Alɔdlɛ́ndónǔ Kplé Gbɛzán kpó sinsɛnzɔ́ kpó tɔn sín azɔ̌wéma tɔn lɛ́
2-8 MAI
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 1 SAMUWƐ́LI 27-29
“Wlɛnwín e Davídi zán dó fun ahwan é”
it-1 71
AkHíci
Hwenu e Davídi ɖo hinhɔn nú Sawúlu wɛ é ɔ, azɔn we wɛ é yi ba bibɛtɛn ɖo fí e axɔ́sú Akíci kp’acɛ gbɔn é. Azɔn nukɔntɔn ɔ, hwenu e Davídi ɖ’ayi wú ɖɔ mɛ lɛ́ lin ɖɔ kɛntɔ́ ɖé wɛ nú émí é ɔ, é vlɛ́ nǔwanǔmɔnɔ, káká bɔ Akíci lin ɖɔ gɔgɔnɔ e ma sixú wa nǔɖé nú mɛ ǎ é ɖé wɛ n’i bó jó e dó b’ɛ yi. (1Sa 21:11-16; Ðɛ 34:1; 56:1) Azɔn wegɔ́ ɔ, Davídi kpó súnnu ahwanfuntɔ́ 600 kpó, gɔ́ nú xwédo yětɔn wɛ yi, bɔ Akíci ná gbe yě ɖɔ yě ní nɔ Siklági. Ðo xwe ɖokpó sun ɛnɛ e Davídi bló ɖo fínɛ́ lɛ́ é hwenu ɔ, Akíci nɔ vɛdó ɖɔ toxo Judáa tɔn lɛ́ wɛ Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó nɔ yí tɔ́n ahwan sín, loɔ, Gɛcúunu lɛ́ɛ, Giizíti lɛ́ɛ, kpó Amalɛ́ki ví lɛ́ kpó sín toxo wɛ yě nɔ yí gba bó nɔ bɛ́ nǔ yětɔn lɛ́. (1Sa 27:1-12) Ayi wínníwínní e Davídi zán é w’azɔ̌ sɔmɔ̌ bɔ hwenu e Filisitɛ́ɛn lɛ́ sɔ́ nǔ bó ná yí tɔ́n ahwan axɔ́sú Sawúlu é ɔ, Akíci sɔ́ ɛ bɔ é ná nɔ nya xɛ ɖo jǐ tɔn. Gǔdo gúdo bǐ, hwenu e “gǎn Filisitɛ́ɛn lɛ́ tɔn lɛ́” zyán va d’é jí ɖɔ Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó kún ná xwedó émí ó é jɛ́n Akíci wá byɔ́ yě ɖɔ yě n’i lɛ́ kɔ yi Siklági. (1Sa 28:2; 29:1-11) Hwenu e Davídi wá húzú axɔ́sú bó tɔ́n ahwan Gati é ɔ, é cí ɖɔ è kún hu Akíci ó ɖɔhun. É kpo ɖo gbɛ hwenu e Salomɔ́ɔ jɛ acɛ kpa jí é.—1Ax 2:39-41.
Dɔ̌nkpɛvú lɛ́ mi: nɛ̌ mi ka sixú bló gbɔn bɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ná nɔ ɖeji dó mi wú?
8 Mǐ ní ɖɔ xó dó wǔvɛ́ ɖěvo e Davídi mɔ é jí. È sɔ́ ami dó ɖe Davídi b’ɛ ná nyí axɔ́sú gúdo é ɔ, é lɛ́ nɔ te nú xwe mɔ̌kpán cóbó wá jɛ acɛ kpa jí ɖo Judáa. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Ðo avla énɛ́ mɛ ɔ, étɛ́ ka d’alɔ ɛ, b’ɛ ɖó suúlu bó nɔ te? É lɔn nú awakanmɛkúmɛ wa nǔ dó wǔ tɔn ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é sɔ́ ayi ɖó nǔ e é sixú wa é jí. Hwenu e Davídi ɖo hinhɔn wɛ gbɔn gbějagběja ɖo Filisitɛ́ɛn lɛ́ yikúngban jí é ɔ, é zán ali énɛ́ e hun n’i é dó fun ahwan xá kɛntɔ́ Izlayɛ́li ví lɛ́ tɔn lɛ́. Mɔ̌ e é wa é zɔ́n bɔ é nya xɛ ɖo dogbó ayǐkúngban Judáa tɔn lɛ́ tɔn jí.—1 Sam. 27:1-12.
it-2 255 akpá. 6
Adingban
Nǔgbó wɛ ɖɔ Biblu dó adingban nyanya ɖíɖó sín sɛ́n, amɔ̌, énɛ́ xlɛ́ ɖɔ dandan wɛ è ɖó ná ɖe xó jɔ xó lɛ́ gba nú mɛ ɖěɖěe ma ɖó acɛ bó ná tuun yě ǎ lɛ́ é ǎ. Jezu ɖe wě xá mɛ ɖɔ: “Nǔ e nyí nǔ mímɛ́ ɔ, mi ma sɔ́ jó nú cukú lɛ́ ó; yě táá wá húzú kpan nukɔn mi, bó wɔ mi ɖu. Mi ma ka bɛ́ jɛ̌ ɖagbe ɖagbe mitɔn lɛ́ nyi dó nukɔn nú han lɛ́ ó; yě táá wá sɔ́ afɔ dó gbídí ná.” (Mt 7:6) Énɛ́ wú wɛ ɖo ninɔmɛ ɖé lɛ́ mɛ ɔ, Jezu ma nɔ ɖe nǔ lɛ́ bǐ gba alǒ ná xósin tlɔlɔ nú nǔkanbyɔ́ ɖé lɛ́ hwenu e mɔ̌ wiwa sixú dɔn tagba ɖěvo e è sixú ko nyi alɔ ná lɛ́ é wá é ǎ. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Jn 7:3-10) É ɖo wɛn ɖɔ mǐ sixú ɖɔ ɖɔ nǔ ɖokpó ɔ wɛ Ablaxámu, Izáki, Hlaxábu kpó Elizée kpó wa bó ma ɖɔ lěe nǔ lɛ́ ɖe gbɔn é tlɔlɔ ǎ, alǒ ɖe ɖě kpo nú mɛ ɖěɖěe ma nyí Jehovah sɛntɔ́ ǎ lɛ́ é.—Bǐ 12:10-19; wěmata 20; 26:1-10; Jo 2:1-6; Ja 2:25; 2Ki 6:11-23.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w10 1/1 20 akpá. 5-6
Mɛkúkú lɛ́ ka sixú d’alɔ mɛ e ɖo gbɛ lɛ́ é a?
Lin tamɛ dó nǔ élɔ́ jí. Biblu ɖɔ ɖɔ ényí mɛɖé kú ɔ, é nɔ “lɛ́ kɔ yi kɔ́ glɔ́, bɔ “linnáwa [tɔn] lɛ́ ná fó ɖó fínɛ́.” (Ðɛhan 146:4) Sawúlu kpó Samuwɛ́li kpó bǐ wɛ tuun ɖɔ Mawu dó sɛ́n ɖɔ è ní ma kan amɔɛ ó. Nǔ e wú ɖ’ayǐ ɔ, Sawúlu nɔ nukɔn tɔ́ntlɔ́ngbɔ́n bɔ è ɖe mɛ e nɔ kan nǔ lɛ́ é sín to ɔ mɛ é nɛ́!—Levíi lɛ́ 19:31.
Lin tamɛ dó xó ɔ jí kpɛɖé. Nú gbɛ wɛ Samuwɛ́li gbejínɔtɔ́ ɔ ɖe ɖo yɛswí mɛ ɔ, é ka ná yí gbe bó ɖɔ xó xá Sawúlu gbɔn amɔɛkantɔ́ ɖé jí bó ná dó gba sɛ́n Mawu tɔn wɛ a? Jehovah ko gbɛ́ ɖɔ émí kún ná ɖɔ xó xá Sawúlu ó. Bɔ din ɔ, amɔɛkantɔ́ ɖé wɛ ná hɛn Mawu Nǔbǐwúkpétɔ́ ɔ ɖɔ é ná ɖɔ xó xá Sawúlu gbɔn Samuwɛ́li e ko kú é jí a? Gbeɖé kpɔ́n. É ɖo wɛn ɖɔ “Samuwɛ́li” énɛ́ kún nyí gbeyíɖɔ Mawu tɔn gbejínɔtɔ́ ɔ ɖo ali ɖěbǔ nu ó. Gbigbɔ nyanya ɖé wɛ wa nǔ cí Samuwɛ́li mɛkúkú ɔ ɖɔhun.
9-15 MAI
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 1 SAMUWƐ́LI 30-31
“Nǎ akɔ́nkpinkpan hwiɖée ɖó a gán jɛ Jehovah Mawu towe wú wútu”
w06 1/8 28 akpá. 12
Nɔ ɖi xɛsi nú Jehovah bá dó ɖó awǎjijɛ!
