Mɛni Baaba Oshihilɛ Nɔ?
• Mɛi babaoo kɛ amɛhe ewo daa gbi shihilɛ mli nifeemɔi amli vii aahu akɛ amɛsusuuu nɔ ni baaba amɛnɔ lɛ he tsɔ̃.
• Biblia lɛ haa wɔleɔ akɛ naakpɛɛ nibii baaba wɔsɛɛ. Ebɔɔ wɔ kɔkɔ hu akɛ tsakemɔ kpele ko ni naagba fata he lɛ baaba adesai agbɛjianɔtoi amli yɛ je lɛŋ he fɛɛ he. Bɔni afee ni wɔná yelikɛbuamɔ ni amanehulu akaba wɔnɔ lɛ, ehe miihia ni wɔfee he nɔ ko jogbaŋŋ amrɔ nɔŋŋ.
• Mɛi komɛi yɛ ni le nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ ni amɛbɔɔ mɔdɛŋ koni amɛkɛtsu nii, shi amɛhaa shihilɛ mli yeyeeyefeemɔi gbalaa amɛjwɛŋmɔ kɛyaa nɔ kroko nɔ.
• Ani oyɛ nɔ ni baaba oshihilɛ nɔ lɛ he miishɛɛ? Kɛ ooto nifeemɔi ahe gbɛjianɔ lɛ, ani osusuɔ bɔ ni enɛɛmɛi baanyɛ asa otii ni heɔ be kpalaŋŋ dani nine shɛɔ nɔ lɛ ni okɛmamɔɔ ohiɛ yɛ shihilɛ mli lɛ ahe?
[Akrabatsa/Mfonirii ni yɔɔ baafa 9]
Mɛni He Hiaa Bo Fe Fɛɛ?
Te obaabu bɔ ni saji ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ ahe hiaa ha tɛŋŋ? Okɛ yibɔ okadii ato naa.
Anáa enɛɛmɛi ateŋ babaoo he sɛɛ yɛ shihilɛ mli, shi kɛ́ ehe baahia ni ohala mli lɛ, te emli nɔ ni baa klɛŋklɛŋ? nɔ ni ji enyɔ? nakai aahu kɛyaa.
․․․ Hiɛtserɛjiemɔ/shwɛmɔ
․․․ Minitsumɔ
․․․ Migbɔmɔtsoŋ hewalɛnamɔ
․․․ Miishɛɛ ni mináa
․․․ Migbalashihilɛ mli hefatalɔ
․․․ Mifɔlɔi
․․․ Mibii
․․․ Shia fɛfɛo, atadei fɛfɛji
․․․ Ákɛ mɔ ni he esa fe fɛɛ yɛ nɔ fɛɛ nɔ ni mifeɔ mli
․․․ Nyɔŋmɔ jamɔ
[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 10, 11]
Ani Nibii ni Ohalaa lɛ Haa Onine Shɛɔ Nɔ̃ Diɛŋtsɛ ni Otaoɔ lɛ Nɔ?
SUSUMƆ SANEBIMƆI NƐƐ AHE OKWƐ
HIƐTSERƐJIEMƆ/SHWƐMƆ: Ani shwɛmɔ ni mihalaa lɛ haa mihe jɔɔ mi? Ani miishɛɛ nibii ni yɔɔ mli lɛ baanyɛ aha oshara aba migbɔmɔtsoŋ hewalɛnamɔ nɔ loo eha maje kpa po yɛ miwala shihilɛ be ni eshwɛ lɛ fɛɛ mli? Ani eji “shwɛmɔ” ko ni ekolɛ miishɛɛ ni yɔɔ mli lɛ hiɔ shi ŋmɛlɛtswai fioo ko pɛ, ni ebaanyɛ ekɛ tsuiŋdɔlɛ ni hiɔ shi daa aba? Kɛ hiɛtserɛjiemɔ ni mihalaa lɛ hi po lɛ, ani mifiteɔ be ni fa babaoo tsɔ̃ yɛ he aahu akɛ ehaaa maná be kwraa ni mikɛbaatsu nibii ni he hiaa babaoo lɛ ahe nii?
MINITSUMƆ: Ani eyeɔ ebuaa mi koni maná shihilɛ mli nibii, aloo ani miji nyɔŋ diɛŋtsɛ kɛha lɛ? Ani ebiɔ ni mikɛ mihe awo mli vii aahu akɛ eyeɔ migbɔmɔtsoŋ hewalɛnamɔ awui? Ani masumɔ ni matsu nii babaoo kɛteke be ni ato akɛ mikɛtsu nii lɛ loo ni maná be babaoo maha migbalashihilɛ mli hefatalɔ loo mibii? Kɛ minitsumɔtsɛ lɛ bi koni matsu nɔ ko ni haoɔ mihenilee loo bei pii lɛ ehaaa maná be ni mikɛbaatiu mumɔŋ nibii asɛɛ lɛ, ani matsu nakai nitsumɔ lɛ bɔni afee ni minitsumɔ akafite?
MIGBƆMƆTSOŊ HEWALƐNAMƆ: Ani mikuɔ mihiɛ mishwieɔ nɔ, loo mihiɛ yɛ nɔ be fɛɛ be koni mabu he? Ani ehe wiemɔ fa babaoo yɛ misanegbaa mli? Ani bɔ ni mitsuɔ he nii mihaa lɛ tsɔɔ akɛ misusuɔ miweku lɛ he?
MIISHƐƐ NI MINÁA: Ani no ji nɔ ni misusuɔ he klɛŋklɛŋ? Ani mikɛyeɔ miishɛɛ ni migbalashihilɛ mli hefatalɔ loo miweku lɛ náa lɛ hiɛ? Ani bɔ ni mitiuɔ sɛɛ mihaa lɛ kɛ anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ jálɔ ni miji lɛ kpãa gbee?
MIGBALASHIHILƐ MLI HEFATALƆ: Ani kɛ́ eji nɔ ni hi jogbaŋŋ kɛha mi lɛ, no dani mibuɔ migbalashihilɛ mli hefatalɔ lɛ akɛ mihefatalɔ? Ani mikɛ woo haa migbalashihilɛ mli hefatalɔ lɛ ákɛ mɔ ni sa woo? Ani Nyɔŋmɔ mli hemɔkɛyeli ni miyɔɔ lɛ yeɔ ebuaa mi yɛ bɔ ni mibuɔ migbalashihilɛ mli hefatalɔ lɛ mihaa lɛ mli?
MIFƆLƆI: Kɛ mifɔlɔi kwɛɔ mi lolo lɛ, ani mibuɔ amɛ—mikɛ bulɛ haa saji ahetoo, mitsuɔ nitsumɔ ni akɛwo midɛŋ lɛ, mibaa shia yɛ be ni amɛto lɛ naa, mitsiɔ mihe kɛjɛɔ naanyobɔi kɛ nifeemɔi ni amɛbɔɔ mi kɔkɔ yɛ he lɛ ahe? Kɛ mibɛ mifɔlɔi ashishi lɛ, ani mikɛ bulɛ boɔ amɛ toi, ni mikɛ yelikɛbuamɔ ni sa lɛ haa amɛ kɛ́ enɛ he miihia? Ani bɔ ni mikɛ amɛ yeɔ haa lɛ damɔ nɔ ni baahi aha mi lɛ nɔ loo edamɔ ŋaawoo ni Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛhaa lɛ nɔ?
MIBII: Ani minuɔ he akɛ eji sɔ̃ ni kã minɔ akɛ matsɔɔ mibii lɛ jeŋbai kpakpai, loo mikpaa gbɛ koni skul srɔtoi lɛ afee nakai? Ani mináa be mihaa mibii lɛ, loo mikpaa gbɛ koni shwɛmɔ nibii, TV, loo kɔmpiuta afite amɛbe? Ani mitsɔseɔ mibii lɛ be fɛɛ be yɛ gbɛ ni ja nɔ kɛ́ amɛku amɛhiɛ amɛshwie Nyɔŋmɔ kaimɔi lɛ anɔ, aloo ani mifeɔ nakai titri kɛ́ amɛnifeemɔ ko wo mimli la?
SHIA FƐFƐO, ATADEI FƐFƐJI: Mɛni ji nɔ ni kudɔɔ bɔ ni misaa mihe mihaa kɛ bɔ ni mikɛ nibii ni miyɔɔ lɛ baatsu nii aha, ani—hewalɛ ni misumɔɔ ni maná yɛ mikutsoŋbii lɛ anɔ? miweku lɛ hilɛ-kɛhamɔ? anɔkwale ni eji akɛ miji Nyɔŋmɔ jálɔ?
ÁKƐ MƆ NI HE ESA FE FƐƐ YƐ NƆ FƐƐ NƆ NI MIFEƆ MLI: Ani minuɔ he akɛ ehe miihia ni mafee nibii jogbaŋŋ? Ani mibɔɔ mɔdɛŋ koni mafee mɔ ni he esa fe fɛɛ? Ani mihaoɔ kɛ́ mɔ kroko fee nɔ ko jogbaŋŋ fe mi?
NYƆŊMƆ JAMƆ: Ani Nyɔŋmɔ nɔkpɛlɛmɔ ni maná lɛ ji nɔ ko ni he hiaa mi kwraa fe nɔkpɛlɛmɔ ni maná kɛjɛ migbalashihilɛ mli hefatalɔ, mibii, mifɔlɔi, loo minitsumɔtsɛ lɛ dɛŋ? Bɔni afee ni maya nɔ maná ogbɔjɔ shihilɛ lɛ, ani manya he akɛ mikɛ sɔɔmɔ ni mikɛhaa Nyɔŋmɔ lɛ aaaye gbɛhe ni ji enyɔ?
