Watchtower LAIBRI ENA INTERNET
Watchtower
LAIBRI ENA INTERNET
vakaViti
  • IVOLATABU
  • IVOLA
  • SOQONI
  • w11 6/15 t. 11-15
  • E Vakaraitaka na Kalou na Nona Lomani Keda

Sega na kena vidio.

Vosota, sega ni laurai rawa na vidio.

  • E Vakaraitaka na Kalou na Nona Lomani Keda
  • Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova—2011
  • Ulutaga Lailai
  • iKuri ni Ulutaga
  • Na Loloma ni Kalou kei na iValavala Ca
  • Na ka e Vakarautaka na Kalou ena Vuku i Jisu Karisito
  • Yavu ni Veisereki na iVoli
  • Vakilai na Loloma ni Kalou Vei Ira Eso Tale
  • Marautaka qo na Nomu Yalododonu
  • Na Keda iVoli—Na iLoloma Uasivi ni Kalou
    Na Cava Mada e Kaya na iVolatabu?
  • Na iVoli e iLoloma Uasivi ni Kalou
    Na Cava Eda na Vulica ena iVolatabu?
  • Na Cava na iLoloma Vinaka Duadua?
    Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova (Veisoliyaki)—2017
  • E Vakabulai Keda Vakacava na Mate i Jisu?
    Marau me Tawamudu!—Vuli iVolatabu
Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova—2011
w11 6/15 t. 11-15

E Vakaraitaka na Kalou na Nona Lomani Keda

“Ena veiliutaki tale ga vakatui ena yalododonu na loloma soli wale, me rawati kina na bula tawamudu.”—ROMA 5:21.

1, 2. Na cava na rua na iloloma eda na veivosakitaka, ia o cei vei rau qori e yaga vakalevu?

A VOLA e dua na parofesa ni University of Melbourne mai Ositerelia, ni iloloma yaga ena veitabatamata kece ga na veimataqali lawa e bulia na Matanitu o Roma. Ia e vakaraitaka na iVolatabu ni duatani sara na iloloma e vakarautaka mai na Kalou, ni tawayalani na kena yaga. Na iloloma vakalou qo e rawa kina nida vakadonui meda yalododonu vua na Kalou, kei na noda nuitaka meda vakabulai da qai bula tawamudu.

2 Na sala e vakarautaka kina na Kalou na iloloma qo e okati kina na nona lewadodonu. Ena Roma wase 5, a sega ni vakamacalataka vakamatailalai na yapositolo o Paula na veika me baleta na lawa. Ia a vakadeitaka sara ga o koya: “Nida sa okati meda yalododonu ena vuku ni vakabauta, meda saga sara meda veiyaloni tiko ga kei na Kalou ena vuku ni noda Turaga o Jisu Karisito.” Era uqeti na ciqoma na iloloma ni Kalou mera lomani koya tale ga. A dua vei ira o Paula. E vola kina: “Ni sa solia vei keda na Kalou na yalona tabu me vakasinaita na lomada ena nona loloma.”—Roma 5:1, 5.

3. Na taro vakavure vakasama cava e basika?

3 Na cava e vinakati kina na iloloma qori? A rawa vakacava vua na Kalou me vakarautaka na iloloma qo ena sala dodonu qai yaga tale ga vei keda kece? Na cava meda cakava yadua meda rawata kina? Meda raica mada na kedra isau dina na taro qori, meda raica tale ga se vakavotuya vakacava na loloma ni Kalou.

Na Loloma ni Kalou kei na iValavala Ca

4, 5. (a) Na cava na ivakaraitaki levu ni nona loloma o Jiova? (b) Na itukutuku cava meda kila me matata kina vei keda na Roma 5:12?

4 Ena nona loloma levu o Jiova, a tala mai kina na luvena e dua bau ga me vukei keda. A vakamacalataka kina o Paula: “E vakaraitaka na Kalou na nona lomani keda ni mai mate na Karisito ena vukuda nida se ivalavala ca tu.” (Roma 5:8) Vakasamataka mada e dua na ka dina e tukuni e keri: “Nida se ivalavala ca tu.” E dodonu meda kila kece se yaco vakacava meda ivalavala ca.

5 E tukuna o Paula me baleta na tikina qo: “Ena vuku ni dua ga na tamata e curu kina i vuravura na ivalavala ca kei na mate ena vuku ni ivalavala ca, mani dewa na mate vei ira na tamata kece ga ni sa valavala ca na tamata kece ga.” (Roma 5:12) E rawa nida mai kila qori baleta ni kila na Kalou na ivolatukutuku taumada ni bula ni kawatamata. A bulia o Jiova e rua na tamata, o Atama kei Ivi. E uasivi na Dauveibuli, erau uasivi tale ga na imatai ni tamata, o rau na vuda. E solia vei rau na Kalou e dua ga na ivakaro me rau kua ni cakava, qai tukuna vei rau ke rau talaidredre ena lawa oya erau na totogi mate. (Vkte. 2:17) Ia e sega ni vinaka na nodrau digidigi, erau beca na ivakaro rawarawa ni Kalou, erau besetaki koya me Vunilawa, me iLiuliu Cecere tale ga.—Vkru. 32:4, 5.

6. (a) Na cava era mate kina na kawa i Atama ni bera ni soli na Lawa vei Mosese, kei ira na bula ni oti na gauna qori? (b) Na cava e rawa ni vakatauvatani kei na mate na hemophilia?

6 Ni valavala ca oti o Atama, sa qai vakaluveni, mani vakadewa na ivalavala ca kei na kena revurevu vei ira kece na luvena. E macala ga nira sega ni beca na lawa ni Kalou me vakataki Atama, koya gona era sega ni totogitaki ena ivalavala ca vata ga a cakava o Atama, e se sega tale ga ni dua na lawa e vauci kina. (Vkte. 2:17) Ia era se ivalavala ca tiko ga na kawa i Atama. E lewai ira gona na ivalavala ca kei na mate ni bera ni solia na Kalou na lawa vei ira na Isireli. Na lawa qo e vakamatatataki kina nira ivalavala ca. (Wilika Roma 5:13, 14.) Na revurevu ni ivalavala ca e rawa ni vakatauvatani ina so na mate ni kawa eda sucu kaya mai me vaka na Mediterranean anemia, se hemophilia. De dua o sa wilika ni a tauvi Alexis na luvedrau o Czar Nicholas II mai Rusia kei Alexandra, na hemophilia, qo na mate e tauva e dua e sega ni cegu na drodro tani ni dra. Ena so mada ga na gone ena vuvale va qori, e sega ni dau laurai vei ira na mate ni kawa, ia e se tiko ga vei ira. E sega ni va qori na ivalavala ca. E laurai sara tu ga nikua na revurevu ni ivalavala ca i Atama, nida vakila kece qai dau vakavu mate ga. E takavi ira tale ga na gone. Vakacava, e rawa ni wali na leqa qori?

Na ka e Vakarautaka na Kalou ena Vuku i Jisu Karisito

7, 8. Na cava e vakilai ena ka erau cakava e rua na turaga uasivi?

7 Ena nona yalololoma, a vakarautaka kina vei keda o Jiova e dua na sala meda valuta rawa kina na noda kawa ivalavala ca. A tukuna o Paula ni rawa ga ni cakava qo e dua e uasivi—e vaka ga me ikarua ni Atama. (1 Kor. 15:45) Ia na ka erau cakava ruarua na turaga uasivi qo, e duidui na ka e vakilai kina. Ena sala cava?—Wilika Roma 5:15, 16.

8 E vola o Paula: “Na vua ni iloloma e duatani mai na vua ni ivalavala ca.” A bale dina ga vei Atama na ivalavala ca oya, e ganiti koya tale ga me tau vua na itotogi warumisa—me mate. Ia e sega ni o koya duadua ga ena mate. Eda wilika: “Baleta na nona ivalavala ca e le dua era mate kina e levu.” Na kena tau vakadodonu na itotogi vei Atama eda okati tale ga kina na nona kawa sega ni uasivi. Ia eda lomavakacegu ena noda kila ni rawa ni veisautaka na ka e vakavuna o Atama na turaga uasivi o Jisu. Na cava ena rawati kina? Eda kila na isaunitaro qori ena ka e tukuna o Paula: ‘Nodra vakadonui na matatamata kece mera bula.’—Roma 5:18.

9. Me vaka e tukuni ena Roma 5:16, 18, na cava a cakava tiko na Kalou ena nona vakadonui keda meda yalododonu?

9 Na cava na ibalebale ni matavosa vaKirisi ‘okati mera yalododonu’ kei na ‘nodra vakadonui’? E vola e dua na daunivakadewa ni iVolatabu me baleta na ibalebale ni matavosa qori: “Qo e dua na matavosa e dau vakayagataki ena ka e vauca na veika vakalawa. E tukuna ga na veisau e cakava e dua ena nona veiwekani kei na Kalou, sega ni veisau na ivakarau ni lomana . . . Na matavosa e vakayagataki eke e vakavotuya na Kalou me turaganilewa e sa tauca na nona lewa me sega ni cala o koya e beitaki. E vaka sara ga e kau mai e dua ena mataveilewai ni Kalou, ni a beitaki ni sega ni yalododonu. Ia na Kalou a qai sereki koya a beitaki.”

10. Na cava e cakava o Jisu me rawa nida vakadonui kina meda yalododonu?

10 Na yavu cava a rawa kina vua na “[“Turaganilewa,” NW] sa lewai vuravura kecega” me sereka kina e dua e sega ni yalododonu? (Vkte. 18:25) Na imatai sara ga ni ka a cakava na Kalou, oya na nona tala mai vakayalololoma na Luvena dua bau ga e vuravura. A vakayacora sara vakavinaka o Jisu na loma i Tamana, dina ga ni vakatovolei, vakalialiai vakalevu qai vakacacani. A yalodina tiko ga me yacova na nona mate ena kaunirarawa. (Iper. 2:10) Ni cabora na nona bula uasivi o Jisu, e solia kina na ivoli e rawa ni veisereki, se vakabulai keda kina na kawa i Atama mai na ivalavala ca kei na mate.—Maciu 20:28; Roma 5:6-8.

11. E yavutaki ena cava na ivoli?

11 Na ivoli e vakaibalebaletaka na isau “e veirauti sara ga kei na ka e yali.” (1 Tim. 2:6, na ivakamacala e ra) Na cava gona a vakayali, na cava na kena isau? O Atama e vakavuna na ivalavala ca kei na mate vei ira e bilioni na nona kawa. Na turaga uasivi o Jisu e vakarautaka na “ivoli” e veirauti sara ga kei na ka e vakayali. Ni turaga uasivi o Jisu, a rawa me tamadra na bilioni na kawatamata uasivi.a Na vakasama gona a tiko, na nona bula o Jisu kei ira era rawa ni nona kawa uasivi era na vakarautaka e dua na isoro e veirauti me saumi kina na ka e vakayalia o Atama kei na nona kawa sega ni uasivi. Ia e sega ni tukuna na iVolatabu nira na lewe ni ivoli o ira era rawa ni nona kawa uasivi o Jisu. E dusia na Roma 5:15-19 ni veisereki na nona mate e “dua ga na tamata.” Io, na bula uasivi i Jisu e veirauti kei na bula i Atama. E dodonu me raici ga vakabibi o Jisu. Na nona talairawarawa o Jisu qai yalodina tiko ga me yacova na mate, a rawa kina vei ira na tamata kece mera rawata na bula soliwale ena vuku ni “dua tale ga na ivalavala dodonu.” (2 Kor. 5:14, 15; 1 Pita 3:18) A rawati vakacava qori?

Yavu ni Veisereki na iVoli

12, 13. Na cava era gadreva kina na yalololoma kei na loloma levu ni Kalou o ira na okati mera yalododonu?

12 A ciqoma na Kalou o Jiova na isoro ni veivoli e cabora o Luvena. (Iper. 9:24; 10:10, 12) Qori e sega ni kena ibalebale nira sa uasivi na tisaipeli i Jisu e vuravura, wili kina o ira na nona yapositolo yalodina. Era dau saga mera kua ni caka ca, ia era guce ena so na gauna. Na cava na vuna? Baleta nira sucu ivalavala ca. (Roma 7:18-20) A rawa vua na Kalou me cakava kina e dua na ka, a qai cakava dina. A ciqoma na ‘ivoli e veirauti’ qai tu vakarau me vakayagataka ena vukudra na nona dauveiqaravi.

13 A sega ni tukuni ni dodonu ga vua na Kalou me vakayagataka na isoro ena vukudra na yapositolo kei na so tale baleta nira dau caka dodonu. Ia a vakayagataka ga na isoro qori na Kalou ena vuku ni nona yalololoma kei na nona loloma levu. A vinakata me vagalalataki ira na yapositolo kei na so tale mai na ka era beitaki kina, qai raici ira nira sa vosoti ena cala era sucu kaya mai. A vakamatatataka qori o Paula: “Na loloma soli wale qo oni vakabulai kina ena nomuni vakabauta; sega ena nomuni sasaga, e iloloma ga ni Kalou.”—Efeso 2:8.

14, 15. Na cava na icovi e vakarautaki tu vei ira e vakatoka na Kalou mera yalododonu, na cava e vinakati tiko ga mera cakava?

14 Vakasamataka na nona iloloma na Kalou Cecere me vosota na nona ivalavala ca e sucu kaya mai e dua kei na cala e cakava! O na sega ni wilika rawa na levu ni cala eda cakava ni bera nida lotu vaKarisito, ia ena yavu ni isoro ni veivoli, e vosota kina na Kalou na cala kece oya. A vola kina o Paula: “Na iloloma e vakarautaki me baleta na nodra ivalavala ca e lewe levu era tini okati kina e lewe levu mera yalododonu.” (Roma 5:16) Era ciqoma na yapositolo kei na so tale na iloloma qori (era vakatokai mera yalododonu) mera tomana tiko na nodra qarava na Kalou dina ena vakabauta. Na cava era na vakaicovitaki kina ena gauna e se bera mai? Era na “bula ra qai veiliutaki vakatui e le levu ena vuku ni le dua ga, o Jisu Karisito, me salavata kei na levu ni nona yalololoma na Kalou kei na yalododonu e soli wale.” Io, e duidui na iloloma ni yalododonu mai na ka e cakava na nona ivalavala ca o Atama. Na iloloma qori ena rawati kina na bula.—Roma 5:17; wilika Luke 22:28-30.

15 O ira na rawata na iloloma qori era yalododonu nira luve vakayalo ni Kalou. Nira veiliutaki vata kei Karisito, era nuitaka nira na vakaturi i lomalagi mera luve vakayalo sara ga ni Kalou ra qai “veiliutaki vakatui” kei Jisu Karisito.—Wilika Roma 8:15-17, 23.

Vakilai na Loloma ni Kalou Vei Ira Eso Tale

16. Era na rawata vakacava o ira na nuitaka na bula e vuravura e dua na loloma?

16 E sega ni o ira kece era vakabauta ra qai qarava na Kalou mera dua na lotu vaKarisito yalodina era na “veiliutaki vakatui” kei Karisito mai lomalagi. Levu e tautauvata na nodra inuinui kei ira na dauveiqaravi ni Kalou ni bera na gauna vaKarisito. Era nuitaka na bula tawamudu ena parataisi e vuravura. Vakacava, ena rawa tale ga vei ira qo mera rawata na iloloma e solia na Kalou ra qai raici nira yalododonu, dina ga nira nuitaka na bula e vuravura? E vakadeitaka na ivola i Paula vei ira e Roma, ni kena isau na io!

17, 18. (a) Me baleta na vakabauta i Eparama, e raici koya vakacava na Kalou? (b) E rawa vakacava vei Jiova me raici Eparama me yalododonu?

17 E vakamacalataka o Paula na ivakaraitaki vinaka i Eparama. E dua na turaga vakabauta a bula ni bera na nona vakarautaka o Jiova na lawa vei ira na Isireli, a bula tale ga ni bera ni vakarautaka o Karisito na sala me rawati kina na bula e lomalagi. (Iper. 10:19, 20) Eda wilika kina: “Na kena yalataki vei Eparama kei na nona kawa ni na taukena e dua na vuravura a sega ni vu ena nona muria na lawa, e vu ga ena nona okati me yalododonu ena vuku ni nona vakabauta.” (Roma 4:13; Jeme. 2:23, 24) E raici Eparama gona na Kalou me yalododonu.—Wilika Roma 4:20-22.

18 E sega ni kena ibalebale qori ni nona qaravi Jiova tu o Eparama ena vicasagavulu na yabaki, me sega ni ivalavala ca. E se ivalavala ca tiko ga dina ni vakatokai me yalododonu. (Roma 3:10, 23) Ia, ni sega ni vakaiyalayala na vuku i Jiova, e raica na nona vakabauta vakasakiti o Eparama ni salavata kei na ka e cakava. Vakabibi na nona vakabauta o Eparama na “kawa” ena basika mai ena nona yatukawa. Na Kawa qori na Mesaia se o Karisito. (Vkte. 15:6; 22:15-18) Ena yavu gona ni “ivoli i Karisito Jisu,” e rawa kina vua na turaganilewa o Jiova me vosota na ivalavala ca ena gauna makawa. O koya gona, o Eparama kei ira na turaga vakabauta ni bera na gauna vaKarisito era nuitaka na veivakaturi.—Wilika Roma 3:24, 25; Same 32:1, 2.

Marautaka qo na Nomu Yalododonu

19. Na cava me veiuqeti kina nikua na nona okati Eparama na Kalou me yalododonu?

19 E dodonu me uqeti keda na lotu vaKarisito dina nikua na nona okati Eparama me yalododonu na Kalou dauloloma. E sega ni vakatokai koya o Jiova me yalododonu ena ivalavala vata ga e cakava vei ira na lumuti ena yalo tabu mera “itaukei vata tale ga kei Karisito.” O ira na ilawalawa qori e yalani na kedra iwiliwili, era ‘kacivi mera yalosavasava’ ra qai okati mera “luve ni Kalou.” (Roma 1:7; 8:14, 17, 33) E duidui kina o Eparama baleta ni vakatokai o koya me “itokani i Jiova,” qori tale ga na gauna e se bera kina ni cabori na isoro ni veivoli. (Jeme. 2:23; Aisea 41:8) Ia vakacava ga o ira na lotu vaKarisito dina era nuitaka na bula tawamudu ni sa Parataisi na vuravura?

20. Na cava e vinakata na Kalou vei ira e okata mera yalododonu me vaka ga a cakava vei Eparama?

20 Era sega ni ciqoma o ira qo “na yalododonu e soli wale” mera bula i lomalagi “nira sereki ena ivoli i Karisito Jisu.” (Roma 3:24; 5:15, 17) Ia era vakabauta na Kalou kei na ka kece e vakarautaka, ra qai vakaraitaka qori ena nodra dau caka vinaka. Na nodra caka vinaka e okati kina na nodra ‘vunautaka na matanitu ni Kalou kei na nodra veivakavulici ena veika me baleta na Turaga o Jisu Karisito.’ (Caka. 28:31) Na nodra cakava qori e rawa ni okati ira kina o Jiova mera yalododonu me vakataki Eparama ga. Na isolisoli era ciqoma o ira qo mera itokani ni Kalou, e duidui mai na “loloma soli wale” era ciqoma na lumuti. Ia era ciqoma ga na iloloma qori ena marau.

21. Na cava e rawati ena vuku ni loloma kei na lewadodonu i Jiova?

21 Ke o nuitaka mo bula marau qai tawamudu e vuravura, mo nanuma tiko ni qori e sega ni vakatau ena veiveisau ni nona yalayala e dua na iliuliu vakatamata. E ivakaraitaki ga ni nona inaki vuku na Turaga Cecere ni lomalagi kei vuravura. O Jiova sa cakava tiko eso na ka ena kena vakayacori na nona inaki. Na sala e cakava kina qori e salavata kei na lewadodonu. O koya e uasivi sara ni qori e ivakaraitaki ni loloma levu ni Kalou. E rawa kina vei Paula me tukuna: “E vakaraitaka na Kalou na nona lomani keda ni mai mate na Karisito ena vukuda nida se ivalavala ca tu.”—Roma 5:8.

[iVakamacala e ra]

a Me kena ivakaraitaki, na rai qori me baleta na kawa e vakamacalataki tale ga ena Insight on the Scriptures, Volume 2, tabana e 736, parakaravu 4 kei na 5.

O se Nanuma Tiko?

• Na cava na nodra ivotavota na kawa i Atama, na cava e vakilai kina?

• E vakarautaki vakacava na ivoli e veirauti, na cava e tukuni kina ni veirauti?

• Na cava o nuitaka ena nomu okati mo yalododonu?

[iYaloyalo ena tabana e 13]

E valavala ca na turaga uasivi o Atama. E vakarautaka na turaga uasivi o Jisu na “keda ivoli”

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Na itukutuku vinaka —oya nida rawa ni okati meda yalododonu ena vuku i Jisu!

    iVola vakaViti (1982-2026)
    Sogota
    Dolava
    • vakaViti
    • Vakauta
    • Digia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • iVakavakayagataki
    • Kemu iTukutuku
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dolava
    Vakauta