Katotonga Ana Taotaonakinnano Iehova

“E aki baenikai te Uea [“Iehova,” NW] n ana taeka n akoi . . . ma E taotaona nanona.”​—2 BETERO 3:9.

1. Tera te bwaintangira ae e kan angania aomata Iehova ae te bwai ae akea kabotauana?

E A TIA Iehova ni katauraoa te bwai teuana ibukira ae akea temanna ae kona n anga. Bon te bwai ae rangi n anainano ao ni kakawaki, ma e aki kona ni kakabooaki ke n anganako te aba bwa boon te mwakuri. Te bwai aei bon te bwaintangira ae te maiu are akea tokina, ae nanona, te maiu are akea tokina n te baretaiti i aon te aba. (Ioane 3:16) Ai kakukurei ra anne! A na mauna baika a karekea te nanokawaki, te aki-inanoi ae korakora, te tiritiri, te maiu-ni-kainnano, te iowawa, te aoraki, ao te mate. A na maeka ma te rau aomata ao ni katiteuanaki i aan te kairiri ae raonaki n te tangira ae roko man Ana Tautaeka n Uea te Atua. Ai korakora ra kan noran te Baretaiti anne!​—Itaia 9:6, 7; Te Kaotioti 21:4, 5.

2. Bukin tera bwa Iehova e tuai ni kamwawaa ana waaki ae buakaka Tatan?

² E kariariaa rokon te tai ae e na karekea iai te Baretaiti n te aonnaba Iehova, ibukina bwa e taatangira te raoiroi ao te kaetitaeka ae riai. (Taian Areru 33:5) E bon aki kukurei ngkai e noriia aomata aika aki bwerengaki ke a ribai ana reirei aika raraoi, ao a rawa n aantaeka irouna ao a bwainikirinia ana aomata. Ma iai bukina aika riai, ngkai e tuai ni kamwawaa ana waaki ae buakaka Tatan. A irekereke bukina ma titiraki ni kaineti ma te eti ao te kairua n irekereke ma riaina n tautaeka. Ni kaetan titiraki aikai, e kaotiota te aroaro ae anainano Iehova, ae aki bati ni kaotaki irouia aomata ni boong aikai. Te aroaro aei bon te taotaonakinnano.

3. (a) Tera nanon taeka n Erene ao n Ebera aika rairaki bwa “taotaonakinnano” n te Baibara? (b) Baikara titiraki aika ti na rinanoi ngkai?

³ Iai te taeka n Erene ae nanona raoi “abwabwakin te nano,” ao e rairaki bwa te “taotaonakinnano.” Oin raoi ae nanonaki n taeka n Erene ao n Ebera ibukin “te taotaonakinnano,” bon tautauan te nano ao te waeremwe n un. E a kanga ana taotaonakinnano Iehova ni karekei kakabwaiara? Baikara reireiara man aia taotaonakinnano ao aia nanomwaaka Iehova ma ana toro aika kakaonimaki? Ti kanga n ataia bwa iai tian ana taotaonakinnano Iehova? Ti na noria.

Iangoa Ana Taotaonakinnano Iehova

4. Tera are e koreia te abotoro Betero ni kaineti ma ana taotaonakinnano Iehova?

⁴ Ni kaineti ma ana taotaonakinnano Iehova e korea ae kangai te abotoro Betero: “E na tai raba te baei ae ti teuana nako imi, ngkami aika kam tangiraki, ba ti te bo te bong ae ti te bongina ma ririki aika tenga iroun te Uea, ao ti te bo tenga te ririki ma te bong ae ti te bongina. E aki baenikai te Uea n ana taeka n akoi n ai aroia tabemang aika atonga te baenikai; ma E taotaona nanona nako imi, n aki tangira maten temanna, ma a na bane aomata n rairi nanoia.” (2 Betero 3:8, 9) Taiaoka nori bwaai aika uoua aika kabwarabwaraki ikai ake a kona ni buokira n ota n ana taotaonakinnano Iehova.