12 Ényí nǔ nyanya kɛ́ɖɛ́ wɛ xɛsi e Davídi nɔ ɖi nú Jehovah é zɔ́n bɔ é gɔn wiwa ǎ. É lɛ́ ná ɛ hlɔ̌nhlɔ́n bɔ é site dó nǔ jí bó wa nǔ kpó nǔnywɛ́ kpó ɖo ninɔmɛ vɛ́ wǔ lɛ́ mɛ. Nú xwe ɖokpó sun ɛnɛ ɔ, Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó hɔn nú Sawúlu bó yi ba bibɛtɛn ɖo Siklági, ɖo Filisitɛ́ɛn lɛ́ sín tomɛ. (1 Samuwɛ́li 27:5-7) Gbe ɖokpó ɔ, Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó ɖo toxo ɔ mɛ ǎ, bɔ Amalɛ́ki ví lɛ́ byɔ́ toxo ɔ mɛ bó dó toxo ɔ zo, lobo bɛ́ asi yětɔn lɛ́, vǐ yětɔn lɛ́, kpó kanlin yětɔn lɛ́ kpó yi. Ée Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó lɛ́ kɔ wá bó mɔ nǔ e jɛ é ɔ, yě wlí avǐ bó ya káká. Bléwún kpowun ɔ, avǐ ɔ húzú xomɛsin ɖaxó, bɔ Davídi sín mɛ lɛ́ ɖɔ émí ná nyi awǐnnyaglo dó hu i. Nukún myá Davídi ɖésú có, é kpo ɖo nukúnɖíɖó ɖó wɛ. (Nǔnywɛ́xó 24:10) Xɛsi e é nɔ ɖi nú Jehovah é sísɛ́ ɛ, bɔ é ba alixlɛ́mɛ ɖo gɔ̌n tɔn, bó “kpan akɔ́n, ɖó é gán jɛ Mawu Mavɔmavɔ, Mawu tɔn wú” wútu. Kpó alɔdó Mawu tɔn kpó ɔ, Davídi kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó ɖu ɖo Amalɛ́ki ví lɛ́ jí, bó lɛ́ yí nǔ yětɔn e Amalɛ́ki ví lɛ́ ko bɛ́ ɖ’ayǐ lɛ́ é bǐ.—1 Samuwɛ́li 30:1-20.
w12 15/4 30 akpá. 14
Jehovah nɔ nya xɛ ɖo mǐ jí bónú mǐ ná mɔ hwlɛngán
14 Davídi ɖí xwi xá ninɔmɛ e zɔ́n bɔ nukún myá ɛ lɛ́ é gěgé ɖo gbɛzán tɔn mɛ. (1 Sam. 30:3-6) Nǔ e Mawu sɔ́ d’ayi mɛ n’i b’ɛ wlán lɛ́ é xlɛ́ ɖɔ Jehovah tuun lěe nǔ cí n’i é. (Xa Ðɛhan 34:19; 56:9.) Mawu nɔ tuun lěe nǔ nɔ cí nú mǐ lɔmɔ̌ é. Ényí “ayi [mǐtɔn] gbadó” alǒ “nǔ jɛ akɔ́n jí” nú mǐ ɔ, é nɔ sɛkpɔ́ mǐ. Énɛ́ kɔ́kɔ́ɖɔ́kɔ́ sixú dó gbɔ nú mǐ, lěe é dó gbɔ nú Davídi gbɔn é ɖɔhun. É ji han ɖɔ: “Un ná hun xomɛ bó j’awǎ ɖó xomɛnyínyɔ́ towe wú, ɖó a mɔ ya e ji wɛ un ɖe é, a tuun adǎn e ɖo gbigbo mì wɛ é.” (Ðɛh. 31:8) Amɔ̌, Jehovah nɔ wa nǔ zɛ ayi ɖíɖó nukún myámyá mǐtɔn lɛ́ wú. É nɔ dó gbɔ nú mǐ bó nɔ lɛ́ ná akɔ́nkpinkpan mǐ dó nɔ gǔdo nú mǐ. Lěe é nɔ wa mɔ̌ gbɔn é ɖokpó wɛ nyí gbɔn kplé Klisánwun tɔn lɛ́ gblamɛ.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w05 15/3 24 akpá. 8
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Samuwɛ́li nukɔntɔn ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
30:23, 24. Gbeta énɛ́, éé jínjɔ́n Kɛ́nsísɔ́ 31:27 jí é ɖe xlɛ́ ɖɔ mɛ ɖěɖěe nɔ nɔ gǔdo nú azɔ̌ e è nɔ wa ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é xɔ akwɛ́ nú Jehovah. Énɛ́ wú ɔ, ényí nǔ ɖěbǔ wɛ mǐ nɔ wa hǔn, mi nú mǐ ní nɔ ‘wa kpódó ayixa mǐtɔn bǐ kpán, Aklúnɔ wa azɔ̌ ná wɛ mǐ ɖe ɖɔhun; é nyí gbɛtɔ́ lɛ́ wa ná wɛ mǐ ɖe ǎ.’—Kolósinu lɛ́ 3:23.
16-22 MAI
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 1-3
“Étɛ́ lɛ́ ‘Nǔwamɛhan Gǎ tɔn’ ɔ ka kplɔ́n mǐ?”
w00 15/6 13 akpá. 9
Mi nɔ wlí yɛ̌yi nú mɛ ɖěɖěe è ná acɛ bɔ yě ɖó acɛ dó mi nu lɛ́ é
9 Linkpɔ́n ka vún blá Davídi hwenu e é ɖo ninɔmɛ vɛ́ wǔ lɛ́ mɛ gbɔn din wɛ é wɛ a? É sú xó ylɔ́ Jehovah kpó avǐ kpó bó ɖɔ: “Dǎkaxotɔ́ ɖé lɛ́ ɖo kú ce ba wɛ.” (Ðɛhan 54:5) É ɖɔ nǔ e ɖo ayi tɔn mɛ é nú Jehovah bó ɖɔ: “Mawu ce, hwlɛ̌n mì ɖo kɛntɔ́ ce lɛ́ sí. . . . Gǎnhúnǔtɔ́ lɛ́ ɖo gbě ce blá wɛ, un ka wa nǔɖé nyi do ǎ, un ka hu hwɛ ɖé ǎ. Un wa nǔɖé nyi do ǎ; yě ká ɖo wezun jí ja; yě sɔ́ nǔ bó ná tɔ́n ahwan mì, Mawu Mavɔmavɔ, fɔ́n bó wá káká gɔ̌n ce bó wá dó alɔ mì.” (Ðɛhan 59:2-5) A ka ko gbɔn ninɔmɛ mɔ̌hun mɛ kpɔ́n a? A wa nǔ ɖěbǔ nú mɛ e ɖo tɛn acɛkpikpa tɔn ɖé mɛ é ǎ có, é ka ɖo dindɔn we gbɔn ninɔmɛ vɛ́ wǔ ɖé mɛ wɛ? Davídi gɔn sísí ɖe xlɛ́ Sawúlu ǎ. Hwenu e Sawúlu kú é ɔ, é j’awǎ ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é kpa nǔwamɛhan élɔ́: “Hwenu e Sawúlu kpó Jonatáan kpó ɖo gbɛ ɔ, yě yí wǎn nú yěɖée ɖésú. . . . Yě yá alɔ hú gangan, yě kpan akɔ́n hú kinnikínní. Vǐ nyɔ̌nu Izlayɛ́li tɔn lɛ́ e mi, mi ví Sawúlu.” (2 Samuwɛ́li 1:23, 24) Sawúlu tlɛ xo dǎká Davídi wú có, Davídi ɖó sísí jɔ sísí nú mɛ e Jehovah sɔ́ é. Kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé wɛ énɛ́ nyí!
w12 15/4 10 akpá. 8
Kpaɖuɖu: Wuntun hwenu lɛ́ tɔn baɖabaɖa ɖé!
8 Biblu lɛ́ ɖɔ xó dó mɛ ɖěɖěe nɔ gbejí lɛ́ é gěgé wú. Mi nú mǐ ní ɖɔ xó dó yě mɛ we wú, bá kpɔ́n nǔ e yě sixú kplɔ́n mǐ é. Mǐ ní bɛ́ kpó nya e nɔ gbejí nú Davídi é ɖé kpó. Jonatáan, vǐ súnnu ɖaxó axɔ́sú Sawúlu tɔn, wɛ ɖó ná ɖu axɔ́súzinkpo Izlayɛ́li tɔn sín gǔ bɔ dó Sawúlu wú. Amɔ̌, Davídi wɛ Jehovah sɔ́ b’ɛ ná nyí axɔ́sú e ná bɔ d’é wú é. Jonatáan ɖó sísí nú jlǒ Mawu tɔn. É hwanwǔ Davídi ǎ, é ka lɛ́ sɔ́ ɛ dó mɔ agbahwlɛnxámɛtɔ́ ɖé ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, “Davídi sín nǔ jɛ Jonatáan . . . tɔn jí” bɔ é d’akpá n’i ɖɔ émí ná nɔ gbejí n’i. É tlɛ ná Davídi ahwanwu tɔn lɛ́, hwǐ tɔn, gǎ tɔn, kpó gǒjíblánú tɔn kpó, mɔ̌ mɛ ɔ, é wlí yɛ̌yi e jɛxá axɔ́sú é n’i. (1 Sam. 18:1-4) Jonatáan wa nǔ e wú é kpé é bǐ dó “dó wǔsyɛ́n lanmɛ” nú Davídi, káká bó tlɛ sɔ́ gbɛ tɔn ɖ’axɔ́ nú dó jɛ hun dó jǐ tɔn ɖo Sawúlu nukɔn. Jonatáan ɖɔ nú Davídi kpó gbejíninɔ kpó ɖɔ: “A nǎ ɖu axɔ́sú ɖo Izlayɛ́li, bɔ nyɛ ná bɔ dó wǔ we, bó ná nɔ glɔ́ towe.” (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) É kpácá mǐ ǎ ɖɔ hwenu e Jonatáan kú é ɔ, Davídi ji nǔwamɛhan ɖé dó ɖe aluwɛ kpó wǎn é yí n’i é kpó xlɛ́.—2 Sam. 1:17, 26.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 928 akpá. 7
Nɔví
È nɔ lɛ́ zán xókwín “nɔví” dó dó gesí mɛ ɖěɖěe nǔɖé dɔn yě kplé bɔ yě ɖo nǔ ɖokpó ɔ gbé nya wɛ ɖo kpaa mɛ wɛ lɛ́ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, axɔ́sú Tíi tɔn Ilámu ylɔ́ axɔ́sú Salomɔ́ɔ ɖɔ nɔví, é ka nyí ɖɔ axɔ́sú sín tɛnmɛ ɖokpó ɔ e yě mɛ we lɛ́ ɖe é kɛ́ɖɛ́ wú wɛ é ɖɔ mɔ̌ ǎ, loɔ, é sixú ko nyí ɖó yě mɛ we lɛ́ ɖo nǔ ɖokpó ɔ lɛ́ gbé nya wɛ, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é ná sɛ́ atín kpó nǔ ɖěvo ɖěɖěe é ná zán dó gbá tɛ́npli ɔ ná lɛ́ é kpó dó è, bɔ Salomɔ́ɔ lɔ ná sɛ́ nǔɖuɖu dó Ilamu wútu wɛ. (1Ax 9:13; 5:15-26) Davídi wlán ɖɔ: “Nɔví nɔví lɛ́ ɖó gbe kpɔ́ ɔ, é nɔ́ nyɔ́, é nɔ́ víví mɛ nya!” Énɛ́ xlɛ́ ɖɔ nɔví nɔví lɛ́ nyí hun ɖokpó ɔ mɛví kɛ́ɖɛ́ kpowun kún ko kpé bónú fífá kpó bǔninɔ kpó ní nɔ tɛ́ntin yětɔn ó. (Ðɛ 133:1) Ðésú lɔ ɔ, wǎn e Davídi kpó Jonatáan kpó yí nú yěɖée é, kpó nǔ ɖokpó ɔ lɛ́ e gbé nya wɛ yě mɛ we lɛ́ ɖe ɖo kpɔ́ é kpó wɛ sísɛ́ Davídi bɔ é ylɔ́ Jonatáan ɖɔ nɔví tɔn; é nyí kan kplá dó kan wú xwédo tɔn wú wɛ ǎ. (2Sa 1:26) È nɔ ylɔ́ xɔ́ntɔn xɔ́ntɔn e ɖó jijɔ ɖokpó ɔ, bɔ nǔ ɖokpó ɔ nɔ lɛ́ jló yě lɛ́ é ɖɔ nɔví nɔví, é ná bo tlɛ́ nyí nǔ nyanya lɛ́ wɛ ɔ nɛ́.—Nǔx 18:9.
23-29 MAI
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 4-6
w05 15/5 17 akpá. 8
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Samuwɛ́li wegɔ́ ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
6:1-7. Linlin ɖagbe wɛ sísɛ́ Davídi b’ɛ wa nǔ có, tɛ́n e é tɛ́nkpɔ́n bá sɛ tɛn nú Akɔjijɛgbá ɔ kpó kɛkɛ́ví kpó é gba sɛ́n Mawu tɔn. Énɛ́ ka tɔ́n kɔ dó ɖagbe mɛ ǎ. (Tíntɔ́n 25:13, 14; Kɛ́nsísɔ́ 4:15, 19; 7:7-9) Alɔ e Wúza lɔ ɖó Akɔjijɛgbá ɔ wú é xlɛ́ ɖɔ linlin ɖagbe lɛ́ ɖíɖó kún nɔ húzú nǔ e Mawu byɔ́ ɖo mɛ sí lɛ́ é ó.
w05 1/2 27 akpá. 20
Jehovah nɔ wa nǔ e sɔgbe é hwebǐnu
20 Flín ɖɔ Wúza ɖó ná ko tuun Sɛ́n ɔ ganjí. Nú Akɔjijɛgbá ɔ ɖo fí ɖé ɔ, é nɔ xlɛ́ ɖɔ Jehovah lɔ ɖo fínɛ́. Sɛ́n ɔ ɖɔ tlɔlɔ ɖɔ mɛ ɖěbǔ e è ma ná gbe tɔn ǎ é kún ɖó ná ɖ’alɔ wú ó, bó lɛ́ gb’akpá nú mɛ ɖɔ kúhwɛ wɛ è ná ɖó nú mɛ ɖěɖěe ná gba sɛ́n énɛ́ lɛ́ é. (Kɛ́nsísɔ́ 4:18-20; 7:89) Énɛ́ wú ɔ, è ɖó ná sɔ́ nukún kpɛví dó kpɔ́n tɛnsisɛ nú gbǎ mímɛ́ énɛ́ ǎ. É cí ɖɔ Levíi ví ɖé wɛ nú Wúza, hǔn, é ɖó ná ko tuun Sɛ́n ɔ (é ná bó ma nyí vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ǎ ɔ nɛ́). Gɔ́ ná ɔ, xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, tɔ́ tɔn xwé wɛ è sɔ́ Akɔjijɛgbá ɔ ɖó bónú é ná dó nɔ ayijayǐ mɛ. (1 Samuwɛ́li 6:20–7:1) Akɔjijɛgbá ɔ nɔ fínɛ́ nú xwe 70 mɔ̌, káká jɛ hwenu e Davídi wá gbeta ɔ kɔn bá sɛ tɛn ná é. Hǔn é cí ɖɔ sín vǔhwenu ɖokpóo wɛ Wúza ko tuun sɛ́n e ɖɔ nǔ dó Akɔjijɛgbá ɔ wú lɛ́ é.
w05 1/2 27 akpá. 21
Jehovah nɔ wa nǔ e sɔgbe é hwebǐnu
21 Lěe è ko ɖɔ gbɔn wa yi é ɔ, Jehovah kpé wú bó nɔ tuun nǔ e ɖo ayi mɛtɔn mɛ lɛ́ é. É ɖo wɛn ɖɔ é ná ko mɔ ɖɔ jlǒ cejɛ́nnábí tɔn ɖé lɛ́ wɛ sísɛ́ Wúza bɔ é wa nǔ; Xó tɔn ɖɔ nǔ ɖěɖěe sísɛ́ ɛ b’ɛ wa nǔ gbɔn mɔ̌ lɛ́ é tlɔlɔ ǎ có, é ka ylɔ́ nǔ e é wa é ɖɔ ‘suɖunú.’ Goyítɔ́ e nɔ ba ná wa nǔ zɛ acɛ e é ɖó é wú é ɖé wɛ nú Wúza vlafo a? (Nǔnywɛ́xó 11:2) Akɔjijɛgbá ɔ, éé ko nɔ nǔglɔ́ ɖo xwé tɔn gbé ɖ’ayǐ é kunkun ɖo agbawungba din wɛ ka zɔ́n bɔ é zé ta a? (Nǔnywɛ́xó 8:13) Nǔɖiɖi jɛ́n hwe d’é sɔmɔ̌ káká bɔ é lin ɖɔ alɔ Jehovah tɔn hwe sɔmɔ̌, bó kún sixú hɛn gbǎ e sɔ́ afɔ Tɔn ɖó te é ɖó te b’ɛ ná gɔn ayǐ jɛ a? Ðěbǔ wɛ é ná bó nyí gbɔn ɔ, mǐ sixú kú d’é jí ɖɔ nǔ e sɔgbe é wɛ Jehovah wa. É ɖo wɛn ɖɔ é ná ko mɔ nǔɖé ɖo Wúza sín ayi mɛ bɔ é byɔ́ ɖɔ é ní dɔn tó n’i tɛn tɔn mɛ tɛn tɔn mɛ.—Nǔnywɛ́xó 21:2.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w96 1/4 29 akpá. 1
Nɔ zlɔ́n agban towe lɛ́ dó Jehovah jí hwebǐnu
Ðó axɔ́sú ɖé wɛ nú Davídi wútu ɔ, é lɔ ɖó ná hɛn agban ɔ ɖě. Lěe é wa nǔ gbɔn é xlɛ́ ɖɔ ɖo ninɔmɛ vɛ́ wǔ lɛ́ mɛ ɔ, mɛ ɖěɖěe tlɛ ɖó kancícá ɖagbe ɖé xá Jehovah é sixú nɔ ma wa nǔ lěe yě ɖó ná wa gbɔn é hweɖélɛ́nu. Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, Davídi sin xomɛ. Énɛ́ gúdo ɔ, xɛsi jɛ ɖiɖi i jí. (2 Samuwɛ́li 6:8, 9) Ji e é nɔ ɖe dó Jehovah wú é gbɔn tɛ́nkpɔ́n mɛ b’ɛ vɛ́ jlɛ́. Ninɔmɛ e mɛ é cí ɖɔ é kún zlɔ́n agban tɔn lɛ́ dó Jehovah jí ó, bó gɔn gbeɖiɖe tɔn lɛ́ xwedó é ɖokpó wɛ nyí élɔ́. Nǔ nɔ nyí mɔ̌ nú mǐ lɔ hweɖélɛ́nu vlafo a? Ényí mǐ ɖo tagba lɛ́ mɔ wɛ ɖó mǐ wɔn ya nú alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn lɛ́ wútu ɔ, mǐ nɔ sɔ́ kplá kɔ n’i hweɖélɛ́nu ǎ cé?—Nǔnywɛ́xó 19:3.
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
w05 1/10 23-24 akpá. 14-15
14 Ée mǐ ná ɖo acéjí é ɔ, étɛ́ mǐ ka sixú ɖó nukún? Wěma Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn ɖɔ lěe linlin Mawu tɔn ná jɛnu gbɔn é ɖěbɔdóɖěwú. Ényí mǐ nɔ wa nǔ sɔgbe xá nǔ e é ɖɔ lɛ́ é ɔ, mǐ ná xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖo acéjí. Nǔɖɔɖayǐ ɔ tínmɛ nǔ ɖěɖěe ná jɛ ɖo ‘Aklúnɔ sín azǎn gbe’ lɛ́ é nyi wɛn; azǎn énɛ́ bɛ́ hwenu e è sɔ́ Klísu dó axɔ́súzinkpo jí ɖo jǐxwé ɖo 1914 é. (Nǔɖexlɛ́mɛ 1:10) Nǔɖexlɛ́mɛ ɖɔ wɛnsagun ɖé xó bɔ è zɔ́n azɔ̌ ɛ ɖɔ é ní jlá “wɛn ɖagbe mavɔmavɔ” ɖé. É ɖo jlǎjlá wɛ kpó gbe lélé kpó ɖɔ: “Mi ɖó sísí [alǒ ɖi xɛsi] nú Mawu, bó kpa susu n’i! Ðó hwenu e é ná ɖɔ hwɛ xá gbɛtɔ́ lɛ́ dó ɔ su.” (Nǔɖexlɛ́mɛ 14:6, 7) Táan kléwún ɖé wɛ “hwenu” hwɛɖiɖɔ tɔn énɛ́ ná nɔ ayǐ ná; hwenu e Mawu ná ɖɔ hwɛ xá gbɛtɔ́ lɛ́ bɔ nǔɖɔɖayǐ ɔ ɖɔ é kpó hwenu e é ná jɛnu é kpó bǐ wɛ ɖo táan énɛ́ mɛ. Táan énɛ́ mɛ wɛ mǐ ɖo gbɛ nɔ ɖe wɛ din.
15 Din ɔ, cóbɔ hwɛɖiɖɔ ɔ ná wá vivɔnu ɔ, è dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ bó ɖɔ: “Mi ɖi xɛsi nú Mawu, bó kpa susu n’i!” Étɛ́ énɛ́ ka ná byɔ́? Xɛsi e ɖo jlɛ̌ jí é ɖiɖi nú Mawu ɖó ná sísɛ́ mǐ bɔ mǐ ná gbɛ́ wǎn nú nǔnyanyawiwa. (Nǔnywɛ́xó 8:13) Ényí mǐ nɔ wlí yɛ̌yi nú Mawu ɔ, mǐ ná ɖótó è kpó sísí ɖaxó kpó. Mǐ ná lɔn bónú nǔ ɖěbǔ ná ján tɛn nú mǐ bónú mǐ ná gɔn Xó tɔn Biblu ɔ xa ɖo gbesisɔmɛ ǎ. Mǐ ná sɔ́ nukún kpɛví dó kpɔ́n wě e é ɖe xá mǐ ɖɔ mǐ ní nɔ yi kplé Klisánwun tɔn lɛ́ é ǎ. (Eblée lɛ́ 10:24, 25) Mǐ ná wlíbo nú wǔ e è jɔ mǐ ɖɔ mǐ ní jlá wɛn ɖagbe Axɔ́súɖuto Mɛsíya ɔ tɔn é, bó ná wa mɔ̌ kpó kanɖódónǔwú kpó. Mǐ ná ɖeji dó Jehovah wú hwebǐnu, kpó ayi mǐtɔn bǐ kpó. (Ðɛhan 62:9) Ðó mǐ tuun ɖɔ Jehovah wɛ nyí Nǔbǐwúkpétɔ́ wɛ̌kɛ́ ɔ tɔn wútu ɔ, mǐ nɔ hwíhwɛ́ mǐɖée dó glɔ̌ tɔn bó nɔ yí gbe ɖɔ é wɛ nyí Nǔbǐwúkpétɔ́ gbɛ mǐtɔn tɔn dó wlí yɛ̌yi n’i. A ka nɔ ɖi xɛsi nú Mawu nǔgbó bó nɔ kpa susu n’i ɖo ali énɛ́ lɛ́ bǐ nu a?
KLISANWUN GBƐ ZINZÁN
A ka nɔ kanbyɔ́ gbe bǐ gbe ɖɔ “Fí tɛ́ Jehovah ka ɖe?” a jí a?
jr 125-126 akpá. 23-24
23 Gɔ́ nú ɖɛ vívɛ́ xixo sɛ́ dó Jehovah dó ba alixlɛ́mɛ tɔn ɔ, mǐ ɖó ná kpo ɖo nǔ kplɔ́n wɛ mǐɖésúnɔ. Ali tají e nu mǐ sixú tuun jlǒ Jehovah tɔn ɖe é ɖokpó nɛ́. Ðo ali énɛ́ nu ɔ, mǐ ɖó nǔ gěgé hú Jelemíi. Mǐ ɖó Biblu ɔ blěbú tɔn. Jelemíi, éé gbigbɔ mímɛ́ d’alɔ ɛ b’ɛ ba do nú nǔ syɛ́nsyɛ́n dó wlán tan e ɖɔ xó dó nǔ e é wa lɛ́ é wú é ɖ’ayǐ nú mǐ é ɖɔhun ɔ, mi sixú ba do nú nǔ ɖo Xó Mawu tɔn mɛ bó ba alixlɛ́mɛ Mawu tɔn gbɔn kinkanbyɔ́ ɖɔ “Fí tɛ́ Jehovah ka ɖe?” gblamɛ. Gbɔn jlǒ tɔn kplɔ́nkplɔ́n gblamɛ ɔ, mi nɔ ɖeji dó wǔ tɔn, bɔ é ɖo wɛn ɖɔ mi ná cí “atín e è tun ɖó tɔsisa tó, bɔ é nyi ɖɔ dó tɔ ɔ mɛ é ɖɔhun.”—Xa Jelemíi 17:5-8.
24 Ée a ná ɖo Mawuxówéma ɔ xa wɛ, bó ná ɖo tamɛ lin d’é jí wɛ é ɔ, dǒ gǎn bó mɔ nǔ jɛ nǔ e Jehovah jló ɖɔ a ní wa ɖo ninɔmɛ vovo lɛ́ mɛ lɛ́ é wú. A sixú ba nǔgbódodó ɖěɖěe a jló ná flín, bó ná nɔ zán ɖo gbɛ zínzán towe gbe bǐ gbe tɔn mɛ lɛ́ é. Nú a ɖo tan hwexónu tɔn lɛ́, gbeɖiɖe kpó nǔgbódodó kpó Mawu tɔn lɛ́, gɔ́ nú nǔnywɛ́xó e ɖo Biblu mɛ lɛ́ é xa wɛ ɔ, nɔ lin tamɛ dó lěe nǔ énɛ́ lɛ́ ɖó ná d’alɔ we ɖo gbeta e kɔn a nɔ wá gbe bǐ gbe lɛ́ é kɔn gbɔn é jí. Gbɔn Xó Jehovah tɔn e è wlán ɖ’ayǐ é gblamɛ ɔ, é sixú ná sinkɔn nú nǔ e a kanbyɔ́ bó ɖɔ “Fí tɛ́ Jehovah ka ɖe?” é, bɔ a ná ɖí xwi xá ninɔmɛ e tlɛ vɛ́ wǔ lɛ́ é. Bóyá Biblu sixú d’alɔ we bɔ a ná mɔ nukúnnú jɛ “nǔ e ɖo hwlǎhwlá bɔ a ma tuun ǎ lɛ́” é mɛ.—Jel. 33:3.
KLISANWUN GBƐ ZINZÁN
Hwenu e adla j’ayǐ é: afɔɖiɖe ɖěɖěe sixú hwlɛ́n gbɛ lɛ́ é
g17.5 4
Sɔ́ nǔ ɖ’ayǐ nú ajijimɛnú lɛ́. Ényí adla j’ayǐ ɔ, kuláan, sin, alǒkan kpó tɛnsisɛnú lɛ́ kpó sixú hán. Ényí a ɖó mɔ̌to hǔn, tɛ́n kpɔ́n bónú ami e kpo ɖ’é mɛ é ní nɔ zɛ vlɔ̌ wú hwebǐnu. Nǔɖuɖu, sin kpó sáki ajijimɛnú lɛ́ tɔn kpó ní nɔ lɛ́ ɖo así we hwebǐnu.
Hwenu e adla j’ayǐ é: afɔɖiɖe ɖěɖěe sixú hwlɛ́n gbɛ lɛ́ é
g17.5 6
Tutomɛ ɖěɖěe nɔ kpé nukún dó adlaxó lɛ́ wú lɛ́ é nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú xwédo lɛ́ ɖɔ yě ní nɔ sɔ́ nǔ nú dandannú lɛ́ ɖ’ayǐ, lobo nɔ vɔ́ yě jlaɖó xwemɛ xwemɛ. É ɖo wɛn ɖɔ hudó lɛ́ kpó ninɔmɛ lɛ́ kpó nɔ gbɔn vo sín xá ɖé mɛ jɛ ɖěvo mɛ. Énɛ́ wú ɔ, sɛkpɔ́ tutomɛ ɖěɖěe nɔ kpé nukún dó ajijimɛ sín nǔ lɛ́ wú ɖo xá towe mɛ é, bá mɔ alixlɛ́mɛ ɖěɖěe a sixú zán ɖo fínɛ́ lɛ́ é.
Ðo kpaa mɛ ɔ, è byɔ́ ɖɔ é hwe bǐ ɔ, mɛ ɖokpó ɖokpó ní sɔ́ nǔ nú sin lǐtli 11 mɔ̌, bó hɛn nǔɖuɖu e è sɔ́ ɔ, é ná yi nu tlolo, bó ma nɔ yá wǔ gblé ǎ, bɔ è sixú ɖu nú azǎn atɔn é dó mɛɖée jí.
Gɔ́ ná ɔ, xwédo ɖé lɛ́ nɔ sɔ́ nǔ nú nǔ lěhun lɛ́ dó sáki ajijimɛnú lɛ́ tɔn yětɔn mɛ:
▪ Zan, cokoto kpó awu kpó e nɔ glɔ́n yǒzo é kpó afɔkpa e syɛ́n lɛ́ é kpó
▪ Tɔ́ci, hladíó e nɔ zán pílu alǒ batelíi é
▪ Sáki kpɛví e mɛ nǔ e sín hudó è ná yá wǔ ɖó lɛ́ é ɖe é kpó fle e è ná kwín dó byɔ́ alɔdó é kpó
▪ Nǔ ɖu gannú lɛ́, nǔ e è nɔ dó hun nǔ lɛ́ é, jivǐ e nɔ ɖó azɔ̌wanú ɖěvo lɛ́ é kpó blikée kpó
▪ Nǔ e è nɔ cyɔ́n dó awɔntín nu é, nǔtlɛnú e è nɔ zán dó sú ali dó sin é, kpó bǎci e è nɔ dó bló goxɔ ná é kpó
▪ Numɛklɔ́nú, aɖǐ, wǔsúnsúnnú, kpó wěma e è nɔ hɛn yi afɔjí é kpó
▪ Nǔ e è nɔ zán dó kpé nukún dó vǐyɛyɛ̌ lɛ́ wú é kpó nǔ e ɖo tají nú mɛxómɔ, alǒ wɔ̌nɖowǔnánɔ lɛ́ é kpó
▪ Sáki e mɛ atínkɛ́n e ɖo dandan lɛ́ é ɖe é, wěma e jí è wlán atínkɛ́n e è ɖó ná zán lɛ́ é dó é, kpó wěma tají ɖěvo lɛ́ kpó
▪ Alǒkankɛ́n mɛ e è ná ylɔ́ ɖo ajijimɛ lɛ́ é tɔn, fí e è ná kplé ɖe ɖo xá ɔ mɛ lɛ́ é kpó ɖiɖe to tɔn e dó gesí xá ɔ é ɖé kpó
▪ Káti e è nɔ dó yí kwɛ ná é kpó akwɛ́ e ko ɖo alɔ mɛ é kpó
▪ Cávi xɔ lɛ́ tɔn kpó mɔ̌to lɛ́ tɔn kpó we we
▪ Wěma, klɛnyɔ́sɔ, kpó ayihúndanú yɔkpɔ́vú lɛ́ tɔn kpó
▪ Biblu
30 MAI–5 JUIN
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 7-8
“Jehovah jɛ akɔ ɖé xá Davídi”
w10 1/4 20 akpá. 3
“Vǐ towe lɛ́ wɛ ná nɔ ɖu axɔ́sú ɖě jɛ ɖě gúdo káká sɔ́yi”
Jlǒ e Davídi ɖó dó nǔjɔnǔ mɛ é byɔ́ lanmɛ nú Jehovah. Bónú Jehovah ná dó ɖe xlɛ́ ɖɔ sɔ́ e Davídi sɔ́ éɖée bǐ jó n’i é su nukún émítɔn mɛ, kpó sɔgbe xá nǔ e nǔɖɔɖayǐ lɛ́ ɖɔ é kpó ɔ, Jehovah jɛ akɔ ɖé xá ɛ bó ɖɔ ɖɔ émí ná sɔ́ mɛɖé ɖo kúnkan axɔ́sú Davídi tɔn mɛ bɔ é ná ɖu axɔ́sú káká sɔ́yi. Mawu gbɔn Natáan jí bó dó akpá bǔnɔ élɔ́ n’i: “A gosín axɔ́súzinkpo jí ɔ, vǐ towe lɛ́ wɛ ná nɔ ɖu axɔ́sú ɖě jɛ ɖě gúdo káká sɔ́yi, ɖó nǔɖé ná yí axɔ́súɖuɖu ɔ sín xwédo towe mɛ ǎ.” (Wěmafɔ 16) Mɛ̌ ka nyí Gǔɖutɔ́ tɛgbɛ tɔn akɔjijɛ énɛ́ tɔn, Éé ná ɖu axɔ́sú káká sɔ́yi é?—Ðɛhan 89:21, 30, 35-37.
w10 1/4 20 akpá. 4
“Vǐ towe lɛ́ wɛ ná nɔ ɖu axɔ́sú ɖě jɛ ɖě gúdo káká sɔ́yi”
Kúnkan Davídi tɔn mɛ wɛ Jezu Nazalɛ́tinu ɔ jɔ ɖe. Hwenu e wɛnsagun ɖé ɖo jiji Jezu tɔn sín wɛn dó wɛ é ɔ, é ɖɔ: “Aklúnɔ Mawu ná sɔ́ ɛ ɖó tɔ́ tɔn Davídi sín axɔ́súzinkpo jí. É ná ɖu axɔ́sú ɖo Izlayɛ́li ví lɛ́ nu káká sɔ́yi, bɔ axɔ́súɖuɖu tɔn ná vɔ gbeɖé ǎ.” (Luki 1:32, 33) Hǔn, Jezu Klísu jí wɛ akɔ e Jehovah jɛ xá Davídi é jɛ dó. Énɛ́ wú ɔ, akpá bǔnɔ e Mawu dó ɖɔ Jezu ná ɖu axɔ́sú é wú wɛ é ɖó acɛ ɔ bó ná ɖu axɔ́sú káká sɔ́yi, ényí ɖó gbɛtɔ́ lɛ́ wɛ sɔ́ ɛ wútu wɛ ǎ. Mǐ ka ɖó ná flín ɖɔ akpá Mawu tɔn lɛ́ kún nɔ gblá gbeɖé ó.—Ezayíi 55:10, 11.
w14 15/10 10 akpá. 14
Ðǒ nǔɖiɖi e lí dǒ é nú Axɔ́súɖuto ɔ
14 Lin tamɛ dó akpá e Jehovah dó nú Davídi, axɔ́sú Izlayɛ́li hwexónu tɔn ɔ é jí. Akpá énɛ́ wɛ è nɔ ylɔ́ ɖɔ akɔjijɛ Davídi tɔn. (Xa 2 Samuwɛ́li 7:12, 16.) Jehovah jɛ akɔ énɛ́ xá Davídi hwenu e é ɖo acɛ kpa wɛ ɖo Jeluzalɛ́mu é. É d’akpá n’i ɖɔ kúnkan tɔn mɛ wɛ Mɛsíya ɔ ná jɔ ɖe. (Luk. 1:30-33) Mɔ̌ mɛ ɔ, Jehovah lɛ́ tá wěziza dó xwédo e mɛ kún ɔ ná gosín é jí, bó ɖɔ gǔɖutɔ́ Davídi tɔn ɖé ná ɖó acɛ ɖo sɛ́n linu bó ná jínjɔ́n Axɔ́súɖuto Mɛsíya ɔ tɔn jí. (Ezek. 21:30-32) Gbɔn Jezu jí ɔ, “nǔɖé ná yí axɔ́súɖuɖu ɔ sín xwédo” Davídi tɔn mɛ gbeɖé ǎ. Kúnkan Davídi tɔn “ná kpo kún gbeɖé ǎ; nú hwe vɛ́ ko sixú nɔ tɔ́n ɔ, axɔ́súzinkpo tɔn ná ɖo te tɛgbɛ.” (Ðɛh. 89: 35-38) Acɛkpikpa Mɛsíya tɔn ɔ ná nyí acɛkpikpa nyanya kpɔ́n gbeɖé ǎ, bɔ nǔ e é ná wa lɛ́ é ná nɔ ayǐ káká sɔ́yi!
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 623 akpá. 2
Azǎn gǔdo gúdo tɔn lɛ́
Nǔɖɔɖayǐ Baláamu tɔn. Cóbɔ Izlayɛ́li ví lɛ́ ná yi Akpádídó yíkúngban ɔ jí ɔ, gbeyíɖɔ Baláamu ɖɔ nú axɔ́sú Mɔwábu tɔn Baláki ɖɔ: “Wǎ má ɖɔ nǔ e togun élɔ́ [Izlayɛ́li] ná wa xá togun towe ɖo sɔgúdo ɔ nú we. . . . Sunví ɖokpó tɔ́n ɖo Jakɔ́bu kúnkan lɛ́ mɛ. Axɔ́sú ɖaxó ɖokpó tɔ́n ɖo Izlayɛ́li togun ɔ tɛ́ntin. É zin gǎnkpogɛ tɔn dó tókpá nú Mɔwábunu lɛ́. É dó gǎnkpogɛ tɔn dó ta nú Sɛ́ti ví lɛ́.” (Kɛ́ 24:14-17) Azɔn nukɔntɔn e nǔɖɔɖayǐ énɛ́ jɛnu é ɔ, mɛ e “sunví” ɔ nɔ te ná é wɛ nyí axɔ́sú Davídi, éé ɖu ɖo Mɔwábunu lɛ́ jí é. (2Sa 8:2) Énɛ́ wú ɔ, é ɖo wɛn ɖɔ “sɔgúdo” e nǔɖɔɖayǐ énɛ́ jɛ jijɛnu jí é wɛ nyí hwenu e Davídi húzú axɔ́sú é. Ðó Davídi nyí yɛ Jezu e ná wá húzú Axɔ́sú Mɛsíya ɔ é wútu ɔ, nǔɖɔɖayǐ ɔ ná jɛ dó Jezu lɔmɔ̌ jí hwenu e é ná ɖu ɖo kɛntɔ́ tɔn lɛ́ jí é.—Eza 9:6; Ðɛ 2:8, 9.
6-12 JUIN
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 9-10
“Davídi ɖe xomɛnyínyɔ́ xlɛ́”
w06 15/6 14 akpá. 6
Ɛɛn, a sixú mɔ awǎjijɛ
Davídi wlán ɖɔ: “Nǔ nyɔ́ nú mɛ e nɔ kpɔ́n wamamɔnɔ jí é.” É ɖɔ gɔ́ ná ɖɔ: “Adǎngbomɛzán gbe ɔ, Mawu Mavɔmavɔ nɔ hwlɛ́n ɛ gán. Mawu Mavɔmavɔ nɔ cyɔ́n alɔ jǐ tɔn; é nɔ hɛn ɛ ɖó gbɛ. Nǔ nɔ nyɔ́ n’i ɖo ayǐkúngban jí fí; é nɔ jó e nú kɛntɔ́ tɔn lɛ́, bɔ yě nɔ zé e dó wa nǔ e jló yě ɔ ná ǎ.” (Ðɛhan 41:2, 3) Yɛ̌yi e Davídi wlí nú Mɛfibáalu, xɔ́ntɔn tɔn vívɛ́ Jonatáan ví sékúnɔ ɔ, kpó wǎnyíyí kpó é nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe lěe è ná wa nǔ xá lelenɔ lɛ́ gbɔn é tɔn ɖé.—2 Samuwɛ́li 9:1-13.
w05 15/5 17 akpá. 12
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Samuwɛ́li wegɔ́ ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
9:1, 6, 7. Davídi ɖe akpá e é dó é. Mǐ lɔ ɖó ná nɔ dó gǎn bó ná nɔ wa nǔ sɔgbe xá nǔ e mǐ ɖɔ é.
w02 15/2 14 akpá. 10
Yě dɛ ɖo wun e ɖo lanmɛ nú yě lɛ́ é nu
10 Ðo xwe ɖé lɛ́ gúdo ɔ, axɔ́sú Davídi flín wǎn ɖaxó e é yí nú Jonatáan é, bó ɖe xomɛnyínyɔ́ xlɛ́ Mɛfibáalu. Davídi jó ayǐkúngban Sawúlu tɔn lɛ́ bǐ n’i, bó byɔ́ Siva, mɛsɛntɔ́ Sawúlu tɔn ɖɔ é n’i kpé nukún dó yě wú. Davídi lɛ́ ɖɔ nú Mɛfibáalu ɖɔ: “A . . . ná nɔ lɛ́ ɖu nǔ xá mì tɛgbɛ.” (2 Samuwɛ́li 9:6-10) É ɖo wɛn ɖɔ xomɛ e Davídi nyɔ́ dó Mɛfibáalu wú é ná ko dó gbɔ n’i tawun, bó lɛ́ d’alɔ ɛ bɔ é sɔ́ ná se wǔvɛ́ sɔmɔ̌ ɖó wɔ̌n e ɖo wǔ tɔn é wú ǎ. Nǔ énɛ́ kplɔ́n nǔ mɛ tawun! Mǐ lɔ ɖó ná nɔ nyɔ́ xomɛ dó mɛ ɖěɖěe ɖo didɛ wɛ ɖo wun e ɖo agbaza mɛ nú yě é nu wɛ lɛ́ é.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 270
Atán
Nú mɛ ɖěɖěe nɔ nɔ Zǎnzǎnhwe jí ɖo hwexónu lɛ́ é gěgé, káká jɛ Izlayɛ́li ví lɛ́ jí ɔ, nǔ xɔ akwɛ́ wɛ atán nyí, ɖó é nɔ nyí xlɛ̌ wi e ɖo ta nú súnnu é tɔn ɖé wútu. Sɛ́n e Mawu ná Izlayɛ́li ví lɛ́ é gbɛ́ ɖɔ yě ní ma xwlé “gekplá” yětɔn lɛ́ ó, énɛ́ wɛ nyí ɖa e ɖo tó yětɔn kpó nukún yětɔn kpó tɛ́ntin é. (Le 19:27; 21:5) É ɖo wɛn ɖɔ ɖo pagáwun ɖé lɛ́ gɔ́n ɔ, aca sinsɛn núwiwa tɔn ɖé wɛ.
13-19 JUIN
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 11-12
“Ma jó hwiɖée dó bónú jlǒ masɔgbe lɛ́ ní ɖu ɖo jǐ towe ó”
A sixú tɔ́n sín mɔ Satáan tɔn lɛ́ mɛ!
10 Nukúnkɛndídó zɔ́n bɔ Axɔ́sú Davídi wɔn nǔ e Jehovah ná ɛ lɛ́ é. Dɔkun, susu, kpó ɖuɖeji e é ɖó ɖo kɛntɔ́ tɔn lɛ́ gěgé jí é kpó ɖo nǔ énɛ́ lɛ́ mɛ. Kpó nǔsumɛnukúnmɛ kpó wɛ Davídi yí gbe ɖɔ nǔníná Mawu tɔn lɛ́ ‘sukpɔ́ bó gégé, bɔ émí kún sixú jlɛ́ ó.’ (Ðɛh. 40:6) Amɔ̌, é wá su hweɖénu bɔ Davídi wɔn nǔ e Jehovah ná ɛ lɛ́ é. Nǔ énɛ́ lɛ́ sɔ́ wá kpé è ǎ, bɔ é jɛ biba d’é ji jí. Davídi ɖó asi gěgé có, é jó éɖée dó bɔ jlǒ masɔgbe ɖíɖó nú mɛ ɖěvo sín asi dó ɖɔ do ɖo ayi tɔn mɛ. Bɛtisábe wɛ nyɔ̌nu ɔ nɔ nyí, bɔ asú tɔn nɔ nyí Ulíi; Hititinu wɛ nú Ulíi. Cejɛ́nnábí sísɛ́ Davídi bɔ é ɖó xó xá Bɛtisábe, bɔ é mɔ xo. Nǔ nyanya énɛ́ e Davídi wa é kpé è ǎ, bɔ é lɛ́ bló tuto bónú è ná hu Ulíi. (2 Sam. 11:2-15) Étɛ́ lin wɛ Davídi ka ɖe? É lin ɖɔ Jehovah kún sixú mɔ émí ó wɛ a? Mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn énɛ́ e ko nɔ gbejí wá yi é jó éɖée dó nú nukúnkɛndídó bó ka se xɔxɔ tɔn. Nukɔnmɛ ɔ, Davídi wá yí gbe nú nǔwanyido tɔn lɛ́, bó lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo. É ná ko su nukún tɔn mɛ tawun ɖɔ nǔ tɔn lɛ́ nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ!—2 Sam. 12:7-13.
Nɔ sɔ́ jlǒ dó hwíhwɛ́ hwiɖée dó Jehovah glɔ́
15 Jehovah sɔ́ Davídi b’ɛ nyí gǎn nú xwédo tɔn kɛ́ɖɛ́ ǎ, loɔ, é lɛ́ nyí nú akɔta Izlayɛ́li tɔn ɔ blěbú. Ðó Davídi nyí Axɔ́sú wútu ɔ, é ɖ’acɛ tawun. É zán acɛ tɔn nyi do hweɖélɛ́nu, bó hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n lɛ́. (2 Sam. 11:14, 15) Amɔ̌, é nɔ yí gbe nú nǔgbɛnúmɛ dó ɖe xlɛ́ ɖɔ émí hwíhwɛ́ émíɖée dó Jehovah glɔ́. É ɖɔ nǔ e ɖo ayi tɔn mɛ é bǐ nú Jehovah ɖo ɖɛ mɛ. É lɛ́ wa nǔ e wú é kpé é bǐ dó setónú nú wěɖexámɛ Jehovah tɔn. (Ðɛh. 51:3-6) Gɔ́ ná ɔ, é nɔ sɔ́ éɖée hwe sɔmɔ̌ bó nɔ yí gbe nú wě e súnnu lɛ́ ɖe xá ɛ é káká jɛ éé nyɔ̌nu lɛ́ lɔ ɖe xá ɛ é jí. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Nǔwanyido Davídi tɔn lɛ́ kplɔ́n nǔ i, b’ɛ sɔ́ gbɛzán tɔn jínjɔ́n Jehovah sinsɛn jí.
Nǔ sɛ́n Mawu tɔn lɛ́ kpó nǔgbódodó tɔn lɛ́ kpó ní kplɔ́n ayixa towe
7 É byɔ́ ɖɔ mǐ ní jiya nǔ e mɛ sɛ́n Mawu tɔn lɛ́ gbigba nɔ tɔ́n kɔ dó é tɔn cóbó ná kplɔ́n nǔ xɔ akwɛ́ lɛ́ ǎ. Nǔwanyido mɛ ɖěɖěe gba sɛ́n Mawu tɔn lɛ́ tɔn, bɔ è wlán dó Mawuxówéma ɔ mɛ é sixú kplɔ́n nǔ mǐ. Nǔnywɛ́xó 1:5 ɖɔ: “Mɛ e ɖó nǔnywɛ́ é ní ɖótó, bó ná yí nǔnywɛ́ dó nǔnywɛ́ jí.” Nǔgbó ɔ, ényí mǐ xa tan nǔjɔnǔ tɔn e è kpi dó Biblu mɛ lɛ́ é, bó lin tamɛ dó yě jí ɔ, mǐ nɔ mɔ alixlɛ́mɛ e nyɔ́ hú gǎn bó gosín Mawu gɔ́n é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, lin tamɛ dó wǔvɛ́ e Axɔ́sú Davídi mɔ hwenu e é ma setónú nú sɛ́n Jehovah tɔn ǎ, bó ɖóxó xá Bɛtisábe gúdo lɛ́ é jí. (2 Sam. 12:7-14) Ényí mǐ ɖo tan énɛ́ xa wɛ bó ɖo tamɛ lin d’é jí wɛ ɔ, mǐ sixú kanbyɔ́ mǐɖée ɖɔ: ‘Nɛ̌ Axɔ́sú Davídi ka sixú ko nyi alɔ nú wǔvɛ́ e é mɔ, ɖó xó ɖíɖó xá Bɛtisábe wú é gbɔn? Ényí tɛ́nkpɔ́n mɔ̌hun kpannukɔn mì ɔ, un ka ná mɔ hlɔ̌nhlɔ́n bó ná hɔn a? Un ka ná jó gbe Davídi ɖɔhun wɛ a, alǒ un ná hɔn Jozɛ́fu ɖɔhun?’ (Bǐb. 39:11-15) Ényí mǐ lin tamɛ dó nǔ nyanya e hwɛhuhu ná ji lɛ́ é jí ɔ, mǐ sixú ná hlɔ̌nhlɔ́n ayi mǐtɔn bó “gbɛ́ wǎn nú nǔnyanyawiwa.”
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 600 akpá. 6
Davídi
É ɖo mɔ̌ có, Jehovah ɖo nǔ nyanya e yě wa é mɔ wɛ, bó ɖe gba. Ényí Jehovah ko lɔn bɔ hwɛɖɔtɔ́ gbɛtɔ́ lɛ́ wɛ ɖɔ hwɛ nǔ nyanya e Davídi kpó Bɛtisábe kpó wa é tɔn sɔgbe xá Mɔyízi sín Sɛ́n ɔ ɔ, yě mɛ we lɛ́ bǐ wɛ è ɖó ná ko hu, bɔ é ɖo wɛn ɖɔ agaví e kpo ɖo nɔ tɔn xomɛ é ná kú kpó nɔ tɔn kpó. (Sɛ́ 5:18; 22:22) Amɔ̌, Jehovah ɖésúnɔ wɛ kpé nukún dó ninɔmɛ ɔ wú, bó kú nǔbláwǔ nú Davídi, ɖó akɔjijɛ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn wútu (2Sa 7:11-16), bɔ é ɖo wɛn ɖɔ Davídi ɖésú nɔ kú nǔbláwǔ nú mɛ (1Sa 24:5-8; kpɔ́n Ja 2:13), lobɔ Mawu lɛ́ ɖ’ayi wú ɖɔ nǔwanyidotɔ́ lɛ́ lɛ́ kɔ sín hwɛ yětɔn gúdo wú wɛ. (Ðɛ 51:3-6) Amɔ̌ yě xo gló tódɔnnúmɛ lɛ́ bǐ ǎ. Jehovah ɖɔ gbɔn gbeyíɖɔ Natáan jí bó ɖɔ: “Un ná sɛ́ nǔ nyanya dó we, sín xwédo towe ɖésú mɛ.”—2Sa 12:1-12.
20-26 JUIN
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 13-14
“Cejɛ́nnábí Amunɔ́ɔ tɔn dɔn awě wá”
it-1 31
Abusalɔ́mu
È hu Amunɔ́ɔ. Nɔví nyɔ̌nu Abusalɔ́mu tɔn Tamáa nyɔ́ ɖɛkpɛ sɔmɔ̌ bɔ fofó tɔn Amunɔ́ɔ, éé nyí tɔ́ví tɔn é yí wǎn n’i káká bɔ énɛ́ d’azɔn ɛ. Amunɔ́ɔ vlɛ́ azinzɔnnɔ bó byɔ́ ɖɔ è ní sɛ́ Tamáa dó nú é ní wá ɖa nǔɖuɖu nú émí ɖo xɔ émítɔn mɛ, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, é hwlɛ́n kan xá ɛ bó ɖóxó xá ɛ. Wǎnyíyí xóɖóxámɛ tɔn Amunɔ́ɔ tɔn wá húzú wǎngbɛ́númɛ syɛ́nsyɛ́n, bɔ é nya Tamáa dó gbě. Tamáa vún awu gaga hwɛkannɔ e é nɔ dó dó ɖe xlɛ́ ɖɔ axɔ́ví e kpo ɖo alɔjí é ɖé wɛ n’i é, bó lɛ afín dó ta, bó ɖo yiyi wɛ bɔ Abusalɔ́mu kpé è. Abusalɔ́mu yá wǔ wlí nǔ e jɛ é bɔ ayi tɔn yi Amunɔ́ɔ jí tlóló, bɔ énɛ́ ɖe xlɛ́ ɖɔ é ko ɖ’ayi wú ɖɔ tɔ́ví tɔn énɛ́ ko ɖó jlǒ syɛ́nsyɛ́n nú nɔví nyɔ̌nu tɔn sín tɛgbɛ. É ɖo mɔ̌ có, Abusalɔ́mu ɖɔ nú nɔví nyɔ̌nu tɔn ɖɔ é ní ma jɛ hwɛ ó, bó kplá ɛ yi xwé tɔn gbe nú é ná nɔ gɔ̌n tɔn.
Sɔnǔ nú Mɛɖéejíɖuɖe
11 Biblu ná kpɔ́ndéwú mɛ ɖěɖěe ma ɖu ɖo yěɖée jí ɖo agalilɛ sín akpáxwé ǎ é tɔn, bɔ kpɔ́ndéwú énɛ́ lɛ́ gb’akpá nú mǐ. É lɛ́ xlɛ́ nǔblanɔwú e mɛɖéejímaɖuɖe mɔ̌hun sixú ji lɛ́ é. Mɛ ɖěbǔ e ná mɔ éɖée ɖo ninɔmɛ Kim tɔn ɖɔhun mɛ é ɔ, é ná nyɔ́ ɖɔ é ní lin tamɛ dó dɔ̌nkpɛvú xlonɔ e xó Nǔnywɛ́xó wěmata 7gɔ́ ɔ ɖɔ é jí. Lɛ̌ lin tamɛ dó nǔ e Amunɔ́ɔ wa é kpó nǔ baɖabaɖa e mɛ é tɔ́n kɔ dó é kpó jí. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Mɛjitɔ́ lɛ́ sixú d’alɔ vǐ yětɔn lɛ́ bɔ yě ná tɛ́n kpɔ́n bó ɖó mɛɖéejiɖuɖe kpó nǔnywɛ́ kpó ɖo nǔ e kan kancícá wǎnyíyí ɖiɖexlɛ́ tɔn lɛ́ é linu, gbɔn xóɖiɖɔ dó xóta énɛ́ jí gblamɛ ɖo sinsɛn-biblo xwédo tɔn hwenu, bó ná lɛ́ zán akpáxwé Biblu tɔn e xó mǐ ɖɔ wá yi din lɛ́ é.
it-1 32 akpá. 1
Abusalɔ́mu
Xwe we ko wá yi. Hwenu e è nɔ kpa fún nú gbɔ̌ lɛ́ é su. Ali nɔ hun nú è ná ɖu agɔ̌, bɔ Abusalɔ́mu sɔ́ nǔ nú agɔ̌ ɖé ɖo Baalu-Hasɔ́ɔ, fínɛ́ ɖó kilomɛ́tlu 22 mɔ̌ dó Jeluzalɛ́mu ɖo totaligbé zǎnzǎnhwe jí. É ylɔ́ axɔ́sú ɔ sín vǐ lɛ́ kpó Davídi ɖésúnɔ kpó. Ée tɔ́ tɔn gbɛ́ ɖɔ émí kún sixú wá ó é ɔ, Abusalɔ́mu jɛ kɔ n’i ɖɔ é ní yí gbe bó sɛ́ vǐ súnnu ɖaxó tɔn, Amunɔ́ɔ, dó dó tɛn tɔn mɛ. (Nǔx 10:18) Abusalɔ́mu ɖe gbe nú mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ ɖo agɔ̌ ɔ hwenu ɖɔ yě ní hu Amunɔ́ɔ “hwenu e Amunɔ́ɔ . . . nu ahan mú bó ɖo awǎ jɛ wɛ” é. Davídi sín vǐ e kpo lɛ́ é lɛ́ kɔ yi Jeluzalɛ́mu, bɔ Abusalɔ́mu yi ba bibɛtɛn ɖo gǎn’páa tɔn Silíinu ɔ gɔ́n, ɖo axɔ́súɖuto Gɛcúu tɔn mɛ, ɖo zǎnzǎnhwe jí Galilée xú ɔ tɔn. (2Sa 13:23-38) Lěe gbeyíɖɔ Natáan ko ɖɔ ɖ’ayǐ gbɔn é ɔ, hwǐ ɔ byɔ́ “xwé” Davídi tɔn gbe lo, bɔ nǔ ná nyí mɔ̌ káká nú gbɛhwenu tɔn e kpo é bǐ.—2Sa 12:10.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
g04 22/12 8-9
Ðɛkpɛ nyínyɔ́ alɔkpa e xɔ akwɛ́ hú gǎn é
Ðo vogbingbɔn mɛ ɔ, mǐ ní ɖɔ xó dó ɖokpó ɖo Davídi ví lɛ́ mɛ wú, Abusalɔ́mu. É nyɔ́ ɖɛkpɛ có, éɖésúnɔ mɛtún ɔ dɔn mɛ ɖo ali ɖěbǔ nú ǎ. Biblu ɖɔ dó wǔ tɔn ɖɔ: “Mɛ ɖěbǔ ɖo Izlayɛ́li to ɔ mɛ bó nyɔ́ ɖɛkpɛ sɔ Abusalɔ́mu ǎ. È kpɔ́n ɛ sín ta káká yi afɔ ɔ, blɔ̌ ɖěbǔ ɖo wǔ tɔn ǎ.” (2 Samuwɛ́li 14:25) É ɖo mɔ̌ có, nǔjlódíngan Abusalɔ́mu tɔn sísɛ́ ɛ bɔ é fɔ́n gǔ dó tɔ́ tɔn ɖésúnɔ jí bó xo axɔ́súzinkpo ɔ yí. É tlɛ hwlɛ́n kan xá tɔ́ tɔn sín asi lɛ́. Wǎgbɔ tɔn ɔ, Abusalɔ́mu dɔn xomɛsin Mawu tɔn dó éɖée jí bó kú wǔvɛ́ kú.—2 Samuwɛ́li 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.
Mɛ alɔkpa e Abusalɔ́mu nyí é ka dɔn we wɛ a? É ɖo wɛn ɖɔ éǒ wɛ nyí xósin ɔ. È ná ɖɔ kpowun ɔ, mɛ alɔkpa e é nyí é nya mɛ dó gbě. Ðɛkpɛ e é nyɔ́ bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú é sú goyíyí tɔn kpó gbejímanɔ tɔn kpó sín do ǎ, mɔ̌ jɛ́n é ma lɛ́ zɔ́n bɔ é gɔn kúkú ǎ é nɛ́. Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, kpɔ́ndéwú mɛ ɖěɖěe nyɔ́nǔi, bó lɛ́ dɔn mɛ é tɔn gěgé ɖo Biblu mɛ, bɔ è ka ɖɔ xó ɖěbǔ dó ɖɛkpɛ yětɔn wú ǎ. É ɖo wɛn ɖɔ nǔ e xɔ akwɛ́ hú gǎn é wɛ nyí ɖɛkpɛ e yě nyɔ́ ɖo xomɛ é.
27 JUIN–3 JUILLET
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 SAMUWƐ́LI 15-17
“Goyíyí zɔ́n bɔ Abusalɔ́mu fɔ́n gǔ”
it-2 630
Mɛ e jɛ nukɔn nú mɛ é
Ðo Zǎnzǎnhwe jí ɔ, mɛ lɛ́ ɖó aca bó nɔ sɛ́ wezunkántɔ́ lɛ́ dó bɔ yě nɔ jɛ nukɔn nú ahwankɛkɛ́ví axɔ́sú ɔ tɔn, bó nɔ bló ali ɖó nú wǐwá tɔn, lobo nɔ lɛ́ sɛn ɛ ɖo kpaa mɛ. (1Sa 8:11) Bó ná dó bló bɔ mɛ lɛ́ ná ɖó sísí kpɛɖé nú gǔ e Abusalɔ́mu kpó Adoniyasi kpó fɔ́n bó xo axɔ́súzinkpo yí é ɔ, yě vlɛ́ susu énɛ́ e è nɔ xɔ nú axɔ́sú lɛ́ é, bó xo wezunkántɔ́ 50 kplé, bɔ yě nɔ ɖo wezun jí ɖo kɛkɛ́ví yětɔn lɛ́ nukɔn.—2Sa 15:1; 1Ax 1:5.
w12 15/7 13 akpá. 5
Sɛn Mawu e nɔ ná mɛɖéekannuninɔ mɛ é
5 Kpɔ́ndéwú mɛ ɖěɖěe nǔwiwa yětɔn dɔn mɛ ɖěvo lɛ́ dó nǔ nyanya mɛ é tɔn gěgé ɖo Biblu mɛ. Kpɔ́ndéwú mɛ mɔ̌hun lɛ́ tɔn ɖokpó wɛ nyí Abusalɔ́mu, axɔ́sú Davídi ví ɔ. É nyɔ́ ɖɛkpɛ bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú. É ɖo mɔ̌ có, hwenu ɖo yiyi wɛ é ɔ, Satáan ɖɔhun ɔ, é jó nukúnkɛn dó bɔ é ɖu ɖo jǐ tɔn bɔ é jɛ axɔ́súzinkpo tɔ́ tɔn tɔn jló jí, é ka jɛxá ǎ. Abusalɔ́mu zán sísɛ́ bó tɛ́n kpɔ́n bá xo axɔ́súzinkpo ɔ yí, é nɔ vlɛ́ mɛ e nǔ Izlayɛ́li ví lɛ́ tɔn nɔ ɖu ayi mɛ ná é, loɔ, ɖiɖɔ wɛ é nɔ ɖe nú yě ɖɔ ɖo axɔ́sú ɔ sín hɔnmɛ ɔ, mɛ ɖě kún nɔ lin yětɔn kpɔ́n ó. Lěe Awǒvi bló gbɔn ɖo jikpá Edɛ́ni tɔn mɛ é ɖɔhun ɔ, Abusalɔ́mu nɔ wa nǔ cí ɖɔ ɖagbe mɛ lɛ́ tɔn ba wɛ é ɖe sín, bɔ ɖo hwe ɖokpó ɔ nu ɔ, é nɔ ɖo cí kɔn dó tɔ́ tɔn wú wɛ.—2 Sam. 15:1-5.
it-1 1101
Eblɔ́n
Ðo xwe kpɛɖé gúdo ɔ, Davídi ví, Abusalɔ́mu lɛ́ kɔ yi Eblɔ́n, bó jɛ nǔ sɔ́ jí bá xo axɔ́súzinkpo tɔ́ tɔn tɔn yí, é ka kpa ɛ ǎ. (2Sa 15:7-10) Eblɔ́n wɛ é sɔ́ bó jɛ nǔ sɔ́ jí sín fínɛ́ bá húzú axɔ́sú ɖó é cí ɖɔ ɖo hwenuxó mɛ ɔ, Eblɔ́n ko nyí azinkan Judáa tɔn wá yi kpɔ́n ɖɔhun, gɔ́ ná ɔ, fínɛ́ wɛ è ji i ɖe. Ðo nukɔnmɛ ɔ, Davídi ví súnnu axɔ́sú Hlobowámu wá vɔ́ Eblɔ́n gbá. (2Tan 11:5-10) Ée Babilɔ́nunu lɛ́ gba Judáa, bɔ Jwifu e è wlí yi kannumɔgbénu lɛ́ é lɛ́ kɔ gúdo é ɔ, yě mɛ e lɛ́ kɔ é ɖé lɛ́ sá xwé ɖó Kiliyati-Aaba ɖo Eblɔ́n.—Nɛɛ 11:25.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
A ka ɖó kúnnuɖenú lɛ́ a?
11 Nǔgbó agboɖe, alǒ xó kánkpoe e è fúnfún kpé dó mǐ wú lɛ́ é sixú zɔ́n bɔ è wa nǔ xá mǐ lɔ ɖo ali agɔ nu. Mǐ ní kpɔ́n kpɔ́ndéwú Axɔ́sú Davídi kpó Mɛfibáalu kpó tɔn. Davídi hun alɔ dó ná nǔ Mɛfibáalu, bó lɛ́ nyɔ́ xomɛ dó wǔtu tɔn gbɔn ayǐkúngban dǎagbó tɔn Sawúlu tɔn lɛ́ bǐ bíbɛ́ jó n’i gblamɛ. (2 Sam. 9:6, 7) Amɔ̌, ɖo nukɔnmɛ ɔ, è ɖó adingban dó Mɛfibáalu kɔ ɖo Davídi gɔ́n. Davídi ba do nú xó ɔ ǎ, bó yí ayǐkúngban Mɛfibáalu tɔn lɛ́ bǐ sín así tɔn. (2 Sam. 16:1-4) Hwenu e Davídi wá ɖɔ xó xá Mɛfibáalu é ɔ, é mɔ ɖɔ émí wa nǔ nyi do, bó yí ayǐkúngban ɔ ɖě n’i. (2 Sam. 19:24-29) Ényí Davídi ko zán hwenu dó ba do nú xó ɔ, bó ma ko zɔn kplakpla jí dó wa nǔ ɖó xó agboɖe e é se é wú wɛ ǎ ɔ, é na ko wa nǔ agɔ énɛ́ ǎ.
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
w09 15/5 27-28
Hlɔ̌manu lɛ́ 15:4 ɖɔ: “Nǔ e è ko wlán dó Mawuxówéma ɔ mɛ ɖ’ayǐ xóxó lɛ́ bǐ ɔ, è wlán yě, bó ná dó kplɔ́n nǔ mǐ.” Énɛ́ wú ɔ, é ná nyɔ́ ɖɔ mǐ ní kanbyɔ́ mǐɖée ɖɔ, Nǔ tɛ́ lɛ́ kpɔ́ndéwú Itayi tɔn ka sixú kplɔ́n mǐ? Kpɔ́n nǔ e sixú ko sísɛ́ ɛ, b’ɛ nɔ gbejí nú Davídi é ɖé lɛ́. Jǒnɔ wɛ nú Itayi, b’ɛ ka lɛ́ jɛ gbě sín Filisitíi có, é tuun ɖɔ Jehovah wɛ nyí Mawu gbɛɖe ɔ, bó lɛ́ tuun ɖɔ mɛ e Jehovah sɔ́ é wɛ nyí Davídi. É kpɔ́n nǔ zɛ kɛn e ɖo tɛ́ntin Izlayɛ́li ví lɛ́ kpó Filisitɛ́ɛn lɛ́ kpó tɛ́ntin é wú. Itayi sɔ́ Davídi dó mɔ nya e hu ahwangán Goliyáti kpó mɛ e ɖo to tɔn mɛ é gěgé ɖěvo lɛ́ kpó é ɖé kpowun ǎ. (1 Sam. 18:6, 7) É mɔ ɖɔ Davídi yí wǎn nú Jehovah, bó lɛ́ ɖ’ayi jijɔ ɖaaɖagbe Davídi tɔn lɛ́ wú. Wǎgbɔ tɔn ɔ, Davídi lɔ wá yí wǎn nú Itayi ɖésú. Davídi tlɛ zé sɔ́ja tɔn lɛ́ atɔnvlɔ́ɖó “ɖó Itayi Gatinu ɔ sín acɛ mɛ” hwenu e é ɖo ahwan fun xá Abusalɔ́mu sín ahwanfuntɔ́ lɛ́ wɛ syɛ́nsyɛ́n é!—2 Sam. 18:2.
Mǐ lɔ ɖó ná dó gǎn bó ná nɔ kpɔ́n nǔ zɛ vogbingbɔn aca, sinmɛ agbaza tɔn, alǒ akɔ mǐtɔn lɛ́ tɔn wú, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ mǐ ná gbɛ́ wǎn nú linlin agɔ ɖíɖó dó mɛ ɖěvo lɛ́ wú, bó ná nɔ ɖ’ayi jijɔ ɖagbe mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn wú. Kancícá e ɖo Davídi kpó Itayi kpó tɛ́ntin é xlɛ́ ɖɔ ényí mǐ tuun Jehovah bó yí wǎn n’i ɔ, mǐ lɔ sixú ɖu ɖo afɔklɛ́nnú mɔ̌hun lɛ́ jí.
Ée mǐ ná ɖo tamɛ lin dó kpɔ́ndéwú Itayi tɔn jí wɛ é ɔ, mǐ sixú kan nǔ élɔ́ lɛ́ byɔ́ mǐɖée: ‘Un ka nɔ ɖe gbejíninɔ mɔ̌hun xlɛ́ Davídi ɖaxó ɔ, Klísu Jezu a? Un ka nɔ ɖ’alɔ ɖo wɛn ɖagbe Axɔ́súɖuto ɔ tɔn jíjlá kpó nǔkplɔ́nkplɔ́n mɛ lɛ́ bónú yě ná húzú ahwanvú kpó sín azɔ̌ ɔ mɛ kpó kanɖódónǔwú kpó dó ɖe gbejíninɔ ce xlɛ́ a? (Mat. 24:14; 28:19, 20) ‘Bǎ tɛ́ mɛ un ka ɖo gbesisɔmɛ bá w’azɔ̌ yi ɖó bá dó ɖe xlɛ́ ɖɔ un ɖo gbejí?’
Ényí tatɔ́ xwédo tɔn lɛ́ lin tamɛ dó kpɔ́ndéwú Itayi tɔn jí ɔ, yě lɔ ná ɖu le tɔn. Davídi e jí Itayi nɔ é kpó gbeta e kɔn é wá bó ná yi xá axɔ́sú e Mawu sɔ́ é kpó wa ɖagbe nú mɛ tɔn lɛ́. Mɔ̌ ɖokpó ɔ, gbeta e kɔn tatɔ́ xwédo tɔn lɛ́ nɔ wá bó ná dó nɔ gǔdo nú sinsɛn nǔgbó ɔ é nɔ kúnkplá xwédo yětɔn bó tlɛ sixú zɔ́n bɔ yě mɔ wǔvɛ́ nú hwenu ɖé. É ɖo mɔ̌ có, mǐ ɖó gǎnjɛwú élɔ́: “Mɛɖé ɖo gbejí nú [Jehovah] ɔ, [é] lɔ nɔ nɔ gbejí n’i.”—Ðɛh. 18:26.
Ée ahwan e Davídi kpó Abusalɔ́mu kpó fun é fó gúdo é ɔ, Biblu sɔ́ ɖɔ xó ɖěbǔ dó Itayi wú ǎ. É ɖo mɔ̌ có, xó kpɛ e Mawuxówéma ɔ ɖɔ dó wǔ tɔn ɖo táan énɛ́ e vɛ́ wǔ ɖo Davídi sín gbɛzán mɛ é xlɛ́ mǐ nǔ gěgé dó mɛ alɔkpa e é nyí é wú. Ðó Biblu ɖɔ xó dó Itayi wú wútu ɔ, énɛ́ xlɛ́ ɖɔ Jehovah nɔ ɖ’ayi gbejíninɔ mɔ̌hun wú, bó nɔ d’ajɔ mɛ e ɖe xlɛ́ lɛ́ é.—Ebl. 6:10.