Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w92 1/1 bf. 18-23
  • She Yehowa Gbeyei Ni Owo Egbɛi Krɔŋkrɔŋ Lɛ Hiɛ Nyam

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • She Yehowa Gbeyei Ni Owo Egbɛi Krɔŋkrɔŋ Lɛ Hiɛ Nyam
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1992
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Nyɔŋmɔ Gbeyeishemɔ Yeɔ Kunim
  • Ni Wɔɔfee Nii yɛ Yehowa Gbeyeishemɔ Mli
  • Suumɔ Ekpakpa, Nyɛɛ Efɔŋ
  • She Yehowa Gbeyei ni Ojie Eyi
  • Wo Yehowa Hiɛ Nyam Kɛya Naanɔ
  • Tsɔsemɔ Otsui ni Eshe Yehowa Gbeyei
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2001
  • Miishɛɛ ni Aaana yɛ Yehowa Gbeyeishemɔ Kasemɔ Mli
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
  • Mɛni Hewɔ Esa Akɛ Wɔshe Nyɔŋmɔ Gbeyei?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1989
  • Nyɔŋmɔ Gbeyeishemɔ—Ani Ehe Baanyɛ Aba Sɛɛnamɔ Aba Bo?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1988
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1992
w92 1/1 bf. 18-23

She Yehowa Gbeyei Ni Owo Egbɛi Krɔŋkrɔŋ Lɛ Hiɛ Nyam

“Namɔ po sheŋo gbeyei, Yehowa, ni ewoŋ ogbɛi lɛ hiɛ nyam, ejaakɛ bo okome too ji anɔkwafo?”​—KPOJIEMƆ 15:​4, New World Translation.

1, 2. (a) Yehowa gbele ŋwɛi samfɛji anaa yɛ afi 1991 yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b)Mɛɛ shihilɛ mli niiashikpamɔ ko tsirɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ anɔkwafo ko ni ewo ŋaa akɛ: “Nyɛshea Yehowa beyei” lɛ? (Kwɛmɔ 1991 Yearbook, baafai 187-9 hu.)

YEHOWA ‘egbele ŋwɛi samfɛji lɛ anaa ni efɔse jɔɔmɔi babaoo diɛŋtsɛ eshwie shi ni eteke nɔ po.’ Abaanyɛ akɛ nɛkɛ wiemɔi nɛɛ ato Yehowa Odasefoi ahe shii abɔ yɛ nyɛsɛɛ bei fioo nɛɛ amli. (Maleaki 3:10) Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, yɛ 1991 sɔɔmɔ afi lɛ mli lɛ, Odasefoi ni ji gbɔi kɛ maŋbii diɛŋtsɛ ni tee kpee lɛ amiishɛɛ fa kɛteke nɔ yɛ Kristofoi anaanyobɔɔ mli yɛ kpeei krɛdɛɛi ni afee yɛ je lɛŋ fɛɛ lɛ ashishi​—kɛjɛ “Wiemɔ Krɔŋŋ” Kpeei ni afee yɛ Buenos Aires yɛ South Amerika; kɛ Manila, Taipei, kɛ Bangkok yɛ Bokagbɛ lɛ; aahu kɛyashi “Mɛi ni Sumɔɔ Heyeli” Kpeei ni afee yɛ Budapest, Prague, kɛ Zagreb (August 16-18, 1991) yɛ Europa Bokagbɛ lɛ ashishi.

2 Mɛɛ miishɛɛ ebafee nɛkɛ akɛ nyɛmimɛi ni jɛ maŋsɛɛ amɛba kpee lɛ kɛ Odasefoi anɔkwafoi ni kɛ be babaoo ehi shi lɛ aaakpe! Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, yɛ Bangkok lɛ, Frank Dewar​—ni be ko mli lɛ, lɛ pɛ ji Maŋtsɛyeli shiɛlɔ yɛ Thailand lɛ​—wie afii 58 ni ekɛsɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ lɛ he. Enitsumɔ lɛ jeɔ shishi kɛjɛɔ Pasifik ŋshɔkpɔi lɛ anɔ kɛyashiɔ Asia Wuoyi-Bokagbɛ tɔŋŋ, ni eyashɛɔ China po. Ekɛ osharai ekpe kɛjɛ lɛji ashishamɔ mli, koo mli kooloi awuiyelɔi, latsaa-shikpɔji anɔ helai, kɛ Japan nɔyelɔi asraafoi yiwalɔi anɔyelii ashishi. Beni abi lɛ ŋaawoo ni eyɔɔ kɛha mɛi ni eba kpee lɛ, wiemɔ kuku kɛkɛ ni ewie ji: “She Yehowa gbeyei!”

3. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔjie Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ kpo lɛ?

3 “She Yehowa gbeyei!” Kwɛ bɔ ni ehe hiaa ni wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ ana nakai gbeyeishemɔ kpakpa lɛ! “Yehowa gbeyeishemɔ ji nilee shishijee.” (Lala 111:10) Enɛ jeee Yehowa he gbeyeishemɔ ni haa ŋmiŋmi mɔɔ mɔ. Shi moŋ, eji bulɛ ni mli kwɔ ni wɔɔna wɔha egbojee ni yɔɔ gbeyei kɛ esui kpakpai lɛ, ni enɛ damɔ sɛɛyoomɔ ni wɔnaa kɛtsɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kasemɔ nɔ lɛ nɔ. Yɛ Kpojiemɔ 15:​3, 4 (NW) lɛ, Mose kɛ Toobi lɛ lala lɛ jajeɔ akɛ: “Onitsumɔi lɛ dara ni amɛyɛ naakpɛɛ, Yehowa Nyɔŋmɔ Ofe. Ogbɛ̀i lɛ ja ni anɔkwa ji amɛ, bo naanɔ Maŋtsɛ. Namɔ po sheŋo gbeyei, Yehowa, ni ewoŋ ogbɛi lɛ hiɛ nyam, ejaakɛ bo okome too ji anɔkwafo?” Yɛ anɔkwa ni eyeɔ ejálɔi lɛ hewɔ lɛ, Yehowa eha “aŋma kaimɔ wolo yɛ ehiɛ aha mɛi ni sheɔ Yehowa gbeyei lɛ, kɛ mɛi ni jwɛŋɔ egbɛi lɛ he lɛ.” Akɛ naanɔ wala woɔ amɛ nyɔmɔ.​—Maleaki 3:​16; Kpojiemɔ 20:​12, 15.

Nyɔŋmɔ Gbeyeishemɔ Yeɔ Kunim

4. Mɛɛ blema kpɔmɔ ko esa akɛ ewo wɔ hewalɛ ni wɔshe Yehowa gbeyei?

4 Beni Israel shi ako kɛshi Farao maŋ Mizraim lɛ, Mose jie ehe kpo faŋŋ akɛ esheɔ Yehowa pɛ gbeyei. Etsɛɛɛ kɛkɛ ni lsraelbii lɛ yaka, ni Ŋshɔ Tsuru lɛ yɛ amɛhiɛ gbɛ kɛ Mizraim asraafoi ata kpeteŋkpele lɛ hu yɛ amɛsɛɛ. Mɛni amɛbaanyɛ amɛfee? “Shi Mose kɛɛ maŋ lɛ akɛ: ‘Nyɛkashea gbeyei. Nyɛdamɔa shi shiŋŋ ni nyɛkwɛa nyɛyiwala ni Yehowa baahere ŋmɛnɛ nɛɛ. Ejaakɛ Mizraimbii ni nyɛnaa amɛ ŋmɛnɛ nɛɛ, nyɛnaŋ amɛ dɔŋŋ kɛaatee naanɔ. Yehowa baawuu aha nyɛ, shi nyɛ lɛ, nyɛfea diŋŋ!’” Kɛkɛ ni Yehowa tsɔ naakpɛɛ gbɛ nɔ egba nui lɛ amli. lsraelbii lɛ nyiɛ shikpɔŋ gbiŋ nɔ kɛtsɔ ŋshɔ lɛ teŋ. Kɛkɛ ni nui lɛ ku amɛsɛɛ kɛbaho ekoŋŋ kɛ foi. Ekpata Farao tai lɛ fɛɛ hiɛ. Yehowa here maŋ ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei nɛɛ yiwala, ni nakai beaŋ nɔŋŋ hu lɛ etsu kojomɔ he nii eshi Mizraim maŋ ni wooo Nyɔŋmɔ hiɛ nyam lɛ. Nakai nɔŋŋ hu ŋmɛnɛ, ebaajie enɔkwayeli lɛ kpo kɛtsɔ kpɔmɔ ni eeekpɔ e-Dasefoi ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei lɛ kɛjɛ Satan je lɛ dɛŋ lɛ nɔ.​—2 Mose 14:​13, 14; Romabii 15:⁠4.

