“Nyɛkpalea kɛbaa miŋɔɔ, ni makpale kɛba nyɛŋɔɔ”
WEKU lɛ fɛɛ mli efili amɛ waa yɛ koo mli shishɛramɔ ko mli. Kɛkɛ ni Peter, ni ji gbekɛ fe fɛɛ lɛ nyiɛ sɔne ko sɛɛ kɛ foi kɛtee jɔɔ ko mli ni elaaje. Etsɛɛɛ, ni ŋwɛi lɛ fɛɛ batsĩ kɛ atatui, ni nugbɔ bɔi nɛmɔ. Kɛjɛ shishijee mli lɛ, ebɔi shwamɔ, shi fiofio ni ebatsɔ nugbɔnɛmɔ ni naa wa. Weku lɛ he fee oya kɛbua amɛnibii lɛ anaa ni amɛjo foi kɛtee amɛtsɔne lɛ he. Agbɛnɛ mɔ fɛɛ mɔ bɔi Peter taomɔ.
Shi yɛ nakai beaŋ nɔŋŋ lɛ, Peter miibɔ mɔdɛŋ ni eku esɛɛ kɛbafata weku lɛ he. Enyɛɛɛ ena ehiɛ nii, ni nanegbɛ ni akɛkwɔɔ gɔŋ lɛ hu nɔ miishamɔ waa yɛ nugbɔnɛmɔ lɛ hewɔ. Trukaa, kɛkɛ ni shikpɔŋ lɛ fee tamɔ nɔ ni eeje enaji ashishi, kɛkɛ ni ekoklo kɛbote bu ko mli yɛ jɔɔ lɛ mli. Emia ehiɛ akɛ ebaakwɔ kɛje kpo, shi bu lɛ he yɛ trotro tsɔ fe bɔ ni eeenyɛ ekwɔ.
Nugbɔ nu lɛ bɔi hoo babaoo kɛ jɔɔ lɛ mli baa, ni ebɔi bu lɛ yimɔ kɛ ŋmɔtɔ. Peter yɛ oshara diɛŋtsɛ mli, ejaakɛ ebaamii nu. Shi nakai beaŋ nɔŋŋ kɛkɛ ni etsɛ yana lɛ ni ekɛ kpaa gbala lɛ kɛje kpo. Sɛɛ mli lɛ, asha Peter hiɛ waa yɛ laajemɔ ni eyalaaje nɛɛ hewɔ. Shi, akɛni no mli lɛ akɛ kuŋtu eha ehe ni enyɛ hiɛ lɛ hewɔ lɛ, ehiɛ shamɔ lɛ nɔkpɛlɛmɔ waaa kwraa.
Nɛkɛ niiashikpamɔ nɛɛ feɔ nɔ ni baa mɛi komɛi ni tsutsu ko lɛ amɛfata Nyɔŋmɔ webii ahe lɛ anɔ lɛ he mfoniri. Amɛgbee nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ mli bu kwɔŋkwɔŋ lɛ mli ni amɛkɛ hehiamɔ miibɔ mɔdɛŋ ni amɛkwɔ kɛje kpo ni amɛku amɛsɛɛ kɛba abobaa he ni ji Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ mli. Kwɛ bɔ ni eyɔɔ miishɛɛ akɛ wɔɔle akɛ Yehowa naa mɔbɔ, ni efee klalo hu akɛ ‘ebaafɔ kpaa’ eha amɛ, koni eye ebua amɛ kɛba shweshweeshwe shihilɛ mli ekoŋŋ!
Yehowa Nifeemɔi ni Tsɔɔ Mɔbɔnalɛ Lɛ
Kɛji wɔku wɔsɛɛ kɛtee Israel gbii lɛ amli, beni agbe sɔlemɔtsu lɛ maa naa lɛ, Salomo sɔle enɔjɔɔmɔ sɔlemɔ ko, ni ekpa Yehowa fai koni ebo faikpamɔi ni abaatsɔ hiɛ aha sɔlemɔtsu lɛ ni akpa lɛ fai lɛ toi. Kɛkɛ ni ekɛɛ: “Kɛji amɛ [Israelbii lɛ] fee esha amɛshio, (ejaakɛ mɔ ko mɔ ko bɛ ni efeee esha), ni omli fu amɛ, ni otuu amɛ owo amɛhenyɛlɔi adɛŋ, . . . ni amɛkɔ amɛyiŋ yɛ shikpɔŋ nɔ he ni aŋɔ amɛ nom kɛtee lɛ, ni amɛku amɛsɛɛ amɛkpao fai yɛ amɛ nomŋɔlɔi lɛ ashikpɔŋ lɛ nɔ . . . lɛ, no lɛ bo amɛsɔlemɔ kɛ amɛfaikpamɔ lɛ toi yɛ ŋwɛi ni ji oshihilɛ he lɛ, ni oye obua amɛ.”—1 Maŋtsɛmɛi 8:46-49.
Aha Salomo nibimɔ lɛ ba mli yɛ bei sɔrɔtoi babaoo mli yɛ Israel yinɔsane be mli. Yɛ be kɛ bei amli lɛ, Nyɔŋmɔ webii lɛ gbaa afa ni amɛkpooɔ lɛ. Kɛkɛ lɛ amɛyoo amɛtɔmɔ lɛ kɛkɛ lɛ amɛku amɛsɛɛ kɛba, ni amɛmiitao lɛ. Ni Yehowa kɛfaa amɛ. (5 Mose 4:31; Yesaia 44:21, 22; 2 Korintobii 1:3; Yakobo 5:11) Yehowa tsɔ Maleaki nɔ emu afi akpe ni ekɛ E-webii baaye yɛ mli lɛ naa beni E-wie nɛkɛ lɛ: “Kɛjɛ nyɛtsɛmɛi ayinɔ beebe nyɛgba afa kɛjɛ mikpɔi lɛ ahe ni nyɛyeee nɔ. Nyɛkpalea kɛbaa miŋɔɔ, ni makpale kɛba nyɛŋɔɔ.”—Maleaki 3:7.
Nibii ni kɛ Nanetɔtɔmɔ Baa
Taakɛ eji yɛ Israelbii lɛ agbɛfaŋ lɛ, Nyɔŋmɔ webii ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ hu ateŋ mɛi pii gbaa afa ni amɛtsiɔ amɛhe kɛjɛɔ Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ he. Mɛni hewɔ? Mɛi komɛi yadiɔ nɔ ko ni kɛjɛ shishijee lɛ tɔmɔ ko bɛ he lɛ sɛɛ, tamɔ bɔ ni Peter nyiɛ sɔne lɛ sɛɛ lɛ. Nɔ ni ba Ada nɔ nɛ. Yoo nɛɛ bɔ amaniɛ akɛ: “Eji nɔ ni wɔ nitsulɔi lɛ fɛɛ fɔɔ feemɔ akɛ wɔyaa ni wɔyayeɔ shwane nii kutuu yɛ niyeli he ko ni bɛŋkɛ wɔ lɛ daa shwane. No hewɔ lɛ beni amɛfɔ mi nine akɛ mibanu kɔfe yɛ nitsumɔ kpamɔ sɛɛ lɛ, enɔkpɛlɛmɔ waaa kwraa kɛha mi. Misusu akɛ jeee be ni sa akɛ mikɛya kpeei kɛ shiɛmɔ mikɛyaa nakai ninefɔɔ lɛ. Miyooo akɛ enɛ baanyɛ afee shishitoo mla ni yɔɔ 1 Korintobii 15:33 lɛ nɔ toigbele.
“Etsɛɛɛ ni miyafata amɛhe kɛbɔi okpɔŋɔ tamɔ Hɔɔ. Ni mikɛ amɛ bɔi sini kɛ hiɛtserɛjiemɔ hei krokomɛi hu yaa. Ni no ha kpeei komɛi ho mihe ni miyaaa. Yɛ naagbee lɛ, miyaaa kpee ko kwraa dɔŋŋ ni mikɛ mihe wooo shiɛmɔ nitsumɔ lɛ hu mli. Beni miyoo nɔ ni yaa nɔ lɛ, no mli lɛ mikɛ mihe ebɔɔɔ asafo lɛ he kwraa dɔŋŋ.”
