Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w25 February bf. 8-13
  • Yehowa Kɛ Eshai Keɔ​—Bɔ Ni Wɔnáa Enɛ He Sɛɛ Wɔhãa

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Yehowa Kɛ Eshai Keɔ​—Bɔ Ni Wɔnáa Enɛ He Sɛɛ Wɔhãa
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • YEHOWA JIEƆ WƆHE ESHAI LƐ
  • YEHOWA GBEƆ WƆHE ESHAI LƐ
  • YEHOWA HÃA WƆBATSƆMƆƆ ENANEMƐI EKOŊŊ
  • BƆ NI WƆNÁA WƆHE ESHAI NI YEHOWA KƐKEƆ LƐ HE SƐƐ WƆHÃA
  • Hemɔ Oye Akɛ Yehowa Kɛ Ohe Eshai Lɛ Eke Bo
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
  • Nyɔŋmɔ ní ‘Ŋɔfaa Mra’
    Tsi Obɛŋkɛ Yehowa
  • Yehowa, Nyɔŋmɔ ni ‘Ŋɔfaa Mra’
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1997
  • Yehowa Kɛ Eshai Keɔ​—Nɔ Hewɔ Ni Wɔhiɛ Sɔɔ Enɛ Waa
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2025
w25 February bf. 8-13

NIKASEMƆ 7

LALA 15 Jiemɔ Yehowa Kromɔbi Lɛ Yi!

Yehowa Kɛ Eshai Keɔ—Bɔ Ni Wɔnáa Enɛ He Sɛɛ Wɔhãa

“Bo ji mɔ ni kɛ eshai keɔ lɛɛlɛŋ.”—LALA 130:4.

NƆ NI WƆBAAKASE

Wɔbaasusu wiemɔi komɛi ni yɔɔ Biblia lɛ mli ni yeɔ ebuaa wɔ koni wɔfee bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ he mfoniri lɛ ahe. Enɛ baahã wɔnu nɔ ni atsɔɔ kɛ́ akɛɛ Yehowa kɛ wɔhe eshai eke wɔ lɛ shishi jogbaŋŋ, ni ebaahã wɔhiɛ asɔ lɛ waa.

1. Mɛni hewɔ kɛ́ gbɔmɔ adesa kɛɛ ekɛ ohe esha eke bo lɛ, bei pii lɛ, ewa akɛ obaana nɔ tuuntu ni etsɔɔ lɛ?

“MIKƐKE BO.” Kɛ́ mɔ ko kɛɛ bo nakai lɛ, otsui nyɔɔ omli waa, titri lɛ, kɛ́ owie nɔ ko loo ofee nɔ ko ni egba enaa waa! Shi kɛ́ otɔ̃ mɔ ko nɔ ni ekɛɛ, “Mikɛke bo” lɛ, mɛni tuuntu etsɔɔ? Ani eetsɔɔ akɛ ejie sane lɛ yɛ etsui mli kwraa ni okã he oji enaanyo? Aloo ekolɛ ewie nakai koni nyɛfo sane lɛ sɛɛ kɛkɛ, shi yɛ etsui mli lɛ eŋmɛko he? Kɛ́ gbɔmɔ adesa kɛɛ ekɛ ohe esha eke bo lɛ, bei komɛi lɛ, ewa akɛ obaana nɔ tuuntu ni etsɔɔ.

2. Mɛni Biblia lɛ wieɔ yɛ bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ he? (Kwɛmɔ shishigbɛ niŋmaa lɛ hu.)

2 Kɛ́ wɔkɛ bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ to bɔ ni adesai kɛ eshai keɔ lɛ he lɛ, wɔnaa akɛ esoro Yehowa nɔ lɛ kwraa. Adesa ko bɛ ni baanyɛ ekɛ eshai ake tamɔ bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ. Mɔ ni ŋma Lala 130 lɛ wie yɛ Yehowa he akɛ: “Bo ji mɔ ni kɛ eshai keɔ lɛɛlɛŋ, koni ashe bo gbeyei.”a (Lala 130:4) Hɛɛ, kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, ekɛkeɔ lɛɛlɛŋ. Yehowa ni hãa wɔnuɔ nɔ ni atsɔɔ kɛ́ akɛɛ akɛ eshai eke lɛ shishi jogbaŋŋ. Yɛ Hebri Ŋmalɛ lɛ fãi komɛi lɛ, akɛ wiemɔ ni akɛtsuɔ nii kɛ́ aawie bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ he lɛ tsuuu nii kɔkɔɔkɔ kɛ́ aawie bɔ ni adesai kɛ eshai keɔ lɛ he.

