Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w87 6/1 bf. 13-18
  • Mɔdɛŋ Ni Wɔbɔɔ Koni Wɔshiɛ Sanekpakpa Lɛ

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Mɔdɛŋ Ni Wɔbɔɔ Koni Wɔshiɛ Sanekpakpa Lɛ
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1987
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • “Enɛ Ji Nyɔŋmɔ Suɔmɔ Lɛ”
  • “Nitsulɔ Ni Hiɛ Gbooo”
  • Tsɔsemɔ Kɛ He Ni Akɛshaa Afɔle He Miihia
  • Wɔŋmɛ Wɔtsui Shi Yɛ Mɔdɛŋ Ni Wɔbɔɔ Lɛ Mli
  • Gbɛgbamɔ Sɔɔmɔ lɛ Mli Jɔɔmɔi
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1997
  • Ani Oobɔ Mɔdɛŋ Fɛɛ ni Ooonyɛ?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1993
  • Nyɛkaia Mɛi ni Yɔɔ Be Fɛɛ Sɔɔmɔ lɛ mli Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2014
  • Kristofoi Asɔɔmɔ Nitsumɔ Mumɔ Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1983
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1987
w87 6/1 bf. 13-18

Mɔdɛŋ Ni Wɔbɔɔ Koni Wɔshiɛ Sanekpakpa Lɛ

Bɔɔ mɔdɛŋ okɛ ohe adamɔ Nyɔŋmɔ hiɛ, akɛ mɔ ni sa,nitsulɔ ni hiɛ gbooo​—2 TIMOTEO 2 :⁠15

1, 2. Mɛɛ nɔyaa ona yɛ be-fɛɛ sɔɔlɔi lɛ ateŋ? Mɛni eye ebua enɛ?

GBƐGBALƆ aloo be fɛɛ sɔɔlɔ ko ni jɛ Japan ŋma akɛ: “Wɔteŋ mɛi pii susu yɛ afii fioo ni eho Iɛ amli akɛ mɛi ni yɔɔ shihilɛi krɛdɛɛi komɛi amli pɛ baanyɛ afee gbɛgbalɔi. Etamɔ nɔ ni enɛ ejaaa. Wɔmiikase akɛ mɛi ni eyaje shihilɛi krɛdɛɛ komɛi amli lɛ pɛ ji mɛi ni nyɛŋ afee gbɛgbalɔi.”

2 Nii ni akwɛɔ yɛ gbɛ ni ja nɔ nɛkɛ lɛ eha be-fɛɛ sɔɔlɔi ayifalɛ etee hiɛ fɛfɛo yɛ Yehowa Odasefoi ateŋ yɛ nyɛsɛɛ afi nɛɛ amli.Ŋmɛnɛ, yɛ Japan lɛ, Maŋtsɛyeli shiɛlɔi enumɔ fɛɛ enumɔ ateŋ mɛi enyɔ kɛ amɛhe woɔ be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ fa ko mli. Shi jeee Japan pɛ ajieɔ nɛkɛ mɔdɛŋbɔɔ mumɔ nɛɛ kpo yɛ. Yɛ sɔɔmɔ afi ni ho lɛ mli lɛ, jeŋ fɛɛ shiɛlɔi ayibɔ lɛ tee hiɛ kɛ oha fɛɛ mli enumɔ yɛ be mli ni be fɛɛ sɔɔlɔi ayifalɛ lɛ na nɔyaa ni shɛɔ oha fɛɛ mli 22. Eka shi faŋŋ akɛ, Yehowa webii yeɔ bɔfo Paulo wiemɔ nɛɛ nɔ. “Bɔɔ mɔdɛŋ ni okɛ ohe adamɔ Nyɔŋmɔ hiɛ, akɛ mɔ ko ni sa, nitsulɔ ni hiɛ gbooo ni jaa anɔkwalɛ wiemɔ Iɛ mli pɛpɛɛpɛ.” (2 Timoteo 2:15) Ani nakai eji yɛ ogbɛfaŋ?