SUSUMƆ BIBLIA ŊAAWOO LƐ HE JOGBAŊŊ
Mɛɛ gbɛfaŋnɔ Nyɔŋmɔ náa yɛ oshihilɛ mli?
Jajelɔ 12:13: “She Nyɔŋmɔ gbeyei ni oye ekitai lɛ anɔ! shi enɛ ji gbɔmɛi fɛɛ agbɛnaa.”
BI OHE AKƐ: Ani mishihilɛ tsɔɔ akɛ mikwɛɔ nii yɛ nakai gbɛ nɔ? Ani toiboo ni mifeɔ mihaa Nyɔŋmɔ kitai lɛ tsɔɔ bɔ ni mitsuɔ sɔ̃ ni kã minɔ yɛ shia, yɛ nitsumɔhe, loo yɛ skul lɛ he nii? Aloo ani nibii krokomɛi loo shihilɛ mli nɔnyɛɛi lɛ tsɔɔ kɛji mitoɔ be kɛha Nyɔŋmɔ jamɔ?
Mɛɛ wekukpaa kã okɛ Nyɔŋmɔ teŋ?
Abɛi 3:5, 6: “Okɛ ohiɛ afɔ̃ Yehowa nɔ kɛ otsui fɛɛ, ni okɛ ohe akakpasa bo diɛŋtsɛ ojwɛŋmɔ; kaimɔ lɛ yɛ ogbɛ̀i fɛɛ mli, ni lɛ eeejaje otempɔŋi lɛ!”
Mateo 4:10: “Nuŋtsɔ, o-Nyɔŋmɔ lɛ, oja, ni lɛ kɛkɛ osɔmɔ!”
BI OHE AKƐ: Ani nakai ji bɔ ni minuɔ he yɛ Nyɔŋmɔ he? Ani midaa gbi nifeemɔi, kɛ agbɛnɛ gbɛ ni mitsɔɔ nɔ mitsuɔ shihilɛi ni mli wawai ahe nii lɛ tsɔɔ hekɛnɔfɔɔ kɛ hetuu-kɛhamɔ ni tamɔ nɛkɛ?
Te Biblia lɛ kanemɔ kɛ ekasemɔ he hiaa bo ha tɛŋŋ?
Yohane 17:3: “Shi enɛ ji naanɔ wala lɛ, ákɛ amɛle bo, anɔkwa Nyɔŋmɔ kome lɛ, kɛ Yesu Kristo, mɔ ni otsu lɛ.”
BI OHE AKƐ: Ani bɔ ni misusuɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kanemɔ kɛ enɔjwɛŋmɔ he mihaa lɛ tsɔɔ akɛ miheɔ no miyeɔ lɛɛlɛŋ?
Te Kristofoi asafoŋ kpeei ni oyaa lɛ he hiaa bo ha tɛŋŋ?
Hebribii 10:24, 25: “Nyɛhaa wɔyɔseyɔsea wɔhe, koni wɔhiɛ adɔ suɔmɔ kɛ nitsumɔi kpakpai ahe, ni wɔkakwa wɔhe naabuamɔ, . . . ni titri lɛ akɛni nyɛnaa akɛ gbi lɛ miibɛŋkɛ nɛɛ.”
Lala 122:1: “Mimii shɛɔ mihe, kɛ́ akɛɛ mi akɛ: Ba ni wɔtee Yehowa we lɛ!”
BI OHE AKƐ: Ani bɔ ni mihiɔ shi mihaa lɛ tsɔɔ akɛ miyɛ hiɛsɔɔ kɛha nɛkɛ gbɛtsɔɔmɔ nɛɛ ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ? Ani miyaaa Kristofoi akpeei lɛ eko yɛ nyɛsɛɛ nyɔŋ lɛ nɔ akɛni miha nɔ kroko baye najiaŋ lɛ hewɔ?
Ani okɛ ekãa gbaa mɛi krokomɛi Nyɔŋmɔ kɛ eyiŋtoo he sane?
Mateo 24:14: “Aaashiɛ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ní akɛye . . . odase; ni no dani naagbee lɛ aaaba.”
Mateo 28:19, 20: “No hewɔ lɛ nyɛyaa ni nyɛyafea jeŋmaji fɛɛ mikaselɔi, . . . ni nyɛtsɔɔ amɛ ni amɛye nii fiaa ni mikɛɛ nyɛ lɛ nɔ.”
Lala 96:2: “Nyɛlaa nyɛhaa Yehowa, nyɛjiea egbɛi lɛ yi! Nyɛgbaa eyiwalaheremɔ lɛ he sane gbi fɛɛ gbi!”
BI OHE AKƐ: Ani mikɛ nitsumɔ nɛɛ woɔ gbɛhe diɛŋtsɛ ni esa akɛ ehi mli yɛ mishihilɛ mli? Ani gbɛfaŋnɔ ni mináa yɛ mli lɛ jieɔ nɔmimaa ni miyɔɔ lɛ kpo yɛ bɔ ni bei ni wɔyɔɔ mli nɛɛ he hiaa waa ha lɛ mli?