3. Mɛɛ gbɛ nɔ esoro bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ yɛ bɔ ni adesai kɛ eshai keɔ lɛ he? (Yesaia 55:​6, 7)

3 Kɛ́ Yehowa kɛ mɔ ko he eshai ke lɛ lɛ, egbeɔ mɔ lɛ he eshai lɛ kwraa, ni wekukpaa kpakpa bakãa ekɛ mɔ lɛ teŋ ekoŋŋ, oookɛɛ nɔ ko bako po. Kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, ekɛkeɔ kwraa, kɛ́ ebi ni efee nakai shii abɔ po.—Kanemɔ Yesaia 55:​6, 7.

4. Mɛni Yehowa efee kɛye ebua wɔ koni wɔnu bɔ ni ekɛ eshai keɔ lɛ shishi jogbaŋŋ?

4 Kɛ́ esoro bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ yɛ bɔ ni adesai kɛ eshai keɔ lɛ he lɛ, belɛ te wɔbaafee tɛŋŋ wɔnu nɔ ni atsɔɔ kɛ́ akɛɛ Yehowa kɛ mɔ ko he eshai eke lɛ shishi jogbaŋŋ lɛ? Yehowa ehã akɛ wiemɔi komɛi etsu nii yɛ Biblia lɛ mli koni no aye abua wɔ ni wɔfee bɔ ni ekɛ eshai keɔ lɛ he mfoniri ni wɔnu shishi jogbaŋŋ. Yɛ nikasemɔ nɛɛ mli lɛ, wɔbaasusu wiemɔi nɛɛ ekomɛi ahe. Enɛ baaye abua wɔ ni wɔna akɛ, kɛ́ wɔfee esha ni wɔtsake wɔtsui lɛ, Yehowa jieɔ wɔhe esha lɛ kwraa, ni esaa wɔ kɛ lɛ teŋ koni wɔtsɔmɔ enanemɛi ekoŋŋ. Be ni wɔsusuɔ saji nɛɛ ahe lɛ, wɔbaana gbɛi srɔtoi ni Yehowa, wɔ-Tsɛ ni sumɔɔ wɔ waa lɛ, tsɔɔ nɔ ekɛ wɔhe eshai keɔ wɔ, ni no baahã wɔhiɛ asɔ lɛ waa.

YEHOWA JIEƆ WƆHE ESHAI LƐ

5. Kɛ́ akɛɛ Yehowa kɛ wɔhe eshai eke wɔ lɛ, yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, mɛni efee?

5 Bei pii lɛ, Biblia lɛ kɛ eshai toɔ jatsu ko ni tsii he. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Maŋtsɛ David wie akɛ: “Mitɔmɔi lɛ ma miyiteŋ; tamɔ jatsu ni tsii, amɛtsii fe mi.” (Lala 38:4) Shi Yehowa kɛ eshafeelɔi ni tsakeɔ amɛtsui lɛ ahe eshai keɔ amɛ. (Lala 25:18; 32:5) Kɛ́ akɛ Hebri wiemɔ ni atsɔɔ shishi akɛ, “keɔ” lɛ tsu nii lɛ, nɔ klɛŋklɛŋ ni baa mɛi ajwɛŋmɔ mli ji, ni “awó” nɔ ko loo “atere” nɔ ko. No hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔfee Yehowa he mfoniri ni ewó wɔhe eshai, ni tamɔ jatsu ni tsii lɛ, kɛje wɔnɔ ni etere kɛmiiya.

Nine ko miiwó jatsu ko ni tsii kɛmiije nyɛmi nuu ko nɔ.

