuma nira uasivi vei ira eso tale, mera kua ni viavialevu, mera kua tale ga ni dokadoka. Me rawa nida vakatotomuri Jisu, meda dikeva vinaka mada na nona ivakaraitaki ni yalomalumalumu. Eda na raica qo na sala e yaga kina vei keda na noda bucina na itovo qori, kei na sala e yaga tale ga kina vei ira eso tale.

“KA’U A SEGA NI VAKANADAKUYA”

4. A vakaraitaka vakacava na Luve duabau ni Kalou na yalomalumalumu ni bera ni mai bula vakatamata?

4 Sa vakaraitaka makawa sara tu mai na Luve ni Kalou na yalomalumalumu ni bera ni mai bula e vuravura. Dua na gauna balavu erau bula vata tu kina kei na Tamana vakalomalagi ni bera ni mai bula vakatamata. Eda kila na nodrau veivolekati vakaveitamani ena ka e vakamacalataka o Aisea: “Sa solia vei au na Turaga ko Jiova na yame sa vakavulici rawa, me’u vuku i tokona e a vosa na tamata sa ceguoca: sa vakayadrati au ko koya e na veimataka, sa vakaturorogo na daligaqu, me’u vakarorogo me vakataki ira era sa vakatavulici. Sa basuka na daligaqu na Turaga ko Jiova, ia ka’u a sega ni beca, ka’u a sega ni vakanadakuya.” (Aisea 50:4, 5) A dau yalomalumalumu na Luve ni Kalou qai rogoca vinaka na ka e vakavulica vua o Jiova. A vinakata sara ga me vuli vua na Kalou dina. A rairai dikeva voleka sara ga o Jisu na nona dau yalomalumalumu o Jiova ena nona lomani keda na tamata ivalavala ca!

5. E kilai o Jisu me agilosi turaga o Maikeli, ia e laurai vakacava vua na yalomalumalumu kei na nona sega ni dokadoka ena ka e cakava vua na Tevoro?

5 E sega ni o ira kece na kabula vakayalo mai lomalagi era vakatotomuria na Luve duabau ni Kalou. A sega ni via vuli vei Jiova e dua na agilosi e qai yaco me o Setani na Tevoro. A vakalaiva me rawai ena itovo e veibasai kei na yalomalumalumu, a nanuma ni uasivi vei ira eso tale qai dokadoka, mani saqati Jiova. Ia o Jisu a lomavakacegu ga ena itavi e soli vua mai lomalagi qai sega ni via vakayagataka vakatani nona lewa. E kilai o Jisu me agilosi turaga o Maikeli, ia e sega ni siova na ka e sega ni dodonu me vakatulewa kina ni rau ‘veiletitaka na yagoi Mosese kei na Tevoro.’ A yalomalumalumu ga na Luve ni Kalou qai sega ni dokadoka. E waraki Jiova ga na Turaganilewa Cecere Duadua ni lomalagi kei vuravura, me qai vakadodonutaka na ituvaki ya ena kena gauna kei na sala e donu vua.​—Wilika Juta 9.

6. A laurai vakacava vei Jisu na yalomalumalumu ena nona ciqoma na ilesilesi me Mesaia?

6 Na veika e vulica o Jisu ni bula tu mai lomalagi e okati tale ga kina na parofisai kece me baleta na nona mai bula vakaMesaia e vuravura. Kena irairai gona ni sa kila rawa tu na veika mosimosi ena sotava. Ia a ciqoma ga o Jisu na ilesilesi ni Mesaia yalataki, oya me mai bula e vuravura, me mate tale ga. Na cava na vuna? A vola na yapositolo o Paula na nona yalomalumalumu na luve duabau ni Kalou: “E dina ni vaka na Kalou, e sega ga ni via koco itutu, ya me tautauvata kei na Kalou. Sega, e vakadravudravuataki koya qai okati koya me vaka na bobula ena nona mai bula vakatamata.”—⁠Fpai. 2:6, 7.

“E VAKAMALUMALUMUTAKI KOYA” NI BULA VAKATAMATA

7, 8. E vakaraitaka vakacava o Jisu na yalomalumalumu ni se gone kei na nona cakacaka vakaitalatala?

7 Ena gauna e bula tu kina e vuravura o Jisu, e vola o Paula ni a “vakamalumalumutaki koya qai talairawarawa me yacova sara na mate, io, me mate ena kaunirarawa.” (Fpai. 2:8) A se tekivu vakaraitaka sara o Jisu ni se gone na yalomalumalumu meda vakatotomuria. Oya na nona “talairawarawa tiko ga vei rau” na nona itubutubu o Josefa kei Meri, e dina nirau ivalavala ca. (Luke 2:51) Sa bau ivakaraitaki vinaka dina vei ira na itabagone. Ena vakalougatataka na Kalou na nodra talairawarawa vei ira na nodra itubutubu!

8 Ni sa uabula, a vakaraitaka o Jisu na yalomalumalumu ena nona vakaliuca ga na lomai Jiova, sega ni lomana. (Joni 4:34) A vakayagataka sara ga o Jisu na yaca ni Kalou ena nona cakacaka vakaitalatala qai vukei ira na yalomalumalumu mera kila na ka dina me baleta na itovo i Jiova kei na nona inaki me baleta na kawatamata. A bulataka tale ga na ka e vakavulica me baleti Jiova. Kena ivakaraitaki, ena ivakarau ni masu a vakavulica vei ira na nona imuri, e cavuta sara ga i liu o Jisu: “Tamai keimami mai lomalagi, me dokai na yacamuni.” (Maciu 6:⁠9) A vakavulici ira tiko kina na nona imuri ni bibi sara ga mera doka na yaca i Jiova. A laurai sara ga qori ena nona bula. Ni sa vakarau oti na nona cakacaka vakaitalatala, a rawa ni kaya vei Jiova o Jisu: “Au sa vakatakila vei iratou [na yapositolo] na yacamuni au na vakatakila tiko ga.” (Joni 17:26) Kena ikuri, ena nona cakacaka vakaitalatala voli e vuravura e dau vakacerecerei tamana ga ena ka kece e cakava.​—Joni 5:19.

9. Na cava e parofisaitaka o Sakaraia me baleta na Mesaia, a vakayacora vakacava qori o Jisu?

9 A parofisaitaka o Sakaraia me baleta na Mesaia: “Mo reki vakalevu, na goneyalewa ni Saioni; mo kaikaila, na goneyalewa ni Jerusalemi: raica, ena lako mai vei iko na nomu Tui, sa yalododonu, a sa ia na veivakabulai ko koya, sa yalomalua, ka sa vodo lako e na asa, io, e na luve ni asa.” (Saka. 9:9) A vakayacori na parofisai qori ena gauna e curu kina i Jerusalemi o Jisu ni bera na Lakosivia ena 33 S.K. Era tevuka na lewenivanua na nodra isulu e gaunisala, era biuta tale ga kina na tabanikau. E maue na siti ena nona lako yani o Jisu. A sega ni dokadoka o Jisu nira kailavaka na lewenivanua ni o koya e nodra Tui.—⁠Maciu 21:4-11.

10. Na cava e vakadinadinataki ena nona talairawarawa tiko ga o Jisu me yacova na nona mate?

10 E yalomalumalumu tiko ga qai talairawarawa o Jisu me yacova na nona mate ena kaunirarawa. E vakadinadinataka sara ga ni rawa vei keda na tamata meda yalodina tiko ga vei Jiova se mani vakacava na dredre ni veivakatovolei eda sotava. E vakaraitaka tale ga o Jisu ni cala na nona tukuna o Setani nida qaravi Jiova ga na tamata baleta nida na rawaka kina. (Jope 1:9-11; 2:4) Na taucoko ni nona yalodina na Karisito e vakadinadinataka ni dodonu ga me liutaka o Jiova na lomalagi kei na vuravura, ni vinaka duadua tale ga na veiliutaki i Jiova. E marau sara ga o Jiova ni raica na taucoko ni nona yalodina na Luvena yalomalumalumu.​—Wilika Vosa Vakaibalebale 27:11.