“Enɛ Ji Nyɔŋmɔ Suɔmɔ Lɛ”

3. Mɛni ji hewalɛ ni hɔ nɛkɛ nɔyaa nɛɛ sɛɛ?

3 Kɛ abi gbɛgbalɔi lɛ nɔ hewɔ ni amɛhala be-fɛɛ suɔmɔ lɛ, amɛhetoo ji akɛ amɛfeɔ enɛ yɛ suɔmɔ ni amɛyɔɔ kɛha Yehowa Nyɔŋmɔ lɛ hewɔ. (Mateo 22:​37, 38) Shi nɛkɛ nɔŋŋ esa akɛ eba lɛ, ejaakɛ kɛ suɔmɔ bɛ akɛ nɔ ni kanyaa mɔ yɛ gbɛ ni ja nɔ lɛ, mɔdɛŋ fɛɛ ni wɔɔbɔ lɛ baafee efolo. (1 Korintobii 13:​1-3) Ákɛ wɔnanemɛi Kristofoi pii​—yɛ anɔkwale mli lɛ, yibɔ ni fe shiɛlɔi kpawo yɛ asafo fɛɛ asafo mli yɛ jeŋ muu lɛ fɛɛ​—eto gbɛjianɔ yɛ amɛshihilɛ mli ni amɛkɛjieɔ suɔmɔ ni amɛyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ kpo yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ lɛ, enɛ sa yijiemɔ.

4. Te fee tɛŋŋ ni wɔbaasumɔ Nyɔŋmɔ lɛ? (Romabii 5:8)

4 Shi, wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ ni ejɔɔ ehe nɔ eha Yahowa lɛ fee enɛ yɛ suɔmɔ ni wɔyɔɔ kɛha lɛ lɛ hewɔ. Beni wɔkase suɔmɔ ni Yehowa kɛ e-Bi Yesu Kristo yɔɔ kɛha wɔ lɛ, kɛ jɔɔmɔi ni yɔɔ miishɛɛ ni e-Maŋtsɛyeli lɛ kɛbaaba lɛ, enɛ tsirɛ wɔtsuii ni wɔhere nɔ kɛ suɔmɔ. Bɔ ni bɔfo Yohane wie he nɛ: “Wɔsumɔɔ lɛ, ejaakɛ lɛ tsutsu esumɔ wɔ.” (1 Yohane 4:19) Wɔhere nɔ yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ, ejaakɛ enɛ ji wɔ fɔmɔ su. Shi ani nakai henumɔ ni yɔɔ miishɛɛ yɛ wɔtsui mli lɛ fɛɛ ji nɔ ni kɔɔ suɔmɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ he?

5. Suɔmɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ kɔɔ mɛni he? (1 Yohane 2:⁠5)

5 Dabida, suɔmɔ kɛha Nyɔŋmɔ tsɔɔ babaoo fe enɛ. Bɔfo Yohane kɛɛ wɔ akɛ: “Ejaakɛ enɛ ji Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ, akɛ wɔye ekitai lɛ anɔ; ni ekitai lɛ waaa.” (1 Yohane 5:⁠3) Hɛɛ, anɔkwa suɔmɔ, ní tamɔ anɔkwa hemɔkɛyeli lɛ, nifeemɔ mli ajieɔ lɛ kpo yɛ. (Okɛto 2 Korintobii 8:24 he.) Eesumɔ ni esa mɔ ni esumɔɔ lɛ lɛ hiɛ koni ena enɔkpɛlɛmɔ. Mɛɛ gbɛ ni hi fe fɛɛ po be-fɛɛ sɔɔlɔi nɛɛ ehala nɛkɛ koni amɛtsɔ nɔ amɛjie suɔmɔ ni amɛyɔɔ kɛha Yehowa kɛ Yesu Kristo lɛ kpo amɛtsɔɔ!

6. (a) Mɛɛ gbɔmɛi nɛkɛ amɛnyɛ amɛtsɔmɔ gbagbalɔi? Mɛni ha amɛnyɛ amɛfee enɛ? (b) Ani ole enɛ he nɔkwɛmɔ nii komɛi?

6 Esoro aŋkroaŋkroi fɛɛ shihilɛ, ni esa akɛ asusu eko fɛɛ eko he. Shi kɛ wɔkwɛ mɛi ni yɔɔ be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ, wɔnaa akɛ gbɔmɛi ni jɛ shihilɛi sɔrɔtoi fɛɛ mli fata he​—obalaŋtai kɛ onukpai, mɛi ni yɔɔ gbalashihilɛ mli kɛ mɛi ni bɛ mli, mɛi ni yɔɔ gbɔmɔtsoŋ hewalɛ kɛ helatsɛmɛi, mɛi ni hiɛ weku mli gbɛnaa nii kɛ oshijafoi kɛ ekrokomɛi. Sɔrɔto ni yɔɔ mli lɛ ji akɛ, yɛ nɔ najiaŋ ni amɛaaŋmɛ gbɛ ni shihilɛi nɛɛ afee gbɛtsii nii aha amɛ moŋ lɛ, amɛfeɔ amɛ nii tamɔ bɔfo Paulo, ni amɛkaseɔ enɛɛmɛi kɛ shihilɛ aloo bɔ ni ahiɔ shi yɛ mli. (2 Korintobii 11:​29, 30; 12:⁠7) Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, susumɔ weku ko ni shihilɛ tamɔ nɛkɛ lɛ he okwɛ.

Eiji ji onukpa yɛ esafo lɛ mli. Ekɛ eŋa lɛ fɛɛ efee gbɛgbalɔi afii 12 nɛ yɛ be mli ni amɛlɛɔ amɛbii etɛ lɛ. Te amɛfee enɛ amɛha tɛŋŋ? Eiji kɛɛ, “Wɔhi shi akɛ ohiafoi.” Ebiɔ ni gbekɛbii lɛ po akpɛlɛ dabi ni amɛkɛɔ amɛ lɛ nɔ yɛ nibii pii ni amɛtaoɔ lɛ mli. “Eyɛ mli akɛ wɔkɛ shihilɛi ni mli wawai kpe moŋ, shi Yehowa haa wɔ nɔ ni he hiaa wɔ lɛ yɛ be fɛɛ mli.”

Ani nibii ni amɛkɛsha afɔle lɛ he ba sɛɛnamɔ? Eiji kɛɛ: “Daa gbɛkɛnaashi, dani wɔɔgbe wɔkanei lɛ, minaa akɛ miŋa ŋmaa eshiɛmɔ he akɔntaabuu kɛha nakai gbi lɛ. Kɛ mina ni miweku lɛ kɛ mumɔŋ nibii miiye klɛŋklɛŋ gbɛhe tamɔ nɛkɛ lɛ, minuɔ he akɛ nɔ fɛɛ nɔ miiya nɔ bɔ ni sa, ni minuɔ he akɛ mitsu nɔ ko migbe naa. Minyɛɛɛ makai be mli ni wɔ fɛɛ wɔfeee gbɛgbalɔi shikome.” Te eŋa lɛ nuɔ enɛ he ehaa tɛŋŋ? Ekɛɛ: “Eiji ekwɛ wɔ nɔ jogbaŋŋ. Kɛ̀ mina lɛ akɛ mɔ ni bɛ deka kwraa yɛ mumɔŋ nitsumɔi amli lɛ, minuɔ miishɛɛ he waa yɛ mimli gbɛ. Mihiɛ ka nɔ akɛ wɔbaanyɛ wɔtsa nɔ.”

Akɛni tsɛ kɛ nyɛ fɛɛ kɛ be ni fa nɛkɛ woɔ shiɛmɔ nitsumɔ mli daa gbi hewɔ lɛ, mɛɛ hewalɛ enaa yɛ gbekɛbii lɛ anɔ? Amɛbinuu nukpa lɛ miitsu nii bianɛ yɛ Buu Mɔɔ Asafo lɛ nitsumɔ he nine tsu ko ni akɛ afii ejwɛ maa lɛ he. Amɛbiyoo lɛ ji daa gbɛgbalɔ, ni binuu ni yaa skul lɛ hiɛnɔkamɔ ji akɛ ebaatsɔ gbɛgbalɔ krɛdɛɛ. Amɛ fɛɛ amɛyɛ miishɛɛ akɛ amɛfɔlɔi ji gbɛgbalɔi.

7. (a) Okɛ nɔkwɛmɔ nii aha ni kɔɔ aŋkroaŋkroi ni ole akɛ amɛnyɛ amɛyɛ gbɛtsii nii anɔ kunim ni amɛbote be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli. (b) Mɛɛ Biblia ŋaawoo amɛyeɔ nɔ?

7 Anaa wekui ni tamɔ nɛkɛ yɛ Yehowa Odasefoi ateŋ yɛ maji pii anɔ yɛ jeŋ fɛɛ. Amɛbɔɔ mɔdɛŋ jogbaŋŋ amɛfeɔ nɔ ni amɛbaanyɛ yɛ amɛshihilɛ he bɔni afee ni amɛbote be-fɛɛ sɔɔmɔ Iɛ mli ni amɛhi mli. Amɛtsɔɔ amɛnifeemɔi anɔ amɛjieɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ ji diɛŋtsɛ kɛha amɛ lɛ kpo amɛtsɔɔ. Amɛbɔɔ mɔdɛŋ amɛyeɔ Paulo ŋaawoo nɛɛ nɔ: “Bɔɔ mɔdɛŋ ni okɛ ohe adamɔ Nyɔŋmɔ hiɛ, akɛ mɔ kɔ ni sa, nitsulɔ ni hiɛ gbooo.”​—2 Timoteo 2:⁠15.

“Nitsulɔ Ni Hiɛ Gbooo”

8. Mɛni hewɔ Paulo wo Timoteo ŋaa akɛ ‘ebɔ mɔdɛŋ’ lɛ, ni mɛni enɛ tsɔɔ?

8 Beni Paulo ŋma wiemɔ nɛɛ amaje Timoteo aaafee afi 65 Ŋ.B. lɛ, no mli lɛ Timoteo miisɔmɔ momo yɛ sɔɔmɔ gbɛhe krɛdɛɛ ko mli yɛ Kristofoi asafo lɛ mli. Paulo tsɛ lɛ “Yesu Kristo tabilɔ kpakpa” ni egbala ejwɛŋmɔ kɛba gbɛnaa nii ni ka enɔ akɛ etsɔɔ nii ni ‘ewo ŋaa lɛ nɔ shii abɔ. (2 Timoteo 2:​3, 14, 25; 4:⁠2) Ni kɛlɛ ewɔ Timoteo ŋaa akɛ: “Bɔɔ mɔdɛŋ ni okɛ ohe adamɔ Nyɔŋmɔ hiɛ.” Atsɔɔ wiemɔ “bɔɔ mɔdɛŋ” nɛɛ shishi kɛjɛ Hɛle wiemɔ ni shishi ji “yaa ohiɛ” lɛ mli. (Kwɛmɔ Kingdom Interlinear Translation lɛ mli.) Yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, Paulo miikɛɛ Timoteo akɛ bɔni afee ni ena Nyɔŋmɔ nɔkpɛlɛmɔ lɛ, ehe miihia ni eha enitsumɔ lɛ aya hiɛ oyayaayai, tsɛbelɛ, ehiɛ gbɛnaa nii ni tsii ni eetsu he nii moŋ. Mɛni hewɔ? Bɔni afee ni efee “nitsulɔ ni hiɛ gbooo.”

9. Mɛɛ Yesu abɛbua baaye abua wɔ ni wɔnu Paulo wiemɔi akɛ “nitsulɔ ni hiɛ gbooo” lɛ shishi?

9 Sɛɛkpee wiemɔ nɛɛ kaiɔ wɔ tsuji etɛ ni yɔɔ Yesu abɛbua ni kɔɔ talɛntai ahe lɛ mli ni eŋma yɛ Mateo 25:​14-30 lɛ. Beni amɛnuŋtsɔ lɛ ba lɛ, be bashɛ kɛha amɛnitsumɔ he akɔntaabuu kɛha enɔkpɛlɛmɔ. Nuŋtsɔ nɛɛ jie tsuji ni aha amɛ talɛntai enumɔ kɛ enyɔ lɛ ayi yɛ nɔ ni amɛkɛ nii ni atu awo amɛdɛ lɛ tsu lɛ hewɔ. Ni efɔ nine etsɛ amɛ akɛ ‘amɛbote amɛnuŋtsɔ lɛ miishɛɛ lɛ mli.’ Shi ana tsulɔ lɛ ni atuu talenta kome awo edɛ lɛ akɛ eshɛɛɛ. Ahe nɔ ni ehiɛ lɛ yɛ edɛ, ni kɛha ehiɛgbele lɛ atsi lɛ awo “gbɛ sɛɛ duŋ” lɛ mli.

10. Mɛni hewɔ tsulɔ lɛ ni aha lɛ talenta kome lɛ hiɛ gbo ni agbala etoi lɛ?

10 Klɛŋklɛŋ tsuji enyɔ lɛ tsu nii waa ni amɛha amɛnuŋtsɔ lɛ nibii bɔ he enyɔ. Lɛlɛŋ, amɛji nitsulɔi ni “hiɛ gbooo.” Shi mɛni hewɔ tsulɔ ni ji etɛ lɛ hiɛ gbo ni agbala etoi yɛ be mli ni nɔ ni atuu awo edɛ lɛ elajeee lɛ? Ejaakɛ ekɛ enɛ tsuuu nɔ ko ni he baaba sɛɛnamɔ. Taakɛ bɔ ni enuŋtsɔ lɛ tsɔɔ lɛ, kulɛ ebaanyɛ ekɛ shika nɛɛ ayato yɛ shikatoo he lɛ. Shi etɔmɔ lɛ ji akɛ ebɛ suɔmɔ ko kɛha enuŋtsɔ lɛ. Nɔ ni ekɛɛ enuŋtsɔ lɛ ji akɛ: “Mishe gbeyei, ni mitee mikɛ otalenta lɛ yatee shikpɔŋ.” (Mateo 25:​25; okɛto 1 Yohane 4:18 he.) Ebu enuŋtsɔ lɛ akɛ mɔ ni mli joo, “yiwalɔ” kɛ enitsumɔ lɛ akɛ jatsũ ko ni eteremɔ wa. Etsu fioo pɛ ni eeenyɛ, fe ni eeebɔ “mɔdɛŋ” ena enuŋtsɔ lɛ nɔkpɛlɛmɔ

11. Abɛbua nɛɛ kɔɔ wɔhe ŋmɛnɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

11 Nakai abɛbua lɛ miiná emlibaa ŋmɛnɛ. Nuŋtsɔ lɛ, ni ji Yesu Kristo eba ebaasara nitsumɔ ni “tsuji” akuu lɛ kɛ amɛnanemɛi “asafo babaoo” lɛ ni hiɛ gwantɛŋ su lɛ tsuɔ lɛ. (Mateo 24:​45-47; Kpojiemɔ 7:​9, 15) Mɛni Nuŋtsɔ lɛ naa? Kɛ wɔha sɔɔmɔ fioo ko kɛkɛ sa wɔhiɛ ni wɔho wɔtara shi lɛ, ekolɛ abaabu wɔ ashi mɛi ni hiɛ gboi ni atsirɛ amɛ awo “gbɛ sɛɛ duŋ” lɛ mli lɛ anɔ. Shi, kɛji akɛ ‘wɔbɔ mɔdɛŋ’ aloo ‘wɔtsu nii oyayaayai’ yɛ hiamɔ ni be nɛɛ he hiaa hewɔ lɛ, abaana wɔ akɛ ‘nitsulɔi ni hiɛ gbooo’ ni akpɛlɛ amɛ nɔ ni wɔbaana ‘wɔnuŋtsɔ lɛ miishɛɛ lɛ mli gbɛfaŋ nɔ.’

Tsɔsemɔ Kɛ He Ni Akɛshaa Afɔle He Miihia

12. Mɛɛ shihilɛi komɛi ha shiɛlɔi pii ni yɔɔ Japan lɛ ateŋ mɛi pii nyɛ amɛbote be fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ.

12 Gbɛgbalɔi asɔɔmɔ lɛ shweremɔ ni yaa nɔ yɛ maŋ fɛɛ maŋ yɛ je muu lɛ yeɔ odase akɛ Yehowa webii fɛɛ ‘miibɔ mɔdɛŋ’ ni amɛjieɔ amɛhe kpo akɛ ‘nitsulɔi ni hiɛ gbooo.’ Shi, ani obi ohe pɛŋ akɛ mɛni hewɔ nyɛmimɛi abɔ ni nyɛɔ amɛboteɔ gbɛgbamɔ sɔɔmɔ lɛ mli yɛ maji komɛi anɔ lɛ fa babaoo fe bɔ ni eji yɛ maji krokomɛi anɔ kɛ aja mli lɛ? Abi gbɛgbalɔi ni yɔɔ Japan lɛ sane nɛɛ. Susumɔ hetoi nɛɛ ahe okwɛ:

Betel nitsulɔ ko ni eye afii 30 yɛ be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ kɛɛ akɛ: “Misusuuu he akɛ enɛ tsɔɔ akɛ Odasefoi ni yɔɔ Japan lɛ asuɔmɔ loo amɛhemɔkɛyeli mli wa fe amɛnyɛmimɛi krokomɛi ni yɔɔ maji krokomɛi anɔ lɛ. Shi miheɔ miyeɔ akɛ ekolɛ Japanbii asu kɛ baŋ ŋmɛɔ enɛ gbɛ. Japanbii yɔɔ nɛɛ, amɛboɔ toi; amɛnyɛɔ amɛkpɛlɛɔ hewalɛwoo nɔ amrɔ nɔŋŋ.”

Onukpa ko wie akɛ: “Akɛni gbɛgbalɔi pii yɔɔ asafo fɛɛ asafo mli hewɔ lɛ, nɔ ni ale ji akɛ mɔ fɛɛ mɔ baanyɛ afee enɛ.” Japanbii sumɔɔ nifeemɔ yɛ kui amli. Amɛhenaabuamɔ kɛ nitsumɔ yɛ fɛo.

Wiemɔi ni kanyaa jwɛŋmɔ nɛ, ni kɛ wɔhiɛ dɔɔ yɛ sɔɔmɔ ni wɔkɛhaa Yehowa lɛ ni wɔɔha eya hiɛ lɛ mli lɛ, belɛ, saji otii komɛi yɛ ni esa akɛ wɔsusu he jogbaŋŋ.

13. Mɛɛ bɛ nɔ toibolɔi ni wɔfeɔ kɛ hewalɛwoo nɔ ni wɔkpɛlɛɔ oya lɛ he baanyɛ aba sɛɛnamɔ aha wɔ yɛ

13 Klɛŋklɛŋ kwraa lɛ, toiboo ni wɔɔfee kɛ hewalɛwoo ni wɔɔkpɛlɛ nɔ amrɔ nɔŋŋ lɛ yɛ. Kɛ́ gbɛtsɔɔmɔ kɛ hewalɛwoo ba kɛjɛ he ni hi lɛ, eja gbɛ akɛ wɔkpɛlɛ nɔ amrɔ nɔŋŋ. No hewɔ lɛ, ni wɔɔkwɛ sui nɛɛ akɛ maŋ ko subaŋ kɛkɛ lɛ, wɔhaa Yesu wiemɔ nɛɛ hiɔ wɔjwɛŋmɔ mli; “Mitooi lɛ nuɔ migbee, ni mile amɛ, ni amɛnyiɛɔ misɛɛ.” (Yohane 10:27) Wɔkaiɔ hu akɛ “nilee ni jɛ ŋwɛi” lɛ eko ji mɔ ni “boɔ toi.” (Yakobo 3:17) Enɛɛmɛi ji sui ni awoɔ Kristofoi fɛɛ aŋaa akɛ amɛna. Yɛ he ni mɔ ko jɛ kɛ tsɔsemɔ ni ena hewɔ lɛ, mɛi komɛi baana heyeli susumɔi kɛ mɔ suɔmɔnaa nifeemɔ yɛ amɛmli fe mɛi krokomɛi. Ekolɛ enɛɛmɛi ji nibii ni esa akɛ wɔtsɔse wɔhe yɛ mli koni ‘wɔha wɔjwɛŋmɔi atsɔ ehee’ bɔni afee ni wɔnyɛ wɔyoo “Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii” lɛ jogbaŋŋ​—Romabii 12:⁠2.

14. Mɛɛ tsɛmɔ Kristofoi fɛɛ ni ejɔɔ amɛhe nɔ lɛ ekpɛlɛ nɔ, ni mɛni yɔɔ mli?

14 Akɛ Kristofoi ni ejɔɔ amɛhe nɔ lɛ, wɔkpɛlɛ Yesu tsɛmɔ nɛɛ nɔ: “Kɛji mɔ ko miisumɔ akɛ enyiɛɔ misɛɛ lɛ, ha ni ekwa ehe ni ewo esɛŋmɔtso lɛ ni enyiɛ misɛɛ.” (Mateo 16:24) Akɛ ‘oookwa ohe’ lɛ shishitsɔɔmɔ diɛŋtsɛ ji akɛ ‘okpoo ohe kwraa’ ni yɛ enɛ sɛɛ lɛ, wɔjɛ wɔsuɔmɔ mli wɔkpɛlɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo nii ni wɔji lɛ nɔ, wɔha amɛkudɔ wɔshihilɛ ni amɛkɛɛ wɔ nɔ ni esa akɛ wɔfee kɛ nɔ ni esaaa akɛ wɔfeɔ. Mɛɛ gbɛ kpakpa yɔɔ ni hi fe enɛ ni wɔɔtsɔ nɔ wɔjie wɔhe kpo akɛ wɔkwa wɔhe fe ni wɔɔnyiɛ Yesu nanemaahei asɛɛ yɛ be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli?

15. (a) Heloo gbɛfaŋ nibii fioo ni wɔyɔɔ lɛ ni wɔɔha esa wɔhiɛ lɛ kɔɔ Yesu sɛɛnyiɛmɔ he yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b) Te mra be mli kaselɔi lɛ here Yesu tsɛmɔ akɛ amɛbanyiɛ esɛɛ lɛ nɔ amɛha tɛŋŋ?

15 Agbɛnɛ heloo gbɛfaŋ nibii fioo ni wɔɔha esa wɔhiɛ lɛ he sane lɛ yɛ. Enɛ kɛ nɔ ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ he fɛɛ he lɛ kpaaa gbee, ejaakɛ amɛhaa “heloo lɛ sɛɛdii nii lɛ kɛ hiŋmɛi lɛ sɛɛdii lɛ kɛ shihilɛ mli hewoo lɛ” yaa hiɛ. (1 Yohane 2:16) Shi, Yesu ma nɔ mi ekɛɛ akɛ: “Nakai nɔŋŋ kɛ nyɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ ni kwaaa nibii fɛɛ ni eyɔɔ lɛ, enyɛŋ mikaselɔ etsɔ.” (Luka 14:33) Mɛni hewɔ nakai eyɔɔ lɛ? Ejaakɛ akɛ oootsɔ Yesu kaselɔ lɛ biɔ babaoo fe heyelilɔ kɛkɛ ni oootsɔ. Beni Yesu tsɛ Andrea, Petro, Yakobo, Yohane kɛ mɛi krokomɛi akɛ amɛbatsɔmɔ ekaselɔi yɛ esɔɔmɔ lɛ afi ni ji enyɔ mli lɛ, ekɛ tsɛmɔ nɛɛ waaa yɛ nɔ ni ebiɔ amɛ akɛ amɛhe lɛ amɛyɛ akɛ Mesia lɛ pɛ mli. Yɛ sɛɛ mli lɛ efɔ nine etsɛ amɛ akɛ amɛbanyiɛ esɛɛ koni amɛtsu nitsumɔ ni etsuɔ ni ji be fɛɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ eko.Te amɛhere nɔ amɛha tɛŋŋ? “Ni amrɔ lɛ amɛshi amɛyaai lɛ ni amɛbanyiɛ esɛɛ.” Yakobo kɛ Yohane po “shi amɛtsɛ Zebedeo kɛ apaafoi lɛ yɛ lɛlɛ lɛ mli ni amɛbanyiɛ esɛɛ.” (Marko 1:​16-20) Amɛshi amɛnitsumɔi kɛ amɛnanemɛi lɛ kwraa ni amɛbɔi shiɛmɔ kɛ amɛbe fɛɛ.

16. Akɛ Kristofoi ni ejɔɔ amɛhe nɔ lɛ, mɛni mli esa akɛ wɔkɛ wɔbe kɛ wɔhewalɛ awo? (Abɛi 3:⁠9)

16 No hewɔ lɛ, ewaaa akɛ ooona bɔ ni nibii fioo ni otsui aaanyɔ omli yɛ he lɛ he hiaa yɛ mɔdɛŋ ni wɔbɔɔ yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli lɛ. Kɛ wɔha heloo gbɛfaŋ nibii aloo gbɛnaa nii krokomɛi ye wɔshihilɛ nɔ lɛ, wɔbaatsɔmɔ tamɔ obalanyo niiatsɛ nɔyelɔ lɛ ni Kristo fɔ nine etsɛ lɛ akɛ ebatsɔ esɛɛnyiɛlɔi lɛ ni ebaaa, ni jeee akɛ enyɛŋ efee enɛ, shi akɛni esumɔɔɔ akɛ eshiɔ “nii babaoo” ni eyɔɔ Iɛ hewɔ lɛ. (Mateo 19:​16-22; Luka 18:​18-23) No hewɔ lɛ, ni wɔɔfite be kɛ hewalɛ yɛ nibii ni etsɛŋ ‘amɛbaaho amɛya’ lɛ asɛɛdii mli moŋ lɛ, wɔbaasumɔ ni wɔkɛ nɛkɛ jwetrii ni jara wawai nɛɛ awo nitsumɔ mli kɛha wɔnaanɔ hilɛ.​—1 Yohane 2:​16, 17.

17. Ekomefeemɔ mumɔ baanyɛ ana wɔnɔ hewalɛ kɛyashi nɛgbɛ?

17 Yɛ naagbee lɛ, ekomefeemɔ loo kuu mumɔ lɛ hu yɛ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ Andrea, Petro, Yakobo kɛ Yohane na amɛhe amɛhe nɔ hewalɛ yɛ amɛyiŋkpɛɛ akɛ amɛaakpɛlɛ Yesu tsɛmɔ akɛ amɛbanyiɛ esɛɛ lɛ nɔ lɛ mli. (Yohane 1:​40, 41) Nakai nɔŋŋ hu esa akɛ anɔkwale ni eji akɛ wɔnyɛmimɛi pii enyɛ ámɛna be yɛ amɛshihilɛ ni deka bɛ mli kwraa lɛ mli kɛbote be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli lɛ atsirɛ wɔ ni wɔsusu wɔshihilɛ he kɛ hiɛdɔɔ. Ní wɔteŋ mɛi ni miina nɛkɛ hegbɛ nɛɛ mli ŋɔɔmɔ momo lɛ baanyɛ agba amɛniiashikpamɔi ni yɔɔ miishɛɛ nɛɛ amɛtsɔɔ mɛi krokomɛi bɔni afee ni enɛ awo amɛ ekaa ni amɛkɛ amɛhe awɔ nitsumɔ nɛɛ mli. Shi, be fɛɛ sɔɔlɔi hu baanyɛ aye ebua amɛhe bɔni afee ni amɛ fɛɛ amɛna he sɛɛ.​—Romabii 1:⁠12.