“Okɛ mitɔmɔ lɛ he eshai lɛ ke mi” (Lala 32:⁠5)


6. Mɛɛ wiemɔi yɔɔ Biblia lɛ mli ni hãa wɔnaa akɛ he ni Yehowa tereɔ wɔhe eshai lɛ kɛyaa lɛ kɛ wɔ teŋ jekɛ waa?

6 Wiemɔ kroko ni akɛtsu nii yɛ Biblia lɛ mli lɛ hãa wɔnaa akɛ, he ni Yehowa tereɔ wɔhe eshai lɛ kɛyaa lɛ kɛ wɔ teŋ jekɛ diɛŋtsɛ. Lala 103:12 lɛ kɛɔ akɛ: “Bɔ ni hulushiteehe kɛ hulushinyɔɔhe teŋ jekɛ lɛ, nakai ehãa wɔ kɛ wɔtɔmɔi lɛ ateŋ jekɛɔ.” Hulu lɛ teɔ shi yɛ bokã ni eyanyɔɔ shi yɛ anai. Ni wɔle akɛ, bokã bɛŋkɛɛɛ anai kwraa. No hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ, he ni Yehowa jieɔ wɔhe eshai lɛ kɛyaa lɛ jekɛ aahu akɛ, wɔjwɛŋmɔ nyɛŋ ashɛ he. Nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ hãa wɔnaa akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, ekɛkeɔ kwraa!

Hulu lɛ miinyɔ shi.

“Bɔ ni hulushiteehe kɛ hulushinyɔɔhe teŋ jekɛ” (Lala 103:​12)


7. Mɛɛ wiemɔi hãa wɔnaa nɔ ni Yehowa feɔ yɛ wɔhe eshai lɛ ahe? (Mika 7:​18, 19)

7 Wɔna akɛ, Yehowa wóɔ wɔhe eshai lɛ yɛ wɔnɔ ni etereɔ kɛyaa shɔŋŋ. Shi kɛ́ ekɛtee lɛ, ani ekɛyamaa emasɛi? Dabi kwraa. Maŋtsɛ Hezekia wie yɛ Yehowa he akɛ: “Oshɛrɛ mihe eshai lɛ fɛɛ oshwie osɛɛ.” Loo tamɔ bɔ ni shishigbɛ niŋmaa lɛ kɛɛ lɛ, “Ojie mihe eshai lɛ fɛɛ kɛje ohiɛ.” (Yes. 38:​9, 17; shn.) Wiemɔi nɛɛ hãa wɔnaa akɛ, kɛ́ mɔ ko fee esha ni etsake etsui lɛ, Yehowa shɛɔ ehe esha lɛ efɔ̃ɔ he ko ni enaŋ dɔŋŋ. Abaanyɛ atsɔɔ wiemɔi nɛɛ ashishi yɛ gbɛ kroko nɔ akɛ: “Ohãa efeɔ tamɔ nɔ ni mifeko esha po.” Nɔkwɛmɔnɔ ni yɔɔ Mika 7:​18, 19 lɛ maa oti nɛɛ nɔŋŋ nɔ mi. (Kanemɔ.) Awie yɛ jɛmɛ akɛ, Yehowa shɛrɛɔ wɔhe eshai lɛ eshwieɔ ŋshɔ lɛ shishi tɔ̃ɔ. Yɛ blema lɛ, kɛ́ ashɛ nɔ ko afɔ̃ ŋshɔ lɛ shishi tɔ̃ɔ lɛ, ekã shi faŋŋ akɛ, anyɛŋ ajie kɔkɔɔkɔ.

Mfonirii: 1. Yehowa ta emaŋtsɛ sɛi lɛ nɔ yɛ ŋwɛi, ni eshɛ jatsu ko efɔ̃ esɛɛ. 2. Jatsu ko ni tsii miishiu kɛmiiya ŋshɔ lɛ shishi.

“Oshɛrɛ mihe eshai lɛ fɛɛ oshwie osɛɛ” (Yes. 38:⁠17)

“Obaashɛrɛ amɛhe eshai lɛ fɛɛ oshwie ŋshɔ lɛ shishi tɔ̃ɔ” (Mika 7:​19)


8. Kɛbashi he ni wɔshɛ lɛ, mɛni wɔkase?

8 Wiemɔi nɛɛ ni akɛtsu nii yɛ Biblia lɛ mli lɛ hãa wɔnaa akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, ekɛkeɔ wɔ kwraa, ni no hewɔ lɛ, esaaa akɛ wɔhãa wɔhenilee buɔ wɔ fɔ. Tamɔ bɔ ni David wie lɛ, “mɛi ni akɛ amɛnifeemɔi ni mla eŋmɛɛɛ gbɛ lɛ eke amɛ, ni atsĩmɔ amɛhe eshai anɔ lɛ yɛ miishɛɛ; gbɔmɔ ni Yehowa ebuuu ehe esha lɛ he akɔntaa lɛ yɛ miishɛɛ.” (Rom. 4:​6-8) No hewɔ lɛ, kɛ́ Yehowa kɛɛ ekɛ wɔhe eshai eke wɔ lɛ, belɛ ekɛke wɔ lɛɛlɛŋ!

YEHOWA GBEƆ WƆHE ESHAI LƐ

9. Mɛɛ wiemɔi akɛtsu nii yɛ Biblia lɛ mli ni hãa wɔnaa akɛ kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, belɛ, ekɛke kwraa?

9 Yesu kpɔmɔ afɔleshaa lɛ hewɔ lɛ, kɛ́ mɔ ko fee esha ni etsake etsui lɛ, Yehowa nyɛɔ egbeɔ mɔ lɛ he eshai lɛ. Naa wiemɔi komɛi ni akɛtsu nii yɛ Biblia lɛ mli ni hãa wɔnuɔ enɛ shishi jogbaŋŋ. Yɛ Biblia lɛ mli lɛ, awie akɛ Yehowa juɔ eshafeelɔi ni etsake amɛtsui lɛ ahe ni efɔflɔɔ amɛhe. Enɛ hãa eshafeelɔi lɛ ahe tseɔ. (Lala 51:7; Yes. 4:4; Yer. 33:8) Be ni Yehowa diɛŋtsɛ tsɔɔ bɔ ni enɛ hãa amɛhe tseɔ lɛ mli lɛ, ewie akɛ: “Kɛ́ nyɛhe eshai lɛ tsuɔ tamɔ lá po, amɛbaayɛ tamɔ snoo; kɛ́ amɛtsuɔ tamɔ kɔɔjaŋ lɛ, amɛbaatsɔ tamɔ too hetsɔi yɛŋ.” (Yes. 1:18) Kɛ́ nɔ ko ni tsuɔ tamɔ lá loo kɔɔjaŋ bote atade mli lɛ, efɔmɔ wa waa. No hewɔ lɛ, Yehowa miitsɔ nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ nɔ eeye eebua wɔ ni wɔna akɛ, ebaanyɛ efɔ wɔhe eshai lɛ kɛje wɔhe kwraa bɔ ni wɔnaŋ dɔŋŋ.

Nyɛmi yoo ko wo atade yɛŋ ni nɔ ko tsuru eka mli agbo. Sɛɛ mli lɛ, nyɛmi yoo lɛ wo nakai atade lɛ nɔŋŋ, shi onaaa nɔ ko nɔ ko ni tsɔɔ akɛ nɔ ko eka mli dã.

“Kɛ́ nyɛhe eshai lɛ tsuɔ tamɔ lá po, amɛbaayɛ tamɔ snoo” (Yes. 1:​18)


10. Mɛni he akɛ wɔhe eshai lɛ to yɛ Biblia lɛ mli ni hãa wɔnaa akɛ, Yehowa efee wɔ ejurɔ waa akɛ ekɛ wɔhe eshai eke wɔ?

10 Tamɔ awie yɛ nikasemɔ ni tsɔ hiɛ lɛ mli lɛ, Biblia lɛ kɛ eshai toɔ ‘nyɔji’ ahe. (Mat. 6:12; Luka 11:4) Be fɛɛ be ni wɔbaafee esha wɔshi Yehowa lɛ, etamɔ nɔ ni nyɔmɔ ni wɔhiɛ lɛ lɛ eko ebafata he. No hewɔ lɛ, nyɔmɔ ni wɔhiɛ lɛ bianɛ lɛ, jeee shwɛmɔ kwraa. Eda diɛŋtsɛ! Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, etamɔ nɔ ni efo nakai nyɔmɔ lɛ fɛɛ mli, ni ebiii ni wɔwo dɔŋŋ. Bɔ ni kɛ́ afo nyɔmɔ ni mɔ ko hiɛ lɛ mli lɛ, emii shɛɔ ehe lɛ, nakai nɔŋŋ wɔmii shɛɔ wɔhe kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ!

Nyɛmi nuu ko miiwie, ni nine ko miitserɛ wolo ko mli.

“Okɛ wɔnyɔji lɛ ake wɔ” (Mat. 6:​12)


11. Kɛ́ Biblia lɛ kɛɛ “agbe” wɔhe eshai lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ? (Bɔfoi 3:19)

11 Kɛ́ Yehowa fo wɔnyɔji loo wɔhe eshai lɛ amli egbe naa lɛ, egbeɔ. (Kanemɔ Bɔfoi 3:19.) Mɛni enɛ tsɔɔ? Bei pii lɛ, kɛ́ afo nɔ ko mli lɛ, obaanyɛ ona lolo ni okane, ejaakɛ ekolɛ lain kɛkɛ ni aŋma kɛtsɔ mli. Shi onyɛŋ ofee nakai kɛ́ agbe. Yɛ blema lɛ, kɛ́ mɔ ko kɛ pɛn ŋma nii lɛ, abaanyɛ akɛ nu kɛ kotsa agbe fɛɛ, ejaakɛ iŋki ni akɛŋmaa nii yɛ nakai beiaŋ lɛ tamɔɔɔ nɔ ni akɛŋmaa nii ŋmɛnɛ lɛ. No hewɔ lɛ, kɛ́ mɔ ko hiɛ mɔ ko nyɔmɔ ni “agbe” lɛ, elaajeɔ kwraa. Elaajeɔ bɔ ni kɛ́ okɔ wolo lɛ, onaŋ po akɛ no mli lɛ aŋma nɔ ko yɛ nɔ. Nyɔmɔ lɛ jeɔ woji amli kwraa. Nakai nɔŋŋ kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, egbeɔ kwraa, tamɔ nɔ ni wɔfeko esha dã. Enɛ hãa wɔnáa miishɛɛ waa!—Lala 51:9.

Nine ko miigbe nɔ ko ni aŋma yɛ wolo ko nɔ.

“Agbe nyɛhe eshai lɛ” (Bɔf. 3:​19)


12. Kɛ́ Yehowa kɛɛ ekɛ atatu kpii eha wɔhe eshai lɛ anɔ lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ?

12 Yehowa kɛ bɔ ni egbeɔ eshai kwraa lɛ to nɔ kroko hu he. Ewie akɛ: “Magbe otɔmɔi lɛ tamɔ nɔ ni akɛ atatu eha nɔ kɛ ohe eshai lɛ hu tamɔ nɔ ni akɛ atatu kpii eha nɔ.” (Yes. 44:22) Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, etamɔ nɔ ni ekɛ atatu kpii eha nɔ koni ekana dɔŋŋ ni wɔ hu wɔkana dɔŋŋ.

Atatu kpii.

“Magbe otɔmɔi lɛ tamɔ nɔ ni akɛ atatu eha nɔ” (Yes. 44:​22)


13. Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, te wɔnuɔ he wɔhãa tɛŋŋ?

13 Mɛni wɔkaseɔ yɛ nibii ni wɔsusu he nɛɛ amli? Wɔna akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, esaaa akɛ wɔhãa wɔhenilee yaa nɔ ebuɔ wɔ fɔ, oookɛɛ wɔhe eshai lɛ kpɛtɛ wɔhe lolo. Agbɛnɛ hu, wɔna akɛ Yesu Kristo lá ni jara wa lɛ hewɔ lɛ, Yehowa efo nyɔji fɛɛ ni wɔhiɛ lɛ, ni ji eshai fɛɛ ni wɔfee wɔshi lɛ lɛ amli. Anɔkwa, ejie kɛje woji amli; egbe kwraa, tamɔ nɔ ni wɔfeko esha dã. No hewɔ lɛ, kɛ́ wɔfee esha ni wɔtsake wɔtsui ni Yehowa kɛɛ ekɛke wɔ lɛ, belɛ ekɛke wɔ lɛɛlɛŋ.

YEHOWA HÃA WƆBATSƆMƆƆ ENANEMƐI EKOŊŊ

Nyɛmi yoo ko damɔ agbo naa diŋŋ eejwɛŋ nii anɔ.

Kɛ́ wɔfee esha ni wɔtsake wɔtsui lɛ, wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ kɛkeɔ wɔ, ni wɔbatsɔmɔɔ enanemɛi ekoŋŋ (Kwɛmɔ kuku 14)


14. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔhe wɔye akɛ kɛ́ Yehowa kɛɛ ekɛ wɔhe eshai eke wɔ lɛ, ekɛke wɔ? (Kwɛmɔ mfonirii lɛ hu.)

