Sɔlemɔ Mli Ni Aahiɛ Befɛɛbe Lɛ He Yɛ Sɛɛnamɔ
“Mɛnɛɛmɛi fɛɛ, . . . kɛ jwɛŋmɔ kome hiɛ sɔlemɔ kɛ faikpamɔ mli waa.”—Bɔf. 1:14.
1. Kɛji akɛɛ mɔko kã nɔko he daa aloo eefĩ shi yɛ nɔko mli lɛ, te eshishi hu?
1 AKƐ “aaahiɛ mli,” aloo akɛ “aaakã he” yɛ nɔko mli lɛ tsoɔ akɛ aaaka gbɛ krɛdɛɛ ko ni atsu no pɛ he nii befɛɛbe kɛyashi nine aaashɛ nɔni ataoɔ lɛ nɔ. Nɛkɛ feemɔ-wiemɔi nɛɛ tsɔɔ hu akɛ aaaye naagbai kɛ shiteekɛwoo nɔ dani aye omanye.
2. Mɛɛ yiŋtoi ahewɔ eja gbɛ akɛ Yesu kaselɔi lɛ ‘ahiɛ sɔlemɔ mli waa’ lɛ?
2 Belɛ esa jogbaŋŋ akɛ akɛɛ yɛ Bɔfoi Asaji 1:14 yɛ Yesu anɔkwa sɛɛnyiɛlɔi akuu bibioo lɛ he akɛ “mɛnɛɛmei fɛɛ, . . . kɛ jwɛŋmɔ kome hiɛ sɔlemɔ kɛ faikpamɔ mli waa.” Amale akɛ Yesu ete shi kɛjɛ gbohii ateŋ ni etsɛko tsɔ ni amɛnu ni eeya ŋwɛi, shi nibii babaoo yɛ ni amɛnuuu shishi. Mumɔ krɔŋkrɔŋ ni awo shi akɛ ebaaba amɛnɔ kɛ hewalɛ babaoo lɛ bako lolo. (Bɔf. 1:8) Amɛyɔseko nɔhewɔ ni Nyɔŋmɔ ŋmɛ gbɛ ni asɛŋ amɛ-Hiɛnyiɛlɔ ni amɛsumɔɔ waa lɛ yɛ piŋmɔtso nɔ Iɛ jogbaŋŋ. Mɛi ni sɛŋ amɛ-Nuntsɔ lɛ hiɛ nɔyeli hegbɛ lolo, ni nɔko kwraa etsɔɔɔ akɛ amɛbaatsake amɛsubaŋ. Amɛkã he yɛ amɛshiteekɛwoo Iɛ mli ni amɛkpɛlɛɛɛ kwraa. Nohewɔ lɛ Yesu sɛɛnyiɛlɔi lɛ hiɛ sɔlemɔ ni amɛsɔleɔ kɛyaa Mɔ ni amɛheɔlɛ amɛyeɔ lɛ ŋɔɔ lɛ mli, ejaakɛ amɛhiɛ yɛ amɛhiamɔnii lɛ nɔ.
3. (a) Mɛɛba aha amɛsɔlemɔi lɛ ahetoo: ni mɛɛ hewalɛ no na yɛ nibii ni amɛbuɔ akɛ nomɛi ahe hiaa lɛ anɔ? (b) Mɛɛ odase aye kɛshɛ shɔŋŋ yɛ no gbii lɛ anɔ lɛ?
3 Kɛjɛ Pentekoste gbi lɛ nɔ kɛyaa lɛ, aha sɔlemɔi ni amɛkɛ hemɔkɛyeli sɔleɔ lɛ ahetoo fe bɔni amɛkpaa gbɛ po. Agbɛnɛ amɛbayɔse nɔni naagbee wiemɔi ni Yesu kɛ amɛ wie dani ekwɔ kɛtee ŋwɛi lɛ tsɔɔ jogbaŋŋ. Yɛ najiaŋ ni amɛ aaajwɛŋ gbi krɛdɛɛ ko he titri, taakɛ eje kpo yɛ sane ni amɛbi akɛ “Nuntsɔ, ani nɛkɛ be nɛɛ mli obaatee maŋtsɛyeli lɛ shi oma shi oha Israel lɛ?” mli lɛ, amɛkɛ amɛjwɛŋmɔ fɔ̃ nitsumɔ ni akɛwo amɛdɛŋ akɛ amɛfee Yesu odasefoi “yɛ Yerusalem kɛ Yudea kɛ Samaria fɛɛ, kɛyashi shikpɔŋ lɛ naagbeehei lɛ” moŋ nɔ titri. (Bɔf. 1:6-8) Nyɛkwɛa odase ni Petro kɛ ekaa ye kɛmɔ shi yɛ nakai Pentekoste gbi lɛ nɔ, kɛ jajemɔ ni ejaje akɛ “Nɛkɛ Yesu nɛɛ Nyɔŋmɔ teelɛ shi; no he odasefoi ji wɔ fɛɛ” lɛ!—Bɔf. 2:32; kwɛmɔ Bɔfoi Asaji 2:40, 3:15, 4:33, kɛ 5:32 hu.
4. Te Yesu sɛɛnyiɛlɔi lɛ naa akɛ ehe hiaa eha akɛ ahiɛɔ sɔlemɔ mli yɛ ŋmɛnɛbeaŋ lɛ amɛnaa tɛɛŋ?
4 Nakai nɔŋŋ ŋmɛnɛ hu esa akɛ Yesu anɔkwa sɛɛnyiɛlɔi lɛ ahiɛ sɔlemɔi ni amɛsɔleɔ kɛyaa “mɔni nyɛɔ efeɔ kɛteke nɔ babaoo fe nii fɛɛ ni wɔkpaa he fai loo wɔjwɛŋɔ, yɛ ehewalɛ ni tsuɔ nii yɛ wɔmli lɛ naa” lɛ ŋɔɔ lɛ mli daa. (Efe. 3:20) Eyɛ mli akɛ amɛle nibii babaoo yɛ Yehowa yiŋtoo kɛ bɔni no tsuɔ nii ehaa lɛ he moŋ, shi nibii pii yɛ ni amɛleeelɛ fitsofitso, tamɔ bei krɛdɛi amli ni nibii ni eshwɛ lɛ baaba mli, kɛ gbɛ krɛdɛɛ nɔ ni ŋmalɛi pii ni kɔɔ Satan nibii agbɛjianɔtoo lɛ naagbee he lɛ baaba mli yɛ lɛ agbɛfaŋ. Nɔni fata enɛɛmɛi ahe ji Yehowa webii ahe ni awie yɛ gbalɛ mli, tamɔ nɔni yɔɔ Yesaia 26:20 akɛ “Yaa, mimaŋ, . . . teemɔ ohe hiŋmɛitswaaoo ko kɛyashi beyinɔ ni mlifu lɛ aaaho” lɛ nɛkɛ.
5. (a) Mɛɛ nibii enyɔ ni he hiaa lɛ ataoɔ yɛ Yehowa Odasefoi adɛŋ? (b) . Mɛɛ yibii Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ he sane Iɛ ewo yɛ je lɛ mli; ni te agba enɛ he sane ato aha tɛɛŋ?
5 “Yehowa tsuji lɛ yɔseɔ akɛ nɔni he hiaa titri ji nitsumɔ kpele ko ni abaatsu kɛ shidaamɔ ko ni amɛbaakɔ daa, taakɛ ejeɔ kpo yɛ gbɛi ni Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ kɛha amɛ akɛ Yehowa Odasefoi lɛ mli lɛ. (Yes. 43:10-12) Nitsumɔ nɛɛ kɛ amɛshidaamɔ lɛ biɔ shifimɔ. Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ he sane lɛ tsɔɔ akɛ esani akpata je lɛ mli maŋtsɛyelii ahiɛ. (Yes. 25:15-30) Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ ‘baajwara nɛkɛ maŋtsɛyelii nɛɛ fɛɛ wɔtsɔwɔtsɔ ni ekpata amɛhiɛ.’ Ŋmɛnɛbeaŋ nɔyelɔi ni jieɔ maŋhedɔɔ mumɔ kpo lɛ bɛ nakai sane lɛ he miishɛɛ. Shiteekɛwoo ni amɛfeɔ kutuu amɛkɛbaa lɛ miije kpo waa agbɛnɛ. Amɛfee “ekome amɛtee Yehowa kɛ mɔni efɔlɛ mu [ni ji Maŋtsɛ ni awo, Kristo Yesu] lɛ yinɔ ajina.”—Lala 2:2-6; Dan. 2:44.