11. Na cava era na marautaka o ira era vakabauta na isoro e cabora o Jisu?

11 A voli keda lesu na kawatamata o Jisu ena nona mate ena kaunirarawa. (Maciu 20:28) Qori e rawa kina meda bula tawamudu na tamata ivalavala ca da qai rawa ni muria kina na ivakatagedegede dodonu. A vola o Paula: “Ena dua tale ga na ivalavala dodonu e vakadonui kina me bula na mataqali tamata kece.” (Roma 5:18) Na nona mate o Jisu e rawa kina vei ira na lotu vaKarisito era lumuti ena yalo tabu mera bula tawamate e lomalagi, e rawa tale ga nira bula tawamudu e vuravura na ‘so tale na sipi.’​—Joni 10:16; Roma 8:16, 17.

AU “YALOMALUMALUMU”

12. A vakaraitaka vakacava o Jisu na yalomalua kei na yalomalumalumu ena nona veimaliwai kei ira na tamata ivalavala ca?

12 O Jisu a sureti ira kece era “oca ra qai bikai voli ena icolacola bibi” mera lako vua. E kaya: “Ni mai cola na noqu ivua moni vuli vei au, niu yalomalumalumu, au yalomalua tale ga, oni na kunea kina na vakacegu.” (Maciu 11:28, 29) Na yalomalumalumu kei na yalomalua e uqeti Jisu me dauyalovinaka qai sega ni veivakaduiduitaki ni veimaliwai kei ira na tamata ivalavala ca. A sega ni tukuna me ratou cakava na nona tisaipeli na ka eratou sega ni rawata. A vakavinavinakataki ratou qai vakayaloqaqataki ratou. E sega ni cakava na ka me ratou nanuma kina ni sega ni ganiti ratou na itavi se ratou tawayaga. E sega ni dau voravora se veivakasaurarataki. E vakadeitaka ga vei ratou na nona imuri ke ratou torovi koya qai muria na nona ivakavuvuli, ratou na vakila na vakacegu, ni veivakacegui na nona ivua, e mamada tale ga na nona icolacola. E torovi rawarawa o Jisu vei ira na tagane kei na yalewa, gone kei na qase.​—Maciu 11:30.

13. A vakaraitaka vakacava o Jisu ni lomani ira na vakaloloma?

13 Ni veimaliwai voli kei ira na tauvanua e Isireli o Jisu, e daulomani ira nira vakaloloma tu qai kauaitaka sara ga na veika era gadreva. A sotava e rua na turaga daukerekere erau mataboko volekati Jeriko, o Patimeo kei na nona itokani e sega ni kilai na yacana. Erau cikevi Jisu me vukei rau, ia era karaci rau na lewenivanua me rau galu. A rawarawa sara vei Jisu me vakalecalecava na nodrau kerekere na turaga mataboko! Ia e tukuna me rau kau mai, e tubu sara ga na nona loloma mani vakabulai rau. E vakatotomuri Tamana vinaka o Jisu ena nona yalomalumalumu kei na nona lomani ira na tamata ivalavala ca era vakaloloma.​—Maciu 20:29-34; Mari. 10:46-52.

“O KOYA E VAKALOLOVIRATAKI KOYA ENA VAKALEVULEVUI”

14. E yaga vakacava na yalomalumalumu i Jisu?

14 E vakavu marau qai yaga vakalevu na yalomalumalumu a vakaraitaka o Jisu ena nona bula taucoko. A marau sara ga o Jiova ni raica na nona yalomalumalumu na Luvena lomani me vakayacora na loma ni Kalou. Era vakacegui na yapositolo kei na tisaipeli i Jisu ena nona yalomalua kei na nona yalomalumalumu. Na nona ivakaraitaki, nona ivakavuvuli, kei na nona dau veivakacaucautaki e uqeti ira mera toso vakayalo. E yaga vei ira na tauvanua na yalomalumalumu i Jisu ena nona vukei ira, vakavulici ira, kei na nona veivakayaloqaqataki. Ena vuku ni isoro ni veivoli i Jisu era na marautaka na kawatamata kece era vakabauti koya na veivakalougatataki e tawamudu.

15. A yaga vakacava vei Jisu na nona yalomalumalumu?

15 Ia vakacava o Jisu? A yaga tale ga vua na nona yalomalumalumu? Io, ni a kaya vei ratou na nona tisaipeli: “O koya e vakalolovirataki koya ena vakalevulevui.” (Maciu 23:12) Qori sara ga na ka a yaco vei Jisu. E vakamacalataka o Paula: “Ena vuku tale ga ni tikina qo, e vakacerecerei koya kina na Kalou ena dua na itutu cecere qai solia vakayalololoma vua na yaca e uasivia na vo tale ni yaca, mera tekiduru ena yaca i Jisu o ira kece mai lomalagi, o ira e vuravura, kei ira e lomaniqele, mera vakatakila na yame kece ga ni Turaga o Jisu Karisito, me vakalagilagi kina na Kalou na Tamada.” A vakacerecerei Luvena o Jiova ena nona yalomalumalumu kei na nona yalodina ni bula voli e vuravura, ena nona lesi koya me lewa na kabula kece mai lomalagi kei vuravura.​—Fpai. 2:9-11.

‘VODO ME VALATAKA O JISU NA DINA KEI NA YALOMALUMALUMU’

16. Eda kila vakacava ni na vakaraitaka tiko ga na Luve ni Kalou na yalomalumalumu ena ka e cakava?

16 Ena vakaraitaka tiko ga na Luve ni Kalou na yalomalumalumu ena ka e cakava. E parofisaitaka na daunisame na ka ena cakava o Jisu vei ira na meca ni Kalou ena itutu cecere sa tu kina qo mai lomalagi, e lagata: ‘Ena nomuni totoka ni lako yani moni qaqa, vodo moni valataka na dina, na yalomalumalumu kei na ivalavala dodonu.’ (Same 45:4) Ena valataka o Jisu Karisito ena Amaketoni na dina, yalododonu, kei na yalomalumalumu. Na cava ena yaco ni oti na Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki vakaMesaia “ni sa vakamalumalumutaka vakadua na matanitu kece, lewa kece, kei na kaukaua kece”? Ena yalomalumalumu o Jisu ena gauna ya? Io, ena “solia lesu na veiliutaki ni matanitu vua na nona Kalou na Tamana.”​—Wilika 1 Korinica 15:24-28.

17, 18. (a) Na cava e bibi kina vei ira na dauveiqaravi i Jiova mera vakatotomuria na ivakaraitaki ni yalomalumalumu i Jisu? (b) Na taro cava ena saumi ena ulutaga tarava?

17 Vakacava o keda? Eda na vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu da qai yalomalumalumu? Na cava ena yacovi keda ni sa na mai vakataulewa na Tui o Jisu Karisito ena Amaketoni? Eda kila ni inaki ni nona mai ravuravu ena siga qori me vakabulai ira ga na yalomalumalumu kei na yalododonu. E bibi gona meda yalomalumalumu ni na vakatau sara ga kina na noda vakabulai. A yaga vei Jisu kei ira eso tale na nona yalomalumalumu, e levu tale ga na sala ena yaga kina na noda dau yalomalumalumu.

18 Na cava ena vukei keda meda vakatotomuria na ivakaraitaki ni yalomalumalumu i Jisu? Ena rawa vakacava meda yalomalumalumu tiko ga nida sotava na ituvaki dredre? Ena saumi na taro qori ena ulutaga tarava.

[iYaloyalo ena tabana e 10]

[iYaloyalo ena tabana e 12]

Ena yaga vakacava vei keda na nona yalomalumalumu o Jisu?

[iYaloyalo ena tabana e 13]

E ivakaraitaki vinaka o Jisu ena nona dauloloma