18. Te wɔ fɛɛ wɔbaafee tɛŋŋ Wɔye wɔbua gbɛgbamɔ mumɔ lɛ?

18 Mɛi ni amɛshihilɛ eŋmɛɛɛ amɛ gbɛ ni amɛkɛ amɛhe awo be fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli bianɛ lɛ po baanya aye abua gbɛgbamɔ mumɔ lɛ babaoo. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? Kɛtsɔ gbɛgbalɔi lɛ asɛɛfimɔ kɛ hewalɛwoo nɔ, kɛtsɔ mɛi ni baanyɛ afee lɛ ahe miishɛɛ ni wɔɔná nɔ, kɛtsɔ gbɛjianɔ ni wɔɔto koni kɛ hoo lɛ, mɔ kome ajɛ weku lɛ mli afee gbɛgbalɔ lɛ nɔ, kɛtsɔ gbɛgbalɔi awalɔ ni wɔɔfee be fɛɛ be ni ebaahi lɛ nɔ, asaŋ kɛtsɔ be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ he nitsumɔ koni wɔbote mli oya lɛ nɔ. Kɛ wɔɔfee enɛ lɛ, wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ baanyɛ ejie ehe kpo akɛ mɛi ni “bɔɔ mɔdɛŋ” koni wɔsɔmɔ Yehowa kɛji wɔji be-fɛɛ sɔɔlɔi aloo dabi.

Wɔŋmɛ Wɔtsui Shi Yɛ Mɔdɛŋ Ni Wɔbɔɔ Lɛ Mli

19. Mɛni esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaafee yɛ he ni wɔyɔɔ mli lɛ hewɔ?

19 Eji anɔkwale akɛ yɛ be mli ni Yehowa haa nitsumɔ lɛ yaa nɔ oyayaayai lɛ, be ni wɔkɛ ‘aaabɔ mɔdɛŋ’ lɛ ji bianɛ bɔni aafee ni wɔtsɔmɔ ‘nitsulɔi ni hiɛ gbooo.’ Akɛ Yesu Kristo asraafoi kpakpai lɛ, ehe miihia ni wɔshɛrɛ wɔjatsui fɛɛ ni he ehiaaa lɛ wɔshwie afa bɔni afee ni wɔnyɛ wɔsɔmɔ jogbaŋŋ ni wɔna enɔkpɛlɛmɔ. (2 Timoteo 2:​3-5) Beni wɔtsuɔ nii waa koni wɔkɛlɛɛ gbɛfaŋnɔ ni wɔyɔɔ yɛ Maŋtsɛyeli sɔɔmɔ lɛ mli lɛ, wɔbaanyɛ wɔna nɔmimaa akɛ mɔdɛŋ ni wɔbɔɔ lɛ he baaba sɛɛnamɔ babaoo. (Hebribii 6:​10; 2 Korintobii 9: 6) No hewɔ lɛ, yɛ nɔ najiaŋ ni wɔɔdamɔ shi yɛ sɛɛ fɛlɛŋŋ wɔkwɛ nɔ ni yaa nɔ moŋ lɛ, nyɛhaa wɔmiaa wɔhiɛ ni wɔbɔ mɔdɛŋ ni fe fɛɛ ni wɔɔnyɛ koni wɔshiɛ sanekpakpa Iɛ yɛ Lalatsɛ lɛ ninefɔɔ lɛ hetoohamɔ mli, akɛ: “Nyɛsɔmɔa Yehowa kɛ miishɛɛ, nyɛbaa ehiɛ kɛ nyamɔ lala!”​—Lala 100:⁠2.

[Shishigbɛ niŋmai]

Ajie kɛjɛ February 1, 1987 Watchtower lɛ mli.

Emlitii

◻ Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ kɔɔ mɛni he?

◻ Mɛni ji Yesu abɛbua ni kɔɔ talɛntai ahe lɛ mli tsulɔ ni ji etɛ lɛ naagba diɛŋtsɛ lɛ?

◻ Akɛ wɔɔkwa wɔhe lɛ tsɔɔ mɛni?

◻ Mɛni hewɔ esa akɛ Yesu sɛɛnyiɛlɔi ‘ashi amɛheloo gbɛfaŋ nibii’ Iɛ?

◻ Mɛɛ gbɛ nɔ wɔ fɛɛ wɔɔtsɔ wɔye wɔbua gbɛgbamɔ mumɔ lɛ?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 16]

‘Nyɛshwiea tsulɔ ni he bɛ sɛɛnamɔ ko lɛ kɛjɛa biɛ’

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje