Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ
Kɛji mɔ ko gbe ehe lɛ, ani ebaafee nɔ ni hi ákɛ Kristofonyo sɔɔlɔ ko aha fuu he wiemɔ lɛ?
Esa akɛ Kristofonyo sɔɔlɔ fɛɛ Kristofonyo sɔɔlɔ akpɛ lɛ diɛŋtsɛ eyiŋ kɛji eyɛ henilee kpakpa ni abaaha enyɛ eha mɔ ko ni etamɔ nɔ ni egbe ehe lɛ fuu he wiemɔ. Kɛ́ eefee yiŋkpɛɛ lɛ, esa akɛ esusu sanebimɔi nɛɛ ahe: Te Yehowa buɔ he ni agbeɔ lɛ ehaa tɛŋŋ? Ani gbele lɛ ji nɔ ni mɔ lɛ diɛŋtsɛ kɛba enɔ? Ani jwɛŋmɔŋ loo henumɔŋ naagba ko ji nɔ ni kɛ he ni agbe lɛ ba? Te abuɔ he ni agbeɔ yɛ akutso lɛ mli ahaa tɛŋŋ?
Ákɛ Kristofoi lɛ, wɔmiisumɔ ni wɔle bɔ ni Yehowa buɔ he ni agbeɔ lɛ ahaa. Yɛ Yehowa hiɛ lɛ, adesa wala jara wa ni eyɛ krɔŋkrɔŋ. (1 Mose 9:5; Lala 36:10) Mɔ ni jeɔ gbɛ egbeɔ ehe lɛ ji mɔ diɛŋtsɛ hegbee, ni no hewɔ lɛ esaaa Nyɔŋmɔ hiɛ. (2 Mose 20:13; 1 Yohane 3:15) Ani nakai anɔkwale lɛ tsiɔ mɔ ko ni egbe ehe lɛ fuu he wiemɔ naa?
Susumɔ Maŋtsɛ Saul ni jɛ Israel lɛ sane lɛ he okwɛ. Beni “Saul” na akɛ ejeŋ naagbee ta ni ewuɔ eshiɔ Filistibii lɛ mli lɛ, yɛ nɔ najiaŋ ni eeeha ehenyɛlɔ lɛ afee lɛ niseniianii lɛ, ‘ekɔ eklante lɛ ni eho egbee nɔ.’ Beni Filistibii lɛ na egbonyo lɛ, amɛfimɔ lɛ amɛkpɛtɛ Bet-Shan maŋtiase lɛ gbogbo lɛ he. Beni Yabesh-Gileadbii lɛ nu nɔ ni Filistibii lɛ efee lɛ, amɛyajie gbonyo lɛ ni amɛshã. Kɛkɛ ni amɛŋɔ ewui lɛ ni amɛyafu. Amɛhi ŋmãa gbii kpawo, ni ji yarafeemɔ he kusum nifeemɔ ko ni yaa nɔ yɛ Israelbii lɛ ateŋ. (1 Samuel 31:4, 8-13; 1 Mose 50:10) Beni David, mɔ ni Yehowa efɔ lɛ mu lɛ nu nɔ ni Yabesh-Gileadbii lɛ efee lɛ he lɛ, ekɛɛ akɛ: “Yehowa ajɔɔ nyɛ, akɛ nyɛfee nyɛnuntsɔ Saul nɛkɛ ejurɔ nɛɛ, ni nyɛfu lɛ lɛ. Ni agbɛnɛ Yehowa ajie mlihilɛ kɛ anɔkwale atsɔɔ nyɛ.” (2 Samuel 2:5, 6) Nyɔŋmɔ wiemɔ lɛ etsɔɔɔ akɛ abu Yabesh-Gileadbii lɛ fɔ yɛ nɔ ni amɛfee ni abaanyɛ abu no akɛ eji yarafeemɔ kɛha Maŋtsɛ Saul lɛ hewɔ. Okɛto mɛi ni atsĩ amɛfuu naa yɛ amɛ nɔ fɔŋ feemɔ lɛ hewɔ lɛ he okwɛ. (Yeremia 25:32, 33) Kristofonyo sɔɔlɔ ko baanyɛ asusu sane ni kɔɔ Saul he lɛ he koni ekpɛ eyiŋ kɛji ebaanyɛ eha mɔ ko ni egbe ehe lɛ fuu he wiemɔ lɛ lo.
Sɔɔlɔ lɛ baanyɛ asusu yiŋtoo ni yɔɔ fuu he wiemɔ lɛ he lɛ hu he. Ákɛ mɛi ni tamɔɔɔ mɛi ni heɔ susuma ni gbooo lɛ amɛyeɔ lɛ, Yehowa Odasefoi efeee yara kɛ susumɔ ni ejaaa akɛ aaajaje akɛ mɔ ni egbo lɛ etee jeŋ kroko mli. Yɛ nɔ najiaŋ ni mɔ ni egbo lɛ aaaná fuu wiemɔ lɛ he sɛɛ lɛ, yiŋtoo titri ni yɔɔ sɛɛ ji koni akɛshɛje mɛi ni agbo yɛ amɛnɔ lɛ amii, ni akɛye odase ni kɔɔ shihilɛ mli ni gbohii lɛ yɔɔ mli lɛ atsɔɔ mɛi ni eba yarafeemɔ lɛ shishi lɛ. (Jajelɔ 9:5, 10; 2 Korintobii 1:3-5) Yiŋtoo kroko hewɔ ni ahaa fuu he wiemɔ lɛ ji ni aye abua mɛi fɛɛ ni eba yarafeemɔ lɛ shishi lɛ koni amɛna bɔ ni wala yɔɔ kuku ha. (Jajelɔ 7:2) Ani abaanyɛ atsu nɛkɛ yiŋtoi nɛɛ ahe nii kɛji aha mɔ ko ni egbe ehe lɛ fuu he wiemɔ?
Eji anɔkwale akɛ, mɛi komɛi baanyɛ anu he akɛ mɔ lɛ je gbɛ egbe ehe, ni ele diɛŋtsɛ akɛ eefee esha eeshi Yehowa. Shi ani gbɛ ko yɛ ni abaanyɛ atsɔ nɔ ama nɔ mi akɛ henumɔ ni tamɔ nakai lɛ ji anɔkwale be fɛɛ be? Ani eeenyɛ efee nɔ ko ni afee lɛ trukaa kɛkɛ? Mɛi komɛi ni ka amɛhe gbee lɛ tsake amɛjwɛŋmɔ ni amɛgbeee amɛhe dɔŋŋ. Mɔ ko nyɛŋ atsake etsui yɛ nɔ ni efee lɛ he beni egbo sɛɛ.
Nɔ kroko hu ni he hiaa waa ji jwɛŋmɔŋ kɛ henumɔŋ naagbai ni yɔɔ he ni agbeɔ babaoo lɛ mli lɛ. Abaanyɛ atsɛ enɛɛmɛi diɛŋtsɛ akɛ mɛi ni egbe amɛ diɛŋtsɛ amɛhe. Taakɛ akɔntaabui komɛi tsɔɔ lɛ, mɛi oha mlijaa 90 ni gbeɔ amɛhe lɛ yɛ jwɛŋmɔŋ, henumɔŋ, loo naagba ko ni eka amɛhe. Ani Yehowa kɛ mɛi ni gbeɔ amɛhe ni yɔɔ nakai shihilɛ mli lɛ ahe baake amɛ? Wɔnyɛŋ wɔtsɔɔ kɛji mɔ ni egbo lɛ efee esha ko ní yɛ Yehowa hiɛ lɛ, anyɛŋ akɛke lɛ. Kristofonyo sɔɔlɔ ko baasumɔ ni esusu mɔ ni egbo lɛ shihilɛi kɛ tsofafeemɔ he saji lɛ ahe yɛ be mli ni esusuɔ kɛji esa akɛ eha fuu he wiemɔ kɛha mɔ ko ni gbe ehe lɛ he lɛ.
Nɔ kroko hu yɛ ni esa akɛ asusu he: Te gbɔmɛi ni yɔɔ akutso lɛ mli lɛ buɔ he ni agbeɔ kɛ mɔ ni egbo lɛ he ehaa tɛŋŋ? Enɛ he miihia onukpai lɛ waa, ni ji mɛi ni susuɔ heguɔgbee ni akɛbaaba Yehowa Odasefoi asafo ni yɔɔ akutso lɛ mli lɛ nɔ lɛ he lɛ. Kɛtsɔ su ni ahiɛ yɛ bɔ ni abuɔ he ni agbeɔ yɛ akutso lɛ mli lɛ he lɛ, kɛ titri lɛ sane ni kɔɔ shihilɛ nɛɛ he lɛ, ekolɛ onukpai lɛ baakpɛ amɛyiŋ akɛ amɛfiŋ nakai yarafeemɔ lɛ sɛɛ yɛ faŋŋ mli loo ni amɛŋmɛ gbɛ ni afee yara lɛ yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ.
Shi kɛlɛ, kɛ́ akɛɛ Kristofonyo sɔɔlɔ ko akɛ ebakwɛ yarafeemɔ ni mɛi krokomɛi eto he gbɛjianɔ lɛ nɔ lɛ, ekolɛ ebaanu he akɛ kɛ́ ebaafee enɛ akɛ mɔ aŋkro ko shi jeee mɔ ni damɔ asafo lɛ najiaŋ lɛ, no lɛ ebaanyɛ efee nakai. Kɛji ekpɛ eyiŋ akɛ ebaafee enɛ lɛ, esa akɛ ekɛ hiɛshikamɔ atsu nii ni ekama nɔ mi doo akɛ ekolɛ abaanyɛ átee lɛ shi. Gbɛkpamɔ fɛɛ gbɛkpamɔ ni gbonyo lɛ hiɛ lɛ yɛ Yehowa dɛŋ, ni mɔ ko mɔ ko nyɛŋ atsɔɔ kɛji abaatee mɔ ni egbo lɛ shi loo áteeŋ lɛ shi. Sɔɔlɔ lɛ baanyɛ awie Biblia mli anɔkwalei ni kɔɔ gbohii ahe lɛ he, ni eshɛje mɛi ni agbo yɛ amɛ nɔ lɛ amii.