Me Dei Nomu Vakabauta na Matanitu ni Kalou
“Na vakabauta oya noda vakadeitaka e lomada ni na yaco dina na ka eda nuitaka.”—IPER. 11:1.
1, 2. (a) Na yavu cava meda vakabauta dei kina ni na vakayacora na Matanitu ni Kalou na inaki ni Kalou me baleta na kawatamata? (b) Me vaka e tukuni ena Efeso 2:12, ena vukei keda vakacava na noda kila na veiyalayalati? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)
EDA dau vunautaka vakalevu na iVakadinadina i Jiova ni na vakaotia noda leqa na Matanitu ni Kalou. Eda gumatua kina ni vukei ira na wekada mera kila na ka dina vakaivolatabu qori. E vakacegui keda tale ga na noda nuitaka na ka ena vakayacora na Matanitu ni Kalou. Vakacava e dei tu nomu vakabauta ni dua dina na matanitu na Matanitu ni Kalou, ena vakayacora tale ga na kena inaki? Na yavu cava me dei kina noda vakabauta na Matanitu ni Kalou?—Iper. 11:1
2 E tauyavutaka sara ga na Kalou Kaukaua Duadua na Matanitu vakaMesaia me vakayacora na nona inaki me baleti keda na nona ibulibuli. E tiko na yavu dei ni Matanitu ni Kalou, oya ni o Jiova duadua ga e dodonu me veiliutaki. Na tiki bibi ni Matanitu qo oya na kena tui, ira na veiliutaki, kei na vanua era na lewa e sa vakadeitaki kece tu ena veiyalayalati. Ena dei na veiyalayalati qo ni rau vakaitavi kina na Kalou kei na Luvena o Jisu Karisito. Eda na kila vinaka na sala ena vakayacora kina na Kalou na nona inaki nida vakasamataka na veiyalayalati kece qori, ena vukei keda tale ga meda kila na vuna e dei kina na ituvatuva qo.—Wilika Efeso 2:12.
3. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo kei na kena e tarava?
3 E vakamacalataki ena iVolatabu e ono na veiyalayalati lelevu me baleta na Matanitu vakaMesaia ena ruku ni veiliutaki i Karisito Jisu. E okati kina na (1) veiyalayalati kei Eparama, (2) veiyalayalati ni Lawa, (3) veiyalayalati kei Tevita, (4) veiyalayalati me dua na bete me vakataki Melikiseteki, (5) veiyalayalati vou kei na (6) veiyalayalati ni Matanitu. Meda dikeva mada se yaga vakacava ina Matanitu ni Kalou na veiyalayalati kece qo, e yaga tale ga vakacava ina vakayacori ni inaki ni Kalou me baleti keda.—Raica na kato “Sala ena Vakayacora Kina na Kalou Nona iNaki.”
VAKAMACALATAKI ENA VEIYALAYALATI NA SALA ENA VAKAYACORI KINA NA INAKI NI KALOU
4. Na ivakaro cava i Jiova me baleta na kawatamata e vakamacalataki ena Vakatekivu?
4 Ni vakarautaka oti na vuravura totoka qo na Kalou me bula kina na tamata, e qai cavuta e tolu na ivakaro me baleti keda: Kena imatai, ena bulia na tamata na Kalou me ucui koya. Kena ikarua, me vakatetea na tamata na Parataisi e vuravura qai vakasinaiti vuravura na nodra kawa yalododonu. Kena ikatolu, e vakatabui vua na tamata me kana mai na kau e kilai kina na ka vinaka kei na ka ca. (Vkte. 1:26, 28; 2:16, 17) Sega tale ni dua na ka e vinakati. Ni buli oti na tamata, ena vakayacori na inaki ni Kalou ke muri mada ga e rua na ivakaro a cavuta. Ia na cava e vakayacori kina eso na veiyalayalati?
5, 6. (a) E saga vakacava o Setani me tarova na inaki ni Kalou? (b) Na cava e cakava o Jiova ena veivorati i Setani mai Iteni?
5 Ena ca ni loma i Setani na Tevoro, e monataka me kua ni vakayacori na inaki ni Kalou. E vakayacora qo ni vakasamataka tiko ga na ivakaro e dodonu sara ga me tokona, na ivakaro e dodonu meda talairawarawa kina na kawatamata. E temaka na imatai ni yalewa o Ivi me talaidredre ina ivakaro me baleta na vunikau ena kilai kina na ka vinaka kei na ka ca. (Vkte. 3:1-5; Vkta. 12:9) Ena sala qori e vorata kina o Setani na dodonu e tu vua na Kalou me liutaki ira nona ibulibuli. Sa qai tukuna e muri o Setani ni ca na inaki ni noda yalodina na dauveiqaravi ni Kalou.—Jope 1:9-11; 2:4, 5.
6 Na cava ena cakava o Jiova ena veivorati i Setani mai Iteni? E rawa ni vakarusai ratou me oti kina nodratou talaidredre. Ia ena sega ni vakayacori kina na inaki ni Kalou, me roboti vuravura na kawa i Atama kei Ivi era talairawarawa. E mani sega ni vakarusai ratou ena gauna vata qori na Dauveibuli vuku, e tukuna ga vei ratou e dua na parofisai vakatubuqoroqoro, na vosa ni yalayala mai Iteni. Qori me vakadeitaka ni na yaco dina na veika e yalataka.—Wilika Vakatekivu 3:15.
7. Na cava e tukuni ena vosa ni yalayala mai Iteni me baleta na gata kei na nona kawa?
7 E vakamacalataka o Jiova ena vosa ni yalayala mai Iteni ni na totogitaki na gata kei na nona kawa, oya o Setani kei ira kece na tokoni koya mera vorata na dodonu ni nona veiliutaki. E solia na Kalou dina na lewa vua na kawa ni yalewa vakalomalagi me vakarusai Setani. Koya gona, e vakamatatataki ena vosa ni yalayala qori ni na vakarusai vakadua o koya e monataka na talaidredre mai Iteni kei na revurevu ni veika e vakayacora. E vakamacalataka tale ga na sala ena vakayacori kina.
8. Eda na kila vakacava na yalewa kei na nona kawa?
8 O cei sara mada na kawa ni yalewa? E dodonu me kabula vakayalo na kawa ni yalewa. Ena qaqia na ulu ni gata na kawa qo me “vakawabokotaki” kina na kabula vakayalo o Setani na Tevoro. (Iper. 2:14) Kena ibalebale ena kabula vakayalo tale ga na yalewa e vakasucuma na kawa. Ena rauta ni 4,000 na yabaki ni yalayala oti o Jiova mai Iteni, e tubu sara na iwiliwili ni kawa ni gata, e sega ga ni kilai se o cei na yalewa kei na nona kawa. Ena yasana adua, e vakayacora o Jiova e vica na veiyalayalati ena rawa ni kilai kina se o cei na kawa qori. E vakadeitaka tale ga vei ira nona dauveiqaravi ni kawa qo ena vakaotia kina na Kalou na leqa levu e mai tara tu na kawatamata.
KILAI NA KAWA ENA DUA NA VOSA NI YALAYALA
9. Na cava na veiyalayalati kei Eparama, e qai vakayacori ena gauna cava?
9 Ni oti e 2,000 na yabaki mai na gauna e cudruvi kina o Setani, e tukuna o Jiova vua na peteriaki o Eparama me biuta nona vanua o Uri e Mesopotemia, me lako ina vanua o Kenani. (Caka. 7:2, 3) E kaya vua o Jiova: “Mo lako tani e na nomu vanua, ka biuti ira na wekamu, kei na vale nei tamamu, ka lako ki na vanua ka’u na vakatakila vei iko: ia ka’u na vakayacori iko mo matanitu levu, ia ka’u na vakalougatataki iko, ka vakarogorogoya na yacamu; ia ko na vu ni veivakalougatataki: ia ka’u na vakalougatataki ira era vosa vakalougatataki iko, ka cudruvi koya sa rukaki iko; ena kalougata talega e na vukumu na veimataqali kecega e vuravura.” (Vkte. 12:1-3) Qo na imatai ni itukutuku me baleta na veiyalayalati kei Eparama, na nodrau veiyalayalati o Jiova kei Eparama. E sega ga ni kilai na gauna e vosa ni yalayala kina o Jiova vei Eparama. Ia e qai vakayacori na yalayala qori ena 1943 B.G.V., ni biuti Karana o Eparama me takosova na Uciwai na Uferetisi, ni sa yabaki 75.
10. (a) E vakaraitaka vakacava o Eparama ni dei nona vakabauta na vosa ni yalayala ni Kalou? (b) Na itukutuku cava me baleta na kawa ni yalewa e qai vakatakila vakamalua o Jiova?
10 Vakavica nona cavuta o Jiova vei Eparama na nona yalayala, e vakamatatataka tale ga. (Vkte. 13:15-17; 17:1-8, 16) E vakaraitaka o Eparama ni dei nona vakabauta na vosa ni yalayala ni Kalou ena nona lomasoli me cabora na luvena lomani, e vakadeitaka tale kina na Kalou nona veiyalayalati ena dua tale na yalayala. (Wilika Vakatekivu 22:15-18; Iperiu 11:17, 18.) Ni vakayacori oti na veiyalayalati kei Eparama, e qai vakatakila vakamalua o Jiova na itukutuku bibi eso me baleta na kawa ni yalewa. Ena basika ena iyatukawa i Eparama na kawa qo, ena lewe levu sara, ena tui, ena vakarusa na meca kece, era na kalougata kina e levu tale.
Vakaraitaka o Eparama ni dei nona vakabauta na vosa ni yalayala ni Kalou (Raica na parakaravu 10)
11, 12. E vakamacalataka vakacava na iVolatabu na ikarua ni kena vakayacori na veiyalayalati kei Eparama? Na cava eda vulica kina?
11 E vakayacori taumada na veiyalayalati kei Eparama ena gauna era taukena kina na Vanua Yalataki na nona kawa, e vakaraitaka tale ga na iVolatabu ni na vakayacori vakayalo. (Kala. 4:22-25) E vakamacalataka o Paula ena veiuqeti ni yalo tabu na ikarua ni kena vakayacori na veiyalayalati qo, oya ni imatai ni wase ni kawa i Eparama o Karisito, ia na kena ikarua o ira na lewe 144,000 na lotu vaKarisito lumuti. (Kala. 3:16, 29; Vkta. 5:9, 10; 14:1, 4) Na yalewa e vakasucuma na kawa o “Jerusalemi mai cake,” oya na isoqosoqo vakalomalagi ni Kalou, era lewena na ibulibuli vakayalo yalodina. (Kala. 4:26, 31) Me vaka e yalataki ena veiyalayalati kei Eparama, ena vakalougatataki keda na kawatamata na kawa ni yalewa.
12 Na veiyalayalati kei Eparama e dusia na Tui kei ira era na veiliutaki vata kei koya ena Matanitu ni Kalou, e yavutaki tale ga kina na Matanitu vakalomalagi. (Iper. 6:13-18) Ena vakacava na dede ni veiyalayalati qo? E tukuni ena Vakatekivu 17:7 ni “veiyalayalati e tawa mudu.” Ena dei tiko na veiyalayalati qo me yacova ni vakarusai ira na meca ni Kalou na Matanitu vakaMesaia, era na vakalougatataki tale ga kina na vuvale kece e vuravura. (1 Kor. 15:23-26) O ira na bula e vuravura ena gauna qori, era na vakalougatataki tawamudu. E laurai ena veiyalayalati ni Kalou kei Eparama ni na yaco dina ga na inaki i Jiova mera “vakatawai vuravura” na tamata yalododonu!—Vkte. 1:28.
VEIYALAYALATI E VAKADEITAKA NI TAWAMUDU NA MATANITU NI KALOU
13, 14. Na cava e vakadeitaki me baleta na veiliutaki ni Mesaia ena veiyalayalati kei Tevita?
13 Na vosa ni yalayala mai Iteni kei na veiyalayalati kei Eparama, e vakadeitaka ni yavutaki na dodonu ni veiliutaki i Jiova ena nona ivakatagedegede dodonu. E laurai qori ena ivakarau ni veiliutaki ni Matanitu vakaMesaia. (Same 89:14) Vakacava ena vakacacani na veiliutaki ni matanitu vakaMesaia qai vakarusai? E vakadeitaki ena dua tale na veiyalayalati ni na sega ni yaco qori.
14 Vakasamataka mada na veika e yalataka o Jiova vei Tui Tevita e Isireli makawa ena veiyalayalati kei Tevita. (Wilika 2 Samuela 7:12, 16.) E veiyalayalati o Jiova kei Tevita ni se tui tiko e Jerusalemi, e yalataka vua ni na lako mai ena nona iyatukawa na Mesaia. (Luke 1:30-33) E tomana o Jiova ni dua na kawa i Tevita e “dodonu me nona” na idabedabe vakaturaga ni Matanitu vakaMesaia. (Isik. 21:25-27) Ena ‘vakataudeitaki me sega sara ni mudu’ na veiliutaki vakatui i Tevita ena vuku i Jisu. Ena “sega sara ni mudu” na kawa i Tevita, ‘ena tu ga me vaka na matanisiga na nona itikotiko vakaturaga.’ (Same 89:34-37) Ena sega sara ga ni vakacacani na veiliutaki vakaMesaia, ena dei me tawamudu na veika ena vakayacora!
VEIYALAYALATI ME DUA NA BETE
15-17. Ena veiyalayalati me dua na bete vakataki Melikiseteki, na itavi cava tale ena qarava na kawa? Na vuna?
15 Na veiyalayalati kei Eparama kei na veiyalayalati kei Tevita e vakadeitaka vei keda ni na veiliutaki vakatui na kawa ni yalewa. Ia e tiko tale na ka e vinakati mera vakalougatataki kina na lewe ni veimatanitu. Mera vakalougatataki dina, ena vinakati mera sereki mai na ivalavala ca mera lewe ni vuvale i Jiova. Me rawati qori ena vinakati me bete tale ga na kawa. E tuvanaka tale na Dauveibuli vuku e dua na ituvatuva oya na veiyalayalati me dua na bete vakataki Melikiseteki.
16 E tukuna o Jiova vei Tui Tevita ni na veiyalayalati kei Jisu ena rua na inaki qo: me ‘tiko ena ligaimatau ni Kalou’ me vakamalumalumutaki ira mada na kena meca, qai “bete tawamudu me vaka nai lesilesi i Melikiseteki.” (Wilika Same 110:1, 2, 4.) Na cava me ‘vaka kina na ilesilesi i Melikiseteki’? Ni bera nira taukena na kawa i Eparama na Vanua Yalataki, a “bete ni Kalou” o Melikiseteki na Tui Salemi. (Iper. 7:1-3) E lesi koya kina o Jiova. O koya duadua ga e vakamacalataki ena iVolatabu vakaIperiu ni tui, e bete. Me vaka ni sega ni cavuti e dua na kena isosomi se me liu vua, e rawa gona ni tukuni ni “bete tawamudu” o koya.
17 E lesi Jisu tale ga me bete o Jiova ena veiyalayalati rau cakava ya, mani “bete tawamudu me vakataki Melikiseteki.” (Iper. 5:4-6) E vakaraitaka vakamatata ni lesi koya o Jiova me liutaka na Matanitu vakaMesaia me vakayacora na inaki taumada ni Kalou me baleti keda na kawatamata ena vuravura.
YAVUTAKI ENA VEIYALAYALATI NA MATANITU
18, 19. (a) Na cava eda vulica ena veiyalayalati eda veivosakitaka mai me baleta na Matanitu ni Kalou? (b) Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga e tarava?
18 Eda sa raica mai ni tokona na Matanitu vakaMesaia na veiyalayalati, e yavutaki tale ga kina na ituvatuva ni Matanitu ni Kalou. Na vosa ni yalayala mai Iteni e vakadeitaka ni na vakayacora o Jiova nona inaki me baleta na vuravura kei na kawatamata ni vakayagataka na kawa ni yalewa. O cei mada na kawa, na itavi cava ena qarava? Ena vakamatatataki qori ena veiyalayalati kei Eparama.
19 E vakamacalataki ena veiyalayalati kei Tevita na iyatukawa ena basika kina na imatai ni wase ni kawa, qai liutaka na vuravura me vakilai tawamudu na kena yaga. Na veiyalayalati me dua na bete vakataki Melikiseteki e yavu ni nodra veiqaravi vakabete na kawa. Ena sega ni qarava duadua o Jisu noda vukei na kawatamata meda uasivi. Era lumuti tale ga eso mera tui, mera bete. Era na lako mai vei? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga e tarava.