5, 6. Mɛɛ nibii komɛi ni ba yɛ Yoshua beaŋ tsɔɔ akɛ esa akɛ wɔshe Yehowa moŋ gbeyei fe gbɔmɔ?

5 Yɛ Mizraim shimɔ lɛ sɛɛ lɛ, Mose tsu saralɔi 12 kɛtee Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ. Amɛteŋ mɛi nyɔŋma tsui fa waa beni amɛna maŋbii obalaŋi lɛ, ni amɛbɔ mɔdɛŋ ni amɛje Israel nijiaŋ wui ni amɛkaya shikpɔŋ lɛ nɔ. Shi mɛi enyɔ ni eshwɛ lɛ, Yoshua kɛ Kaleb bɔ amaniɛ akɛ: “Eji shikpɔŋ kpakpa diɛŋtsɛ. Kɛji Yehowa yɛ wɔhe tsui lɛ, no lɛ eeewa wɔ kɛaatee shikpɔŋ lɛ nɔ, ni eeeŋɔha wɔ, shikpɔŋ ni enɔ hoɔ fufɔ kɛ wo ni. Yehowa hiɛ atua kɛkɛ nyɛkatsea, ni asaŋ nyɛkashea shikpɔŋ lɛ nɔ bii lɛ agbeyei, ejaakɛ amɛ lɛ wɔkɔ̃yemai ni; amɛklɔ eje amɛnɔ, shi wɔ lɛ Yehowa kɛ wɔ yɛ. Nyɛkashea amɛ gbeyei!”​—4 Mose 14:​7-9.

6 Shi kɛlɛ, nakai lsraelbii lɛ ŋmɛɛ amɛhe amɛha gbɔmɔ he gbeyeishemɔ. Nɔ ni jɛ mli ba ji, amɛyashɛɛɛ shiwoo shikpɔŋ lɛ nɔ kɔkɔɔkɔ. Shi Yoshua kɛ Kaleb, kɛ Israel yinɔ hee ko pɛ na hegbɛ akɛ amɛaashɛ nakai shikpɔŋ kpakpa lɛ nɔ ni amɛyabu enɔ weintromii kɛ mutsei koo kpɔi lɛ. Beni Yoshua kɛ lsraelbii ni ebua amɛhe naa lɛ yeɔ shɛɛ lɛ, ekɛ nɛkɛ ŋaawoo nɛɛ ha amɛ: “No hewɔ lɛ agbɛnɛ nyɛshea Yehowa gbeyei, ni nyɛjie nyɛyitsoŋ nyɛsɔmɔ lɛ yɛ anɔkwale mli.” Ni Yoshua kɛfata he akɛ: “Shi mi lɛ, mikɛ miwe lɛ, wɔɔsɔmɔ Yehowa!” (Yoshua 24:​14, 15) Mɛɛ ekaawoo wiemɔi eji kɛha weku yitsei kɛ mɛi krokomɛi fɛɛ ni wɔshe Yehowa gbeyei beni wɔsaa wɔhe ni wɔfo mli kɛyabote Nyɔŋmɔ jalɛ jeŋ hee lɛ mli lɛ!

7. Mɛɛ gbɛ nɔ David ma bɔ ni Yehowa gbeyeishemɔ he hiaa ha lɛ nɔ mi yɛ?

7 Tookwɛlɔ David hu jie Yehowa gbeyeishemɔ he nɔkwɛmɔ nɔ kpakpa kpo beni etswa Goliat mpoa yɛ Nyɔŋmɔ gbɛi amli lɛ. (1 Samuel 17: 45, 47) David baanyɛ ajaje, beni eka egbele saa nɔ akɛ: “Yehowa mumɔ lɛ tsɔ minɔ wie, ni ewiemɔ lɛ ka mililɛi nɔ; Israel Nyɔŋmɔ lɛ kɛɛ, Israel Tɛsaa lɛ kɛ mi wie: ‘Mɔ ni yeɔ gbɔmɛi anɔ yɛ jalɛ naa, mɔ ni yeɔ nɔ yɛ Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ naa lɛ, eeetamɔ leebi la, beni hulu teɔ shi lɛ, leebi ni oblɔtu bɛ.’” (2 Samuel 23:​2-4) Nɛkɛ Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ nɛɛ bɛ je nɛŋ nɔyelɔi lɛ amli kwraa, ni kwɛ amanehulu ni baajɛ enɛ mli aba! Kwɛ bɔ ni nibii baafee sɔrɔto aha beni Yesu, “David Bi lɛ” yeɔ shikpɔŋ lɛ nɔ yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli lɛ!​—Mateo 21:⁠9.