5. Tera aron Iehova n iangoa te tai are e na karaoa iai ana mwakuri?

⁵ Te moanibwai, Iehova e aki iangoa te tai n arora. Ngaa n ririki ai aron te bong ae tii tebongina iroun Teuare maiu n aki toki. E aki tautaekanaki ke n tiatianaki ana mwakuri n te tai, ma e aki naba iremwe ni karaoa ae riai. Kioina ngkai iai irouna te wanawana ae akea tiana, e ataa raoi te tai ae te kabanea n raoiroi Iehova ibukin karaoan ana mwakuri ae na karekea kabwaiaia te koraki nako, ao e taotaona nanona n tataningaa te tai anne. Ma ti aki riai ni motikia i nanora bwa e aki kani bwerengaki Iehova nakon rawawataia ana toro, ake a rinanona n te tai moa aei. Bon te Atua ngaia ae “nanoanga,” ao boni ngaia nibwan te tangira. (Ruka 1:78; 1 Ioane 4:8) E kona ni kamaunai bwaai ni kammaraki ake a na kona n riki man te waaki ae aki-teimaan aei, ao ni kabuai mataia n aki toki.​—Taian Areru 37:10.

6. Tera ae ti aki riai ni motikia i nanora ibukin te Atua, ao bukin tera?

⁶ Ni koauana, e aki bebete tataningaan te bwai are ti a kaman kariariaa. (Taeka N Rabakau 13:12) Mangaia are ngkana a aki waekoa aomata ni kakoroa bukin aia berita, ao a kona ni motikia tabeman n aia iango bwa akea nanoia aomata akanne ni kani kakoroa bukin aia iango. Ai aki-wanawana ra iangoan anne ibukin te Atua! Ngkana ti kairuaa ana taotaonakinnano te Atua ma te waeremwe, e kona ngkanne waakinakon te tai ni kananokokorakira ao ni kabwarai nanora, ao ti a ruanikai iai nakon te taningaroti n te onimaki. Ma ae buakaka riki, ti a kona ni mwamwanaki irouia te koraki ake e a kaman kauringi taekaia Betero, ake taani bwainingare, aika akea aia onimaki. A kangai taani kakaniko akanne: “E nga rokona ae taekinaki? Ba, ma ngke a matu ara bakatibu, ao ai uana nako naba bwaai ni kabane ma ngke a moa ni karikaki aonaba.”​—2 Betero 3:4.

7. Tera irekereken ana taotaonakinnano Iehova ma tangiraia aomata bwa a na rairi nanoia?

⁷ Te kauoua ni bwai are ti kona ni karekea man ana taeka Betero bwa e taotaona nanona Iehova ibukina bwa e tangiriia aomata ni kabane bwa a na kamaiuaki. Te koraki ake a bon rawa ni kitan aroia aika buakaka, a na kamaunaki iroun Iehova. Ma te Atua e aki kukurei ni mateia aomata aika buakaka. Ma e kukurei n noriia aomata bwa a na raraoma, ao n rairi nanoia ni kitan aroia aika buakaka ao n teimatoa ni maiu. (Etekiera 33:11) E tataotaona nanona ao ni karekea angan te rongorongo ae raoiroi bwa e na taekinaki ni kabutaa aonnaba, bwa a aonga ni kona ni karekea te maiu aomata.

8. E a kanga n noraki ana taotaonakinnano te Atua n arona nakoia te natannaomata are Iteraera?

⁸ E noraki naba ana taotaonakinnano te Atua n arona nakoia te natannaomata ngkoa are Iteraera. I nanon tienture aika bati ao e a tia n taotaona nanona nakon aia aki-ongeaba. Rinanoia ana burabeti ao e aki toki ni kaumakiia ni kangai: “Rairaki mani kawaimi aika bubuaka, ao kam na kawakin au taeka ma au tua, n ai aron te tua ni kabanea are I tuangia ami bakatibu, ma ake I kanako nako imi ni baiia au toro ake burabeti.” Tera mwina? E kananokawaki bwa “a aki kan ongo” aomata.​—2 Uea 17:13, 14.

9. E a kanga ana taotaonakinnano Iesu ni kaotiota raoi aron Tamana?

⁹ N tokina e a kanakoa Natina Iehova, are e kataia n anai nanoia I-Iutaia bwa a na okira te Atua. Ana taotaonakinnano Iesu ae kororaoi e kaotiotaki raoi iai bannan Tamana. E ataia raoi Iesu bwa e nang kamateaki, ai ngaia are e a kangai: “Ierutarem, Ierutarem, ae ko kamamateia burabeti, ae ko karebanaiia ake a kanakomaiakaki nako im, ai bati ra au kani bobotiia natim, n ai aron te moaaine ngkana e botiia bunna i aani baina, ao kam rawa naba!” (Mataio 23:37) Taeka aika ringa te nano aikai, bon tiaki mairoun te tia moti ae akea ana nanoanga are e ingainga ni katuuaea te aomata, ma bon ana taeka te rao ae tatangira are e taotaona nanona nakoia aomata. E tangiriia aomata Iesu n ai aron Tamana are i karawa, bwa a na raraoma ma ni birinako man te motikitaeka ae matoatoa. Tabeman a ongo nakon ana kauring Iesu ao ni birinako man te katuuaa ae kakamaaku are e roko i Ierutarem n 70 C.E.​—Ruka 21:20-​22.

10. Baikara aanga ake e a tia iai ana taotaonakinnano te Atua ni kakabwaiaira?

¹⁰ Tiaki te koaua bwa ti riai ni mimi n aron ana taotaonakinnano te Atua? N aki ongea rawawatan aia aki-ongeaba aomata, e a tia Iehova ni karekea angara n tatabemanira nako n ikotaki ma mirion ma mirion aomata, bwa ti na ataia ao ni butimwaea te kaantaninga ibukin te kamaiuaki. E korea ae kangai Betero nakoia raona ni Kristian: “Kam na taku ba kamaiuami taotaonan nanon ara Uea.” (2 Betero 3:15) Ti aki ngkanne kakaitau ibukin ana taotaonakinnano Iehova are e a tia ni kauka te kawai ibukin kamaiuara? Ti aki ngkanne tataro bwa e na teimatoa Iehova n taotaona nanona nakoira ngkai ti beku ibukina ni katoa bong?​—Mataio 6:12.

11. E na kairira otara n ana taotaonakinnano Iehova bwa ti na karaoa tera?

¹¹ Ngkana ti ota n ana taotaonakinnano Iehova, ti a buokaki iai bwa ti na tataningaia ma te taotaonakinnano ibukin te kamaiuaki are e na karekea nakoira, n aki motikia n ara iango bwa e mwaarara ni kakoroa bukin ana berita. (Baebaeti 3:26) Ngkai ti teimatoa n tataro ibukin Ana Tautaeka n Uea te Atua bwa e na roko, ti onimakinna bwa te Atua e ataa raoi te tai ae te kabanea n raoiroi ibukin kaekaan ara tataro. Irarikina naba, ti a kairaki bwa ti na katotonga Iehova rinanon kaotan ara taotaonakinnano ae kukurei iai, n arora nakoia tarira ao te koraki ake ti uarongorongo nakoia. Ti aki tangiria naba bwa a na kamaunaki ma ti tangiria n noriia bwa a na raraoma ao ni karekea te kaantaninga ibukin te maiu are akea tokina.​—1 Timoteo 2:3, 4.

Iangoa Aia Taotaonakinnano Burabeti

12, 13. N aron ae kaotaki n Iakobo 5:10, e a kanga te burabeti are Itaia n tokanikai ni bwaina te taotaonakinnano?

¹² Man iaiangoan ana taotaonakinnano Iehova, ti a buokaki iai bwa ti na kaai ni kakaitau ibukin aroarona anne, ao ni karikirakea naba iroura. E aki bebete irouia aomata aika aki kororaoi bwa a na karikirakea te taotaonakinnano, ma e kona ni karaoaki. Ti karekea reireiara mairouia ana toro te Atua ake ngkoa. E korea ae kangai te tia rimwin Kristo are Iakobo: “Ururingia burabeti, ake a taetae n aran te Uea, ba kam na kakairi i rouia ni kataua te maraki ma ni botumwaka n taotaona te nano.” (Iakobo 5:10) E karaunano ao ni kaunganano ataakin ae a a tia n tokanikai tabemwaang ni kaaitarai kangaanga ake ti na boni bane ni kaaitarai.

¹³ Te burabeti are Itaia e boni kainnanoa raoi te taotaonakinnano ni mwiokoana. E katereterea Iehova n te bwai are e tuangnga ni kangai: “Naako tuanga te botanaomata aei, Kam na ongo n ongo, ao kam na aki atatai; ao kam na taratara n taratara, ao kam na aki noraba. Kaneneaa nanon te botanaomata aei, ao kabono taningaia, ao kamataki mataia; ba a na aki noraba ni mataia, ma n ongo n taningaia ma n atatai n nanoia, ma n rairaki, ma ni kamaiuaki.” (Itaia 6:9, 10) N aki ongea rawaia n ongo aomata, e taotaona nanona Itaia n taekina ana kauring Iehova i nanon te maan ae e aki kee i aan 46 te ririki! N aron naba anne, te taotaonakinnano e na buokira n nanomwaaka n ara mwakuri n tataekina te rongorongo ae raoiroi, e ngae ngke a mwaiti aika rawa ni butimwaeia.

14, 15. Tera ae e buoka Ieremia bwa e na nanomwaaka i aan kataakina ao kabwarakin nanona?

¹⁴ Ngkana a karaoa aia mwakuri ni minita burabeti, a aki tii kaitaraa te aki bwerengaki irouia aomata, ma a bwainikirinaki naba. E kabaeaki bain ma waen Ieremia ao ni karabutinaki n “te auti ni kaikain,” ao n teweaki nako nanon te kinono ae bokaboka. (Ieremia 20:2; 37:15; 38:6) E bwainikirinaki irouia te koraki ake e kani buokiia. Ma e aki kawakina unna Ieremia ke ni kabooa mwin te bwai are e karaoaki nakoina. E taotaona nanona n nanomwaaka i nanon tatabebwi n ririki.

¹⁵ Te bwainikirinaki ao te kakanikoaki e aki kaina win Ieremia, ao a aki kona naba ni kain wira ni boong aikai. Ni koauana, a kona ni bwara nanora n taai tabetai. E bwara naba nanon Ieremia n tabetai. E korea ae kangai: “E riki ba taetaebuakaau ana taeka Iehova, ma kaenaenaau, ni kabongnga. Ao ngkana tao I kangai, N na aki manga taekinna, ma n aki manga taetae n arana.” Tera ae e riki imwina? E katoka ana uarongorongo Ieremia? E reitia ni kangai: “E roko iai i nanou [ana taeka te Atua], ao ae te bwai ae kanga te ai ae ura ae kainaki i nanon riu, ao I a kua n taotaona nanou, ao I aki kona ni kainababu.” (Ieremia 20:8, 9) Noria bwa ngkana e kaatuua ana iango i aon aia kakaniko aomata ao e bua iai kukureina. Ngkana e iangoa tamaroan ao kakawakin te rongorongo i bon irouna, ao e a manga kaokaki kukureina. Irarikina naba e mena Iehova iroun Ieremia “n ai aron temanna ae korakora” ni kakorakoraa bwa e na taekina ana taeka te Atua ma te ingaingannano ao te ninikoria.​—Ieremia 20:11.

16. Ti kanga ni kateimatoaa te kimwareirei n ara mwakuri n tataekina te rongorongo ae raoiroi?

¹⁶ E reke kukurein te burabeti are Ieremia n ana mwakuri? Eng! E taku nakon Iehova: “A reke am taeka, ao I kang; ao au kimareirei ma kakatongan nanou am taeka nako: ba I aranaki n aram, Ngkoe ae Iehova ae Atuaia taanga.” (Ieremia 15:16) E kimwareirei Ieremia ni mwiokoana ni kaotiota te Atua ae koaua ao n uarongorongoa ana taeka. Ti kona naba ngaira ni kimwareirei. Irarikina, ti kimwareirei n aroia anera i karawa, ibukina bwa a mwaiti aika butimwaea rongorongon te Tautaeka n Uea ni katobibia te aonnaba, ma n rairi nanoia, ao n toua te kawai nakon te maiu are akea tokina.​—Ruka 15:10.

“Nanomwakan Iobi”

17, 18. N te aro raa are e nanomwaaka iai Iobi ao tera mwina?

¹⁷ E korea ae kangai te tia rimwin Kristo ae Iakobo imwain kamoamoaaia burabeti ake ngkoa: “Kam a tia n ongo nanomwakan Iobi, ma n nora mwin ana makuri te Uea, ba moan te nanoanga te Uea, ao E akoi.” (Iakobo 5:11) Te taeka n Erene ikai ae raira “nanomwaka,” titeboo nanona ma te taeka are e kabongana Iakobo n te kibu are mai mwaina ibukin ‘taotaonan te nano.’ E korea ae kangai te tia rabakau temanna ni katerea te kaokoro i marenan taeka aika uoua aikai: “Te taeka n Erene ae taotaonan te nano, e nanonaki iai aron ana taotaonakinnano te aomata ngkana e bwainikirinaki, ao nanon te taeka ae ‘nanomwaaka,’ bon te teimatoa n ninikoria e ngae ngkai ti karawawataki.”

¹⁸ E rinanon te karawawataki ae korakora Iobi. E bua kaubwaina, a bua natina, ao e rotaki n te aoraki ae kammaraki. E taonaki nako n taiani bukibuki ni kewe are aongkoa e a katuuaeaki iroun Iehova. E aki kainabwabu Iobi ni marakina ma e bwaeta nanona ibukin aroarona ao e kuri n taekinna naba bwa e raoiroi riki nakon te Atua. (Iobi 35:2) Ma e aki bua ana onimaki ke n uruaki ana kakaonimaki. E aki tataebuakaa te Atua n aron ana taeka Tatan are aongkoa e na karaoa anne Iobi. (Iobi 1:11, 21) Tera mwina? Iehova “E kakabaiai riki ana bong Iobi aika rimwi nakon ana bong ake rimoa.” (Iobi 42:12) E a manga kaoka marurungin Iobi Iehova, ni kataboroa kaubwaina, ao ni kakabwaiaa n anganna te maiu are kakukurei, ma ana utu aika tangiraki irouna. Ana kakaonimaki Iobi n nanomwaaka e a tia ni kairia bwa e na ota riki n aroaron Iehova.

19. Tera reireiara man nanomwaakan Iobi?

¹⁹ Tera reireiara man ana nanomwaaka Iobi? Ti kona naba ni karawawataki n te aoraki n aron Iobi ke kataaki tabeua. Tii n tabetai ae ti aki ota raoi bwa bukin tera e kariaia Iehova bwa ti na rinanon te kataaki teuana ma teuana. Ma ti boni kakoauaa raoi aei: Ngkana ti teimatoa ni kakaonimaki, ti na boni kakabwaiaki. Iehova e boni kakabwaiaia raoi te koraki ake a ukoukoria ni koaua. (Ebera 11:6) E taku Iesu: “Ane nanomwaka ni karokoa te toki ao e na kamaiuaki.”​—Mataio 10:22; 24:13.

“E na Roko Ana Bong” Iehova

20. Bukin tera bwa ti kona ni kakoauaa raoi bwa e na bon roko ana bong Iehova?

²⁰ E ngae ngke e taotaona nanona Iehova, ma e bon tangira naba te eti, ao e na aki taona nanona nakon te buakaka n aki toki. Iai tian ana taotaonakinnano. E korea ae kangai Betero: “E aki katoka kaiia kaain aonaba ake ngkoangkoa,” te Atua. E ngae ngke a kamaiuaki Noa ma ana utu, ma e kamaunaki te waaki ae buakaka n te ran. E karokoa naba ana motikitaeka Iehova nakon Totom ao Komora ni kamannangia. Motikitaeka aikai a riki bwa “bwaai n reirei nakoia akana na bure rimwi.” Mangaia are man aei, ti riai ni kakoauaa raoi ae kangai: “E na roko ana bong” Iehova.​—2 Betero 2:5, 6; 3:10.

21. Ti na kanga ni kaotiota ara taotaonakinnano ao nanomwaakara, ao tera ae ti na rinanona n te kaongora are imwina?

²¹ Mangaia are ti riai ngkanne ni katotonga ana taotaonakinnano Iehova rinanon buokaia aomata bwa a na rairi nanoia bwa a aonga ni kamaiuaki. Ti na katotongia naba burabeti rinanon ara taotaonakinnano n tataekina te rongorongo ae raoiroi, n aki ongea rawaia n ongora te koraki ake ti uarongorongo nakoia. Irarikina naba ngkana ti katotonga Iobi n nanomwaaka i aani kataaki, ti kona ni kakoauaa raoi bwa e na rangi ni kakabwaiaira Iehova, ngkana ti teimatoa ni kakaonimaki. Ti kimwareirei n taai nako n ara mwakuri ni minita, ibukina bwa ti nora aron Iehova ni kakabwaiaa aia mwakuri ana aomata n tataekina te rongorongo ae raoiroi n taabo nako. Ti na kona n nora aei n te kaongora are imwina.

Ko Uringnga?

• Bukin tera bwa e kaota te taotaonakinnano Iehova?

• Tera reireiara man aia taotaonakinnano burabeti?

• E kanga Iobi ni kaotiota te nanomwaaka, ao tera mwina?

• Ti kanga n ataia bwa iai tian ana taotaonakinnano Iehova?

[Taamnei n iteraniba 14]

E k nga Iehova ni kakabwaiaa ana taotaonakinnano Ieremia?