Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w83 7/1 bf. 5-7
  • Joo Foi Beni Be Yɔɔ Lolo Lɛ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Joo Foi Beni Be Yɔɔ Lolo Lɛ
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1983
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • “He Krɔŋkrɔŋ” Lɛ Kɛ “Amaŋfɔ Nihii Nii”
  • ‘Nyɛjoa Foi Kɛyaa Gɔji Lɛ Anɔ’
  • Akashashao Shi
  • “Nihii Nii” Ko Nyɛɛɛ Ekɛ Toiŋjɔlɛ Aba
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1986
  • “Mɔ Ni Kaneɔ Lɛ, Hã Ni Eyoo Sɛɛ”
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1999
  • Foijee Kɛmiiya He ni Yɔɔ Shweshweeshwe Dani “Amanehulu Kpeteŋkpele” lɛ Aba
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1996
  • “Okadi” Ni Atsɔ Hiɛ Agba Afɔ Shi Lɛ Naagbee Ebɛŋkɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1982
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1983
w83 7/1 bf. 5-7

Joo Foi Beni Be Yɔɔ Lolo Lɛ

BENI Yesu gba Yudafoi ajamɔ gbɛjianɔtoo lɛ naagbee yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli efɔ shi lɛ, no mli lɛ eyɛ nɔ kroko ni da kwraa fe no yɛ ejwɛŋmɔ mli. Ele akɛ ebaafee nɔ ko ni da kwraa ni baaba yɛ ŋmɛnɛŋmɛnɛ nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ “naagbee gbii” lɛ amli lɛ he nɔkwɛmɔ nɔ.​—2 Timoteo 3:​1-5; Mateo 24:⁠3.

Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔna nɔmimaa akɛ emlibaa kroko nɛɛ yɛ? Nɔkwɛmɔ nɔ kome ji akɛ, Yesu wie ehaa yɛ wɔsɛɛ be mli “kɛ hewalɛ kɛ anunyam babaoo” he yɛ egbalɛ lɛ mli. Nɔ ni baajɛ mli aba lɛ ekome ji akɛ “shikpɔŋ lɛ nɔ akutsei lɛ fɛɛ aaawo yara” yɛ amanehulu ni baa amɛnɔ lɛ hewɔ. (Mateo 24:30) Nɛkɛ nibii nɛɛ baaa beni afite Yerusalem kɛ Yudea yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli lɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, bɔ ni Luka tsɔɔ nɛkɛ gbalɛ nɛɛ nɔŋŋ shishi lɛ tsɛ wiemɔ kɛjɛ nɔ ni Yesu kɛɛ lɛ mli akɛ: “Ni jeŋmaji lɛ aaanaanaa Yerusalem nɔ kɛyashi beyinɔ ni jeŋmaji abei lɛ aaashɛ.”​—Luka 21:⁠24.

Mɛni ji “Yerusalem” ni awieɔ he yɛ biɛ lɛ? Mɛɛ be mli “jeŋmaji abei” lɛ baa amɛnaagbee?

“He Krɔŋkrɔŋ” Lɛ Kɛ “Amaŋfɔ Nihii Nii”

Okadifeemɔ mli Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ ye nɔ yɛ Yerusalem kɛjɛ afi 1070 kɛbashi 607 D.Ŋ.B. Edamɔ shi kɛha Nyɔŋmɔ nɔyeli yɛ shikpɔŋ nɔ. Shi Babilonbii lɛ butu nɛkɛ David odehei amaŋtsɛyeli nɛɛ. Ni maŋtsɛyeli ko yeko nɔ yɛ shikpɔŋ nɔ Yerusalem aahu kɛbashi ŋmɛnɛ gbi nɛɛ. Shi kɛlɛ, Yerusalem nɔnaamɔ lɛ eba naagbee yɛ enɛ gbɛfaŋ: aatsu Nyɔŋmɔ nɔyeli lɛ he nii bianɛ kɛmiitsɔ “ŋwɛi Yerusalem”​—Kristo Yesu, Mesia ni awo shi yɛ ehe lɛ maŋtsɛyeli lɛ nɔ. Biblia bebuu, gbalɛ mlibaa kɛ odase ni yinɔsane ŋmalɔi yeɔ lɛ fɛɛ feɔ ekome kɛtsɔɔ akɛ afi 1914 ji afi ni kadi “jeŋmaji abei ni ato” lɛ naagbee kɛ “jeŋmaji afimɔ” lɛ shishijee.​—Hebribii 12:​22; Luka 21:​24-26; Kpojiemɔ 11:​15.

“Ŋwɛi Yerusalem,” ni damɔ shi kɛha Kristofoi anɔkwafoi ni afɔ amɛ mu ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ yɛ “he krɔŋkrɔŋ” ko bianɛ. Shi ani shikpɔŋ lɛ nɔ jeŋmaji lɛ ekpɛlɛ enɛ nɔ? Dabida! Amɛto Jeŋmaji Akpaŋmɔ ko amɛma shi yɛ 1919, ni osɔfoi ni ji jamɔ mli hiɛnyiɛlɔi jie enɛ yi akɛ “Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ kpojiemɔ yɛ maŋkwramɔŋ yɛ shikpɔŋ nɔ.” Nakai nɔŋŋ hu jamɔ mli hiɛnyiɛlɔi lɛ etsɔɔ Kpaŋmɔ lɛ sɛɛyelɔ, Jeŋmaji Ekomefeemɔ, ni ato ama shi yɛ 1945 lɛ mli akɛ ‘naanɔ toiŋjɔlɛ hiɛnɔkamɔ kome pɛ.’ No hewɔ lɛ osɔfoi lɛ baasumɔ ni nɛkɛ adesa ninenaa nitsumɔ nɛɛ adamɔ “he krɔŋkrɔŋ” lɛ ni esa akɛ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli kɛtsɔ e-Kristo lɛ nɔ pɛ yɔɔ hegbɛ bianɛ akɛ etsuɔ nii yɛ lɛ. Eji “nihii nii” diɛŋtsɛ, yɛ Nyɔŋmɔ kɛ mɛi fɛɛ ni sumɔɔ jalɛ lɛ ahiɛ!

Shi kɛlɛ, yɛ be mli ni wɔyaa wɔhiɛ kɛbɛŋkɛɔ be ni Nyɔŋmɔ kɛbaakpata ŋmɛnɛŋmɛnɛ jeŋ gbɛjianɔtoo nɛɛ hiɛ lɛ he lɛ, “niihii nii” lɛ, Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ ebatsɔ nɔ ni woɔ je lɛŋ jamɔ he gbeyei diɛŋtsɛ. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? No ji akɛ, Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ mli bii ni he wa, titri lɛ Komunist kuu lɛ ebote jamɔ nɔyelihe lɛ diɛŋtsɛ. Ni titri lɛ nɛkɛ hewalɛi ni leee Nyɔŋmɔ nɛɛ ebatsɔ oshara kɛha ya ni Kristendom jamɔi lɛ aaaya nɔ ahi shi, akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, tamɔ yɛ China, yɛ Soviet Union ni ji Rusia kɛ Europa Bokagbɛ maji krokomɛi anɔ. No hewɔ lɛ Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ mlibii ni hewalɛ he hɔmɔ yeɔ amɛ lɛ etsɔ mɛi ni woɔ nɔ ni Kristendom kɛɔ akɛ eji ‘ehe krɔŋkrɔŋ’ lɛ he gbeyei bianɛ. Enɛ kɔɔ nibii fɛɛ ni ejamɔi lɛ susuɔ akɛ amɛji nɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ahe​—he ni etsuɔ nii yɛ, gbɛjianɔtooi sɔrɔtoi, esɔlemɔtsui kɛ heloo gbɛfaŋ nibii ni eyɔɔ, kɛ nɔ ni ekɛɔ akɛ eyɔɔ hegbɛ akɛ eyeɔ adesai ashihilɛi anɔ lɛ. Mɛni baajɛ nɛkɛ mpleshii nɛɛ mli aba?

Agba akɛ, ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ amaŋfɔfeelɔ, Jeŋmaji Ekomefeemɔ, ‘kooloo ni hiɛ yɔɔ la kɛ eyitsei kpawo kɛ akolontoi nyɔŋma’ lɛ aaafee apasa jamɔ “amaŋfɔ, ni amɛaaŋmɛ lɛ yayai” ni “amɛkɛ la aaasha lɛ” kwraa. (Kpojiemɔ 17:​3, 16) Nakai feemɔ etsɔɔɔ akɛ amɛmiifee nii yɛ suɔmɔ ni amɛyɔɔ amɛhaa Nyɔŋmɔ lɛ hewɔ, taakɛ bɔ ni blema Roma efeee nɔ ko ni tamɔ nakai lɛ. Nɔ ni fata ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ “nihii nii” lɛ he ji jeŋmaji babaoo ni nyɛɛɔ Nyɔŋmɔ, emaŋtsɛyeli nɔyeli lɛ kɛ gbɔmɛi ni tere Nyɔŋmɔ gbɛi, Yehowa Iɛ. Ni eka shi faŋŋ akɛ nɛkɛ amaŋfɔfeelɔ nɛɛ ji ŋmɛnɛŋmɛnɛ nibii agbɛjianɔtoo ni Satan Abonsam lɛ yeɔ nɔ lɛ fa.​—Luka 4:​5-8; 2 Korintobii 4:4; Mateo 6:​9, 10.

‘Nyɛjoa Foi Kɛyaa Gɔji Lɛ Anɔ’

Beni Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ pue yɛ 1945, akɛ Jeŋmaji Akpaŋmɔ lɛ sɛɛyelɔ lɛ, no mli lɛ jeŋmaji ni teɔ shi woɔ Nyɔŋmɔ fata ehe. No hewɔ lɛ akusɛɛ ati okadi lɛ mli ekoŋŋ, kɛ hewalɛ babaoo, kɛha mɛi ni tsui ja lɛ ni amɛbo Yesu kɔkɔbɔɔ lɛ toi ni amɛje shishi “amɛjo foi amɛya gɔji lɛ anɔ.”​—Mateo 24:​16; Kpojiemɔ 7:​9, 10; 18:⁠4.

Mɛni ji nɛkɛ okadi gɔji lɛ ŋmɛnɛ? Amɛji abobaahe ni ajɛ ŋwɛi akɛha, Yehowa gbɛjianɔtoo ni etsɔɔ nɔ ekɛbuɔ ewebii ahe yɛ shikpɔŋ nɔ kɛtsɔɔ “amanehulu kpeteŋkpele” ni atsɔɔ mli yɛ Kpojiemɔ 7:​1, 14 lɛ mli. Ayooɔ amɛ kɛ Yehowa teokrase gbɛjianɔtoo lɛ, ni Kristofoi anɔkwale asafo lɛ damɔ shi kɛha lɛ yɛ shikpɔŋ nɔ ŋmɛnɛ Iɛ. (1 Timoteo 3:15) Nɛkɛ asafo nɛɛ nyiɛ anɔkwale jamɔ hiɛ yɛ “naagbee gbii lɛ amli” yɛ “Yehowa we lɛ gɔŋ lɛ” nɔ. (Yesaia 2:​2, 3) Nakai nɔŋŋ hu Abɛi 18:10 kɛɔ akɛ: “Mɔɔ ni wa ji Yehowa gbɛi lɛ; no mli jalɔ shaa foi kɛyaa, ni ehiɔ shi shweshweeshwe.”

Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ kɛ ejamɔ krɔŋŋ ni awo nɔ lɛ he ni aaajo foi kɛya Iɛ hu tsɔɔ akɛ aajo foi kɛmiijɛ apasa jamɔ gbɛjianɔtooi ni yɔɔ je nɛŋ lɛ amli, ni aatserɛ ehe kpaji ni akɛfimɔ mɔ lɛ fɛɛ mli. Etsɔɔ akɛ ni mɔ ko aha ale lɛ akɛ Yehowa sɔɔlɔ anɔkwafo kɛ Yesu Kristo kaselɔ.

Akashashao Shi

Mɔ ko akashashao shi yɛ foijee lɛ mli, ni esusu akɛ nɔ ni ba ni tamɔ Roma asraafoi lɛ anɔ ni amɛgbala amɛhe shi yɛ afi 66 Ŋ.B., ni ŋmɛ gbɛ kɛha foijee lɛ baaba. Yinɔsane mli nii ni ba nɛɛ eko baŋ dɔŋŋ, ejaakɛ, ehe ehiaaa ni mɔ ko ajo foi kɛjɛ shikpɔŋ lɛ fa kome kɛya he kroko. Shi moŋ, esa akɛ bɔ ni Jeŋmaji Akpaŋmɔ lɛ pue yɛ Jeŋ Ta 1 lɛ sɛɛ kɛ bɔ ni “kooloo ni hiɛ yɔɔ la” nɛɛ pue yɛ 1945 mli akɛ Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ he kɔkɔbɔɔ lɛ afa kɛha wɔ.

Foijee bianɛ he miihia waa diɛŋtsɛ. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ odaseyeli lɛ tsɔɔ akɛ etsɛŋ ni “nihii nii” lɛ baafee “he krɔŋkrɔŋ” lɛ ni Kristendom sɔlemɔi lɛ kɛɔ akɛ amɛyeɔ nɔ yɛ jɛmɛ lɛ amaŋfɔ, ni ekadi “amanehulu kpeteŋkpele” lɛ shishijee.

Akɛni esa akɛ atao mɛi ni baaje “amanehulu kpeteŋkpele” lɛ mli lɛ dani eje shishi hewɔ lɛ, ehe ehiaaa ni Yehowa aŋmɛ “hekawoo” kakadaŋŋ gbɛ. Eji anɔkwale, akɛ taakɛ Yesu gba fɔ shi lɛ, ebaafee haomɔ be ni mli wa fe fɛɛ yɛ adesa yinɔsane mli. Shi kɛ akɛto he lɛ esɛɛ baafo kuku, “aaafo nɔ kpitioo,” taakɛ eba yɛ Yerusalem hekawoo lɛ gbɛfaŋ lɛ, ejaakɛ no mli lɛ Nyɔŋmɔ “mɛi ni ahala” lɛ ejo foi momo.

1 Yohane 2:17 kɛɔ akɛ, “ni je lɛ hoɔ eyaa kɛ emli sɛɛdii nii lɛ; shi mɔ ni feɔ Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii lɛ hiɔ shi kɛyaa naanɔ.” No hewɔ lɛ, mɛi ni feɔ “Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii” kɛtsɔ jamɔ ni amɛjaa lɛ yɛ gbɛ ni ja nɔ lɛ ji “heloo” ko ni baaje nɛkɛ ‘“amanehulu kpeteŋkpele” ni baa nɛɛ mli lɛ. Taakɛ Kpojiemɔ 7:​9-17 tsɔɔ lɛ, “asafo babaoo” ko ni jɛ jeŋmaji fɛɛ mli fata nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ ahe.

Shi mɛi ni booo kɔkɔbɔɔ lɛ toi ni amɛmɔɔɔ hegbɛ ni amɛkɛaajo foi kɛya Yehowa “gɔji” lɛ anɔ bianɛ lɛ mli lɛ hu? Gbalɛ ni yɔɔ 2 Tesalonikabii, yitso 1, kukuji 7 kɛyashi 9, lɛ haa hetoo faŋŋ, yɛ be mli ni ewieɔ “be ni aaajie Nuŋtsɔ Yesu kpo kɛaajɛ ŋwɛi kɛ ehewalɛ bɔfoi lɛ, mɔ ni kɛ lalilɛi aaatɔ owele yɛ mɛi ni leee Nyɔŋmɔ kɛ mɛi ni booo wɔ-Nuŋtsɔ Yesu Kristo sanekpakpa lɛ toi lɛ anɔ lɛ, mɛi ni aaana nyɔmɔwoo ni ji naanɔ hiɛkpatamɔ kɛaajɛ Nuŋtsɔ lɛ hiɛ kɛ ehewalɛ anunyam lɛ he” lɛ he lɛ.

Hɛɛ, ehe miihia waa akɛ wɔfee toi wɔha nitsumɔ ni Nyɔŋmɔ haa atsuɔ ŋmɛnɛ yɛ shikpɔŋ nɔ koni ekɛha Yesu wiemɔi ni yɔɔ Mateo 24:14 lɛ aba mli lɛ: “Ni aaashiɛ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ni akɛye jeŋmaji lɛ fɛɛ odase; ni no dani naagbee lɛ aaaba.” Mɛi ni boɔ toi ni amɛjoɔ foi lɛ baatsɔmɔ odaseyelii ni yɔɔ wala mli kɛya naanɔ kɛha bɔ ni Biblia mli shiwoo nɛɛ ji anɔkwale ha, akɛ: “Ejaakɛ Yehowa shɛŋ emaŋ lɛ efɔŋ.” (Lala 94:14) Ni Yesu kɛɛ: “Shi mɔ ni hiɛɔ mli kɛyawulaa shi lɛ, lɛ aaahere eyiwala.”​—Mateo 24:⁠13.

Be ni Nyɔŋmɔ kɛaatsu oweletɔɔ he nii eshi Kristendom kɛ ‘ehe krɔŋkrɔŋ’ lɛ ebɛŋkɛ. Etsɛŋ ni amaŋfɔfeelɔ lɛ baatswia nii, ni efo hegbɛ ni mɔ ko kɛaajo foi kɛya Yehowa ŋɔɔ kɛha hebuu lɛ sɛɛ. Ani ojo foi momo kɛtee okadi “gɔji” lɛ ayiteŋ? Kɛ jeee nakai lɛ, belɛ kaashashao shi. Etsɔɔ owala diɛŋtsɛ.​—Zefania 1:​14-18; 2:⁠3.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 6]

Kristendom osɔfoi lɛ kɛɛ akɛ Jeŋmaji Akpaŋmɔ lɛ kɛ Jeŋmaji Ekomefeemɔ lɛ baanyɛ atsu nɔ ni Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli ni tamɔ gɔŋ lɛ pɛ baanyɛ afee lɛ, ni amɛtsɔ enɛ nɔ amɛkɛ adesa ninenaa nitsumɔi nɛɛ mamɔ “he krɔŋkrɔŋ” lɛ

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 7]

Jeŋmaji Ekomefeemɔ “kooloo” lɛ tawuu mli “akolontoi” lɛ miiwo “he krɔŋkrɔŋ” lɛ he gbeyei​—nibii fɛɛ ni Kristendom buɔ akɛ eji nii ni jara wa kɛha lɛ tamɔ hei ni etsuɔ nii yɛ ni ehe gbɛi yɛ jɛmɛ lɛ

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje