HOSEA
1 Yehowa wiemɔ ni ekɛ Beeri binuu Hosea* wie yɛ Uzia+ kɛ Yotam+ kɛ Ahaz+ kɛ Hezekia,+ ni ji Yuda maŋtsɛmɛi+ lɛ agbii lɛ amli, kɛ Israel maŋtsɛ Yeroboam,+ ni ji Yoash+ binuu lɛ gbii lɛ amli lɛ nɛ. 2 Be ni Yehowa kɛ Hosea bɔi wiemɔ* lɛ, Yehowa kɛɛ Hosea akɛ: “Yaa ni oyaŋɔ yoo ni kɛ ehe baawo ashawofeemɔ* mli akɛ oŋa,* ni oná bii kɛjɛ eshawofeemɔ* lɛ mli, ejaakɛ ashawofeemɔ* ehã shikpɔŋ lɛ ekpa yɛ Yehowa sɛɛ kwraa.”+
3 No hewɔ lɛ, etee ni ekɛ Gomer, Diblaim biyoo lɛ yabote gbalashihilɛ mli, ni yoo lɛ ná musu ni efɔ binuu ehã lɛ.
4 Ni Yehowa kɛɛ lɛ akɛ: “Wó lɛ gbɛ́i akɛ Yezreel,* ejaakɛ eshwɛ fioo ni mahã Yehu+ shĩa lɛ abu amɛhe akɔntaa amɛhã mi yɛ Yezreel lashishwiemɔ lɛ hewɔ, ni mahã Israel shĩa lɛ maŋtsɛyeli lɛ sɛɛ afo.+ 5 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, maku Israel gãi lɛ mli yɛ Yezreel Jɔɔ lɛ mli.”
6 Ená musu ekoŋŋ ni efɔ biyoo. Ni Nyɔŋmɔ kɛɛ lɛ* akɛ: “Wó lɛ gbɛ́i akɛ Lo-ruhama,* ejaakɛ minaŋ Israel shĩa lɛ mɔbɔ dɔŋŋ,+ ejaakɛ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, mashwie amɛ.+ 7 Shi mana Yuda shĩa lɛ mɔbɔ,+ ni mi Yehowa, amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ, mahere amɛyiwala;+ jeee gãi loo klante loo tawuu loo okpɔŋɔi loo okpɔŋɔnɔtaralɔi anɔ matsɔ mahere amɛyiwala.”+
8 Be ni yoo lɛ tse Lo-ruhama fufɔ lɛ, ená musu ni efɔ binuu. 9 Kɛkɛ ni Nyɔŋmɔ kɛɛ: “Wó lɛ gbɛ́i akɛ Lo-ami,* ejaakɛ jeee mimaŋ ji nyɛ, ni mi hu jeee nyɛnɔ ji mi.
10 “Ni Israelbii* lɛ ayifalɛ lɛ baafee tamɔ ŋshɔnaa shia, ni anyɛŋ asusu loo akane.+ Ni he ni akɛɛ amɛ yɛ akɛ, ‘Jeee mimaŋ ji nyɛ’+ lɛ, jɛmɛ nɔŋŋ abaakɛɛ amɛ yɛ akɛ, ‘Nyɛji Nyɔŋmɔ hiɛkãalɔ lɛ bii.’+ 11 Ni abaabua Yudabii kɛ Israelbii lɛ anaa afee amɛ ekome,+ ni amɛbaahala mɔ kome akɛ amɛyitso, ni amɛbaashi* shikpɔŋ lɛ nɔ, ejaakɛ Yezreel+ gbi lɛ baafee gbi wulu.
2 “Nyɛkɛa nyɛnyɛmimɛi hii lɛ akɛ, ‘Mimaŋ ji nyɛ!’*+
Kɛ nyɛnyɛmimɛi yei lɛ hu akɛ, ‘Bo yoo ní ana bo mɔbɔ!’*+
2 Nyɛwiea nyɛshia nyɛmami; nyɛwiea nyɛshia lɛ,
Ejaakɛ jeee miŋa ji lɛ,+ ni lɛ hu jeee ewu ji mi.
Hã ekpa eshawofeemɔ* lɛ
Ni ejie egbalafitemɔ lɛ kɛje efufɔi ateŋ,
3 Kɛjeee nakai lɛ, majie ehe nɔ fɛɛ nɔ, ni mahã etsɔ tamɔ gbi nɔ ni afɔ lɛ lɛ,
Ebaatsɔ tamɔ ŋa nɔ,
Ebaatsɔ shikpɔŋ ni nu bɛ nɔ,
Ni mahã kumai agbe lɛ.
4 Ni ebii lɛ, minaŋ amɛ mɔbɔ,
Ejaakɛ afɔ amɛ yɛ ashawofeemɔ* mli.
5 Ejaakɛ amɛmami kɛ ehe ewo ashawofeemɔ* mli.+
Mɔ ni ŋɔ amɛ hɔ lɛ efee hiɛgbejianii,+ ejaakɛ ekɛɛ akɛ,
‘Manyiɛ mɛi ni sumɔɔ mi waa lɛ asɛɛ,+
Mɛi ni hãa mi miniyenii* kɛ minu,
Mikooloo hetsɔi kɛ miklala, mimu kɛ midãa lɛ.’
6 No hewɔ lɛ, mikɛ ŋmei tsei baafo afabaŋ kɛtsĩ ogbɛ lɛ;
Ni matswa tɛ gbogbo mawo lɛ,
Koni ekana enanegbɛi lɛ.
Ni ebaakɛɛ akɛ, ‘Maku misɛɛ kɛya miklɛŋklɛŋ wu lɛ ŋɔɔ,+
Ejaakɛ nakai beiaŋ lɛ, nibii amli hi hã mi fe amrɔ nɛɛ.’+
8 Eleee akɛ miji mɔ ni hã lɛ ŋmaa*+ kɛ wain hee kɛ mu lɛ,
Ni eleee akɛ miji mɔ ni hã lɛ jwiɛtɛi babaoo
Kɛ shika tsuru ní amɛkɛtsu nii yɛ Baal jamɔ mli lɛ.+
9 ‘No hewɔ lɛ, maku misɛɛ ni mashɔ̃ miŋmaa lɛ yɛ ebe lɛ mli
Kɛ miwain hee lɛ hu, yɛ ebe ni ato lɛ mli,+
Ni mashɔ̃ mikooloo hetsɔi kɛ miklala ni ekɛhaa eyayaiaŋ lɛ.
10 Agbɛnɛ, majie eyayaiaŋ kpo faŋŋ yɛ mɛi ni sumɔɔ lɛ waa lɛ ahiɛ,
Ni mɔ ko mɔ ko ejieŋ lɛ yɛ midɛŋ.+
11 Mahã emiishɛɛnamɔ lɛ fɛɛ,
Egbii juji lɛ+ kɛ enyɔji* hei lɛ kɛ ehejɔɔmɔ gbii lɛ kɛ egbijurɔyelii lɛ fɛɛ sɛɛ afo.
12 Ni mafite ewain tsei kɛ egbami tsei lɛ ní ewie yɛ amɛhe akɛ:
“Enɛɛmɛi ji minyɔmɔwoo ní mɛi ni sumɔɔ mi waa lɛ kɛhã mi” lɛ;
Ni mahã amɛtsɔ koo,
Ni ŋa mli kooloi baaye.
13 Mahã ebabu ehe akɔntaa ehã mi yɛ gbii ni ekɛshã afɔlei ehã Baal amagai lɛ hewɔ,+
Be mli ni ekɛ egai kɛ ehewulamɔ nibii saa ehe, ní etiuɔ mɛi ni sumɔɔ lɛ waa lɛ,
Ní mi lɛ, ehiɛ kpa minɔ lɛ,’+ Yehowa kɛɛ.
15 Mikɛ ewain ŋmɔji lɛ baaku sɛɛ ahã lɛ kɛjɛ nakai be lɛ nɔ kɛyaa,+
Kɛ Akor Jɔɔ+ lɛ hu akɛ shinaa ni atsɔɔ mli kɛnáa hiɛnɔkamɔ;
Ebaahere nɔ yɛ jɛmɛ tamɔ efee yɛ eblayeiaŋ gbii lɛ amli lɛ,
Tamɔ gbi ni eje Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ eba lɛ.+
18 Nakai gbi lɛ nɔ lɛ, mikɛ ŋa mli kooloi,+
Kɛ ŋwɛi loofɔji kɛ shikpɔŋ lɛ nɔ nibii ni wamɔɔ+ lɛ baakpaŋ kpaŋmɔ yɛ amɛhewɔ;
Ni majie gãi kɛ klante kɛ tawuu kɛje shikpɔŋ lɛ nɔ,+
19 Mabi oshi* mahã mihe kɛya naanɔ;
Ni mabi oshi* mahã mihe yɛ jalɛ kɛ jalɛsaneyeli mli,
Yɛ suɔmɔ ni tsakeee kɛ mɔbɔnalɛ mli.+
21 ‘Nakai gbi lɛ nɔ lɛ,’ Yehowa kɛɛ,
‘Mahere ŋwɛi nɔ,
Ni amɛ hu amɛbaahere shikpɔŋ lɛ nɔ;+
22 Ni shikpɔŋ lɛ baahere ŋmaa kɛ wain hee kɛ mu lɛ nɔ;
Ni amɛ hu amɛbaakɛɛ akɛ: “Mi-Nyɔŋmɔ ji bo.”’”+
3 Ni Yehowa kɛɛ mi akɛ: “Yaa shi kome ekoŋŋ ni oyasumɔ yoo lɛ ní nuu kroko sumɔɔ lɛ ní eji gbalafitelɔ lɛ,+ tamɔ bɔ pɛ ni Yehowa sumɔɔ Israelbii lɛ,+ be mli ni amɛ lɛ amɛyanyiɛɔ nyɔŋmɔi krokomɛi asɛɛ,+ ni amɛsumɔɔ wain yibii keekii* lɛ.”
2 No hewɔ lɛ, mikɛ jwiɛtɛi kapɛji 15 kɛ barle* homer* susumɔnii kome kɛ fã hé lɛ mihã mihe. 3 Kɛkɛ ni mikɛɛ yoo lɛ akɛ: “Obaatsɔ minɔ gbii pii. Kaafee ashawo,* ni okɛ nuu kroko akaná bɔlɛ, ni mi hu mikɛ bo baaye nakai nɔŋŋ.”*
4 Ejaakɛ Israelbii lɛ baahi shi be kplaŋŋ* ní amɛbɛ maŋtsɛ ko,+ amɛbɛ ablade ko, amɛbɛ afɔle ko, amɛbɛ akulashiŋ ko, ni amɛbɛ efɔd+ kɛ terafim amagai.*+ 5 Sɛɛ mli lɛ, Israelbii lɛ baaku amɛsɛɛ amɛba, ni amɛbaabatao Yehowa, amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ,+ kɛ David, amɛmaŋtsɛ lɛ,+ ni gbii lɛ anaagbee lɛ mli lɛ, amɛbaaba Yehowa ŋɔɔ kɛ hekpokpomɔ yɛ enɔkpakpafeemɔ lɛ hewɔ.+
4 Ao, Israelbii, nyɛboa Yehowa wiemɔ lɛ toi,
Ejaakɛ Yehowa kɛ shikpɔŋ lɛ nɔ bii lɛ yɛ sane,+
Ejaakɛ anɔkwale kɛ suɔmɔ ni tsakeee kɛ Nyɔŋmɔ he nilee bɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.+
2 Amale kitãkamɔi+ kɛ malemɔ kɛ gbɔmɔgbee+
Kɛ juu kɛ gbalafitemɔ+ egbɛ eshwã,
Ni lashishwiemɔ nyiɛɔ lashishwiemɔ sɛɛ.+
3 No hewɔ ni shikpɔŋ lɛ baaye awerɛho+
Ni enɔ bii lɛ fɛɛ ahiɛ baakpãtã lɛ;
Ŋa mli kooloi kɛ ŋwɛi loofɔji,
Hɛɛ, ŋshɔŋ loi po ahiɛ baakpãtã.
5 No hewɔ lɛ, obaatɛ ogbee shi shwane ketekete,
Ni gbalɔ lɛ hu kɛ bo baatɛ agbee shi tamɔ nɔ ni je ena.
Ni mahã omami amua enaa.*
6 Abaahã mimaŋ lɛ amua enaa,* ejaakɛ amɛbɛ nilee.
Akɛni okpoo nilee hewɔ lɛ,+
Mi hu makpoo bo ní okaye osɔfo ohã mi;
Ni akɛni ohiɛ ekpa o-Nyɔŋmɔ lɛ mla* lɛ nɔ hewɔ lɛ,+
Mi hu mihiɛ baakpa obii lɛ anɔ.
7 Babaoo ni amɛyi faa lɛ, babaoo ni amɛfeɔ esha amɛshiɔ mi ji no.+
Mahã amɛnunyam lɛ atsɔ hiɛgbele.*
9 Nɔ kome too baaba maŋbii lɛ kɛ osɔfo lɛ fɛɛ nɔ;
Mahã amɛbu amɛgbɛi lɛ ahe akɔntaa amɛhã mi,
Ni mahã nɔ ni jɛɔ amɛnifeemɔi amli baa lɛ abua amɛyiteŋ.+
10 Amɛbaaye nii, shi amɛtɔrɔŋ.+
12 Mimaŋbii lɛ biɔ amɛtsei amagai lɛ nii,
Amɛfeɔ nɔ ni amɛdɛhiɛmɔtso* lɛ kɛɔ amɛ lɛ;
Ejaakɛ ashawofeemɔ* mumɔ lɛ hãa amɛduɔ gbɛ,
Ni amɛshawofeemɔ* lɛ hewɔ lɛ, amɛsumɔɔɔ ni amɛbaa amɛhe shi amɛhãa amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ.
13 Amɛshãa afɔle yɛ gɔji lɛ ayiteŋ,+
Ni amɛshãa lasu afɔle yɛ gɔŋkpɔi lɛ anɔ,
Yɛ ooki tsei kɛ storaks tsei kɛ tso agbo fɛɛ tso agbo shishi,+
Ejaakɛ amɛhɔɔŋ lɛ hi.
14 Migbalaŋ nyɛbiyei lɛ atoi yɛ amɛshawofeemɔ* lɛ he,
Ni migbalaŋ nyɛbihii lɛ aŋamɛi* lɛ atoi yɛ amɛgbalafitemɔ lɛ he.
Ejaakɛ hii lɛ kɛ ashawoi lɛ gbáa kɛyaa he kroko
Ni amɛfataa jamɔhei ashawoi lɛ ahe kɛshãa afɔle;
Maŋ ni tamɔ nɛkɛ ni bɛ jwɛŋmɔ+ lɛ hiɛ baakpãtã.
16 Ejaakɛ Israel kuɛŋ ti,+ tamɔ tsinayoo ni kuɛŋ ti.
Ani Yehowa baakwɛ amɛ agbɛnɛ tamɔ akwɛɔ gwantɛŋnuu yɛ shikpɔŋ ni kooloi yeɔ nii yɛ nɔ, ni kã shi shwaŋŋ nɔ lɛ?*
17 Efraim kɛ ehe eyabɔ amagai ahe.+
Nyɛshia lɛ!
Ni enɔyelɔi* lɛ sumɔɔ hiɛgbele waa.+
19 Kɔɔyɔɔ lɛ baakota lɛ ewo efijiaŋ,*
Ni amɛhiɛ baagboi yɛ amɛfɔleshai lɛ ahewɔ.”
5 “Nyɛ osɔfoi,+ nyɛboa enɛ toi,
Israel shĩa, nyɛfea toi,
Maŋtsɛ shĩa, nyɛboa toi,
Ejaakɛ kojomɔ lɛ kɔɔ nyɛhe;
Ejaakɛ nyɛfee nyɛhe akpa ni atsɔ nyɛhã Mizpa,
Kɛ yaa ni akɛlɛɛ shi yɛ Tabor+ nɔ.
3 Mile Efraim,
Ni akɛ Israel hu eteko mi.
4 Amɛnifeemɔi lɛ hãaa amɛnyɛ amɛku amɛsɛɛ kɛba amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ,
Ejaakɛ ashawofeemɔ* mumɔ yɛ amɛmli;+
Ni amɛbuuu Yehowa akɛ amɛ-Nyɔŋmɔ.
5 Shwã ni Israel shwãa lɛ yeɔ odase eshiɔ lɛ diɛŋtsɛ;*+
Israel kɛ Efraim fɛɛ egbeegbee shi yɛ amɛtɔmɔ lɛ mli,
Ni Yuda kɛ amɛ egbee shi.+
6 Amɛkɛ amɛtoi kɛ amɛtsinai lɛ tee koni amɛyatao Yehowa,
Shi amɛnaaa lɛ.
Egbala ehe shi kɛje amɛŋɔɔ.+
7 Amɛkwa Yehowa,+
Ejaakɛ amɛfɔ maŋsɛɛ bii.
Agbɛnɛ, nyɔɔŋ* kome baami amɛ* kɛ amɛgbɛfaŋ nii* lɛ fɛɛ.
8 Nyɛkpãa akolonto+ yɛ Gibea, nyɛkpãa tɛtɛrɛmantɛrɛ yɛ Rama!+
Nyɛbɔa ta oshe yɛ Bet-aven+—kɛnyiɛ osɛɛ, Benyamin!
9 Ao Efraim, obaatsɔ nɔ ko ni hãa mɔ naa kpɛɔ ehe yɛ toigbalamɔ gbi lɛ nɔ.+
Mihã ale nɔ ni baaba kɛ̃ yɛ Israel wekui lɛ amli.
10 Yuda lumɛi lɛ tamɔ mɛi ni tsiɔ husu kɛyaa sɛɛ.+
Mafɔse mimlifu lɛ mashwie amɛnɔ tamɔ nu.
11 Awa Efraim yi, kojomɔ ni akojo lɛ lɛ ehã ekumɔ,
Ejaakɛ ekpɛ mli akɛ ebaanyiɛ ehenyɛlɔ lɛ sɛɛ.+
12 No hewɔ lɛ, mitsɔ tamɔ abɛi* mihã Efraim
Kɛ nii ní ekpɔtɔ mihã Yuda shĩa lɛ.
13 Be ni Efraim na ehela lɛ, ní Yuda hu na efala lɛ,
Efraim tee Asiria,+ ni etsu kɛtee maŋtsɛ wulu ko ŋɔɔ.
Shi enyɛɛɛ etsa bo,
Ni enyɛɛɛ ehã ofala lɛ agbo.
15 Maya, ni maku misɛɛ kɛya he ni miyɔɔ lɛ kɛyashi amɛbaatere amɛtɔmɔi lɛ ahe sɔ̃ lɛ,
Kɛ́ amɛyaje haomɔ mli lɛ, amɛbaatao mi.”+
Etswia wɔ nii, shi ebaato wɔpilamɔi lɛ anɔ.
2 Gbii enyɔ sɛɛ lɛ, ebaatsĩɛ wɔ.
Gbi ni ji etɛ lɛ nɔ lɛ, ebaatee wɔ shi,
Ni wɔbaahi shi yɛ ehiɛ.
3 Wɔbaaná wɔle Yehowa, wɔkɛ hiɛdɔɔ baatao lɛ koni wɔle lɛ.
Bɔ ni je tsɛreɔ be fɛɛ be lɛ, nakai nɔŋŋ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, ebaaje kpo;
Ebaaba wɔŋɔɔ tamɔ nugbɔ ni miinɛ,
Tamɔ sɛɛkpee nugbɔ* ni hãa shikpɔŋ lɛ nu lɛ.”
4 “Efraim, mɛni esa akɛ mafee bo?
Yuda, mɛni esa akɛ mafee bo?
Ejaakɛ nyɛsuɔmɔ* lɛ tamɔ leebi atatui,
Tamɔ bɔ́ ni kpalaa oya.
Ni kojomɔ ni baaba onɔ lɛ baakpɛ tamɔ la.+
6 Ejaakɛ mináa suɔmɔ ni tsakeee* he miishɛɛ, jeee afɔle,
Ni mináa Nyɔŋmɔ he nilee hu he miishɛɛ moŋ fe shãa afɔlei.+
7 Shi amɛ lɛ, amɛku kpaŋmɔ lɛ mli,+ tamɔ gbɔmɛi adesai.
Jɛmɛ amɛkwa mi yɛ.
9 Osɔfoi akuu lɛ tamɔ ojotswalɔi akui ni woɔ mɔ antɛo.
Amɛgbeɔ mɛi yɛ Shekem gbɛ lɛ nɔ,+
Ejaakɛ amɛfeɔ hiɛgbejianii.
10 Mina nii ni hãa mɔ he jɔ̃ɔ ehe yɛ Israel shĩa lɛ.
11 Agbɛnɛ hu, bo Yuda, ato nikpamɔ ko ahã bo,
Be mli ni mabua miwebii ni aŋɔ amɛ nom lɛ anaa kɛku sɛɛ kɛba lɛ.”+
2 Shi amɛkɛɛɛ yɛ amɛtsui mli akɛ makai amɛnifɔjianii lɛ fɛɛ.+
Agbɛnɛ, amɛnifeemɔi lɛ ebɔle amɛ kɛkpe;
Fɛɛ yɛ mihiɛ kpaakpa.
3 Amɛkɛ amɛnifɔjianii lɛ hãa maŋtsɛ lɛ mii shɛɔ ehe,
Ni amɛkɛ amɛlakamɔ wiemɔi hãa abladei amii shɛɔ amɛhe.
4 Gbalafitelɔi ji amɛ fɛɛ,
Amɛmiitso tamɔ flɔnɔɔ ni nishãlɔ ewo mli la,
Mɔ ni be ni ekpɔtɔ ashikishaŋ lɛ etã lɛ, ekpaa la lɛ mli tsimɔ kɛyashi ashikishaŋ ni ekpɔtɔ lɛ baafu lɛ.
5 Wɔmaŋtsɛ lɛ gbi lɛ nɔ lɛ, hela emɔmɔ abladei
—Wain ehã amɛmli ewo la.+
Ekpã enine mli eta hefɛoyelɔi adɛ̃.
6 Ejaakɛ amɛkɛ tsuii ni tsoɔ tamɔ flɔnɔɔ tsiɔ amɛbɛŋkɛɔ.*
Nyɔɔŋ fɛɛ lɛ, nishãlɔ lɛ wɔɔ;
Leebi lɛ, flɔnɔɔ lɛ mli tsoɔ grigri tamɔ lalilɛii.
8 Efraim kɛ ehe futuɔ jeŋmaji lɛ.+
Efraim tamɔ keeki kokloo ni atsɔko.
9 Gbɔi eye ehewalɛ lɛ,+ shi eleee.
Ni eyiteŋ eyɛ kɛ waji, shi eyɔseee.
10 Shwã ni Israel shwãa lɛ yeɔ odase eshiɔ lɛ diɛŋtsɛ,+
Shi amɛkuko amɛsɛɛ kɛbako Yehowa, amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ,+
Ni enɛɛmɛi fɛɛ sɛɛ hu lɛ, amɛtaoko lɛ.
11 Efraim tamɔ okpo kwashia ní bɛ jwɛŋmɔ.*+
Amɛbolɔ amɛtsɛ Ejipt;+ amɛtee Asiria.+
12 He fɛɛ he ni amɛbaaya lɛ, malɛɛ miyaa lɛ mli maha amɛnɔ.
Magbala amɛ kɛba shikpɔŋ tamɔ agbalaa ŋwɛi loofɔji kɛbaa shikpɔŋ lɛ.
Magbala amɛtoi yɛ kɔkɔbɔɔ ni akɛhã amɛsafo muu lɛ fɛɛ lɛ naa.+
13 Kpoo hã amɛ, ejaakɛ amɛjo foi kɛje miŋɔɔ!
Abaakpãtã amɛhiɛ, ejaakɛ amɛtɔ̃ minɔ!
Kulɛ miitao makpɔ̃ amɛ, shi amɛwie mihe amale wiemɔi.+
14 Amɛjɛɛɛ amɛtsui mli amɛbolɔɔɔ amɛtsɛɛɛ mi kɛhã yelikɛbuamɔ,+
Shi amɛtee nɔ amɛfó waa yɛ amɛsai anɔ.
Amɛfolɔɔ amɛhe yɛ amɛŋmaa* kɛ amɛwain hee hewɔ;
Amɛteɔ shi amɛwoɔ mi.
15 Mitsɔse amɛ ni miwo amɛnijiaŋ hewalɛ moŋ,
Shi amɛte shi amɛwo mi, ni amɛtsɔɔ ŋaa fɔŋ.
16 Amɛtsake amɛgbɛ, shi jeee kɛmiiya nɔ ko ni hi jogbaŋŋ he;*
Amɛtamɔ gãi ni mli egbɔjɔ, anyɛɛɛ akɛ he afɔ̃ amɛnɔ.+
Amɛbladei lɛ baanyɔnyɔi yɛ klante naa yɛ amɛlilɛii ni tseɔ atua lɛ hewɔ.
Enɛ hewɔ lɛ, amɛbaatsɔmɔ mɛi ni ayeɔ amɛhe fɛo yɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ.”+
8 “Okɛ tɛtɛrɛmantɛrɛ* ama onaa!+
2 Amɛbolɔɔ amɛtsɛɔ mi akɛ, ‘Mi-Nyɔŋmɔ, wɔ, Israel lɛ, wɔle bo!’+
3 Israel ekpoo nɔ kpakpa.+
Hã henyɛlɔ ko atiu lɛ.
4 Amɛhole maŋtsɛmɛi, shi jeee mi minɔ amɛtsɔ.
Amɛhole lumɛi, shi mileee amɛ.
5 Samaria, akpoo otsinabi lɛ.+
Mimli ewo la ewo amɛ.+
Amɛnyɛɛɛ amɛhi shi akɛ mɛi ni sane ko bɛ amɛhe;* mɛɛ beyinɔ nɔŋŋ amɛaafee nakai kɛyashi?
6 Ejaakɛ enɛ jɛ Israel ŋɔɔ.
Ŋaalɔ ji mɔ ni fee, ni jeee Nyɔŋmɔ ni;
Abaakumɔ Samaria tsinabi lɛ dukuduku.
Kɛ́ aná eko po lɛ, maŋsɛɛbii* baami.+
8 Abaami Israel.+
9 Ejaakɛ amɛkwɔ kɛtee Asiria,+ tamɔ ŋa mli teji ko ni ekome too etse ehe.
Efraim ebɔ suɔlɔi apaa.+
10 Amɛbɔɔ amɛ apaa kɛjɛɔ jeŋmaji lɛ ateŋ moŋ,
Shi agbɛnɛ, mabua amɛnaa;
Amɛbaana nɔ+ yɛ jatsu ni maŋtsɛ kɛ lumɛi kɛfɔ̃ amɛnɔ lɛ hewɔ.
11 Ejaakɛ Efraim emamɔ afɔleshaa latɛi babaoo koni efee esha.+
Amɛtsɔmɔ efɔleshaa latɛi ní ekɛfeɔ esha.+
13 Amɛkɛ nikeenii bahãa mi akɛ afɔlei, ni amɛyeɔ loo lɛ,
Shi Yehowa nyaaa he.+
Agbɛnɛ, ebaakai amɛtɔmɔ lɛ, ni ebaagbala amɛtoi yɛ amɛhe eshai lɛ ahewɔ.+
14 Israel hiɛ ekpa e-Feelɔ lɛ nɔ,+ ni emamɔ jamɔhei,+
Ni Yuda hu emamɔ maji babaoo ni atswa gbogboi awo amɛhe.+
Shi matsu la kɛya emaji lɛ amli,
Ni ebaashã mɔji ni yɔɔ eko fɛɛ eko mli lɛ.”+
9 “Israel, kaanya,+
Kaanya tamɔ majimaji lɛ.
Ejaakɛ ashawofeemɔ* ehã oje o-Nyɔŋmɔ lɛ sɛɛ.+
Osumɔɔ nyɔmɔ ni awoɔ ashawo yɛ ŋmaagbeemɔhe fɛɛ ŋmaagbeemɔhe.+
2 Shi ŋmaagbeemɔhe lɛ kɛ wainŋaa bu lɛ elɛŋ amɛ,
Ni wain hee hu baabɔ amɛ.+
3 Amɛyaŋ nɔ amɛhiŋ Yehowa shikpɔŋ lɛ nɔ;+
Moŋ lɛ, Efraim baaku esɛɛ kɛya Ejipt,
Ni amɛbaaye nii ni he tseee yɛ Asiria.+
Amɛtamɔ yarafeemɔ niyenii;*
Mɛi fɛɛ ni yeɔ lɛ baabule amɛhe.
5 Mɛni nyɛbaafee yɛ kpee gbi lɛ nɔ,*
Yɛ Yehowa gbijurɔyeli gbi lɛ nɔ?
6 Ejaakɛ naa! amɛbaajo foi yɛ hiɛkpatamɔ hewɔ.+
Ejipt baabua amɛnaa,+ ni Mɛmfis baafu amɛ.+
Jwɛi ni ŋmei yɔɔ he baaŋɔ amɛjwiɛtɛi nibii ni jara wala lɛ,
Ni ŋmei tsei baahi amɛmama tsũi lɛ amli.
Amɛgbalɔ lɛ baatsɔ buulu, ni nuu ni akɛ mumɔ tsirɛɔ lɛ lɛ baaye sɛkɛ;
Akɛni otɔmɔ lɛ fa babaoo hewɔ lɛ, nyɛ ni anyɛɔ bo lɛ hu fa babaoo.”
8 Kulɛ, Efraim bulɔ+ lɛ yɛ mi-Nyɔŋmɔ lɛ masɛi.+
Shi amrɔ nɛɛ, egbalɔi+ lɛ agbɛi lɛ fɛɛ efee tamɔ loofɔlɔdulɔ tsɔnei;
Nyɛɛ yɛ e-Nyɔŋmɔ lɛ shĩa lɛ.
9 Amɛbote fitemɔ mli vii, tamɔ afee yɛ Gibea+ gbii lɛ amli lɛ.
Ebaakai amɛtɔmɔ lɛ, ni ebaagbala amɛtoi yɛ amɛhe eshai lɛ ahewɔ.+
10 “Mina Israel tamɔ wain yibii yɛ ŋa nɔ.+
Mina nyɛtsɛmɛi lɛ tamɔ mra mli agbamii lɛ amli klɛŋklɛŋ yibii yɛ agbami tso nɔ.
Shi amɛtee Baal ni yɔɔ Peor+ lɛ ŋɔɔ;
Amɛjɔɔ amɛhe nɔ amɛhã nii ni yɔɔ taŋ lɛ,*+
Ni amɛtsɔmɔ nyaŋemɔ nii tamɔ nii ni amɛsumɔɔ lɛ nɔŋŋ.
11 Efraim anunyam lɛ filikiɔ kɛyaa tamɔ loofɔlɔ;
Afɔɔɔ, ahiɛɛɛ musu, ni anáaa musu hu.+
12 Kɛji amɛná bii amɛlɛ po lɛ,
Mashɔ̃ amɛ kɛje amɛhe kɛyashi eshwɛŋ mɔ ko;+
Hɛɛ, kɛji mishi amɛ lɛ, kpoo hã amɛ!+
13 Kulɛ Efraim ní adu* lɛ yɛ shikpɔŋ ni kooloi yeɔ nii yɛ nɔ lɛ nɔ lɛ, tamɔ Tiro hã mi;+
Amrɔ nɛɛ Efraim kɛ ebii lɛ baaje kpo kɛya koni agbe amɛ.”
14 Yehowa, hã amɛ nɔ ni sa akɛ ohã amɛ lɛ;
Musu ni sharakeɔ kɛ fufɔi ni mli egbi.*
15 “Gilgal+ amɛfee amɛnifɔjianii lɛ fɛɛ yɛ, ejaakɛ jɛmɛ minyɛ amɛ yɛ.
Amɛnɔfɔŋfeemɔ lɛ hewɔ lɛ, mashwie amɛ kɛje mishĩa lɛ.+
Misumɔŋ amɛ dɔŋŋ;+
Amɛlumɛi lɛ fɛɛ lɛ, kuɛŋtilɔi ji amɛ.
16 Abaatswa Efraim nɔ.+
Amɛshishifã lɛ baagbi, ni amɛwoŋ yibii.
Kɛji amɛfɔ po lɛ, magbe amɛbii ni amɛsumɔɔ waa lɛ.”
10 “Israel lɛ, wain tso ni ehiii* ni woɔ yibii ni.+
Babaoo ni eyibii lɛ faa lɛ, babaoo ni emamɔɔ efɔleshaa latɛi ji no;+
Bɔ ni eshikpɔŋ lɛ baa nii jogbaŋŋ lɛ, nakai nɔŋŋ efeɔ ewɔŋ tɛi lɛ fɛfɛo.+
Mɔ ko yɛ ni baakumɔ amɛfɔleshaa latɛi lɛ, ni ebaakpãtã amɛwɔŋ tɛi lɛ ahiɛ.
3 Agbɛnɛ amɛbaakɛɛ akɛ, ‘Wɔbɛ maŋtsɛ,+ ejaakɛ wɔsheee Yehowa gbeyei.
Ni mɛni maŋtsɛ baanyɛ afee ahã wɔ?’
4 Amɛwieɔ wiemɔi foji, amɛkãa amale kitãi,+ ni amɛkpaŋɔ kpaŋmɔi;
No hewɔ lɛ, kojomɔ ni baa lɛ tamɔ jwɛi ni pɔizin yɔɔ mli yɛ ŋmɔ mli akofii lɛ ateŋ.+
5 Mɛi ni yɔɔ Samaria lɛ baashe gbeyei yɛ Bet-aven tsinabi amaga lɛ hewɔ.+
Emaŋbii lɛ baaye awerɛho yɛ ehewɔ,
Tamɔ bɔ ni emaŋsɛɛ nyɔŋmɔ osɔfoi ni nya yɛ lɛ kɛ enunyam lɛ he lɛ hu baafee lɛ nɔŋŋ,
Ejaakɛ ebaaje amɛdɛŋ kɛya nomŋɔɔ mli.
6 Akɛbaaya Asiria ní akɛyake maŋtsɛ wulu ko.+
Abaahã hiɛgbele amɔ Efraim,
Ni Israel hiɛ baagbo yɛ ŋaawoo ni ebo toi lɛ hewɔ.+
8 Abaakpãtã+ Bet-aven+ hei grɔŋŋi lɛ, ni ji Israel he esha+ lɛ ahiɛ.
Ŋmei kɛ jwɛi ni ŋmei yɔɔ he baakwɛ̃ yɛ amɛfɔleshaa latɛi lɛ anɔ.+
Mɛi baakɛɛ gɔji lɛ akɛ, ‘Nyɛbahaa wɔnɔ!’
Kɛ gɔŋkpɔi lɛ hu akɛ, ‘Nyɛbagbea wɔnɔ!’+
9 Israel, ofee esha+ kɛjɛ Gibea gbii lɛ amli tɔ̃ɔ.
Amɛtee nɔ amɛfee nakai yɛ jɛmɛ.
Ta ninaaa bii ni feɔ nii ni ejaaa lɛ* yɛ Gibea.
10 Be ni sa mihiɛ lɛ, magbala amɛtoi.
Ni abaabua majimaji anaa awo amɛ,
Be ni abaafimɔ amɛtɔmɔi enyɔ lɛ akpɛtɛ amɛhe* lɛ.
11 Efraim ji tsinayoo ni atsɔse lɛ ní sumɔɔ ŋmaagbeemɔ,
No hewɔ lɛ, mitaaa ekuɛ ni yɔɔ fɛo lɛ he.
Agbɛnɛ, mahã mɔ ko ata Efraim nɔ.*+
Yuda baahu; Yakob baajwara sũ lɛ mli ehã lɛ.
12 Nyɛdua nii nyɛhãa nyɛhe yɛ jalɛ mli, ní nyɛkpa suɔmɔ ni tsakeee.
Nyɛhua nidumɔ shikpɔŋ nyɛhãa nyɛhe+
Be mli ni be yɔɔ lolo ni nyɛkɛaatao Yehowa sɛɛ gbɛ,+
Kɛyashi eeeba ni ebatsɔɔ nyɛ nii yɛ jalɛ mli lɛ.+
13 Shi nyɛhu nɔfɔŋfeemɔ,
Nyɛkpa nii ni ejaaa,+
Ni nyɛye lakamɔ yibii;
Ejaakɛ nyɛkɛ nyɛhiɛ fɔ̃ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛgbɛ lɛ nɔ,
Hɛɛ, nyɛkɛ nyɛhiɛ fɔ̃ nyɛtawulɔi lɛ ayifalɛ lɛ nɔ.
14 Hoofeemɔ baate shi awo omaŋbii lɛ,
Ni abaakpãtã omaji ni atswa gbogboi awo amɛhe lɛ fɛɛ ahiɛ,+
Tamɔ bɔ ni Shalman kpãtã Arbel shĩa lɛ hiɛ
Yɛ ta gbi lɛ nɔ, be ni akɛ nyɛmɛi kɛ amɛbii fɛɛ tswiatswia shi ni amɛkumɔ dukuduku lɛ.
15 Betel, nakai nɔŋŋ abaafee nyɛ yɛ nyɛnɔfɔŋfeemɔ babaoo lɛ hewɔ.+
Bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, abaakpãtã Israel maŋtsɛ lɛ hiɛ*+ be ni je miihe atsɛre.”
4 Mitee nɔ mikɛ gbɔmɛi akpãi* gbala amɛ, mikɛ suɔmɔ kpãi gbala amɛ;+
Ni mitamɔ mɔ ko ni wóɔ kɔɔŋtso kɛjeɔ amɛkadai anɔ kɛhã amɛ,
Ni mijɛ mlihilɛ mli mikɛ niyenii bahã amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ.
5 Amɛkuŋ amɛsɛɛ kɛyaŋ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ, shi Asiria baatsɔ amɛmaŋtsɛ,+
Ejaakɛ amɛsumɔɔɔ ni amɛbaaku amɛsɛɛ kɛba miŋɔɔ.+
6 Ni klante baabɔle ehe ewo emaji lɛ+
Ni ebaafite edabaŋi* lɛ, ni ebaakpãtã amɛhiɛ yɛ amɛŋaatsɔi lɛ ahewɔ.+
7 Mimaŋ lɛ etswa amɛfai shi akɛ amɛyeŋ mi anɔkwa.+
Atsɛ amɛ kɛtee ŋwɛigbɛ* moŋ, shi mɔ ko mɔ ko eteee shi.
8 Efraim, te aaafee tɛŋŋ maŋmɛɛ ohe mahã lɛ?+
Israel, te aaafee tɛŋŋ majie bo mahã lɛ?
Te aaafee tɛŋŋ mikɛ bo aaaye tamɔ Adma lɛ?
Te aaafee tɛŋŋ mafee bo tamɔ Zeboim lɛ?+
9 Mijieŋ mimlifu ni naa wa lɛ kpo.
Mikpãtãŋ Efraim hiɛ dɔŋŋ,+
Ejaakɛ Nyɔŋmɔ ji mi, jeee gbɔmɔ,
Mɔ Krɔŋkrɔŋ ni yɔɔ oteŋ lɛ;
Ni mibaŋ onɔ kɛ mlifu.
10 Amɛbaanyiɛ Yehowa sɛɛ, ni ebaahũu tamɔ jata;+
Ni kɛji ehũu lɛ, ebii lɛ ahe baakpokpo kɛaajɛ anaigbɛ kɛba.+
11 Amɛkɛ hekpokpomɔ aaajɛ Ejipt aba tamɔ loofɔlɔ,
Kɛjɛ Asiria shikpɔŋ lɛ nɔ kɛba tamɔ okpo;+
Ni mahã amɛbahi amɛshĩai lɛ amli,” Yehowa kɛɛ.+
12 “Efraim kɛ amalei ebɔle mihe kɛkpe,
Ni Israel shĩa lɛ ebɔle mi kɛ lakamɔ.+
12 “Efraim miiye kɔɔyɔɔ.
Enyiɛɔ bokã kɔɔyɔɔ lɛ sɛɛ gbi muu fɛɛ.
Ehãa amalei kɛ yiwalɛ nifeemɔi faa.
Amɛkɛ Asiria+ kpaŋɔ kpaŋmɔ, ni amɛŋɔɔ mu kɛyaa Ejipt.+
2 Yehowa kɛ Yuda yɛ sane;+
Ebaahã Yakob abu egbɛi lɛ ahe akɔntaa ehã lɛ,
Ni ebaato lɛ najiaŋ yɛ enifeemɔi lɛ anaa.+
4 Etee nɔ ekɛ ŋwɛibɔfo shi mple, ni eye kunim.
Efó, ni ekpa lɛ fai koni edro lɛ.”+
6 “No hewɔ lɛ, kuu osɛɛ kɛya o-Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ,+
Hiɛmɔ suɔmɔ ni tsakeee kɛ jalɛsaneyeli mli,+
Ní okɛ ohiɛ afɔ̃ o-Nyɔŋmɔ lɛ nɔ be fɛɛ be.
7 Shi shishiumɔ nsɛnii yɛ jarayelɔ lɛ dɛŋ;
Esumɔɔ ni eshishiu mɔ.+
Ni anaŋ nɔ ko ni ejaaa loo nɔ sha ko yɛ mideŋmegbomɔ lɛ fɛɛ mli.’
9 Shi miji Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, kɛjɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ beebe.+
Mahã ohi mama tsũi amli ekoŋŋ
Tamɔ eji yɛ be ni ato lɛ mli gbii amli lɛ.*
11 Lakamɔ*+ kɛ amale yɛ Gilead.
Amɛkɛ tsinahii shã afɔle yɛ Gilgal,+
Ni amɛfɔleshaa latɛi lɛ tamɔ tɛi ni abua naa yɛ ŋmɔshi akofii lɛ ateŋ.+
12 Yakob jo foi kɛtee Aram*+ kpokpaa* lɛ nɔ;
Israel+ sɔmɔ yɛ jɛmɛ koni ená ŋa,+
Ni ekwɛ toi bɔ ni afee ni ená ŋa.+
14 Efraim etɔ̃ tɔmɔ ni yɔɔ hiɛdɔɔ;+
Elayisɔyeli lɛ baakã he ahi enɔ;
E-Nuŋtsɔ lɛ baato lɛ najiaŋ yɛ ahora ni ebɔ lɛ hewɔ.”+
13 “Kɛ́ Efraim wie lɛ, mɔ he kpokpoɔ;
Kulɛ gbɔmɔ wulu ji lɛ yɛ Israel.+
Shi eye fɔ yɛ Baal+ hewɔ, ni egbo.
2 Agbɛnɛ lɛ, amɛmiifee esha kɛmiifata he,
Ni amɛkɛ amɛjwiɛtɛi lɛ feɔ dade amagai;+
Amɛkɛ ŋaalee feɔ amagai, fɛɛ lɛ, ŋaalɔi aninenaa nitsumɔ ni.
Amɛkɛɔ amɛ akɛ, ‘Mɛi ni shãa afɔle lɛ ashɔ tsinabii lɛ anaa.’+
3 No hewɔ lɛ, amɛbaatsɔmɔ tamɔ leebi atatui,
Tamɔ bɔ́ ni kpalaa mra,
Tamɔ ŋmaa* he totoi* ni ahum etswa lɛ kɛjɛ ŋmaagbeemɔhe,
Tamɔ lasu hu ni tsɔɔ tsuyiteŋ fɔlɔ mli kɛyaa.
4 Shi miji Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, kɛjɛ Ejipt shikpɔŋ lɛ nɔ beebe;+
Oleee Nyɔŋmɔ ko Nyɔŋmɔ ko, ja mi,
Ni kɛjɛ misɛɛ lɛ, yiwalaherelɔ ko bɛ.+
5 Mile bo yɛ ŋa lɛ nɔ,+ yɛ shikpɔŋ ni nɔ egbi lɛ nɔ.*
6 Amɛshikpɔji ni kooloi yeɔ nii yɛ nɔ lɛ hã amɛtɔrɔ,+
Amɛtɔrɔ, ni amɛtsui wó ehe nɔ.
Ni no hewɔ lɛ, amɛhiɛ kpa minɔ.+
8 Matutua amɛ tamɔ oshishibrishi ni bii elaaje,
Ni magbá amɛtsitsi mli.*
Maye amɛ yɛ jɛmɛ tamɔ jata;
Ŋa mli kooloo awuiyelɔ ko baatserɛ amɛmli dukuduku.
9 Israel, ebaakpãtã ohiɛ,
Ejaakɛ ote shi owo mi, ote shi owo oyelikɛbualɔ lɛ.
10 Agbɛnɛ, nɛgbɛ omaŋtsɛ lɛ yɔɔ, koni ehere bo yɛ omaji lɛ fɛɛ amli,+
Kɛ onɔyelɔi* lɛ, mɛi ni owie yɛ amɛhe akɛ,
‘Hã mi maŋtsɛ kɛ lumɛi lɛ’?+
12 Afĩ Efraim tɔmɔ lɛ;*
Akɛ ehe esha lɛ eto.
13 Fɔmɔ mli kɔ̃ɔmɔi baaba enɔ.
Shi bi ni hiɛ kãaa shi ji lɛ;
Kɛ́ shɛ be ni abaafɔ lɛ lɛ, ebaaa.
Gbele, nɛgbɛ nibii ni okɛtsɛ̃rɛ̃ɔ mɔ lɛ yɔɔ?+
Gbonyobu, nɛgbɛ nɔ ni okɛkpãtãa nii ahiɛ lɛ yɔɔ?+
Mimusuŋ etsɔŋ mi.
15 Kɛji eshwere yɛ gãlãi lɛ ateŋ po lɛ,
Bokã kɔɔyɔɔ baaba, Yehowa kɔɔyɔɔ lɛ,
Ebaajɛ ŋa lɛ nɔ eba ní ebahã enubu lɛ mli agbi, ní ehã enuhiŋmɛi lɛ mli nu aŋa.
Nakai mɔ lɛ baaloo ojarawa nibii fɛɛ ni eyɔɔ yɛ jwetritoohe lɛ.+
16 Samaria baaye fɔ,+ ejaakɛ etse e-Nyɔŋmɔ lɛ hiɛ atua.+
Amɛbaanyɔnyɔi yɛ klante naa,+
Akɛ amɛbii lɛ baatswiatswia shi ni amɛbaakumɔ dukuduku,
Ni abaagbála amɛyeihɔlɔi lɛ amli.”
14 “Israel, kuu osɛɛ kɛba Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ ŋɔɔ,+
Ejaakɛ otɔmɔ lɛ hewɔ lɛ, ogbee shi.
2 Kuu osɛɛ kɛba Yehowa ŋɔɔ kɛ wiemɔi nɛɛ,
Kɛɛmɔ lɛ akɛ, ‘Ŋɔɔ wɔtɔmɔ lɛ oke wɔ,+ ní omɔ nɔ kpakpa mli,
Ni wɔkɛ wɔnaabu yijiemɔ+ lɛ baahã bo tamɔ wɔkɛ tsinahii* hãa bo lɛ nɔŋŋ.*
3 Asiria hereŋ wɔyiwala.+
Wɔtaraŋ okpɔŋɔi anɔ,+
Ni wɔkɛŋ wɔninenaa nitsumɔi lɛ dɔŋŋ akɛ, “Ao, wɔ-Nyɔŋmɔ!”
4 Matsa anɔkwa ni amɛyeee lɛ.+
5 Matsɔ tamɔ bɔ́ mahã Israel;
Ebaagbá afoforo tamɔ lili fɔfɔi
Ni eshishifãi lɛ baaya sũ mli shɔŋŋ tamɔ Lebanon tsei.
6 Eniji ni etsɛ̃rɛ̃ lɛ baalɛɛ shi,
Ebaafee fɛo tamɔ oliv tso,
Ni ebaaje ŋma tamɔ Lebanon.
7 Amɛbaahi ehɔɔŋ lɛ shishi ekoŋŋ.
Amɛbaadu ŋmaa,* ni amɛbaagbá afoforo tamɔ wain tso.+
Ebaahe gbɛ́i tamɔ Lebanon wain.*
8 Efraim baakɛɛ akɛ, ‘Mɛni dɔŋŋ mikɛ amagai baafee?’+
Mahere lɛ nɔ, ni makwɛ enɔ.+
Matsɔ tamɔ junipa tso ni yɔɔ frɔ̃frɔ̃.
Minɔ abaaná oyibii lɛ kɛaajɛ.”
9 Namɔ hiɛ kã shi? Hã enu nibii nɛɛ ashishi.
Namɔ yɔɔ jwɛŋmɔ? Hã ele enɛɛmɛi.
Eji gbɛ́i Hoshaia lɛ ni afo lɛ kuku, ni eshishi ji, “Yah Ehere Yiwala.”
Loo “Yehowa kɛ ewiemɔ lɛ bɔi hãmɔ kɛtsɔ Hosea nɔ.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “Yaa ni oyaŋɔ ashawo yoo akɛ oŋa.”
Loo “ejeŋba sha; ejeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Eshishi ji, “Nyɔŋmɔ Baadu Dumɔwu.”
Ni ji, Hosea.
Eshishi ji, “Anaaa Lɛ Mɔbɔ.”
Eshishi ji, “Jeee Mimaŋ Ji Nyɛ.”
Hebri sht. ŋm., “Israel bihii.”
Loo “amɛbaakwɔ kɛshi.”
Kwɛmɔ Ho 1:9 sh. niŋ.
Kwɛmɔ Ho 1:6 sh. niŋ.
Loo “ejeŋba sha; ejeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Hebri sht. ŋm., “miblodo.”
Ŋmaa ní awieɔ he yɛ yitso nɛɛ mli lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.
Loo “enyɔɔŋtserei.”
Loo “Mi-Baal.”
Loo “amɛhi shi.”
Loo “Matsɛ ohe baa.”
Loo “matsɛ ohe baa.”
Loo “Matsɛ ohe baa.”
Eshishi ji, “Nyɔŋmɔ Baadu Dumɔwu.”
Kwɛmɔ Ho 1:6 sh. niŋ.
Kwɛmɔ Ho 1:9 sh. niŋ.
Ni ji, keekii ni amɛkɛtsuɔ nii yɛ amale jamɔ mli lɛ.
Eji wiiti henɔ ko.
Homer kome feɔ litai 220 (kwat 200). Kwɛmɔ Saji Krokomɛi B14 lɛ.
Loo “Okɛ ohe akawo jeŋba sha (jeŋba ni ekpɔtɔ) mli.”
Loo “ni mi hu mikɛ bo náŋ bɔlɛ.”
Hebri sht. ŋm. “gbii pii.”
Loo “kɛ shĩa nyɔŋmɔi; kɛ shĩa amagai.”
Loo “makpãtã omami hiɛ.”
Loo “Abaakpãtã mimaŋ lɛ hiɛ.”
Loo “gbɛtsɔɔmɔ.”
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Amɛkɛ minunyam lɛ etsake hiɛgbele.”
Ni ji, osɔfoi lɛ.
Loo “amɛwóɔ amɛsusuma nɔ amɛhãa amɛtɔmɔ lɛ.” Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ, “Susuma.”
Loo “Amɛjeŋba baakpɔtɔ; Amɛkɛ amɛhe baawo ashawofeemɔ mli.”
Loo “Jeŋba sha; Jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Hebri sht. ŋm., “Ŋɔɔ mɔ tsui kɛyaa.”
Loo “amɛklamɔfoi atso.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “amɛjeŋba sha; amɛjeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “nyɛbiyei lɛ kɛ amɛhe woɔ jeŋba sha mli; nyɛbiyei lɛ ajeŋba ekpɔtɔ.”
Loo “nyɛshaayeimɛi.”
Loo “amɛjeŋba sha; amɛjeŋba ni ekpɔtɔ.”
Loo “nyɛshaayeimɛi.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Hebri sht. ŋm., “tamɔ akwɛɔ gwantɛŋ oblanyo yɛ he ko ni lɛɛ lɛ?”
Loo “amɛwiiti biɛr.”
Loo “Amɛjeŋba kpɔtɔɔ; Amɛkɛ amɛhe woɔ ashawofeemɔ mli.”
Hebri sht. ŋm., “etsɛŋi.”
Loo “Kɔɔyɔɔ lɛ kɛ efiji baabɛɛ lɛ kɛya.”
Loo “Ni atuatselɔi.”
Loo “kooloogbee.”
Loo “Ni matsɔse amɛ fɛɛ.”
Loo “ojeŋba ekpɔtɔ; okɛ ohe ewo ashawofeemɔ mli.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Hebri sht. ŋm., “yeɔ odase yɛ ehiɛ.”
Ni ji, afi mli nyɔji lɛ ateŋ ekome.
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Yɛ nyɔɔŋ kome mli lɛ, abaami amɛ.”
Loo “amɛshikpɔji.”
Ni ji, abɛi henɔ ko ni fiteɔ mama.
Loo “jata oblanyo.”
Loo “jatanuu kɛ ekuɛ he tsɔi.”
Hebri sht. ŋm., “amɛbaatao mihiɛ.”
Yɛ Biblia lɛ mli lɛ, “sɛɛkpee nugbɔ” ji nugbɔnɛmɔ ni jeɔ shishi aaafee April teŋgbɛ.
Loo “nyɛsuɔmɔ ni tsakeee.”
Loo “mɔbɔnalɛ.”
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Ejaakɛ be ni amɛkɛ amɛŋaatsɔi lɛ bɛŋkɛɔ lɛ, amɛtsuii tamɔ flɔnɔɔ.”
Hebri sht. ŋm., “amɛkojolɔi.”
Hebri sht. ŋm., “ní bɛ tsui.”
Ŋmaa ní awieɔ he yɛ yitso nɛɛ mli lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.
Ni tsɔɔ akɛ, jeee kɛmiiya jamɔ ko ni hi jogbaŋŋ he.
Hebri sht. ŋm., “akolonto.”
Loo “mɛi ni he tse.”
Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.
Loo “ŋmaa ni ma shi.”
Loo “mɛikpɔji.”
Loo “gbɛ́.”
Loo “migbɛtsɔɔmɔ.”
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Amɛbaaku amɛsɛɛ kɛya.”
Loo “jeŋba sha; jeŋba ni ekpɔtɔ.”
Hebri sht. ŋm., “blodo.”
Loo “amɛblodo.”
Loo “amɛ diɛŋtsɛ amɛsusuma nɔ ni.”
Loo “yɛ nyɛgbi jurɔ ni ato lɛ nɔ.”
Loo “nyɔŋmɔ ni he yɔɔ taŋ lɛ.”
Loo “atɛo.”
Loo “fufɔi ni ebɛbɛi.”
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “wain tso ni lɛɔ shi.”
Loo “Amɛtsui shãmɔɔ; Amɛtsui yɛ trotro.”
Hebri sht. ŋm., “abaahã Samaria kɛ emaŋtsɛ lɛ afee diŋŋ.”
Loo “Ta kpãtãaa bii ni feɔ nii ni ejaaa lɛ ahiɛ kɛwulaaa shi.”
Ni tsɔɔ akɛ, be ni amɛbaatere amɛtoigbalamɔ lɛ tamɔ kɔɔŋtso lɛ.
Loo “mahã mɔ ko kɛ kooloo nɔtamɔ nii afɔ̃ Efraim nɔ.”
Hebri sht. ŋm., “abaahã Israel maŋtsɛ lɛ afee diŋŋ.”
Ni ji, gbalɔi kɛ mɛi krokomɛi ni atsu koni amɛyatsɔɔ Israel nii lɛ.
Loo “mlihilɛ kpãi,” tamɔ nɔ ni fɔlɔi hiɛɔ lɛ.
Adabaŋ ji dade loo tso ni akɛbeleɔ shinaa loo agbó sɛɛ kɛlaa sɛɛ.
Ni tsɔɔ akɛ, amɛtsɛ amɛ kɛtee jamɔ ni hi jogbaŋŋ he.
Loo “mitsui.”
Hebri sht. ŋm., “mimusuŋtsɔlɛ lɛ mli edɔ.”
Loo “ekɛ Nyɔŋmɔ nyiɛɔ.”
Ni ji, Nyɔŋmɔ.
Loo “ekaimɔ gbɛ́i.”
Shishitsɔɔmɔi komɛi kɛɔ akɛ, “Tamɔ eji yɛ gbi jurɔ nɔ lɛ.”
Loo “Naakpɛɛ nii; Nɔ ko ni mɔ jwɛŋmɔ shɛɛɛ he.”
Loo “Siria.”
Hebri sht. ŋm., “shikpɔŋ.”
Loo “ejie Israel kɛkwɔ kɛje Ejipt.”
Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.
Loo “Tamɔ tutuu.”
Loo “yɛ shikpɔŋ ni nugbɔ enɛɛɛ yɛ nɔ be kplaŋŋ lɛ nɔ.”
Loo “jata oblanyo.”
Hebri sht. ŋm., “magbá nɔ ni amɛtsui hɔ mli lɛ mli.”
Hebri sht. ŋm., “okojolɔi.”
Loo “Abaa Efraim tɔmɔ lɛ yi.”
Hebri mli lɛ, “Sheol,” ni ji, mfonirifeemɔŋ gbonyobu kome kɛhã adesai. Kwɛmɔ Wiemɔi Titrii Amligbalamɔ lɛ.
Loo “tsina oblahii.”
Hebri sht. ŋm., “Ni wɔ hu wɔkɛ wɔnaabu tsina oblahii lɛ baahã bo.”
Loo “awusã.”
Ŋmaa ní awieɔ he yɛ biɛ lɛ ji wiiti, abele, omɔ, kɛ amɛhenɔi lɛ eko.
Hebri sht. ŋm., “Ekaimɔ lɛ baatamɔ Lebanon wain.”