Vukei Luvemu iTabagone me Yalomatua

1, 2. Na ka ni bolebole cava kei na marau cava e rawa ni sotavi ena gauna ni itabagone?

NA NONA tiko e vale e dua na gone yabaki 13 vakacaca e duidui mai na nona tiko na gone yabaki lima se yabaki tini sara. E ka ni bolebole qai dau tubu na leqa nira yabaki 13 me yacova na yabaki 19 na itabagone, ia e rawa ni gauna ni marau tale ga, me gauna ni veivakalougatataki. E laurai mai na ivakaraitaki i Josefa, Tevita, Josaia, kei Timoci ni rawa nira yalomatua na itabagone, mera veiwekani voleka tale ga kei Jiova. (Vakatekivu 37:2-11; 1 Samuela 16:11-13; 2 Tui 22:3-7; Cakacaka 16:1, 2) E vakadinadinataki tale ga oqo vei ira e levu na itabagone nikua. Rairai o kila e so vei ira.

² Ia, e gauna drakidrakita sara vei ira na so na tabayabaki oqo. Era dau veilecayaki kina na itabagone. De ra vinakata vakalevu mera lewai ira ga vakataki ira, ra cata beka na ka e yalana vei ira na nodra itubutubu. Ia, era se sega ni yalomatua na itabagone vaka oqo, se gadrevi tiko ga na nodra loloma kei na nodra veivuke ena vosota na itubutubu. Io, e rawa ni vakavu marau na veiyabaki oqo, e rawa tale ga ni gauna ni veilecayaki​—vei ira na itubutubu kei ira na itabagone. Era na vukei vakacava na itabagone ena tabayabaki oqo?

3. Na sala uasivi duadua cava ena veivuke kina na itubutubu me valuta nona leqa o luvena itabagone?

³ Na sala uasivi duadua me valuta kina o itabagone na ituvaki dredre, me yalomatua kina, oya ke rau muria o nona itubutubu na ivakasala ena iVolatabu. Ena veivanua kei na veitabagauna, era vakalougatataki na itubutubu kei ira na itabagone era muria na ivakavuvuli ena iVolatabu.​—Same 119:1.

DODONU QAI SAVASAVA NA VEIVOSAKI

4. Na cava e rui bibi kina mera tukuna na lomadra na itabagone yabaki 13 vakacaca?

⁴ E kaya na iVolatabu: “Ni sega ni tukuni na lomada sa sega ni yaco na ka e nanumi.” (Vosa Vakaibalebale 15:22, NW) Ke bibi me dau tukuna na lomana o luvemu ni se gone, sa qai bibi sara ni yabaki 13 vakacaca​—ni oqo na gauna e vaka me dau sega ni tiko vakalevu kina e vale ni sa veilasamaki kei ira na nona itokani e koronivuli se so tale nona icaba. Ke drau sega ni dau tukuna na lomamudrau​—me sega ni drau dau veivosaki vakasavasava, vakadodonu kei luvemu​—ena rawa ni vulagi tale e nona vale o luvemu. Na cava gona me caka mo drau dau veivosaki tiko ga kina?

5. E uqeti na itabagone me dau raica vakacava nona dau vosa vei rau nona itubutubu?

⁵ E vakatau sara tiko ga vua na itabagone kei rau na nona itubutubu se me ia na veivosaki se sega. E dina ni gauna e qase tiko kina na gone ena via dredre me vosa vei rau na nona itubutubu ni vakatauvatani kei na gauna e se lailai kina. Ia, nanuma “ni sega na veidusimaki maqosa, ena bale na tamata; ia e yaco na bula nira lewe levu na daunivakasala.” (Vosa Vakaibalebale 11:14, NW) E dina na vosa oqo vei keda kece, se da gone se qase. Na itabagone e vakadinata oqo e kila ni se ganiti koya tiko ga na veidusimaki maqosa, ni sa qai levu tiko ga na leqa vereverea e sotava. E dodonu me kila ni daunivakasala matua o rau na nona itubutubu vakabauta. Baleta sa dede nodrau bula, rau sa vakadeitaka tale ga ena loma ni vicavata na yabaki ni rau lomani luvedrau dina. Ena tabayabaki gona oqo, na itabagone yalomatua ena sega ni besetaki rau nona itubutubu.

