Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w83 3/1 bf. 18-21
  • ‘Nyɛkua Nyɛsɛɛ Kɛbaa Nyɛsusumai Alɛlɔ lɛ Ŋɔɔ’

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • ‘Nyɛkua Nyɛsɛɛ Kɛbaa Nyɛsusumai Alɛlɔ lɛ Ŋɔɔ’
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1983
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Bi Nyenyeŋtswi Lɛ He Abɛbua Lɛ
  • Ekome, Yɛ Maŋsɛɛ Shɔŋŋ
  • “Ehiɛ Tserɛ Lɛ”
  • Ani Mitee Shɔŋŋ Tsɔ?
  • ‘Kaashe Gbeyei, Maye Mabuao’
  • “Yehowa, Nyɔŋmɔ Musuŋtsɔlɔ kɛ Durolɔ”
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1998
  • Ye Obua Amɛ Ni Amɛku Amɛ Sɛɛ Oya Nɔŋŋ!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2008
  • “Nyɛkua Nyɛsɛɛ Kɛbaa Miŋɔɔ”
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2020
  • Kasemɔ Yehowa Mɔbɔnalɛ Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1998
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1983
w83 3/1 bf. 18-21

‘Nyɛkua Nyɛsɛɛ Kɛbaa Nyɛsusumai Alɛlɔ lɛ Ŋɔɔ’

YESU abɛbuai lɛ enyɔ ni shɛjeɔ mɔ mii lɛ tsɔɔ bɔ ni Nyɔŋmɔ jwɛŋɔ mɛi ni ji ewebii lolo shi amɛdu gbɛ lɛ ahe waa lɛ. Bo lɛ susumɔ hehiamɔ ni tookwɛlɔ ni shi etooi 99 ni eyatao nɔ ni elaaje lɛ yɛ ŋa lɛ nɔ “kɛyashi beyinɔ ni ena lɛ” lɛ nu he Iɛ he okwɛ. Aloo jwɛŋmɔ bɔ ni yoo ni laaje ejwiɛtɛi kuku kome kɛjɛ nyɔŋma ni jara wa waa lɛ ateŋ lɛ hiɛ dɔ ha lɛ he. Ekɛ hiɛdɔɔ tao enɛ waa​—esũ kane ni ebɛɛ shia lɛ fitsofitso “kɛyashi beyinɔ ni ena.” Ni kwɛ miishɛɛ ni ena be ni ena lɛ!​—Luka 15:​4-10.

Ŋwanejee ko bɛ he akɛ oyɔseɔ akɛ Yesu miiwie gbɔmɛi ni ejɔɔ amɛhe nɔ ni kɛ Nyɔŋmɔ yɔɔ wekukpaa mli, shi kɛlɛ yɛ yiŋtooi komɛi ahewɔ lɛ amɛkpalãŋ kɛtee sɛɛ aloo “amɛlaaje” lɛ ahe. Ekolɛ oji mɛi nɛɛ ateŋ mɔ ko. Mɔdɛŋbɔɔ kpele ni akɛwo mli ni akɛtao nɔ ko ni adɔɔ he ni abɛbua lɛ tsɔɔ lɛ kɛ miishɛɛ ni anaa beni ana lɛ ji nɔ ko ni sa akɛ etsirɛ bo. Amɛtsɔɔ miishɛɛ ni Nyɔŋmɔ, e-Bi lɛ, ŋwɛibɔfoi krɔŋkrɔŋi lɛ kɛ omumɔŋ nyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ yɔɔ yɛ ohe. Abɛbua ni nyiɛ enyɔ nɛɛ sɛɛ lɛ tsɔɔ mɔ ni “laaje” nɛɛ gbɛ lɛ mli babaoo.

Bi Nyenyeŋtswi Lɛ He Abɛbua Lɛ

Yesu kɛ sane ni taa mɔ tsuiŋ tsɔɔ bi nyenyeŋtswi lɛ he abɛbua lɛ mli faŋŋ yɛ (1) nɔ ni haa mɔ ko kpalaa kɛyaa sɛɛ, (2) nɔ ni baanyɛ aba be mli ni etee sɛɛ lɛ, (3) nɔ ni ebiɔ ni anyɛ aku sɛɛ, kɛ (4) Nyɔŋmɔ mɔheremɔ su lɛ. Abaanyɛ akɛ bihii enyɔ ni yɔɔ abɛbua lɛ mli lɛ ato gbɔmɛi ni tamɔ bo ni ebale Tsɛ lɛ, ni amɛye ‘mumɔŋ niyenii babaoo’ ni yɔɔ hemɔkɛyeli shia lɛ ni amɛjɔɔ amɛwala nɔ amɛha Yehowa lɛ he.​—Luka 15:​11-32.

Yiŋtooi sɔrɔtoi yɔɔ, yɛ nɔ hewɔ ni mɛi komɛi shiɔ wɔ-ŋwɛi Tsɛ lɛ “shia” lɛ tamɔ bi fioo lɛ fee lɛ. Yɛ bei babaoo mli lɛ sane lɛ ji “daaŋ ŋmaa he haomɔi” he naagbai ni faa. (Luka 21:34) Bei komɛi lɛ hewalɛ ni nanemɛi gbohii naa yɛ mɛi komɛi anɔ lɛ etsi amɛ gbɛ ni “amɛkabo anɔkwale lɛ toi.” (Galatabii 5:​7, 8, 10, 12) Ekolɛ henumɔ ni ejaaa ni anaa yɛ tsɔɔmɔ he lɛ hu enyɛ eha mɛi komɛi “eku amɛsɛɛ.” (Yohane 6:​60-66) Klɛŋklɛŋ kwraa lɛ, mɛi komɛi ebu shihilɛ ni yɔɔ Yehowa mumɔŋ shia lɛ akɛ nɔ ni haa mɔ he fifiaa lɛ, kɛ amɛle jio aloo amɛleee jio. Nɛkɛ mɛi nɛɛ ni tamɔ bi nyenyeŋtswi lɛ sumɔɔɔ ni amɛhiɔ Tsɛ lɛ kwɛmɔ shishi dɔŋŋ. Amɛyataoɔ shihilɛ ni waaa yɛ “maŋsɛɛ shɔŋŋ.”

Ekome, Yɛ Maŋsɛɛ Shɔŋŋ

Beni bi nyenyeŋtswi lɛ​—ekpata eshika lɛ fɛɛ hiɛ sɛɛ lɛ​—eyanaaa heyeli kɛ miishɛɛ. Efite yɛ jeŋba mli kɛyashɛ he ni ebɔi ‘nyenyeŋtswibɔɔ.’ Beni fimɔ ba lɛ, akɛni ebɛ hiɛnɔkamɔ hewɔ lɛ “ekɛ ehe yakpɛtɛ” shikpɔŋ lɛ nɔ bii lɛ eko he ni eha “etee” eyalɛ kplokooi lɛ​—nitsumɔ ko ni baa shi fe fɛɛ kɛha Yudanyo. Eyashwe ni ena kplokooi lɛ aniyenii lɛ eko ni eye!​—Luka 15:​13-16.

John ji asafo mli onukpa dani efa gbɛ kɛtee mumɔŋ “maŋsɛɛ shɔŋŋ” ko. John tsɔɔ mli akɛ: “Anɔkwale lɛ ni aaanyiɛ sɛɛ lɛ ji hebuu nɔ diɛŋtsɛ, shi kɛ obɛ kamkam lɛ oŋmɛɔ ohebuu lɛ he. Ekolɛ ofeŋ nɔ fɔŋ ko diɛŋtsɛ moŋ, shi oŋmɛɔ nibii bibii afeemɔ gbɛ. Okɛɔ ohe akɛ, ‘Bɛ miyaaa asafoŋ kpee ko, no hewɔ lɛ ani nɔ ni mifeɔ lɛ kɔɔ he nɔ ko?’” Odasefonyo kroko ni ekpa shiɛmɔyaa afii babaoo lɛ kpɛlɛ nɔ akɛ: “Mikɛ mihe wo jeŋba fɔŋ mli diɛŋtsɛ. Mibana oya nɔŋŋ akɛ husu bɛ bɔ ni mɔ ko aaaba shi kwraa eha yɛ je lɛŋ bii ni ekɛbɔɔ lɛ mli. Gbɛ kome pɛ nɔ ni oootsɔ ona akɛ amɛnaanyobɔɔ lɛ mli miishɛɛ ji Yehowa he ni owieŋ. Kɛ ofee nakai lɛ, okɛ haomɔi aaaba onɔ.’”

Shi kɛlɛ, jeee mɛi fɛɛ ni kpaa shiɛmɔyaa lɛ kpalaa kɛyaa “nyenyeŋtswibɔɔ mli” taakɛ bi nyenyeŋtswi ni yɔɔ Yesu abɛbua lɛ mli lɛ fee lɛ. Shi amɛ fɛɛ amɛhiɛ hiɔ mligbalamɔ ni ebakã wekukpaa ni mli wa ni ka amɛkɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ mli lɛ nɔ. Wu kɛ ŋa ko ni kpa shiɛmɔyaa lɛ nyɛ amɛhiɛ jeŋba kpakpa mli, “eyɛ mli akɛ amɛkaneee Biblia lɛ kwraa afii 15.” Ŋa lɛ tsɔɔ mli akɛ: “Kɛ aaawie yɛ heloonaa nibii agbɛfaŋ lɛ, nibii hi ha wɔ jogbaŋŋ yɛ nɛkɛ afii nɛɛ fɛɛ mli. Enɛ baatsirɛ bo ni ohe oye akɛ ehe ehiaaa ni oku osɛɛ kɛba Yehowa ŋɔɔ. Wɔtswa wɔshihilɛ muu lɛ fɛɛ wɔbɔle wɔnitsumɔ lɛ kɛ wɔ diɛŋtsɛ wɔhe. Wɔbɔ mɔdɛŋ ni wɔtsi anɔkwale lɛ kaimɔ naa aahu akɛ enɛ ha wɔfa kɛtee he kroko ni mɔ ko mɔ ko leee wɔ. Shi nɛkɛ miishɛɛ nɛɛ fɛɛ ji hiɛaŋhiɛaŋ nɔ kɛkɛ. Yɛ wɔmli gbɛ lɛ wɔmli egbala. Miwu hao waa afii babaoo. Wɔkpa sɔlemɔ yɛ niyenii ashishi po. Minyɛɛɛ mawɔ bei pii kɛ eshɛ gbɛkɛ yɛ mihe ni mihaoɔ yɛ anɔkwale lɛ kɛ fɔbuu henumɔ ni mina lɛ hewɔ.” Ewu kɛfata he akɛ: “Wɔnu he akɛ wɔnyiɛ gbele gbɛ nɔ.”

Akɛ mɔ aaatse ehe kɛjɛ Yehowa he ni enu he akɛ eshwɛ ekometoo yɛ mumɔŋ lɛ ji shihilɛ ko ni yɔɔ dɔlɛ waa. Yoo ko ni ji Kristofonyo ni kpa shiɛmɔyaa yɛ be ko mli lɛ kɛɛ: “Nɔ ko bɛ ni tamɔ Yehowa nɔkpɛlɛmɔ ni mɔ aaana. Kɛ sane fɔŋ ko nina bo ni onyɛɛɛ osɔle oha lɛ aloo oyiŋ feɔ bo kɔshikɔshi akɛ eeeha esɔlemɔi ahetoo lo lɛ, eji shihilɛ ko ni wa waa.”

“Ehiɛ Tserɛ Lɛ”

Bi nyenyeŋtswi lɛ yɔse emligbɛ mumɔŋ henumɔi lɛ ni ebo toi. Yesu kɛɛ akɛ: “Ehiɛ tsɛrɛ lɛ.” Shishijee Hela wiemɔi nɛɛ ashishitsɔɔmɔ ŋmiiŋmi ji akɛ, “Ehiɛ ba ehe nɔ.” Ebana “lɛ diɛŋtsɛ ehe” yɛ lamɔ jeŋ ko mli. Ni agbɛnɛ ebayoo lɛ diɛŋtsɛ emumɔŋ shihilɛ lɛ yɛ anɔkwale mli. Esusu toiŋjɔlɛ kɛ nii babaoo ni eye mli ŋɔɔmɔ yɛ etsɛ shia lɛ mli lɛ he.​—Luka 15:⁠17.

Eyɛ mli akɛ bi nyenyeŋtswi lɛ diɛŋtsɛ yoo enɛ moŋ, shi yɛ bei babaoo mli lɛ nɛkɛ sɛɛyoomɔ nɛɛ baa kɛtsɔɔ mumɔŋ sanegbaa ni akɛtsirɛɔ henumɔi ni ewɔ ahiɛ lɛ nɔ. Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, Diane, yɛ be mli ni ekpa shiɛmɔyaa lɛ gba Odasefonyo ko ni ele lɛ jogbaŋŋ eyitsoŋ sane nɛɛ: “Minyɛŋ maba Yehowa ŋɔɔ ekoŋŋ. Misumɔɔɔ lɛ, ni mile akɛ no ji henumɔ ni hɔ sɛɛ lɛ.” Odasefonyo lɛ bi lɛ akɛ: “Ani osumɔɔ owu lɛ yɛ be mli ni nyɛbaaje nyɛnyiɛmɔ ni tsɔ nyɛgbalashihilɛ lɛ hiɛ lɛ shishi lɛ?” Diane ha hetoo akɛ: “Dabi, te mafee tɛŋŋ manyɛ? Mileee lɛ. Mibayɔse agbɛnɛ akɛ, akɛ masumɔ Yehowa lɛ baabi ni male lɛ shikome ekoŋŋ. No hewɔ lɛ mikɛ mihe yabɔ asafo lɛ he ni mibi yelikɛbuamɔ. Ni yɛ onukpai lɛ agbɛtsɔɔmɔ shishi lɛ wu kɛ ŋa ko kɛ mi kɛ miwu kase Biblia lɛ fe afi kɛ sɛɛ, ni wɔbafee mɛi ni he ebawa yɛ mumɔŋ ekoŋŋ.”

Shi gbɛtsii nii kpelei ni haaa anyɛ aku sɛɛ ekoŋŋ lɛ ji fɔbuu henumɔ ni aaaye mɔ ko nɔ kwraa lɛ.

Ani Mitee Shɔŋŋ Tsɔ?

Be mli ni bi nyenyeŋtswi lɛ “hiɛ etserɛ lɛ” sɛɛ lɛ ekɛɛ akɛ: “Ataa, mifee Nyɔŋmɔ shishi esha ni mifee esha yɛ bo hu ohiɛ, ni misaaa akɛ atsɛɔ mi obi dɔŋŋ.” Mɛi komɛi hu enu he nakai nɔŋŋ akɛ​—amɛsaaa mɛi ni atsɛɔ amɛ Nyɔŋmɔ weku lɛ mlibii dɔŋŋ.​—Luka 15:​17-19.

Virginia kpɛlɛ nɔ akɛ: “Oyɔseɔ akɛ oje gbɛ otsɔ osɛɛ oha Yehowa. Nɛkɛ fɔbuu nɛɛ woɔ mi hela. Beni mibɔi ekaa feemɔ ekoŋŋ lɛ, ebatsɔ ta diɛŋtsɛ kɛha mi akɛ maje sɔlemɔ shishi ekoŋŋ. Mitee nɔ misusu akɛ, ‘Mɛni Yehowa bafee mi, akɛni mitsɔ misɛɛ miha lɛ lɛ hewɔ.’” Mɛi komɛi hu enu he akɛ amɛfee “esha ni aŋɔfaaa” lɛ.

Eyɛ mli akɛ tsɛ lɛ le akɛ ebi lɛ he eshai lɛ dara moŋ, shi ani ebu amɛ akɛ nɔ ni anyɛɛɛ akɛfa? Ani ejie nii ahe ni anuuu ahaaa mɔ kɛ ‘jeee mihe sane ko’ su kpo beni ebi lɛ bapue ekoŋŋ lɛ? Dabi kwraa! Eetao ebi lɛ. Taakɛ Yesu tsɔɔ lɛ: “Shi beni enyiɛ shɔŋŋ kɛbaa beebe lɛ, etsɛ na lɛ.” (Luka 15:20) Akutso lɛ mli bii baanyɛ ana ataadeshwɛ ni ewo lɛ, ehe muji lɛ, enane folo ni enyiɛ lɛ, shi tsɛ lɛ na “lɛ.” Ele he shɔŋŋ ni ebi lɛ ejɛ kɛba lɛ. Eka shi faŋŋ akɛ eshi “enyenyeŋtswibɔɔi” lɛ ni etsake etsui yɛ anɔkwale mli.​—Abɛi 28:⁠13.

Tsɛ lɛ sha foi kɛyaloo ebi lɛ atuu. Nɔ ni fe fɛɛ ni bi lɛ kpa gbɛ ji akɛ etsɔ ‘apaafonyo,’ mɔ ko ni jeee shia lɛ mlinyo, yɛ gbɛ ko nɔ lɛ nyɔŋ po hi fe lɛ. Ekpaaa gbɛ kwraa akɛ etsɛ aaahere nɔ akɛ: “Nyɛyajiea ataade ni yɔɔ fɛo fɛɛ lɛ kɛbaa mramra, ni nyɛkɛbawoa lɛ, ni nyɛwo enine kpotia kɛ enaji hu tokotai; ni nyɛkɛ tsinabi ni ewo fɔ lɛ abaa nyɛbagbea ni nyɛhaa wɔyea nii ni wɔna tsuijurɔ.” Kwɛ naakpɛɛ gbɛ nɔ ni Yesu tsɔ nɔ etsɔɔ tsɛ lɛ tsui muu fɛɛ mli ni ejɛ ekɛhere lɛ lɛ mli eha!​—Luka 15:​22, 23.

Tsɛ lɛ le akɛ bi nyenyeŋtswi lɛ ena toigbalamɔ ni wa momo​—yɛ henumɔ mli piŋmɔ ni ena akɛni eyabɔ “nyenyeŋtswi” ni ekpata shika lɛ fɛɛ hiɛ lɛ, kɛ piŋmɔ ni ena yɛ ehe ni fee shoo ni ebɛ niyenii kɛ wɔɔhe be mli ni hɔmɔ ba lɛ, kɛ hiɛshishwiemɔ ni ena akɛni ekɛ kplokooi yaye nii lɛ, kɛ naagbee lɛ, gbɛ kakadaŋŋ ni efa kɛba shia lɛ. Nakai nɔŋŋ hu Yehowa yɔseɔ akɛ mɔ ni “elaaje” lɛ naa nɔ̃ lɛlɛŋ ni akɛ esɛɛkuu ekoŋŋ lɛ jeee nɔ ni waaa. Shi wɔŋwɛi Tsɛ ni musuŋ tsɔɔ lɛ “ni emɔbɔnalɛ fa,” lɛ ‘ehiɛŋ bei amli daa, ni asaŋ ewoŋ wɔ nyɔmɔ yɛ wɔnishaianii lɛ anaa’ kɛji akɛ wɔtsake wɔtsui yɛ anɔkwale mli ni wɔkɛ lɛ ‘ejaje saji’ lɛ. Mɛi ni efee eshai ni mli wa, ni amɛtse amɛhe kɛjɛ Kristofoi asafo lɛ he, ni kuɔ amɛsɛɛ ekoŋŋ yɛ anɔkwa tsuitsakemɔ mli, ni bajajeɔ amɛhe eshai lɛ yɛ onukpai lɛ ahiɛ lɛ baakpa suɔmɔ kɛ mliŋtsɔlɛ gbɛ, nɔ nɔ ni akɛ amɛ aaaye yɛ ni amɛhe awa amɛ ekoŋŋ lɛ gbɛ.​—Lala 103:​8-10; 130:3; Yesaia 1:​18, 19.

Yɛ anɔkwale mli lɛ, Biblia lɛ wieɔ Kristofoi komɛi ni yeee anɔkwa ni aŋɔŋ amɛhe eshai afaŋ amɛ lɛ he. Shi Paulo tsɔɔ akɛ nɛkɛ mɛi nɛɛ “teɔ si woɔ” Anɔkwale lɛ ni amɛkɛ heguɔgbee naanaa kpɔmɔ afɔleshaa lɛ nɔ kɛtsɔ bu ni amɛbuɔ lɛ akɛ yaka nɔ ko lɛ nɔ. (Hebribii 10:​26-31) Shi ani okɔ nɛkɛ gbɛ ni yaa shɔŋŋ nɛɛ eko? Anɔkwale mli ni ojɛ okɛsusuɔ nɔ ni aŋma nɛɛ he lɛ tsɔɔ lolo akɛ oyɛ suɔmɔ kɛha mumɔŋ nibii. Anɔkwale ni eji akɛ obuɔ ohe fɔ ni ohaoɔ yɛ otsui mli lɛ tsɔɔ akɛ oyako shɔŋŋ tsɔ. Na nɔmimaa akɛ Yehowa baaha onibimɔi lɛ ahetoo taakɛ efee eha David, mɔ ni bi akɛ: “Ŋɔɔ minɔsha lɛ ofami, ejaakɛ eda.”​—Lala 25:⁠11.

‘Kaashe Gbeyei, Maye Mabuao’

Onukpai enyɔ ko yasara wu kɛ ŋa ko ni amɛkpa shiɛmɔyaa ni tsutsu lɛ amɛji Odasefoi ni yɔɔ ekaa waa. Aje sanegbaa lɛ shishi etsɛɛɛ nɔŋŋ kɛkɛ ni nuu ni ekpa shiɛmɔyaa lɛ kɛ hefamɔ kɛɛ akɛ ele akɛ esa ni eya shiɛmɔ ni eyatsɔɔ mɛi krokomɛi anii. Russell, ni ji onukpai lɛ ateŋ mɔ kome lɛ kɛ hetoo ni haa naakpɛɛ he ha akɛ: “Amrɔ nɛɛ lɛ misusuuu akɛ esa ni ofee nakai. Kɛji akɛ oweku lɛ mlinyo ko he miiye lɛ, ani obaakɛɛ lɛ akɛ eyahũ? Nakai nɔŋŋ wɔ hu wɔkɛŋ bo akɛ ‘oyahũ.’ Wɔmiitao ni ohe awa bo. Mɛni wɔbaanyɛ wɔfee ni wɔkɛye wɔbua bo?” Suɔmɔ mli ni onukpai lɛ jɛ ni amɛkɛye bua, kɛ gbɔfeemɔ hu lɛ ye bua mɛi enyɔ nɛɛ ni amɛhe wa amɛ yɛ mumɔŋ, ni nuu lɛ miisɔmɔ po akɛ asafoŋ onukpa ekoŋŋ.​—Okɛto Yakobo 5:​14, 15 he.

Mɛi komɛi ni etsake amɛtsui lɛ shashaoɔ shi akɛ amɛkɛ asafo lɛ aaabɔ ekoŋŋ akɛni amɛnuɔ he akɛ amɛnyɛŋ ni amɛtsu gbɛnaa nii fɛɛ ni bakaa Odasefonyo lɛ nɔ lɛ he nii yɛ be kometoo mli lɛ hewɔ. Shi Yehowa yɛ shishinumɔ. Yɛ bei babaoo mli lɛ akɛ mɔ he aaawa lɛ fiofio lɛ ji nɔ ni jwɛŋmɔ yɔɔ mli waa. Paulo kɛɛ yɛ egbii lɛ amli mɛi ni efee “gbedee” yɛ mumɔŋ lɛ ahe akɛ, ehia ni mɔ ko atsɔɔ amɛ Anɔkwale lɛ mli shishijee nibii lɛ ekoŋŋ. (Hebribii 5:​11, 12) Nɛkɛ mumɔŋ niyenii nɛɛ woɔ mɔ hewalɛ ni enyɛɔ ehaa ehiɔ gbɛ kroko nɔ tsɔmɔ. Yɛ be mli ni abi Odasefoi ni kpa shiɛmɔyaa ni amɛhe ewa amɛ ekoŋŋ lɛ ateŋ mɛi komɛi sane lɛ, amɛteŋ mɛi ni fa kɛɛ akɛ akɛ yelikɛbuamɔ ni tsaraa nɔ daa ha amɛ. Shi mɛi ni yɔɔ asafo lɛ mli lɛ yɛ he tsui babaoo akɛ amɛkɛ yelikɛbuamɔ ni tamɔ nɛkɛ aaaha. Amɛnuɔ he tamɔ Yehowa, mɔ ni kɛɛ ehalamɔbii lɛ akɛ: “Kaashe gbeyei, shi mikɛo yɛ. Kaakwɛkwɛɛ ohe, shi miji o-Nyɔŋmɔ lɛ. Mawaje bo, ni maye mabua bo.”​—Yesaia 41:⁠10.

Hɛɛ, Nyɔŋmɔ kɛɛ: “Maye mabua bo.” Ebaabi ni otse ohe kɛjɛ nanemɛi fɔji ahe. Ebaabi ni okɛ ekaa adamɔ shitee kɛ woo ni baajɛ wekumɛi ni ekpɛlɛŋ Kristofoi akpeei ni oooya lɛ nɔ lɛ naa. Saji komɛi hu yɛ ni ebaabi ni ojaje otsɔɔ onukpai lɛ. (Lala 32:​3-5) Shi ohiɛ akakpa nɔ kɔkɔɔkɔ akɛ Yehowa yɛ ni ebaaye ebua bo. Odasefonyo ko ni he wa lɛ ekoŋŋ lɛ kɛɛ: “Yehowa ha mina gbɛ kome ni makɔ ni eye ebua mi babaoo.” Mɔ kroko hu kɛfata he akɛ: “Beni minane sa Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ pɛ ni minanemɛi memeji lɛ fɛɛ bafua mi kɛ naashɔmɔi. Amɛmiishɛɛ lɛ ye minɔ kwraa. Misusu akɛ ‘Mɛni hewɔ misheɔ gbeyei lɛ?’” Ekolɛ mɛi komɛi aaana su ni bi nyenyeŋtswi lɛ nyɛminukpa lɛ na lɛ moŋ, shi mɛi ni fa diɛŋtsɛ aaanya yɛ osɛɛkuu lɛ he.​—Luka 15:​25-32.

Mɛni hewɔ obasaaa onaa ohaaa bo diɛŋtsɛ ohe? Kristofonyo yoo ko ni tee sɛɛ ni he walɛ lɛ jaje akɛ: “He ko bɛ ni ooona mligbɛ hejɔlɛ yɛ. Nɔ fɛɛ nɔ batsɔ tamɔ bɔ ni amɛyɔɔ tsutsu lɛ beni mihe wa mi yɛ mumɔŋ ekoŋŋ lɛ. Je nɛɛ bɛ nɔ ko ni hi ni ekɛaaha. Onaa henumɔ kpakpa nɛɛ akɛni ole akɛ oofee nɔ ni saa Yehowa hiɛ ni onaa ehebuu hu. Onyɛɔ owɔɔ hu kɛ eshɛ gbɛkɛ. Oshihilɛ haa otsui nyɔɔ omli ni obaanyɛ ona wala he hiɛnɔkamɔ diɛŋtsɛ yɛ Gbɛjianɔtoo Hee lɛ mli.”

Kɛ oji too ni edu gbɛ lɛ, mɛni hewɔ ofɔɔɔ nine otsɛɛɛ Odasefonyo ni kɛ wolo tɛtrɛɛ nɛɛ baha bo lɛ ni eye ebua bo ni oyana onukpai ni yɔɔ asafo lɛ mli yɛ he ni oyɔɔ lɛ. Na nyamɔ kɛ anɔkwa miishɛɛ ni baa kɛ okɔ gbɛ ni Petro tsɔɔ lɛ, akɛ: “Ejaakɛ kulɛ nyɛtamɔ tooi ni elaaje, shi agbɛnɛ lɛ nyɛku nyɛsɛɛ kɛba nyɛsusumai alɛlɔ kɛ nɔkwɛlɔ lɛ ŋɔɔ.”​—1 Petro 2:⁠25.

[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 21]

“Mɛni maŋɔ to Yehowa najiaŋ yɛ ejurɔ fɛɛ mi efee mi lɛ hewɔ? Mawo miyiwalaheremɔ kpulu lɛ, ni matse Yehowa gbɛi lɛ. Maye mishiwooi lɛ anɔ maha Yehowa yɛ emaŋ lɛ fiaa hiɛ. Yehowa mɛi krɔŋkrɔŋi lɛ agbele jara wa yɛ ehiɛ. Masha shidaa afɔle mahao, ni matsɛ Yehowa gbɛi lɛ.”​—Lala 116:​12-19.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje