Fã 6
Nɔ Hewɔ Ni Nyɔŋmɔ Eŋmɛ Amanehulu Gbɛ
1, 2. Mɛɛ gbɛ nɔ wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ tsɔ amɛfite shishijee kpakpa ni Nyɔŋmɔ ha amɛ lɛ yɛ?
MƐNI tɔ̃tɔ̃? Mɛni ba ni efite shishijee fɛfɛo ni Nyɔŋmɔ ha wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ yɛ Eden Paradeiso lɛ mli lɛ? Mɛni hewɔ ni efɔŋfeemɔ kɛ amanehulu etee nɔ aahu afii akpei abɔ, yɛ Paradeiso mli toiŋjɔlɛ kɛ gbeekpamɔ moŋ najiaŋ lɛ?
2 Nɔ hewɔ ji akɛ, Adam kɛ Hawa kɛ amɛheyeli lɛ tsu nii yɛ gbɛ fɔŋ nɔ. Amɛku amɛhiɛ amɛfɔ anɔkwale ni eji akɛ abɔɔɔ amɛ ni amɛshwere kɛji amɛtsi amɛhe kɛjɛ Nyɔŋmɔ kɛ emlai ahe lɛ nɔ. Amɛkpɛ amɛyiŋ akɛ amɛbaajie amɛhe kɛjɛ Nyɔŋmɔ shishi, ni amɛsusu akɛ nakai feemɔ baaha amɛshihilɛ ahi jogbaŋŋ. No hewɔ lɛ amɛteke husui ni Nyɔŋmɔ efo ewo heyeli ni amɛkɛaafee nɔ ni amɛsumɔɔ he lɛ kɛtee sɛɛ.—1 Mose, yitso 3.
Jeŋ Muu Fɛɛ Maŋtsɛyeli he Sane Lɛ
3-5. Mɛni hewɔ ni Nyɔŋmɔ kpataaa Adam kɛ Hawa hiɛ koni eje shishi ehee kwraa lɛ?
3 Mɛni hewɔ ni Nyɔŋmɔ kpataaa Adam kɛ Hawa hiɛ kɛkɛ ni ekɛ adesai krokomɛi enyɔ aje shishi ekoŋŋ lɛ? Ejaakɛ atswa ejeŋ muu fɛɛ maŋtsɛyeli, ni ji, enɔyeli hegbɛ ni enyɛŋ akɛha mɔ kroko lɛ mpoa.
4 Sanebimɔ lɛ ji: Namɔ yɔɔ hegbɛ akɛ eyeɔ nɔ, ni namɔ nɔyeli ja? Ofe kɛ bɔɔ nii fɛɛ a-Bɔlɔ ni Nyɔŋmɔ ji lɛ haa lɛ hegbɛ akɛ eyeɔ amɛnɔ. Akɛni ele nii fe mɔ fɛɛ mɔ hewɔ lɛ, enɔyeli ji nɔ ni hi fe fɛɛ kɛha bɔɔ nii fɛɛ. Shi amrɔ nɛɛ atswa Nyɔŋmɔ nɔyeli mpoa. Agbɛnɛ, ani nɔ ko yɛ ni ejaaa yɛ ebɔɔ nɔ—gbɔmɔ he? Wɔbaapɛi bɔ ni adesai emuuyeli mlihiɛmɔ kɔɔ sane nɛɛ he lɛ mli yɛ sɛɛ mli.
5 Yɛ gbɔmɔ hetsimɔ kɛmiijɛ Nyɔŋmɔ he lɛ hewɔ lɛ, ehaa sanebimɔ kroko hu baa: Ani ebaahi eha adesai jogbaŋŋ kɛji Nyɔŋmɔ yeee amɛnɔ? Eka shi faŋŋ akɛ Bɔlɔ lɛ le hetoo lɛ, shi gbɛ ni hi fe fɛɛ ni eeeha adesai atsɔ nɔ ale ji ni eha amɛ heyeli kwraa ni amɛtaoɔ lɛ. Amɛjɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛsuɔmɔ mli amɛkɔ nakai gbɛ lɛ, no hewɔ lɛ Nyɔŋmɔ ŋmɛ gbɛ.
6, 7. Mɛni hewɔ ni Nyɔŋmɔ eha adesai heyeli kwraa be kakadaŋŋ nakai lɛ?
6 Yɛ be babaoo ni eha adesai ni amɛkɛka amɛheyeli kwraa lɛ amɛkwɛ lɛ hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ baaha ana sane lɛ naa shikome nyɔŋlo kɛji adesai ashihilɛi hi yɛ Nyɔŋmɔ nɔyeli shishi aloo yɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛnɔ shishi. Ni esa akɛ be ni ekɛbaaŋmɛ gbɛ lɛ sɛɛ ajɛkɛ bɔ ni sa koni no aha adesai anyɛ amɛshɛ nɔ ni amɛsusuɔ akɛ no ji amɛ maŋkwramɔŋ, dadei ahe nitsumɔ, jeŋ nilee, kɛ tsofa-feemɔ mli hiɛyaa ni nɔ kwɔ fe fɛɛ lɛ he.
7 No hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ eha adesa hegbɛ kɛmɔ shi aahu kɛbashi ŋmɛnɛ koni amɛkɛtsɔɔ, bɔ ni ŋwanejee ko kwraa baŋ he, kɛji adesa nɔyeli ni etsi ehe kɛjɛ ehe lɛ baanyɛ aye omanye. Ni kɛtsɔ no nɔ lɛ adesa enyɛ ehala mlihilɛ kɛ yiwalɛ, suɔmɔ kɛ hetsɛ, kɛ agbɛnɛ jalɛ kɛ nɔ ni ejaaa mli nɔ ni esumɔɔ. Shi ekɛ nibii ni ejɛ nɔ ni ehala lɛ mli eba lɛ hu miikpe hiɛ kɛ hiɛ: ekpakpa-feemɔ kɛ toiŋjɔlɛ aloo efɔŋfeemɔ kɛ amanehulu.
Mumɔŋ Bɔɔ Nii Komɛi Atuatsemɔ
8, 9. (a) Atuatsemɔ ba yɛ mumɔi ashihilɛ he lɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b) Yɛ Adam kɛ Hawa sɛɛ lɛ, namɛi hu Satan na amɛnɔ hewalɛ ni amɛtse atua?
8 Oti kroko hu yɛ ni sa akɛ asusu he. Jeee wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ pɛ ji mɛi ni tse atua amɛshi Nyɔŋmɔ nɔyeli. Shi namɛi hu yɔɔ shihilɛ mli yɛ nakai beaŋ? Mumɔŋ bɔɔ nii. Dani Nyɔŋmɔ aaabɔ adesai lɛ, etsɔ hiɛ ebɔ wala kroko ni nɔ kwɔ, ŋwɛibɔfoi babaoo, koni amɛkɛ lɛ ahi ŋwɛi maŋtsɛyeli he lɛ. Amɛ hu abɔ amɛ kɛ heyeli ni amɛkɛaafee nɔ ni amɛsumɔɔ kɛ hiamɔ ni ehe hiaa ni amɛba amɛhe shi amɛha Nyɔŋmɔ nɔyeli.—Hiob 38:7; Lala 104:4; Kpojiemɔ 5:11.
9 Biblia lɛ tsɔɔ akɛ atuatsemɔ lɛ je shishi klɛŋklɛŋ yɛ mumɔi ashihilɛ he lɛ. Mumɔŋ bɔɔ nɔ ko miitao heyeli kwraa. Eetao ni adesai aja lɛ po. (Mateo 4:8, 9) Nɛkɛ mumɔŋ atuatselɔ nɛɛ bafee mɔ titri ko ni na Adam kɛ Hawa nɔ hewalɛ ni amɛtse atua, ni ekɛ malemɔ bawie akɛ Nyɔŋmɔ miitsi nɔ ko kpakpa naa ni amɛnine akashɛ nɔ. (1 Mose 3:1-5) No hewɔ lɛ atsɛɔ lɛ Abonsam (Naafolɔlɔ) kɛ Satan (Henyɛlɔ). Yɛ sɛɛ mli lɛ, elaka mumɔŋ bɔɔ nii krokomɛi hu ni amɛtse atua. Abale amɛ akɛ daimonioi.—5 Mose 32:17; Kpojiemɔ 12:9; 16:14.
10. Mɛni jɛ adesai kɛ mumɔŋ bɔɔ nii lɛ atuatsemɔ lɛ mli ba?
10 Akɛni adesai tse atua amɛshi Nyɔŋmɔ hewɔ lɛ, amɛkɛ amɛhe yawo Satan kɛ edaimonioi lɛ ahewalɛ shishi. No hewɔ ni Biblia lɛ tsɛɔ Satan “je nɛŋ nyɔŋmɔ,” mɔ ni “eshwila mɛi ni heee yeee lɛ ajwɛŋmɔi lɛ.” Enɛ hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛɔ akɛ “jeŋ muu lɛ fɛɛ ka mɔ fɔŋ lɛ mli.” Yesu diɛŋtsɛ tsɛ Satan “je nɛŋ lumɔ lɛ.”—2 Korintobii 4:4; 1 Yohane 5:19; Yohane 12:31.
Saji Enyɔ
11. Mɛɛ sane kroko Satan tswa Nyɔŋmɔ mpoa yɛ he?
11 Satan tee sane kroko shi ekɛtswa Nyɔŋmɔ mpoa. Nɔ ni efee ji, ewie eshi Nyɔŋmɔ akɛ tɔmɔ yɛ gbɛ ni E-tsɔ nɔ ebɔ adesai lɛ he, ni akɛ amɛteŋ mɔ ko mɔ ko sumɔŋ akɛ eeefee nɔ ni ja kɛji eyaje nɔnyɛɛ shishi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, ewie akɛ kɛji amɛyaje kaa shishi lɛ, amɛbaalomɔ Nyɔŋmɔ po. (Hiob 2:1-5) Ni Satan tsɔ nɛkɛ gbɛ nɔ eha emuuyeli ni bɔɔ nii ni ji adesai lɛ aaahiɛ mli lɛ he baje sane lɛ mli.
12-14. Be baaha anɔkwale ni yɔɔ saji enyɔ ni Satan tee amɛ shi lɛ mli lɛ aje kpo yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?
12 No hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ eŋmɛ gbɛ be kakadaŋŋ koni bɔɔ nii fɛɛ ni yɔɔ jwɛŋmɔ lɛ ana bɔ ni nɛkɛ sane nɛɛ kɛ sane ni kɔɔ Nyɔŋmɔ jeŋ muu fɛɛ nɔyeli he lɛ naa baayakpa. (Okɛto 2 Mose 9:16 he.) Niiashikpamɔ ni baajɛ mli yɛ naagbee kwraa, yɛ adesai ayinɔsane mli lɛ baaha anɔkwale ni yɔɔ saji enyɔ nɛɛ mli lɛ aje kpo faŋŋ.
13 Klɛŋklɛŋ lɛ, mɛni be baajie lɛ kpo yɛ sane ni kɔɔ jeŋ muu fɛɛ nɔyeli he, yɛ bɔ ni Nyɔŋmɔ nɔyeli ja ha lɛ he? Ani adesai baanyɛ aye amɛ diɛŋtsɛ amɛhe nɔ fe Nyɔŋmɔ? Ani adesai anɔyeli gbɛjianɔtoo ni Nyɔŋmɔ nine bɛ mli baanyɛ ekɛ miishɛɛ jeŋ ko aba, ni tai, awuiyeli, kɛ jalɛ sane ni ayeee bɛ mli? Ani eko baanyɛ ajie ohia, ni ekɛ shweremɔ abaha gbɔmɛi fɛɛ? Ani eko baanyɛ aye hela, gbɔlɛ, kɛ gbele nɔ kunim? Ato Nyɔŋmɔ nɔyeli he gbɛjianɔ ni etsu enɛɛmɛi fɛɛ.—1 Mose 1:26-31.
14 Yɛ sane ni ji enyɔ lɛ he lɛ, mɛni be baajie lɛ kpo yɛ sɛɛnamɔi ni yɔɔ adesai ni abɔ amɛ lɛ ahe? Ani eji tɔmɔ yɛ Nyɔŋmɔ gbɛfaŋ akɛ ebɔ adesai bɔ ni ebɔ amɛ lɛ? Ani amɛteŋ mɔ ko baafee nɔ ni ja kɛji eyaje kaa shishi? Ani gbɔmɛi komɛi baatsɔɔ akɛ amɛmiisumɔ Nyɔŋmɔ nɔyeli moŋ fe adesa ni etse ehe lɛ nɔyeli?
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 13]
Nyɔŋmɔ eha adesai be babaoo koni amɛkɛshɛ amɛmɔdɛŋbɔɔ mli he ni kwɔ fe fɛɛ
[He ni Sane lɛ Jɛ]
Shuttle: Based on NASA photo