E Bula na Vosa i Jiova
Veitikina Bibi Mai na iKarua ni iWasewase ni iVola na Same
NIDA dauveiqaravi i Jiova meda namaka na veivakatovolei kei na veivakacacani. “Ko ira yadua era vinakata me ra bula e na bula va-Karisito era na vakacacani,” e vola na yapositolo o Paula. (2 Timoci 3:12, VV) Na cava ena vukei keda meda vosota na veivakatovolei kei na veivakacacani me ivakadinadina ni noda yalodina vua na Kalou?
Ena vukei keda na ikarua ni lima ni iwasewase ni same. E vakaraitaka na Same 42 ina 72 nida na rawa ga ni vosota na veivakatovolei ke da nuitaki Jiova vakatabakidua, da qai waraka me vakabulai keda. Oqo e ka ni vuli vinaka sara ga vei keda! Na itukutuku ena iKarua ni iWasewase ni iVola na Same, me vaka ga na vo ni Vosa ni Kalou, e ‘bula qai kaukaua’ ena gauna mada ga oqo.—Iperiu 4:12.
E “NODAI DRODRO KEI NA NODA KAUKAUWA” O JIOVA
E dua na Livai a kau vakavesu. A rarawataka nona sega ni rawa ni lai sokalou ena vale tabu i Jiova mani vakayalovinakataki koya ga ni kaya: “Na yaloqu, o sa bibi lako e na vuku ni cava? se na vuku ni cava ko sa nuiqawaqawa e lomaqu? Mo nuitaka na Kalou.” (Same 42:5, 11; 43:5) E cavuti vakavica na tikina oqo, qai buli e dua na serekali ni ratou biu vata e tolu na tikina mai na Same 42 kei na 43. Ena Same 44 a kerei tiko kina me taqomaki o Juta—ni sotava tiko na ituvaki dredre, qai rairai leqataka na matanitu oqo na nodra ravu yani vakaivalu na kai Asiria ena gauna i Tui Esekaia.
Na Same 45 e tiko kina e dua na sere ni nona vakamau e dua na tui, e dusia tiko ga vakaparofisai na Tui na Mesaia. Na tolu na same e tarava e vakaraitaki Jiova ni “nodai drodro kei na noda kaukauwa,” e “Tui Levu kei vuravura taucoko” qai noda “uluvatu.” (Same 46:1; 47:2; 48:3, NW) Totoka dina na Same 49 ni tukuni kina ni sega sara e dua na tamata “sa volia rawa na wekana”! (Same 49:7) Na imatai ni walu na same ena ikarua ni iwasewase era vola na luve i Kora. Na ikaciwa, na Same 50, a tuva o Esafa.
Saumi na Taro Vakaivolatabu:
44:19—Na cava na “vanua ni gata”? Na vosa vakaiperiu e vakadewataki me “gata” e rawa ni kena ibalebale tale ga na “jakoli.” A rairai vakaibalebaletaka tiko na daunisame na bucanivalu, era dau kania kina na jakoli na yagodra na vakamatei.
45:13, 14a—O cei na “luvena yalewa na tui” ena ‘kau vua na tui’? E luvena yalewa na “Tui ni veigauna kecega,” na Kalou o Jiova. (Vakatakila 15:3) E matataka na ivavakoso lagilagi ni 144,000 na lotu Vakarisito, e lumuti ira ena yalona tabu o Jiova mera luvena . (Roma 8:16) Na ‘luve yalewa’ i Jiova oqo “sa ukucavu me vaka na goneyalewa sa uku me lako vua na watina,” ena kau vua na tagane vou—na Tui na Mesaia.—Vakatakila 21:2.
45:14b, 15—Era vakatakarakarataki cei na “goneyalewa”? Oqo o ira na lewe ni ‘isoqosoqo levu’ era dau sokalou dina, ra duavata tale ga na tokoni ira na ivovo ni lumuti. Me vaka nira ‘bulata na veivakararawataki levu,’ era na tiko e vuravura ena gauna ena vakayacori kina nona vakawati na Tui na Mesaia mai lomalagi. (Vakatakila 7:9, 13, 14) Era na ‘marau qai reki’ ena gauna oqori.