6. Na rai cava me baleta na veivosaki kei ira na luvedra itabagone me tiko vei ira na itubutubu vuku qai dauloloma?

⁶ Me rawa na veivosaki vakadodonu, me na saga na itubutubu me dau galala ena gauna e via vosa kina vua o luvena itabagone. Ke o itubutubu, raica mo dau galala ni veivosaki. Ena sega ni rawarawa beka. E kaya na iVolatabu ni tiko “na siga me tiko lo kina, kei na siga me vosa kina.” (Dauvunau 3:7) Ni via vosa vei iko o luvemu, de o na via tiko lo ena gauna oqo. O nakita beka mo vakarau vuli vakataki iko, mo vakacegu, se mo cakava e so na cakacaka ni vale. Ia ke via vosa vei iko o luvemu, saga me veisau na ka o nakita oqori mo rogoci koya kina. Ke sega, ena rairai sega ni via veivosaki tale kei iko. Nanuma na ivakaraitaki i Jisu. A nakita ena dua na gauna me vakacegu mada. Ia nira lakovi koya yani na lewe vuqa, a vosota nona via vakacegu, a mani vakavulici ira sara. (Marika 6:30-34) Era kila e levu na itabagone nira dau osooso na nodra itubutubu. Ia, ena vinakati me vakadeitaki vei ira nira na galala na itubutubu mera rogoci ira ena gauna era gadreva kina. O koya gona, dau vagalalataki iko, dau kauai tale ga.

7. Na cava mera kua ni cakava na itubutubu?

⁷ Saga mo nanuma na gauna o se itabagone kina, qai kua ni guilecava na yaga ni veiwali! Me rau dau marautaka na itubutubu na tiko vata kei luvedrau. Ni so nodrau gauna galala, erau dau vakayagataka beka vakacava na itubutubu? Ke rau vakayagataka me rau cakacaka taurua ga kina, ratou vakuai na gone, ena totolo sara nodratou raica oqo na itabagone. Ke nanuma o gone nira taleitaki koya cake na nona icaba e koronivuli, sega so o rau nona itubutubu, ena leqa dina ga o gone.

CAVA ME VEIVOSAKITAKI

8. Me vakadreti vakacava vei ira na gone na bibi ni dau dina, cakacaka vakaukaua, kei na itovo kilikili?

⁸ Ke se sega ni vakavulici luvena na itubutubu ena bibi ni dau dina kei na cakacaka vakaukaua, ia me vakavulici oqo ena gauna ni itabagone. (1 Cesalonaika 4:11; 2 Cesalonaika 3:10) Mera vakadeitaka tale ga nira vakabauta mai vu ni lomadra na gone ni bibi mera dau itovo vinaka ra qai bula savasava. (Vosa Vakaibalebale 20:11) Na sala levu ga e veivakavulici kina o itubutubu oya ena nona ivakaraitaki. Me vaka ga ni rawa ni “rawai ira na watidra ko ira na yalewa e na nodrai valavala,” e rawa tale ga ni vulica na ivakavuvuli dodonu na itabagone mai na nodrau ivalavala na nona itubutubu. (1 Pita 3:1) Ia, e sega ni rauta ga na nodrau ivakaraitaki vinaka nira raica tale ga na gone e levu na ivakaraitaki ca kei na ka e dau veitemaki e taudaku ni nodra vuvale. Na itubutubu e dau kauai ena via kila gona na nanuma i luvena ena ka e raica kei na ka e rogoca. E gadrevi kina na veivosaki e yaga.​—Vosa Vakaibalebale 20:5.

9, 10. Na cava e dodonu kina vua na itubutubu me vakavulici luvena ena ka e baleta na veiyacovi? E rawa ni caka vakacava oqo?

⁹ E dina sara ga oqo ena ka e baleta na veiyacovi. Kemuni na itubutubu, oni madua beka ni veivosakitaka kei luvemuni na veiyacovi? Ke vaka kina, saga mo drau veivosakitaka, ni na dua ga ena vakavulici koya kina. O cei e kila na itukutuku veicalati cava ena tukuni vua ke o sega ni vakavulici koya? Ena iVolatabu, e sega ni wereubiubi o Jiova ena ka me baleta na veiyacovi, mera kua gona ni wereubiubi na itubutubu.​—Vosa Vakaibalebale 4:1-4; 5:1-21.

¹⁰ E vinaka ni tiko ena iVolatabu na idusidusi matata me baleta na veiyacovi, sa tabaka tale ga na Watchtower Society e levu sara na itukutuku e vakaraitaka nira se mana tiko ga nikua na idusidusi oqori. Vakacava mo dau vakayagataka? Me kena ivakaraitaki, vakacava mo drau raica vata kei nomu cauravou se goneyalewa na wase veiganiti ena ivola Questions Young People Ask​—Answers That Work, Volume 1 kei na 2? O na rairai marautaka sara ga na ka vinaka ena rawati kina.

11. Na cava na sala vinaka duadua vua na itubutubu me vakavulici luvena kina me qaravi Jiova?

¹¹ Na cava na ulutaga bibi duadua me veivosakitaka o rau na itubutubu kei luvedrau? A tukuna oqo na yapositolo o Paula ena gauna e vola kina: “Tuberi ira tiko ga [na luvemu] ena veivakadodonutaki kei na ivakarau ni vakasama i Jiova.” (Efeso 6:4, NW) E dodonu mera vulici Jiova tiko ga na gone. Mera vulica mera lomani koya, mera via qaravi koya. Ena vulici e levu na ka mai na ivakaraitaki vinaka. Ke ra raica na itabagone nira lomana na Kalou na nodra itubutubu ‘ena lomadra taucoko, kei na yalodra taucoko, kei na nodra nanuma kece ga’ qai toso vinaka kina nodrau bula, era na rairai uqeti tale ga na itabagone mera cakava vaka kina. (Maciu 22:37) Ke ra raica na itabagone nira raica vakavuku na iyau vakavuravura o nodra itubutubu, ra qai vakaliuca na Matanitu ni Kalou, era na vukei tale ga mera bucina na rai vata ga oya.​—Dauvunau 7:12; Maciu 6:31-33.

12, 13. Na ka cava soti me dau nanumi me lako vinaka kina na vuli vakavuvale?

¹² Na vuli iVolatabu vakavuvale e veimacawa e sala levu mera kila kina na itabagone na veika bibi vakayalo. (Same 119:33, 34; Vosa Vakaibalebale 4:20-23) E rui bibi me caka wasoma na vuli vaka oqo. (Same 1:1-3) Mera kila na itubutubu kei ira na gone ni dodonu me vakaliuci na vuli vakavuvale, me qai muri na ka kece tale e lokuci. Me yaga tale ga na vuli vakavuvale, e bibi me tiko na rai donu. E dua na tama e kaya: “Me rawati oqo, me saga o koya e liutaka na vuli me rokovi na vuli, ia mera marau ena gauna vata oqori na tiko ena vuli​—me rawarawa ga, ia me rakorako. De na dredre me rawati oqo, ena gadrevi tale beka ga me dau moici na nodra itovo ni vakasama na gone. Ke sega ni lako vinaka na vuli ena so na gauna, vosota qai vakanamata ina vuli e tarava.” E kaya na tama oqo ni gauna e masu kina ni tekivu nodratou vuli, e dau kerei Jiova sara ga me tiko vei iratou yadua na itovo ni vakasama e donu.​—Same 119:66.

¹³ E nodrau itavi na itubutubu vakabauta me rau vakayacora na vuli vakavuvale. E dina beka ni so na itubutubu e sega ni nodra taledi na veivakavulici, qai dau dredre nodra saga me marautaki na vuli vakavuvale. Ia, ke o lomani luvemu itabagone ena ‘ka o cakava kei na lomadina,’ o na via vukei koya ena yalomalua mai vu ni lomamu me toso vakayalo. (1 Joni 3:18) Ena vosavosa beka ena so na gauna, ia ena kila ga ni o kauaitaki koya dina.

14. Me muri vakacava na Vakarua 11:18, 19 ni vakavulici na veika bibi vakayalo vei ira na itabagone?

¹⁴ Na vuli vakavuvale e sega ni gauna duadua ga me vulici kina na veika bibi vakayalo. O nanuma na ivakaro i Jiova vei ira na itubutubu? A kaya: “Mo ni maroroya na noqu vosa oqo e na lomamuni kei na yalomuni, ka vauca mei vakatakilakila e na ligamuni, ka me sa kenai ukuuku e na maliwa ni matamuni. Ia mo ni vakavulica vei ira na luvemuni, ka dauvosataka ni kemuni sa tiko e na nomuni vale, ni kemuni sa lako voli talega e na sala, ka ni kemuni sa la’ki koto, ni kemuni sa duri cake talega.” (Vakarua 11:18, 19; raica tale ga Vakarua 6:6, 7.) E sega ni kena ibalebale mera sa vunau e veigauna na itubutubu vei ira na luvedra. Ia, na ulunivuvale dauloloma ena vakayagataka na ituvaki veiganiti cava ga me vaqaqacotaka kina nodratou bula vakayalo na lewe ni nona vuvale.

VEIVAKADODONUTAKI KEI NA VEIDOKAI

15, 16. (a) Na cava na veivakadodonutaki? (b) O cei e lesi me dau veivakadodonutaki? E itavi nei cei me rogoca na veivakadodonutaki?

¹⁵ Na veivakadodonutaki e iwalewale ni veivakavulici, e okati kina na veivosaki. E sega ni ibalebale ga ni veivakadodonutaki na vakatau itotogi​—e dina ni rawa ni ganita ena so na gauna. E dodonu me vakadodonutaki o luvemu ni se gone, ia e se dodonu tiko ga, se qai bibi sara, ni sa dua na itabagone. Na itabagone vuku ena kila ni dina oqo.

¹⁶ E kaya na iVolatabu: “O koya e lialia e beca na veivakadodonutaki nei tamana, ia o koya e doka na veivunauci e yalomatua.” (Vosa Vakaibalebale 15:5, NW) E levu na ka eda vulica ena tikinivolatabu oqo. Sa macala tu ga ena tikinivolatabu oqo ni na tau na veivakadodonutaki. Ena sega ni “doka na veivunauci” na itabagone ke sega ni tau na veivunauci. O Jiova e lesi rau na itubutubu, vakabibi o tama, me dau veivakadodonutaki. Ia, e nona itavi na itabagone me rogoca na veivakadodonutaki. Ena levu na ka e vulica qai lailai na cala e cakava ke rogoca na veivakadodonutaki vuku nei tamana kei tinana. (Vosa Vakaibalebale 1:8) E kaya na iVolatabu: “A dausiga kei na madua ena nona na tamata sa bese ni [“vakadodonutaki,” NW]: ia ko koya sa muria na vunau ena dokai.”​—Vosa Vakaibalebale 13:18.

17. Mera dau lomavuku vakacava na itubutubu nira veivakadodonutaki?

¹⁷ Mera lomavuku na itubutubu nira vakadodonutaki ira na itabagone. Me kua ni voravora tale nodra lewa me vakacudrui luvedra, de vakavuna mera beci ira vakataki ira kina na gone. (Kolosa 3:21) Ia, era na sega ni vinakata tale na itubutubu mera vakademeni ira na gone, de ra sega ni vakavulici vinaka. E rawa ni vakavuleqa dina na veivakademeni. E kaya na Vosa Vakaibalebale 29:17: “Mo vakavulica na luvemu, ena vakacegui iko: io, ena vakamarautaka na yalomu.” Ia e kaya na tikina e 21, (NW): “Ke dua e vakademena na nona dauveiqaravi ni se gone, ena sega ni dau vakavinavinaka ni sa qase.” E dina ni tukuni ira na dauveiqaravi na tikinivolatabu oqo, ia e dina tale ga vei ira na gone.

18. Na veivakadodonutaki e ivakaraitaki ni cava? Na cava ena sega ni yaco ke dei tiko ga na lawa e veivakadodonutaki kina na itubutubu?

¹⁸ Na veivakadodonutaki e dodonu, e ivakaraitaki ni nona lomani luvena na itubutubu. (Iperiu 12:6, 11, NW) Ke o itubutubu, o kila ni dredre na kena sagai na yalorawarawa se me kua ni veiveisau na veivakadodonutaki. Ena nomu dau via vakalomavinakataki luvemu, o na rairai nanuma beka ni vinaka me vakalaivi na gone yalodua me cakava na ka ga e lomana. Ia, na itubutubu e cakava oqo ena qai tauca na vuana mai muri, oya nira na dui caka nodra na lewe ni nona vuvale.​—Vosa Vakaibalebale 29:15; Kalatia 6:9.

CAKACAKA KEI NA QITO

19, 20. Ena sala vakayalomatua cava era na lewa kina na itubutubu na nodra gauna ni vakacegu na itabagone?

¹⁹ Ena gauna e liu, e dau gadrevi na gone me veivuke e vale se ena iteitei. Nikua, era lewa ga e levu na gone nodra vakayagataka nodra gauna. Oya na vuna e bini kasauru kina na levu ni ivakawele era vakarautaka na daunibisinisi. Ni vakasamataki vata oqo kei na nona vakawalena tu o vuravura na ivakatagedegede ni iVolatabu, sa rawarawa sara ni tubu na leqa.

²⁰ O koya gona, ena kila na itubutubu yalomatua ni tiko ga vua na dodonu me vakadonuya se sega na ka ni vakacegu e digia na luvena. Ia, kua ni guilecava ni tubu tiko na luvemu itabagone oqori. Ni toso na yabaki, ena rairai vinakata o koya mo drau kua ni nanuma ni se gone lailai tiko ga. Ni tubu tiko gona e dua na itabagone, ena ka vukutaki vua na itubutubu me dau yalorawarawa ena ka e digia o luvena me vakacegu kina​—me raica ga ni ka ni vakacegu e digia e ivakaraitaki ni yalomatua vakayalo. De na digia cala beka e so na ivakatagi, itokani, se cava tale. Ke yaco oqo, me qai veivosakitaki me rawa ni digidigi donu mai muri.

21. Ena taqomaki itabagone vakacava ke vakarauta ga na gauna ni nona marau?

²¹ Me vakacava na levu ni nodra gauna ni vakacegu? Ena so na vanua, era nanuma na itabagone ni dodonu me ka bibi ena nodra bula na marau. Ena rairai nakita gona e dua na itabagone me qara marau tu ga. Me qai lewa na itubutubu nona vakavulici luvena me kila ni dodonu me vakayagataki tale ga na gauna ena ka me baleta na vuvale, nona vuli vakataki koya, na veimaliwai kei ira na matua vakayalo, na soqoni vakarisito, kei na cakacaka e vale. Ena sega kina ni vakaruguta na Vosa ni Kalou na “marau ni bula.”​—Luke 8:11-15.

22. Na cava tale me lako vata kei na nona dau via marau na itabagone?

²² A kaya o Tui Solomoni: “Au sa kila ni sa sega tale na ka vinaka cake kina, ka me reki ga na tamata, ka caka vinaka ni sa bula tiko: Ia me kana talega ka gunu na tamata yadua, ka kunea na kena vinaka ni nona cakacaka [“vakaukaua,” NW], sai koya oqo nai solisoli ga ni Kalou.” (Dauvunau 3:12, 13) Io, na rekitaki ni bula e tiki ni bula vakayalomatua. E vaka kina na cakacaka vakaukaua. Era sa sega ni kila e levu na itabagone nikua na vinaka ni cakacaka vakaukaua se na kena dau vinaka na yalo ena gauna e valuti rawa kina na leqa. E so e sega ni tokoni mera vulica e dua na cakacaka mera bula kina. E ka ni bolebole dina oqo vei ira na itubutubu. O na raica beka me tokoni o luvemu me tadolova na veika oqo? Ke o rawa ni vakavulici luvemu me karona qai marautaka na cakacaka vakaukaua, ena yaco me donu na nona itovo ni vakasama me yaga vakalevu kina vua ena nona bula taucoko.

ITABAGONE ME DUA NA QASE

23. Mera dau uqeti luvedra itabagone vakacava na itubutubu?

²³ Ke mani leqa nomudrau veimaliwai kei luvemu itabagone, e se dina tiko ga na iVolatabu: “Sa sega ni [“guce,” NW] na loloma.” (1 Korinica 13:8) Kua ni cegu nomu vakaraitaka ni o lomani koya. Tarogi iko, ‘Au dau vakacaucautaki luvequ beka ena gauna e walia rawa kina nona leqa se vorata kina e dua na ituvaki dredre? Ni basika na gauna e rawa niu vakaraitaka kina noqu lomani luvequ kei na noqu taleitaki koya, au dau vakaraitaka beka?’ E dina ni na tubu na duidui ena so na gauna, ke ra vakila na itabagone ni o lomani ira dina, ena rawa nira dolea na loloma oqori.

24. Na ivakavuvuli vakaivolatabu cava e se idusidusi raraba tiko ga ni nodra tuberi na gone, ia na cava me nanumi tiko?

²⁴ Sa macala nira tubu mera qase na itabagone, era na qai vakatulewataka ga vakataki ira e levu na ka bibi. Ena rairai sega ni taleitaka na itubutubu e so na lewa oya. Vakacava ke sa lewa o gone me kua ni qarava na Kalou o Jiova? E rawa ni yaco oqo. Era a cata mada ga e so na luve vakayalo i Jiova na nona ivakasala ra qai vorati koya. (Vakatekivu 6:2; Juta 6) Era sega ni kompiuta na gone, mera porokaramutaki mera cakava na ka eda vinakata. Era buli mera rawa ni lewa vakataki ira na ka, na lewa ena qai tarogi ira ga kina o Jiova. Ia, e se idusidusi raraba ga na Vosa Vakaibalebale 22:6: “Vakatavulica na gone e na sala e dodonu me lako kina: ia ni sa qase mai, ena sega ni lako tani maikina.”

25. Na cava na sala vinaka duadua mera vakaraitaka kina vei Jiova na itubutubu na nodra vakavinavinakataka na itavi dokai vakaitubutubu?

²⁵ O koya gona, vakaraitaka ni o lomani luvemu. Ni o veisusu, saga ena nomu vinaka taucoko mo muria na ivakavuvuli ena iVolatabu. Mo vakaraitaka na itovo vakalou. O na kotora kina vua na luvemu e dua na sala uasivi me tubu me dua na tamata yalomatua, dau rerevaka na Kalou. Oqo na sala vinaka duadua mera vakaraitaka kina vei Jiova na itubutubu nodra vakavinavinakataka na itavi dokai vakaitubutubu.