6. (a) Mɛɛ sui ataoɔ ŋmɛnɛ? (b) Mɛɛ jwɛŋmɔ sa akɛ anaa yɛ sane fɛɛ sane ni aaaba lɛ he? Yɛ sane nɛɛ mu lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ aha wɔ nɔni he hiaa wɔ lɛ yɛ?
6 “ Ebiɔ ekaa dani Nyɔŋmɔ ŋmɛnɛbeaŋ tsuji lɛ anyɛ akɛɛ taakɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli bɔfoi kɛɛ “Esa akɛ wɔbo Nyɔŋmɔ moŋ toi akɛ nɔyelɔ, fe gbɔmɛi” lɛ. (Bɔf. 5:29, NW) Nɛkɛ ekaa kɛ nuufeemɔ nɛɛ damɔɔɔ wɔdiɛŋtsɛ wɔnyɛmɔi kɛ wɔhenumɔi ni ji nibii ni wɔteaŋ mɛi fioo ko pɛ aaanyɛ ashwã yɛ he lɛ anɔ. Dani wɔɔɔnyɛ wɔjie sui nɛɛ akpo lɛ, esani wɔnu Nyɔŋmɔ yiŋtoo kɛ jalɛ tɛi ni afolɔ kɛ shishitoomlai ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ ashishi kɛwula shi ni wɔkɔ sɛɛ. Ebako yɛ adesa yinɔsane mli pɛŋ tamɔ wɔbe nɛɛ akɛ mɛi kɛ amɛhe ewo pɛsɛmkunyafeemɔ, yiwalɛnifeemɔ, fitemɔ kɛ mujinitsumɔi sɔrɔtoi fɛɛ amli nɛkɛ. (2 Tim. 3:1-5) Hewalɛi fɔji ni gbaa mɔ naa ni ebiɔ ni adamɔ naa yɛ nɛkɛ “naagbee gbii” nɛɛ amli lɛ fá ni amɛyɛ sɔrɔtoisɔrɔtoi. Enɛ tsɔɔ akɛ esani wɔle bɔni wɔɔɔfee wɔkɛ Nyɔŋmɔ jwɛŋmɔ lɛ atsu nii yɛ saji kɛ naagba fɛɛ naagba mli. Ja wɔkɛ wɔhiɛ efɔ̃ enɔ dani wɔɔɔnyɛ wɔtsɔ e-Wiemɔ kɛ emumɔ kɛ esafo lɛ anɔ wɔna anɔkwa nilee. (Lala 36:10) Nohewɔ lɛ ebiɔ ni wɔfi shi yɛ sɔlemɔ mli ni wɔna anɔkwa hemɔkɛyeli ni he wa. Akɛni Yehowa le wɔhiamɔnii hewɔ lɛ, eha wɔ hewalɛwoo ni eba yɛ be ni sa mli lɛ babaoo yɛ e-Wiemɔ lɛ mli; kɛ ŋaawoo kɛ kɔkɔbɔɔ hu yɛ saji ni he hiaa nɛɛ ahe. Klɛŋklɛŋ lɛ esa akɛ ale mɛi ni yɔɔ hegbɛ akɛ amɛsɔleɔ, kɛ agbɛnɛ nɔni sa akɛ mɔ feɔ yɛ sɔlemɔ gbɛfaŋ.
YEHOWA—MƆNI ‘BOƆ SƆLEMƆ TOI’ LƐ
7. (a) Namɔ ji ‘Sɔlemɔ Toibolɔ’ Iɛ; ni mɛni hewɔ ebi ni David asɔle kpitiokpitio lɛ? (b) Mɛɛ gbɛtsɔɔmɔmla kpakpa ko akɛha mɛi ni ekolɛ amɛ aaasusu akɛ amɛsaaa lɛ? (Lala 103:8-14)
7 Yehowa jɛ emumɔ lɛ mli etsirɛ etsulɔ David ni eŋma akɛ: “Bo ni oboɔ sɔlemɔ toi,bo oŋɔɔ heloo fɛɛ baa.” (Lala 65:3) David diɛŋtsɛ na bei pii akɛ esani ehiɛ sɔlemɔ mli befɛɛbe, taakɛ eje kpo yɛ lalai ni eŋmala lɛ babaoo amli lɛ. Beikomɛi lɛ ehe bahia waa akɛ osɔle yɛ etsui ni ehenyɛlɔi suɔ lɛ hewɔ, taakɛ anaa yɛ Lala 70:2-6 lɛ. Yɛ beikrokomɛi amli hu ebi ni efee nakai yɛ lɛdiɛŋtse egbɔjɔmɔi kɛ etɔmɔi ni ekomɛi amli wa lɛ ahewɔ. Kɛ́ ebalɛ akɛ bodiɛŋtsɛ hu onu he akɛ ojeee mɔni sa akɛ eyaa Nyɔŋmɔ ŋɔɔ yɛ sɔlemɔ mli ni osusu akɛ eboŋ bo toi lɛ, wɔmiijie yi akɛ okane Lala 51:3-14 shii abɔ. Obaanyɛ ojɛ wiemɔi ni yɔɔ kukuji 11, 12 kɛ 13 lɛ amli osɔle.
“Teemɔ ohiɛ kɛjɛ mihe eshai lɛ anɔ, ni ogbe minishaianii lɛ fɛɛ. Nyɔŋmɔ, bɔɔ tsui ni he tse oha mi, ni ofee mumɔ ni fĩɔ shi ehee yɛ mimli. Kaajie mi yɛ ohiɛ oshɛ ofɔ̃, ni kaaŋɔ omumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ kɛmiijɛ mimli.”
8. Yɛ Yehowa ŋɔɔ-yaa mli lo, ani mɔ lɛ diɛŋtsɛ tsɔɔ akɛ eji mɔni sa akɛ eyaa Nyɔŋmɔ ŋɔɔ, aloo Nyɔŋmɔ moŋ tsɔɔ; ni mɛni ji taomɔnii lɛ?
8 Ani kɛɛmɔ ni akɛɛ akɛ “heloo fɛɛ” baa ‘Mɔni Boɔ sɔlemɔ toi’ lɛ ŋɔɔ lɛ tsɔɔ akɛ mɔfɛɛmɔ kɛkɛ yɛ hegbɛ akɛ ofeɔ nakai befɛɛbe ni lɛ esumɔɔ? Dabi. Sɔlemɔ Toibolɔ lɛ moŋ yɔɔ hegbɛ akɛ ebalaa mɔni ebaabo esɔlemɔ toi. Tamɔ bɔni akɛɛ fee sɛɛ yɛ nakai lalai lɛ nɔŋŋ mli lɛ: “Ajɔɔ mɔni [bo Yehowa] ohalaa ni ohaa ebɛŋkɛɔo, koni ehi shi yɛ okpoi lɛ anɔ.” (Lala 65:5) Eyɛ mli akɛ aafɔ̃ nine aatsɛ mɛi fɛɛ moŋ, shi esa akɛ mɔni aaabɛŋkɛ Nyɔŋmɔ lɛ afee nakai yɛ anɔkwayeli mli. Ekolɛ: yɛ shishijee mli lɛ ohemɔkɛyeli lɛ mli waaa tsɔ, shi kɛlɛ esani efee hemɔkɛyeli krɔŋŋ. “Yehowa bɛŋkɛɔ mɛi fɛɛ ni . . . tsɛ́ɔlɛ yɛ anɔkwale mli lɛ.”—Lala 145:18.
9. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔkɛ wɔsɔlemɔi fɛɛ atsɔ Yesu gbɛi anɔ kɛya Yehowa ŋɔɔ lɛ?
9 Agbɛnɛ hu esani wɔkɛ wɔsɔlemɔi lɛ atsɔ Kristo Yesu gbɛi amli befɛɛbe, ejaakɛ lɛ ji gbɛ kometoo ni Nyɔŋmɔ egbele eha wɔ. (Yoh. 14:13, 14) Wɔkpɛlɛɔ nɔ kɛ shidaa babaoo akɛ Kristo batsu kpɔmɔ nitsumɔ ko eha ade sai fɛɛ, ni amrɔ nɛɛ eesɔmɔ akɛ Nyɔŋmɔ osɔfonukpa, mɔ nɔ ni wɔɔɔnyɛ wɔtsɔ wɔkɛ ekaa atsi abɛŋkɛ ‘duromɔ sɛi lɛ, koni wɔnine ashɛ mɔbɔnalɛ nɔ ni wɔna duromɔ ni aaaye abna wɔ yɛ be ni sa mli” lɛ.—1 Tim. 2:4-6; Heb. 2:9; 4:14-16.
10. Mɛɛ gbɛ nɔ Lala 15 yaa nɔ eyeɔ ebuaa yɛ, yɛ sane nɛɛ mli?
10 Beni afee ni ole nɔ̃ gbɔmɔ ni Nyɔŋmɔ halaa lɛ he sane lolo lɛ, wɔmiijie yi akɛ okane hetoo ni ajɛ Nyɔŋmɔ mumɔ mli aha sanebimɔ nɛɛ akɛ “Yehowa, namɔ aaato obuu lɛŋ? Namɔ aaahi ogɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ?” lɛ, yɛ Lala 15 lɛ mli. Esa akɛ wɔkpɛlɛɔ shishitoomlai ni atsɔɔ yɛ jɛi lɛ anɔ akɛ amɛja; ni ebiɔ ni wɔmia wɔhiɛ akɛ wɔɔɔshɛ nomɛi ahe, tsɛ wɔɔɔtɔ fã yɛ nakai feemɔ mli beikomɛi moŋ.
11. (a) Namɛi asɛɛnamɔ titri hewɔ aŋma Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ lɛ? (b) Mɛɛ hewalɛwoo ko yɔɔ Salomo sɔlemɔ ni aŋma yɛ 1 Maŋtsɛmɛi Awolo 8:41-43 lɛ?
11 Ekolɛ oookɛɛ, ni osane hu aaaja, akɛ Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ lɛ, ni ŋmalɛi ni atsɛ kɛtsɔ hiɛ nɛɛ fata he lɛ wieɔ Nyɔŋmɔ webii ahe titri ni ekɔɔ amɛhe, titri Kristofoi asafo ni ji mumɔŋ Israel kɛ “Nyɔŋmɔ Israel” lɛ. (Rom. 15:4; 1 Kor. 10:11; Gal. 6:16) Ekolɛ kɛji okɛ ohe to amɛhe lɛ, osusuɔ akɛ mɔkpɔŋ loo maŋsɛɛnyo ji bo yɛ benɛ osa jeŋba kɛ deka ni obɛ kɛha Nyɔŋmɔjamɔ be ko ni eho lɛ hewɔ. Shi kaaha onijiaŋ je wui oya nakai. Kaimɔ akɛ yɛ faikpamɔi sɔrɔtoi ni Salomo kɛshwie Yehowa hiɛ yɛ sɔlemɔwe lɛ nɔjɔɔmɔ mli lɛ amli lɛ, esɔle ekpa fai eha “gbɔ tete ni jɛɛɛ omaŋ Israelbii lɛ ateŋ, shi moŋ ogbɛi lɛ hewɔ ejɛ maŋsɛɛ shɔŋŋ eba” lɛ. Ekpa fai akɛ: “[Bo Yehowa, feemɔ] nɔfɛɛnɔ ni gbɔ lɛ boɔ tsɛɔo yɛ hewɔ lɛ, beni afee ni shikpɔŋ lɛ nɔ majimaji fɛɛ ale ogbɛi lɛ, koni amɛsheo gbeyei tamɔ omaŋ Israel.”—1 Maŋts. 8:41-43.
12, 13. (a) Mɛni ajɛ mumɔ mli atsirɛ Yesaia ni eŋma yɛ “gbɔi” ahe? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ abaanyɛ akɛ nakai wiemɔi lɛ atsu nii yɛ, ni namɛi baana he sɛɛ?
12 Atee nɔ aha “gbɔi” nɛɛ ná sanesɛɛkɔmɔ kɛ hewalɛwoo babaoo lolo yɛ Yesaia 56:6-8, akɛ:
“Ni gbɔi ni kɛ amɛhe bakpɛtɛɔ Yehowa he ni amɛsɔmɔɔ Yehowa gbɛi lɛ, ni amɛtsɔmɔɔ etsuji lɛ: mɔfɛɛmɔ ni yeɔ hejɔɔmɔgbi lɛ ni ebuleeelɛ, ni emɔɔ mikpaŋmɔ lɛ mli lɛ, amɛ hu mikɛ amɛ aaaba migɔŋ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ, ni mana amɛnya yɛ misɔlemɔwe lɛ: amɛshãa-afɔle kɛ amɛgbee-afɔlei lɛ aaasa mihiɛ yɛ mifɔleshaalatɛ lɛ nɔ; ejaakɛ miwe lɛ, aaatsɛlɛ sɔlemɔwe aha majimaji fɛɛ.”
13 Kwɛ bɔni eyɔɔ akɔnɔ eha! Anyɛɛɛ nɛkɛ “gbɔi” nɛɛ anɔ, shi amɛ moŋ amɛkɛ miishɛɛ baa ni amɛbakpɛtɛɔ Yehowa he yɛ suɔmɔ ni amɛyɔɔ kɛha egbɛi lɛ kɛ nɔni no damɔ shi kɛha lɛ hewɔ. Yɛ amɛshihilɛ fɛɛ mli lɛ efeɔ tamɔ nɔni ‘amɛmiiye hejɔɔmɔgbi’ (jeee gbi kome yɛ gbii kpawo ateŋ) , ni nohewɔ lɛ amɛjɔɔ amɛshihilɛ nɔ amɛhaa Yehowa; ni kɛtsɔ nakai gbɛ nɔ lɛ amɛ aaanyɛ amɛbote E-hejɔɔmɔ lɛ mli taakɛ Paulo tsɔɔ mli yɛ Hebribii Awolo 4:1-10 lɛ. Bɔfo Paulo tsɔɔ hu akɛ ‘shãa afɔlei kɛ gbee-afɔlei’ lɛ kɔɔ Kristofoi ni ejɔɔ amɛhe nɔ lɛ ahe, ni eŋma akɛ:
“Nyɛhaa wɔtsɔa enɔ ni wɔkɛ yijiemɔ afɔle abahaa Nyɔŋmɔ daa; no ji naabui ni jajeɔ egbɛi lɛ ayibii lɛ. Shi ejurɔfeemɔ kɛ nikee lɛ, nyɛhiɛ akakpaa nɔ; ejaakɛ nakai afɔlei saa Nyɔŋmɔ hiɛ jogbaŋŋ.”—Heb. 13:15, 16.
14. Yɛ Yesaia gbii lɛ anɔ lɛ, mɛni ji “sɔlemɔwe” Iɛ; ni mɛni he okadi eto?
14 Yɛ Yesaia gbii lɛ anɔ lɛ, Yehowa “sɔlemɔwe” lɛ ji sɔlemɔtsu ni Salomo ma lɛ. Nɛkɛ sɔlemɔtsu nɛɛ to Nyɔŋmɔ mumɔŋ sɔlemɔwe kpeteŋkpele lɛ he okadi. Yesu Kristo sɛɛnyiɛlɔi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu ni eshwɛ yɛ shikpɔŋ nɔ lolo lɛ yɛ sɔlemɔtsu nɛɛ Hekrɔŋkrɔŋ lɛ mli. Afee amɛhe mfoniri akɛ amɛyɛ nɛkɛ mumɔŋ sɔlemɔtsu nɛɛ kpo ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ ni ji osɔfoi akpo, lɛ nɔ.
15. (a) Te awie “asafo babaoo” ko he aha tɛɛŋ yɛ Kpojiemɔ 7:9-17 lɛ? (b) Enɛ kɔɔ Yehowa Odasefoi yɛ ŋmɛnɛbeaŋ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?
15 Nii ni kɛ nɔni awie he kɛtsɔ hiɛ nɛɛ kpaa gbee fɛfɛo, yɛ nɔni aŋma yɛ Kpojiemɔ 7:1-8 ni tsɔɔ akɛ Kristofoi asafo lɛ mlibii ji mɛi ni feɔ mumɔŋ Israelbii ni amɛyibɔ ji 144,000 lɛ sɛɛ lɛ ji akɛ, wɔkaneɔ “asafo babaoo” ko ni Nyɔŋmɔ naa amɛhe tsui lɛ ahe sane; ni yɛ amɛhe nɔ ni amɛjɔɔ amɛha Nyɔŋmɔ lɛ he odaseyeli mli lɛ, “amɛjaàlɛ nyɔɔŋ kɛ shwane yɛ esɔlemɔtsu lɛ mli.” (Kpoj. 7:15) Nɛkɛ ninaa fɛfɛo nɛɛ feɔ “asafo babaoo” ni jɛ jeŋmaji fɛɛ amli lɛ he mfoniri akɛ amɛmiija Yehowa yɛ esɔlemɔtsu lɛ mli, no ji akɛ, yɛ no kpoi ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ ni ji mɛi ni jeee Israelbii Iɛ anɔ̃ lɛ nɔ, belɛ yɛ “Jeŋmajiaŋbii akpo” lɛ nɔ. Ŋmɛnɛ, Yehowa Odasefoi lɛ fã kpotoo kɛɔ akɛ amɛfata “asafo babaoo” lɛ he ni amɛyɛ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛbaana naanɔ wala yɛ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ mli yɛ paradeiso shikpɔŋ nɔ. Yesu wie sɛɛkpeebii nɛɛ ahe akɛ ‘etooi krokomɛi ni jɛɛɛ tooi atsu nɛɛ mli.’ Ni taakɛ Yesu tee nɔ etsɔɔ lɛ, ŋmɛnɛ, enɔkwa tooi lɛ fɛɛ tsɔɔ “kuu kome . . . [yɛ] kwɛlɔ kome [shishi].”—Luka 12:32; Yoh. 10:16.a
16. Mɛɛ hegbɛi ni he yɔɔ sɛɛnamɔ lɛ yɔɔ kɛha mɛi ni taoɔ Yehowa sɛɛgbɛ kɛ hiɛdɔɔ lɛ?
16 Aafɔ̃ bo nine akɛ obafata nɛkɛ Yehowa anɔkwa jálɔi akuu ni ekomefeemɔ yɔɔ mli waa nɛɛ he. Enɛ baaha omii ashɛ ohe pam. Ebaaye ebua bo waa ni ebaawo bo ekaa yɛ sɔlemɔ mli ni ooohiɛ daa yɛ anɔkwa hemɔkɛyeli mli lɛ mli. Enɛ woɔ yibii, ejaakɛ Yehowa ji “mɛi ni taoɔ esɛɛgbɛ lɛ anyɔmɔwolɔ.” (Heb. 1:6) Nɛkɛ sɔlemɔ mli ni aaahiɛ nɛɛ kɛ hemɔkɛyeli nyiɛ, ni ama nɔ mi yɛ gbɛ ko ni mɔɔ mɔ jwɛŋmɔ nɔ yɛ Luka Sanekpakpa lɛ mli.
17. Mɛɛ gbɛ nɔ nɔni ba yɛ Yakob kɛ ŋwɛi bɔfo lɛ teŋ lɛ feɔ shifimɔ he nɔkwɛmɔnɔ kpakpa ko yɛ?
17 Yɛ heni wɔshɛ nɛɛ, wɔbaasumɔ ni wɔkai bo sɔlemɔ mli shifimɔ he nɔkwɛmɔnɔ ko ni sa kadimɔ waa kɛ bɔni awo no he nyɔmɔ aha lɛ. Wɔmiitsɛ ojwɛŋmɔ yisɛɛ kɛmiiya be mli ni Yakob kɛ ŋwɛi bɔfo ko ni etsɔ ehe gbɔmɔ lɛ pele aahu nyɔɔŋ muu fɛɛ lɛ. Eyɛ mli akɛ bɔfo lɛ ha Yakob gboŋ talɔ hwaŋ moŋ, shi eŋmɛɛɛ bɔfo lɛ he, ja, taakɛ Yakob kɛɛ lɛ, “ojɔɔ mi dã.” Kɛkɛ ni bɔfo lɛ kɛɛ nɔko ni toɔ okadi ko ni sɛɛ tsɛɔ; ekɛɛ: “Atsɛŋ ogbɛi Yakob dɔŋŋ, shi Israel aaatsɛo; ejaakɛ okɛ Nyɔŋmɔ kɛ gbɔmɛi eshi mpele ni oye kunim.” Ejɔɔ Yakob efata he. Yakob fee fe gbɛ ko sɛɛ ni eeetiu abefɛɛbe kɛkɛ. Ebi ni epele he diɛŋtsɛ kɛ egboŋ ni ehwaŋ lɛ fɛɛ, kɛyashi enine shɛ nɔni etaoɔ lɛ nɔ. Ajɔɔlɛ waa, tamɔ bɔni lɛdiɛŋtsɛ ekɛɛ lɛ: “Mina Nyɔŋmɔ hiɛ kɛ hiɛ, shi migbooo.” Mɛɛ shifimɔ yɛ sɔlemɔ mli he nɔkwɛmɔnɔ kpakpa ko nɛ!—1 Mose 32:24-30.b
[Shishigbɛ niŋmai]
a Ajie kɛjɛ May 15, 1979 Blɔfo Buu-Mɔɔ lɛ mli.
b Kwɛmɔ December 1, 1972 Blɔfo Buu-Mɔɔ mli sane ni ji “The Gathering of All Nations to One Temple to Worship” lɛ mli; kɛ Paradise Restored to Mankind—By Theocracy! wolo lɛ bf. 80, kk. 14 kɛ 15 hu.