Ruka

12 Ngke a tabe n titirakina Iesu, ao a a ikoikotaki te koraki aika bati aika nga ma nga n te aro are a a itoutoui waeia, ao e a moana ana taeka ni kangai nakoia moa taan rimwina: “Kawakiningkami man aia iiti Baritaio* ae te mwamwanaa te aba.+ 2 Ma akea te bwai ae karauaki n rabunaki ae e na aki kaotaki. Ao akea te bwai ae raba ae e na aki ataaki+ ke n oti n te taina. 3 Mangaia are baike kam taekinna n te bong ao e na ongo te aba n te ngaina, ao baike kam wirikirikia n ruu aika raba, ao e na tataekinaki i mataia aomata ni kabane. 4 Mangaia ae I taku nakoimi raoraou,+ tai maakuia te koraki ake a kona ni kamateingkami, ao akea riki te bwai ae a na karaoia imwin aei.+ 5 Ma N na kaota nakoimi ae kam riai ni maakua: Maaka Teuare iai mwaakana ni karenakoingkami nako Keenna*+ ngkana e a tia ni kamateingkami. Eng, I tuangingkami, maaka Teuaei.+ 6 Tiaki a kabooaki niman mannikiba aika tibaaro n uoua te maibibi ae uarereke kanoana?* Ma e na bon aki mwanuokinaki* temanna i buakoia iroun te Atua.+ 7 Ma a bane ni warekaki naba irannatumi.+ Tai maaku, bwa kam kakawaki riki nakoia tibaaro aika mwaiti.+

8 “I tuangingkami ngkanne, bwa ane e kaota tauani bukiu i mataia aomata,+ ao e na kaota naba tauani bukina Natin te aomata i mataia ana anera te Atua.+ 9 Ma ane e kakeaai i mataia aomata ao e na kakeaaki naba i mataia ana anera te Atua.+ 10 Ao e na kabwaraaki ana bure ane e taekina te taeka teuana ni kaitaraa Natin te aomata, ma e na aki kabwaraaki ana bure ane e kabuakakaa te taamnei ae raoiroi.+ 11 Ma ngkana a kairingkami nako matan aia botaki te botannaomata,* ma mataniwi n te tautaeka ma ake a mwiokoaki n te mwaaka, ao tai raraomaeakina aromi ni kaekaa bukinami ke baika kam na taekin iai,+ 12 bwa e na reireiningkami ami taeka aika kam riai n taekin+ te taamnei ae raoiroi, ngkekei naba.”

13 Ao e taku nakoina te aomata temanna mai buakon te koraki: “Te tia Reirei, tuanga tariu bwa e na tibwai ana bwai tamara ni kabane, i marenau ma ngaia.” 14 E taku nakon teuarei: “Nao, antai ae mwiokoai bwa N na riki bwa te tia moti ke te tia tibwai ami bwai i marenami ni kauoman?” 15 E taku ngkanne nakoia: “Tarataraingkami ao kawakiningkami man te nanonrang*+ n aekana nako, bwa e ngae ngkana a bati ana bwai te aomata, ma tiaki maiuna mwaitin ana bwai nako.”+ 16 Ao e taekina te kaikonaki nakoia ni kangai: “E bati n uaa aban te aomata temanna ae kaubwai. 17 Mangaia are e iango i nanona ni kangai, ‘Tera ngkai ae I riai ni karaoia bwa ai akea te tabo ae N na ikotii iai au uaa?’ 18 Ao e taku, ‘N na karaoa aei:+ N na urui au auti ni kaikobwai ao ni katei aika bubura riki, ao N na ikotii iai au uita ni kabane ma au bwai ni kabane. 19 Ao N na kangai i bon irou: “A a bati au bwai aika raraoi ake a a iko ibukin ririki aika bati, N nangi bon aorai n amwarake ma ni moi, ao ni kimwareirei.”’ 20 Ma e taku te Atua nakoina, ‘Te nanobaba, a boni kan anaa maium* mairoum n te tairiki aei. Antai ngkanne ae nangi bwaini baike ko kaikoi?’+ 21 Mangaia are anne aron te aomata ae kaiko i bon ibukina, ma e aki toronibwai i matan te Atua.”+

22 E taku ngkanne nakoia taan rimwina: “Anne bukina ae I kangai iai nakoimi, katoka raraomaeakinani maiumi* bwa tera ae kam na kanna, ke raraomaeakinan rabwatami bwa tera karabaami.+ 23 Bwa e kakawaki riki te maiu nakon te amwarake, ao te rabwata nakon te kunnikai. 24 Iangoi aroia reeben: A aki ununiki ke n tai, ao akea aia auti ni kaikobwai ke aia bata, ma e kakaamwarakeia+ te Atua. Tiaki kam rangi ni kakawaki riki nakoia mannikiba?+ 25 Antai iroumi ae kona ni kaananaua riki maiuna teuana te mwanokunibai* ngkana e raraomaeakinna? 26 Ngkana ngaia bwa kam aki kona ni karaoa te bwai ae uarereke aei, ao e aera bwa kam na raraomaeakini bwaai ake nikiraia?+ 27 Iangoi aron rikiraken taiani kiebu: A aki mwamwakuri ke ni bibinoka, ma I tuangingkami, bwa e ngae ngke moan te kaubwai Toromon, ma e aki roko tamaroan ana kunnikai n tamaroan tekaina mai buakoia.+ 28 Ngkana ngaia bwa anne aron te Atua ni kunnikaia arokan te tawaana, aika iai n te bong aei ma a kona n tewenakoaki n te ai n umum ningabong, ai korakorara riki nanona ni kani kunnikaingkami, ngkami aika e karako ami onimaki! 29 Mangaia ae katoka ukoukorani baike kam na kang ma baike kam na nim, ao katoka raraomami,+ 30 bwa a ingainga n ukoukori baikai ni kabane kaain te aonnaba, ma e ataia Tamami bwa kam kainnanoi baikai.+ 31 Ma kam na teimatoa n ukoukora ana Tautaeka n Uea, ao a na karekeaki baikai nakoimi.+

32 “Tai maaku ngkami ae te nanai ae uarereke,+ bwa e a tia ni kariaia Tamami bwa e na anganingkami te Tautaeka n Uea.+ 33 Kam na kabooinako ami bwai, ao aanga bwa bwaai n tituaraoi.*+ Karekei ami bwauti ni mwane aika aki kona ni mka, ae taekan te kaubwai ae aki kona ni bane i karawa,+ ike e aki kona ni kaania te tia iraa ke ni kanna te koa.* 34 Bwa ike e mena iai ami bwai ae kakawaki, ao a mena naba iai nanomi.

35 “Karin ami kunnikai ao kam na tauraoi,*+ ao kaurai+ ami taura, 36 ao kam riai ni katotongia aomata ake a tataningaa okin+ aia toka man te mare,+ bwa ngkana e a oki ma ni karebwerebwe, ao a a kaukia naba ngkekei nakoina. 37 Ai kukureira tooro akanne ngkana e roko aia toka ao e noriia bwa a tabe n tantani! I tuangingkami te koaua, bwa e na karina kunnikaina ni mwakuri* ao e na katekatekaia n rarikiriki n te taibora, ao e na mena i rarikia n touatinia. 38 Ao ngkana e roko ni bwakanakon te tai* ke tao e roko imwin te nukanibong,* ao e noriia n tauraoi ao a na kukurei! 39 Ma kam na ataa aei, bwa ngkana e ataia teuare ana auti te auti bwa te tai raa are e na roko iai te tia iraa, ao e na bon aki kariaia ana auti bwa e na niniaki.+ 40 Kam na tauraoi naba ngkami, ibukina bwa e na roko+ Natin te aomata n te aoa are kam aki kantaningaia iai.”

41 E taku ngkanne Betero, “Te Uea, ko taekina te kaikonaki aei tii nakoira ke nakoia naba aomata ni kabane?” 42 Ao e taku te Uea: “Antai raoi te toro* ae kakaonimaki ma ni wanawana, are e na mwiokoia ana toka i aoia ana tabonibai* bwa e na teimatoa n angangania te amwarake ae tau ibukini kainnanoia, n te tai ae riai?+ 43 Ai kukureira te toro anne, ngkana e roko ana toka ao e noria bwa e tabe ni karaoia! 44 I tuangingkami te koaua, bwa e na mwiokoia i aon ana bwai ni kabane. 45 Ma ngkana e kangai i nanona te toro anne, ‘E kiriaria n roko au toka,’ ao e moana oreaia tooro aika mwaane ma aine, ao e amwarake ma ni moi ao ni koro ni manging,+ 46 ao e na roko ana toka te toro anne n te bong ae e aki kantaningaia ao n te aoa are e aki ataia, ao e na katuuaaea* n te aro ae kakaiaki ao e na anganna tibwangana i buakoia te koraki aika aki kakaonimaki. 47 Te toro ngkanne are mataata n nanon ana toka ma e aki tauraoi ke ni karaoa te baere e tuangaki,* e na kabatiaaki oreana.+ 48 Ma ane e aki mataata ao e karaoi mwakuri ake e tau n oreaki iai, e na karako oreana. Ni koauana, ane e anganaki baika bati, e na tangiraki ae bati mairouna. Ao ane e mwiokoaki ni baika bati, e na manga tangiraki ae bati mairouna.+

49 “I roko bwa N na kauraa te ai i aon te aba, ma ngkana e a kaman ura, tera riki ngkanne ae N na tangiria? 50 Ni koauana, iai te bwabetito ae I riai ni bwabetitoaki iai, ma ai rawawatara nanou ni karokoa tiana!+ 51 N ami iango I roko bwa N na karekea te rau i aon te aba? I aki, ma I tuangingkami bwa I roko bwa N na karekea te iraraure.+ 52 Bwa ni moa mangkai, ao ane e na bwenaua te utu teuana ae niman kaaina, bwa teniman ni kaaitaraia uoman, ao uoman ni kaaitaraia teniman. 53 A na boni bobuaka i marenaia, te tama e na kaitaraa natina te mwaane, ao te nati te mwaane e na kaitaraa tamana, te tina e na kaitaraa natina te aine, ao te nati te aine e na kaitaraa tinana, te aine e na kaitaraa buun natina te mwaane, ao buun te nati te mwaane e na kaitaraa tinani buuna.”+

54 Ao e taku naba nakoia aomata aika bati: “Ngkana kam nora te nang ae kaborake mai maeao, ao kam a boni kangai naba, ‘E nang roko te angibuaka ma te karau ae korakora,’ ao e bon roko. 55 Ao ngkana kam noria bwa e kare te ang mai maiaki, ao kam kangai, ‘E nang kabuebue,’ ao e bon riki. 56 Taani mwamwanaa te aba, kam ataa nanon taraani karawa ma te aonnaba, ma e aera ngkai kam aki atai nanoni baika riiriki n te tai aei?+ 57 E aera ngkai kam aki bairea ae eti? 58 N te katoto, ngkana ko kaai ni mwananga ma te aomata are kabaea tangina ibukim n te tua nakon te tia moti, ao ko na kataa ae ko kona ni karekea te raoi i marenam ma ngaia i aoni kawaimi, bwa e kaawa ni kateiko i matan te tia moti, ao te tia moti e na anga ngkoe nakon te tia kaburebure, ao ko a kamatawarikaki+ naba. 59 I tuangko bwa ko na bon aki otinako mai iai ni karokoa ae ko tia ni kabwakaa te kabanea ni maibi ni mwane* ae mena iroum.”