Akɛ Yoo Okulafo Lɛ, Mina Anɔkwa Miishɛjemɔ
Taakɛ Lily Arthur gba Iɛ
SƆƆLƆ ni ji Yehowa Odasefonyo obalaŋta ko miiya shia kɛ shia yɛ Ootacamund afa ko, yɛ India. Yɛ kusum naa lɛ, yei lɛ gbeleee shinaa amɛhaaa nɛkɛ gbɔ nɛɛ. Ŋmɛlɛtswai fioo sɛɛ lɛ, akɛni etɔ lɛ ni enijiaŋ eje wui hewɔ lɛ, eku esɛɛ akɛ eeya shia. Shi ewa, ni enu he akɛ esa akɛ eya shia ni tsa nɔ lɛ. Susumɔ nɔ ni ba lɛ he taakɛ yoo ni gbele eshinaa eha lɛ lɛ tsɔɔ mli eha lɛ.
MIHIƐ mibiyoo abifao ni eye nyɔji enyɔ lɛ yɛ midɛŋ ni mibinuu ni eye nyɔji 22 lɛ hu damɔ mimasɛi, ni mikɛ oyaiyeli gbele shinaa lɛ ni mina gbɔ ko damɔ shi. Gbi gbɛkɛ dani je aaatsɛre lɛ, no mli lɛ mihao waa. Akɛni miitao miishɛjemɔ hewɔ lɛ, misɔle akɛ: “Ŋwɛi Tsɛ, ofainɛ shɛjemɔ mimii kɛtsɔ o-Wiemɔ lɛ nɔ.” Agbɛnɛ, minaa kpɛ mihe beni gbɔ lɛ tsɔɔ mli akɛ: “Mikɛ miishɛjemɔ sane kɛ hiɛnɔkamɔ ni jɛ Nyɔŋmɔ Wiɛmɔ lɛ mli ba” lɛ. Minu he akɛ eji gbalɔ ko ni Nyɔŋmɔ etsu kɛba. Shi mɛni ba ni eha misɔle nakai kɛha yelikɛbuamɔ lɛ?
Biblia Anɔkwalei lɛ Akasemɔ
Afɔ mi yɛ afi 1922 mli yɛ akrowa ko ni atsɛɔ lɛ Gudalur lɛ mli yɛ Nilgiri Gɔji fɛfɛji ni yɔɔ India wuoyigbɛ lɛ amli. Minyɛ gbo beni miye afii etɛ. Yɛ sɛɛ mli lɛ, mi-Tsɛ, ni eji Protestant osɔfo lɛ bote gbalashihilɛ mli ekoŋŋ. Ni wɔbɔi wiemɔ nɔŋŋ lɛ, mi-Tsɛ tsɔɔ minyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ kɛ mi hu sɔlemɔ. Beni miye afii ejwɛ lɛ, daa gbi kɛ mi-Tsɛ ta ekpɔlɔ he eekane Biblia lɛ, mi hu mitaa shikpɔŋ ni mikaneɔ mi diɛŋtsɛ mi-Biblia.
Ni mida lɛ, mibatsɔ tsɔɔlɔ. No sɛɛ lɛ, beni miye afii 21 lɛ, mitsɛ to migbalashihilɛ he gbɛjianɔ. Ajɔɔ mikɛ miwu kɛ binuu kome, Sunder, kɛ agbɛnɛ yɛ sɛɛ mli lɛ, biyoo hu, Rathna. Shi, aaafee be mli ni afɔ Rathna lɛ mli lɛ, hela mɔ miwu waa, ni no sɛɛ etsɛɛɛ ni egbo. Etsɛɛɛ, beni miyeɔ afii 24 lɛ mitsɔ okulafo, ni gbekɛbii bibii enyɔ ahe gbɛnaa nii ka minɔ.
Yɛ no sɛɛ lɛ, mikpa Nyɔŋmɔ fai ni ejɛ e-Wiemɔ lɛ mli eshɛje mimii, ni enɔ jetsɛremɔ ni sɔɔlɔ ni ji Yehowa Odasefonyo nɛɛ ba miŋɔɔ lɛ. Miha eba mli ni mihe “Let God Be True” wolo lɛ ekome. Nakai gbɛkɛ lɛ, mina gbɛi Yehowa lɛ shii abɔ beni mikaneɔ wolo lɛ, ni enɛ baafee naakpɛɛ nɔ ko waa kɛha mi. Yɛ sɛɛ mli lɛ sɔɔlɔ nɛɛ ku esɛɛ eba ni etsɔɔ mi kɛjɛ Biblia lɛ mli akɛ no ji Nyɔŋmɔ gbɛi.
