Meda Rai Tiko Ga Vei Jiova

“Au a raici Jiova ni sa tu e mataqu e na veisiga kecega.”​—SAME 16:8.

1. Ena yaga vakacava vei keda na itukutuku ena iVolatabu?

E VOLAI ena iVolatabu na itukutuku totoka ni ka e dau cakava na Kalou vei keda na kawatamata. E tukuni kina na nodra vakaitavi e levu ena kena vakayacori na loma ni Kalou. Na ka era tukuna kei na ka era cakava era sega ni italanoa wale ga meda marautaka na vakawilika. Ena vakavolekati keda vua na Kalou na kedra itukutuku.​—Jeme. 4:8.

2, 3. Na cava na ibalebale ni vosa e cavuti ena Same 16:8?

² Levu sara na ka eda vulica ena kedra itukutuku na marama kei na turaga eda kila vinaka ena iVolatabu​—Eparama, Sera, Mosese, Ruci, Tevita, Esiteri, na yapositolo o Paula, kei na so tale. Ia, ena yaga tale ga vei keda na kedra itukutuku o ira eda sega ni kila vinaka. Noda vakasamataka vakatitobu na kedra itukutuku ena uqeti keda meda muria na vosa ni daunisame, e kaya: “Au a raici Jiova ni sa tu e mataqu e na veisiga kecega; ka’u na sega ni yavalati, ni sa tu ko koya e na ligaqu i matau.” (Same 16:8) Na cava na ibalebale ni vosa oqo?

³ E dau taura na sotia nona seleiwau ena ligana e matau, kena ibalebale ni sega ni taqomaka na yasana oqori na isasabai e qumia toka ena ligana imawi. Ia, ena taqomaki toka ke dua nona itokani e vala tiko ena yasana imatau. Ena taqomaki keda vaka kina o Jiova kevaka eda dau nanumi koya, da qai cakava na lomana. Meda dikeva mada na sala ena vaqaqacotaka kina na noda vakabauta na itukutuku vaka oqo ena iVolatabu, meda na qai “rai tiko ga kina vei Jiova.”​—Byington.

Rogoca Noda Masu o Jiova

4. Tukuna e dua na ivakaraitaki ena iVolatabu e dusia ni dau rogoca na masu na Kalou.

⁴ Kevaka eda rai tiko ga vei Jiova, ena rogoca na noda masu. (Same 65:2; 66:19) Eda vakadinata na tikina oqo nida dikeva na kena itukutuku na dauveiqaravi qase duadua i Eparama, kena irairai ni o Eliesa. A talai koya o Eparama i Mesopotemia me qara e dua na marama qaravi Kalou me wati Aisake. E masulaka o Eliesa na veidusimaki ni Kalou qai raica na kena vakavatukanataki ena nona mai vagunuvi ira na kameli o Repeka. A kunea o Eliesa na marama me wati Aisake baleta ni a gumatua ena masu. (Vkte. 24:​12-​14, 67) Dina ni a lavotaki na ilesilesi a vakacolati vua na dauveiqaravi i Eparama, ia eda nuidei ni na rogoca tale ga o Jiova na noda masu.

5. Na cava e yaga tale ga kina na masu leleka e cavuti lo vei Jiova?

⁵ E so na gauna eda na masu ga vakalekaleka meda kerea na veivuke ni Kalou. Dua na gauna, a raica na Tui Perisia o Atakisekise ni vakaveveku mata o Niemaia, e dau tu mena waini. “A cava ko sa kerea?” e taroga na tui. “Sa qai masu [o Niemaia] vua na Kalou ni lomalagi.” A masu lo o Niemaia qai lekaleka ga. Ia, e macala ni a rogoca nona masu na Kalou baleta ni a tokoni Niemaia na tui ena kena tara tale na bai kei Jerusalemi. (Wilika Niemaia 2:​1-8.) E dau yaga tale ga na masu leleka.

6, 7. (a) Na cava eda vulica vei Epafira me baleta na masu? (b) Na cava meda masulaki ira tale kina e so?

⁶ Eda uqeti meda dau ‘masulaki ira tale e so,’ dina nida na sega beka ni raica totolo sara na yaco ni ka eda masulaka. (Jeme. 5:​16) Dau masulaki ira vagumatua na tacina vakayalo o Epafira, “nai talatala yalodina i Karisito.” A vola mai Roma o Paula: “Sa loloma yani vei kemudou ko Epafira, sa dua vei kemudou [ira mai Kolosa], ai talatala i Karisito Jisu, sa daugumatua tikoga ni sa masulaki kemudou, mo dou tu dei ka vinaka sara ka vakasinaiti tu e na ka kece sa loma ni Kalou. Ni’u sa vakadina na vua, ni sa lomakatakata sara e na vukumudou, e na vukudra talega mai Leotisea, kei na vukudra mai Aiarapoli.”​—Kolo. 1:7; 4:​12, 13.

⁷ Eratou korolevu e Esia Lailai o Kolosa, Leotisea, kei Aiarapoli, ratou qai veivolekati. O ira na lotu Vakarisito mai Aiarapoli era bula maliwai ira na dauqarava na kalou yalewa o Cybele, a rawa ni vakaleqa na nodra bula vakayalo na lotu Vakarisito mai Leotisea na nodra bula vata kei ira na domodomoiyau, qai rawa ni vakacalai ira mai Kolosa na ivakavuvuli vakatamata. (Kolo. 2:8) Sa rauta me ‘dau gumatua na masulaki’ ira na lotu Vakarisito mai Kolosa o Epafira, ni a cavutu mai na koro oya! Sega ni tukuna na iVolatabu na sala a saumi kina nona masu o Epafira, ia e macala ni a sega ni cegu na masulaki ira tiko na tacina vakayalo. Me kua tale ga ni mudu noda masulaki ira na tacida. Eda sega ni ‘via lewa na nodra ka na tani,’ ia eda na rairai kila ni vakatovolei tiko na nona vakabauta e dua na wekada se itokani. (1 Pita 4:​15, VV) E veiganiti sara ga nida masu lo ena vukuna! A vakaukauataki Paula na nodra masulaki koya na mataveitacini, ena veivakaukauataki tale ga na noda masu.​—2 Kor. 1:​10, 11.

8. (a) Eda kila vakacava ni bibi vei ira na qase mai Efeso na masu? (b) Meda raica vakacava na isolisoli ni masu vua na Kalou?

⁸ Eda kilai beka nida dau mareqeta na masu, da qai masu vakawasoma? Ni sotavi ira oti na qase ni ivavakoso e Efeso o Paula, “sa tekiduru, ka masu vata kei ira vakaaduaga.” Oti oya “a ra sa tagi sara kecega, ka mokoti Paula, ka reguci koya; a sa rarawa vakalevu na lomadra e na vuku ni vosa ka kaya ko koya, ni ra na sega ni raici koya tale.” (Caka. 20:​36-​38) Eda sega ni kila na yacadra na qase oya, ia e macala nira kila na bibi ni masu. Meda vakamareqeta gona na isolisoli talei ni masu vua na Kalou qai ‘laveta cake na ligada’ ena vakabauta ni na rogoci keda na Tamada vakalomalagi.​—1 Tim. 2:​8, VV.

Talairawarawa Vua na Kalou ena Ka Kece Ga

9, 10. (a) iVakaraitaki vinaka cava e laurai vei ratou na luvenayalewa o Silofati? (b) Ena uqeti ira vakacava na lotu Vakarisito era sega ni vakawati na nodratou talairawarawa na luvenayalewa o Silofati me baleta na vakawati?

⁹ Noda rai tiko ga vei Jiova ena uqeti keda meda talairawarawa vua, eda na qai kalougata kina. (Vkru. 28:13; 1 Sam. 15:22) Bibi gona na yalo ni talairawarawa. Dikeva mada na nodratou rai na lima na veitacini yalewa, ratou luve i Silofati, a bula ena gauna i Mosese. E kena ivakarau vei ira na Isireli mera solia na tama na ivotavota vei ira na luvedra tagane. A sega na luvenatagane o Silofati ena gauna a mate kina, mani vakarota o Jiova me soli na ivotavota kece vei ratou na lima na luvenayalewa, ia me ratou cakava e dua na ka. Me ratou na vakawati ga ena yavusa o Manasa, me tiko ga kina ena yavusa oya na nodratou ivotavota.​—Tiko 27:​1-8; 36:​6-8.

¹⁰ Eratou vakabauta na luvenayalewa o Silofati ni na tini vinaka na ka ratou cakava kevaka ratou talairawarawa vua na Kalou. “Eratou sa kitaka na goneyalewa na luve i Silofati me vaka ka vakarota vei Mosese ko Jiova,” e kaya na iVolatabu. “Ni ratou sa vakawati kei na luve ni tamadra lalai, ko Mala, ko Tirisa, kei Okila, kei Milika, kei Noa, na luve i Silofati eratou yalewa: eratou sa vakawati e na nodra veimataqali na luve i Manasa na luve i Josefa, a sa toka ga na nodratoui votavota e na yavusa ni mataqali ni nodratou qase.” (Tiko 36:​10-​12) Ratou talairawarawa na goneyalewa ena ivakaro i Jiova. (Josua 17:​3, 4) Era vakaraitaka tale ga na lotu Vakarisito matua vakayalo era se bera ni vakawati na nodra vakabauta ena nodra talairawarawa ina ivakaro ni Kalou mera vakawati ga “kei koya sa nona na Turaga.”​—1 Kor. 7:​39.

11, 12. Vakaraitaka vakacava o Kelepi ni nuitaka vakatabakidua na Kalou?

¹¹ Meda talairawarawa ina ivakaro kece e solia o Jiova, me vaka a cakava na turaga ni Isireli o Kelepi. (Vkru. 1:​36) Ni oti nodra vakabulai na Isireli mai Ijipita ena ika16 ni senitiuri B.S.K., a tala o Mosese e 12 na yamata me ratou lai raica na vanua o Kenani. Ia e 2 ga​—o Kelepi kei Josua​—rau uqeti ira na Isireli mera nuitaka vakatabakidua na Kalou, mera qai curu yani ina vanua. (Tiko 14:​6-9) Ni oti e rauta ni 40 na yabaki, rau a bula tiko o Josua kei Kelepi rau qai talairawarawa tiko ga vei Jiova, qai vakayagataki Josua na Kalou me liutaki ira na Isireli ina Vanua Yalataki. Ia, ratou mate na tini na yamata e lailai nodratou vakabauta ena gauna ra veilakoyaki voli kina na Isireli ena vanualiwa me 40 na yabaki.​—Tiko 14:​31-​34.

¹² A bulata o Kelepi na nodra lako voli na Isireli ena vanualiwa, e rawa gona ni duri ena mata i Josua qai kaya vua: “Ka’u a muri Jiova sara ga na noqu Kalou.” (Wilika Josua 14:​6-9.) A kerea o Kelepi, sa yabaki 85, me soli me nona ivotavota na ulunivanua a yalataka na Kalou vua, dina nira tawana tu na meca ena nodra koro lelevu vakabai.​—Josua 14:​10-​15.

13. Nida vakatovolei, na cava meda cakava meda vakalougatataki kina?

¹³ Ena tokoni keda o Jiova kevaka eda ‘muri koya sara ga,’ me vaka ga a cakava na turaga vakabauta qai talairawarawa o Kelepi. Kevaka eda sotava na ituvaki dredre, eda na vakalougatataki nida ‘muri Jiova sara ga.’ Ia, ena ka ni bolebole toka meda cakava ena veisiga kece ni noda bula me vakataki Kelepi. A dau muri Jiova o Tui Solomoni ni tekivu nona veiliutaki, ia ni sa qase mai era uqeti koya na watina me qarava na kalou lasu, qai “sega ni muri Jiova sara, me vaka sa kitaka ko Tevita na tamana.” (1 Tui 11:​4-6) Se da vakatovolei vakacava, meda dau talairawarawa mada ga vua na Kalou ena ka kece ga qai rai tiko ga vua.

Meda Dau Nuitaki Jiova

14, 15. Ni o dikeva na ka e sotava o Neomai, na cava o vulica me baleta na bibi ni noda nuitaka na Kalou?

¹⁴ Meda dau nuitaki Jiova, vakauasivi nida lomabibitaka na noda veisiga se bera mai. Dikeva mada na ivakaraitaki i Neomai sa kena marama, a mate na watina kei na rua na luvenatagane. Ni biuti Moapi me lesu i Juta, a lelevaka: “Dou kakua ni vakatokai au ko Neomai [Marau]; dou vakatokai au ga ko Mara [Rarawa]: ni sa cakacaka vakararawa vei au ko Koya na kaukauwa: au a sinai tu ni’u a lako yani; ia ka’u sa lala tu ni sa vakalesui au mai ko Jiova: a cava dou sa vakatokai au kina ko Neomai, ni sa beitaki au oti ko Jiova, a sa vakararawataki au oti ko Koya na kaukauwa?”​—Ruci 1:​20, 21.

¹⁵ Dina ni a lomabibi o Neomai, ia nida wilika vinaka na ivola na Ruci eda dikeva ni a nuitaki Jiova tiko ga. A qai veisau vakalevu na nona bula! Rau a vakawati o Poasa kei na yada o Ruci, na vugo i Neomai, qai dua kina na luvedrau tagane. Dau qarava na gone oya o Neomai, tukuni gona ena kena itukutuku: “A sa vakayacani koya ko ira na yalewa era kai nona, ka kaya, Sa sucu e dua na gonetagane vei Neomai; a ra sa vakatoka na yacana ko Opeti: o koya na tama i Jese, na tama i Tevita.” (Ruci 4:​14-​17) Na gauna rau sa na vakaturi kina o Neomai kei Ruci, ena qai kila o Neomai ni basika ena iyatukawa i Ruci o Jisu na Mesaia. (Maciu 1:​5, 6, 16) Me vakataki Neomai, eda sega ni kila na itinitini ni ituvaki dredre. Ia meda nuitaka tiko ga na Kalou, vaka ga eda uqeti kina ena Vosa Vakaibalebale 3:​5, 6: “Mo vakararavi vei Jiova e na vu ni yalomu: Ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua: Mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ia ena vakadodonutaka na nomui lakolako ko koya.”

Nuitaka na Yalo Tabu

16. E tuberi ira vakacava e so na qase ni Isireli makawa na yalo tabu ni Kalou?

¹⁶ Kevaka eda rai tiko ga vei Jiova, ena tuberi keda na nona yalo tabu. (Kala. 5:​16-​18) Na yalo tabu ni Kalou a tuberi ratou na 70 na qase ena nodratou tokoni Mosese me “colata . . . na kedrai colacola bibi na tamata” ni Isireli. Dina ni rau cavuti ga o Elitati kei Metati, ia a tuberi ira kece na yalo tabu mera cakava nodra itavi. (Tiko 11:​13-​29) Sega ni vakabekataki ni rau dau qarava vinaka nodrau itavi, rau qaravi Kalou, rau nuitaki, qai dau dina, me vakataki ira na digitaki taumada. (Lako 18:21) Era vakaraitaka na itovo oqo na qase ni ivavakoso lotu Vakarisito nikua.

17. E veidusimaki vakacava na yalo tabu i Jiova ena tara ni valeniveitavaki?

¹⁷ E veidusimaki vakalevu na yalo tabu i Jiova ena kena tara na valeniveitavaki ena vanualiwa. O Jiova e lesi Pisalieli me liutaka na tara ni valeniveitavaki, e yalataka ni na “vakasinaiti koya talega e na Yalo ni Kalou, e na vuku, kei na yalomatua, kei na daukilaka, kei na cakacaka vakamatai kecega.” (Lako 31:​3-5) Era cakacaka na turaga “yalomatua” kei Pisalieli kei na nona ivukevuke o Aoliapi mera cakava na itavi vakasakiti oya. E uqeti ira tale ga na tamata lomasoli na yalo tabu i Jiova mera cau. (Lako 31:6; 35:​5, 30-​34) Na yalo tabu vata ga oqori e uqeti keda na dauqaravi Kalou ena gauna oqo meda vakaliuca na nona Matanitu ena noda igu taucoko. (Maciu 6:​33) Ena rairai tu na noda taledi, ia e bibi ga meda masuta na veidusimaki ni yalo tabu. Eda na vakayacora vinaka kina na cakacaka e lesia o Jiova vei ira na qaravi koya ena gauna oqo.​—Luke 11:13.

Dau Dokai Jiova ni Lewe Vuqa

18, 19. (a) Na itovo cava e uqeti keda kina na yalo tabu meda vakaraitaka? (b) Na cava o vulica ena nodrau ivakaraitaki o Simioni kei Ana?

¹⁸ Na yalo tabu e uqeti keda meda vakaraitaka na yalo ni veidokai, meda rai tiko ga kina vei Jiova. E tukuni vei ira na tamata ni Kalou ena gauna makawa: “[O] Jiova ni lewe vuqa, o koya ga mo dou doka.” (Aisea 8:​13) Rau dau doka na Kalou e rua na itabaqase, o Simioni kei Ana, rau a bula ena imatai ni senitiuri. (Wilika Luke 2:​25-​38.) A vakabauta o Simioni na parofisai me baleta na Mesaia, qai “waraka na nodra vakacegui na Isireli.” A sovaraka na yalo tabu na Kalou vei Simioni, qai vakaraitaka vua ni na raica na Mesaia ni bera ni mate. A qai yaco dina. Dua na siga ena 2 B.S.K., rau kauti Jisu ina valenisoro na tinana o Meri kei na tamana vakacabecabe o Josefa. Ena veiuqeti ni yalo tabu, a parofisaitaka o Simioni e so na ka me baleta na Mesaia qai tukuna ni na rarawa o Meri, ni na rarawataka na nona vakoti o Jisu ena kaunirarawa. Ia, vakasamataka mada na marau levu i Simioni ni roqota na “Karisito ni Turaga [o Jiova]”! iVakaraitaki vinaka dina o Simioni vei ira na dauqaravi Kalou ena gauna oqo ena nona dau veidokai!

¹⁹ A ‘sega ni yali mai na valenisoro’ na marama dau veidokai o Ana, na yada yabaki 84. E dau qaravi Jiova ena bogi kei na siga ‘ena lolo kei na masu.’ A tiko tale ga o Ana ni kau yani na gonedramidrami o Jisu ina valenisoro. Dua na ka nona marau ni raica na gone ena qai Mesaia! Io, a “vakavinavinakataka talega na Turaga, a sa vosataki koya vei ira kecega era tiko mai Jerusalemi era waraka nai Vakabula.” E vinakata sara ga o Ana me tukuna na itukutuku vinaka oqo! Me vakataki Simioni kei Ana, era marau na itabaqase lotu Vakarisito ena gauna oqo nira kila nira se rawa tiko ga ni qaravi Jiova.

20. Se da qase se gone, na cava e dodonu meda cakava, na vuna?

²⁰ Se da qase se gone, meda rai tiko ga vei Jiova. Ena qai vakalougatataka o koya noda sasaga meda tukuna yani na itukutuku ni nona matanitu kei na nona cakacaka veivakurabuitaki. (Same 71:​17, 18; 145:​10-​13) Ia, eda na vakarokorokotaki Jiova ga kevaka e vakalou na noda itovo. Na cava eda na vulica me baleta na itovo vakalou nida dikeva e so tale na itukutuku ena iVolatabu?

O na Sauma Vakacava?

• Eda kila vakacava ni dau rogoca na masu o Jiova?

• Na cava meda dau talairawarawa kina vua na Kalou ena ka kece ga?

• Nida dau lomabibi, na cava meda dau nuitaki Jiova tiko ga kina?

• E vakaukauataki ira vakacava na dauqaravi Kalou na nona yalo tabu?

[iYaloyalo ena tabana e 4]

A yaga na nona masu o Niemaia vei Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 5]

Noda vakasamataka na itinitini ni ka e yacovi Neomai, ena uqeti keda meda nuitaki Jiova