WASE 4

Na Cava Meda Doka Kina na Veiliutaki?

“Doka na tamata kece ga.”—1 PITA 2:17.

1, 2. (a) Na cava e dau dredre kina meda doka na veiliutaki? (b) Na taro cava eda na veivosakitaka?

O SA bau raica na ivukivuki ni gone e kerei me cakava na ka e sega ni taleitaka? E dau kilai ena rairai ni matana na nona veilecayaki. Sa rogoca na ka erau tukuna nona itubutubu, e kila tale ga ni dodonu me doka nodrau lewa. Ia e sega ni via talairawarawa kina. Qori tale ga na ka e dau yacovi keda ena so na gauna.

² E ka ni bolebole meda doka na veiliutaki. O vakadinadinataka ni dredre mo dokai ira na veiliutaki ena so na gauna? Sega ni o vakila duadua qori. Sa sega soti ni dokai na veiliutaki ena gauna qo. Ia e kaya na iVolatabu ni dodonu meda dokai ira na veiliutaki. (Vosa Vakaibalebale 24:21) E bibi qo ke da via tiko ga ena loloma ni Kalou. E basika kina eso na taro. Na cava sa rui dredre kina meda doka na veiliutaki? Na cava e vinakata kina o Jiova meda vakaraitaka na veidokai, kei na cava e ivukevuke ni noda talairawarawa? Eda na vakaraitaka vakacava nida doka na veiliutaki?

VUNA E DREDRE KINA

3, 4. A tekivu vakacava na ivalavala ca? Cava e vakadredretaka kina meda doka na veiliutaki na noda sucu ivalavala ca?

³ Meda veivosakitaka mada e rua na vuna e dredre kina meda dokai ira na veiliutaki. Kena imatai, keda ituvaki ivalavala ca; ikarua, era ivalavala ca tale ga na veiliutaki. A se tekivu sara mai Iteni na ivalavala ca ena nodrau talaidredre ina veiliutaki i Jiova o Atama kei Ivi. E itekitekivu gona ni ivalavala ca na talaidredre, qori na vuna eda dau talaidredre kina.—Vakatekivu 2:15-17; 3:1-7; Same 51:5; Roma 5:12.

⁴ Nida ivalavala ca e dau rawarawa sara me tuburi keda na dokadoka kei na viavialevu, ia na yalomalumalumu e itovo dredre, e sega ni ka rawarawa na vakaitovotaka tiko ga. Ke sa dede mada ga noda yalodina tiko vei Jiova, se rawa ga nida murilomada da qai dokadoka. Kena ivakaraitaki, a yalodina ni muri ira voli na Isireli o Kora, dina ni levu na ka dredre era sotava. Ia a vinakata me veiliutaki qai veivakamadualaki nona vorati Mosese, na turaga yalomalumalumu duadua ena gauna ya. (Tiko Voli Mai na Lekutu 12:3; 16:1-3) A tuburi Tui Usaia tale ga na dokadoka, curuma kina na valenisoro i Jiova qai siova na itavi e nodra ga na bete. (2 Veigauna 26:16-21) Era totogitaki kece na dautalaidredre va qori. Meda vuli gona mai na nodra ivakaraitaki ca. E bibi meda cavuraka laivi na dokadoka ni na vakadredretaka noda doka na veiliutaki.

5. Era vakatanitaka vakacava na nodra lewa na tamata ivalavala ca?

⁵ Ena yasana adua, na veika era cakava na tamata ivalavala ca era veiliutaki e vakadredretaka na nodra dokai. Levu era voravora, veivakalolomataki se veivakasaurarataki nodra veiliutaki. Na vakayagataki vakatani ni lewa e takalevu ena bula ni kawatamata. (Wilika Dauvunau 8:9.) Kena ivakaraitaki, a turaga vinaka qai yalomalumalumu o Saula ena gauna a digitaki koya kina o Jiova me tui. Ia a rawai koya na dokadoka kei na vuvu; mani vinakata me vakamatei Tevita na turaga yalodina. (1 Samuela 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) A dua vei ira na tui vinaka duadua e Isireli o Tevita. Ia a vakayagataka vakatani na lewa a tu vua ena nona veibutakoci kei wati Uraia qai tuvanaka me vakamatei ena bucanivalu na turaga qori e sega nona cala. (2 Samuela 11:1-17) Io, na ivalavala ca e vakadredretaka na kena vakayagataki vakadodonu na lewa. E ca sara na vakayagataki vakatani ni lewa ke ra sega ni dokai Jiova na veiliutaki. Ni vakamacalataka oti na ivalavala ni nodra bukana na veivakacacani eso na tui tabu ni lotu Katolika, a vola e dua na daunipolitiki ni Peritania: “Kena irairai ni lewa e dau temaka na tamata. Na levu ga ni lewa e vakatautaki vua, na levu tale ga ni nona rawa ni temaki me vakayagataka vakatani.” Ni sa va qori na ka e yaco, meda dikeva mada na taro: Na cava meda doka kina na veiliutaki?

NA CAVA MEDA DOKA KINA NA VEILIUTAKI?

6, 7. (a) Na cava eda na cakava nida lomani Jiova, cava na vuna? (b) Na cava e okati ena noda vakamalumalumu, eda na vakaraitaka vakacava?

⁶ Eda na doka na veiliutaki nida lomani Jiova, ira na wekada, e yaga tale ga vei keda. Ni bibi vei keda noda lomani Jiova, eda na via vakamarautaki koya. (Wilika Vosa Vakaibalebale 27:11; Marika 12:29, 30.) Eda kila ni tekivu bolei e vuravura na nona veiliutaki cecere ena gauna rau talaidredre kina o Atama kei Ivi mai Iteni. E dua na iwase levu ni tamata era to vei Setani ra qai cata na veiliutaki i Jiova. Ia eda marau nida tokona na veiliutaki cecere i Jiova. Na ka e tukuni ena Vakatakila 4:11 e uqeta sara ga na lomada. Eda vakadeitaka ni o Jiova ga e iLiuliu dina ni lomalagi kei vuravura! Eda sega gona ni tu suka ni tokona nona veiliutaki cecere da qai vakaraitaka qori ena noda bula e veisiga.

⁷ E levu tale na ka e vauci ena noda vakaraitaka na veidokai nida talairawarawa. Eda talairawarawa vei Jiova nida lomani koya. Ke dredre ena so na gauna meda talairawarawa, e vinakati meda vulica meda vakamalumalumu ga me vakataki koya na gonetagane lailai e vakamacalataki ena itekitekivu ni wase. A dau vakamalumalumu vei Tamana o Jisu, dina ni dredre ena so na gauna. A kaya vei Tamana “Me kua ni yaco na lomaqu, me yaco ga na lomamuni.”—Luke 22:42.

8. (a) Na cava e vauci ena noda vakamalumalumu ina veiliutaki i Jiova, na ivakaraitaki cava e vakavotuya na rai i Jiova me baleta na tikina qo? (b) Na cava ena uqeti keda meda rogoca na ivakasala qai ciqoma na veivakadodonutaki? (Raica na kato “Mo Rogoca na iVakasala, mo Muria na Veivakadodonutaki.”)

⁸ Sa sega ni vosa yadudua vei keda nikua o Jiova; e vakayagataka nona Vosa kei ira na nona mata e vuravura. Na noda dokai ira era lesi mera liutaki keda, e vakaraitaka nida vakamalumalumu ina veiliutaki i Jiova. Ena vakararawataki Jiova ke da talaidredre vei ira—kena ivakaraitaki, noda sega ni via ciqoma nodra ivakasala vakaivolatabu kei na nodra veivakadodonutaki. A okata o Jiova nodra vosakudrukudru kei na nodra talaidredre na Isireli vei Mosese, ni vaka e caka sara tiko ga vua.—Tiko Voli Mai na Lekutu 14:26, 27.

9. Na cava me uqeti keda kina noda lomani ira na wekada meda doka na veiliutaki? Vakatauvatana.

⁹ Eda na doka tale ga na veiliutaki nida lomani ira na wekada. Ena sala cava? Raitayaloyalotaka mada ke o sotia. Na qaqa kei na cici vinaka ni mataivalu e vakatau ena nodra veitokoni na sotia yadua, nodra talairawarawa kei na nodra dokai ira era veiliutaki. Ke o beca se talaidredre ina ituvatuva ni veiliutaki, era na vakaleqai tale ga na vo ni sotia. Sa vakadinadinataki ni mataivalu ni tamata e vakavuna tiko e levu na veivakamatei nikua. Ia na mataivalu i Jiova e yaga ena nodra bula na lewenivanua. Levu sara na vanua ena iVolatabu e cavuti kina ni “o Jiova na Kalou ni mataivalu vakalomalagi.” (Jeremaia 38:17) E liutaka o koya na mataivalu era lewena na kabula kaukaua vakayalo. Ena so na gauna, o Jiova e vakatauvatani ira nona dausokalou e vuravura ina dua na mataivalu. (Same 68:11; Isikeli 37:1-10) Ke da talaidredre vei ira e lesia o Jiova mera liutaki keda, eda na vakaleqai ira tale ga noda itokani sotia vakayalo. Ni dua na lotu vaKarisito e talaidredre vei ira na qase ni ivavakoso, era na rarawa tale ga na vo ni lewe ni ivavakoso. (1 Korinica 12:14, 25, 26) Ni talaidredre tale ga e dua na gone, ena rarawa na vuvale taucoko. Eda na vakaraitaka nida lomani ira na wekada ena noda veidokai kei na noda veitokoni.

10, 11. Ena yaga vakacava vei keda noda talairawarawa ina veiliutaki?

¹⁰ Eda na doka na veiliutaki baleta ni yaga vei keda. Ni kerea o Jiova meda doka na veiliutaki, e dau tukuna tale ga na kena yaga. Kena ivakaraitaki, e tukuna vei ira na gone mera talairawarawa vei ira nodra itubutubu mera bula balavu kina ra qai marau. (Vakarua 5:16; Efeso 6:2, 3) E tukuna vei keda meda dokai ira na qase ni ivavakoso, ke sega eda na vakaleqai vakayalo. (Iperiu 13:7, 17) E tukuna tale ga ni itataqomaki noda talairawarawa ina veiliutaki vakamatanitu.—Roma 13:4.

¹¹ O duavata nida na doka na veiliutaki ke da kila na vuna e vinakata kina o Jiova meda talairawarawa? Meda veivosakitaka mada na sala eda rawa ni doka kina na veiliutaki ena tolu na basogana bibi qo.

VEIDOKAI ENA VUVALE

12. Na itavi cava e lesia o Jiova vua na tagane vakawati kei na tama ena vuvale, ena vakayacora vakacava?

¹² O Jiova sara ga e tauyavutaka na vuvale. Ni sega ni Kalou ni veisei, e tuvanaka vakamatau na vuvale me vakilai kina na veiyaloni. (1 Korinica 14:33) E lesia na tagane vakawati kei na tama me ulunivale. Na tagane vakawati ena doka na nona iLiuliu o Karisito Jisu ni vakatotomuria nona ivakarau ni liutaka na ivavakoso. (Efeso 5:23) Ena sega ni vakacolata nona itavi vua e dua tale; sega ni vakacolasau se voravora, ia e yalololoma, yalorawarawa, qai yalovinaka. Ena nanuma tiko ni nona lewa e sega ni ulabaleta na veiliutaki i Jiova.

Na tama lotu vaKarisito ena vakatotomuria na ivakarau ni veiliutaki i Karisito

13. Ena vakayacora vakacava o yalewa vakawati se o tina na nona itavi ena vuvale me vakamarautaki kina o Jiova?

¹³ Na yalewa vakawati se tina, e dauveivuke vua na watina. E soli tale ga vua na lewa, ni cavuti ena iVolatabu “na ivakasala nei tinamu.” (Vosa Vakaibalebale 1:8) Ia na lewa e soli vua e sega ni cecere ina lewa e soli vei watina. Na yalewa lotu vaKarisito e doka na lewa i watina, ena vukei koya ena nona itavi vakaulunivale. Ena sega ni veibeci, sega ni vecei watina me rawata kina na lomana se suguta nona itavi, ena veitokoni ga. Ni sega ni duavata kei na vakatulewa i watina, ena vakaraitaka ena veidokai na nona nanuma, ia ena vakamalumalumu tiko ga vua. E ka ni bolebole toka ke sega ni tiko ena dina na watina, ia na nona vakamalumalumu e rawa ni uqeti tagane me qaravi Jiova tale ga.—Wilika 1 Pita 3:1.

E vakadodonutaki luvena vakayalololoma e dua na tama ni vakasoso e loma ni vale

14. Era na vakamarautaki ira vakacava na itubutubu kei Jiova na gone?

¹⁴ Era vakamarautaki Jiova na gone ena nodra talairawarawa vei ira nodra itubutubu. Erau dokai rau qai marau kina na itubutubu. (Vosa Vakaibalebale 10:1) Na talairawarawa e vinakati tale ga ena vuvale itubutubu le dua. Mera kila tiko na gone ena vuvale va qori ni vinakati vakalevu nodra veitokoni. Ena vakilai na veiyaloni kei na marau ena vuvale nira vakayacora kece na lewena nodra itavi lesi vakalou. Ena dokai kina na Kalou o Jiova ni a tauyavutaka na vuvale.—Efeso 3:14, 15.

VEIDOKAI ENA IVAVAKOSO

15. (a) Eda na vakaraitaka vakacava nida doka na veiliutaki i Jiova ena ivavakoso? (b) Na ivakavuvuli cava e yaga ena noda talairawarawa vei ira na veiliutaki? (Raica na kato “Moni Talairawarawa vei ira era Liutaki Kemuni Tiko.”)

¹⁵ O Jiova e lesi Luvena me iLiuliu ni ivavakoso vaKarisito. (Kolosa 1:13) Sa qai lesia o Jisu “na dau veiqaravi yalodina e vuku” me vakarautaka na kedra kakana vakayalo na tamata ni Kalou e vuravura. (Maciu 24:45-47) Na iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova e “dauveiqaravi yalodina e vuku.” Me vaka ga na ivavakoso vaKarisito ena imatai ni senitiuri, na iLawalawa Dauvakatulewa e dusimaki qai vakasalataki ira na qase ni ivavakoso nikua ena ka me caka se vakayagataki ira na kena mata, na ivakatawa dauveilakoyaki. Nida dokai ira na qase ni ivavakoso, eda sa talairawarawa tiko vei Jiova.—Wilika 1 Cesalonaika 5:12; Iperiu 13:17.

16. E lesi ira vakacava na qase ni ivavakoso na yalo tabu?

¹⁶ Era sega ni uasivi na qase kei na dauveiqaravi ni ivavakoso, era ivalavala ca vakataki keda ga. Ia era “isolisoli tamata” na qase ni ivavakoso, era vukei keda meda kaukaua tiko ga vakayalo. (Efeso 4:8) Na yalo tabu e lesi ira na qase ni ivavakoso. (Cakacaka 20:28) Ena sala cava? E dodonu mera yacova na kena ivakatagedegede e virikotori ena Vosa ni Kalou e uqeti ena yalo tabu. (1 Timoci 3:1-7, 12; Taito 1:5-9) Era kerea tale ga na veidusimaki ni yalo tabu na qase ni ivavakoso mera kila kina ke sa rawata na ivakatagedegede e dua na tagane lotu vaKarisito se sega.

17. Na cava ena ubi kina na uludra na yalewa nira vakayacora eso na itavi ena ivavakoso?

¹⁷ Ena so na gauna, era na sega ni tiko na qase se dauveiqaravi ni ivavakoso mera vakayacora na itavi e lesi vei ira me vaka na liutaki ni soqoni ni cakacaka vakavunau. Era rawa gona ni vakayagataki eso tale na tacida tagane papitaiso. Ke sega ni tiko na tacida tagane, era rawa ni vakayagataki na yalewa lotu vaKarisito matua. Ia ena ubi na uludra ke ra vakayacora na itavi e dau lesi ga vua na tagane papitaiso.a (1 Korinica 11:3-10) Sega ni kena ibalebale nira beci na yalewa. E vakaraitaka ga nira doka na ituvatuva ni veiliutaki i Jiova ena vuvale kei na ivavakoso.

DOKA NA VEILIUTAKI VAKAMATANITU

18, 19. (a) O na vakamacalataka vakacava na ivakavuvuli ena Roma 13:1-7? (b) Eda na dokai ira vakacava na veiliutaki vakamatanitu?

¹⁸ Era muria vinaka na lotu vaKarisito dina na ivakavuvuli ena Roma 13:1-7. (Wilika.) Na tikinivolatabu qori e dusi ira na “iliuliu cecere” ena matanitu. O Jiova se vakadonuya tiko mera veiliutaki qai yaga eso na ka era cakava, era sasagataka na tiko vinaka ra qai vakarautaka eso na taba ni veiqaravi eda gadreva. Eda na dokai ira qori ena noda muria na lawa, sauma na ivakacavacava, vakalewena na fomu tale eso e lavaka na matanitu, eda muria tale ga na lawa e vauci keda yadua, noda vuvale, bisinisi kei na iyau eda taukena. Eda na sega ga ni vakamalumalumu vei ira ke ra tukuna meda talaidredre vua na Kalou. Me vakataki iratou na yapositolo, eda na tukuna: “E dodonu me keitou talairawarawa ga vua na Kalou ni iliuliu, sega vua na tamata.”—Cakacaka 5:28, 29; raica na kato “Na Lewa i Cei Meu Muria?”

¹⁹ Eda na dokai ira tale ga na veiliutaki vakamatanitu ena noda ivalavala. Eda na rairai kacivi ena so na gauna meda lai veivosaki kei ira na vakailesilesi ni matanitu. A kacivi o Paula me lai veivosaki kei na rua na iliuliu va qori, o Tui Eroti Akaripa kei Kovana Fesito. E dina ni levu na cala rau cakava, a vosa ga vei rau o Paula ena veidokai. (Cakacaka 26:2, 25) Meda vakatotomuria na ivakaraitaki i Paula nida vosa vua e dua na iliuliu rogo se dua na ovisa ena noda yasayasa. O ira na gonevuli lotu vaKarisito, mera dokai ira nodra qasenivuli kei ira na kena vakailesilesi. Eda sega ni dokai ira ga era tokona na ka eda vakabauta; eda dokai ira tale ga na sega ni taleitaki keda. Mera kila gona o ira na sega ni lotu vaKarisito dina nida dau veidokai.—Wilika Roma 12:17, 18; 1 Pita 3:15.

20, 21. Eda na vakalougatataki vakacava nida doka na veiliutaki?

²⁰ Meda kua ni tu vakasuka ni vakaraitaka na veidokai. A vola na yapositolo o Pita: “Rokova na tamata kece.” (1 Pita 2:17) E rawa ni tarai ira dina eso tale noda vakaraitaka na veidokai, ni sa kunekunei dredre na itovo qori nikua. Na noda veidokai e vakaraitaka tale ga nida muria na ivakaro i Jisu: “Me serau . . . na nomuni rarama e matadra na tamata, mera raica na nomuni cakacaka vinaka, mera vakalagilagia kina na Tamamuni mai lomalagi.”—Maciu 5:16.

²¹ Ni butobuto tu vakayalo na vuravura nikua, era na vagolei na yalomalumalumu ina rarama vakayalo. Na noda veidokai ena vuvale, ivavakoso, vei ira tale ga na veiliutaki vakamatanitu, e rawa ni vagolei ira mai eso meda mai lako vata ena rarama. Sa na dua dina na ka lagilagi! Ke ra sega mada ga ni mai qaravi Jiova, meda nuidei ni vakamarautaki Jiova noda veidokai, eda na tiko tale ga kina ena nona loloma. Qori na icovi vinaka duadua e rawa ni noda.

a E veivosakitaki ena iKuri “Gauna kei na Vuna me Ubi Kina na Ulu” eso na sala yaga me muri kina na ivakavuvuli qo.

“MO ROGOCA NA IVAKASALA, MO MURIA NA VEIVAKADODONUTAKI”

E takalevu tu e vuravura na ivakarau ni yalo i Setani e veivagagai qai uqeta na talaidredre. Na iVolatabu e vakamacalataki Setani me “iliuliu e lewa tu na cagi” kei na “yalo e cakacaka tiko e lomadra na luve ni talaidredre.” (Efeso 2:2) Levu nikua era sega ni via vakarorogo ina lewa se veiliutaki. Ka ni rarawa, ni sa laurai tale ga na yalo qori ena ivavakoso vaKarisito. Kena ivakaraitaki, ena rairai veivakasalataki e dua na qase ni ivavakoso me baleta na ca ni kena saravi na iyaloyalo vakasisila se na kena e vakaraitaki kina na itovo voravora, so era rawa ni saqata se cata na ivakasala qori. E bibi meda muria na ka e tukuni ena Vosa Vakaibalebale 19:20: “Mo rogoca na ivakasala, mo muria na veivakadodonutaki, mo vuku kina ena nomu veisiga mai muri.”

Eda na dusimaki kina vakacava? Dikeva e tolu na vuna era dau saqata se cata kina eso na ivakasala se veivakadodonutaki, kei na ka e tukuna na iVolatabu.

“Au sega ni vakabauta ni veiganiti na ivakasala.” Eda na rairai nanuma ni sega ni ganiti keda na ivakasala se o koya e veivakasalataki e sega ni kila na ka dina a yaco. E rawa sara ga nida beca na ivakasala. (Iperiu 12:5) Nida tamata ivalavala ca, so na gauna ena rairai vinakati meda veisautaka noda rai. (Vosa Vakaibalebale 19:3) De tiko eso na vuna vinaka eda vakasalataki kina. Meda vakasamataka vinaka gona na vuna eda vakasalataki kina. E kaya na Vosa ni Kalou: “Mo taura matua na veivakavulici, mo kua ni biuta. Mo karona ni o na bula kina.”—Vosa Vakaibalebale 4:13.
“Au sega ni taleitaka na iwalewale ni veivakasaIataki.” E cecere na ivakatagedegede e kotora na Vosa ni Kalou me baleta na iwalewale ni veivakasalataki. (Kalatia 6:1) E tukuna tale ga: “Ni sa valavala ca na tamata kece, qai sega ni yacova rawa na lagilagi ni Kalou.” (Roma 3:23) O koya ga e uasivi e rawa ni taucoko na nona ivakasala qai veivakasalataki ena iwalewale maqosa duadua. (Jemesa 3:2) Ia o Jiova e vakayagataki ira na tamata ivalavala ca mera vakasalataki keda, e ka vakayalomatua gona meda kua ni vakabibitaka na iwalewale ni veivakasalataki. Meda vakabibitaka ga na ivakasala, da vakasamataka da qai masulaka na sala meda bulataka kina.
“E sega ni dodonu me vakasalataki au!” Ke da nanuma ni sega ni dodonu me kauaitaki na nona ivakasala o koya e veivakasalataki baleta ni tiko na nona malumalumu, e vinaka meda nanuma na tikina sa vakamacalataki oti. Ke da nanuma tale ga ni sega ni dodonu meda vakasalataki baleta na noda yabaki ni bula, levu na ka eda kila, se da vakacolati ena so na itavi ena ivavakoso, ena vinaka meda veisautaka noda rai. Ena nodra gauna na Isireli, e levu na itavi e vakacolati vua na tui, ia se vinakati tiko ga me ciqoma nodra ivakasala na parofita, bete kei ira eso na lewenivanua. (2 Samuela 12:1-13; 2 Veigauna 26:16-20) Nikua, na isoqosoqo i Jiova e lesi ira na tagane ivalavala ca mera veivakasalataki, era marau na lotu vaKarisito matua mera ciqoma ra qai bulataka. Ke lesi vei keda e levu na itavi se levu na ka eda kila ni vakatauvatani kei ira tale na so, e bibi meda ivakaraitaki vinaka ena noda yalomalumalumu, yalorawarawa ni ciqoma na ivakasala, da qai bulataka tale ga.—1 Timoci 3:2, 3; Taito 3:2.

E ganiti keda kece meda vakasalataki, meda vakadeitaka gona meda ciqoma mai vu ni lomada, talairawarawa ena noda bulataka, meda vakavinavinakataki Jiova tale ga ena vuku ni isolisoli totoka qori ena rawati kina na bula. Na ivakasala e ivakaraitaki ni nona lomani keda o Jiova, eda vinakata gona meda tiko ga ena nona loloma.—Iperiu 12:6-11.

“MONI TALAIRAWARAWA VEI IRA ERA LIUTAKI KEMUNI TIKO”

A gadrevi vakalevu na tuvatuvanaki ena nodra gauna na Isireli. E sega ni rawa ni vakatawani ira duadua na vica vata na milioni era veitosoyaki voli ena vanua talasiga vakarerevaki, o Mosese. Na cava e cakava? “E digitaka o Mosese eso na tagane yalomatua mai vei ira kece na Isireli, qai lesi ira mera iliuliu, mera turaga ni veiya1000, mera turaga ni veiya100, mera turaga ni veiya50, eso tale mera turaga ni veiyatini.”—Lako Yani 18:25.

E gadrevi tale ga na tuvatuvanaki ena ivavakoso vaKarisito nikua. Qori na vuna e lesi kina na ivakatawa ni iwasewase ni cakacaka vakavunau, qase ni ivavakoso mera veiqaravi ena ivavakoso, ivakatawa ni tabacakacaka me qarava e vica na ivavakoso, Komiti ni Vanua se Komiti ni Tabana me qarava e dua na vanua. Ena vuku ni ituvatuva qo, e rawa nira vakatawana vinaka kina na sipi i Jiova na tagane era lesi mera ivakatawa. O ira na ivakatawa qori era na saumitaro vei Jiova kei Karisito.—Cakacaka 20:28.

E dodonu meda talairawarawa da qai vakamalumalumu ina ituvatuva e vakarautaka na isoqosoqo i Jiova. Eda sega ni via vakataki Tiotirifi, ni a sega ni dokai ira era lesi mera ivakatawa ena nona gauna. (3 Joni 9, 10) Ia eda na via muria ga na ka a vola na yapositolo o Paula: “Moni talairawarawa vei ira era liutaki kemuni tiko moni vakamalumalumu tale ga, nira yadravi kemuni tiko ra qai saumitaro kina, me rawa nira veiqaravi ena marau sega ena rarawa, ni na sega ni yaga qo vei kemuni.” (Iperiu 13:17) Eso era talairawarawa ga ke donu vei ira na nodra veidusimaki na ivakatawa, ke sega era na sega ni via vakamalumalumu. Meda nanuma tiko, ni so na gauna ena vinakati meda vakamalumalumu ke sega mada ga nida taleitaka. E bibi meda taroga, ‘Au dau talairawarawa au qai vakamalumalumu vei ira na ivakatawa?’

E sega ni vakamacalataka vakamatailalai na Vosa ni Kalou na ituvatuva kece me baleta na ivavakoso. Ia e kaya na iVolatabu: “Na ka kece e caka me rakorako qai tuvanaki vakamatau.” (1 Korinica 14:40) E muria na iLawalawa Dauvakatulewa na veidusimaki qori, e vakarautaka na idusidusi yaga kei na iwalewale me qaravi vinaka kina na ivavakoso. Era veiqaravi mai vu ni lomadra na qase kei na dauveiqaravi ni ivavakoso, era ivakaraitaki vinaka ena talairawarawa. O ira qo era “yalorawarawa,” ra qai “vakarau tu me talairawarawa” vei ira na lesi mera liutaka na cakacaka. (Jemesa 3:17) Eda kalougata nira maliwai keda ena noda iwasewase ni cakacaka vakavunau, ivavakoso, tabacakacaka, kei na noda vanua na ilawalawa era maqosa ena veiqaravi ra qai vakatotomuria vinaka na Kalou mamarau o Jiova.—1 Korinica 14:33; 1 Timoci 1:11.

Na vosa i Paula ena Iperiu 13:17 e vakavotuya tale ga na ca ni talaidredre. Ke ra sega ni veitokoni ra qai talaidredre na lewe ni ivavakoso, era na qarava “ena rarawa” na ivakatawa nodra itavi, ra sega tale ga ni marautaka nodra veiqaravi tabu. Qori ena vakaleqai ‘keda,’ se na ivavakoso taucoko. Ena basika e dua tale na leqa ke dua e sega ni vakamalumalumu ina ituvatuva vakalou. Ena vakaleqa nona veiwekani kei Jiova na nona dokadoka qai sega ni vakamalumalumu. (Same 138:6) Meda vakadeitaka mada ga meda dau talairawarawa da qai vakamalumalumu ina ituvatuva vakalou.