ÐÒ SINSƐNZƆ́ ayikúngban jí tɔn Jezu tɔn hwenu ɔ, é ɖexlɛ́ ɖɔ emiɖesunɔ wɛ nyí “lɛngbɔ̌nyitɔ́ ɖagbe ɔ.” (Jaan 10:11) Hwenu e é mɔ ahwan e ɖò xwixwedó è wɛ kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo é ɔ, “nǔ yetɔn blawǔ n’i, ɖó é mɔ ɖɔ nǔ gbɛ́ dó ye, bɔ wǔ kú ye, bɔ ye cí lɛngbɔ̌ e ma ɖó nyinyitɔ́ ǎ lɛ é ɖɔhun.” (Mat. 9:36) Piyɛ́ɛ kpo mɛsɛ́dó ɖě lɛ kpo ɖ’ayi lee nǔ yetɔn ɖu ayi mɛ n’i gbɔn é wu. Jezu gbɔn vo tawun nú lɛngbɔ̌nyitɔ́ Izlayɛli tɔn adingbannɔ lɛ; yedɛɛ lɛ dóvɛ̌ nú lɛngbɔ̌kpó ɔ, kaka bɔ lɛngbɔ̌ lɛ bǐ gbadó bo kú xovɛ́ ɖò gbigbɔ lixo. (Ezek. 34:7, 8) Kpɔ́ndéwú ɖagbe mɛkplɔnkplɔn tɔn kpo nukúnkpíkpé dó lɛngbɔ̌ lɛ wu tɔn kpo e Jezu sɔ́ ɖ’ayǐ, kaka bo sɔ́ gbɛ̀ tɔn jó dó ta yetɔn mɛ é kplɔ́n mɛsɛ́dó lɛ, lee ye na d’alɔ nǔɖitɔ́ lɛ bɔ ye na lɛkɔ wá Jehovah e nyí ‘lɛngbɔ̌nyitɔ́ yetɔn bo nɔ cɔ́ ye é gɔ́n’ gbɔn é.—1 Pi. 2:25.

² Hwenu e Jezu ɖò xó ɖɔ nú Piyɛ́ɛ wɛ hweɖenu é ɔ, é tɛɖɛ̌ jí ɖɔ nǔɖuɖu nina lɛngbɔ̌ lɛ bo lɛ́ kpé nukún dó ye wu nyí nǔjɔnǔ. (Jaan 21:15-17) É ɖò wɛn ɖɔ nǔ enɛ sísɛ́ Piyɛ́ɛ tawun bɔ nukɔnmɛ ɔ, é dó wusyɛn lanmɛ nú mɛxo agun tɔn xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ ɖɔ: “Mi kpé nukún dó mɛ e Mawu sɔ́ dó así nú mi lɛ wu, lee lɛngbɔ̌nyitɔ́ lɛ nɔ kpé nukún dó lɛngbɔ̌ e è sɔ́ dó así nú ye lɛ wu gbɔn é; mi sɔ́ jlǒ ɖagbe dó kpé nukún dó ye wu lee Mawu jló gbɔn é; ni ma nyí gǎn wɛ é hú mi bɔ mi bló ó. Mi wà azɔ̌ mitɔn kpodo bibǐ ɖó dó nǔ wǔ kpan; ni ma nyí akwɛ wɛ mi xwedó ó. Mi ma nɔ ba na kpa acɛ gannaganna nú mɛ e è sɔ́ dó así nú mi ɖɔ mi ni kpé nukún dó ye wu lɛ ó; loɔ, mi ni nyí kpɔ́ndéwú nú lɛngbɔ̌ lɛ.” (1 Pi. 5:1-3) Piyɛ́ɛ sín xó lɛ kan nukúnkpénuwutɔ́ e ɖò agun ɔ mɛ ɖò égbé lɛ é lɔmɔ̌. Mɛxo agun tɔn lɛ nɔ wà nǔ Jezu ɖɔhun, bo nɔ sɔ́ jlǒ kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo dó d’alɔ mɛ, bo nɔ nyí kpɔ́ndéwú nú lɛngbɔ̌kpó ɔ, lobo nɔ lɛ́ nɔ nukɔn ɖò sinsɛnzɔ́ Jehovah tɔn mɛ.—Ebl. 13:7.

³ Nukúnkpénuwutɔ́ e gbigbɔ sɔ́ ɖò agun ɔ mɛ lɛ é ɖó na sù nukún mǐtɔn mɛ. Lè e mǐ nɔ mɔ ɖò lee ye nɔ kpé nukún dó mǐ wu gbɔn é mɛ é sukpɔ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ lɛ nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ bo nɔ lɛ́ sɔ́ ayi ɖó mɛ bǐ jí. Aklunɔzán gbla ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, ye nɔ kpé nukún dó kplé agun tɔn lɛ wu kpo kanɖodónǔwu kpo, finɛ wɛ nǔɖiɖi mɛ bǐ tɔn nɔ lidǒ ɖè. (Hlɔ. 12:8) Gǎn ɖěɖee ye nɔ dó bo na dó cyɔn alɔ mǐ jí sín awovínú lɛ, ɖi mɛ nyanya lɛ mɔ̌ sí é nɔ gɔ́ sò nú ayijayǐ mǐtɔn. (Eza. 32:2; Ti. 1:9-11) Nukɔn e ye nɔ nɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ é nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ, bɔ mǐ nɔ kpó ɖò kan ɖó dó wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ wu wɛ sunmɛ sunmɛ. (Ebl. 13:15-17) Gbɔn “nǔnina ɖò gbɛtɔ́ lɛ mɛ” enɛ lɛ gblamɛ ɔ, Jehovah sɔnǔ nú nǔ ɖěɖee na hɛn agun ɔ lidǒ lɛ é.—Efɛ. 4:8, nwt; 4:11, 12.

NǓ ÐĚÐEE È NƆ KPƆ́N DÓ SƆ́ NUKÚNKPÉNUWUTƆ́ LƐ É

⁴ Bo na dó kánɖeji ɖɔ è na kpé nukún dó agun ɔ wu lee é jɛxa gbɔn é ɔ, è nɔ sɔ́ sunnu ɖěɖee sɔgbe xá nǔ e Xó Mawu tɔn byɔ lɛ é, bɔ ye nɔ nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛ. Hwenu e ye sɔgbe xá nǔ enɛ lɛ é jɛn è sixu ɖɔ ɖɔ gbigbɔ mímɛ́ sɔ́ ye. (Mɛ. 20:28) Nǔgbo ɔ, nǔgbododó Mawuxówema ɔ tɔn e è nɔ xwedó dó sɔ́ nukúnkpénuwutɔ́ Klisanwun lɛ é ɖò taji, ɖó azɔ̌ ɖaxó wɛ nukúnkpénuwutɔ́ ɖé nɔ wà. Amɔ̌, nǔgbododó lɛ d’agba kaka bɔ Klisanwun sunnu ɖěɖee yí wǎn nú Jehovah nǔgbo nǔgbo bo jló ɖɔ é ni zán emi lɛ é na gɔn xwixwedó ǎ. Mɛ bǐ ɖó na mɔ céɖécéɖé ɖɔ mɛ e nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é nɔ xwedó wěɖexámɛ Biblu tɔn lɛ ɖò gbɛzán yetɔn mɛ ayihɔngbe ayihɔngbe.

⁵ Mɛsɛ́dó Pɔlu slɛ́ nǔ taji ɖěɖee ɖò Mawuxówema ɔ mɛ bɔ è na kpɔ́n dó sɔ́ nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é ɖò wema nukɔntɔn e é sɛ́dó Timɔtée é kpo wema e é sɛ́dó Titu é kpo mɛ. Ðò 1 Timɔtée 3:1-7 mɛ ɔ, mǐ xá ɖɔ: “Xó nǔgbo ɖokpo ɖíe: enyi mɛɖé jló na nyí agunjikpɔntɔ́ ɔ, azɔ̌ ɖagbe ba wɛ é ɖè. Agunjikpɔntɔ́ ka ɖó na nyí mɛɖé, bɔ è na mɔ nǔɖe ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ. Asì ɖokpo wɛ é ɖó na ɖó; é na nɔ wà nǔ ɖó jlɛ̌ jí; é ɖó na nɔ ɖu ɖò éɖée jí; é ɖó na ɖó walɔ ɖagbe; é ɖó na nɔ yí mɛ ganji; é na nyí mɛɖé bo na sixu kplɔ́n nǔ mɛ. É ɖó na nyí ahannumunɔ ǎ; é ka na nyí tagbanɔ ǎ, é nyɔ́ wà ɔ, é na nyɔ́ xomɛ, bo na nyí mɛfífá, bɔ akwɛ na nɔ gbovɛ̌ ɛ ǎ. É ɖó na kpé nukún dó xwé tɔn wu ganji, bo ɖó gbè ɖò vǐ tɔn lɛ jí, bɔ ye na setónú kpo sísí ɖaxó kpo. Ðó mɛ e ma sixu kpé nukún dó xwé tɔn wu ǎ ɔ, nɛ̌ é ka na sixu kpé nukún dó agun Mawu tɔn wu gbɔn? É ɖó na nyí mɛ e ɖi nǔ nú Klisu yɔyɔ̌ ɔ ǎ; é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, goyiyi táa wá byɔ lanmɛ n’i, bɔ Mawu na ɖó hwɛ n’i lee é ɖó hwɛ nú awoví gbɔn é. É ɖó na nyí mɛɖé bɔ mɛ e ma ɖò agun Klisu tɔn mɛ ǎ lɛ lɔmɔ̌ na nɔ ɖekúnnu ɖagbe n’i, bonu é ma wá ɖu hɛ̌n ó, bonu é ma wá jɛ mɔ e awoví nɔ ɖó nú mɛ lɛ mɛ ó.”

⁶ Pɔlu wlan sɛ́dó Titu ɖɔ: “Un jó we dó nyi Klɛti, bonu a na tò nǔ e kpò bɔ è na tò lɛ é; a na xwedó lee un ko ɖɔ hwi ni bló gbɔn ɔ, bo na sɔ́ agunmɛxo lɛ ɖò toxo ɖokpo ɖokpo mɛ. Agunmɛxo ɖó na nyí mɛɖé, bɔ è na mɔ nǔjɛdo ɖě ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ; asì ɖokpo géé wɛ é ɖó na ɖó; vǐ tɔn lɛ ɖó na ɖi nǔ nú Klisu; ye ɖó na nyí mɛ, bɔ è na tuùn ye dó tuùn gbɛnyanyazántɔ́ ǎ, ye ka ɖó na tlitó ǎ. Nǔgbo ɔ, azɔ̌ e nyí agunnukɔntɔ́ tɔn ɔ wɛ nyí ɖɔ é na nɔ kpé nukún dó nǔ e nyí Mawu tɔn lɛ wu; enɛ ɔ wu ɔ, è ɖó na mɔ nǔjɛdo ɖebǔ ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ, é ɖó na nyí gangannagansú ǎ; é ɖó na nyí xomɛsinnɔ ǎ, é ɖó na nyí ahannumunɔ ǎ, é ɖó na nɔ sí hun te ǎ, é ɖó na nyí mɛxoɖutɔ́ ǎ. É ɖó na nɔ yí mɛ e nɔ wá gɔ̌n tɔn lɛ ganji, bo na yí wǎn nú ɖagbewiwa; bo na nɔ wà nǔ e sɔgbe é, é ɖó na nɔ wà nǔ jlɔjlɔ; é ɖó na nyí mɛ mímɛ́ [alǒ nɔ gbeji]; é ɖó na nɔ wà nǔ ɖó jlɛ̌ jí. É ɖó na hɛn xó jɔ xó, xó ɖejid’ewu e sɔgbe xá ɖee è kplɔ́n ɛ ɔ dó ayi mɛ syɛnsyɛn; enɛ ɔ, é na nyí mɛ, bo na sixu zé nǔkplɔnmɛ titewungbe ɔ dó na akɔ́nkpinkpan mɛ ɖě lɛ, bo na nɔ ɖè mɛ e nɔ kpé ta dò nú xó ɔ lɛ sín nǔwanyido xlɛ́ ye.”—Ti. 1:5-9.

⁷ Nǔ e Mawuxówema ɔ byɔ ɖò mɛ ɖěɖee è na sɔ́ bɔ ye na nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é sí lɛ é sixu cí nǔ kpinkpɛn lɛ ɖɔhun có, Klisanwun sunnu lɛ ɖó na hɔn nú azɔ̌ enɛ ǎ. Enyi ye nɔ ɖè jijɔ ɖagbe ɖěɖee è byɔ ɖò nukúnkpénuwutɔ́ lɛ sí lɛ é xlɛ́ ɔ, ye nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖevo e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bɔ ye lɔ nɔ wà mɔ̌. Pɔlu wlan ɖɔ è sɔ́ “nǔnina ɖò gbɛtɔ́ lɛ mɛ” enɛ lɛ “bo na bló mɛɖeɖóvo Mawu tɔn lɛ ɖó, bɔ ye na sixu wà azɔ̌ e nyí [Klisanwun] tɔn é; é na bló bɔ agun e nyí agbaza Klisu tɔn ɔ na yì nukɔn ɖò nǔɖiɖi mɛ, kaka bɔ mǐ na nɔ bǔ ɖò nǔɖiɖi mɛ, bo na nɔ bǔ ɖò nukúnnú mɔ jɛ Mawu ví ɔ wu mɛ; mǐ na nyí mɛxo ɖò nǔɖiɖi mɛ, bo na mɔ hlɔnhlɔn, lobo na sɔga Klisu, bɔ nǔ bǐ na vɔ ɖ’ewu.”—Efɛ. 4:8, nwt; 4:12, 13.

⁸ Nukúnkpénuwutɔ́ lɛ nɔ nyí sunnu e kpó ɖò kpɛví é alǒ mɛ e ɖi nǔ nú Klisu yɔyɔ̌ é ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, ye nɔ nyí Klisanwun e ko mɔ nǔ kpɔ́n, mɔ nukúnnú jɛ Biblu ɔ mɛ ganji, ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e gɔ́ngɔ́n lɛ é dó Mawuxówema ɔ jí, bo lɛ́ ɖó wanyiyi adodwé nú agun ɔ lɛ é. Ye na ɖó akɔ́nkpinkpan bo na ɖɔ xó bo lɛ́ gbɛ́ nǔ nú nǔnyanyawatɔ́ lɛ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, ye na kpéwú bo nya xɛ ɖò lɛngbɔ̌ lɛ jí ɖò mɛɖebǔ e na ba na wà nǔ nyanya dó ye wu lɛ é sín alɔ mɛ. (Eza. 32:2) Mɛ bǐ nɔ mɔ nukúnnú jɛ mɛ ɖò agun ɔ mɛ ɖɔ mɛ ɖěɖee nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é nyí sunnu ɖěɖee zin ɖò gbigbɔ lixo, bɔ lɛngbɔ̌kpó Mawu tɔn sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ nú ye tawun lɛ é.

⁹ Mɛ ɖěɖee jɛxa bɔ è na sɔ́ nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é nɔ ɖè nǔnywɛ e nyɔ́ zán é xlɛ́ ɖò gbɛzán yetɔn mɛ. Nukúnkpénuwutɔ́ e ko wlí alɔ é ɖé ɖó na xwedó tuto alɔwliwli tɔn e è sɔ́ ɖ’ayǐ nú Klisanwun lɛ é, é wɛ nyí ɖɔ asì ɖokpo wɛ é ɖó na ɖó, bo na nɔ lɛ́ kpé nukún dó xwé tɔn wu ganji. Enyi nukúnkpénuwutɔ́ ɔ ɖó vǐ ɔ, vǐ tɔn lɛ ɖó na ɖi nǔ nú Klisu, ye ɖó na nɔ setónú kpo sísí ɖaxó kpo, bɔ è na tuùn ye dó tuùn gbɛnyanyazántɔ́ ǎ, ye ka ɖó na tlitó ǎ, mɔ̌ mɛ ɔ, agun ɔ sixu wá byɔ alixlɛ́mɛ lɛ kpo wěɖexámɛ lɛ kpo ɖò gɔ̌n tɔn dó xwédo kpo gbɛzinzan Klisanwun tɔn kpo jí ma xò nǔ kpɔ́n. Nukúnkpénuwutɔ́ na lɛ́ nyí mɛɖé bɔ è na mɔ nǔɖe ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ, è na mɔ nǔjɛdo ɖě ɖɔ dó wǔ tɔn ǎ, bɔ mɛ e ma ɖò agun Klisu tɔn mɛ ǎ lɛ lɔmɔ̌ na nɔ ɖekúnnu ɖagbe n’i. É ɖó na nyí mɛ e è dó walɔ masɔgbe e na hɛn agun ɔ sín nyikɔ blí é ɖebǔ sín hwɛ é ǎ. É ɖó na nyí mɛ e è gbɛ́ nǔ na ɖò agaɖanu dìn, ɖó hwɛ syɛnsyɛn ɖé huhu wutu é ǎ. Mɛ ɖevo lɛ ɖò agun ɔ mɛ na nɔ xwedó kpɔ́ndéwú tɔn ɖagbe ɔ, bo na lɛ́ sɔ́ ganjininɔ yetɔn ɖò gbigbɔ lixo dó alɔ mɛ n’i kpo jiɖiɖe kpo.—1 Kɔ. 11:1; 16:15, 16.

¹⁰ Sunnu mɔhun e jɛxa lɛ é nɔ kpéwú bo nɔ wà devízɔ́ nú agun Klisanwun tɔn ɔ, bo nɔ wà azɔ̌ e cí mɛxo Izlayɛli tɔn ɖěɖee è ɖɔ dó ye wu ɖɔ ye nyí “nǔnywɛtɔ́, mɔ nukúnnú jɛ nǔ mɛ,” bɔ è sixu “ɖekúnnu ɖagbe” nú ye lɛ é ɖɔhun. (Sɛ́n. 1:13) Mɛxo agun tɔn lɛ lɔ nɔ hu hwɛ, amɔ̌, ɖò agun ɔ mɛ kpo fí e ye ɖè lɛ é kpo ɔ, è nɔ tuùn ye ɖɔ ye nyí sunnu ɖěɖee nɔ wà nǔ jlɔjlɔ bo nɔ lɛ́ ɖó sísí nú Mawu, bo ko ɖexlɛ́ sín hwenu ɖé lɛ ɖíe ɖɔ emi nɔ zán gbɛ̀ sɔgbe xá nǔgbododó Mawu tɔn lɛ é. Ðó è nɔ mɔ nǔɖe ɖɔ dó wǔ yetɔn ǎ wutu ɔ, ye nɔ vo bo nɔ ɖɔ xó ɖò agun ɔ nukɔn.—Hlɔ. 3:23.

¹¹ Sunnu ɖěɖee na jɛxa bo na nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛ é nɔ xlɛ́ ɖɔ ye nɔ nɔ jlɛ̌ jí ɖò nǔwiwa yetɔn lɛ mɛ kpo lee ye nɔ wà nǔ xá mɛ ɖevo lɛ gbɔn é kpo mɛ. Ye nɔ hɛn nǔ gángángán ǎ. É nyɔ́ wá ɔ, lee ye nɔ zán gbɛ̀ gbɔn é nɔ xlɛ́ ɖɔ ye nɔ nɔ jlɛ̌ jí, bo nɔ lɛ́ ɖu ɖò yeɖée jí. Ye nɔ ɖè lee ye ɖò jlɛ̌ jí gbɔn é xlɛ́ ɖò nǔ lěhun lɛ mɛ: nǔɖuɖu, ahan nunu, ayiɖeɖayǐ, ayihundida, kpo nǔ ɖevo lɛ kpo. Ye nɔ nɔ jlɛ̌ jí ɖò ahan syɛnsyɛn nunu mɛ, ye nɔ nyí ahannumunɔ ǎ. Mɛ e ahan nunu zɛ xwé wu ko gbɔjɔ kanmɛ na é ɖé sɔ́ nɔ sixu ɖu ɖò éɖée jí ǎ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, é sixu kpé nukún dó agun ɔ sín nǔ lɛ wu ǎ.

¹² Mɛ e jló na nyí nukúnkpénuwutɔ́ ɖò agun mɛ é ɖó na nyí mɛɖé bo nɔ nɔ tuto jí. Lee é nɔ lébe nú éɖée, xwé tɔn, kpo nǔwiwa tɔn ayihɔngbe ayihɔngbe tɔn lɛ kpo gbɔn é nɔ xlɛ́ aca ɖagbe ɖěɖee é ɖó lɛ é. Mɛ mɔhun nɔ sɔ́ nǔ ɖó nǎ nǎ mɛ ǎ; é nɔ tuùn nǔ e é ɖó na wà é, bo nɔ bló tuto tɔn azɔn ɖokpo. É nɔ xwedó nǔgbododó Mawu tɔn lɛ.

¹³ Nukúnkpénuwutɔ́ ɖé ɖó na nɔ nɔ jlɛ̌ jí. É ɖó na kpéwú bo na nɔ w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ xá kplékplé mɛxo lɛ tɔn bo lɛ́ ɖó gbè kpɔ́ xá ye. É ɖó na nɔ ɖó linlin e sɔgbe é dó éɖée wu, bo ka na nɔ ɖò nǔ byɔ ɖò mɛ ɖevo lɛ sí wɛ gbɛmɛ kpowun ǎ. Ðó é nɔ nɔ jlɛ̌ jí wutu ɔ, é ɖó na nɔ lin ɖɔ emitɔn jí jɛn é na nɔ gbó ɖó ǎ, é ɖó na nɔ lin ɖɔ linlin emitɔn lɛ nyɔ́ hú mɛxo agun tɔn gbɛ̌ emitɔn lɛ tɔn ǎ. Mɛ ɖě lɛ sixu ɖó jijɔ alǒ nǔwukpíkpé ɖé lɛ bɔ éyɛ ka na ɖó ǎ. Mɛxo agun tɔn ɖé nɔ ɖè jlɛ̌jininɔ xlɛ́, enyi é nɔ wá gbeta e jinjɔn Mawuxówema ɔ jí lɛ é kɔn, bo nɔ lɛ́ dó gǎn bo na wà nǔ Jezu Klisu ɖɔhun ɔ nɛ. (Fili. 2:2-8) Mɛxo agun tɔn ɖé nɔ nyí tagbanɔ alǒ hunnylatɔ́ ǎ, loɔ, é nɔ ɖó sísí e sɔgbe é nú mɛ ɖevo lɛ, bo nɔ tuùn ɖɔ ye hugǎn emi. É nɔ nyí gangannagansú ǎ, é nɔ jɛ kútamla ɖɔ lee emi nɔ wà nǔ alǒ mɔ nǔ lɛ gbɔn é jɛn mɛ ɖevo lɛ na nɔ xwedó ǎ. É nɔ nyí xomɛsinnɔ ǎ, loɔ, é nɔ nɔ fífá mɛ ɖò nǔwiwa tɔn lɛ mɛ xá mɛ ɖevo lɛ.

¹⁴ Mɛ e jló na nyí nukúnkpénuwutɔ́ ɖò agun mɛ é ɖé ɖó na nɔ ɖó linlin e sɔgbe é. Enɛ xlɛ́ ɖɔ é nɔ nɔ xwíi bo nɔ nɔ jlɛ̌ jí, lobo nɔ yawǔ dá hwɛ nú mɛ ǎ. É ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e sɔgbe é dó nǔgbododó Jehovah tɔn lɛ wu bo nɔ zán ye. Mɛ e ɖó linlin e sɔgbe é ɖé nɔ yí gbè nú wěɖexámɛ kpo alixlɛ́mɛ kpo. É nɔ wà yɛmɛnú ǎ.

¹⁵ Pɔlu flín Titu ɖɔ nukúnkpénuwutɔ́ ɖé nɔ yí wǎn nú ɖagbewiwa. É ɖó na nɔ wà nǔ jlɔjlɔ bo na nɔ nɔ gbeji. Jijɔ enɛ lɛ nɔ tɔ́n ɖò nǔwiwa tɔn lɛ xá mɛ ɖevo lɛ mɛ, bo nɔ lɛ́ tɔ́n ɖò lee é nɔ gbí dɔn ɖò nǔ e sɔgbe é kpo nǔ ɖagbe kpo wiwa mɛ gbɔn é mɛ. É nɔ zunfan sɔ́ e é sɔ́ éɖée jó nú Jehovah é majomajo, bo nɔ lɛ́ jɛhun dó nǔgbododó nǔjlɔjlɔwiwa tɔn lɛ jí hwebǐnu. É nyɔ́ kpáxó hɛn. É nɔ yí mɛ ganji, bo nɔ ɖò gbesisɔmɛ bá zé éɖée alǒ nǔɖokan tɔn lɛ jó dó mɛ ɖevo lɛ tamɛ.—Mɛ. 20:33-35.

¹⁶ Cobonu nukúnkpénuwutɔ́ ɖé na wà devízɔ́ tɔn ganji ɔ, é ɖó na nyí mɛɖé bo na sixu kplɔ́n nǔ mɛ. Sɔgbe xá xó e Pɔlu ɖɔ nú Titu é ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ ɖó na “hɛn xó jɔ xó, xó ɖejid’ewu e sɔgbe xá ɖee è kplɔ́n ɛ ɔ dó ayi mɛ syɛnsyɛn; enɛ ɔ, é na nyí mɛ, bo na sixu zé nǔkplɔnmɛ titewungbe ɔ dó na akɔ́nkpinkpan mɛ ɖě lɛ, bo na nɔ ɖè mɛ e nɔ kpé ta dò nú xó ɔ lɛ sín nǔwanyido xlɛ́ ye.” (Ti. 1:9) É nɔ kpéwú bo nɔ jlɛ́ xó dó xó wu xá mɛ ɖevo lɛ, xlɛ́ kúnnuɖenú lɛ, ɖu ɖò nǔ jí, bo nɔ zán wemafɔ lɛ ɖò ali ɖé nu dó ɖu ɖò mɛ e ɖò tó ɖó è wɛ lɛ é jí, bɔ nǔɖiɖi yetɔn na lidǒ. Nukúnkpénuwutɔ́ ɖé nɔ zán nǔwukpíkpé mɛkplɔnkplɔn tɔn mɔhun lɛ ɖò hwenu ɖagbe lɛ kpo hwenu vɛwǔ lɛ kpo mɛ. (2 Tim. 4:2) É nɔ ɖó xomɛfífá e ɖò dandan cobɔ è na dó sixu gbɛ́ nǔ nú mɛ e hu hwɛ é ɖé kpo xomɛnyínyɔ́ kpo é, bo nɔ lɛ́ ɖu ɖò mɛ e ɖò nǔxokpɔ́n wɛ é ɖé jí, lobo nɔ dó wusyɛn lanmɛ n’i bonu é na wà nǔɖiɖi sín azɔ̌ lɛ. Enyi nukúnkpénuwutɔ́ ɖé kpéwú bo na kplɔ́n nǔ mɛ ɖò agbawungba alǒ ɖò nǔglɔ hǔn, é xlɛ́ ɖɔ é jɛxa bo na wà azɔ̌ taji enɛ nɛ.

¹⁷ É ɖò taji ɖɔ mɛxo agun tɔn lɛ ni nɔ ɖ’alɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ kpo kanɖodónǔwu kpo. È ɖó na tuùn ɖɔ ɖò ali enɛ nu ɖesu ɔ, ye nɔ dó gǎn bo nɔ xwedó kpɔ́ndéwú Jezu tɔn, wɛnɖagbe ɔ jijla wɛ mya nukún nú éyɛ jɛ nukɔn. Ahwanvu Jezu tɔn lɛ sín nǔ ɖu ayi mɛ n’i, bɔ é d’alɔ ye bonu ye na nyí wɛnɖagbejlatɔ́ alɔsekpɛ́nnanɔ lɛ. (Mak. 1:38; Luk. 8:1) Alɔnu mɛxo agun tɔn lɛ tɔn nɔ ján tawun có, kán e ye nɔ kánɖeji bo na zán hwenu ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ é nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú agun ɔ bǐ, bɔ akpakpa ɖokpo ɔ nɔ sɔ́ ye lɔmɔ̌. Enyi mɛxo agun tɔn lɛ ɖò Mawuxó ɖɔ xá xwédo yetɔn sín mɛ lɛ alǒ xá mɛ ɖevo lɛ wɛ ɖò agun ɔ mɛ ɔ, ye nɔ na ‘akɔ́nkpinkpan’ yeɖée lɛ.—Hlɔ. 1:11, 12.

¹⁸ Kpo nǔ enɛ lɛ bǐ kpo ɔ, è sixu lin ɖɔ nǔ e ɖó nukún wɛ è ɖè ɖò nukúnkpénuwutɔ́ ɖé sí é sukpɔ́ dín. Nǔgbo ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ ɖebǔ sixu wà nǔ sɔgbe xá nǔgbododó ɖaxó e ɖò Biblu mɛ lɛ é bɔ nǔ bǐ na vɔ ɖ’ewu ǎ. Amɔ̌, mɛxo agun tɔn lɛ ɖě ɖó na ba jijɔ enɛ lɛ ɖě kpò kaka bɔ é na cí gǎnmaɖó ɖé wɛ ɖɔhun ǎ. Mɛxo agun tɔn ɖé lɛ ɖó jijɔ ɖagbe jiwǔ ɖé lɛ, bɔ ɖevo lɛ ɖó nǔwukpíkpé ɖò ali ɖevo lɛ nu. Mɔ̌ mɛ ɔ, kplékplé mɛxo lɛ tɔn nɔ ɖè jijɔ ɖěɖee ɖò dandan, bonu è na dó sixu kpé nukún dó agun Mawu tɔn wu lɛ é xlɛ́.

¹⁹ Hwenu e kplékplé mɛxo lɛ tɔn ja mɛɖé sɔ́ gbé bonu é na wà nukúnkpénuwutɔ́zɔ́ é ɔ, ye ɖó na flín mɛsɛ́dó Pɔlu sín xó elɔ lɛ: “Un ɖò ɖiɖɔ nú mi mɛ ɖokpo ɖokpo wɛ ɖɔ mɛɖé ni ma nɔ mɔ éɖée zɛ nǔ e é nyí ɔ wu ɖò linlin éɖesunɔ tɔn mɛ ó; loɔ, linlin e é nɔ ɖó dó éɖesunɔ wu ɔ ni nɔ nɔ jlɛ̌mɛ, lee Mawu na nǔɖiɖi mɛ ɖokpo ɖokpo gbɔn é.” (Hlɔ. 12:3) Mɛxo agun tɔn ɖokpo ɖokpo ɖó na nɔ mɔ ɖɔ emi hwe hú mɛ bǐ. Hwenu e mɛxo agun tɔn ɖé ɖò nǔwukpíkpé nɔví sunnu ɖé tɔn lɛ gbéjé kpɔ́n wɛ é ɔ, é ɖó na nyí ‘nǔjlɔjlɔwatɔ́’ zɛ xwé wu ǎ. (Nǔt. 7:16) Nǔ ɖěɖee Biblu byɔ ɖò nukúnkpénuwutɔ́ lɛ sí lɛ é hinhɛn dó ayi mɛ na d’alɔ kplékplé mɛxo lɛ tɔn, bɔ ye na kpɔ́n ɖɔ nɔví sunnu ɔ ka ko jɛxa nǔ e Biblu byɔ lɛ é ɖó bǎ e ɖò jlɛ̌ jí é ɖé mɛ à jí. Enyi mɛxo agun tɔn lɛ nɔ tuùn ɖɔ hwɛhutɔ́ wɛ mǐ bǐ nyí, bo nɔ lɛ́ nyi alɔ nú akɔ cyancyan kpo yɛmɛnúwiwa kpo ɔ, ye na ɖó sísí nú nǔgbododó jlɔjlɔ Jehovah tɔn lɛ, hwenu e ye na ɖò agbanɖotananɔ lɛ sɔ́ wɛ é, bɔ enɛ na hɛn lè wá nú agun ɔ. Ye na xoɖɛ dó gbéjé mɛ e na sɔ́ wɛ ye ɖè é kpɔ́n ganji, bo na xwedó alixlɛ́mɛ gbigbɔ mímɛ́ Mawu tɔn tɔn. Azɔ̌ kpinkpɛn ɖé wɛ nyí enɛ bo ɖò kɔ jí nú ye, bɔ ye ka ɖó na bló sɔgbe kpo akpágbánúmɛ Pɔlu tɔn elɔ kpo: “Ma hwlɛndo, bo ɖ’alɔ mɛɖé jí ó.”—1 Tim. 5:21, 22.

SÍNSƐ́N GBIGBƆ TƆN

²⁰ Sunnu Klisanwun ɖěɖee jló na wà nukúnkpénuwutɔ́zɔ́ lɛ é nɔ ɖexlɛ́ nyi wɛn ɖɔ gbigbɔ mímɛ́ nɔ xlɛ́ ali emi, bɔ ye nɔ ɖè sínsɛ́n tɔn tɔ́n ɖò gbɛzán yetɔn mɛ. Pɔlu slɛ́ gbigbɔ mímɛ́ sín akpáxwé tɛnnɛ lɛ, ye wɛ nyí “wanyiyi, xomɛhunhun, [fífá], suúluɖiɖó, xomɛnyínyɔ́, ɖagbewiwa, [nǔɖiɖi], [xomɛfífá], mɛɖéejiɖuɖe.” (Ga. 5:22, 23) Nukúnkpénuwutɔ́ mɔhun lɛ nɔ fá kɔ nú nɔví lɛ, bo nɔ d’alɔ bɔ agun ɔ bǐ nɔ nɔ bǔ ɖò Mawu sinsɛn mɛ. Gbɛzinzan yetɔn kpo nǔ e mɛ gǎndidó yetɔn nɔ tɔ́n kɔ dó lɛ é kpo nɔ xlɛ́ ɖɔ gbigbɔ mímɛ́ wɛ sɔ́ ye nǔgbo.—Mɛ. 20:28.

SUNNU ÐĚÐEE NƆ JƐHUN DÓ BǓNINƆ JÍ LƐ É

²¹ É ɖò taji ɖɔ mɛxo agun tɔn lɛ ni nɔ w’azɔ̌ ɖó kpɔ́, bonu bǔninɔ na tíìn ɖò agun ɔ mɛ. Ye bǐ sixu ɖó jijɔ vovo, amɔ̌, enyi ye nɔ ɖótó yeɖée lɛ ganji kpo sísí kpo ɖò kplékplé ɔ mɛ ɔ, bǔninɔ na ɖò tɛntin yetɔn, enyi ye na bo ma tlɛ nɔ ɖó gbè kpɔ́ dó nǔ e jí ye nɔ ɖɔ xó dó lɛ é bǐ wu ǎ ɔ nɛ. Enyi è vɛ́ ma ko t’afɔ nǔgbododó Biblu tɔn ɖé jí ǎ ɔ, ye bǐ ɖó na nɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na nɔ jó xó dó, bo na nɔ nɔ gudo nú gbeta gudogudo tɔn e kɔn kplékplé mɛxo lɛ tɔn wá é. Mɛ e nɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na jó xó dó é nɔ xlɛ́ ɖɔ “nǔnywɛ e gosin Mawu gɔ́n” é wɛ nɔ xlɛ́ ali emi, nǔnywɛ enɛ “nɔ ba tagba ǎ; é fá.” (Ja. 3:17, 18) Mɛxo agun tɔn ɖebǔ ɖó na lin ɖɔ emi hugǎn mɛxo agun tɔn ɖě lɛ ǎ, mɛxo agun tɔn ɖebǔ ka ɖó na lɛ bá na kp’acɛ dó mɛ ɖě lɛ jí ǎ. Enyi kplékplé mɛxo lɛ tɔn nɔ w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ nú ɖagbe agun ɔ tɔn ɔ, Jehovah w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ xá wɛ ye ɖè.—1 Kɔ., wemata 12; Kolo. 2:19.

NUKÚNKPÉNUWUTƆ́ZƆ́ BIBA

²² Sunnu Klisanwun ɖěɖee ko zin lɛ é ɖó na ɖó jlǒ bá wà nukúnkpénuwutɔ́ sín azɔ̌. (1 Tim. 3:1) Amɔ̌, mɛxo agun tɔn nyinyi nɔ byɔ azɔ̌ bo nɔ lɛ́ byɔ mɛɖée zízé dó savɔ̌. É nɔ byɔ ɖɔ è na zé mɛɖée jó bo wà devízɔ́ nú nɔví sunnu lɛ kpo nɔví nyɔnu lɛ kpo, bo na kpé nukún dó hudo gbigbɔ tɔn yetɔn lɛ wu. Nukúnkpénuwutɔ́zɔ́ biba sín tinmɛ wɛ nyí ɖɔ è ni dó gǎn bo jɛxa nǔ ɖěɖee Mawuxówema ɔ byɔ cobɔ è na wà nukúnkpénuwutɔ́zɔ́ lɛ é.

NINƆMƐ MƐÐESUNƆ TƆN LƐ SIXU ÐYƆ

²³ Nɔví sunnu e ko wà devízɔ́ kpo gbejininɔ kpo nú xwè gegě é ɖé sixu wá bɛ́ azɔn alǒ ninɔmɛ ɖevo lɛ sixu wá gbò kpò nyi ali jí n’i. Boya ɖó mɛxoxwe wutu ɔ, é sɔ́ sixu wà azɔ̌ e nyí nukúnkpénuwutɔ́ tɔn lɛ é ǎ. É na bo nyí mɔ̌ ɔ, è ɖó na kpó ɖò sísí ɖó n’i wɛ, bo na lɛ́ kpó ɖò kpinkpɔn ɛ wɛ ɖi mɛxo agun tɔn ɖé, kaka jɛ hwenu e é na kpó ɖò mɔ̌ nyí wɛ é. Dogbó tɔn lɛ na zɔ́n bɔ é na gbɛ́ mɛxo sín azɔ̌ ɔ ǎ. È ɖó na kpó ɖò yɛ̌yi weɖobǔ, ee è nɔ wlí nú mɛxo agun tɔn azɔ̌syɛnsyɛnwatɔ́ ɖěɖee nɔ zán nǔwukpíkpé yetɔn ɖagbe hugǎn lɛ dó kpé nukún dó lɛngbɔ̌kpó ɔ wu lɛ é wlí n’i wɛ.

²⁴ Amɔ̌, enyi nɔví sunnu ɖé mɔ ɖɔ é na nyɔ́ hugǎn ɖɔ emi ni jó azɔ̌ dó, ɖó ninɔmɛ mɛɖesunɔ tɔn lɛ nyí dogbó nú azɔ̌ e é sixu wà lɛ é wutu ɔ, é sixu wà mɔ̌. (1 Pi. 5:2) È ɖó na lɛ́ kpó ɖò sísí ɖó n’i wɛ. É sixu lɛ́ kpó ɖò nǔ ɖagbe gegě wà ɖò agun ɔ mɛ wɛ, enyi è na bo ma tlɛ sɔ́ nɔ sɔ́ azɔ̌ e è nɔ sɔ́ d’así nú mɛxo agun lɛ é n’i ǎ ɔ nɛ.

AZƆ̌ VOVO E WU MƐXO AGUN TƆN LƐ NƆ KPÉ NUKÚN DÓ ÐÒ AGUN Ɔ MƐ LƐ É

²⁵ Azɔ̌ vovo lɛ wu wɛ mɛxo agun tɔn lɛ nɔ kpé nukún dó ɖò agun ɔ mɛ. Titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn ɖokpo ɖè, wěgbojinɔtɔ́ ɖokpo ɖè, nukúnkpénuwutɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn ɖokpo ɖè, nukúnkpénuwutɔ́ Atɔxwɛ Kplɔnkplɔn tɔn ɖokpo ɖè, kpo Kplé Gbɛzán kpo Sinsɛnzɔ́ kpo tɔn sín nukúnkpénuwutɔ́ ɖokpo kpo. Mɛxo agun tɔn gegě nɔ nyí nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn lɛ. Mɛxo agun tɔn lɛ nɔ wà sinsɛnzɔ́ ɖò tɛn enɛ lɛ mɛ nú hwenu e ma ɖó dogbó ǎ é ɖé. É ɖò mɔ̌ có, enyi mɛxo agun tɔn ɖé sɛ̀ tɛn, sɔ́ sixu nɔ kpé nukún dó azɔ̌ tɔn lɛ wu ǎ ɖó lanmɛ tɔn wutu, alǒ è yí azɔ̌ sín así tɔn ɖó é sɔ́ nɔ zán gbɛ̀ sɔgbe xá nǔ e Biblu byɔ ɖò mɛxo agun tɔn lɛ sí é ǎ wutu ɔ, è na sɔ́ mɛxo agun tɔn ɖevo, bɔ é na jɛ azɔ̌ tɔn wà jí. Ðò agun ɖěɖee mɛ nukúnkpénuwutɔ́ lɛ ma sukpɔ́ ɖè ǎ lɛ é ɔ, é sixu byɔ ɖɔ mɛxo agun tɔn ɖokpo ni kpé nukún dó azɔ̌ gegě wu, kaka jɛ hwenu e nɔví sunnu ɖevo lɛ na jɛxa bo na nyí mɛxo agun tɔn lɛ é.

²⁶ Titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn nɔ nyí zinkponɔ ɖò kplékplé mɛxo lɛ tɔn sín kplé lɛ hwenu. Mɔ̌ mɛ ɔ, é nɔ w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ xá mɛxo agun tɔn ɖě lɛ ɖò mɛɖéesɔ́hwe mɛ, bɔ ye nɔ kpé nukún dó lɛngbɔ̌kpó Mawu tɔn wu. (Hlɔ. 12:10; 1 Pi. 5:2, 3) É ɖó na nyí titoblonunutɔ́ ɖagbe ɖé, bo na kpéwú bá nɔ kpé nukún dó nǔ lɛ wu kpo kanɖodónǔwu kpo.—Hlɔ. 12:8.

²⁷ Wěgbojinɔtɔ́ ɔ nɔ kpé nukún dó agun ɔ sín nǔ e è wlan ɖ’ayǐ lɛ é wu, bo nɔ lɛ́ flín ɖɔnúese taji lɛ mɛxo agun tɔn ɖě lɛ. Enyi é byɔ ɖó mɔ̌ ɔ, è sixu ɖè mɛxo agun tɔn ɖevo alǒ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn e jɛxa é ɖé, b’ɛ na nɔ d’alɔ ɛ.

²⁸ Nukúnkpénuwutɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn nɔ kpé nukún dó tuto kúnnuɖiɖe tɔn lɛ kpo azɔ̌ ɖevo ɖěɖee cá kan xá ɛ lɛ é kpo wu. É nɔ bló tuto bo nɔ yì ba gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn lɛ bǐ kpɔ́n hwɛhwɛ, bɔ ɖò aklunɔzán gblamɛ fifó ɖokpo ɖò sun ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, é nɔ yì ba gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn ɖokpo kpɔ́n. Ðò agun kpɛví ɖěɖee mɛ gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn ma sukpɔ́ ɖè ǎ lɛ é mɛ ɔ, é sixu yì ba gbɛ̌ta ɖokpo ɖokpo kpɔ́n azɔn we ɖò xwè ɖokpo mɛ. Ðò mɛbakpɔ́n tɔn hwenu ɔ, é na kpé nukún dó kplé kúnnuɖegbé tɔn lɛ wu, w’azɔ̌ xá gbɛ̌ta ɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, bo na lɛ́ kplá wɛnjlatɔ́ lɛ yì mɛbakpɔ́n kpo Biblu kplɔnkplɔn yetɔn lɛ kpo.

NUKÚNKPÉNUWUTƆ́ GBƐ̌TA TƆN LƐ

²⁹ Nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn sín azɔ̌ nyí ɖokpo ɖò wǔjɔmɛzɔ́ ɖaxó lɛ mɛ ɖò agun ɔ mɛ. Azɔ̌ tɔn byɔ ɖɔ é (1) na nɔ ɖó ayi lee mɛ e ɖò gbɛ̌ta tɔn mɛ lɛ é ɖokpo ɖokpo ɖè gbɔn ɖò gbigbɔ lixo é wu; (2) na nɔ d’alɔ mɛ e ɖò gbɛ̌ta tɔn mɛ lɛ é, bonu ye na nɔ hun xomɛ dó ɖ’alɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ ɖò gbesisɔmɛ kpo kanɖodónǔwu kpo; (3) na nɔ lɛ́ d’alɔ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖěɖee ɖò gbɛ̌ta ɔ mɛ lɛ é, bonu ye na ván kan lobo jɛxa bá kpé nukún nǔ wu ɖò agun ɔ mɛ. Kplékplé mɛxo lɛ tɔn na kpɔ́n nɔví sunnu ɖěɖee jɛxa hugǎn bo na kpé nukún dó azɔ̌ vovo enɛ lɛ wu lɛ é.

³⁰ Ðó lee azɔ̌ ɔ cí gbɔn é wutu ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn lɛ ɖó na nyí mɛxo agun tɔn lɛ, enyi é nyɔ́ bló ɔ nɛ. Alǒ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn e jɛxa é ɖé sixu nɔ wà azɔ̌ enɛ, kaka jɛ hwenu e mɛxo agun tɔn ɖé na sixu wá ɖyɔ ɛ é. Devízɔ́watɔ́ gbɛ̌ta tɔn wɛ è nɔ ylɔ́ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn e ɖò azɔ̌ mɔhun wà wɛ é ɖé ɖɔ, ɖó é ko nyí nukúnkpénuwutɔ́ ɖé ɖò agun ɔ mɛ ǎ wutu. É nyɔ́ wà ɔ, mɛxo agun tɔn lɛ sín alixlɛ́mɛ wɛ é nɔ xwedó, hwenu e é ɖò azɔ̌ tɔn wu kpé nukún dó wɛ é.

³¹ Nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn sín azɔ̌ taji ɖokpo wɛ nyí ɖɔ é na nyí tɔ́ntlɔ́ngbɔ́n ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ. Kúnnuɖegbé e é nɔ yì hwɛhwɛ é, kanɖodónǔwu tɔn, kpo akpakpa e nɔ sɔ́ ɛ d’ewu é kpo na dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖěɖee ɖò gbɛ̌ta tɔn mɛ lɛ é. Ðó wɛnjlatɔ́ lɛ nɔ yí wǎn nú wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ kpo alɔdó kpo e è nɔ mɔ ɖò kpɔ́ninɔ mɛ lɛ é wutu ɔ, é na nyɔ́ ɖɔ è ni bló kúnnuɖiɖe kpɔ́mɛ tɔn sín tuto e na nyɔ́ nú mɛ gegě ɖò gbɛ̌ta ɔ mɛ é. (Luk. 10:1-16) Nukúnkpénuwutɔ́ ɔ ɖó na mɔ nǔ jɛ wu hwebǐnu ɖɔ fí e è na ɖɔ Mawuxó ɖè lɛ é nɔ ɖ’ayǐ. Ðò kpaa mɛ ɔ, é na kpé nukún dó kplé kúnnuɖegbé tɔn ɔ wu, bo lɛ́ xlɛ́ ali wɛnjlatɔ́ lɛ ɖò gbè enɛ gbè. Enyi é ma sixu wá ǎ ɔ, é ɖó na bló tuto bɔ mɛxo agun tɔn ɖevo, devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖé, alǒ nú yedɛɛ lɛ ɖě ma ɖò finɛ ǎ ɔ, wɛnjlatɔ́ e jɛxa é ɖé na kpé nukún dó azɔ̌ enɛ lɛ wu, bonu wɛnjlatɔ́ lɛ na mɔ alixlɛ́mɛ e sín hudo ye ɖó lɛ é.

³² Nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta ɔ tɔn ɖó na sɔnǔ jɛ nukɔn nú mɛbakpɔ́n nukúnkpénuwutɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn tɔn ɔ, bo na flín gbɛ̌ta tɔn ɖɔ mɛbakpɔ́n mɔhun na tíìn, bo na bló bɔ akpakpa na sɔ́ ye dó lè ɖěɖee é na hɛn wá nú ye lɛ é wu. Enyi mɛ e ɖò gbɛ̌ta ɔ mɛ lɛ é bǐ mɔ nǔ jɛ tuto enɛ wu ganji ɔ, ye sixu nɔ gudo na kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo.

³³ Mɛ nabi e ɖò gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn ɖokpo mɛ lɛ é ɖó na sukpɔ́ dín ǎ. Enɛ na d’alɔ nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta ɔ tɔn, b’ɛ na tuùn mɛ ɖěɖee ɖò gbɛ̌ta ɔ mɛ lɛ é bǐ ganji. Ðó é nyí lɛngbɔ̌nyitɔ́ wanyiyinɔ ɖé wutu ɔ, nǔ ye mɛ ɖokpo ɖokpo tɔn na nɔ ɖu ayi mɛ n’i tawun. É ɖó na nɔ d’alɔ ye, bo dó wusyɛn lanmɛ nú ye nú ye na sɔ́ sinsɛnzɔ́ ɔ ylɔ́ ɖɔ nǔjɔnǔ, bonu ye na nɔ lɛ́ nɔ gudo nú kplé agun tɔn lɛ. É na lɛ́ tɛ́n kpɔ́n bo wà nǔ e wu é kpé lɛ é bǐ dó d’alɔ ye mɛ ɖokpo ɖokpo bonu ye na lidǒ ɖò gbigbɔ lixo. É ɖó na nɔ yì ba mɛ ɖěɖee ɖò azɔn jɛ wɛ alǒ nǔ gbɛ́ dó lɛ é kpɔ́n. Ye na ɖu vivǐ tɔn tawun. Xógbe wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ tɔn ɖé alǒ wěɖexámɛ ɖé sixu sísɛ́ mɛɖé lɛ, bɔ ye na ba na ɖó wǔjɔmɛzɔ́ ɖevo lɛ ɖò agun ɔ mɛ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, enɛ na nyí alɔdó ɖaxó ɖé nú nɔví lɛ. É na nyɔ́ ɖɔ nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn ni nɔ sɔ́ ayi ɖó mɛ ɖěɖee ɖò gbɛ̌ta éɖesunɔ tɔn mɛ lɛ é jí tlɔlɔ ɖò gǎndidó tɔn lɛ mɛ. É ɖò mɔ̌ có, ɖó é nyí mɛxo agun tɔn kpo lɛngbɔ̌nyitɔ́ ɖé kpo wutu ɔ, mɛ ɖěɖee ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ sín nǔ na nɔ ɖu ayi mɛ n’i kpo wanyiyi kpo, bɔ é na nɔ ɖò gbesisɔmɛ bá d’alɔ mɛɖebǔ e na ɖò hudo mɛ é.—Mɛ. 20:17, 28.

³⁴ Azɔ̌ e nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn nɔ wà é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ é na xò mɛ ɖěɖee ɖò gbɛ̌ta tɔn mɛ lɛ é sín ganmɛ-wema kplé. É na bɛ́ ganmɛ-wema enɛ lɛ jó nú wěgbojinɔtɔ́ agun ɔ tɔn. Wɛnjlatɔ́ lɛ ɖokpo ɖokpo na d’alɔ nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta ɔ tɔn, enyi ye nɔ yawǔ na ganmɛ yetɔn lɛ ɔ nɛ. Ye sixu bɛ́ jó nú nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta ɔ tɔn tlɔlɔ ɖò sun ɖokpo ɖokpo fifó alǒ bɛ́ dó gbǎví e è ko sɔnǔ na nú ganmɛ-wema lɛ, b’ɛ ɖò Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn mɛ é mɛ.

WĚÐEGBƐ́ SINSƐNZƆ́ TƆN

³⁵ Azɔ̌ ɖé lɛ tíìn bɔ Wěɖegbɛ́ Sinsɛnzɔ́ tɔn wɛ nɔ kpé nukún d’ewu. Ye mɛ e ɖ’emɛ lɛ é wɛ nyí titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn, wěgbojinɔtɔ́ ɔ, kpo nukúnkpénuwutɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn kpo. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, wěɖegbɛ́ sinsɛnzɔ́ tɔn wɛ nɔ yí gbè bɔ è nɔ zán Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn nú xóɖiɖɔ alɔwliwli kpo cyɔɖiɖi kpo tɔn lɛ; é wɛ nɔ lɛ́ má wɛnjlatɔ́ lɛ dó gbɛ̌ta kúnnuɖegbé tɔn lɛ mɛ. Wěɖegbɛ́ ɔ wɛ nɔ lɛ́ yí gbè nú mɛ ɖěɖee jló na wà gbexosin-alijitɔ́ hwebǐnu tɔn kpo alɔgɔtɔ́ kpo sín azɔ̌, gɔ́ nú sinsɛnzɔ́ bǔnɔ ɖevo lɛ é. Wěɖegbɛ́ sinsɛnzɔ́ tɔn nɔ w’azɔ̌ ɖò alixlɛ́mɛ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn glɔ́.

³⁶ Alaxɔ nɔ tinmɛ azɔ̌ tawun tawun ɖěɖee nɔví sunnu enɛ lɛ nɔ wà lɛ é, gɔ́ nú ɖěɖee kan nukúnkpénuwutɔ́ Atɔxwɛ Kplɔnkplɔn tɔn, Kplé Gbɛzán kpo Sinsɛnzɔ́ kpo tɔn sín nukúnkpénuwutɔ́, kpo ɖěɖee kan kplékplé mɛxo lɛ tɔn bǐ kpo lɛ é.

³⁷ Kplékplé mɛxo lɛ tɔn agun ɖokpo ɖokpo tɔn nɔ kplé sín hweɖenu jɛ hweɖenu bo nɔ kɛnu dó lee agun ɔ ɖè gbɔn ɖò gbigbɔ lixo é wu. Gɔ́ nú kplé mɛxo lɛ tɔn e è nɔ bló ɖò mɛbakpɔ́n nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn tɔn hwenu é ɔ, mɛxo lɛ nɔ lɛ́ bló kplé ɖé ɖò sun atɔn mɛ mɔ̌ ɖò mɛbakpɔ́n ɖokpo ɖokpo gudo. Mɛxo lɛ sixu lɛ́ bló kplé ɖevo lɛ hweɖebǔnu e é byɔ ɖó mɔ̌ é.

NƆ HWIHWƐ́ HWIÐÉE

³⁸ Hwɛhutɔ́ wɛ nukúnkpénuwutɔ́ lɛ nyí có, è byɔ mɛ ɖěɖee ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ ɖɔ ye ni nɔ hwíhwɛ́ yeɖée dó glɔ̌ yetɔn, ɖó tuto Jehovah tɔn wɛ. Nukúnkpénuwutɔ́ lɛ na ɖó nǔ e ye wà lɛ é sín gbè n’i. Afɔ tɔn kpo lee é nɔ kpa acɛ gbɔn é kpo wɛ ye sɔ́ ɖó te. Eblée lɛ 13:17 ɖɔ: “Mi setónú nú agunnukɔntɔ́ mitɔn lɛ, bo hwíhwɛ́ miɖée ɖò glɔ̌ yetɔn; ye nɔ ɖò nukún kpé dó mi wu wɛ hwebǐnu, ɖó ye ɖó na ɖó azɔ̌ e ye wà ɔ sín gbè nú Mawu. Enyi mi setónú nú ye ɔ, ye na wà azɔ̌ yetɔn kpodo xomɛhunhun kpo; enyi mi ma ka setónú nú ye ǎ ɔ, ye na wà azɔ̌ yetɔn wǔɖéwúɖé; enɛ ɔ, mi ka sɔ́ na mɔ lè ɖebǔ ɖ’emɛ ǎ.” Lee Jehovah nɔ zán gbigbɔ mímɛ́ tɔn dó sɔ́ sunnu ɖé gbɔn é ɔ, mɔ̌ jɛn é nɔ lɛ́ zán gbigbɔ mímɛ́ ɖokpo enɛ ɔ dó yí nukúnkpénuwutɔ́zɔ́ e é ɖó é sín así tɔn, enyi é ma sɔ́ ɖò sínsɛ́n gbigbɔ tɔn ɖetɔ́n wɛ ǎ, bɔ gbɛ̀ zinzan tɔn ma sɔ́ nɔ sɔgbe xá nǔ ɖěɖee Mawuxówema ɔ byɔ lɛ é ǎ ɔ nɛ.

³⁹ Azɔ̌ syɛnsyɛn e nukúnkpénuwutɔ́ ɖěɖee ɖò agun ɔ mɛ lɛ é nɔ wà lɛ é kpo kpɔ́ndéwú ɖagbe e ye nɔ sɔ́ ɖ’ayǐ lɛ é kpo nɔ sù nukún mǐtɔn mɛ tawun à cé? Ðò wema e Pɔlu wlan sɛ́dó agun Tɛsaloniki tɔn é mɛ ɔ, é byɔ nɔví lɛ ɖɔ: “Nɔví lɛ mi, mǐ ɖò byɔbyɔ mi wɛ ɖɔ mi nɔ ɖó sísí nú mɛ e Aklunɔ sɔ́, bɔ ye ɖò azɔ̌ wà wɛ ɖò tɛntin mitɔn lɛ é; mɛ e Aklunɔ sɔ́ azɔ̌ dó así na, bɔ ye ɖò ali xlɛ́ mi wɛ, bo ɖò kplɔ́n na mi wɛ lɛ é. Mi nɔ wlí yɛ̌yi nú ye ganji; mi nɔ yí wǎn nú ye titewungbe, ɖó azɔ̌ e wà wɛ ye ɖè ɔ wutu.” (1 Tɛ. 5:12, 13) Azɔ̌ syɛnsyɛn e nukúnkpénuwutɔ́ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é nɔ wà lɛ é gegě nɔ zɔ́n, bɔ sinsɛnzɔ́ mǐtɔn nú Mawu nɔ bɔwǔ, lobɔ mǐ nɔ lɛ́ ɖó awǎjijɛ gegě. Gɔ́ na ɔ, ɖò wema nukɔntɔn e Pɔlu wlan sɛ́dó Timɔtée é mɛ ɔ, é ɖɔ lee mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é ɖó na nɔ wà nǔ xá nukúnkpénuwutɔ́ lɛ gbɔn é: “Agunmɛxo e nɔ xlɛ́ ali agun ɔ ganji lɛ ɔ, è ɖó na mɔ ye dó mɔ mɛ e jɛxa bɔ è na sú axɔ́ weɖobǔ é; ɖò taji ɔ, mɛ e nɔ ɖókan dó Mawuxóɖiɖɔ kpodo Mawuxó kplɔ́n mɛ kpo wu lɛ.”—1 Tim. 5:17.

NUKÚNKPÉNUWUTƆ́ZƆ́ ÐEVO LƐ ÐÒ TUTOBLONUNU Ɔ MƐ

⁴⁰ Hweɖelɛnu ɔ, è nɔ cyan mɛxo ɖé lɛ bɔ ye nɔ nɔ Gbɛ̌ta E Nɔ Yì Ba Azinzɔnnɔ lɛ Kpɔ́n lɛ é mɛ. Mɛ ɖevo lɛ nɔ w’azɔ̌ ɖò Wěɖegbɛ́ E Nɔ Kpé Nukún Dó Dotóoxwéxó Wu lɛ é mɛ, bo nɔ yì dotóoxwé lɛ lobo nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú dotóogán lɛ, bonu ye na kpé nukún dó Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ wu ma dó hun nú ye. Nukúnkpénuwutɔ́ ɖevo lɛ kpéwú bo nɔ nɔ gudo nú Axɔ́suɖuto ɔ sín nǔ lɛ, gbɔn alɔ didó bonu è na gbá Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn lɛ kpo Kpléɖókpɔ́ Sín Xɔ lɛ kpo, bo lɛ́ kpé nukún dó ye wu gblamɛ, alǒ ye nɔ w’azɔ̌ ɖò Wěɖegbɛ́ Kpléɖókpɔ́ Ðaxó tɔn lɛ mɛ. Azɔ̌ syɛnsyɛn e nɔví sunnu enɛ lɛ nɔ wà lɛ é kpo zě e ye nɔ zé yeɖée jó kpo jlǒ kpo ɖò ali enɛ lɛ nu é kpo nɔ sù mɛ e ɖò tutoblonunu ɔ mɛ lɛ é bǐ nukúnmɛ. Nǔgbo ɔ, mǐ “ɖó na ɖó sísí nú gbɛtɔ́ [mɔhun] lɛ.”—Fili. 2:29.

NUKÚNKPÉNUWUTƆ́ LƐDO TƆN

⁴¹ Hagbɛ̌ Alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ nɔ sɔ́ mɛxo agun tɔn e jɛxa lɛ é, bɔ ye nɔ nyí nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn lɛ. Alaxɔ wɛ nɔ ɖɔ agun ɖěɖee ye na ba kpɔ́n lɛ é, bɔ hwɛhwɛ ɔ, é nɔ nyí azɔn we ɖò xwè ɖokpo mɛ. Ye nɔ lɛ́ ba gbexosin-alijitɔ́ ɖěɖee ɖò xá e ɖò zɔ lɛ é mɛ lɛ é kpɔ́n sín hweɖenu jɛ hweɖenu. Ye nɔ bló tuto hwenu e ye na wá ba agun ɖokpo ɖokpo kpɔ́n lɛ é tɔn, bo nɔ ɖɔ sɛ́dó ye jɛ nukɔn tawun, bonu mɛ bǐ na ɖu mɛbakpɔ́n ɔ sín vivǐ ganji.

⁴² Titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn na nɔ nukɔn ɖò tuto biblo nú mɛbakpɔ́n ɔ mɛ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, é na dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ bǐ ɖò gbigbɔ lixo. (Hlɔ. 1:11, 12) Hwenu e titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn na sè mɛbakpɔ́n ɔ sín azǎn kpo nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn kpo asì tɔn kpo (enyi é wlí alɔ ɔ nɛ) kpo sín hudo gudo é ɔ, é na bló tuto gbɔn nɔví sunnu ɖé lɛ gblamɛ, bɔ è na sɔnǔ nú xɔ kpo nǔ taji ɖevo lɛ kpo. É ɖó na tɛ́n kpɔ́n bɔ mɛ lɛ bǐ, kaka jɛ nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ jí, na mɔ nǔ jɛ tuto enɛ lɛ wu.

⁴³ Nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ na kan tuto e è bló nú kplé lɛ kpo kplé kúnnuɖegbé tɔn lɛ kpo é byɔ titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn. È na bló tuto enɛ lɛ sɔgbe xá wěɖexámɛ nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn tɔn kpo alixlɛ́mɛ alaxɔ tɔn kpo. È ɖó na ko ɖɔ nǔ e kan ganmɛ lɛ kpo fí e è na bló kplé xá agun ɔ, gbexosin-alijitɔ́ lɛ, mɛxo agun tɔn lɛ kpo devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ kpo, kaka jɛ fí e è na bló kplé kúnnuɖegbé tɔn lɛ ɖè é jí nú mɛ lɛ bǐ jɛ nukɔn.

⁴⁴ Ðò mardi hwemɛ ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn nɔ gbéjé káti wɛnjlatɔ́ lɛ tɔn lɛ, wema e jí è nɔ wlan mɛ nabi e wá kplé lɛ é dó é, fí e è nɔ ɖɔ Mawuxó gbɔn lɛ é sín wema lɛ, kpo akwɛzinzan agun ɔ tɔn lɛ kpo kpɔ́n. Enɛ nɔ zɔ́n bɔ é nɔ tuùn hudo e agun ɔ ɖó vlafo lɛ é, kpo lee é sixu d’alɔ mɛ ɖěɖee nɔ kpé nukún dó wema enɛ lɛ wu lɛ é gbɔn é kpo. Titoblonunutɔ́ kplékplé mɛxo lɛ tɔn tɔn ɖó na bló tuto bɔ nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ na mɔ wema enɛ lɛ dó mɛhwenu.

⁴⁵ Hwenu e nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɖò agun ɔ ba kpɔ́n wɛ é ɔ, é nɔ zán hwenu dó ɖɔ xó xá nɔví lɛ ɖokpo ɖokpo, lee é kpéwú gbɔn é, ɖò kplé lɛ jí, ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, ɖò nǔɖuɖu hwenu, kpo hwe ɖevo lɛ nu kpo. Gɔ́ na ɔ, é nɔ bló kplé xá mɛxo agun tɔn lɛ kpo devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ kpo, bo nɔ má wěɖexámɛ, alixlɛ́mɛ, kpo wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ kpo sín xó ɖěɖee jinjɔn Biblu jí, bo na zɔ́n bɔ ye na kpó ɖò nukún kpé dó lɛngbɔ̌kpó ɔ wu wɛ lɛ é xá ye. (Nǔx. 27:23; Mɛ. 20:26-32; 1 Tim. 4:11-16) É nɔ lɛ́ bló kplé xá gbexosin-alijitɔ́ lɛ, bo nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú ye ɖò azɔ̌ yetɔn kɔn, lobo nɔ lɛ́ ɖè wě xá ye dó tagba ɖebǔ e mɔ wɛ ye sixu ko ɖè ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ lɛ é wu.

⁴⁶ Enyi nǔ ɖevo lɛ tíìn bɔ é byɔ ɖɔ nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ ni ɖɔ xó dó ye wu ɔ, é na tɛ́n kpɔ́n bo ɖɔ xó dó ye wu ɖò aklunɔzán gbla ɔ mɛ. Enyi xó enɛ lɛ ma fó ɖò aklunɔzán gbla ɔ mɛ ǎ ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ sixu d’alɔ mɛxo agun tɔn lɛ alǒ mɛ ɖěɖee ɖò nukún kpé d’ewu wɛ lɛ é, bonu ye na ba dò nú alixlɛ́mɛ Mawuxówema ɔ tɔn ɖěɖee jɛxa lɛ é. Enyi é byɔ ɖɔ alaxɔ na sè xó ɔ ɔ, é kpo mɛxo agun tɔn lɛ kpo na tinmɛ nǔ ɖebǔ e kúnkplá xó ɔ lɛ é sɛ́dó alaxɔ mɛ.

⁴⁷ Ðò mɛbakpɔ́n ɔ hwenu ɔ, nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ nɔ yì kplé agun tɔn lɛ xá agun ɔ. È sixu huzu kplé enɛ lɛ sín hweɖenu jɛ hweɖenu, sɔgbe xá alixlɛ́mɛ alaxɔ tɔn lɛ. É na xwlé xóɖiɖɔ wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ tɔn, nǔkplɔnmɛ tɔn, kpo ee na hɛn agun ɔ lidǒ lɛ é kpo lɛ é mɛ. É nɔ tɛ́n kpɔ́n bonu mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é na yí wǎn nú Jehovah, Jezu Klisu kpo tutoblonunu ɔ kpo.

⁴⁸ Hwɛjijɔ e wu nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn nɔ ba agun ɔ kpɔ́n lɛ é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ é na dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ, bonu è na ɖ’alɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo, bo na lɛ́ ɖè wě tawun tawun ɖé lɛ xá mɛ. Mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é gegě sixu vɔ́ tuto yetɔn lɛ bló, bá mɔ tɛn dó wà azɔ̌ gegě ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ ɖò aklunɔzán gbla enɛ mɛ, vlafo bo na nyí gbexosin-alijitɔ́ alɔgɔtɔ́ ɖò mɛbakpɔ́n sín sun ɔ mɛ. Mɛɖebǔ e jló na w’azɔ̌ xá nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ alǒ asì tɔn é sixu na nyikɔ. Enyi nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ alǒ asì tɔn kplá mɛ yì Biblu kplɔnkplɔn abǐ mɛbakpɔ́n lɛ ɔ, lè gegě wɛ è sixu ɖu. Gǎn ɖěɖee a na dó dó nɔ gudo nú aklunɔzán gblamɛ bǔnɔ enɛ bǐ mlɛ́mlɛ́ é na sù mɛ nukúnmɛ tawun.—Nǔx. 27:17.

⁴⁹ Xwewu xwewu ɔ, è nɔ bló kpléɖókpɔ́ lɛdo tɔn we sín tuto nú lɛdo ɖokpo ɖokpo. Nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn wɛ nɔ kpé nukún dó tuto lɛ wu ɖò kpléɖókpɔ́ enɛ lɛ hwenu. É nɔ sɔ́ nukúnkpénuwutɔ́ kpléɖókpɔ́ tɔn ɖokpo kpo alɔgɔtɔ́ tɔn kpo. Ye nɔ w’azɔ̌ xá ɛ alɔ ɖò alɔ mɛ bonu tuto lɛ na dó sixu yì ganji ɖò kpléɖókpɔ́ ɔ hwenu. Enɛ na zɔ́n bɔ nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn ɔ na sɔ́ ayi tɔn ɖó kpléɖókpɔ́ ɔ sín tuto jí hugǎn. É nɔ lɛ́ ɖè sunnu nǔwukpétɔ́ ɖevo lɛ bɔ ye nɔ kpé nukún dó azɔ̌xɔsa vovo lɛ wu. É nɔ lɛ́ bló tuto bonu è na gbéjé akwɛzinzan lɛdo ɔ tɔn kpɔ́n, ɖò kpléɖókpɔ́ lɛdo tɔn ɖokpo ɖokpo gudo. Afɔsɔ́ɖótetɔ́ alaxɔ tɔn ɖé na kpé nukún dó kpléɖókpɔ́ lɛdo tɔn lɛ ɖokpo wu xwewu xwewu, bo na nyí xóɖɔtɔ́ jonɔ. È nɔ má lɛdo ɖé lɛ ɖó klewun klewun, bɔ ye nɔ bló kpléɖókpɔ́ lɛdo tɔn ɔ ɖò akpáxwé ɖokpo ɖokpo mɛ, ɖó nɔtɛn kpléɖókpɔ́ tɔn lɛ lín alǒ kló ǎ wutu.

⁵⁰ Nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn nɔ sɛ́ wɛnɖagbejijla sín gbeɖiɖó tɔn dó alaxɔ mɛ tlɔlɔ ɖò sunzán ɖokpo ɖokpo sín fifó. Enyi é zán akwɛ e ɖò jlɛ̌ jí é ɖé lɛ dó tɛnsisɛ tɔn, nǔɖuɖu tɔn, xɔ e mɛ é na dɔ́ é, kpo nǔ ɖevo ɖěɖee ɖò dandan bonu é na dó w’azɔ̌ tɔn lɛ é kpo sín takúnmɛ, bonu agun e é yì ba kpɔ́n é ma kpéwú bo sú ǎ ɔ, é sixu wlan ye sɛ́dó alaxɔ mɛ. Nukúnkpénuwutɔ́ tomɛyitɔ́ lɛ ɖeji ɖɔ enyi emi sɔ́ Axɔ́suɖuto Jehovah tɔn sín nǔ lɛ ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ ɔ, è na gɔ́ nǔ e kpò lɛ é nú emi lee Jezu d’akpá tɔn gbɔn é. (Luk. 12:31) Agun lɛ na tuùn ɖɔ wǔjɔmɛ wɛ emi ɖó, bo na yí mɛxo agun tɔn enɛ lɛ e sɔ́ yeɖée jó bo nɔ d’alɔ ye lɛ é.—3 Jaan 5-8.

WĚÐEGBƐ́ ALAXƆ TƆN

⁵¹ Ðò alaxɔ Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ tɔn ɖokpo ɖokpo mɛ, gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ ɔ, nɔví sunnu e zin ɖò gbigbɔ lixo, bo jɛxa lɛ é atɔn alǒ hú mɔ̌ nɔ nyí Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn, bo nɔ kpé nukún dó wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ wu ɖò tò ɔ alǒ tò ɖěɖee ɖò acɛ tɔn mɛ lɛ é mɛ. Mɛ e ɖò wěɖegbɛ́ ɔ mɛ lɛ e ɖokpo nɔ nyí Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn ɔ sín titoblonunutɔ́.

⁵² Mɛ e ɖò Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn mɛ lɛ é nɔ kpé nukún dó nǔ ɖěɖee kan agun e ɖò alaxɔ ɔ sín acɛ mɛ lɛ é bǐ wu. Wěɖegbɛ́ ɔ nɔ kpé nukún dó wɛnɖagbe Axɔ́suɖuto ɔ tɔn jijla wu ɖò fí e alaxɔ ɔ ɖó acɛ gbɔn lɛ é bǐ, bo nɔ mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ è sɔnǔ nú agun lɛ kpo lɛdo lɛ kpo bɔ ye na kpé nukún dó hudo lɛ wu, lee é jɛxa gbɔn é. Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn nɔ lɛ́ sɔ́ ayi ɖó mɛsɛ́dó e ɖò gle ɔ mɛ lɛ é, gɔ́ nú gbexosin-alijitɔ́ titewungbe, hwebǐnu tɔn, kpo alɔgɔtɔ́ lɛ kpo sín sinsɛnzɔ́ wu. Enyi è na bló kpléɖókpɔ́ lɛdo tɔn lɛ kpo kpléɖókpɔ́ ɖaxó lɛ kpo ɔ, wěɖegbɛ́ ɔ nɔ bló tuto lɛ bo nɔ lɛ́ má azɔ̌ lɛ, bonu è na “bló nǔ lɛ bǐ lee é jɛxa gbɔn é; . . . kpo tito kpo.”—1 Kɔ. 14:40.

⁵³ È nɔ sɔnǔ nú Wěɖegbɛ́ Tò tɔn ɖé ɖò tò ɖé lɛ mɛ, bɔ é nɔ w’azɔ̌ ɖò Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn e sín acɛ mɛ é ɖè é glɔ́. Enɛ nɔ zɔ́n bɔ Wěɖegbɛ́ Tò tɔn ɔ nɔ kpé nukún dó azɔ̌ ɔ wu ganji ɖò finɛ. É nɔ kpé nukún dó nǔ lɛ wu ɖò Betɛli Xwé ɔ gbè kpo azɔ̌watɛn lɛ kpo, bo nɔ kpé nukún dó wema-sɛ́dó-mɛ lɛ kpo gbeɖiɖó lɛ kpo wu, lobɔ hwɛhwɛ ɔ, é nɔ lɛ́ kpé nukún dó kúnnuɖiɖe sín azɔ̌ lɛ wu. Wěɖegbɛ́ Tò tɔn ɔ nɔ w’azɔ̌ ɖó kpɔ́ xá Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn, bonu Axɔ́suɖuto ɔ sín nǔ lɛ na yì nukɔn.

⁵⁴ Hagbɛ̌ Alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ wɛ nɔ sɔ́ mɛ ɖěɖee nɔ nɔ Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn kpo Wěɖegbɛ́ Tò tɔn kpo mɛ lɛ é bǐ.

AFƆSƆ́ÐÓTETƆ́ HƆ̌NKAN GBƐ̀ Ɔ TƆN MǏTƆN TƆN LƐ

⁵⁵ Sín hweɖenu jɛ hweɖenu ɔ, Hagbɛ̌ Alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ nɔ bló tuto bɔ nɔví sunnu e jɛxa lɛ é nɔ yì ba alaxɔ lɛ kpɔ́n gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ. È nɔ ylɔ́ nɔví sunnu enɛ ɖɔ afɔsɔ́ɖótetɔ́ hɔ̌nkan gbɛ̀ ɔ tɔn mǐtɔn tɔn. Azɔ̌ tɔn nukɔntɔn ɔ wɛ nyí ɖɔ é na dó wusyɛn lanmɛ nú xwédo Betɛli tɔn ɔ, bo na d’alɔ Wěɖegbɛ́ Alaxɔ tɔn ɔ b’ɛ na ɖeɖɛ tagba alǒ nǔ ɖěɖee sixu kan wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ kpo nǔ kpinkplɔn mɛ lɛ bonu ye ni huzu ahwanvu sín azɔ̌ ɔ kpo lɛ é. Nɔví sunnu enɛ nɔ lɛ́ bló kplé xá nukúnkpénuwutɔ́ lɛdo tɔn lɛ, bɔ hweɖelɛnu ɔ, é nɔ bló kplé xá mɛsɛ́dó e ɖò gle ɔ mɛ lɛ é. Ðò kplé ɔ hwenu ɔ, é nɔ ɖɔ xó xá ye dó tagba yetɔn lɛ kpo hudo yetɔn lɛ kpo jí, bo nɔ na kanmɛsyɛn e jɛxa é ye dó azɔ̌ taji e ye nɔ wà é wu, é wɛ nyí Axɔ́suɖutojijlazɔ́ ɔ kpo nǔ kpinkplɔn mɛ lɛ bonu ye ni huzu ahwanvu sín azɔ̌ ɔ kpo.

⁵⁶ Afɔsɔ́ɖótetɔ́ hɔ̌nkan gbɛ̀ ɔ tɔn mǐtɔn tɔn ɔ nɔ sɔ́ ayi ɖó azɔ̌ e è ko wà ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, b’ɛ kúnkplá Axɔ́suɖuto ɔ jijla é kpo agun lɛ sín azɔ̌ ɖevo lɛ kpo jí. Nú é ɖó hwenu ɔ, é sixu lɛ́ yì ba azɔ̌xɔsa lilɛdógbeɖevomɛ tɔn e ma ɖò Betɛli ǎ lɛ é kpɔ́n. Nú afɔsɔ́ɖótetɔ́ hɔ̌nkan gbɛ̀ ɔ tɔn mǐtɔn tɔn ɖé yì ba alaxɔ ɖé kpɔ́n ɔ, é nɔ lɛ́ ɖ’alɔ ɖò Axɔ́suɖutojijlazɔ́ ɔ mɛ lee é kpéwú gbɔn é.

NUKÚNKPÍKPÉ DÓ NǓ WU KPO WANYIYI KPO

⁵⁷ Mǐ nɔ ɖu azɔ̌ syɛnsyɛn e sunnu Klisanwun e zin lɛ é nɔ wà bo nɔ kpé nukún dó mǐ wu kpo wanyiyi kpo lɛ é sín lè tawun. Nú mǐ kpó ɖò mǐɖée hwíhwɛ́ dó nukúnkpénuwutɔ́ e è ɖè bɔ ye nɔ kpé nukún dó lɛngbɔ̌kpó ɔ wu lɛ é glɔ́ wɛ hǔn, mǐ ɖò azɔ̌ wà ɖó kpɔ́ xá Jezu Klisu e nyí Gǎn nú agun ɔ é wɛ nɛ. (1 Kɔ. 16:15-18; Efɛ. 1:22, 23) Wǎgbɔ tɔn ɔ, gbigbɔ Mawu tɔn nɔ ɖò agun lɛ mɛ gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ, bɔ Xó Mawu tɔn nɔ xlɛ́ ali azɔ̌ ɔ gbɔn ayikúngban ɔ bǐ jí.—Ðɛh. 119:105.

MƐSƐ́DÓ Pɔlu wlan sɛ́dó agun Filipu tɔn ɖɔ: “Pɔlu kpo Timɔtée kpo, deví Klisu Jezu tɔn lɛ, ɖò wema wlan sɛ́dó mɛ mímɛ́ e ɖò Filipu bo ɖò bǔ xá Klisu Jezu lɛ é bǐ wɛ, gɔ́ nú nukúnkpénuwutɔ́ lɛ kpo devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ kpo.” (Fili. 1:1, nwt) Ð’ayi wu ɖɔ é dó gbè sɛ́dó devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ lɔ. É ɖò wɛn ɖɔ sunnu enɛ lɛ wà azɔ̌ taji lɛ dó d’alɔ mɛxo agun tɔn lɛ ɖò hwenɛnu. Nǔ ɖokpo ɔ wɛ é nyí ɖò égbé. Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ nɔ wà azɔ̌ gegě dó d’alɔ mɛxo agun tɔn lɛ, b’ɛ nɔ gɔ́ sò nú tutojininɔ agun ɔ tɔn.

² A ka tuùn mɛ ɖěɖee nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖò agun towe mɛ lɛ é à? A ka tuùn azɔ̌ e ye nɔ wà b’ɛ nɔ hɛn lè wá nú hwi kpo agun ɔ bǐ kpo lɛ é à? É ɖò wɛn ɖɔ gǎn e sunnu enɛ lɛ nɔ dó lɛ é nɔ sù Jehovah nukúnmɛ. Pɔlu wlan ɖɔ: “[Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖěɖee] nɔ wà azɔ̌ yetɔn ganji lɛ ɔ, tɛn ɖagbe wɛ ye nɔ mɔ; ye hɛn ɔ, ye na ɖɔ nǔɖiɖi e mǐ ɖó ɖò bǔ e mǐ ɖè xá Klisu Jezu ɔ mɛ ɔ sín xó kpodo jiɖiɖe kpo.”—1 Tim. 3:13.

NǓ ÐĚÐEE MAWUXÓWEMA Ɔ BYƆ ÐÒ DEVÍZƆ́WATƆ́ SINSƐNZƆ́WIWA TƆN LƐ SÍ LƐ É

³ È nɔ ɖó nukún ɖò devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ sí ɖɔ ye ni zán Klisanwun gbɛ̀ ɖagbe ɖé, bo nyí mɛ e wu è sixu ɖeji dó lɛ é, lobo nɔ lɛ́ kpé nukún dó azɔ̌ e è ɖè nú ye lɛ é wu ganji. Enɛ jɛ wě ɖò nǔ e Pɔlu ɖɔ dó jijɔ e ye ɖó na ɖó lɛ é wu, ɖò wema e é wlan sɛ́dó Timɔtée é mɛ: “[Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ] lɔmɔ̌ ɖó na nyí gbɛtɔ́ ɖagbe, nǔgboɖɔtɔ́; ye ɖó na nɔ nu ahan dín ǎ; ye ka ɖó na nɔ zé ayi hízíhízí dó ba akwɛ na ǎ. Ye ɖó na tɛ́ dó nǔgbo e ɖò nǔɖiɖi ɔ mɛ é wu syɛnsyɛn, kpodo ayixa mímɛ́ kpo. È ni tó tɛ́n ye kpɔ́n hwɛ̌; enyi è ma mɔ nǔjɛdo ɖé ɖò ye wu ǎ ɔ, ye hɛn ɔ, ye na wà [devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn] sín azɔ̌. [Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn] ɔ, asì ɖokpo géé wɛ é ɖó na ɖó; é ɖó na hɛn vǐ tɔn lɛ kpo xwé tɔn kpo ganji.” (1 Tim. 3:8-10, 12) Nǔgbododó ɖaxó lɛ xwixwedó dó sɔ́ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ nɔ cyɔn alɔ agun ɔ jí, bɔ mɛɖebǔ sɔ́ sixu dóhwɛ mɛ ɖěɖee è ɖè azɔ̌ bǔnɔ lɛ na lɛ é ǎ.

⁴ Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ na bo tlɛ nyí dɔnkpɛvu alǒ mɛxo ɔ, ye nɔ ɖókan dó wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ wu sunmɛ sunmɛ. Jezu ɖɔhun ɔ, akpakpa nɔ sɔ́ ye dó sinsɛnzɔ́ ɔ wu. Gbɔn kanɖodónǔwu mɔhun gblamɛ ɔ, ye nɔ ɖè jlǒ e Jehovah ɖó bo na hwlɛn gbɛtɔ́ lɛ gán é xlɛ́.—Eza. 9:6.

⁵ Sunnu ɖěɖee nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ é nɔ lɛ́ nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖò nǔsisɔ, acɔ́biba, xóɖiɖɔ, walɔ, kpo zinzan kpo mɛ. Ye nɔ ɖó linlin e sɔgbe é, b’ɛ nɔ zɔ́n bɔ mɛ ɖevo lɛ nɔ ɖó sísí nú ye. Gɔ́ na ɔ, ye nɔ sɔ́ kancica e ɖò ye kpo Jehovah kpo tɛntin é, kpodo wǔjɔmɛzɔ́ e ye ɖó ɖò agun ɔ mɛ lɛ é kpan ylɔ́ ɖɔ nǔjɔnǔ.—Ti. 2:2, 6-8.

⁶ È nɔ tò “tɛ́n [sunnu enɛ lɛ] kpɔ́n hwɛ̌.” Cobonu è na sɔ́ azɔ̌ d’así nú ye ɔ, ye nɔ ko ɖexlɛ́ ɖɔ emi nyí sunnu e zé emiɖée jó nú Mawu nǔgbo nǔgbo lɛ é. Ye nɔ ko ɖexlɛ́ ɖɔ emi nɔ sɔ́ Axɔ́suɖuto ɔ sín nǔ lɛ ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ ɖò gbɛzán emitɔn mɛ, lobo ɖò biba wɛ bo na wà wǔjɔmɛzɔ́ ɖebǔ e sín ali na hun nú emi lɛ é. É ɖò wɛn ɖɔ kpɔ́ndéwú ɖagbe wɛ ye nyí nú mɛ ɖevo lɛ ɖò agun ɔ mɛ.—1 Tim. 3:10.

AZƆ̌ E YE NƆ WÀ LƐ É

⁷ Devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ nɔ wà azɔ̌ tawun tawun vovo lɛ, dó nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo yetɔn lɛ tamɛ, b’ɛ nɔ zɔ́n bɔ mɛxo agun tɔn lɛ nɔ mɔ hwenu d’eji dó kpé nukún dó nǔkpinkplɔn mɛ kpo lɛngbɔ̌nyitɔ́ sín azɔ̌ lɛ kpo wu. Enyi kplékplé mɛxo lɛ tɔn ɖò azɔ̌ na sɔ́ dó así nú ye wɛ ɔ, ye nɔ hɛn nǔwukpíkpé yetɔn lɛ kpo hudo agun ɔ tɔn lɛ kpo dó ayi mɛ.

⁸ Lin tamɛ dó azɔ̌ enɛ lɛ ɖé lɛ wu: È sixu sɔ́ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖé b’ɛ na nɔ kpé nukún dó wema lɛ wu, bonu mǐ na sixu mɔ bo zán mǐɖesunɔ alǒ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ. Ye mɛ ɖevo lɛ nɔ kpé nukún dó akwɛzinzan agun ɔ tɔn lɛ alǒ wema e ɖɔ nǔ dó fí e agun ɔ nɔ ɖɔ Mawuxó gbɔn lɛ é nu lɛ é wu. Ye mɛ ɖevo lɛ nɔ kpé nukún dó miklo lɛ kpo nǔxonú lɛ kpo wu, nɔ wà tɛnmɛnamɛtɔ́ sín azɔ̌ lɛ, lobo nɔ lɛ́ d’alɔ mɛxo agun tɔn lɛ ɖò ali ɖevo lɛ nu. Azɔ̌ gegě wɛ è ɖó na wà dó bló Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn ɖó, lobo hɛn ɛ ɖó mimɛ̌ jí, enɛ wu ɔ, è nɔ ɖè nukúnkpíkpé dó azɔ̌ enɛ lɛ wu nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ hwɛhwɛ.

⁹ Ðò agun ɖé lɛ mɛ ɔ, è sixu sɔ́ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn vovo ɖó azɔ̌ enɛ lɛ ɖokpo ɖokpo nu. Ðò fí ɖevo lɛ ɔ, devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖokpo sixu kpé nukún dó azɔ̌ gegě wu. Ðò ninɔmɛ ɖé lɛ mɛ ɔ, devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn hugǎn ɖokpo sixu kpé nukún dó azɔ̌ ɖé wu. Enyi devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ ma sukpɔ́ bo na kpé nukún dó azɔ̌ enɛ lɛ ɖé lɛ wu ǎ ɔ, kplékplé mɛxo lɛ tɔn sixu bló tuto nú nɔví sunnu e ko bló baptɛm bo ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe lɛ é, bonu ye na wà azɔ̌ enɛ lɛ e ɖò dandan lɛ é. Mɔ̌ mɛ ɔ, ye na ɖó nǔwukpíkpé e na wá d’alɔ ye hwenu e ye na jɛxa bá nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn é. Enyi nɔví sunnu lɛ ma ɖè ǎ ɔ, è sixu zán nɔví nyɔnu e ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe é ɖé, b’ɛ na kpé nukún dó nǔɖe lɛ wu, nú è ma tlɛ na sɔ́ ɛ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ǎ ɔ nɛ. Mɛ e ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe é ɖé wɛ nyí mɛ e zinzan tɔn kpo sinsɛn-biblo tɔn kpo jɛxa bɔ è na xwedó é ɖé. Lee é nɔ yì kplé lɛ gbɔn é, lee é nɔ ɖ’alɔ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ gbɔn é, gbɛ̀ zinzan xwédo tɔn tɔn, nǔ e é nɔ sɔ́ dó ɖè ayi ɖ’ayǐ na lɛ é, nǔsisɔ tɔn kpo acɔ́biba tɔn kpo, gɔ́ nú nǔ ɖevo lɛ, na nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe nú mɛ ɖevo lɛ.

¹⁰ Ðò agun e mɛ mɛxo agun tɔn lɛ ma sukpɔ́ ɖè ǎ lɛ é ɔ, è sixu byɔ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn e jɛxa lɛ é bɔ ye na gbéjé nǔkanbyɔ baptɛm tɔn ɖěɖee kúnkplá nǔkplɔnmɛ sinsɛn tɔn lɛ é kpɔ́n xá mɛ ɖěɖee jló na bló baptɛm lɛ é. È nɔ mɔ nǔkanbyɔ enɛ lɛ ɖò Xóta Ðevo Lɛ sín “Akpáxwé 1: Nǔ E Klisanwun lɛ Ði Nǔ Na lɛ É” glɔ́. Ðó “Akpáxwé 2: Klisanwun Gbɛ̀ Zinzan” ɖɔ xó dó nǔ e kan mɛɖesunɔ lɛ é jí wutu ɔ, mɛxo agun tɔn ɖé wɛ ɖó na kpé nukún dó akpáxwé enɛ wu.

¹¹ Kplékplé mɛxo lɛ tɔn sixu ɖyɔ azɔ̌ ɖé lɛ nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ sín hweɖenu jɛ hweɖenu, enyi hwɛjijɔ ɖagbe ɖé ɖè bɔ ye na bló mɔ̌ ɔ nɛ. É ɖò mɔ̌ có, enyi è jó nɔví lɛ dó azɔ̌ ɖé lɛ kɔn nú táan ɖé bonu é bí alɔ nú ye ganji ɔ, lè gegě wɛ é nɔ hɛn wá.

¹² Sɔgbe kpo ninɔmɛ agun ɔ tɔn lɛ kpo ɔ, è sixu ɖè azɔ̌ ɖevo lɛ nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖěɖee ‘mɛ bǐ na ko mɔ nǔ jɛ nukɔnyiyi yetɔn wu’ lɛ é. (1 Tim. 4:15) Enyi mɛxo agun tɔn lɛ ma sukpɔ́ ǎ ɔ, è sixu ɖè azɔ̌ nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn ɖé, b’ɛ na nyí alɔgɔtɔ́ nú nukúnkpénuwutɔ́ gbɛ̌ta tɔn ɖé, alǒ ɖò ninɔmɛ ɖé lɛ mɛ ɔ, é na nyí devízɔ́watɔ́ gbɛ̌ta tɔn ɖé, bo ka na nɔ wà azɔ̌ ɖò alixlɛ́mɛ mɛxo agun tɔn lɛ tɔn glɔ́. È sixu ɖè azɔ̌ nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ bɔ ye na kpé nukún dó akpáxwé ɖé lɛ wu ɖò Kplé Gbɛzán kpo Sinsɛnzɔ́ kpo tɔn hwenu, kaka jɛ Biblu Kplɔnkplɔn Agun tɔn jí, enyi é byɔ ɖó mɔ̌ ɔ nɛ, bo na nɔ lɛ́ xwlé xóɖiɖɔ nú mɛ bǐ mɛ. È sixu ɖè azɔ̌ ɖevo lɛ nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ hwenu e hudo taji ɖé na ɖè é; ye ka na ko sɔgbe xá nǔ e azɔ̌ ɔ byɔ lɛ é. (1 Pi. 4:10) Hwenu e ye ɖò alɔ dó mɛxo agun tɔn lɛ wɛ é ɔ, ye ɖó na nɔ sɔ́ yeɖée jó kpo jlǒ kpo.

¹³ Enyi azɔ̌ yetɔn na bo gbɔn vo nú mɛxo agun tɔn lɛ tɔn ɔ, Mawu sinsɛn tɔn sín akpáxwé ɖé wɛ é nyí, bo ɖò taji nú nukɔnyiyi agun ɔ tɔn. Nukɔnmɛ ɔ, nú devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ nɔ kpé nukún dó azɔ̌ yetɔn lɛ wu ganji, bo wá jɛxa bá nyí lɛngbɔ̌nyitɔ́ kpo nǔkplɔnmɛtɔ́ lɛ kpo ɔ, è sixu wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ ye na nyí mɛxo agun tɔn.

¹⁴ Enyi nɔví sunnu winnyawinnya ɖé wɛ nú we alǒ agaɖanu dìn wɛ a bló baptɛm ɔ, a ka ɖò biba wɛ bo na jɛxa bá nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn à? (1 Tim. 3:1) Ðó gbɛtɔ́ gegě wɛ nɔ wá nǔgbo ɔ mɛ xwewu xwewu wutu ɔ, è ɖó hudo sunnu ɖěɖee jɛxa bɔ gbigbɔ sín nǔ lɛ nɔ ɖu ayi mɛ na lɛ é tɔn, bonu ye na kpé nukún dó agun ɔ sín azɔ̌ lɛ wu. A sixu kpéwú enyi a tɛ́n kpɔ́n bo ɖó jlǒ e na d’alɔ mɛ ɖevo lɛ é ɔ nɛ. Ali e nu a sixu wà mɔ̌ ɖè é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ a ni lin tamɛ dó kpɔ́ndéwú ɖagbe e Jezu sɔ́ ɖ’ayǐ é jí. (Mat. 20:28; Jaan 4:6, 7; 13:4, 5) Jlǒ e a ɖó é na lɛ́ jɛji, hwenu e a na ɖò awǎjijɛ e ɖò nǔ nina mɛ ɖevo lɛ mɛ é mɔ wɛ é. (Mɛ. 20:35) Enɛ wu ɔ, sɔ́ hwiɖée jó dó d’alɔ mɛ ɖevo lɛ ɖò ali tawun tawun ɖé lɛ nu, dó d’alɔ ɖò Kpléxɔ Axɔ́suɖuto ɔ tɔn jijlaɖó mɛ, alǒ dó kpɔ́n tɛnmɛ nú wemaxɔmɛví ɖé ɖò Kplé Gbɛzán kpo Sinsɛnzɔ́ kpo tɔn hwenu. Biba bo na nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ́ byɔ ɖɔ è ni ɖó jijɔ Klisanwun tɔn lɛ, bɔ mɔ̌ wiwa nɔ byɔ ɖɔ è ni ɖó aca nǔkplɔnkplɔn tɔn ɖagbe ɖé. (Ðɛh. 1:1, 2; Ga. 5:22, 23) Gɔ́ na ɔ, nɔví sunnu e ɖò biba wɛ bo na nyí devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn é nɔ ɖexlɛ́ ɖɔ emi nyí mɛ ɖejid’ewu kpo gbejinɔtɔ́ kpo hwenu e è ɖè azɔ̌ n’i ɖò agun ɔ mɛ é.—1 Kɔ. 4:2.

¹⁵ Gbigbɔ mímɛ́ wɛ nɔ ɖè devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ nú ɖagbe agun ɔ tɔn. Mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ sixu xlɛ́ ɖɔ azɔ̌ syɛnsyɛn e wà wɛ devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ ɖè lɛ é sù nukún emitɔn mɛ, gbɔn nǔ wiwa ɖó kpɔ́ xá ye hwenu e ye ɖò nukún kpé dó azɔ̌ yetɔn wu wɛ é gblamɛ. Mɔ̌ mɛ ɔ, agun ɔ na kpó ɖò xlɛ́xlɛ́ wɛ ɖɔ nǔ e Jehovah ko sɔnǔ na, bonu xwédo ɔ na kpó ɖò tuto jí é sù nukún emitɔn mɛ.—Ga. 6:10.