Yɛ shihilɛi krokomɛi hu amli lɛ, ekolɛ yiŋtoo lɛ baanyɛ afee esha ko ni akɛtee ni haa mɔ lɛ nuɔ he akɛ esaaa akɛ esɔmɔɔ Nyɔŋmɔ. (Lala 32:3-5) Aloo nɔ ko ni Kristofoi krokomɛi wie loo amɛfee lɛ baanyɛ atɔtɔ mɔ aŋkro ko naji, ni ekolɛ enuuu shishi, taakɛ Salomo kɛɛ lɛ, akɛ, “mɔ ko mɔ ko bɛ ni efeee esha.”—1 Maŋtsɛmɛi 8:46; Yakobo 3:2.
Ni kɛlɛ mɛi krokomɛi hu yɛ ni amɛnijiaŋ jeɔ wui kɛji amɛnine shɛ tsɔsemɔ nɔ. (Hebribii 12:7, 11) Bɔ ni ninamɔ shihilɛ lɛ nyɛɔ egbalaa mɔ waa lɛ eha mɛi pii ekpa Nyɔŋmɔ sɔɔmɔ. Bei babaoo kɛji amɛmiitao ni amɛye omanye yɛ je lɛŋ lɛ, amɛkɛ amɛhe woɔ heloonaa nitsumɔ mli aahu akɛ amɛnaaa be ko kwraa dɔŋŋ yɛ amɛshihilɛi amli kɛha Nyɔŋmɔ sɔɔmɔ. (Mateo 13:4-9; 1 Timoteo 6:9, 10) Ani anyɛŋ nɔ ko kwraa afee yɛ nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ ashihilɛ nɛɛ he?
Ani Obaahere Yehowa Ninefɔɔ lɛ Nɔ?
Be ko lɛ, Yesu wie wiemɔ ko ni eshishinumɔ wa waa diɛŋtsɛ, ni no ha mɛi komɛi anaji tɔ̃tɔ̃. Nɔ ni aŋma lɛ kɛɔ akɛ: “Jɛ no nɔ lɛ ekaselɔi lɛ ateŋ mɛi pii ku amɛsɛɛ ni amɛkɛ lɛ enyiɛɛɛ dɔŋŋ.” Shi jeee mɛi lɛ fɛɛ anaji tɔ̃tɔ̃. Nɔ ni aŋma yɛ Biblia lɛ mli lɛ yaa nɔ akɛ: “Kɛkɛ ni Yesu kɛɛ mɛi nyɔŋma kɛ enyɔ lɛ akɛ: ‘Ani nyɛ hu nyɛmiisumɔ akɛ nyɛaatee?’ Simon Petro here lɛ nɔ akɛ: ‘Nuŋtsɔ, namɔ ŋɔɔ wɔɔtee? Bo oyɔɔ naanɔ wala wiemɔi lɛ.’” (Yohane 6:66-68) Yesu bɔfoi lɛ kɛ nilee yoo akɛ eeefee oshara kɛha amɛ akɛ amɛaashi Yesu.
Mɛi ni shiɔ kɛyaa nakai lɛ ateŋ mɛi komɛi muɔ saji anaa tamɔ nɛkɛ yɛ sɛɛ mli. Amɛyooɔ akɛ eji hiɛdɔɔ sane akɛ amɛaashi Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ, ni akɛ Yehowa kɛ Kristo ŋɔɔ pɛ ji he ni amɛnine baashɛ wiemɔi ni kɛ mɔ yaa naanɔ wala mli lɛ nɔ yɛ. Kɛji amɛyoo enɛ nɔŋŋ pɛ lɛ, esa akɛ amɛyoo hu akɛ ekpeko sɛɛ fe nine akɛ amɛaasaa amɛsusu sane lɛ he, ni amɛbi Yehowa eshaifaa, ni amɛku amɛsɛɛ amɛba eŋɔɔ. Yehowa diɛŋtsɛ ji mɔ ni kɛ ninefɔɔ lɛ ha, akɛ: “Nyɛkpalea kɛbaa miŋɔɔ, mi makpale kɛba nyɛŋɔɔ.”—Maleaki 3:7.
Lɛlɛŋ, nɛgbɛ Kristofonyo anɔkwafo baanyɛ ana miishɛɛ yɛ, kɛ jeee yɛ Yehowa sɔɔmɔ mli? Kɛji mɔ ko kpalaŋ kɛtee, yɛ be mli ni ekɛ be saŋŋ ehi Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ mli sɛɛ lɛ, mɛni mɛɔ lɛ yɛ je lɛŋ he ni etee lɛ? Ebaayoo amrɔ nɔŋŋ akɛ agbɛnɛ eyafata jeŋ ni miiya nɔ be fɛɛ be eetsɔ awuiyeli he lɛ he. Ebaana akɛ ekɛ ehe eyabɔ nibii agbɛjianɔtoo ni eyi obɔ kɛ osatofeemɔ, amale, juu, kɛ jeŋba shara lɛ he, jeŋ ni mli yɔɔ oshara ni emli shihilɛ eŋɔɔɔ hu tamɔ ŋmɔtɔ bu ni wo obalanyo Peter wala he gbeyei lɛ mli. Kɛji ejwɛŋmɔ ku sɛɛ kɛba eyiŋ ekoŋŋ ni eyoo akɛ enaanɔ wala namɔ he eba oshara lɛ, esaaa ni efiteɔ be ko kwraa, koni etao yelikɛbuamɔ ni ekɛjie ehe kɛjɛ nakai shihilɛ lɛ mli. Shi ekolɛ esɛɛkuu lɛ efeŋ mlɛo.
Ani oji mɔ ko ni eka esɛɛkuu kɛ Yehowa ŋɔɔ baa, shi efeee mlɛo kɛhaaa bo? No lɛ na ole akɛ yelikɛbuamɔ he miihia bo. Ni esa ni ohe oye akɛ onyɛmimɛi hii kɛ yei ni yɔɔ Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ mli lɛ efee klalo akɛ amɛaaye amɛbua bo. Shi esa akɛ obɔ mɔdɛŋ ni okɛtsɔɔ Yehowa nɔ ni otaoɔ ofee nɛɛ. Be ni sa akɛ ‘okɛkpɛ oyiŋ nɛ,’ koni ‘oku osɛɛ kɛba Yehowa ŋɔɔ’ lɛlɛŋ.—1 Maŋtsɛmɛi 8:47.
Aye Abua lɛ ni Eku Esɛɛ
Ada tsɔɔ nɔ ni ye bua lɛ ni eku esɛɛ kɛba Yehowa ŋɔɔ lɛ akɛ: “Yɛ be ni sa jogbaŋŋ mli lɛ, nyɛmiyoo ni kɛ mi kase nii lɛ fɔ mi nine ni mifata ehe kɛya kpokpaa nɔ kpee ko shishi. Mina ehe miishɛɛ waa! Ni egbeee mihe guɔ bibioo po! Ejie suɔmɔ babaoo kpo etsɔɔ mi. Afi eho kɛjɛ be mli ni mitee kpee nɔ ni ji naagbee nɔ kwraa, shi mijwɛŋɔ bɔ ni nɔ ko kwraa bɛ je lɛ mli, kɛ anɔkwale ni eji hu akɛ, yɛ nɔ ni tamɔ fɛo nii ni kpɛlɛɔ yɛ hiɛaŋhiɛaŋ lɛ sɛɛ lɛ, nɔ pɛ ni yɔɔ ji awerɛhoyeli, nijiaŋwujee, kɛ jeŋba shara lɛ he waa diɛŋtsɛ. No hewɔ lɛ mikpɛ miyiŋ akɛ maya kpee lɛ. Beni wɔshɛ shwɛmɔ he ni afeɔ kpee lɛ yɛ lɛ, miyata sɛɛ sɛi lɛ nɔ kwraa, ni mitee mihe yɛ koŋ ko ni jɛmɛ ewo duŋ fioo. Misumɔɔɔ ni nyɛmimɛi lɛ ana mi ni amɛbibii mi saji.
“Shi kɛlɛ, wiemɔ lɛ kɛ ŋaawoo ni he hiaa mi waa lɛ ha. Beni akpa lɛ, mikpɛ miyiŋ akɛ, jeee akɛ maku misɛɛ kɛba Yehowa webii ateŋ ekoŋŋ kɛkɛ, shi moŋ mikɛ mitsui fɛɛ baatuu mihe maha lɛ. Nyɛmimɛi lɛ kɛ miishɛɛ here mi atuu, ni ‘bi nyenyeŋtswi’ lɛ ku esɛɛ.” (Luka 15:11-24) Enɛɛmɛi fɛɛ ba yɛ be ko ni eho mli, ni amrɔ nɛɛ Ada kɛ ehe ewo be-fɛɛ sɔɔmɔ lɛ mli nɔ ni fe afii 25 sɔŋŋ nɛ.
Nɔ ni jɛ mli ba yɛ mɔ aŋkro ko hu ni kpalaŋ kɛtee sɛɛ lɛ gbɛfaŋ lɛ yɛ miishɛɛ tamɔ enɛ nɔŋŋ. Onukpai komɛi ni wo José ŋaa lɛ jie amɛ diɛŋtsɛ amɛsusumɔ kpo moŋ fe ni eeefee Biblia mli shishitoo mlai. Akɛni enɛ ha José nijiaŋ je wui ni edɔ lɛ hu hewɔ lɛ, yɛ naagbee lɛ ebafee kpɔkee. Ekɛ afii kpaanyɔ sɔŋŋ tsi ehe kɛjɛ Nyɔŋmɔ webii ahe, ni ekɛ mɔ ko ni jeee heyelilɔ bote gbalashihilɛ mli yɛ nakai be lɛ mli, ni efɔ, ni eŋmɛ gbɛ ni abaptisi amɛteŋ mɔ kome awo Katolek Sɔlemɔ lɛ mli.
Yɛ naagbee lɛ, aye ebua lɛ beni kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ tee eŋɔɔ eyasara lɛ ni ewo onukpai lɛ hu hewalɛ ni amɛfee nakai lɛ. Esaa ebadamɔ shi ekoŋŋ, ni ena miishɛɛ waa beni ena akɛ eŋa hu naa anɔkwale lɛ he miishɛɛ waa lɛ. Amrɔ nɛɛ José miisɔmɔ akɛ onukpa yɛ asafo lɛ mli. Taakɛ nɛkɛ niiashikpamɔi enyɔ nɛɛ tsɔɔ lɛ, Yehowa etsiii ejɔɔmɔi anaa yɛ mɛi ni hereɔ eninefɔɔ ni jɛ suɔmɔ mli kɛha amɛsɛɛku lɛ nɔ lɛ anɔ.
Shi kɛlɛ, dani mɔ ko nine baashɛ jɔɔmɔi nɛɛ anɔ lɛ, esa akɛ klɛŋklɛŋ lɛ ehiɛ asɔ yelikɛbuamɔ ni akɛhaa lɛ lɛ ni ekpɛlɛ nɔ. Yɛ asafoi pii amli lɛ, nyɛmimɛi lɛ kaiɔ mɛi ni efee kpɔkee lɛ ni amɛyaa amɛŋɔɔ yɛ be kɛ bei amli, ni amɛbɔɔ mɔdɛŋ akɛ amɛaaye amɛbua amɛ. Nɛkɛ yelikɛbuamɔ nɛɛ nɔ kpɛlɛmɔ tsɔɔ hiɛsɔɔ ni ayɔɔ kɛha Yehowa mɔbɔnalɛ lɛ.—Yakobo 5:19, 20.
Yɛ anɔkwale mli lɛ, be ni esa akɛ ahere Yehowa ninefɔɔ lɛ nɔ nɛ, akɛ: “Nyɛkpalea kɛbaa miŋɔɔ.” (Maleaki 3:7; Yesaia 1:18) Kaafite be ko kwraa dɔŋŋ. Nibii ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ lɛ miiba mli oyayaayai. He ni hi fe fɛɛ ni sa akɛ ahi yɛ amanehulu bei ni ka wɔhiɛ lɛ mli ji Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ mli, koni wɔhi shi shweshweeshwe yɛ ehebuu shishi. Mɛi ni yabaa abo yɛ Yehowa ŋɔɔ lɛ pɛ yɔɔ hiɛnɔkamɔ ni mli wa akɛ akɛ amɛ baato kɛjɛ emlila lɛ naa, yɛ emlifu gbi wulu lɛ nɔ.—Zefania 2:2, 3.
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 30]
Ani obaahere Yehowa ninefɔɔ akɛ “Nyɛkpalea kɛbaa miŋɔɔ” lɛ nɔ?