Taro na Dauwiliwili

Era raica vakacava na iVakadinadina i Jiova na veiqaravi vakavuniwai e vakayagataki tale kina vua e dua na nona dra ga, ni raici vata kei na ivakaro ni Kalou me baleta na ivakavakayagataki dodonu ni dra?

Na lotu Vakarisito yadua e dodonu me vakasamataka vakabibi na ka e kaya na iVolatabu, me kua ni vakatau na nona vakatulewa ena ka ga e vinakata se ka e vakaturi vakavuniwai. Me raica vakabibi na nona veiwekani kei Jiova.

O koya e lewa na noda bula, o Jiova, e vakarota me kua ni laukana na dra. (Vakatekivu 9:​3, 4) Ena nona Lawa vei ira na Isireli, e yalana kina na Kalou na ivakavakayagataki ni dra, baleta ni vakatakarakarataka na bula. E vakarota: “Ni sa kena bula ni yago na dra: ia ka’u sa solia vei kemudou me sorovaka na yalomudou e na dela ni cabocabo-ni-soro.” Ia, vakacava ke vakamate manumanu e dua me kakana? E kaya na Kalou: “Me livia mada ga ko koya na kena dra, ka ubia e na soso.”a (Vunau ni Soro 17:​11, 13) E cavuta vakavica na ivakaro oqo o Jiova. (Vakarua 12:​16, 24; 15:23) E kaya e dua na ivola vakajiu na Soncino Chumash: “E sega ni dodonu me maroroi na dra, me livi ga ina qele me vakaraitaka ni sega ni dodonu me laukana.” E vakatabui vua na Isireli me vakayagataka, me maroroya, se kania na dra ni dua tale na kabula, baleta ni nei Jiova ga na bula ni kabula kece.

E mai cava na kena vinakati me muri tiko ga na Lawa i Mosese ena nona mate na Mesaia. Ia, e se ka tabu tiko ga na dra ena mata ni Kalou. Ena veiuqeti ni yalo tabu ni Kalou era vakaroti ira kina na lotu Vakarisito na yapositolo mera ‘vakatabui ira mai na dra.’ E sega ni nakiti me tauri vakamamada na ivakaro oya. Na bibi ni ivakaro oya e vaka sara ga na bibi ni kena vakatabui na veiyacovi e tawadodonu kei na qaravi matakau. (Cakacaka 15:​28, 29; 21:25) Ni taka mai na tauri dra kei na soli dra ena ika20 ni senitiuri, sa ra kila tu na iVakadinadina i Jiova ni ka oya e veisaqasaqa kei na Vosa ni Kalou.b

So na gauna ena kerea beka e dua na tauvimate o vuniwai me mai maroroi tiko e so na nona dra ni vo e vica na macawa me sele (preoperative autologous blood donation, se PAD) ke yaco e dua na leqa sa rawa ni soli lesu vua na kena itaukei na nona dra ga a maroroi tu. Ia, na kumuni ni dra, na kena maroroi, kei na kena soli, e veisaqasaqa sara ga kei na ka e tukuni ena Vunau ni Soro kei na Vakarua. E sega ni dodonu me maroroi na dra; e dodonu me livi laivi​—me vaka ga e vakasukai vua na Kalou. E dina ni sa sega ni muri ena gauna oqo na Lawa i Mosese. Ia, era doka tiko ga na iVakadinadina i Jiova na ivakavuvuli ni Kalou e koto kina, sa nodra inaki dei tale ga mera ‘vakatabui ira mai na dra.’ Oya na vuna eda sega kina ni soli dra, eda sega tale ga ni maroroya na dra e dodonu me ‘livi laivi.’ Na kena saqati oqo e veivorati kei na lawa ni Kalou.

E so tale na ka e dau caka me vaka na vakatovolei ni dra e sega ni veisaqasaqa sara kei na ivakavuvuli matata ni Kalou. Me kena ivakaraitaki, e so na lotu Vakarisito era vakatara me tauri na nodra dra me rawa ni lai vakadikevi, ni dikevi oti, sa na livi laivi sara. E so tale na ivakavakayagataki vereverea ni dra e rawa ni vakatura na vuniwai.

Me kena ivakaraitaki, ena so na veisele, e so na dra e rawa ni vakadrodroi tani mai na yago ena kena iwalewale e vakatokai na hemodilution. Sa qai vakawaicalataki na dra e se vo tu vua na tauvimate. Oti sa na qai vakadrodroi lesu tale vei tauvimate na nona dra me lai via tautauvata ga kina na levu ni nona dra kei na kena levu a tu vua e liu. Vaka tale ga oqo na dra e drodrova mai e dua na mavoa, e rawa ni sokumuni, vakadewataki sara me rawa ni vakasukai vei koya e mavoa na tiki ni nona dra e vakatokai na red cell; na kena iwalewale oqo e vakatokai na cell salvage, se vakabulai ni sela. E dua tale na kena iwalewale e rawa ni vakadrodroi kina na dra ina dua na misini me lai sosomitaka vakalekaleka na cakacaka ni dua na gacagaca (me vaka beka na uto, na yatevuso, se ivi). Ena qai vakadrodroi lesu tale vua na tauvimate na dra mai na misini. E dua tale na kena iwalewale e vakadrodroi kina na dra ina dua na misini ni vakadewa e vakatokai na centrifuge, me vakadewataka tani na veika ca e tiko ena dra. Se me rawa ni maroroi kina e so na iwasewase lalai ni dra me qai vakayagataki ena so tale na tikiniyago. E tiko tale e so na ivakarau ni veiqaravi e tauri kina e so na dra me qai wakivata kei na so na wainimate me qai vakadrodroi lesu vua na tauvimate.

Era duidui na mataqali veiqaravi era vakamacalataki yani oqo, kena irairai nira na basika e so tale na sala vovou ni kena vakayagataki kei na kena dikevi na dra. E sega ni inaki ni ivola oqo me vakamacalataka vakamatailalai na kedra duidui, se me vakatulewataka na ka meda cakava ena kedra dui mataqali. Me na vakatulewataka sara ga na lotu Vakarisito yadua na sala me na vakayagataki kina na nona dra ena gauna ni veisele, na gauna e dikevi kina vakavuniwai, se ena ivakarau ni veiqaravi e caka vua. Ni se bera na gauna me qaravi kina, me na taroga rawa vua na vuniwai, se vua e dau qarava na soli ni dra na veika dina ena rawa ni caka ina nona dra ena gauna ni veisele. Oti me sa na qai vakatulewa me salavata kei na ka e vakadonuya na nona lewaeloma. (Raica na kato.)

Me nanuma tiko na lotu Vakarisito na nona yalataki koya vua na Kalou kei na nona itavi me ‘lomani koya ena lomana taucoko, yalona taucoko, nona kaukaua taucoko, kei na nona nanuma kece.’ (Luke 10:27) O ira na iVakadinadina i Jiova era vakamareqeta na nodra veiwekani kei na Kalou, era duidui kina mai vei ira e levu ena gauna oqo. O koya na Dausolibula e uqeti keda meda vakabauta na dra vakadavei i Jisu. Eda wilika: “O koya [o Jisu Karisito] eda sa rawata kina na bula sa voli e na nona dra, io, na vakabokoci ni valavala ca, me vaka na nona loloma levu.”​—Efeso 1:7.

[iVakamacala e ra]

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 31]

TARO MO NA VAQAQA MADA

Ke na vakadrodroi tani mai yagoqu e so na noqu dra, de dua ena lai tao tu vakawawa, au na okata tiko beka me se tiki tiko ga ni yagoqu na dra oqo, me na sega ni wili me dra e dodonu me ‘livi ina qele’?

Ena vakatara beka na noqu lewaeloma ke vakadrodroi tani e so na noqu dra ena gauna ni veiqaravi se veisele, vakadewataki se vakasavasavataki, qai vakadrodroi lesu ina yagoqu?