14 Kɛ́ wɔfee esha ni wɔtsake wɔtsui lɛ, Yehowa kɛkeɔ wɔ, ni wɔbatsɔmɔɔ enanemɛi ekoŋŋ. No hewɔ lɛ, esaaa akɛ wɔhãa wɔhenilee yaa nɔ ebuɔ wɔ fɔ. Esaaa akɛ wɔsheɔ gbeyei akɛ Yehowa mli efu wɔ lolo ni ebaagbala wɔtoi yɛ gbɛ ko nɔ. Yehowa efeŋ nakai kɔkɔɔkɔ. Kɛ́ ekɛɛ ekɛ wɔhe eshai eke wɔ lɛ, ekɛke wɔ lɛɛlɛŋ. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔwie nakai kɛ nɔmimaa? Be ko lɛ, Yehowa kɛɛ gbalɔ Yeremia akɛ: “Mikɛ amɛtɔmɔ lɛ baake amɛ, ni mikaiŋ amɛhe esha lɛ dɔŋŋ.” (Yer. 31:34) Bɔfo Paulo tsɛ wiemɔi nɛɛ ayisɛɛ yɛ Hebribii 8:12. Mɛni tuuntu wiemɔi nɛɛ tsɔɔ?

Nyɛmi nuu ko miikwɛ ŋwɛi.

“Mikaiŋ amɛhe esha lɛ dɔŋŋ” (Yer. 31:​34)


15. Kɛ́ Biblia lɛ kɛɛ Yehowa kaiii wɔhe eshai lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ?

15 Yɛ Biblia lɛ mli lɛ, kɛ́ akɛɛ mɔ ko ‘ekai’ nɔ ko lɛ, jeee be fɛɛ be etsɔɔ akɛ mɔ lɛ miisusu nakai nii lɛ he. Bei komɛi lɛ, etsɔɔ akɛ mɔ lɛ miitsu nɔ ko yɛ nakai nii lɛ he. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, awuiyelɔi ni asɛŋ yɛ Yesu masɛi lɛ ateŋ mɔ kome kɛɛ lɛ akɛ: “Yesu, kɛ́ oba o-Maŋtsɛyeli lɛ mli lɛ, kaimɔ mi.” (Luka 23:​42, 43) Ani no mli lɛ nuu nɛɛ miibi ni kɛ́ Yesu ba lɛ, esusu ehe kɛkɛ? Dabi, no mli lɛ eetao Yesu afee nɔ ko ehã lɛ. Yesu hu nu shishi nakai, ni ekɛɛ lɛ akɛ ebaatee lɛ shi. No hewɔ lɛ, kɛ́ Yehowa kɛɛ ekaiii wɔhe eshai lɛ dɔŋŋ lɛ, eetsɔɔ akɛ, efeŋ wɔ nɔ ko yɛ wɔhe eshai lɛ ahewɔ. Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, etsɛŋ yisɛɛ wɔsɛɛ ko ni egbala wɔtoi yɛ he.

16. Namɛi ahe Biblia lɛ kɛ wɔ toɔ?

16 Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, ehãa wɔyeɔ wɔhe. Biblia lɛ kɛ wɔshihilɛ lɛ toɔ mɛi komɛi ni yɔɔ nyɔŋyeli mli lɛ ahe, ni enɛ hãa wɔnuɔ heyeli nɛɛ shishi jogbaŋŋ. Emuu ni wɔyeee lɛ hewɔ lɛ, Biblia lɛ kɛɛ wɔji “esha nyɔji.” Shi akɛni Yehowa kɛ wɔhe eshai eke wɔ hewɔ lɛ, ‘wɔye wɔhe kɛjɛ esha dɛŋ.’ (Rom. 6:​17, 18; Kpo. 1:5) Bɔ ni nyɔŋ mii shɛɔ ehe waa kɛ́ eye ehe lɛ, nakai nɔŋŋ wɔ hu wɔmii shɛɔ wɔhe waa kɛ́ wɔna akɛ Yehowa kɛ wɔhe eshai eke wɔ.

Awo mɔ ko tsein, ni etse tsein lɛ.

“Ahã nyɛye nyɛhe kɛjɛ esha dɛŋ” (Rom. 6:​18)


17. Mɛɛ gbɛ nɔ kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, etamɔ nɔ ni etsa wɔ? (Yesaia 53:5)

17 Kanemɔ Yesaia 53:5. Naagbee kwraa lɛ, Biblia lɛ kɛ wɔ toɔ mɛi komɛi ni miiye hela fɔŋ ko ni gbeɔ mɔ lɛ ahe. Shi Yehowa etsa wɔ kɛtsɔ e-Bi lɛ lá ni ekɛkpɔ̃ wɔ lɛ nɔ. (1 Pet. 2:24) Kɛ́ wɔfee esha lɛ, efiteɔ wɔ kɛ Yehowa teŋ. Shi kpɔmɔnɔ lɛ hewɔ lɛ, Yehowa nyɛɔ ekɛ wɔhe eshai keɔ wɔ ni wɔbatsɔmɔɔ enanemɛi ekoŋŋ. Bɔ ni kɛ́ mɔ ko miiye hela fɔŋ ko ni atsa lɛ lɛ enáa miishɛɛ waa lɛ, nakai nɔŋŋ wɔ hu wɔnáa miishɛɛ waa kɛ́ Yehowa tsa wɔ kɛtsɔ wɔhe eshai ni ekɛkeɔ wɔ lɛ nɔ. Kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, wɔbatsɔmɔɔ enanemɛi ekoŋŋ.

Mfonirii: Yesu afɔleshaa lɛ saa wɔ kɛ Yehowa teŋ. 1. Yesu yɛ piŋmɔ tso nɔ. 2. Nyɛmi nuu ko ta shi diŋŋ yɛ he ko ni mɛi yataa amɛhereɔ kɔɔyɔɔ, ni eesɔle.

“Ehe faji lɛ ahewɔ lɛ, atsa wɔ” (Yes. 53:⁠5)


BƆ NI WƆNÁA WƆHE ESHAI NI YEHOWA KƐKEƆ LƐ HE SƐƐ WƆHÃA

18. Mɛni wɔkase yɛ wiemɔi ni Biblia lɛ kɛtsuɔ nii kɛyeɔ ebuaa wɔ koni wɔfee bɔ ni Yehowa kɛ wɔhe eshai keɔ wɔ lɛ he mfoniri lɛ amli? (Kwɛmɔ akrabatsa ni ji, “Nɔ Ni Yehowa Tsɔɔ Kɛ́ Ekɛɛ Ekɛke Wɔ” lɛ hu.)

18 No hewɔ lɛ, mɛni wɔkase? Wɔsusu wiemɔi srɔtoi ni Biblia lɛ kɛtsuɔ nii kɛyeɔ ebuaa wɔ koni wɔfee bɔ ni Yehowa kɛ wɔhe eshai keɔ wɔ lɛ he mfoniri lɛ ahe. Enɛ eye ebua wɔ ni wɔna akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, ekɛkeɔ kwraa tamɔ nɔ ni wɔfeko nɔ ko po, ni wɔsɛɛ lɛ, eyatsɛŋ yisɛɛ ni egbala wɔtoi yɛ he. Enɛ hewɔ lɛ, kɛ́ wɔtɔ̃ ni wɔtsake wɔtsui lɛ, wɔbaanyɛ wɔbatsɔmɔ wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ nanemɛi ekoŋŋ. Shi esa akɛ wɔhã ehi wɔjwɛŋmɔ mli be fɛɛ be akɛ, wɔsaaa mɛi ni Yehowa kɛ wɔhe eshai keɔ wɔ. Esuɔmɔ kɛ emɔbɔnalɛ kpele lɛ pɛ kɛkɛ hewɔ efeɔ nakai.—Rom. 3:24.

Wiemɔi ni hãa wɔnaa bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ ahe mfonirii ni wɔna yɛ nikasemɔ nɛɛ mli. Mfonirii: Ejieɔ wɔhe eshai lɛ. 1. “Okɛ mitɔmɔ lɛ he eshai lɛ ke mi”: Nine ko miiwó jatsu ko ni tsii kɛmiije nyɛmi nuu ko nɔ. 2. “Bɔ ni hulushiteehe kɛ hulushinyɔɔhe teŋ jekɛ”: Hulu lɛ miinyɔ shi. 3. “Oshɛrɛ mihe eshai lɛ fɛɛ oshwie osɛɛ”: Yehowa ta emaŋtsɛ sɛi lɛ nɔ yɛ ŋwɛi, ni eshɛ jatsu ko efɔ̃ esɛɛ. 4. “Obaashɛrɛ amɛhe eshai lɛ fɛɛ oshwie ŋshɔ lɛ shishi tɔ̃ɔ”: Jatsu ko ni tsii miishiu kɛmiiya ŋshɔ lɛ shishi. Mfonirii: Egbeɔ wɔhe eshai lɛ. 1. “Kɛ́ nyɛhe eshai lɛ tsuɔ tamɔ lá po, amɛbaayɛ tamɔ snoo”: Nyɛmi yoo ko wo atade yɛŋ ni nɔ ko tsuru eka mli agbo. Sɛɛ mli lɛ, nyɛmi yoo lɛ wo nakai atade lɛ nɔŋŋ, shi onaaa nɔ ko nɔ ko ni tsɔɔ akɛ nɔ ko eka mli dã. 2. “Okɛ wɔnyɔji lɛ ake wɔ”: Nyɛmi nuu ko miiwie, ni nine ko miitserɛ wolo ko mli. 3. “Agbe nyɛhe eshai lɛ”: Nine ko miigbe nɔ ko ni aŋma yɛ wolo ko nɔ. 4. “Magbe otɔmɔi lɛ tamɔ nɔ ni akɛ atatu eha nɔ”: Atatu kpii. Mfonirii: Ehãa wɔbatsɔmɔɔ enanemɛi ekoŋŋ. 1. “Mikaiŋ amɛhe esha lɛ dɔŋŋ”: Nyɛmi nuu ko miikwɛ ŋwɛi. 2. “Ahã nyɛye nyɛhe kɛjɛ esha dɛŋ”: Awo mɔ ko tsein, ni etse tsein lɛ. 3. “Ehe faji lɛ ahewɔ lɛ, atsa wɔ”: Yesu yɛ piŋmɔ tso nɔ. Yɛ mfoniri kroko mli lɛ, nyɛmi nuu ko ta shi diŋŋ yɛ he ko ni mɛi yataa amɛhereɔ kɔɔyɔɔ, ni eesɔle.

19. (a) Mɛni Yehowa feɔ ehãa wɔ ni esa akɛ wɔhiɛ asɔ waa? (Romabii 4:8) (b) Mɛni he wɔbaasusu yɛ nikasemɔ ni nyiɛ sɛɛ lɛ mli?

19 Kanemɔ Romabii 4:8. Eŋɔɔ wɔnaa waa akɛ Yehowa wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ kɛ “eshai keɔ lɛɛlɛŋ”! (Lala 130:4) Shi kɛ́ wɔmiitao ni Yehowa kɛ wɔhe eshai ake wɔ lɛ, esa akɛ wɔfee nɔ ko ni he hiaa waa. Yesu wie akɛ: “Kɛ́ nyɛkɛ mɛi atɔmɔi ekeee amɛ lɛ, nyɛ-Tsɛ lɛ hu kɛ nyɛtɔmɔi ekeŋ nyɛ.” (Mat. 6:​14, 15) Enɛ hãa wɔnaa faŋŋ akɛ, esa akɛ wɔkase bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ. Shi te wɔbaafee tɛŋŋ wɔfee nakai? Nikasemɔ ni nyiɛ sɛɛ lɛ baatsɔɔ wɔ.

TE OBAAHÃ HETOO OHÃ TƐŊŊ?

  • Mɛɛ wiemɔi Biblia lɛ kɛtsuɔ nii kɛyeɔ ebuaa wɔ ni wɔfee bɔ ni Yehowa jieɔ wɔhe eshai lɛ he mfoniri?

  • Mɛni hãa wɔnaa akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ wɔhe eshai ke wɔ lɛ, egbeɔ kwraa?

  • Mɛɛ gbɛ nɔ onáa ohe eshai ni Yehowa kɛkeɔ bo lɛ he sɛɛ?

LALA 46 Wɔmiida Bo Shi, Yehowa

a Wiemɔ ni akɛtsu nii yɛ biɛ yɛ blema Hebri Ŋmalɛ lɛ mli lɛ shishitsɔɔmɔ ŋmiiŋmi ji, “mɔ ni kɛ eshai keɔ lɛ.” Nɔ ni enɛ tsɔɔ ji, Yehowa pɛ ji mɔ ni kɛ́ ekɛ mɔ ko he eshai ke lɛ lɛ, belɛ akɛke lɛ lɛɛlɛŋ. Bɔ ni atsɔɔ Lala 130:4 lɛ shishi yɛ Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ Lɛ—Jeŋ Hee Shishitsɔɔmɔ lɛ mli lɛ hãa oti ni he hiaa nɛɛ feɔ faŋŋ, shi jeee nakai eji yɛ Biblia shishitsɔɔmɔi krokomɛi amli.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje