Yitso Nyɔŋma Kɛ Etɛ
Asafo Babaoo ko Damɔ Yehowa Maŋtsɛsɛi lɛ Hiɛ
1. (a) Dani Nyɔŋmɔ tsuji ni tsɔ Kristofoi abe lɛ hiɛ aloo mɛi 144,000 lɛ anine aaashɛ amɛ nyɔmɔwoo nɔ lɛ, mɛni esa akɛ amɛtsɔ mli dã? (b) Mɛni “asafo babaoo” ko ni yɔɔ shihilɛ mli bianɛ lɛ anine baanyɛ ashɛ nɔ?
NYƆŊMƆ tsuji anɔkwafoi kɛjɛ Habel nɔ kɛbashi Yohane Baptisilɔ lɛ nɔ lɛ kɛ Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nifeemɔ ye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ amɛshihilɛ mli. Ni kɛlɛ, amɛ fɛɛ amɛgboi, ni amɛmiimɛ amɛshitee kɛmiiba wala mli yɛ shikpɔŋ nɔ yɛ Nyɔŋmɔ jeŋ hee lɛ mli. Esa akɛ mɛi 144,000 lɛ ní kɛ Kristo baaye maŋtsɛ yɛ Nyɔŋmɔ ŋwɛi Maŋtsɛyeli lɛ mli lɛ hu agboi dani amɛnine baanyɛ ashɛ amɛnyɔmɔwoo lɛ nɔ. Shi kɛlɛ, Kpojiemɔ 7:9 tsɔɔ akɛ, “asafo babaoo” ko ni jɛ jeŋmaji fɛɛ mli, ni amɛgboiŋ, shi amɛbaaná gbɛkpamɔ akɛ amɛbaahi shi kɛya naanɔ baahi shi yɛ nɛkɛ naagbee gbii nɛɛ amli. Ani ofata amɛhe?
Asafo Babaoo lɛ Yoomɔ
2. Mɛni ha anu mɛi ni asafo babaoo ni yɔɔ Kpojiemɔ 7:9 lɛ ji lɛ shishi jogbaŋŋ lɛ?
2 Yɛ afi 1923 lɛ mli ni Yehowa tsuji yoo akɛ, “gwantɛŋi” lɛ ni yɔɔ Yesu abɛbua lɛ mli ni ana yɛ Mateo 25:31-46 lɛ kɛ “tooi krokomɛi” ni etsĩ amɛtã ni aŋma afɔ̃ shi yɛ Yohane 10:16 lɛ ji gbɔmɛi ni baaná hegbɛ ni amɛhi shi kɛya naanɔ yɛ shikpɔŋ nɔ. Ana yɛ afi 1931 mli akɛ mɛi ni awie amɛhe yɛ Ezekiel 9:1-11 akɛ akadi amɛhiɛnai lɛ hu ji mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ shihilɛ he hiɛnɔkamɔ. Kɛkɛ ni akase yɛ afi 1935 mli akɛ, asafo babaoo lɛ fata tooi krokomɛi akuu ni Yesu wie amɛhe lɛ ahe. Ŋmɛnɛ, asafo babaoo ni aduro amɛ nɛɛ ayifalɛ shɛɔ akpekpei abɔ.
3. Mɛni hewɔ wiemɔ “damɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ” lɛ etsɔɔɔ akɛ amɛji ŋwɛi kuu ko lɛ?
3 Anaaa akɛ asafo babaoo ni yɔɔ Kpojiemɔ 7:9 lɛ yɛ ŋwɛi. Nyɔŋmɔ ‘maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ ni amɛdamɔ’ lɛ etsɔɔɔ akɛ esa akɛ ana amɛ yɛ ŋwɛi. Amɛdamɔ he ni Nyɔŋmɔ naa amɛ yɛ kɛkɛ. (Lala 11:4) Anɔkwale ni eji akɛ asafo babaoo lɛ “ni mɔ ko mɔ ko nyɛŋ akane” lɛ jeee ŋwɛi kuu ko lɛ ji nɔ ni anaa faŋŋ kɛ́ akɛ amɛyifalɛ ni anyɛɛɛ akane lɛ to nɔ ni aŋma afɔ̃ shi yɛ Kpojiemɔ 7:4-8 kɛ Kpojiemɔ 14:1-4 lɛ he lɛ. Ajie lɛ kpo yɛ jɛmɛ akɛ yibɔ ni aŋɔɔ amɛ kɛjɛɔ shikpɔŋ nɔ kɛyaa ŋwɛi lɛ feɔ 144,000.
4. (a) Mɛni ji “amanehulu kpeteŋkpele lɛ” ní asafo babaoo lɛ jeɔ mli shweshweeshwe lɛ? (b) Taakɛ atsɔɔ yɛ Kpojiemɔ 7:11, 12 lɛ, namɛi naa asafo babaoo lɛ ni amɛkɛ amɛ náa jamɔ mli gbɛfaŋnɔ lɛ?
4 Kpojiemɔ 7:14 kɛɔ yɛ asafo babaoo lɛ ahe akɛ: “Mɛnɛɛmɛi ji mɛi ni jɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli lɛ.” Amɛje haomɔ ni ehiii fe fɛɛ eko ni anako eko dã yɛ adesa yinɔsane mli lɛ mli. (Mateo 24:21) Beni amɛkɛ amɛ yiwalaheremɔ lɛ he shidaa haa Nyɔŋmɔ kɛ Kristo lɛ, kɛkɛ lɛ, bɔɔ nii anɔkwafoi fɛɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ kɛ amɛ baafee ekome ni amɛkɛɛ akɛ: “Amen: Jɔɔmɔ kɛ anunyam kɛ nilee kɛ shidaa kɛ agbojee kɛ hewalɛ kɛ nyɛmɔ aha wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ kɛjɛ naanɔ kɛya naanɔ! Amen.”—Kpojiemɔ 7:11, 12.
Esa akɛ Ana akɛ Amɛsa
5. Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔle nɔ ni ataoɔ koni wɔfee asafo babaoo lɛ mli bii lɛ?
5 Asafo babaoo lɛ ni abaa amɛyi kɛtsɔɔ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli lɛ baa yɛ Yehowa jalɛ taomɔ nii kɛ gbeekpamɔ naa. Áwie sui ni akɛyɔseɔ mɛi ni baaná yibaamɔ lɛ he faŋŋ yɛ Biblia lɛ mli. No hewɔ lɛ, mɛi ni sumɔɔ jalɛ nifeemɔ lɛ baanyɛ atsu he nii bianɛ koni amɛkɛtsɔɔ akɛ amɛsa yibaamɔ. Mɛni esa akɛ mɛnɛɛmɛi afee?
6. Mɛni hewɔ abaanyɛ ni akɛ asafo babaoo lɛ ato gwantɛŋi ahe yɛ gbɛ ni ja nɔ lɛ?
6 Gwantɛŋi ahe jɔ ni amɛbaa amɛhe shi. No hewɔ lɛ, beni Yesu kɛɛ akɛ eyɛ tooi krokomɛi ni fataaa ŋwɛi kuu lɛ he lɛ, jeee gbɔmɛi ni baasumɔ ni amɛhi shi kɛya naanɔ yɛ shikpɔŋ nɔ kɛkɛ etsɔɔ lɛ, shi mɛi ni baaba amɛhe shi amɛha etsɔɔmɔi lɛ hu. Ekɛɛ akɛ: “Mitooi lɛ nuɔ migbee, ni mile amɛ, ni amɛnyiɛɔ misɛɛ.” (Yohane 10:16, 27) Mɛnɛɛmɛi ji mɛi ni boɔ Yesu toi diɛŋtsɛ ni kɛ toiboo feɔ nɔ ni ekɛɔ lɛ, ni amɛbatsɔmɔɔ ekaselɔi.
7. Mɛɛ sui ehe hiaa ni Yesu sɛɛnyiɛlɔi lɛ aná?
7 Mɛɛ sui krokomɛi hu ehe baahia ni nɛkɛ Yesu sɛɛnyiɛlɔi nɛɛ ateŋ mɔ fɛɛ mɔ aná? Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ haa hetoo akɛ: “Nyɛshɛ́ nyɛsá jeŋba lɛ naa gbɔmɔ momo ni efite yɛ shishiumɔ sɛɛdii lɛ anaa lɛ nyɛfɔ, . . . ni nyɛwo gbɔmɔ hee ni abɔ yɛ Nyɔŋmɔ subaŋ nɔ yɛ anɔkwa jalɛ kɛ hetsemɔ mli lɛ.” (Efesobii 4:22-24) Amɛnáa sui ni haa ekomefeemɔ ni yɔɔ Nyɔŋmɔ tsuji ateŋ lɛ yaa hiɛ, ni ji—“suɔmɔ, miishɛɛ, hejɔlɛ, tsuishitoo, mlihilɛ, ejurɔfeemɔ, hemɔkɛyeli, mlijɔlɛ, hiɛshikamɔ.”—Galatabii 5:22, 23.
8. Mɛni asafo babaoo lɛ kɛbaakpe beni amɛyeɔ amɛbuaa shwɛɛnii lɛ?
8 Asafo babaoo lɛ yeɔ buaa kuu fioo ni yɔɔ ŋwɛi hiɛnɔkamɔ, ní nyiɛɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ hiɛ lɛ. (Mateo 24:14; 25:40) Tooi krokomɛi lɛ kɛ nɛkɛ sɛɛfimɔ nɛɛ haa eyɛ mli moŋ akɛ amɛle akɛ amɛkɛ shitee-kɛ-woo baakpe, ejaakɛ yɛ naagbee gbii nɛɛ shishijee mli lɛ, Kristo Yesu kɛ ebɔfoi lɛ shwie Satan kɛ edaimonioi lɛ kɛjɛ ŋwɛi. Enɛ tsɔɔ “kpóo ha mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ . . . ejaakɛ abonsam lɛ ekpeleke shi kɛba nyɛŋɔɔ, egiri naakpa, ni ele akɛ be fioo kɛkɛ eyɔɔ.” (Kpojiemɔ 12:7-12) No hewɔ lɛ, Satan haa shi ni eteɔ kɛwoɔ Nyɔŋmɔ tsuji lɛ mli woɔ wu, yɛ be mli ni gbɛjianɔtoo nɛɛ bɛŋkɛɔ enaagbee lɛ.
9. Mɛɛ omanye Nyɔŋmɔ tsuji eye yɛ sanekpakpa lɛ shiɛmɔ mli, ni mɛni hewɔ?
9 Yɛ yiwaa ni naa wa lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, shiɛmɔ nitsumɔ lɛ miiya hiɛ be fɛɛ be. Kɛjɛ Maŋtsɛyeli shiɛlɔi akpei fioo ko nɔ yɛ Jeŋ Ta I lɛ naagbee mli lɛ, amrɔ nɛɛ akpekpei yɔɔ, ejaakɛ Yehowa wo shi akɛ: “Tawuu nii ní asɔ̃ɔ ashiɔo lɛ eko eko nyɛŋ nɔ ko afee.” (Yesaia 54:17) Yudafoi akuashɔŋ lɛ mlinyo ko po yɔse akɛ anyɛŋ aye Nyɔŋmɔ nitsumɔ lɛ nɔ kunim. Ekɛɛ Farisifoi lɛ ni yɔɔ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli lɛ yɛ kaselɔi lɛ ahe akɛ: “Nyɛŋmɛɛa nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ ahe ni nyɛkadia amɛsɛɛ; ejaakɛ kɛ́ gbɔmɛi adɛŋ nɛkɛ yiŋtoo nɛɛ loo nɛkɛ nitsumɔ nɛɛ jɛ lɛ, ebaafite; shi kɛ́ Nyɔŋmɔ dɛŋ ejɛ lɛ, nyɛnyɛŋ nyɛfite; koni nyɛkabafee nyɛhe tamɔ mɛi ni kɛ Nyɔŋmɔ wuɔ.”—Bɔfoi lɛ Asaji 5:38, 39.
10. (a) Mɛni ‘kadimɔnii’ ni yɔɔ asafo babaoo lɛ ahe lɛ tsɔɔ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ Nyɔŋmɔ tsuji tsɔɔ amɛboɔ ‘gbee ni jɛ ŋwɛi’ lɛ toi?
10 Afeɔ asafo babaoo lɛ he mfoniri akɛ aakadi amɛ kɛha yibaamɔ. (Ezekiel 9:4-6) ‘Kadimɔnii lɛ’ ji odaseyeli ni tsɔɔ akɛ amɛjɔɔ amɛhe nɔ amɛha Yehowa, ábaptisi amɛ ákɛ Yesu kaselɔi, ni amɛkɛ amɛhe ewo mɔdɛŋ ni amɛbɔɔ koni amɛná subaŋ ni tamɔ Kristo nɔ̃ lɛ mli. Amɛboɔ ‘gbee ni jɛ ŋwɛi’ ni wieɔ yɛ Satan jeŋ muu fɛɛ apasa jamɔ maŋtsɛyeli lɛ he akɛ: “Nyɛjea emli, mimaŋ, koni nyɛkɛ lɛ akafee ekome yɛ ehe eshai lɛ amli, ní nyɛkaná ehaomɔi lɛ eko” lɛ toi.—Kpojiemɔ 18:1-5.
11. Mɛɛ gbɛ ni he hiaa nɔ asafo babaoo lɛ mli bii jieɔ lɛ kpo akɛ amɛji Yehowa tsuji?
11 Agbɛnɛ hu Yesu kɛɛ esɛɛnyiɛlɔi lɛ akɛ: “Kɛji nyɛsumɔɔ nyɛhe lɛ, no mɛi fɛɛ kɛaale akɛ mikaselɔi ji nyɛ.” (Yohane 13:35) Nɔ ni tamɔɔɔ enɛ lɛ, je nɛŋ jamɔi lɛ amli bii gbeɔ amɛ asafoŋ bii krokomɛi yɛ tawuu mli, bei pii lɛ akɛni amɛjɛ maji krokomɛi amli lɛ hewɔ! Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛɔ akɛ: “Enɛ mli Nyɔŋmɔ bii lɛ kɛ abonsam bii lɛ jieɔ amɛhe shi faŋŋ yɛ. Mɔ fɛɛ mɔ ní tsuuu jalɛ nii lɛ, ejɛɛɛ Nyɔŋmɔ mli, kɛ mɔ ní sumɔɔɔ enyɛmi hu. . . . Wɔsumɔsumɔɔ wɔhe; jeee tamɔ bɔ ni Kain jɛ mɔ fɔŋ lɛ mli ní egbe enyɛmi lɛ.”—1 Yohane 3:10-12.
12. Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa baatsɔ ni ekɛ jamɔ ‘tsei’ ni woɔ yibii ni sɛɛnamɔ bɛ he lɛ aye yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli?
12 Yesu jaje akɛ: “Tso fɛɛ tso ni ji ekpakpa lɛ woɔ yibii kpakpai; shi tso fɔŋ woɔ yibii fɔji. Tso kpakpa nyɛɛɛ awo yibii fɔji, ni asaŋ tso fɔŋ nyɛɛɛ awo yibii kpakpai. Tso fɛɛ tso ni wooo yibii kpakpai lɛ, aaatoo lɛ, ni aŋɔ lɛ awo la mli. No hewɔ lɛ amɛyibii lɛ nyɛkɛaale amɛ.” (Mateo 7:17-20) Yibii ni je nɛŋ jamɔi lɛ woɔ lɛ haa ayɔseɔ amɛ akɛ ‘tsei’ fɔji, ní etsɛŋ ni Yehowa baakpata hiɛ yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli lɛ.—Kpojiemɔ 17:16.
13. Mɛɛ gbɛ nɔ asafo babaoo lɛ tsɔɔ yɛ akɛ amɛfee ekome ‘kɛdamɔ’ Yehowa “maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ”?
13 Kpojiemɔ 7:9-15 gbalaa jwɛŋmɔ kɛyaa saji komɛi ni haa abaa asafo babaoo lɛ ayi lɛ nɔ. Atsɔɔ akɛ amɛfee ekome ‘kɛdamɔ’ Yehowa “maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ,” amɛmiifi jeŋ muu fɛɛ maŋtsɛ ni eji lɛ sɛɛ. “Amɛfɔ amɛtadei lɛ ahe, ni amɛha eyɛ futaa yɛ toobi lɛ lá lɛ mli,” ni tsɔɔ akɛ amɛkpɛlɛɔ Yesu afɔleshaa ni kpataa esha lɛ nɔ. (Yohane 1:29) Amɛjɔɔ amɛhe nɔ amɛha Nyɔŋmɔ ni amɛkɛ nu mli baptisimɔ efee enɛ he okadi. No hewɔ lɛ amɛnáa shidaamɔ ni he tse yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ, ni atadei yɛji lɛ feɔ enɛ he mfoniri, ni “amɛjáa lɛ nyɔɔŋ kɛ shwane.” Ani gbɛ̀i komɛi yɛ ni oootsɔ nɔ oha oshihilɛ kɛ bɔ ni atsɔɔ nibii amli yɛ biɛ lɛ akpã gbee jogbaŋŋ?
Sɛɛnamɔi ni Anáa Bianɛ
14. Mɛni ji sɛɛnamɔi ni yɔɔ srɔto ni Yehowa tsuji anine shɛɔ nɔ bianɛ po lɛ ekomɛi?
14 Ebaanyɛ efee akɛ ona sɛɛnamɔi ni yɔɔ srɔto ni mɛi ni sɔmɔɔ Yehowa bianɛ lɛ anine shɛɔ nɔ lɛ po. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, beni okase Yehowa jalɛ yiŋtoi ahe nii lɛ, onu shishi akɛ wɔsɛɛ be kpakpa ko he hiɛnɔkamɔ yɛ. No hewɔ lɛ, agbɛnɛ oyɛ yiŋtoo diɛŋtsɛ yɛ shihilɛ mli—ákɛ osɔmɔ anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ kɛ miishɛɛ kɛ naanɔ wala he gbɛkpamɔ yɛ paradeiso shikpɔŋ nɔ. Hɛɛ, Maŋtsɛ Yesu Kristo ‘aaatsɔɔ asafo babaoo lɛ gbɛ kɛaatee wala nubui ahe.’—Kpojiemɔ 7:17.
15. Biblia shishitoo mlai ni Yehowa Odasefoi diɔ sɛɛ yɛ maŋkwramɔ kɛ jeŋba he saji amli lɛ ahe baa sɛɛnamɔ kɛhaa amɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?
15 Sɛɛnamɔ ni yɔɔ naakpɛɛ ni asafo babaoo lɛ náa mli ŋɔɔmɔ lɛ ji suɔmɔ, ekomefeemɔ, kɛ gbeekpamɔ ni anaa yɛ Yehowa tsuji ateŋ yɛ jeŋ fɛɛ lɛ. Akɛni wɔ fɛɛ wɔyeɔ mumɔŋ niyenii kome too lɛ nɔŋŋ hewɔ lɛ, wɔ fɛɛ wɔboɔ mlai kɛ shishitoo taomɔ nii ni anaa yɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ nɔŋŋ toi. No hewɔ ni maŋkwramɔ loo jwɛŋmɔ ni maŋ ko hiɛ lɛ gbálaaa wɔmli lɛ. Agbɛnɛ hu, wɔhiɛɔ jeŋba kpakpa he tɛi ni nɔ kwɔlɔ ni Nyɔŋmɔ taoɔ kɛjɛɔ ewebii adɛŋ lɛ mli. (1 Korintobii 6:9-11) No hewɔ lɛ, yɛ nɔ najiaŋ ni Yehowa webii kɛ amɛhe aaawo béi, mligbalamɔ, kɛ jeŋba shara ni ebu yɛ je lɛ mli lɛ, amɛnáa nɔ ni abaanyɛ atsɛ lɛ akɛ mumɔŋ paradeiso mli ŋɔɔmɔ. Kadimɔ bɔ ni atsɔɔ enɛ mli ahã yɛ Yesaia 65:13, 14 lɛ.
16. Yɛ naagbai ni baa shihilɛ mli lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɛɛ hiɛnɔkamɔ asafo babaoo lɛ yɔɔ?
16 Dabi, Yehowa tsuji ni ji adesai lɛ yeee emuu. Ni haomɔi ni yɔɔ je nɛɛ shihilɛ mli lɛ hu saa amɛhe, tamɔ shihilɛi ni mli waa loo jeŋmaji lɛ atai ni awuɔ ni saa amɛhe lɛ nɛkɛ. Amɛkɛ hela, piŋmɔ, kɛ gbele hu kpeɔ. Shi amɛyɛ hemɔkɛyeli akɛ, yɛ jeŋ hee lɛ mli lɛ, Nyɔŋmɔ “aaatsumɔ amɛhiɛaŋ yaafonui fɛɛ, ni gbele bɛ dɔŋŋ, ni ŋkɔmɔyeli ko kɛ bolɔmɔ ko kɛ nɔnaa ko hu bɛ dɔŋŋ.”—Kpojiemɔ 21:4.
17. Yɛ nɔ ni ekolɛ eeeba wɔnɔ bianɛ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɛɛ wɔsɛɛ be ni yɔɔ naakpɛɛ asaa ato aha mɛi ni jáa anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ?
17 Kɛji owala ŋmɛɛ bo amrɔ nɛɛ po yɛ gbɔlɛ, hela, oshara ko, loo yiwaa hewɔ lɛ, Yehowa baatee bo shi kɛba wala mli yɛ Paradeiso. (Bɔfoi lɛ Asaji 24:15) Kɛkɛ lɛ, obaaya nɔ oná mumɔŋ okpɔlɔŋmɛɛ yɛ Kristo Afii Akpe Nɔyeli lɛ mli lɛ mli ŋɔɔmɔ. Suɔmɔ ni oyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ mli baawa, yɛ be mli ni onaa ni eyiŋtoi baa mli yɛ anunyam mli lɛ. Ni gbɔmɔtsoŋ jɔɔmɔi ni Yehowa kɛbaaha yɛ nakai be lɛ mli lɛ baaha suɔmɔ ni oyɔɔ kɛha lɛ lɛ mli awa waa lolo. (Yesaia 25:6-9) Mɛɛ wɔsɛɛ be ni yɔɔ naakpɛɛ po asaa ato aha Nyɔŋmɔ webii lɛ nɛkɛ!
Sanegbaa ni Akɛtiɔ Mli
• Mɛni ni ba ni yɔɔ srɔto Biblia lɛ kɛtoɔ asafo babaoo lɛ he?
• Kɛji akɛ wɔmiisumɔ ni akɛ wɔ afata asafo babaoo lɛ ni ájɛ ŋwɛi aduro amɛ lɛ ahe lɛɛlɛŋ lɛ, belɛ mɛni esa akɛ wɔfee bianɛ?
• Te jɔɔmɔi ni asafo babaoo lɛ náa mli ŋɔɔmɔ bianɛ, ní amɛbaaya nɔ amɛná mli ŋɔɔmɔ yɛ Nyɔŋmɔ jeŋ hee lɛ mli lɛ he hiaa bo ha tɛŋŋ?
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 123]
Asafo babaoo lɛ mli bii akpekpei abɔ jáa anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ yɛ ekomefeemɔ mli