Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w97 5/1 bf. 30-31
  • Awo Fɔlɔi Ahemɔkɛyeli He Nyɔmɔ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Awo Fɔlɔi Ahemɔkɛyeli He Nyɔmɔ
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1997
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Amɛfee Nii yɛ Hemɔkɛyeli Mli
  • Ayana Abifao Lɛ
  • Nikasemɔ Kɛha Wɔ
  • Mose Kpɛ Eyiŋ Akɛ Ebaajá Yehowa
    Kasemɔ Nii Kɛjɛ Biblia Lɛ Mli
  • Nɔ ko ni Hi Kwraa Fe Mizraim Jwetrii Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2002
  • Bɔ Ni Afee Ahere Abifao Mose Yiwala
    Mi-Wolo Ni Gbaa Biblia Mli Saji
  • Miriam​—Yoo Ko Ni Adurolɛ Yɛ Eblayeiaŋ Kɛ Egbɔlɛ Mli Hu Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1980
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1997
w97 5/1 bf. 30-31

Amɛfee Yehowa Suɔmɔnaa Nii

Awo Fɔlɔi Ahemɔkɛyeli He Nyɔmɔ

YƐ ISRAELBII lɛ ateŋ lɛ, binuu fɔmɔ kɛ miishɛɛ kpele diɛŋtsɛ baa. Etsɔɔ akɛ seshi ni amɛjɛ mli lɛ baatsa nɔ, ni shikpɔŋ gboshinii ni amɛyɔɔ lɛ baakã he ehi weku lɛ mli. Shi aaafee afi 1593 D.Ŋ.B. lɛ, binuu fɔmɔ bafee tamɔ nɔ ni eji loomɔ babaoo moŋ fe jɔɔmɔ kɛha Hebribii lɛ. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ Mizraim Farao lɛ, ni miishe gbeyei yɛ Yudafoi ayifalɛ ni yaa hiɛ oyayaayai yɛ shikpɔŋkuku ni yɔɔ enɔyeli shishi lɛ mli lɛ hewɔ lɛ, kɛ fãmɔ ehã akɛ agbe amɛbihii abifabii lɛ fɛɛ.—2 Mose 1:12, 15-22.

Nɛkɛ be ni akɛ yitsoŋwalɛ ka akɛ aaagbe gbɔmɛi akuu ko nɛɛ mli ni Amram kɛ Yokebed, ni ji Hebribii gbalashihilɛ mli hefatalɔi lɛ, fɔ́ gbekɛ nuu fɛfɛo ko. Eyɛ mlɛo akɛ aaakai bɔ ni gbeyeishemɔ tsĩmɔ amɛ miishɛɛ lɛ nɔ kwraa, beni amɛkai akpɔ ni Farao ewo lɛ. Ni kɛlɛ, beni Amram kɛ Yokebed kwɛɔ amɛbi abifao nuu lɛ, amɛkɛ shiŋŋ-feemɔ kpɛ amɛyiŋ akɛ amɛkwaŋ lɛ, ni nɔ ni baajɛ mli aba lɛ kɔɔɔ he eko.—2 Mose 2:1, 2; 6:20.

Amɛfee Nii yɛ Hemɔkɛyeli Mli

Amram kɛ Yokebed kɛ amɛbi abifao lɛ to aahu nyɔji etɛ sɔŋŋ. (2 Mose 2:2) Shi, enɛ yɛ oshara waa, ejaakɛ he ni Hebribii lɛ yɔɔ lɛ kɛ Mizraimbii lɛ bɛŋkɛ kpaakpa. Eka shi faŋŋ akɛ akɛ gbele baagbala mɔ fɛɛ mɔ ni anaa akɛ eebɔ mɔdɛŋ ni ehã Farao akpɔ lɛ afee efolo lɛ toi—ni abifao lɛ hu baagbo. Belɛ, mɛni nɛkɛ fɔlɔi ni etu amɛhe amɛha nɛɛ baafee ni amɛkɛbaa amɛbinuu lɛ kɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛwala yi?

Yokebed bua adaa ni kwɛ̃ɔ lɛ fioo komɛi anaa. Adaa ji jwɛi ni wa saŋŋ ni kwɛ̃ɔ yɛ nu mli, tamɔ bɔ ni pamplo yɔɔ lɛ, ni ehiɛ koji etɛ ni etimɔ aaashɛ wao timɔ. Enyɛɔ ekɛɔ kɛyashɛɔ mitai ekpaa. Mizraimbii lɛ kɛ kwɛ̃ɛnii nɛɛ feɔ wolo, saai, abalaai, tokotai, kɛ lɛji ni daraaa tsɔ̃.

Yokebed kɛ adaa jwɛi nɛɛ fee adeka ni da saŋŋ bɔ ni ebi abifao lɛ baanyɛ akã mli. Kɛkɛ ni no sɛɛ lɛ ekɛ sũ mli amã kɛ tso mli amã kpá he fɛɛ koni ehã adeka lɛ he awa, ni nu akaya mli hu. Kɛkɛ ni Yokebed kɛ ebi abifao lɛ fɔ̃ adeka lɛ mli ni ekɛma gãlãi lɛ amli yɛ Nilo Faa lɛ naa.—2 Mose 2:3.

Ayana Abifao Lɛ

Yokebed biyoo Miriam, yadamɔ shi yɛ he ko ni bɛŋkɛ, eekwɛ nɔ ni baanyiɛ sɛɛ kɛba. Kɛkɛ ni Farao biyoo lɛ ba Nilo faa lɛ naa ní ebaju ehe.a Ekolɛ Yokebed le akɛ maŋtsɛ biyoo lɛ fɔɔ Nilo faa lɛ biɛ gbɛ baa, ni eje gbɛ eshĩ adeka lɛ yɛ he ni ebaafee mlɛo yɛ akɛ abaana. Bɔ fɛɛ bɔ ni ji lɛ, etsɛɛɛ kɛkɛ ni Farao biyoo lɛ na adeka lɛ ni emã gãlãi lɛ ateŋ kupee, ni etsɛ eweyei lɛ ateŋ mɔ kome akɛ eyawo kɛba. Beni ena abifao lɛ ni foɔ yɛ mli lɛ, etée emusuŋtsɔlɛ shi waa. Eyoo akɛ Hebri abifao nɛ. Shi kɛlɛ, te eeefee tɛŋŋ eha agbe gbekɛ ni he yɔɔ fɛo tamɔ nɛkɛ hu? Yɛ adesa mlihilɛ nɛɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, ekolɛ hemɔkɛyeli ni ehe gbɛi waa, ní Mizraimbii yɔɔ akɛ ŋwɛiyaa he gbɛŋmɛɛ damɔ mlihilɛ nii ni mɔ ko feɔ yɛ ewala beaŋ lɛ nɔ lɛ hu ná Farao biyoo lɛ nɔ hewalɛ waa.b—2 Mose 2:5, 6.

Miriam, ni damɔ sɛɛ fɛlɛŋŋ eekwɛ nɔ ni yaa nɔ lɛ banina Farao biyoo lɛ. Ni ebi lɛ akɛ: “Ani miya ni miyatsɛ yoo fufɔhalɔ yɛ Hebri yei lɛ ateŋ mibahão, koni ehã gbekɛ lɛ fufɔ ehão lo?” Kɛkɛ ni maŋtsɛ biyoo lɛ here nɔ akɛ: “Yaa!” Miriam jo foi kɛtee ni eyatsɛ enyɛ. Etsɛɛɛ kwraa kɛkɛ ni Yokebed badamɔ Farao biyoo lɛ hiɛ. Ni maŋtsɛ biyoo lɛ kɛɛ lɛ akɛ: “Ŋɔɔ gbekɛ nɛɛ kɛya, ni oyahã lɛ fufɔ ohã mi, ni mawoo nyɔmɔ.” Ekolɛ eeenyɛ efee akɛ yɛ be nɛɛ mli lɛ, Farao biyoo lɛ na akɛ Yokebed ji abifao lɛ nyɛ.—2 Mose 2:7-9.

Yokebed kɛ ebi lɛ hi shi aahu kɛyashi etse lɛ fufɔ.c Enɛ hã ena hegbɛi babaoo ni jara wa waa ni ekɛtsɔɔ lɛ anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ, Yehowa he saji. Kɛkɛ ni Yokebed kɛ gbekɛ lɛ ku sɛɛ kɛtee Farao biyoo lɛ ŋɔɔ, ni ewo gbekɛ nuu lɛ gbɛi akɛ Mose, ni shishi ji “ahere eyiwala kɛjɛ nu mli.”—2 Mose 2:10.