45:16 (NW)—Na sala cava era na tubu kina na luvena mera sosomitaki ira na tubuna na tui? Na gauna e sucu kina e vuravura o Jisu, era a tiko na tubuna ena vuravura oqo. Era na qai wili mera luvena ni sa vakaturi ira mai na mate ena loma ni duanaudolu na yabaki ni nona veiliutaki. So vei ira na luvena oqori era na okati tale ga kei ira na lesi mera “turaga e vuravura taucoko.”
50:2—Na cava e vakatokai kina o Jerusalemi “na koro lagilagi duaduaga”? E sega ni vu oqo ena kena irairai na koro. E baleta tiko ga ni a vakayagataka o Jiova na koro oqo qai vakacerecerea me tara kina na nona valenisoro, me nodra koroturaga tale ga na nona tui lumuti.
Na Ka Eda Vulica:
42:1-3. Me vaka ga nona tagica na wai na me kila e tiko ena vanua mamaca, e vakatale ga oqori na nona tagici Jiova o koya na Livai. E rarawataka vakalevu nona sega ni rawa ni sokalou ena vale tabu i Jiova e vakavuna me ‘kena kakana tiko ga na wainimatana ena siga kei na bogi’—sega mada ga ni garova na kakana. Dodonu gona meda vakavinavinakataka noda se rawa ni sokaloutaki Jiova tiko ga kei ira eda vakabauta vata.
42:4, 5, 11; 43:3-5. Ke so beka na ka eda sega ni levea rawa sa mai vakavuna tu na noda sega ni dau tiko ena soqoni vakarisito ena dua na gauna lekaleka, e rawa ni vakaukauataki keda na noda vakananuma na gauna eda se dau soqoni kina. Taumada eda na galili beka, ia meda nanuma tiko ni noda idrodro na Kalou, meda waraki koya ga me qai vakabulai keda.
46:1-3. Se mani leqa cava eda sotava, meda nuitaka tiko ga vakatabakidua ni “nodai drodro kei na noda kaukauwa na Kalou.”
50:16-19. E sega ni dodonu me matataka na Kalou e dua e ca nona itovo qai dau veivakacalai.
50:20. Meda kua ni dau tukuna na nona malumalumu e dua tale, ia meda dau raibaleta ga.—Kolosa 3:13.
“NA YALOQU, MO WAWA TIKOGA VUA NA KALOU”
E tekivu na iwasewase ni same oqo ena nona masu mai vu ni lomana o Tevita ni cala oti kei Pacisepa. Na Same 52 ina 57 e vakaraitaka ni o Jiova ena vakabulai ira na vakararavitaka vua na nodra icolacola ra qai waraka nona veivakabulai. Me vaka e tukuni ena Same 58 ina 64, na gauna taucoko e rarawa voli kina o Tevita, e dau nona idrodro tu ga o Jiova. E lagata: “Na yaloqu, mo wawa tikoga vua na Kalou; ni sa vu mai vei koya ga na ka ka’u nuitaka tiko.”—Same 62:5.
Ena uqeti keda na noda veivolekati kei na noda Dauveivakabulai meda “seretaka na yacana ka daurogorogo vinaka.” (Same 66:2) E vakavinavinakataki o Jiova ni dau lomasavu ena Same 65. Ena Same 67 kei na 68 e vakamacalataki kina ni Kalou dauveivakabulai, qai tukuni ni iVakabula ena Same 70 kei na 71.
Saumi na Taro Vakaivolatabu:
51:12—Na “yalo sa gumatua” i cei e kerea o Tevita me tokoni? E sega ni vakaibalebaletaki tiko e ke na nona gumatua na Kalou me vukei Tevita, se ina yalo tabu i Jiova, ia oqo e baleti Tevita sara ga—na nona vakasama. A kerea tiko vua na Kalou o Tevita me solia vua na gagadre me caka vinaka kina.
53:1—Cava e tukuni kina ni “lialia” na tamata e kaya ni sega na Kalou? Na lialia e tukuni tiko oqo e sega ni kena ibalebale na leqa ni vakasama. E rawa ni tukuni ni lialia na tamata oqo ena vuku ni ca ni itovo e vakamacalataki ena Same 53:1-4.
58:3-5—Na cava era vaka kina na gata na tamata ca? Na lasu era tukuna me baleti ira e so tale e vaka sara ga na weli gaga ni gata. Era vakarogocataka na nodra itovo vinaka na tamata. O ira na tamata ca era sega ni dau via rogoca na veidusimaki, era “vaka na gata didivara sa vakadidivarataka na daligana.”
58:7—Era “waicala” vakacava na tamata ca “me vaka na wai sa dave tiko”? A rairai vakasamataka tiko o Tevita na wai ni so na buca ena Vanua Yalataki. Ni na tubu na wai ena veibuca ena gauna e waluvu kina, e totolo ga na kena siro na wai qai drodro yani. E masulaka tiko gona o Tevita me vaka mada ga oqori na nodra yali totolo yani na tamata ca.
68:13—E “botani” vakacava “na taba ni ruve e na siliva, kei na lawena e na koula dromodromoa”? E so na ruve era roka dravudravu karakarawa, e dau serau buto e so na vutidra. E vaka na roka ni parasa na tabadra ni cilava na ramase ni siga e vaka na koula. A rairai vakatauvatana tiko o Tevita na kedra irairai na dau vala qaqa ni Isireli ena nodra serau nira lesu mai na ivalu ina mataqali ruve vaka oqo—ni kaukaua na tabadra qai ramase na kedra irairai. Me vaka era kaya e so na vuku ni iVolatabu na ivakamacala oqori e rawa ni tukuni tale ga me baleta na cakacakaniliga, na icovi ni qaqa, e tauri me itokinivalu. Se mani cava ga e nanumi, e vakamacalataka tiko ga o Tevita na qaqa e solia o Jiova vei ira na nona tamata mera vakamalumalumutaki ira kina na kedra meca.
68:18—O cei o ira “nai solisoli me nodra na tamata”? Oqo o ira na tagane era maliwai ira na kau vakabobula ena gauna e vakavuai kina na Vanua Yalataki. O ira na tagane oqori era qai lesi mera vukei ira na Livai ena nodra cakacaka.—Esera 8:20.
68:30—Na cava na ibalebale ni kerekere mera ‘vunauci na manumanu ni veigasau’? E vosa vakaivakatakarakara oqo qai vakaibalebaletaki tiko vei ira na meca ni tamata i Jiova nira vaka na manumanu ni veigasau, e kerea o Tevita vua na Kalou me vunauci ira, se me tarova na nodra veivakacacani.
69:23—Na cava na ibalebale “ni vakasautanininitaka tikoga na tolodra”? E bibi na masela ni toloda ni oqo e vukea na noda rawa ni cakava e levu na cakacaka kaukaua, me vaka na noda tomika e dua na ka se nida laveta na ka bibi. Na tolo e sautaninini e sega ni dei qai vakaraitaka tiko ga ni sega ni kaukaua. E masulaka tiko gona o Tevita mera vakamalumalumutaki na nona meca.
Na Ka Eda Vulica:
51:1-4, 17. E sega ni dodonu me vakaleqa na noda veiwekani kei na Kalou o Jiova na ivalavala ca eda cakava. Kevaka eda veivutuni, eda nuidei ni na lomani keda o koya.
51:5, 7-10. Ke da valavala ca eda rawa ni kerei Jiova me vosoti keda nida kawa ivalavala ca ga. Meda masulaka tale ga vua me vakasavasavataki keda, me sereki keda, me vukei keda meda kua ni galeleta na ca, me qai vakataudeitaki keda.
51:18. Na ivalavala ca i Tevita e leqataki sara ga kina na bula ni matanitu taucoko. Masuta gona o koya me caka vinaka na Kalou vei Saioni. Kevaka eda ivalavala ca bibi sa macala tu ga ni na rogo ca na yaca i Jiova kei na ivavakoso. Gadrevi gona meda masulaka vei Jiova me vakavinakataka na ca eda a vakavuna.
52:8. Eda rawa ni “vaka na olive bulabula e na vale ni Kalou”—da volekati Jiova da qai vuavuaivinaka ena noda veiqaravi vua—ena noda talairawarawa vua da qai yalorawarawa ni ciqoma nona veivunauci.—Iperiu 12:5, 6.
55:4, 5, 12-14, 16-18. Sa bau vakararawataki Tevita dina na vere i luvena o Apisalome kei na nona liumuritaki koya o Eitofeli, na nona daunivakasala nuitaki. Ia, e nuitaki Jiova tiko ga o Tevita. Kevaka eda rarawataka e dua na ka meda kua mada ga ni vakalaiva oqori me malumu kina na noda nuitaka na Kalou.
55:22. Eda na vakararavitaka vakacava vei Jiova na noda icolacola bibi? Oya ena noda (1) masulaka vei koya na ka eda kauai kina vakalevu, (2) noda rai ina nona Vosa kei na nona isoqosoqo me dusimaki keda qai karoni keda, kei na (3) da qai cakava na ka kece ga eda rawata meda vakavinakataka kina e so na ituvaki eda sotava.—Vosa Vakaibalebale 3:5, 6; 11:14; 15:22; Filipai 4:6, 7.
56:8. E sega wale ga ni kauaitaka o Jiova na keda ituvaki, e kauaitaka tale ga na kena cakayaco ina lomada.
62:11. Na Kalou e sega ni dau vakararavitaka tale vua e dua na nona kaukaua. O koya ga e ivurevure ni kaukaua. ‘Sa nona ga na kaukaua.’
63:3. E ‘vinaka na nona loloma’ na Kalou “ka ca na bula,” ke sega na nona loloma ena sega ni vakainaki na bula qai ka wale. E ka vakayalomatua meda teivaka na veitokani kei Jiova.
63:6. Ni sa bogi—e vakanomodi na vanua qai sega na ka e veivakasosataki—e rawa ni gauna vinaka meda dau vakasama kina vakatitobu.
64:2-4. Na kakase e rawa ni vakacacani kina na kena irogorogo vinaka e dua. Meda kua sara ga ni dau vakarogoca na kakase vaka oqori, se meda vakatetea.
69:4. E ka vakayalomatua meda “vakasuka” na ka eda tukuna da qai kere veivosoti, kevaka mada ga eda kila nida donu tiko, ni oqo ena rawa ni vinaka tiko ga kina na veimaliwai.
70:1-5. Dau rogoca o Jiova na noda tagi ni kere veivuke. (1 Cesalonaika 5:17; Jemesa 1:13; 2 Pita 2:9) Dau vakatara na Kalou me yaco tiko ga na veivakatovolei, ia ena solia na vuku meda cakava e dua na ka ena ituvaki eda sotava tiko kei na kaukaua meda vosota kina. Ena sega ni vakalaiva meda temaki ena kena ivakatagedegede eda na sega ni vosota rawa.—1 Korinica 10:13; Iperiu 10:36, VV; Jemesa 1:5-8.
71:5, 17. E bucina o Tevita na yaloqaqa kei na kaukaua ni nuitaki Jiova ena gauna se itabagone kina—ni bera mada ga ni rau qai sota kei na tuwawa ni Filisitia o Kolaiaci. (1 Samuela 17:34-37) E ka vukutaki gona vei ira na itabagone mera dau nuitaki Jiova ena ka kece ga era cakava.
“Me Sinai Talega ko Vuravura Taucoko e na Nonai Ukuuku”
Na iotioti ni sere ena ikarua ni iwasewase ni same, na Same 72, e baleta tiko na nona veiliutaki o Solomoni, e vakatakarakarataka na ituvaki ena gauna ena veiliutaki kina na Mesaia. Totoka dina na veivakalougatataki e tukuni kina—na sautu levu, sa na oti na veivakararawataki kei na ivalavala kaukaua, qai levu na sila ena dela i vuravura! Eda na maliwai ira beka na marautaka na veika oqori kei na so tale na veivakalougatataki ni Matanitu ni Kalou? Ena rawa sara ga, ke da vakataki koya na daunisame ni lomavakacegu me waraki Jiova, me noda idrodro qai vu ni noda kaukaua o koya.
E “oti na masu i Tevita” ena veivosa oqo: “Me vakavinavinakataki ko Jiova na Kalou, na Kalou ni Isireli, o koya duaduaga sa cakava na ka e veivakurabuitaki. Ia me vakavinavinakataki na yacana vakaiukuuku ka sega ni mudu; ia me sinai talega ko vuravura taucoko e na nonai ukuuku. Emeni, Emeni.” (Same 72:18-20) Meda vakavinavinakataki Jiova tale ga mai vu ni yaloda, da qai vakacaucautaka na yacana lagilagi.
[iYaloyalo ena tabana e 9]
O kila se vakatakarakarataki cei na “luvena yalewa na tui”?
[iYaloyalo ena tabana e 10]
E vakatokai o Jerusalemi “na koro lagilagi duaduaga.” O kila na vuna?