Veivakalougatataki na Matabete Vakatui

“O kemuni na ‘matatamata digitaki, na matabete vakatui, na matanitu savasava, na matatamata e taukena sara ga na Kalou.’”​—1 PITA 2:9.

1. Na cava e vakatokai tale ga kina na “ivakayakavi ni Turaga” me iVakananumi, na cava e kena inaki?

ENA yakavi ni 14 ni Naisani 33 S.K., eratou solevutaka ena iotioti ni gauna o Jisu Karisito kei na 12 na nona yapositolo na Lakosivia era dau vakananuma na Jiu. Ni vakatalai Jutasa Isikarioti oti ga, o koya e qai liumuritaki Jisu, e tauyavutaka sara o Karisito e dua tale na solevu e qai vakatokai me “ivakayakavi ni Turaga.” (1 Kor. 11:20) E tukuna vakarua o Jisu: “Dou dau cakava qo mo dou vakananumi au kina.” E vakatokai tale ga na soqo qo me iVakananumi, meda vakananuma kina na nona mate. (1 Kor. 11:24, 25) Nira muria na ivakaro qori na iVakadinadina i Jiova, era vakananuma kina e veiyabaki ena veiyasai vuravura na iVakananumi. Ena 2012, na ika14 ni Naisani ena nodra ivola ni vula na Jiu, ena veitaudonui ena Lotulevu ika5 ni Epereli ni sa dromu na siga.

2. Na cava e tukuna o Jisu me baleta na madrai kei na waini?

² E cavuta vakamatata na tisaipeli o Luke na ka a cakava kei na ka e tukuna o Jisu ena solevu qori: “E taura tale ga e dua na madrai, e vakavinavinakataka, tikica, e solia vei iratou qai kaya: ‘Qo e vakaibalebaletaka na yagoqu ena soli ena vukumudou. Dou dau cakava qo mo dou vakananumi au kina.’ E vaka tale ga kina na bilo ni ratou sa vakayagataka oti na ivakayakavi, e kaya: ‘Na bilo qo e vakaibalebaletaka na veiyalayalati vou e vakadeitaki ena noqu dra, ena vakadavei ena vukumudou.’” (Luke 22:19, 20) Eratou na kila vakacava na yapositolo na vosa qori?

3. Eratou kila vakacava na yapositolo na ibalebale ni vosa i Jisu me baleta na madrai kei na waini?

³ Ni ratou Jiu na yapositolo, eratou kila vinaka na nodra dau cabora na bete na manumanu me isoro vua na Kalou ena valenisoro e Jerusalemi. E dau cabori na isoro me rawati kina na veivakadonui i Jiova, ia vakalevu ga me dau cabori me vosoti kina na ivalavala ca. (Vunau 1:4; 22:17-29) E matata gona vei ratou na yapositolo na nona tukuna o Jisu ni yagona kei na nona dra ‘ena soli qai vakadavei ena vukudratou,’ e vakaibalebaletaka ni na cabora nona bula uasivi me isoro. Na isoro qori e uasivia na isoro manumanu.

4. Na cava e vakaibalebaletaka o Jisu ena nona tukuna: “Na bilo qo e vakaibalebaletaka na veiyalayalati vou e vakadeitaki ena noqu dra”?

⁴ Na cava e vakaibalebaletaka o Jisu ena nona tukuna: “Na bilo qo e vakaibalebaletaka na veiyalayalati vou e vakadeitaki ena noqu dra”? Eratou kila vinaka na yapositolo na parofisai ni veiyalayalati vou e volatukutukutaki ena Jeremaia 31:31-33. (Wilika.) E vakaibalebaletaka e keri o Jisu ni sa tauyavutaka e dua na veiyalayalati vou, ena sosomitaka na veiyalayalati a cakava o Jiova vei ira na Isireli ena Lawa a soli vei Mosese. Vakacava, e tautauvata na inaki ni rua na veiyalayalati qori?

5. Na cava era rawa ni rawata na Isireli ena veiyalayalati ni Lawa?

⁵ Io, e tautauvata na inaki ni rua na veiyalayalati qori. Ni tauyavutaka o Jiova na veiyalayalati ni Lawa, e tukuna kina vei ira na Isireli: “Kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na qai noqui yau talei, kai yau lailai na matanitu kecega; ni sa noqu ko vuravura taucoko: ia dou na matanitu bete vei au, kei na vanua tabu.” (Lako 19:5, 6) Na cava e kena ibalebale qori vei ira na Isireli?

NA MATABETE VAKATUI YALATAKI

6. Na cava ena vakayacora na veiyalayalati ni Lawa?

⁶ Era kila vinaka na Isireli na vosa “yalayala” se bubului, ni a cakava qori o Jiova vei Noa kei Eparama ena veigauna sa oti. (Vkte. 6:18; 9:8-17; 15:18; 17:1-9) E yalataka kina o Jiova vei Eparama ena lawa qori: ‘Ena kalougata na veimatanitu kece ga e vuravura ena nomu kawa.’ (Vkte. 22:18) E tauyavutaka na Lawa o Jiova me vakayacori kina na nona yalayala. Qori e rawa kina vei ira na Isireli mera ‘iyau talei i Jiova, qai yau lailai na matanitu kece.’ Na cava e kena inaki? Mera ‘matanitu bete i Jiova.’

7. Na cava e vakaibalebaletaka na matavosa “matanitu bete”?

⁷ Era kila vinaka na Isireli na duidui ni tui kei na bete. Ia e dua ga na turaga a lesia o Jiova ena gauna makawa me tui, me bete tale ga, qori o Melikiseteki. (Vkte. 14:18) Ena vuku gona ni veiyalayalati ni Lawa, e vinakata kina o Jiova mera “matanitu bete” na Isireli. E qai cavuti e muri ena iVolatabu ni o ira na digitaki qori era matabete vakatui, kena ibalebale nira tui era bete tale ga.​—1 Pita 2:9.

8. Na cava e nona itavi na bete e digitaka na Kalou?

⁸ Na tui e dodonu ga me veiliutaki. Ia vakacava na bete, na cava e nona itavi? E vakamacalataka qori na Iperiu 5:1, e tukuna: “Na bete levu kece e digitaki mai na keda maliwa, e lesi me veiqaravi vua na Kalou ena vukuda, me vakacabora na isolisoli kei na isoro ni ivalavala ca.” Koya gona, na bete e digitaka o Jiova e noda mata na tamata ivalavala ca vua, ena vakamamasu ena vukuda me vosoti kina na noda ivalavala ca ena vuku ni isoro e vakadonuya. E matataki Jiova tale ga na bete ena nona vakavulici keda ena lawa ni Kalou. (Vunau 10:8-11; Mala. 2:7) Ena sala qori e veivuke kina na bete meda veiyaloni tale kina kei na Kalou.

9. (a) Na cava mera cakava na Isireli mera rawa ni “matanitu bete”? (b) Na cava e lesi ira kina eso na Isireli o Jiova mera bete? (c) Na cava era sega kina ni “matanitu bete” na Isireli ena veiyalayalati ni Lawa?

⁹ Na veiyalayalati ni Lawa a rawa kina vei ira na Isireli mera matabete vakatui, ni na yaga tale ga qori ina “matanitu kecega.” Na inuinui totoka qo ena vinakati kina mera muria na ivakaro qo: “Kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala.” Vakacava e rawa nira ‘vakarorogo dina vei Jiova na Isireli’? Io e rawa, ia ena sega ni taucoko sara. (Roma 3:19, 20) Qori na vuna e lesia kina o Jiova eso mera matabete e Isireli. O ira na bete qori era sega ni tui, ia era na cabora na manumanu me isoro ni nodra ivalavala ca eso tale. (Vunau 4:1–6:7) E okati tale ga kina na nodra ivalavala ca. (Iper. 5:1-3; 8:3) E ciqoma o Jiova na nodra isoro, ia e sega ni bokoci taucoko na nodra cala na Isireli. Ena sega ni taucoko sara na nodra veiyaloni kei na Kalou na Isireli yalodina ena vuku ni nodra veiqaravi na bete era vakarurugi ena veiyalayalati ni lawa. E tukuna kina na yapositolo o Paula: “Ni sega ni kauta tani rawa na ivalavala ca na dra ni bulumakau tagane kei na dra ni me.” (Iper. 10:1-4) Nira sega ni muria na Isireli na Lawa, era mani cudruvi kina. (Kala. 3:10) Qori era sega kina ni matabete vakatui mera qaravi ira na tamata kece.

10. Na cava na inaki ni veiyalayalati ni Lawa?

¹⁰ E kena ibalebale qo nira na sega ni lewe ni “matanitu bete” na Isireli me vaka a yalataka o Jiova? Sega. Ke ra muria mai vu ni lomadra na Isireli na ivakaro, era rawa ni rawata qori. Ia ke ra okati tiko ga ena veiyalayalati ni Lawa, era na sega ni rawata. Baleta na cava? (Wilika Kalatia 3:19-25.) Na Lawa e taqomaka na sokalou savasava vei ira na muria ena yalodina. Era kila tale ga kina nira ivalavala ca, qai vinakati e dua na isoro e uasivia na isoro ena cabora na nodra bete levu. E vakarautaki tale ga na Lawa me tuberi ira vei Karisito se Mesaia, e kena ibalebale na “Lumuti.” Ia ni basika na Mesaia, ena tauyavutaka na veiyalayalati vou a tukuna tu mai o Jeremaia. O ira era vakabauti Karisito era sureti mera lewe ni veiyalayalati vou, era na lewe tale ga ni “matanitu bete.” Meda raica mada se yaco vakacava qo.

BASIKA NA MATABETE VAKATUI MAI NA VEIYALAYALATI VOU

11. A tauyavutaka vakacava o Jisu na matabete vakatui?

¹¹ Ena 29 S.K., a yaco o Jisu na kai Nasareci me Mesaia. Rauta ni yabaki 30, e yalataki koya me cakava na inaki i Jiova qai vakaraitaka qori ena nona papitaiso ena wai. E tukuna o Jiova me baleti koya, “Luvequ lomani,” qai lumuti koya ena yalo tabu, sega ni waiwai. (Maciu 3:13-17; Caka. 10:38) Na veilumuti qori e rawa kina vei Jisu me nodra Bete Levu na vakabauti koya, me nodra Tui tale ga ena gauna mai muri. (Iper. 1:8, 9; 5:5, 6) E tauyavutaka sara ga o Jisu na matabete dina vakatui.

12. Na cava e rawati ena isoro i Jisu?

¹² Ni Bete Levu o Jisu, na isoro cava ena cabora me kauta tani kina vakadua na nodra ivalavala ca na vakabauti koya? Na gauna e tauyavutaka kina na iVakananumi, e vakaraitaka sara ga e keri ni na cabora na nona bula uasivi me isoro. (Wilika Iperiu 9:11, 12.) Mai na gauna a papitaiso kina ena 29 S.K., e yalorawarawa na Bete Levu o Jisu me vakatovolei me yacova sara na nona mate, e levu tale ga na ka e vulica kina. (Iper. 4:15; 5:7-10) Ni vakaturi, e lesu i lomalagi me lai cabora vei Jiova na yaga ni nona isoro. (Iper. 9:24) Me tekivu ena gauna qori, e vakamamasu tiko o Jisu vei Jiova ena vukudra na vakabauta na isoro, qai vukei ira mera qaravi Jiova nira nuitaka na bula tawamudu. (Iper. 7:25) Na isoro tale ga qori e ivakadei ni veiyalayalati vou.​—Iper. 8:6; 9:15.

13. Na cava e yalataki tu vei ira na lewe ni veiyalayalati vou?

¹³ O ira era sureti mera lewe ni veiyalayalati vou e vinakati tale ga mera lumuti ena yalo tabu. (2 Kor. 1:21) Era okati kina na Jiu yalodina kei ira na kai veimatanitu. (Efeso 3:5, 6) Na cava e yalataki tu vei ira na lewe ni veiyalayalati vou? Ena bokoci vakadua na nodra ivalavala ca. E yalataka o Jiova: “Ni’u na bokoca na nodra caka cala, ia na nodrai valavala ca ka’u na sega ni nanuma tale.” (Jere. 31:34) Ni sa bokoci nodra ivalavala ca, sa rawa nira lewe ni “matanitu bete.” E tukuna vei ira na lotu vaKarisito lumuti o Pita: “O kemuni na ‘matatamata digitaki, na matabete vakatui, na matanitu savasava, na matatamata e taukena sara ga na Kalou, moni tukuna yani na lagilagi’ i koya e kacivi kemuni mai na butobuto ina nona rarama uasivi.” (1 Pita 2:9) Qori na ka a cavuta o Pita me baleta na ka a tukuna o Jiova vei ira na Isireli ena gauna e tauyavutaka kina na Lawa, qai vakaibalebaletaka qori vei ira na lotu vaKarisito ena veiyalayalati vou.​—Lako 19:5, 6.

VEIVAKALOUGATATAKI NA MATABETE VAKATUI

14. Era na veiqaravi e vei na matabete vakatui?

¹⁴ Era na veiqaravi e vei na lewe ni veiyalayalati vou? Era na veiqaravi e vuravura. Nira veiqaravi vakailawalawa vakabete, era matataki Jiova vei ira na kawatamata ena nodra ‘tukuna yani na nona lagilagi,’ ra qai vakarautaka na kakana vakayalo. (Maciu 24:45; 1 Pita 2:4, 5) Na gauna era mate kina ra qai vakaturi, era na veiliutaki mera tui qai bete kei Karisito mai lomalagi, mera cakava tale ga na itavi ruarua e okati kina. (Luke 22:29; 1 Pita 1:3-5; Vkta. 1:6) E vakadeitaka qori na yapositolo o Joni ena nona raivotu me baleti ira e levu na ka bula vakayalo era tu ena yasa ni itikotiko vakaturaga i Jiova e lomalagi. Era lagata na “sere vou” vua na “Lami”: “Nomuni dra tale ga oni voli ira kina na tamata me nona na Kalou mai na yavusa kece, na vosa kece, na matatamata kece, kei na matanitu kece, mera dua na matanitu, mera bete vua na noda Kalou, mera tui, mera liutaka na vuravura.” (Vkta. 5:8-10) Ena dua tale na raivotu, e tukuna kina o Joni me baleti ira na tui qo: “Era na bete ni Kalou kei Karisito, era na veiliutaki vakatui vata kei koya me duanaudolu na yabaki.” (Vkta. 20:6) O ira na tui qori, wili kina o Karisito era na lewe ni matabete vakatui, me na vakalougatataki kina na lewe i vuravura.

15, 16. Era na vakalougatataki vakacava na lewe i vuravura ena nodra veiqaravi na matabete vakatui?

¹⁵ Era na vakalougatataki vakacava na lewe i vuravura ena nodra veiqaravi na 144, 000? Ena Vakatakila wase 21 e vakatayaloyalotaki ira ena koro vakalomalagi o Jerusalemi Vou, e vakatokai me “wati ni Lami.” (Vkta. 21:9) E tukuni ena tikina e 2 ina 4: “Au raica tale ga na koro tabu, o Jerusalemi Vou, ni lako sobu mai vua na Kalou mai lomalagi, e ukucavu me vaka na yalewavou e uku me lako vei watina. Oti ya au rogoca sara e dua na domolevu mai na idabedabe vakaturaga ni kaya: ‘Raica! E sa tiko vei ira na tamata na vale ni Kalou, ena tiko vata kei ira o koya, era na nona tamata. Na Kalou sara ga ena tiko vata kei ira. Ena qusia tale ga na wainimata kece mai na matadra, sa na sega tale na mate, na lolosi, na tagiyaso, kei na mosi. Sa sega na veika e dau yaco e liu.’” Dua dina na veivakalougatataki totoka qori! Ena sega tale na tagi, rarawa, mosi se na lolosi e dau vakavuna o mate. Eda na uasivi kece, ena taucoko tale ga na noda veiyaloni kei na Kalou.

¹⁶ E tukuna na Vakatakila 22:1, 2 e levu tale na veivakalougatataki ena vakilai ena nodra veiqaravi na matabete vakatui. E tukuna: “E qai vakaraitaka vei au e dua na uciwai ni wai bula, e savasava me vaka na karisitala, e drodro mai na idabedabe vakaturaga ni Kalou kei na Lami, ena lomadonu ni kena gaunisala levu [na Jerusalemi Vou.] Era tubu ena yasa ni uciwai ruarua na kau ni bula e dau vua vakatinikarua ena dua na yabaki, e dau vua e veivula. Na drauna era vakabulai kina na veimatanitu.” E vakaraitaka na raivotu qori na sala ena vakabulai kina na “veimatanitu” se lewe i vuravura mai na ivalavala ca e vakavuna o Atama. Io, sa na ‘sega na ka e dau yaco e liu.’

VAKACAVARA NA MATABETE VAKATUI NONA ITAVI

17. Na itavi cava ena vakavavara na matabete vakatui?

¹⁷ Ni cava e 1,000 na yabaki na nodra veiqaravi na matabete vakatui, era na vukei ira na kawatamata mera uasivi. Me vaka ni Bete Levu, e Tui tale ga o Karisito, ena soli ira na kawatamata uasivi vei Jiova. (Wilika 1 Korinica 15:22-26.) Qori sa na vakacavari kina na itavi ni matabete vakatui.

18. Ni vakacavara nona itavi na matabete vakatui, na itavi cava tale ena lesi ira kina o Jiova?

¹⁸ Ni oti qori, na itavi cava tale ena lesi ira kina o Jiova? E sauma na Vakatakila 22:5: “Era na qai veiliutaki vakatui me tawamudu.” Era na liutaki cei? E sega ni vakamatatataka qori na iVolatabu. Ia nira bula tawamate rawa, e savasava tale ga na ivakarau ni nodra bula, kei na levu ni ka era kila ena nodra dau vukei ira na kawatamata ivalavala ca, ena yaga vakalevu qori ena nodra itavi vakatui mera vakayacora kina na inaki i Jiova me tawamudu.

19. Na cava ena vakananumi vei keda nida tiko ena iVakananumi?

¹⁹ Nida vakananuma na mate i Jisu ena Lotulevu, ika5 ni Epereli, 2012, ena vakananumi tale vei keda eso na ivakavuvuli vakaivolatabu eda sa veivosakitaka mai. O ira na ivovo ni lumuti era se tiko e vuravura era na vakayagataka na madrai sega ni vakaleveni kei na waini damudamu, me vakaraitaka nira sa lewe ni veiyalayalati vou. Na ivakatakarakara ni isoro i Karisito ena uqeti ira mera nanuma tiko na nodra itavi kei na nodra ilesilesi ena vakayacori na inaki ni Kalou me tawamudu. Noda tiko ena siga bibi qo, e vakaraitaka noda vakavinavinakataka na nona vakarautaka na Kalou o Jiova na matabete vakatui me rawa nida vakalougatataki kina.

[iYaloyalo ena tabana e 29]

Ena vakalougatataki na lewe i vuravura ena nodra veiqaravi na matabete vakatui