Nikasemɔ Kɛha Wɔ

Amram kɛ Yokebed kɛ hegbɛ bibioo ni amɛná lɛ tsu nii jogbaŋŋ kɛmɔ shi ni amɛkɛtsɔɔ amɛbinuu lɛ jamɔ krɔŋŋ he shishitoo mlai. Esa akɛ fɔlɔi afee nakai nɔŋŋ ŋmɛnɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, eji sɔ̃ ni kã amɛnɔ akɛ amɛfee nakai. Satan Abonsam “nyiɛ tamɔ jata ni hũuɔ eetao mɔ ni eeemi.” (1 Petro 5:8) Ebaasumɔ ni ená gbekɛbii ni jara wa waa—gbekɛbii hii kɛ yei—ni yɔɔ gbɛkpamɔ akɛ amɛaatsɔmɔ Yehowa tsuji kpakpai lɛ akɛ mɛi ni enine eshɛ amɛnɔ. Gbekɛbii ni amɛji lɛ hãaa ejie henumɔ ni mɔbɔnalɛ yɔɔ mli ko kwraa kpo etsɔɔ amɛ! Yɛ enɛ hewɔ lɛ, fɔlɔi ni yɔɔ nilee lɛ tsɔseɔ amɛbii abifabii lɛ koni amɛshe anɔkwa Nyɔŋmɔ, Yehowa gbeyei.—Abɛi 22:6; 2 Timoteo 3:14, 15.

Aŋma mɔdɛŋ ni Amram kɛ Yokebed bɔ ni amɛkɛ amɛbi abifao lɛ ato yɛ ewala beaŋ klɛŋklɛŋ nyɔji etɛ lɛ mli lɛ he sane afɔ̃ shi akɛ hemɔkɛyeli nifeemɔ yɛ Hebribii 11:23. Nɛkɛ fɔlɔi enyɔ ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei nɛɛ fɛɛ ná hekɛnɔfɔɔ yɛ Yehowa hewalɛ ni ekɛhereɔ mɔ yiwala lɛ mli kɛtsɔ kpoomɔ ni amɛkpooo amɛbi lɛ nɔ, ni ajɔɔ amɛ yɛ enɛ hewɔ. Wɔ hu esa akɛ wɔkɛ wɔhe akpɛtɛ Yehowa mlai kɛ shishitoo mlai ahe kpɛŋŋ, kɛ hekɛnɔfɔɔ akɛ yɛ naagbee lɛ, nɔ fɛɛ nɔ ni Yehowa ŋmɛɔ gbɛ ni ebaa wɔnɔ lɛ baatsu nii kɛha wɔ naanɔ hilɛ-kɛhamɔ kɛ miishɛɛ.—Romabii 8:28.

[Shishigbɛ niŋmai]

a Mizraimbii jáa Nilo faa lɛ akɛ fɔmɔ kɛ nibaa nyɔŋmɔ. Amɛheɔ amɛyeɔ akɛ emli nui lɛ yɛ hewalɛ ni ekɛhãa anyɛɔ afɔɔ loo shikpɔŋ ko baa nii, ní ekɛhãa wala sɛɛ tsɛɔ po.

b Mizraimbii lɛ heɔ yeɔ akɛ kɛ mɔ ko gbo lɛ, mɔ lɛ mumɔ yadamɔɔ Osiris hiɛ ni ekɛɔ sanejajemɔi tamɔ akɛ “Mikɛ amanehulu ko bako mɔ ko mɔ ko nɔ,” “Mijieko fufɔ kɛjɛko abifabii ni yeɔ fufɔ lɛ adaaŋ,” kɛ “Mihã mɔ ni hɔmɔ yeɔ lɛ lɛ aboloo kɛ mɔ ni kumai yeɔ lɛ lɛ hu nu.”

c Blema lɛ, ahãa gbekɛbii fufɔ aahu be kakadaŋŋ kwraa fe bɔ ni afɔɔ feemɔ ŋmɛnɛ. Eka shi faŋŋ akɛ, kɛ hoo lɛ, Samuel eye afii etɛ beni atse lɛ fufɔ lɛ, ni Isak eye aaafee afii enumɔ.

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje