WASE TINIKAONO
‘E Lomani Ratou me Yacova na iOtioti o Jisu’
1, 2. Na cava e cakava o Jisu ena iotioti ni bogi e tiko kina kei ratou nona yapositolo, cava e bibi kina vua na gauna qori?
E KILA o Jisu ni sa nona iotioti ni bogi kei ratou nona yapositolo na bogi eratou soqoni vata kina ena dua na tabavale e cake e Jerusalemi. Sa roro mai na gauna me lesu kina vei Tamana. Sa vo ga e vica na aua me vesu kina, ena qai vakatovolei nona yalodina ena ivakatagedegede se sega ni bau vakila. Ia e kauaitaka tiko ga o Jisu na veika me baleti ratou nona yapositolo, dina ni sa vakarau vakamatei.
2 Sa tukuna oti vei ratou nona yapositolo ni sa na vakarau biuti ratou, ia se vo tiko e vica na ka me vakayaloqaqataki ratou kina ena veika dredre eratou na sotava. E vakavulici ratou gona ena so na ivakavuvuli bibi ena gauna lekaleka qori me ratou na yalodina tiko kina. Ni vakatauvatani kei na vo ni gauna eratou dau veivosaki kina, e duatani toka na vosa e tauca ena gauna qo, ni talaucaka sara ga na lomana qai uqeti ratou. Na cava e kauaitaki ratou vakalevu kina nona yapositolo o Jisu, sega ni nanumi koya ga? Cava e bibi kina vua na iotioti ni vica na aua e tiko kina kei ratou? Ena saumi qori ena dua ga na vosa, loloma. E lomani ratou vakalevu na nona yapositolo.
3. Eda kila vakacava ni a sega ni waraka o Jisu me qai vakaraitaka nona lomani ratou nona imuri ena iotioti ni bogi?
3 A uqeti na yapositolo o Joni ni sa oti e vica vata na yabaki me vola na ka a yaco ena bogi ya: “E dau lomani ratou nona imuri e vuravura o Jisu. Ena nona kila ni bera na soqo ni Lakosivia ni sa voleka nona gauna me biuta kina na vuravura qo me lako vei Tamana, sa qai lomani ratou ga me yacova sara na iotioti.” (Joni 13:1) A sega ni waraka o Jisu me qai vakaraitaka ga ena bogi ya na nona lomani ratou “nona imuri.” Ena gauna kece ni nona cakacaka vakaitalatala, e vakaraitaka ni lomani ira nona tisaipeli. Meda dikeva mada eso na kena ivakaraitaki nida via vakatotomuri koya. Nida cakava qori eda vakaraitaka nida nona tisaipeli dina.
Dauvosota
4, 5. (a) Na cava me vosoti ratou kina nona tisaipeli o Jisu? (b) Cava a cakava o Jisu ni ratou sega ni yadra tiko na tolu nona yapositolo ena were o Kecisemani?
4 E veisemati na loloma kei na vosota. “Na loloma e vosovoso,” e tukuni ena 1 Korinica 13:4. Na vosovoso e okati kina noda dau veivosoti. E vinakati vei Jisu me yalovosovoso ni tiko kei ratou nona tisaipeli? Io! Eda raica ena Wase 3 ni berabera nodratou bucina na yalomalumalumu na yapositolo. Eratou dau veibataka o cei e levu duadua. Na cava a cakava o Jisu? A cudru qai cati ratou? Sega e dau vakamacala ga vakayalovinaka, wili kina na nodratou “veibataka” tale se o cei e levu duadua ena iotioti ni bogi e tiko kina kei ratou!—Luke 22:24-30; Maciu 20:20-28; Marika 9:33-37.
5 Ena bogi qori, a vakatovolei tale na vosovoso i Jisu ni ratou tomani koya na le 11 na yapositolo yalodina ina were o Kecisemani. E biuti ratou na le walu, qai kauti Pita, Jemesa, kei Joni. E kaya vei ratou: “E vusolo sara ga na lomaqu, vaka ga au sa mate. Dou tiko eke me datou yadra tiko.” E toso vakalailai i liu qai masu vagumatua mai vu ni lomana. A balavu toka nona masu, oti sa qai lesu vei ratou na le tolu, cava e raica? Ena gauna dredre ni veivakatovolei qo, e lutu sara tu ga nodratou moce! Vakacava a karaci ratou? Sega, e vosota ga qai uqeti ratou. Na nona vosa vakayalovinaka e dusia ni kila nodratou lomabibi kei na nodratou malumalumu.a E kaya: “E gu na yalo, ia sa malumalumu ga na yago.” Ena gauna tolutolu a lesu yani kina o Jisu, eratou moce tiko ga na nona yapositolo, ia a vosoti ratou tiko ga!—Maciu 26:36-46.
6. Eda na vakatotomuri Jisu vakacava ena ka eda cakava vei ira eso tale?
6 E veivakayaloqaqataki dina ni nuitaki ratou tiko ga nona yapositolo o Jisu. E yaga nona vosota ni ratou vulica kina na tagane yalodina qori na bibi ni yalomalumalumu kei na yadrayadravaki. (1 Pita 3:8; 4:7) Eda na vakatotomuri Jisu vakacava ena ka eda cakava vei ira eso tale? Bibi mera dau vosota na qase ni ivavakoso. De sotava na leqa e dua na tacida qai lai raica e dua na qase ena gauna sara ga e oca kina se lomaleqataka tiko e dua na ka. Eso na gauna, ena berabera mera muria na ivakasala o ira na kere veivuke. Ia na qase ni ivavakoso e vosota, ena veivakavulici ena “yalomalua” qai “lomana na qelenisipi.” (2 Timoci 2:24, 25; Cakacaka 20:28, 29) Ena yaga tale ga mera muria na itubutubu na vosovoso i Jisu, ni na berabera ena so na gauna nodra muria na gone na ivakasala se na veivakadodonutaki. Ke ra dauloloma qai dau vosota, era na sega ni soro nira vakavulici luvedra. Ena vakaicocovitaki gona na vosota.—Same 127:3.
Dauveikauaitaki
7. E kauaitaka vakacava o Jisu na veika vakayago eratou gadreva nona tisaipeli?
7 Ena laurai na loloma nida sega ni nanumi keda ga. (1 Joni 3:17, 18) Eda na ‘sega ni kauaitaka ga na ka me baleti keda.’ (1 Korinica 13:5) E uqeti Jisu na loloma me kauaitaka na veika vakayago eratou gadreva nona tisaipeli. Ni bera ni ratou tukuna na ka eratou vinakata, sa dau vakaliuliu o Jisu me vakacegui ratou. Ni raica nodratou oca, e kaya me ratou lako vata ‘ena dua na vanua lala me ratou vakacegu mada vakalailai.’ (Marika 6:31) E vakani ratou kei na vica vata na udolu era rogoci koya ni kila nira viakana.—Maciu 14:19, 20; 15:35-37.
8, 9. (a) Na cava e vakaraitaka ni kila o Jisu na veika vakayalo eratou gadreva nona tisaipeli, qai vakacegui ratou vakacava? (b) E vakaraitaka vakacava o Jisu ni kauaitaka vakalevu na veika me baleti tinana?
8 E vakacegui ratou nona tisaipeli ena veika vakayalo. (Maciu 4:4; 5:3) E dau kauaitaki ratou vakalevu ni veivakavulici. Dua na inaki bibi ni nona vunau ena ulunivanua me ratou vuli kina na nona tisaipeli. (Maciu 5:1, 2, 13-16) Ni vakayagataka na vosa vakatautauvata ena veivakavulici, “e dau qai vakamacalataka na kena ibalebale vei ratou na nona tisaipeli.” (Marika 4:34) E sa tukuna oti tu o Jisu ni na digia na “dauveiqaravi yalodina e vuku” me vakani ira vinaka vakayalo na nona imuri ena iotioti ni veisiga. Na dauveiqaravi qo e vakatayaloyalotaka e dua na ilawalawa lailai eratou taci Jisu qai lumuti ena yalo tabu. Ratou bula tiko e vuravura qai ‘solia na kedra kakana’ na imuri i Jisu “ena kena gauna donu” me tekivu sara mai ena 1919 G.V.—Maciu 24:45.
9 Ena siga me mate kina, dua na ka e cakava o Jisu e vakaraitaka na nona kauaitaka nodra bula vakayalo na wekana. Raitayaloyalotaka mada qo. Sa vako tu ena kaunirarawa, dua na ka na kena mosi. Me rawa ni cegu, ena vinakati me toso cake ni vakayagataka na yavana. E mosimosi sara ga qori, ni na vakilai ena yavana sa vakoti tu na kena bi ena gauna e sasaga cegu kina. Ena mosi tale ga ni rau veimasi kei na kau na dakuna mavoa. Ena dredre tale ga me vosa, ena mosi vakalevu ni vinakati me cegu. Ia ni vakarau cavuka nona icegu, se vakaraitaka tiko ga ni lomani tinana vakalevu, o Meri. Ni raici Meri kei Joni ni rau duri voleka tu, mani kaya vei tinana ena domolevu era rogoca tale ga na tu e kea: “Yalewa, raica na luvemu!” E qai kaya vei Joni: “Raica na tinamu!” (Joni 19:26, 27) E kila o Jisu ni na qarava na nona yapositolo yalodina na veika vakayago me baleti Meri kei na veika vakayalo.b
Na itubutubu yalololoma ena vosota qai vakarautaka na veika me baleti luvedra
10. Era na vakatotomuri Jisu vakacava na itubutubu nira vakarautaka na veika me baleti luvedra?
10 Ena yaga mera dau vakasamataka na itubutubu yalololoma na ivakaraitaki i Jisu. Na tama e lomani ira dina nona vuvale ena vakarautaka na veika vakayago me baleti ira. (1 Timoci 5:8) Ena raica tale ga me tiko na gauna ni nodratou vakacegu kei na ka ni veivakamarautaki. E bibi sara mera vakarautaka na itubutubu na veika vakayalo vei luvedra. Era na cakava vakacava? Mera tuvanaka na vuli iVolatabu vakavuvale e veimacawa, me veivakayaloqaqataki qai marautaki. (Vakarua 6:6, 7) Ena nodrau ivakaraitaki kei na ka erau tukuna, era na vulica na gone na bibi ni cakacaka vakaitalatala, kei na bibi ni vakavakarau kei na tiko ena soqoni.—Iperiu 10:24, 25.
Tu Vakarau me Veivosoti
11. Na cava e vakavulica o Jisu vei ratou nona imuri me baleta na veivosoti?
11 Na veivosoti e ivakaraitaki ni dau loloma. (Kolosa 3:13, 14) E kaya na 1 Korinica 13:5 ni “sega ni katona na ca” na loloma. E dau vakavulici ira nona imuri o Jisu ni bibi na veivosoti. E kaya “me kua ni vakavitu, ia me vaka77” na nodra veivosoti—kena ibalebale me kua ni yalani. (Maciu 18:21, 22) E vakavulica ni dodonu me vosoti o koya e veivutunitaka nona ivalavala ca ni vunauci. (Luke 17:3, 4) E bulataka o Jisu na ka e vakavulica, e duidui gona vei ira na Farisi dau veivakaisini nira dau vosa wale ga. (Maciu 23:2-4) Meda raica mada nona yalorawarawa o Jisu me vosota e dua sara ga na nona itokani voleka e vakararawataki koya.
12, 13. (a) Na cava a cakava o Pita ena bogi a vesu kina o Jisu? (b) Cava a cakava o Jisu ni oti nona vakaturi me vakaraitaka kina ni sega wale ga ni vunautaka na veivosoti, e cakava sara ga?
12 E yapositolo dau loloma o Pita qai yalototolo ena so na gauna, ia erau veivolekati kei Jisu. E vakacolati koya ena so na itavi o Jisu ni raica vua eso na itovo vinaka. Eso na cakamana eratou raica ga o Pita, Jemesa, kei Joni, eratou sega ni raica na vo ni yapositolo. (Maciu 17:1, 2; Luke 8:49-55) Eda sa raica mai ni o Pita e dua vei ratou na yapositolo a lako vata kei Jisu ina were o Kecisemani ena bogi a vesu kina. Ena bogi vata qori, eratou a biuti Jisu na yapositolo, wili kina o Pita. Ia e yaloqaqa o Pita me duri tu e tuba ni veilewaitaki tiko vakatawadodonu o Jisu. Ena levu ni nona rere e qai cakava e dua na cala bibi, e cakitaki Jisu vakatolu! (Maciu 26:69-75) Na cava a cakava o Jisu? Na cava o na cakava ke cakitaki iko va ya e dua nomu itokani voleka?
13 A tu vakarau o Jisu me vosoti Pita. E kila ni rarawataka vakalevu o Pita nona cala. Ena nona veivutuni “e sega ni kinoci koya rawa . . . ni sa tabalaka na tagi.” (Marika 14:72) A rairai vei Pita o Jisu ni vakaturi oti, de dua me vakayaloqaqataki koya. (Luke 24:34; 1 Korinica 15:5) Ni oti e rauta ni rua na vula, a vakadonuya o Jisu me liutaka o Pita na vunau vei ira na ilala levu era tiko e Jerusalemi ena siga ni Penitiko. (Cakacaka 2:14-40) Kua ni guilecava ni sega tale ga ni yalocataki ratou na vo ni yapositolo o Jisu ni ratou drovaki koya. Ni vakaturi oti, se kacivi ratou tiko ga “taciqu.” (Maciu 28:10) E macala ni sega wale ga ni vunautaka o Jisu na veivosoti, e cakava sara ga.
14. Na cava meda veivosoti kina, eda na yalorawarawa vakacava ni cakava qori?
14 Nida tisaipeli i Karisito, e dodonu meda dau veivosoti. Na vuna? Eda sega ni uasivi me vakataki Jisu, era sega tale ga ni uasivi o ira era cala vei keda. Eda na tarabe gona ena so na gauna ena ka eda tukuna kei na ka eda cakava. (Roma 3:23; Jemesa 3:2) Me vosoti keda na Kalou, e bibi meda vosoti ira era cala vei keda ke tiko na yavu vinaka. (Marika 11:25) Eda na vakaraitaka vakacava nida yalorawarawa ni veivosoti? Levu na gauna ena uqeti keda na loloma meda raibaleta na cala lalai kei na nodra malumalumu eso. (1 Pita 4:8) Ni veivutuni dina o koya e cala vei keda me vakataki Pita, e dodonu meda vakatotomuri Jisu ni yalorawarawa me veivosoti. E ka vakayalomatua gona meda kua ni katona na ca qai cavuraka mai lomada. (Efeso 4:32) Nida cakava ya, eda na uqeta na veiyaloni ena ivavakoso, eda na lomavakacegu, ena galala noda vakasama.—1 Pita 3:11.
Veinuitaki
15. Na cava e nuitaki ratou tiko ga kina nona tisaipeli o Jisu, dina ni ratou dau cala?
15 Erau salavata na loloma kei na veinuitaki. Na loloma e “vakabauta na ka kece.”c (1 Korinica 13:7) E uqeti Jisu na loloma me nuitaki ratou tiko ga nona tisaipeli, dina ni tiko nodratou malumalumu. E nuitaki ratou qai vakabauta ni ratou lomani Jiova mai vu ni lomadratou qai via cakava na lomana. Ena gauna mada ga eratou cala kina, a donu tu ga na rai i Jisu. Kena ivakaraitaki, na nodrau vakayagataki tinadrau o Jemesa kei Joni me kerea vei Jisu me rau dabe vata kei koya ena nona Matanitu, a sega ni vakatitiqataka o Jisu na nodrau yalodina, se vakatalai rau me rau kua ni yapositolo.—Maciu 20:20-28.
16, 17. Na itavi cava e lesia vei ratou nona tisaipeli o Jisu?
16 E vakaraitaka o Jisu ni nuitaki ratou nona tisaipeli ni vakacolati ratou ena duidui itavi. Ena rua na gauna e vakarautaka kina vakacakamana na kakana, a lesi ratou nona tisaipeli o Jisu me ratou wasea vei ira na ilala levu. (Maciu 14:19; 15:36) A talai Pita kei Joni i Jerusalemi me rau vakarautaka na veika e vinakati ena iotioti ni kanavata ni Lakosivia. Erau vakarautaka na luvenisipi, waini, na madrai sega ni vakaleveni, na draunikau wiwi kei na so tale na ka. E bibi dina na ilesilesi qo, ni vinakata o Jisu me muri na ka e vakaroti ena Lawa a soli vei Mosese ena soqo ni Lakosivia. Ena kena yakavi, a vakayagataka o Jisu na waini kei na madrai sega ni vakaleveni me ivakatakarakara bibi ni kena tauyavutaki na iVakananumi ni nona mate.—Maciu 26:17-19; Luke 22:8, 13.
17 E nuitaki ratou nona tisaipeli o Jisu me ratou cakava eso tale na ilesilesi bibi. Nanuma tiko ni o Jisu e lesia vei ratou nona tisaipeli na itavi bibi ni vunau kei na veivakatisaipelitaki. (Maciu 28:18-20) Me vaka eda dikeva mai, sa parofisaitaka tu ni na lesia ina dua na ilawalawa lailai lumuti e vuravura e dua na itavi bibi me vakarautaka qai wasea na kakana vakayalo. (Luke 12:42-44) E dina ni sa veiliutaki tiko mai lomalagi da qai sega ni raici koya, ia e tataunaka nona ivavakoso e vuravura vei ira na “isolisoli tamata” era rawata na kena ivakatagedegede vakayalo.—Efeso 4:8, 11, 12.
18-20. (a) Eda na vakaraitaka vakacava nida nuitaki ira na tacida qai vakabauti ira? (b) Eda na vakatotomuria vakacava nona yalorawarawa o Jisu me wasea na itavi? (c) Cava ena veivosakitaki ena wase tarava?
18 Eda na vakatotomuri Jisu vakacava ena ka eda cakava vei ira eso tale? E ivakaraitaki ni noda loloma na noda nuitaki ira na tacida qai vakabauti ira. Meda nanuma tiko ni o koya e loloma ena kauaitakaga na ka era vinaka kina eso, sega ni ka era ca kina. Eso na gauna era na vakararawataki keda eso. Ni yaco qori, na loloma ena uqeti keda me donu tiko ga na noda rai me baleti ira. (Maciu 7:1, 2) Ke da kauaitaka ga na veika era vinaka kina na tacida, eda na sega ni veivakayalolailaitaki, eda na veiuqeti ga.—1 Cesalonaika 5:11.
19 Vakacava, eda na tu vakarau meda wasea na itavi me vakataki Jisu? Ena vinaka vei ira na liutaka na ivavakoso mera wasea na itavi veiganiti qai yaga vei ira eso tale, ra qai nuitaka nira na cakava ena nodra vinaka kece. Ke ra wasea va qori na itavi na qase ni ivavakoso era buta vinaka ena cakacaka qo, era na vakavulici ira na tacida tagane era “via qarava” na itavi ena ivavakoso. (1 Timoci 3:1; 2 Timoci 2:2) E yaga dina na veivakavulici qo. Ni vakatubura totolo tiko o Jiova na kedra iwiliwili na dau kacivaka nona Matanitu, ena vinakati gona mera vakavulici na tagane era rawata na ivakatagedegede ni veiqaravi.—Aisea 60:22.
20 E ivakaraitaki uasivi vei keda o Jisu ni dauloloma. Se mani sala cava eda vakatotomuri koya kina, e bibi duadua meda vakatotomuria na nona dauloloma. Eda na veivosakitaka ena wase tarava na ivakaraitaki levu duadua ni nona loloma—oya nona mate ena vukuda.
a Na nodratou mocelutu na yapositolo e sega ni vu wale ga ena nodratou wawale. E volai ena Luke 22:45 na ituvaki qori, e tukuni ni raica o Jisu “ni ratou moce kece tu ena levu ni nodratou lomabibi.”
b Sa yada tu o Meri ena gauna ya, eratou se bera tale ga ni tisaipeli i Jisu na vo ni luvena.—Joni 7:5.
c E sega ni kena ibalebale qo ni yalowai o koya e dauloloma. Ia e kena ibalebale ga nida na sega ni vakalelewa se kasamitaki ira eso. Ke tiko na loloma, eda na sega ni vakalewa totolo na nona inaki e dua se da nanuma ni cala.