Ni Wɔɔfee Nii yɛ Yehowa Gbeyeishemɔ Mli

8. Mɛni hewɔ Yuda shwere yɛ Yehoshafat shishi lɛ, ni mɛni enɛ tsɔɔ ŋmɛnɛ?

8 David gbele sɛɛ aaafee afii oha lɛ, Yehoshafat baye Yuda nɔ maŋtsɛ. Naa maŋtsɛ kroko hu ni sɔmɔ yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli. Esaa eto teokrase gbɛjianɔtoo shishi ekoŋŋ yɛ Yuda, ni eto kojolɔi yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ, ni ekɛ nɛkɛ famɔi nɛɛ ha amɛ akɛ: “Jeee gbɔmɛi nyɛkojoɔ nyɛhaa, shi moŋ Yehowa ni, ni efata nyɛhe yɛ atɛŋbuu lɛ mli. No hewɔ lɛ agbɛnɛ nyɛhaa Yehowa gbeyeishemɔ ahia nyɛmli! Nyɛkwɛa jogbaŋŋ ni nyɛfea, ejaakɛ Yehowa, wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ, kutumpɔo kɛ hiɛaŋkwɛmɔ kɛ nyɔɔŋ nihemɔ bɛ ehe! . . . Bɔ ni nyɛtsu nyɛnii yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli kɛ anɔkwayeli kɛ tsui ni eye emuu nɛ.” (2 Kronika 19:​6-9) No hewɔ lɛ, Yuda shwere yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli, tamɔ bɔ ni Nyɔŋmɔ webii naa nɔkwɛlɔi ni jieɔ musuŋtsɔlɛ kpo lɛ asɔɔmɔ he sɛɛ ŋmɛnɛ lɛ.

9, 10. Te Yehoshafat ye kunim yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli eha tɛŋŋ?

9 Shi kɛlɛ, Yuda na henyɛlɔi. Mɛnɛɛmɛi kpɛ amɛyiŋ akɛ amɛbaakpata Nyɔŋmɔ maŋ lɛ hiɛ kwraa. Amonbii, Moabbii, kɛ Seir Gɔŋ lɛ nɔ bii atai ni ebua amɛhe naa kutuu lɛ ke yuu kɛba Yudea shikpɔŋ nɔ ni amɛbawo Yerusalem he gbeyei. Ta kpeteŋkpele diɛŋtsɛ. Kɛkɛ ni Yehoshafat tsɔ ehiɛ eha Yehowa yɛ sɔlemɔ mli beni “Yuda muu lɛ fɛɛ damɔ Yehowa hiɛ, kɛ amɛgbekɛbii kɛ amɛŋamɛi kɛ amɛbihii hu.” Kɛkɛ ni Yehowa mumɔ ba Levinyo Yahaziel nɔ, yɛ nakai sɔlemɔ lɛ hetoohamɔ mli, ni ekɛɛ: “Bɔ ni Yehowa kɛɔ nyɛ nɛ: ‘Nyɛkashea gbeyei ni nyɛtsui akafaa yɛ nɛkɛ ta babaoo nɛɛ hewɔ; ejaakɛ ta lɛ jeee nyɛnɔ ni, shi moŋ Nyɔŋmɔ nɔ ni! Wɔ ni ji wɔ lɛ, nyɛfaa nyɛkɛ amɛ ayakpea. . . . Jeee nyɛ nyɛbaawuu ta nɛɛ; nyɛtoa ni nyɛdamɔa shi diŋŋ ni nyɛkwɛa nyɛyiwala ni Yehowa baahere, Yuda kɛ Yerusalem! Nyɛkashea gbeyei ni nyɛtsui akafaa! Wɔ lɛ nyɛfaa ni nyɛkɛ amɛ ayakpea, ejaakɛ Yehowa kɛ nyɛ yɛ!’”​—2 Kronika 20:​5-17.

10 Jetsɛremɔ leebi lɛ, Yuda hii lɛ te shi mra. Beni amɛkɛ toiboo tee ni amɛkɛ henyɛlɔi lɛ ayakpe lɛ, Yehoshafat te shi edamɔ shi ni ekɛɛ: “Nyɛboa mi toi, Yuda kɛ Yerusalem bii! Nyɛhea Yehowa, nyɛ-Nyɔŋmɔ lɛ nyɛyea, ni nyɛaanyɛ shi nyɛdamɔ; ni nyɛhea egbalɔi lɛ nyɛyea, ni nyɛaaye omanye.” Kɛkɛ ni lalatsɛmɛi ni laa amɛhaa Yehowa lɛ nyiɛ hii ni ewula amɛhe kɛha ta lɛ ahiɛ, ni amɛkɛ gbee kome la amɛkɛɛ: “Nyɛdaa Yehowa shi, ejaakɛ naanɔ emɔbɔnalɛ hiɔ shi kɛyaa!” Yehowa jie nakai mɔbɔnalɛ lɛ kpo kɛtsɔ henyɛlɔi lɛ ayiŋ ni efutu ni eha amɛgbegbee amɛhe butuu kwraa lɛ nɔ. Beni Yuda hii lɛ bashɛ buu he ni yɔɔ ŋa lɛ nɔ lɛ, naa henyɛlɔi lɛ agbohii sɔŋŋ ni jwere shi.​—2 Kronika 20:​20-24.

11. Yɛ gbeyeishemɔ he lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ esoro jeŋmaji lɛ yɛ Nyɔŋmɔ webii ahe yɛ?

11 Beni jeŋmaji ni bɛŋkɛ amɛ lɛ nu nɛkɛ naakpɛɛ kpɔmɔ nɛɛ he lɛ, “Nyɔŋmɔ he ŋmiŋmi” mɔmɔ amɛ. Shi yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, jeŋmaŋ ni feɔ toiboo yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli lɛ, “eha ehe jɔ lɛ yɛ he fɛɛ he” agbɛnɛ. (2 Kronika 20:​29, 30) Nakai nɔŋŋ hu, beni Yehowa baatsu kojomɔ he nii eshi jeŋmaji lɛ yɛ Harmagedon lɛ, Nyɔŋmɔ kɛ e-Bi Blafo, Yesu Kristo he ŋmiŋmi baamɔmɔ amɛ, ni amɛnyɛŋ shi amɛdamɔ yɛ Nyɔŋmɔ mlifu gbi kpeteŋkpele lɛ nɔ.​—Kpojiemɔ 6:​15-17.

12. Awo Yehowa gbeyeishemɔ he nyɔmɔ yɛ mra bei amli yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

12 Yehowa he gbeyeishemɔ kpakpa kɛ nyɔmɔwoo babaoo baa. Noa “jie Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ kpo ni ekpɛ adeka eha ewe lɛ yiwalaheremɔ.” (Hebribii 11:​7, NW) Ni aŋma afɔ shi yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli Kristofoi lɛ ahe akɛ, yɛ yiwaa ni ba amɛnɔ lɛ sɛɛ lɛ, asafo lɛ “bote toiŋjɔlɛ be ko mli, ni enane mɔ shi; ni beni eyaa nɔ enyiɛɔ yɛ Yehowa gbeyeishemɔ kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ miishɛjemɔ mli lɛ, belɛ eeya nɔ eeshwere”​—tamɔ bɔ ni eyaa nɔ yɛ Europa Bokagbɛ ŋmɛnɛ lɛ.​—Bɔfoi lɛ Asaji 9:​31, NW.

Suumɔ Ekpakpa, Nyɛɛ Efɔŋ

13. Mɛɛ gbɛ pɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔna Yehowa jɔɔmɔi?

13 Yehowa mli hi kwraa kɛmɔ shi. No hewɔ lɛ, “Yehowa gbeyeishemɔ ji akɛ anyɛ efɔŋ.” (Abɛi 8:13) Aŋma yɛ Yesu he akɛ: “Osumɔɔ jalɛ ni onyɛɔ efɔŋfeemɔ; hewɔ lɛ Nyɔŋmɔ ní ji o-Nyɔŋmɔ lɛ kɛ mlifilimɔ mu efɔo fe onanemɛi lɛ.” (Hebribii 1:⁠9) Kɛji wɔmiisumɔ ni wɔna Yehowa jɔɔmɔ, taakɛ Yesu fee lɛ, no lɛ esa akɛ wɔnyɛ efɔŋfeemɔ, jeŋba shara, yiwalɛ nifeemɔ, kɛ hiɛjoomɔ ni yɔɔ Satan jeŋ ni woɔ ehe nɔ nɛɛ mli lɛ kwraa. (Okɛto Abɛi 6:​16-19 he.) Esa akɛ wɔsumɔ nɔ ni Yehowa sumɔɔ ni wɔnyɛ nɔ ni enyɛɔ. Esa akɛ wɔshe gbeyei akɛ wɔɔfee nɔ ko ni esaŋ Yehowa hiɛ. “Yehowa gbeyeishemɔ haa mɔ jeɔ efɔŋ he.”​—Abɛi 16:⁠6.

14. Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu feɔ nɔkwɛmɔ nɔ efɔɔ shi ehaa wɔ yɛ?

14 Yesu fee nɔkwɛmɔ nɔ efɔ shi eha wɔ koni wɔnyiɛ enanemaa hei lɛ asɛɛ kpaakpa. “Beni ajɛɔ lɛ lɛ, ejɛɛɛ mɔ ko etooo najiaŋ, beni enaa amanehulu lɛ, elomɔɔɔ mɔ ko, shi moŋ etuu esane ewo mɔ ni kojoɔ jalɛ naa lɛ dɛŋ.” (1 Petro 2:​21-23) Wɔ hu wɔbaanyɛ wɔŋmɛ wɔtsui shi yɛ heguɔgbee, hefɛoyelii, kɛ yiwai ni Satan je lɛ kɛshwieɔ wɔnɔ lɛ fɛɛ mli, yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli.

15. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔshe Yehowa gbeyei moŋ fe mɛi ni nyɛɔ amɛgbeɔ gbɔmɔtso lɛ?

15 Yesu woɔ wɔ ŋaa yɛ Mateo 10:28 akɛ: “Nyɛkashea mɛi ni gbeɔ gbɔmɔtso lɛ ni amɛnyɛɛɛ susuma lɛ amɛgbe lɛ agbeyei; shi moŋ nyɛshea mɔ ni nyɛɔ susuma kɛ gbɔmɔtso fɛɛ hiɛ ekpataa yɛ Gehena mli lɛ gbeyei.” Kɛji henyɛlɔ lɛ gbe mɔ ko ni sheɔ Yehowa gbeyei po lɛ, gbele hejaramɔi lɛ baahi shi yɛ be kukuoo pɛ mli. (Hoshea 13:14) Kɛji atee lɛ shi lɛ, nakai mɔ lɛ baanyɛ akɛɛ akɛ: “Bo gbele, nɛgbɛ ogãi lɛ yɔɔ? Bo gbohiiaje, nɛgbɛ okunim lɛ yɔɔ?”​—1 Korintobii 15:⁠55.

16. Yesu tsɔɔ Yehowa gbeyeishemɔ ni ewo ehiɛ nyam yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

16 Yesu diɛŋtsɛ feɔ nɔkwɛmɔ nɔ kpakpa efɔɔ shi ehaa mɛi fɛɛ ni sumɔɔ Yehowa jalɛ lɛ ni amɛnyɛɔ efɔŋ lɛ. Anaa Yehowa gbeyeishemɔ ni eyɔɔ lɛ yɛ enaagbee wiemɔ ni ekɛ ekaselɔi lɛ wie lɛ mli, taakɛ wɔnaa yɛ Yohane 16:33 lɛ: “Miikɛɛ nyɛ nii nɛɛ, koni nyɛwo nyɛtsui yɛ mimli. Je lɛŋ lɛ, hejaramɔ nyɛnaa, shi kɛlɛ nyɛtsui anyɔa nyɛmli! Miye je lɛ nɔ kunim.” Yohane sane lɛ yaa nɔ akɛ: “Nii nɛɛ Yesu wie, ni ehole ehiŋmɛii anɔ kɛtee ŋwɛi, ni ekɛɛ: ‘Ataa, ŋmɛlɛtswaa lɛ eshɛ; wo obi lɛ hiɛ nyam, koni obi lɛ hu awo ohiɛ nyam; . . . Mijie ogbɛi lɛ ashi mitsɔɔ gbɔmɛi ni oŋɔ amɛ kɛjɛ je lɛŋ oha mi lɛ.’”​—Yohane 17:​1-6.

She Yehowa Gbeyei ni Ojie Eyi

17. Mɛɛ gbɛi anɔ wɔɔnyɛ wɔkase Yesu nɔkwɛmɔ nɔ lɛ yɛ?

17 Ani wɔbaanyɛ wɔnyiɛ Yesu nɔkwɛmɔ nɔ ni ekaa yɔɔ mli lɛ sɛɛ ŋmɛnɛ? Hɛɛ wɔbaanyɛ wɔfee nakai yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli! Yesu eha wɔle Yehowa gbɛi kpeteŋkpele lɛ kɛ esui hu. Ni akɛni wɔsheɔ Yehowa gbeyei akɛ Jeŋ Muu Fɛɛ Nuŋtsɔ hewɔ lɛ, wɔwoɔ enɔ gojoo kɛtekeɔ nyɔŋmɔi krokomɛi fɛɛ, ni Kristendombii anaakpɛɛ Triniti ni bɛ gbɛi lɛ hu fata he. Yesu sɔmɔ Yehowa kɛ gbeyeishemɔ kpakpa, ni eŋmɛɛɛ gbɛ ni gbɔmɔ adesa ni gboɔ lɛ he gbeyeishemɔ atsɔ lɛ tsɔne. “Eheloo gbii lɛ amli lɛ [Kristo] ŋɔ sɔlemɔi kɛ faikpamɔi ni bolɔmɔ ni naa wa kɛ yaafonui fata he esha afɔle eha Mɔ ni yɔɔ hewalɛ ni ekɛaahere lɛ kɛaajɛ gbele mli lɛ, ni abo lɛ toi hu, ejaakɛ ebuɔ Nyɔŋmɔ.” Eba akɛ wɔ hu wɔɔshe Yehowa gbeyei, taakɛ Yesu fee lɛ, beni wɔyaa nɔ wɔkaseɔ toiboo kɛjɛɔ amanehului ni baa wɔnɔ lɛ mli lɛ​—ni wɔha naanɔ wala afee oti ni ma wɔhiɛ be fɛɛ be.​—Hebribii 5:​7-9.

18. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔkɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ aha Nyɔŋmɔ kɛ gbeyeishemɔ?

18 Paulo wo Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ ŋaa yɛ sɛɛ mli, yɛ nakai wolo ni eŋma emaje Hebri Kristofoi lɛ mli akɛ: “No hewɔ lɛ, akɛ nɔ ni wɔná maŋtsɛyeli ni anyɛŋ ahoso lɛ, nyɛhaa wɔdaa shi, ni wɔkɛsɔmɔ Nyɔŋmɔ bɔ ni sa ehiɛ kɛ woo kɛ gbeyeishemɔ.” Ŋmɛnɛ, “asafo babaoo” lɛ hu naa nakai sɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ mli gbɛfaŋnɔ. Ni mɛɛ nibii nɛkɛ fata sɔɔmɔ nɛɛ he? Yɛ be mli ni ewie Yehowa mlihilɛ ni wɔsaaa ni ji E-Bi, Yesu Kristo afɔleshaa ni ekɛha lɛ he sɛɛ lɛ, Paulo wie akɛ: “Belɛ nyɛhaa wɔtsɔa enɔ ni wɔkɛ yijiemɔ afɔle abahaa Nyɔŋmɔ daa; no ji naabui ni jajeɔ egbɛi lɛ ayibii lɛ.” (Hebribii 12:​28; 13:​12, 15) Kɛji wɔhiɛ sɔɔ Yehowa mlihilɛ ni wɔsaaa lɛ, no lɛ wɔbaasumɔ ni wɔtuu ŋmɛlɛtswaa fɛɛ ŋmɛlɛtswaa ni wɔɔnyɛ lɛ wɔha esɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ. Akɛ Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni eshwɛ lɛ ananemɛi anɔkwafoi lɛ, asafo babaoo lɛ miitsu nakai sɔɔmɔ lɛ mli fa titri ŋmɛnɛ. Mɛnɛɛmɛi kɛ yiwalaheremɔ he yijiemɔ haa Nyɔŋmɔ kɛ Kristo, beni amɛdamɔɔ Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ yɛ mfonirifeemɔ mli, “ni amɛjaa lɛ nyɔɔŋ kɛ shwane” lɛ.​—Kpojiemɔ 7:​9, 10, 15.

Wo Yehowa Hiɛ Nyam Kɛya Naanɔ

19, 20. Mɛɛ gbeyeishemɔ sɔrɔtoi enyɔ baaje kpo faŋŋ yɛ “Yehowa gbi” lɛ nɔ?

