Vuna e Uasivi Kina
SA SIVI oqo e 2,000 na yabaki na kena kauaitaki tiko vakalevu na sucu i Jisu. E volatukutukutaka ena imatai ni senitiuri e dua na vuniwai, o Luke, ni dua na agilosi a tukuna vua e dua na goneyalewa savasava e yacana o Meri: “Raica, ko na kunekune, ka vakasucuma e dua na gonetagane; mo na vakayacani koya me ko Jisu.” Na cava a tukuna na agilosi oqori me baleti Jisu? “E na ka levu ko koya, ka na vakatokai me Luve i Koya sa Cecere Sara . . . E na tui tiko ko koya [Jisu],” ena “sega tale ga ni mudu na nona matanitu.”—Luke 1:31-33, VV.
Oqori na ka era vinakata tu na kawatamata—me dua na dauveiliutaki yalododonu me liutaki vuravura ena yalololoma! Ni se bera mada ga ni sucu o Jisu sa tukuna oti tu na iVolatabu: “Ni sa sucu mai e dua na gone me noda, sa soli mai vei keda e dua na gonetagane: ena vakatau kivei koya na lewa; ena vakatokai . . . Tama ni gauna tawa mudu, na Tui ni Sautu. Ena sega ni oti na kena tubu na nona lewa kei na sautu.”—Aisea 9:6, 7.
Sa dua dina na ka totoka me dua na matanitu e lewa vakadodonu qai kauta mai na veisaututaki! Sa tukuni oti tu ni na lewa ena matanitu oqo e dua na gonetagane—na “Tui ni Sautu”—e vakavotuya, ni Tui cecere ni lomalagi kei vuravura, na Kalou Kaukaua sa solia tu na veiliutaki vei Luvena. Oya na vuna e dau tukuna kina o Jisu ni matanitu ena liutaka e “matanitu ni Kalou.”—Luke 9:27, 60, 62.
Ni se qai tekivu cakacaka vakaitalatala o Jisu, e kaya: “Sa dodonu me’u lako me’u tukuna nai tukutuku-vinaka ni matanitu ni Kalou e na veikoro tani talega: ni sa ka oqo ka’u sa talai mai kina.” (Luke 4:43) A vakavulici ira sara mada ga na nona imuri mera masuta me yaco mai na Matanitu ni Kalou. (Maciu 6:9, 10, VV) E kaya na ivola Christianity and Crisis ni “usutu bibi ni veivakavulici i [Jisu] na Matanitu ni Kalou,” qai kuria: “Na itukutuku ga oqori e tukuna vakalevu se me usutu ni nona veivakavulici. E cavuti tale ga vakalevu ena Kosipeli.”
Taro me Vakasamataki
Na cava nomu rai me baleti Jisu nikua? Donuya na gauna oqo ena veiyabaki, levu era raici koya tu me vaka e dua na gonedramidrami e se qai sucu ena valenimanumanu. Io, a gonedramidrami ena dua na gauna o Jisu. (Luke 2:15-20) Ia, dodonu beka meda nanumi koya tu ga vaka oya? Vakasamataka mada, Na cava e mai sucu kina vakatamata o Jisu? O cei sara mada o koya?
“E Luve ni Kalou beka o Jisu, na Mesaia sa yalataki oti tu ena iVolatabu vakaIperiu?” e taroga na Encarta Yearbook ni 1996. “Se a tamata ga, de dua e vakasakiti beka, ia e tamata ga vakataki keda?” Dodonu me vakasamataki vakabibi na taro vaka oqori. Baleta? E vakatau sara tiko ga ena noda marau kei na noda bula na sala eda raici Jisu kina, kei na ka eda cakava ena vukuna. “Ko koya sa vakabauta na Luvena sa nona na bula tawa mudu,” e kaya na iVolatabu, “ia ko koya sa talaidredre vua na Luvena e na sega ni raica na bula.”—Joni 3:36, VV.
Sega ni Tamata Wale
Ni vakamacalataka oti na ka e cakava o Jisu ena valenisoro e Jerusalemi ni se qai yabaki 12, e kaya na iVolatabu ni a suka i vale vei rau o Meri kei Josefa, qai “talairawarawa vei rau.” (Luke 2:51, 52) Ia, e matata ena gauna sa tubu cake tiko kina ni sega ni tamata wale.
Dua na gauna a vakavuna me ruru na cava, tukuna kina e dua na nona itokani ena rere: “O cei beka oqo?” (Marika 4:41) A qai beitaki vakailasu o Jisu, mani kau vua na kovana ni Roma o Ponitio Pailato. E vakadeitaka o Pailato ni sega ni cala o Jisu, tarai Pailato tale ga nona yalodina tiko ga ena gauna e vakacacani qai vakararawataki kina. Nona qoroqoro o Pailato e kauti Jisu kina e matadra na ilawalawa levu qai kaya: “Raica na tamata!” Era qai sauma na Jiu: “Sa dua na neimami vunau, ka sa dodonu e na neimami vunau me mate ko koya, ni sa tukuni koya me Luve ni Kalou.”—Joni 19:4-7.
E rere o Pailato ni rogoca nodra vakatokai Jisu me “Luve ni Kalou.” A se qai tukuni oti ga vua na tadra i watina me baleti Jisu, e tukuna o watina me “tamata dodonu ko ya.” (Maciu 27:19) E vaqaqa gona o Pailato se o cei sara mada o Jisu! A kila vinaka o Pailato ni kai Kalili o Jisu, ia e se taroga ga: “O sa lako maivei?” Ni sega ni via sauma na nona vosa o Jisu, sega ni qai tosoya tale nona vosa vua.—Joni 19:9, 10.
A bula dina vakatamata o Jisu, ia e sega ga ni tautauvata kei keda baleta ni sa bula oti tu mai vakayalo, qai kilai mai lomalagi ni o koya na Vosa. A tokitaka vakacakamana na Kalou na bula i Jisu ina katonigone i Meri. E vakadinadinataka na yapositolo o Joni: “A sa yaco me tamata ko koya na Vosa, ka tiko vata kei keda.”—Joni 1:1, 2, 14, 18; Vakatakila 3:14.
Vuna e Gadrevi Kina na Luve ni Kalou
Ni bera ni vakaluveni na imatai ni tamata o Atama, a rawai ina ivalavala ca. E dua na agilosi talaidredre, a qai vakatokai me o Setani na Tevoro a rawai koya me talaidredre vua na Kalou. Ena vuku gona ni nona talaidredre, sa sega kina ni qai okati koya tale na Kalou me luvena, ni a sa vakaroti koya oti ena ka ena yaco kevaka e talaidredre. Sotava gona o Atama na ca ni talaidredre. E yaco kina me tamata ivalavala ca, qase, tini sara ena mate.—Vakatekivu 2:15-17; 3:17-19; Vakatakila 12:9.
Ni vakamacalataki na kena tarai keda na kawa i Atama na nona talaidredre, e kaya na iVolatabu: “Me vaka sa curu ki vuravura nai valavala ca e na vuku ni tamata e lewe dua [Atama], kei na mate e na vuku ni valavala ca; a sa yaco vakakina na mate ki na tamata kecega, ni sa cala na tamata kecega.” (Roma 5:12) Ka ni rarawa ni sa vakatakava vei keda na ivalavala ca na tukada o Atama, vaka kina na kena itotogi, oya meda na qase da qai mate.—Jope 14:4; Roma 3:23.
Meda sereki gona mai na itotogi oya, e gadrevi e dua na tama uasivi, e sega ni kawa ivalavala ca se totogitaki tu. Dikeva mada se a vakarautaki vakacava na tama oqori, ni vakatauvatani kei na tama uasivi o Atama.
Vakarautaki na Ka Eda Gadreva
E vakatokai tale ga o Jisu me “Tui ni Sautu,” “Tama ni gauna tawa mudu” me vaka ga sa tukuni oti mai. Nona sucu mada ga vakatamata a sa tukuni oti tu: “Raica ena bukete e dua na goneyalewa, ena vakasucuma e dua na gonetagane.” (Aisea 7:14; Maciu 1:20-23) A sega ni dua na tamata e vakavuna na bula i Jisu, vaka kina o Atama na imatai ni tamata. Ni lesuva tiko na ivolatukutuku ni iyatukawa i Jisu e vola na daunitukutuku makawa o Luke ni o Atama e “luve ni Kalou.” (Luke 3:38) Ia, me vaka eda sa raica oti mai, sa sega tale ni qai okati Atama na Kalou me luvena—vaka kina o ira na nona kawa kece. Eda gadreva gona e dua na tama vou e sega ni ivalavala ca—me vakataki Atama ga ena gauna se qai buli kina.
E talai Luvena mai lomalagi na Kalou me mai Atama vou, me sosomitaka na imatai ni Atama. E kaya na iVolatabu: “Sa yaco na i matai ni Atama me tamata bula, ia sa yaco na i otioti ni Atama me dau soli bula. Sa buli na i matai ni Atama mai na kuvu ni soso, ia na i karua ni Atama sa lako mai lomalagi.” (1 Korinica 15:45, 47, VV) O Jisu, “na i otioti ni Atama,” e tautauvata kei “na i matai ni Atama” baleta ni uasivi, e rawa tale ga ni tamadra na gone uasivi, mera bula tawamudu ena ituvaki uasivi e vuravura.—Same 37:29; Vakatakila 21:3, 4.
A sega ni dua na luve i Jisu, ia a yalodina tiko ga me yacova nona mate, dina ga ni dau vakacacani koya o Setani. Na bula uasivi vakatamata i Jisu a mai cabora ena yalodina, e vakatokai me ivoli. E vakamacalataka na iVolatabu: “O koya eda sa rawata kina na bula [mai na ivalavala ca kei na mate e vakawa vei keda o Atama] sa voli e na nona dra [i Jisu].” E kaya tale ga: “Me vaka sa vakacalai na lewe vuqa e na nona talaidredre e dua bau na tamata [Atama], sa vakadonui vaka talega kina na lewe vuqa e na vuku ni nona talairawarawa na le dua [o Jisu].”—Efeso 1:7; Roma 5:18, 19; Maciu 20:28.
Kevaka gona eda vakabauti Jisu, ena yaco o koya me ‘Tamada Tawamudu’ qai noda “[i]Vakabula.” Ena totoka vakaoti na nona lewa ni sa Veiliutaki ena Matanitu i Tamana. Eda na qai dikeva tarava na bula ena ruku ni veiliutaki oqori, kei na gauna eda na rairai vakila kina na kena veivakalougatataki.—Luke 2:8-11.
[iYaloyalo ena tabana e 5]
Na cava nomu rai me baleti Jisu nikua?
[iYaloyalo ena tabana e 6]
Na cava e tukuni kina ni o Jisu e “i otioti ni Atama”?