Etsɛɛɛ kɛkɛ ni mikase hu akɛ tsɔɔmɔi tamɔ Triniti kɛ hɛl la tsɔɔmɔi lɛ damɔɔɔ Biblia lɛ nɔ. Mina miishɛjemɔ kɛ hiɛnɔkamɔ beni mikase akɛ shikpɔŋ lɛ fɛɛ baatsɔ paradeiso yɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ shishi, ni suɔlɔi ni egboi lɛ fɛɛ baaku sɛɛ aba ekoŋŋ kɛtsɔ gbohiiashitee nɔ lɛ. Nɔ ni he hiaa fe fɛɛ ji, mibale Yehowa, anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ ni bo misɔlemɔ lɛ toi ni ebaye ebua mi lɛ, ni mina suɔmɔ hu miha lɛ.
Nilee Hee ni Mina lɛ Jaa
Mibɔi nɔ hewɔ ni mikane Biblia lɛ mli kukuji lɛ ni mikɛ Nyɔŋmɔ gbɛi ekpeee lɛ he susumɔ. Ni mɛni hewɔ ni minako hiɛnɔkamɔ ni yɔɔ faŋŋ ni ji naanɔ wala yɛ paradeiso shikpɔŋ nɔ lɛ yɛ mi diɛŋtsɛ mi-Biblia kanemɔ lɛ mli lɛ? Mitsɔɔ nii yɛ skul ko ni Protestant maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔi efee lɛ mli, no hewɔ lɛ mikɛ Biblia mli kukuji lɛ tsɔɔ skul nɔkwɛlɔ lɛ. (2 Mose 6:3; Lala 37:29; 83:19; Yesaia 11:6-9; Kpojiemɔ 21:3, 4) Mitsi tã mitsɔɔ lɛ akɛ wɔku wɔhiɛ wɔshwie nɔ yɛ gbɛ ko nɔ. Shi nɔ ni fee mi naakpɛɛ ji akɛ enɛ eŋɔɔɔ enaa kwraa.
No hewɔ lɛ miŋma wolo miyaha skul lɛ nɔ onukpa lɛ yɛ maŋ kroko mli, ni mitsɛ Biblia mli kukuji nɛɛ ayisɛɛ. Mibi ni eha mi hegbɛ ni mikɛ lɛ awie. Eha mi hetoo akɛ, etsɛ ni ji osɔfo ko ni jɛ England ni ale lɛ jogbaŋŋ lɛ kɛ mi baasusu sane lɛ he. Skul nɔkwɛlɔ lɛ nyɛminuu ji osɔfonukpa ko ni ale lɛ waa.
Miŋmala otii kɛ ŋmalɛi lɛ fɛɛ ni mikɔ miwolo “Let God Be True” lɛ ni miloo mibii lɛ fɛɛ kɛtee maŋ ni tsa nɔ lɛ mli. Mikɛ ekaa tsɔɔ mɔ ni Yehowa ji, ni mitsɔɔ mli akɛ Triniti ko bɛ, kɛ nibii krokomɛi ni mikase lɛ hu. Amɛbo mi toi fioo shi amɛwieee nɔ ko. Kɛkɛ ni osɔfo ni jɛ England lɛ kɛɛ: “Masɔle maha bo.” Kɛkɛ ni esɔle eshwie minɔ ni ewo mi gbɛ kɛtee.
Gbɛjegbɛ nɔ Odaseyeli
Gbi ko lɛ sɔɔlɔ nɛɛ ni ji Yehowa Odasefonyo lɛ fɔ mi nine ni mibafata ehe yɛ gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli mli kɛ Buu-Mɔɔ kɛ Awake! woji tɛtrɛbii lɛ ajaa. Mikɛɛ lɛ akɛ eji nɔ ko ni minyɛŋ mafee kɔkɔɔkɔ. Ona, Indiabii ebuuu yoo ni damɔɔ gbɛjegbɛ he aloo enyiɛɔ shia kɛ shia lɛ kwraa. Ekɛ heguɔgbee baaba yoo nɛɛ loo ewekumɛi po anɔ. Akɛni misumɔɔ mitsɛ ni mibuɔ lɛ waa hu hewɔ lɛ, misumɔɔɔ ni mikɛ heguɔgbee baa enɔ.
Shi sɔɔlɔ lɛ tsɔɔ mi Biblia lɛ mli ŋmalɛ ko ni kɛɔ akɛ: “Mibi, feemɔ ohe nilelɔ, ni oha mitsui anyɔ mimli, ni mana hetoo maha mɔ ni bɔɔ mi ahora lɛ.” (Abɛi 27:11) Ekɛɛ: “Kɛ otsɔɔ yɛ faŋŋ mli akɛ ofiɔ Yehowa kɛ e-Maŋtsɛyeli lɛ sɛɛ lɛ, obaaha etsui anya.” Akɛni misumɔɔ ni maha Yehowa tsui anya fe nɔ fɛɛ nɔ hewɔ lɛ, miwo miwoji tɛtrɛbii abaagi lɛ ni mifata ehe kɛtee gbɛjegbɛ nɔ odaseyeli nitsumɔ lɛ mli. Amrɔ nɛɛ po mikaiii bɔ ni ebalɛ ni minyɛ mitee. Enɛ ba yɛ 1946 mli, aaafee beni ebana mi klɛŋklɛŋ kwraa lɛ sɛɛ nyɔji ejwɛ.
Awo Mi Hewalɛ ni Mikɛye Gbeyeishemɔ nɔ Kunim
Yɛ 1947 mli lɛ, mina nitsumɔ ko ni ji nitsɔɔmɔ yɛ Madras maŋ lɛ klotia, yɛ India Bokagbɛ ŋshɔ lɛ naa, ni mikɛ mibii lɛ fa kɛtee jɛmɛ. Yehowa Odasefoi akuu bibioo ko ni mɛi aaafee kpaanyɔ yɔɔ mli kpeɔ daa yɛ maŋ lɛ mli. Wɔfaa gbɛ shitoi 16 ni wɔkɛyaa kpeei. Yɛ nakai beaŋ lɛ, yoo kome efɔɔɔ gbɛfaa yɛ India. Hii lɛ ji mɛi ni kɛ amɛ yaa. Mileee bɔ ni mafee makwɔ bɔs lɛ, bɔ ni mafee mahe tekiti, bɔ ni mafee mayi shi, kɛ nibii krokomɛi. Minu he akɛ esa akɛ masɔmɔ Yehowa, shi yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? No hewɔ lɛ misɔle akɛ: “Yehowa Nyɔŋmɔ, minyɛŋ mahi shi ni misɔmɔɔɔ bo. Shi akɛ India yoo lɛ, minyɛŋ maya shia kɛ shia kɔkɔɔkɔ.”
Mihiɛ ka nɔ akɛ Yehowa baaha magbo koni ekɛjie mi kɛjɛ nɛkɛ naagba nɛɛ mli. Shi, mikpɛ miyiŋ akɛ makane nɔ ko kɛjɛ Biblia lɛ mli. Heniianaa lɛ, migbele Yeremia wolo lɛ, he ni kaneɔ nɛkɛ lɛ: “Kaakɛɛ akɛ: ‘Gbekɛ ji mi!’ Shi moŋ mɔ fɛɛ mɔ ŋɔɔ ni matsuo lɛ, yaa, ni nɔ fɛɛ nɔ ni mafao lɛ, wiemɔ! Kaashe amɛ gbeyei, ejaakɛ mikɛo yɛ, ni majieo!”—Yeremia 1:7, 8.
Minu he lɛlɛŋ akɛ Yehowa kɛ mi miiwie. No hewɔ lɛ mina ekaa shikome ni mitee minikpɛɛ tsɔne lɛ he ni mikpɛ baagi ko ni mikɛ miwoji tɛtrɛɛbii lɛ baawo mli. Beni misɔle kɛ ekaa sɛɛ lɛ, mikome mitee shia kɛ shia, ni mija miwoji lɛ fɛɛ, ni mije Biblia mli nikasemɔ po shishi nakai gbi lɛ nɔŋŋ. Mikpɛ miyiŋ akɛ maha Yehowa aye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ mishihilɛ mli, ni mikɛ mihiɛnɔkamɔ kɛ mihekɛnɔfɔɔ fɛɛ wo emli. Maŋ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ bafee mi daa gbi shihilɛ mli nifeemɔ yɛ jɛmɔi ni ajɛɔ mi lɛ fɛɛ sɛɛ.Shi shitee-kɛ-woo lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, minitsumɔ lɛ na mɛi komɛi anɔ hewalɛ kpakpa.
Afee enɛ he mfoniri beni mikɛ mibiyoo lɛ tee shia kɛ shia yɛ Madras yɛ afii babaoo sɛɛ lɛ. Hindu obalanyo ko, ni ji Kojomɔ He Wulu lɛ nɔ kojolɔ lɛ, susu akɛ gbekɛ ji mi, no hewɔ lɛ ekɛɛ: “Mile woji tɛtrɛbii nɛɛ kwraa dani afɔ bo! Afii nyɔŋmai etɛ ni eho nɛ lɛ, no mli lɛ awula ko damɔɔ Mount Road gbɛjegbɛ lɛ he ni ekɛhaa.” Eetao ni eshɛ eko.
Yɛ shia kroko mli lɛ, Hindunyo Brahman, ni eji maŋ onukpa ko ni eba hejɔɔmɔ lɛ fɔ wɔ nine kɛba eshia lɛ mli ni ekɛɛ: “Afii babaoo ni eho nɛ lɛ, awula ko kɛ Buu-Mɔɔ lɛ haa yɛ Mount Road gbɛjegbɛ lɛ he. Bulɛ ni miyɔɔ kɛha lɛ lɛ hewɔ lɛ mahe nɔ ni okɛhaa mi nɛɛ.” Efee mi ŋmɔlɔ fioo, ejaakɛ mile akɛ mi ji nakai awula ni mɛi enyɔ lɛ fɛɛ tsɔɔ lɛ.
Awo Mi Hewalɛ ni Ajɔɔ Mi Hu
October 1947 mli ni mikɛ nu mli baptisimɔ fee mihenɔjɔɔmɔ kɛha Yehowa lɛ he okadi. Nakai beaŋ lɛ mikome pɛ ji Odasefonyo yoo ni wieɔ Tamil wiemɔ yɛ maŋ muu lɛ fɛɛ mli. Shi amrɔ nɛɛ Tamil yei ohai abɔ ni ji Yehowa Odasefoi anɔkwafoi yɛ jɛmɛ.
Beni abaptisi mi lɛ sɛɛ lɛ, shitee-kɛ-woo te shi kɛjɛ hei fɛɛ. Minyɛminuu ŋma mi akɛ: “Oŋmɛɛ nii ni ja kɛ nibii ni he tse lɛ fɛɛ he.” Mikɛ shitee-kɛ-woo hu kpe yɛ skul he ni mitsuɔ nii yɛ lɛ kɛ agbɛnɛ kɛjɛ maŋbii adɛŋ. Shi mikɛ mihe kpɛtɛ Yehowa he gbagbalii kɛtsɔ sɔlemɔ babaoo ni ekaa yɔɔ mli nɔ. Kɛ mihiɛ tsɛ̃ nyɔɔŋ teŋ lɛ, misuɔ grasin kane lɛ amrɔ nɔŋŋ ni mikaseɔ nii.
Akɛni awo mi hewalɛ hewɔ lɛ, minyɛ mishɛje mɛi krokomɛi amii ni miye mibua amɛ. Hindu yoo onukpa ko ni mikɛkase nii lɛ hala akɛ eeeja Yehowa. Beni egbo lɛ, yoo kroko ni kɛ lɛ yɔɔ shia lɛ mli lɛ kɛɛ: “Nɔ ni ha wɔna miishɛɛ ji anɔkwayeli ni ehiɛ mli eha Nyɔŋmɔ ni ehala akɛ ebaaja lɛ aahu kɛyashi naagbee lɛ.”
Yoo kroko ni mikɛ lɛ kase nii lɛ eŋmɔɔɔ kɔkɔɔkɔ. Daa nɛɛ onaa yeyeeye-feemɔ kɛ awerɛho yɛ ehiɛ. Shi heni mitsɔɔ lɛ Yehowa he nii sɛɛ lɛ; miwo lɛ hewalɛ ni esɔle eha lɛ, ejaakɛ lɛ ele wɔnaagbai lɛ ni ebuɔ wɔhe. Otsi ni nyiɛ sɛɛ lɛ, ehiɛ tsake kɛ ŋmɔlɔ. No ji klɛŋklɛŋ kwraa ni minaa lɛ ni eeŋmɔ. Etsɔɔ mli akɛ, “misɔleɔ mihaa Yehowa, ni mina tsui kɛ jwɛŋmɔ mli toiŋjɔlɛ.” Ejɔɔ ewala nɔ akɛ ebaasɔmɔ Yehowa ni ehi shi yɛ anɔkwayeli mli yɛ shihilɛi ni mli wawai ni ekɛkpe lɛ fɛɛ mli.
Miha Migbɛnaa Nii lɛ Ŋmɛ Pɛpɛɛpɛ
Akɛni mihiɛ gbekɛbii bibii enyɔ ni miikwɛ amɛ hewɔ lɛ, minu he akɛ etamɔ nɔ ni mitaomɔ nii akɛ masɔmɔ Yehowa kɛ mibe fɛɛ akɛ gbɛgbalɔ lɛ nyɛŋ aba mli. Shi amrɔ nɔŋŋ kɛkɛ ni sɔɔmɔ hegbɛ hee ko naa gbele ha mi heni ehe bahia ni ana mɔ ko ni baatsɔɔ Biblia woji ashishi kɛya Tamil wiemɔ mli lɛ. Yehowa yelikɛbuamɔ naa lɛ, minyɛ mitsu nakai nitsumɔ lɛ he nii, ni yɛ nakai beaŋ nɔŋŋ lɛ, mikɛ mibe fɛɛ tsuɔ nii akɛ tsɔɔlɔ, ni mikwɛɔ mibii lɛ, mitsuɔ mishia nitsumɔi, miyaa kpeei sɔrɔtoi lɛ fɛɛ, ni mikɛ mihe woɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli. Yɛ naagbee lɛ, beni mibii lɛ dara lɛ, mibatsɔ gbɛgbalɔ krɛdɛɛ, ni mikɛ afii 33 ni eho lɛ ena nɛkɛ hegbɛ nɛɛ mli miishɛɛ.
Beni Sunder kɛ Rathna darako kwraa po lɛ, mibɔ mɔdɛŋ akɛ mikɛ Yehowa he suɔmɔ kɛ taomɔ nii akɛ amɛkɛ esɔɔmɔ aye klɛŋklɛŋ gbɛhe daa nɛɛ yɛ amɛshihilɛ mli nibii fɛɛ mli lɛ awo amɛmli. Amɛbale akɛ mɔ klɛŋklɛŋ ni esa akɛ amɛkɛwie kɛ amɛte shi kɛjɛ wɔ mli ji Yehowa, ni akɛ lɛ ji mɔ ni esa akɛ amɛkɛwie naagbee dani amɛkamɔ shi amɛwɔ. Ní amɛle akɛ esaaa akɛ amɛkuɔ amɛhiɛ amɛshwieɔ hesaamɔ kɛha Kristofoi akpeei kɛ maŋshiɛmɔ yaa nɔ yɛ amɛskul nifeemɔi ni ahaa amɛ kɛbaa shia lɛ hewɔ. Eyɛ mli akɛ miwoɔ amɛ hewalɛ ni amɛbɔ mɔdɛŋ waa yɛ amɛskul nikasemɔ mli moŋ, shi mimaaa nɔ mi doo akɛ amɛna yijiemɔ woji ni hi fe fɛɛ, ejaakɛ miishe gbeyei akɛ amɛkɛ no baafee nii ni he hiaa fe fɛɛ yɛ amɛshihilɛi amli.
Beni abaptisi amɛ sɛɛ lɛ, amɛkɛ skul gbɛhamɔ lɛ feɔ gbɛgbalɔi. Miwo Rathna hewalɛ ni ena ekaa, ni ekashe gbeyei loo ehiɛ miigbo tamɔ bɔ ni mifee lɛ. Beni egbe nɔtsamɔ skul kɛ eninenaa nitsumɔ kasemɔ naa lɛ, eje gbɛgbamɔ shishi, ni yɛ sɛɛ mli lɛ ebatsɔ gbɛgbalɔ krɛdɛɛ. Be fioo sɛɛ lɛ, ekɛ nɔkwɛlɔ gbɛfalɔ, ni atsɛɔ lɛ Richard Gabriel, ni amrɔ nɛɛ esɔɔmɔ akɛ Buu Mɔɔ Asafo lɛ ni yɔɔ India lɛ Nitsumɔ he Nine Ajinafoi Akuu lɛ sɛinɔtalɔ lɛ bote gbalashihilɛ mli. Amɛkɛ amɛbiyoo Abigail fɛɛ kɛ amɛbe fɛɛ tsuɔ nii yɛ India nitsumɔ he nine lɛ, ni amɛbinuu bibioo, Andrew hu ji sanekpakpa lɛ shiɛlɔ.
Shi beni Sunder ye afii 18 lɛ, ekɛ Yehowa Odasefoi kpa bɔɔ, ni enɛ ha miwerɛ ho mihe waa diɛŋtsɛ. Afii ni nyiɛ sɛɛ lɛ baafee jaramɔ bei kɛha mi. Mitee nɔ mikpa Yehowa fai ni ekɛ tɔmɔi ni ekolɛ mitɔ yɛ etsɔsemɔ mli lɛ ake mi ni eha Sunder jwɛŋmɔ aku sɛɛ aba eyitsoŋ ekoŋŋ koni eku esɛɛ eba. Shi be fioo sɛɛ lɛ, minijiaŋ je wui kwraa. Kɛkɛ ni aaafee afii 13 sɛɛ lɛ, gbi ko lɛ eba ni ebakɛɛ mi akɛ: “Awo, kaaye otsui, matsake.”
No sɛɛ etsɛɛɛ lɛ, Sunder bɔ mɔdɛŋ waa koni efee mɔ ko ni eda yɛ mumɔŋ. Etee ehiɛ kɛyashɛ he ni abaanyɛ akɛ Yehowa Odasefoi asafo ko nɔkwɛmɔ awo edɛŋ. Sɛɛ mli lɛ ekpa nitsumɔ ni etsuɔ ni awoɔ lɛ nyɔmɔ babaoo lɛ ni ebatsɔ gbɛgbalɔ. Amrɔ nɛɛ ekɛ eŋa Esther efee ekome kɛmiisɔmɔ yɛ nitsumɔ nɛɛ mli yɛ Bangalore yɛ India wuoyigbɛ afa ko mli.
Shihilɛ Be Mli Miishɛjemɔ
Midaa Yehowa shi yɛ be kɛ bei amli akɛ eŋmɛ gbɛ ni mina amanehului kɛ naagbai yɛ afii lɛ fɛɛ mli. Eji minaaa niiashikpamɔi nɛɛ kulɛ, minaŋ hegbɛ ni jara wa nɛɛ ni mikɛsa minaa ni mana bɔ ni Yehowa mlihilɛ, emɔbɔnalɛ, kɛ esuɔmɔ kɛ ekwɛmɔ lɛ ŋɔɔ ha lɛ kɔkɔɔkɔ. (Yakobo 5:11) Ehaa mɔ tsui nyɔɔ emli akɛ eeekane yɛ Biblia lɛ mli bɔ ni Yehowa kwɛɔ “awusã kɛ okulafo” ehaa. (5 Mose 24:19-21) Shi enɛ ji nɔ ko bibioo ko pɛ kɛ akɛto miishɛjemɔ kɛ mlifilimɔ ni anaa kɛ ana esuɔmɔ kɛ ehebuu lɛ mli niiashikpamɔ diɛŋtsɛ lɛ he lɛ.
Mikase bɔ ni mikɛ mihiɛnɔkamɔ kɛ hekɔnɔfɔɔ fɛɛ aaawo Yehowa mli, ni mikɛ mihe kpasaaa mi diɛŋtsɛ mi jwɛŋmɔ, shi yɛ migbɛi fɛɛ mli lɛ, mikaiɔ lɛ. (Lala 43:5; Abɛi 3:5, 6) Akɛ obalayoo okulafo lɛ, misɔle miha Nyɔŋmɔ kɛha miishɛjemɔ kɛjɛ e-Wiemɔ lɛ mli. Amrɔ nɛɛ, miye afii 68, ni manyɛ makɛɛ yɛ anɔkwale mli akɛ kɛtsɔ Biblia lɛ shishinumɔ kɛ eŋaawoo lɛ kɛ nitsumɔ nɔ lɛ, mina miishɛjemɔ ko ni anyɛŋ atsɔɔ naa.
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 26]
Lily Arthur kɛ eweku lɛ mlibii Iɛ