19 Gbi ni yɔɔ nyam ni akɛbaabu Yehowa bem lɛ miibɛŋkɛ oyayaayai! “‘Naa! gbi lɛ miiba ni eeedɔ tamɔ flɔnɔɔ, ni hewolɔi fɛɛ kɛ mɛi ni feɔ nifɔjianii lɛ aaatsɔmɔ gbetselii, ni gbi ni baa lɛ aaasha amɛ,’ . . . Yehowa Zebaot kɛɛ.” Nɛkɛ amanehulu be nɛɛ ji “Yehowa gbi wulu kpele ni he yɔɔ gbeyei lɛ.” (Maleaki 3:​19, 23) Ekɛ “gbeyei” baawo gbɔmɛi fɔji lɛ atsuii amli, ni “amɛjeŋ mli kɔkɔɔkɔ.”​—Yeremia 8:​15; 1 Tesalonikabii 5:⁠3.

20 Shi, gbeyeishemɔ kroko kwraa ji nɔ ni kanyaa Yehowa webii lɛ. Ŋwɛibɔfo ni akɛ “naanɔ sanekpakpa” lɛ ewo edɛŋ lɛ kɛ gbee wulu bo waa ni etsɛ amɛ, ni ekɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛshea Nyɔŋmɔ gbeyei ni nyɛkɛ anunyam ahaa lɛ, ejaakɛ ekojomɔ ŋmɛlɛtswaa lɛ eshɛ.” (Kpojiemɔ 14:​6, 7) Wɔbaadamɔ shi yɛ bulɛ ni wɔyɔɔ kɛha nakai kojomɔ lɛ mli, beni Har-Magedon la ni naa wa lɛ shãa Satan je lɛ fɛɛ butuu lɛ. Abaaŋma Yehowa gbeyeishemɔ kpakpa yɛ wɔtsuii amli bɔ ni anyɛŋ agbe dɔŋŋ. Eba akɛ aaana wɔ mɔbɔ yɛ nakai beaŋ ni wɔfata ‘mɛi ni etsɛ Yehowa gbɛi lɛ ni ahere amɛyiwala’ lɛ ahe!​—Yoel 3:​4, 5; Romabii 10:⁠13.

21. Mɛɛ jɔɔmɔi Yehowa gbeyeishemɔ baaha wɔnine ashɛ nɔ?

21 Jɔɔmɔi ni yɔɔ nyam baanyiɛ sɛɛ, ni nɔ ni fata he ji “wala afii” ni baatsa nɔ kɛya naanɔi fɛɛ! (Abɛi 9:​11; Lala 37:​9-11, 29) No hewɔ lɛ, kɛji wɔhiɛnɔkamɔ ji wɔnine ni baashɛ Maŋtsɛyeli lɛ nɔ aloo wɔɔsɔmɔ yɛ enɔyeli he lɛ yɛ shikpɔŋ nɔ lɛ, nyɛhaa wɔyaa nɔ amrɔ nɛɛ ni wɔkɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ ahaa Nyɔŋmɔ kɛ gbeyeishemɔ kɛ woo. Nyɛhaa wɔyaa nɔ wɔwoa egbɛi krɔŋkrɔŋ lɛ hiɛ nyam. Ni mɛɛ jɔɔmɔ baajɛ mli aba? Shidaa ni wɔkɛaaha kɛya naanɔ akɛ wɔŋɔ ŋaawoo ni nilee yɔɔ mli akɛ nyɛshea Yehowa gbeyei be fɛɛ be lɛ wɔto wɔtsuii amli!

Te Obaaha Hetoo Oha Tɛŋŋ?

◻ Mɛni wiemɔ “Yehowa gbeyeishemɔ” lɛ tsɔɔ?

◻ Mɛɛ gbɛ nɔ Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ he ba sɛɛnamɔ kɛha ewebii ni hi shi yɛ blema lɛ yɛ?

◻ Mɛɛ Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ he nɔkwɛmɔ nɔ Yesu fee efɔ shi eha wɔ?

◻ Mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔhiɛ emuuyeli mli yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 18]

Yɛ Kpojiemɔ wolo lɛ mli lɛ, ana Yesu nyɛmimɛi lɛ ni amɛmiila”Mose lala lɛ,” amɛkɛmiijie Yehowa yi

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 20]

Yehoshafat tabilɔi Iɛ ye kunim yɛ Yehowa gbeyeishemɔ mli

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 23]

Wala afii ni baatsa nɔ kɛya naanɔi fɛɛ baafee mɛi ni sheɔ Yehowa gbeyei lɛ anyɔmɔwoo

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje