A ka Tuùn À?

Nùwalɔ Jwifu lɛ tɔn tɛ ka zɔ́n bɔ Jezu gbɛ́ nǔ xwíxwlé?

SƆGBE kpo Mɔyizi Sɛ́n ɔ kpo ɔ, nǔ xwíxwlé lɛ ɖó tɛn e jɛxa ye é. É ɖò mɔ̌ có, nǔ xwíxwlé wá huzu nǔwiwa gbè bǐ gbè tɔn ɖé ɖò gbɛzán mɛ e nɔ gbɛ̀ ɖò Jezu hwenu lɛ é tɔn mɛ, bɔ ye nɔ xwlé nǔ dó xó yetɔn lɛ bǐ jí bonu mɛ lɛ ni mɔ tɛn dó kú dó nǔ e ɖɔ wɛ ye ɖè é jí ganji. Linlin yetɔn wɛ nyí ɖɔ mɔ̌ wiwa na zɔ́n bɔ è na ɖeji dó xó e mɛɖé ɖɔ é wu, amɔ̌, azɔn wè wɛ Jezu gbɛ́ nǔ mɔhun. É nyɔ́ wà ɔ, é ɖɔ: “Enyi xó mitɔn nyí ‘ɛɛn’ hǔn, ni nyí ‘ɛɛn’, é ka nyí ‘eeǒ’ hǔn, ni nyí ‘eeǒ’.”​—Mat. 5:33-37; 23:16-22.

Sɔgbe xá Theological Dictionary of the New Testament ɔ, “linlin e Jwifu lɛ ɖó, bo na xwlé nǔ dó dó zǒgbe xó ɖebǔ e ye ɖɔ lɛ é jí é” syɛn tawun; è sixu mɔ ɖò akpáxwé Talmud tɔn ɖěɖee xlɛ́ nǔ xwíxwlé e è sixu kpɔ́n dó mɔ nǔ xwíxwlé e è na wà nǔ sɔgbe xá dandan lɛ é kpo ee è ma na wà nǔ sɔgbe xá dandan ǎ lɛ é kpo mɛ.

Jezu ɖokponɔ wɛ gbɛ́ nǔwiwa mɔhun lɛ ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenuxó-wlantɔ́ Jwifu Flavious Josephus ɖɔ dó gbɛ̌ta Jwifu lɛ tɔn ɖé wu ɖɔ: “Ye nɔ nyì alɔ nú nǔ xwíxwlé, bo nɔ lin ɖɔ é nyla hú adingban ɖiɖó, ɖó ye nɔ ɖɔ ɖɔ nú nyikɔ Mawu tɔn jɛn mɛɖé na xwlé cobɔ è na ɖi xó tɔn hǔn, adingbannɔ wɛ mɛ enɛ ɔ ko nyí.” Silaki ví ee nyí ɖokpo ɖò nùwlanwlan Jwifu lɛ tɔn e Mawu ma sɔ́ dó ayi mɛ nú mɛ ǎ lɛ é mɛ é ɖɔ xó mɔhun (23:11): “Mɛ e nɔ ɖò [nǔ xwlé] wɛ hwebǐnu é nɔ dó asá sɛ́n hwɛhwɛ.” Enɛ wu ɔ, Jezu gbɛ́ bo ɖɔ mɛɖé ni ma sɔ́ nǔ xwíxwlé dó mɔ nǔ vlɛkɛsɛ́ɛ ɖé na ó. Nú mǐ nɔ ɖɔ nugbǒ hwebǐnu ɔ, é sɔ́ na byɔ ɖɔ mǐ ni nɔ xwlé nǔ cobonu è na ɖi xó mǐtɔn lɛ ǎ.