Bobotakin Bwaini Karawa Ao Aonnaba
“Nanona ae atataiaomata, . . . E na boti bwaai ni kabane, aika bwaini karawa ma bwain aonaba, i nanoni Kristo.”—I-EBETO 1:9, 10.
1. Tera ‘nanon’ Iehova ibukin karawa ao aonnaba?
TE RAU AE TAABANGAKI! Aio ana kaantaninga Iehova ae moan te tamaroa, ae “Atuan te raoi.” (Ebera 13:20, BK) E kairaki te abotoro Bauro iroun te Atua bwa e na korea ‘nanon te Atua’ are “e na boti bwaai ni kabane aika bwaini karawa ma bwain aonnaba, i nanoni Kristo.” (I-Ebeto 1:9, 10) Tera ae kaotaki n te weabe ae rairaki nakon ‘botan bwaai ni kabane’ n te kibu aei? E taekina ae kangai te tia rabakau temanna i aon te Baibara ae J. B. Lightfoot: “E nanonaki n te taeka anne, te boonnano irouia kaain te iuniweeti ni kabane, ike a nang akea iai kaaina aika ianena ke a karitei, ma a nang bane ni katiteuanaki i nanon Kristo. A nang akea te bure, te mate, te nanokawaki, te kabwaka ao te rawawata.”
“Bwaini Karawa”
2. Antai “bwaini karawa” aika a riai n ikoikotaki?
2 E kabwarabwaraa aia kaantaninga Kristian ni koaua ae moanibaan te raoiroi te abotoro Betero, ngke e korea ae kangai: “N ai aron ana taeka n akoi, ti kaantaningai karawa nabangkai ma aonaba nabangkai, ake e mena iai te raoiroi.” (2 Betero 3:13) “Karawa nabangkai” ae beritanaki ikai, e nanonaki iai te tautaeka ae boou, ae te Tautaeka n Uea iroun te Mesia. A na botaki “bwaini karawa” ake e taekin Bauro n ana reta nakoia I-Ebeto, “i nanoni Kristo.” Bon aomata aika karako mwaitiia ake a a rineaki bwa a na tautaeka ma Kristo i karawa. (1 Betero 1:3, 4) A “kabooaki mai aon te aba” ao “mai buakoia aomata,” Kristian aikai aika 144,000 mwaitiia, bwa a na uea ma Kristo n ana Tautaeka n Uea i karawa.—Te Kaotioti 5:9, 10; 14:3, 4; 2 I-Korinto 1:21; I-Ebeto 1:11; 3:6.
3. E kanga ni kona n taekinaki ae ‘a katekatekaki i karawa’ te koraki ake a kabiraki, ngke a mena moa i aon te aba?
3 A kabooaki ke a a manga bungiaki Kristian aika kabiraki iroun te taamnei ae raoiroi, bwa a aonga ni kona n riki bwa natin Iehova aika taamnei. (Ioane 1:12, 13; 3:5-7) Ibukina bwa a “natinaki” iroun Iehova, a a riki ngkanne bwa tarin Iesu. (I-Rom 8:15; I-Ebeto 1:5) Ibukin anne, e taekinaki aroia moa i aon te aba bwa ai aron ae a ‘kautaki ma Ngaia ao E katekatekaia ma Ngaia i karawa i nanoni Kristo Iesu.’ (I-Ebeto 1:3; 2:6) A anganaki te mwioko n taamnei ae rine aei, ibukina bwa a a tia ni “kanikinaeaki iroun te Tamnei are Raoiroi are e atongaki n te taeka n akoi. Ao te kanikina arei, boni kakoauan [aia] ababa” ae e a tia ni katauraoaki imwaia i karawa. (I-Ebeto 1:13, 14; I-Korote 1:5) Te koraki aikai boni “bwaini karawa,” are e a kaman katauaki mwaitiia iroun Iehova, aika riai n ikoikotaki.
Moanakin Bobotakiia
4. N ningai, ao e kanga ni moanaki bobotakin “bwaini karawa”?
4 Ni kaineti ma ana ‘babaire’ ke ana waaki ni kairiri Iehova, e na moanaki bobotakin “bwaini karawa” “ngkana a koro raoi bongina.” (I-Ebeto 1:10) E roko te tai anne ni Bentekota 33 C.E. A kabiraki n te taamnei ae raoiroi abotoro ao taan rimwin Kristo tabeman, aika mwaane ao aine n te bong anne. (Mwakuri 1:13-15; 2:1-4) E kaotaki man aei, moan waakinan te berita ae boou, ao ngkanne, e a karikaki naba iai te ekaretia ni Kristian ao te botannaomata ae boou ae te Iteraera n taamnei ae “ana Iteraera te Atua.”—I-Karatia 6:16; Ebera 9:15; 12:23, 24.
5. E aera Iehova ngke e kateirakea te “botanaomata” ae boou bwa e na onea mwin te Iteraera n rabwata?
5 E aki riki te “koraki n ibonga, ma te botanaomata ae tabu” ake a na beku i karawa n aki toki, man te berita n Tua are e karaoaki ma te Iteraera n rabwata. (Te Otinako 19:5, 6) E tua ae kangai Iesu nakoia mataniwin te Aro n Iutaia: “E na anaki mai roumi uean te Atua; ao e na anganaki te botanaomata ae kariki uaana.” (Mataio 21:43) E kaainaki te botannaomata ae te Iteraera n taamnei irouia Kristian aika kabiraki ake a anaaki nako nanon te berita nabangkai. E korea ae kangai te abotoro Betero nakoia te koraki aei: “Ngkami bon te roro ae rineaki, ae te koraki n ibonga n uea, ae te botanaomata ae itiaki, ae te natanaomata ae bon ana bwai te Atua, ba kam aonga ni kaoti raoiroin nako Teuare weteingkami man te ro nakon te oota ae kamimi: akana tiaki te botanaomata ngkami ngkoa, ma bon ana botanaomata te Atua ngkai.” (1 Betero 2:9, 10) Ai manga tiaki ana aomata Iehova te Iteraera n rabwata ae iai ana berita ma ngaia. (Ebera 8:7-13) N aron are e taetae ni burabetinna Iesu, e a anaaki mairouia te kakabwaia ae okoro are te riki bwa kaain te Tautaeka n Uea iroun te Mesia, ao e a anganaki te Iteraera n taamnei are 144,000 mwaitiia.—Te Kaotioti 7:4-8.
A Anaaki Nako Nanon te Berita Ibukin te Tautaeka n Uea
6, 7. Tera te berita ae okoro are e karaoia Iesu ma tarina aika natinaki n te taamnei, ao tera nanon aei ibukia?
6 N te tairiki are e moani karaoa iai Kauringan matena Iesu, e tua ae kangai nakoia ana abotoro ake a kakaonimaki: “Ngkami bon aika kam memena ma Ngai ni kaririakiu; ao Ngai I motika ueami nako imi, n ai aron Tamau ngke E motika ueau nako Iu, ba kam na amamarake ma ni momoi n au taibora n ueau; ao ane kam na tekateka i aoni kaintokanuea ni motiki taekaia aia baronga Iteraera ake tengauni ma ua baronga.” (Ruka 22:28-30) E nanona ikai Iesu, te berita ae okoro are e karaoia ma tarina aika natinaki n te taamnei ake 144,000 mwaitiia, ake a na riai n teimatoa ni ‘kakaonimaki ni karokoa mateia,’ ao a na kakoauaki iai bwa a ‘tokanikai.’—Te Kaotioti 2:10; 3:21.
7 A kaaka te kaantaninga ibukin te maiu n aki toki i aon te aba n te rabwata ae te iriko ao te raraa, te koraki ae karako mwaitiia aei. A na uea ma Kristo i karawa, ao n tekateka i aoni kaintokanuea ni motiki-taekaia aomata. (Te Kaotioti 20:4, 6) Ti na neneri kiibu tabeua riki, aika kaineti ma te koraki aika kabiraki aikai, ae e kaotaki iai bwa bukin tera ngkai “tiibu tabemang” a aki katoong banna ni Kauring.—Ioane 10:16.
8. Tera ae a kaotia taani kabiraki ni katoongan te kariki? (Nora te bwaoki n iteraniba 29.)
8 A ibuokanibwai taani kabiraki ni kammarakan Kristo ao a na aantaeka ni katotongan matena naba. Ngkai Bauro bon temanna mai buakoia te koraki aei, e taekinna ngkanne teuaei bwa e tauraoi ni kaki nako bwaai ni kabane bwa e aonga ni kona n ‘reke Kristo i rouna . . . E kan ata Kristo ma makani mangautina, E kani buoki marakina.’ Eng, e tauraoi Bauro ni ‘katotonga matena.’ (I-Biribi 3:8, 10, BK) A mwaiti Kristian aika kabiraki ake a a tia n nanomwaaka n “uouota mateni Iesu” n rabwataia.—2 I-Korinto 4:10, BK.
9. Bannan te rabwata raa te kariki n te Kauring?
9 E taku Iesu ngke e moani karaoa Ana Katairiki te Uea: “Rabatau aei.” (Mareko 14:22) E nanonna ikai bon rabwatana ae nang oreaki ni karokoa tiinakon raraana. Te kariki ae akea te bwai ni kariki iai, bon bannan raoi rabwatana. Bukin tera? Ibukina bwa n te Baibara, e kona n tei te bwai ni kariki ibukin te bure ke te buakaka. (Mataio 16:4, 11, 12; 1 I-Korinto 5:6-8) E kororaoi Iesu, ao akea te bure i nanon rabwatana. E anga rabwatana ane e kororaoi anne bwa te karea n raoi. (Ebera 7:26; 1 Ioane 2:2) A na bane ni kakabwaiaki Kristian aika kakaonimaki man karaoan aei, bwa tao a kaantaningaa te maiu i karawa ke te maiu n aki toki i aon te aba ae te baretaiti.—Ioane 6:51.
10. A ‘ibuokanibwai n raraan Kristo’ n te aro raa te koraki ake a katoonga te wain n tain te Kauring?
10 Ni kaineti ma te wain are a katongnga Kristian aika kabiraki n te Kauring, e korea ae kangai Bauro: “Te mangko ae karaoiroaki ae ti karaoiroia, tiaki bon te buokanibwai n raraani Kristo?” (1 I-Korinto 10:16) A ‘ibuokanibwai n raraan Kristo’ te koraki ake a katoonga te wain, n te aro raa? Ni koauana, a aki ibuokanibwai ni katauraoan te karea ni kaboomwi, kioina ngkai a kainnanoa naba kainaaomatakiia. A kabwaraaki aia bure ibukina bwa a onimakina mwaakan te kaboomwi n raraan Kristo, ao a a karaoiroaki iai ibukin te maiu i karawa. (I-Rom 5:8, 9; Tito 3:4-7) Bon rinanon raraan Kristo are kawawaeaki, are a “kaitiakaki,” a kaokoroaki, ao ni kabwaraki aia bure taan ababa ma Kristo ake 144,000 mwaitiia bwa te koraki “ake a itiaki.” (Ebera 10:29; Taniera 7:18, 27; I-Ebeto 2:19) Eng, boni man raraan Kristo are e kawawaeaki are e a ‘kabooia aomata . . . bwa ana bwai te Atua mai buakoia baronga nako, ma taetae, ma natanaomata, ma botanaomata ao . . . [e] karaoiia ba uean Atuara ma ana ibonga; ao a tauu taeka i aonaba.’—Te Kaotioti 5:9, 10.
11. Tera ae a kaotia te koraki aika kabiraki man nimakin te wain n tain te Kauring?
11 Ngke e moani karaoa te Kauring ibukin matena Iesu, e angania ana abotoro ake a kakaonimaki te mwangko ni wain ao e taku: “Kam na bane ni moi n aei; ba rarau aei, ae raran te berita nabangkai, ae kawawaeaki i bukiia aomata aika bati ba bwaini kabaran aia bure.” (Mataio 26:27, 28) N aron raraan te kao ao te koti are e kamatoaa te Tua i marenan te Atua ao te natannaomata ae Iteraera, raraan Iesu ngkanne e kamatoaa naba te berita nabangkai are e karaoia Iehova ma te Iteraera n taamnei, are e moanaki man Bentekota 33 C.E. (Te Otinako 24:5-8; Ruka 22:20; Ebera 9:14, 15) Ibukina bwa a nima te wain are e tei ibukin “raran te berita,” a kaotia iai ngkanne taani kabiraki bwa a a tia n anaaki nako nanon te berita ae boou ao ni kakabwaiaki mai iai.
12. A kanga ni bwabetitoaki nakon maten Kristo taani kabiraki?
12 A kauringaki taani kabiraki taekan te bwai teuana riki. E tua ae kangai Iesu nakoia taan rimwina ake a kakaonimaki: “Ane kam na boni moi n te mangko ae N nangi moi iai; ao ane kam na babetitoaki n te babetito ae N nangi babetitoaki iai.” (Mareko 10:38, 39) Imwina riki, ao te abotoro Bauro e taekina bwabetitoaia Kristian ‘nako nanoni maten Kristo.’ (I-Rom 6:3) A maiuakina te maiu ni kan anga ngaiia taani kabiraki. A anga naba ngaiia nakon te mate n te aro are a kaki iai aia kaantaninga ibukin te maiu n aki toki i aon te aba. E na tabwanin raoi bwabetitoaia Kristian aika kabiraki nakon maten Kristo, ngkana a kakaonimaki ni karokoa mateia ike a na kautaki iai n te rabwata n taamnei ao n “uea naba” ma Kristo i karawa.—2 Timoteo 2:10-12; I-Rom 6:5; 1 I-Korinto 15:42-44, 50.
Katoongan Taiani Banna ni Kauring
13. Bukin tera bwa a aki katoong banna ni Kauring te koraki ake a kaantaningaa te maiu i aon te aba, ao tera bukin kaean te Kauring irouiia?
13 Kioina ngkai e irekereke karaoan aei ni kabane ma katoongan te kariki ao te wain ake a kabutaki n tain te Kauring, e mataata ngkanne bwa a aki riai te koraki ake iai irouia kaantaningan te maiu i aon te aba ni katoong. A ataia te koraki aei bwa tiaki ngaiia kaain rabwatan Kristo aika kabiraki, ao tiaki naba kaain te berita nabangkai are e a tia ni karaoia Iehova ma te koraki ake a na tautaeka ma Iesu Kristo. Kioina ngkai e tei “te mangko” ibukin te berita nabangkai, tii te koraki ake a mena i nanon te berita nabangkai aika a na katoong banna ni kauring. Te koraki ake a kaantaningaa te maiu ae kororaoi n aki toki i aon te aba i aan te Tautaeka n Uea, a aki bwabetitoaki nakon maten Iesu ao a aki kaoaki bwa a na uea ma ngaia i karawa. Ngkana a katoong banna ni kauring, boni kanikinaean karaoan te bwai ae e aki katauaki ibukia. Mangaia are, e ngae ngke a aki katoong banna ni kauring, ma a boni kaea naba te Kauring ma te nano ni karinerine. A kakaitau ibukin bwaai ni kabane ake e a tia ni karaoi Iehova ibukia rinanon Natina, n ikotaki naba ma kabwaraan aia bure ae boto i aon raraan Kristo are e kawawaeaki.
14. E kanga ni kakorakoraki aia onimaki taani kabiraki man katoongan te wain ao te kariki?
14 E a kaania tokina kabanean kanikinaeaia Kristian ake e karako mwaitiia, ake a a tia n rineaki bwa a na uea ma Kristo i karawa. E teimatoa ni kakorakoraki aia onimaki taani kabiraki aikai rinanon katoongan banna ni Kauring, ni karokoa tokini maiuiia i aon te aba ike a aki toki n anga ngaiia iai. A namakina te itangitangiri ni katiteuanakia ma tariia ao mwaneia ake a kabiraki ngkai bon te rabwata ae tii teuana ngaiia i nanoni Kristo. A kauringaki mwiokoaia ae a na teimatoa ni kakaonimaki ni karokoa mateia, rinanon katoongan banna ni kauring ae te kariki ao te wain.—2 Betero 1:10, 11.
Bobotakin “Bwain Aonaba”
15. Antai aika a a tia ni bobotaki nako rarikia Kristian aika kabiraki?
15 Ni moa man nukan 1930, e a rikirake mwaitiia “tiibu tabemang,” aika tiaki kaain te “nanai ae uarereke” are iai kaantaningan te maiu n aki toki i aon te aba irouia, ao a a tia ni katiteuanaki ni boutokaia taani kabiraki. (Ioane 10:16; Ruka 12:32; Tekaria 8:23) A a tia n riki bwa raoia ‘tarin’ Kristo aika kakaonimaki, aika a anga aia ibuobuoki ae kakawaki n tataekina “euangkerion uean te Atua aei” bwa te bwai ni kaotioti nakoia botannaomata ni kabane. (Mataio 24:14; 25:40) Ibukin karaoan aei, e a reke akoaia ngkana e a boo ana tai Kristo ni motiki-taekaia botannaomata, ike a na atongaki iai irouna bwa ana “tiibu,” ao a na anaaki nako “angaataina.” (Mataio 25:33-36, 46) A na riki bwa kaain “te koraki ae uanao” rinanon onimakinan raraan Kristo, ake a na kamaiuaki mai buakon “te rawawata are korakora.”—Te Kaotioti 7:9-14.
16. Antai aika kaain “bwain aonaba,” ao a na kanga te koraki aikai ni kabane, n riki bwa “natin te Atua”?
16 Ngkana e a tia kabaneani kanikinaeaia kaain te koraki ae 144,000, ao a na karina ni kare taian ‘ang’ ibukin kamaunanakoan ana waaki Tatan ae buakaka i aon te aba ngkai. (Te Kaotioti 7:1-4) I nanon ana tai n uea Kristo ma raona n uea aika ibonga ae manna Tenga te Ririki, a na raonaki ngkanne te koraki ae uanao irouia ake a kautaki aika a mwaiti kurikuri. (Te Kaotioti 20:12, 13) E kona n reke irouia koraki aikai te maiu i aon te aba n aki toki, i aan ana tautaeka te Uea ae te Mesia ae Iesu Kristo. Ni banen ana tai te Tautaeka ae maanna Tenga te Ririki, a nang tuoaki ibukin te kabanea n tai “bwain aonaba” ni kabane. Te koraki ake a kaotiia iai bwa a kakaonimaki, a na natinaki bwa “natin te Atua,” i aon te aba.—I-Ebeto 1:10; I-Rom 8:21; Te Kaotioti 20:7, 8.
17. E na kanga ni kakoroaki bukin ana kaantaninga Iehova?
17 Mangaia are, ni wanawanana e karaoa ana ‘babaire’ ke ana waaki ni kairiri Iehova, ao rinanona e na kakoroi bukin ana kaantaninga are e na “boti bwaai ni kabane, aika bwaini karawa ma bwain aonaba, i nanoni Kristo.” A na bane ni katiteuanaki kaaini karawa ao aonnaba i aan te rau ae taabangaki ao a na kukurei n aantaeka nakon ana tautaeka ae raoiroi Teuare Kakannato ae kakororaoa ana kaantaninga ni kabane, ae Iehova.
18. A na kanga n uaia ni kakabwaiaki taani kabiraki ma raoia man te Kauring?
18 E na kakorakoraki aia onimaki te koraki are e karako mwaitiia are taani kabiraki ma raoia ake mirion ma mirion mwaitiia aika tiibu tabemwaang ngkana a ikotaki n Eberi 12, 2006! A na karaoa Kauringan maten Kristo iai n aron are e tuatua Iesu ni kangai: “Karaoa aei ba kanuringau.” (Ruka 22:19) A riai aomata ni kabane ake a roko n te tai anne, n uringa te bwai are e a tia ni karaoia Iehova ibukia rinanon Natina ae Kristo Iesu.
Te Kauring
• Tera ana kaantaninga Iehova ibukin bwaini karawa ma aon te aba?
• Antai “bwaini karawa,” ao e kanga aron bobotaia?
• Antai “bwain aonaba,” ao tera te kaantaninga ae a irekereke iai?
[Te Bwaoki n te iteraniba 29]
“Rabatani Kristo”
N te 1 I-Korinto 10:16, 17, e taekina kakawakin te berena Bauro nakoia tarin Kristo aika kabiraki n te taamnei ibukin ‘te rabwata,’ ike e a katereterea iai nanona ae onoti. E taku: “Te berena ae ti tabeutaia, tiaki bon te buokanibwai n rabatani Kristo ni kanaki? Ba ngaira, aika ti bati, bon te berena ae ti teuana ao te rabata ae ti teuana: ba ti bane ni buokanibwai n te berena are ti teuana ni kanna.” Ngkana a katoonga te kariki n tain te Kauring Kristian aika kabiraki, a kaota iai katiteuanakia n te ekaretia teuana ae kaainaki irouia taani kabiraki, ae ai aron te rabwata teuana, ao Atuna bon Kristo.—Mataio 23:10; 1 I-Korinto 12:12, 13, 18.
[Taamnei n iteraniba 29]
E aera ngkai tii taani kabiraki aika katoonga te kariki ao te wain?
[Taamnei n iteraniba 31]
A na katiteuanaki kaaini karawa ao aonnaba rinanon ana babaire Iehova