Te Reirei Ni Kairiri Ae Manena Ibukin Te Aki Mare Ao Te Mare
“I taekina aei . . . [bwa] I kani kairingkami nakoni karaoan ae tamaroa, ao ae na kairingkami naba bwa kam na teimatoa ni beku iroun te Uea n aki katabetabeaki.”—1 I-KORINTO 7:35.
1, 2. E aera bwa e riai te aomata n ukeri reirei ni kairiri n te Baibara ibukin te aki mare ao te mare?
A KONA iterani maiura tabeua ake ti kakaraoi nakon te mwaane ke te aine ni karika te kukurei ae bati, te un ke te tabeaianga. Ti bon riai ni karekea buokara mairoun te Atua ibukini kainnanoakin kanakoraoan aroaro aikai, ma iai bukini karaoan aei iroura. E kona naba n namakinna te Kristian are e kukurei n aki iein bwa e kairoroaki irouia ana utu ke raoraona bwa e na iein. E kona temanna n tangiria n iein ma e tuai n reke raona ae tau ibukina. A kainnanoa te ibuobuoki tabeman n aroia ni katauraoi nakoni mwiokoaia ae te buu te mwaane ke te buu te aine. Ma a kaaitarai naba kataaki ni kaineti ma aroaron te wene n taanga ae itiaki Kristian ake a tuai ni mare ao ake a a tia.
2 Irarikini kukureira, a a kona aroaro aikai n rotii arora ni karaoa nanon Iehova ae te Atua. E anga te reirei ni kairiri ibukin te aki mare ao te mare Bauro n ana moan reta nakoia I-Korinto, ni mwakoro 7. Tiani Bauro bwa e na kaungai nanoia taani wareware ‘bwa a na teimatoa ni beku iroun te Uea n aki katabetabeaki.’ (1 I-Korinto 7:35) Ngkai ko iaiangoi ana reirei ni kairiri ni baika a kakawaki aikai, noria bwa tera arom iai ngkai tao ko mare ke ko aki, bwa ko kamanena arom anne ibukini karaoan raoi am beku iroun Iehova.
Kakawakin Ana Motinnano te Aomata
3, 4. (a) A na kanga n ueke kangaanga ngkana a rangi ni katabetabei nanoia aomata irouia aia koraki ao raoraoia ae e tuai ni mare? (b) E na kanga ana reirei ni kairiri Bauro ni buoka te aomata nakon iangoan te mare n te aro ae riai?
3 A bati aaba ni boong aikai aika a kakairi ni kateia kaain Iutaia ake n te moan tienture, ake a katuruturua bwa e rangi n tangiraki te mare. Ngkana iai ae e a bunginako man te roro ae katauaki ibukin te mare, a na rangi n raraoma raoraona ma ana koraki ao n tangiria ni kan anganna aia taeka n reirei. I nanon aia mamaroro ao a kona n tuanga te aomata anne bwa e na kakorakoraa riki ni kakaaea raona. A kona n taekin rongorongon temanna are e tau ibukina. A kona naba ni kabonganai aanga ni kamwane ake a na kaitibooaki iai aomata akana tuai ni mare akanne. N tabetai, a kona ni karika te imamaakin mwakuri aikai ao n urua te iraorao ao uruakin aia namakin.
4 E tuai mani kairoroia aomata Bauro bwa a na mare ke a na tiku n aki mare. (1 I-Korinto 7:7) E kukurei ngaia n toro iroun Iehova n akea buuna, ma e boni karinei inaomataia ake a kukurei ni mare. Iai naba inaomataia Kristian ni boong aikai ni baireia bwa tao a na mare ke a na aki. A aki riai ni kairoroaki irouia tabeman bwa a na mare ke a na aki.
Nakoraoin te Aki Mare
5, 6. Bukin tera bwa e kaungaa te aki mare Bauro?
5 Te bwai ae rangi ni kakawaki n ana taeka Bauro nakoia I-Korinto bon ana iango ibukin raoiroin te aki mare. (Wareka 1 I-Korinto 7:8.) E aki kani karietataa Bauro i aoia ake a a tia ni mare e ngae ngke e aki mare, n aroia mataniwi ni botaki n Aaro ake aongkoa Kristian ngaiia ake a aki mare. Ma e katuruturua te abotoro te kakukurei are a karekea minita ake a tuai ni mare ibukin te rongorongo ae raoiroi. Tera kakukureina?
6 E kona te Kristian ae tuai ni mare ni kaangaraoi ao ni butimwaei mwioko ibukin te beku iroun Iehova, ae te bwai ae e angabuaka iroun are e a tia ni mare. E karekea mwiokoana ae okoro Bauro ae ‘te abotoro are e kanakoaki nakoia botannaomata aika tiaki I-Iutaia.’ (I-Rom 11:13) Wareka Mwakuri mwakoro 13 nakon 20, ao kakairi irouna ma raona ni mitinare ngke a uarongorongo n aono ake a tuai n roko iai te rongorongo ae raoiroi ao ni katei iai ekaretia n te tabo teuana ma teuana. I nanon ana tai ni mwakuri Bauro ao e nanomwaaka i aani kangaanga ae a na kaaitarai naba tabeman ni boong aikai. (2 I-Korinto 11:23-27, 32, 33) Ma kukureina imwini buokaia aomata aika bati bwa a na riki bwa taan rimwini Kristo, e a uaana iai aitarana ma kangaanga akanne. (1 I-Tetaronike 1:2-7, 9; 2:19) Ngke arona bwa e a tia ni mare ke tao iai ana utu, e na kona ni kakororaoi baike e a tia ni karaoi? Tao e na bon aki.
7. Taekina te katoto teuana ibukia taani Kakoaua ake a tuai ni mare ake a kabonganai maiuia ni kabutaa nako rongorongon te Tautaeka n Uea.
7 A mwaiti Kristian ake a tuai ni mare ake a kabonganai maiuia ni karaoi mwakuri aika bati ibukin te Tautaeka n Uea. A mwaing nakon te kaawa ae akea te tia uarongorongo i aona i nanon ririki aika bati, Sara ao Limbania aika bwaiania i Bolivia aika a tuai ni mare. E riki akean te iti iai bwa aia kangaanga? A ribooti ni kangai: “E ngae ngke akea te rerio ke te TV n te tabo anne, ma a aki katabetabeaki aomata man aroaroia ni kaakibotu ae te wawareware.” Tabeman kaain te kaawa anne a kaotii nakoia bwaiania akanne katoton aia boki Ana Tia Kakoaua Iehova ake a aikoa boreetiaki n taai aikai, ma a bon teimatoa naba ni wawareki. Ibukini butimwaean te rongorongo ae raoiroi n angiin auti ake a kawari taari aine akanne, e na kangaanga ngkanne irouia kawaran auti ni kabane n te aono anne. E taku temanna te unnaine nakoia: “Tao e a boni kaan roko te toki bwa a a roko iroura ngkai Ana Tia Kakoaua Iehova.” A irii bobotaki n te ekaretia tabeman kaain te kaawa anne n te tai ae waekoa.
8, 9. (a) Tera are e iangoia Bauro ngke e taekina raoiroin te aki mare? (b) Baikara kakabwaiaaia Kristian aika tuai ni mare?
8 Ni koauana, e rangi n uaana naba tataekinan te rongorongo ae raoiroi irouia Kristian ake a a tia ni mare n aono ake a bati iai kangaanga. Ma e noraki bwa a kona ni kangaanga mwioko tabeua ibukia ake a a tia ni mare ke ake iai natiia. E iangoa te rabakau are e noria Bauro ibukini karikirakean te rongorongo ae raoiroi n ekaretia n te tabo anne. E tangiriia ni kabane bwa a na kukurei n arona ae e kukurei naba. Ibukin anne, e a taekina raoiroin te beku iroun Iehova ngkana ko tuai ni mare.
9 E korea ae kangai te tari te aine ae bwaiania ao akea buuna, ae kaain te United States: “A kakoauaa tabeman bwa e aki kona n reke te kakukurei irouia ake a tuai ni mare. Ma I a tia ni kakoauaa bwa reken te kakukurei ae akea tokina, e boto i aon ana iraorao temanna ma Iehova. Bon te bwaintituaraoi ae moan te tamaroa te aki mare ngkana ko butimwaeia, bwa ai aron te angakarea.” E korea ae kangai neiei ibukini karekean te kakukurei: “Karekean te kakukurei bon te aki mare, ma bon tiaki te bwai n tutuki. I ataia bwa ana tangira Iehova e bon aki katinanikua temanna ae tuai ni mare ke ae e a tia ni mare. E a beku ma te kukurei ngkai neiei n te aba are a rangi ni kainnanoaki iai taan uarongorongoa te Tautaeka n Uea. Ko kona ni kabongana mwawan am tai ni karababaa nako uataboan reiakinaia aomata taekan te koaua ngkai ko tuai ni mare? Ko kona naba n noria bwa te aki mare bon te bwaintangira ae rangi ni kakawaki mairoun Iehova.
Te Koraki Aika Tuai ni Mare Ake A Iangoa te Mare
10, 11. E na kanga Iehova ni boutokaia te koraki ake a iangoa te mare ma a tuai n reke raoia ae riai?
10 A mwaiti ana toro Iehova aika a kakaonimaki ake a iangoa kakaaean raoia ni mare imwin tikuia n aki mare i nanon tabeua te tai. A ataia bwa a kainnanoa te kairiri ngaia are a a butiia Iehova buokaia ibukini kakaaean raoia ae riai.—Wareka 1 I-Korinto 7:36.
11 Tataroakina am iango nakon te Atua ae ko iangoa te mare ma temanna ae titeboo arona ma ngkoe, ae ko beku iroun Iehova ma nanom ni kabane. (I-Biribi 4:6, 7) N aki ongeia bwa tao maanra am tai n tataninga, tai bwarannano. Onimakina raoi Atuara ae tatangira bwa am tia Ibuobuoki, ao e na boutokaiko ni kaineti ma ae ko kainnanoia.—I-Ebera 13:6.
12. Bukin tera bwa e riai te Kristian ni kawanawana raoi nakon te kabutiman?
12 E kona temanna ae merimeri n te onimaki ke ae bon tiaki kaain te onimaki ni kabutiman nakon te Kristian ae tuai ni mare ao ni kani mare naba. Ngkana e riki anne nakoim, uringnga bwa e kona ni karekea te uruakinnano am rinerine ae kairua n rinean raom ni mare, ao e na korakora riki uruakin nanom nakon ana namakin te aomata ae teimatoa n tiku n aki iein. Ma n te tai are ko a mare iai bwa tao e nakoraoi ke e nakobuaka, ko a bae nakon raom anne n uaa tokini maium. (1 I-Korinto 7:27) Tai waekoa ni karaoa am babaire ibukin te mare bwa ko kona n uringaaba imwina.—Wareka 1 I-Korinto 7:39.
Te Katauraoi Nakoni Bwaai Aika A na Riki n te Mare
13-15. Baikara rawawatan te maiu n taanga ake a riai naaka uoman aikai ni maroroakin n tain te iraorao ni karekenano?
13 E ngae ngke e taekinna Bauro bwa e raoiroi te beku iroun Iehova ngkana ko tuai ni mare, ma e bon aki kamangoriia te koraki ake a iangoa te mare. Ma ana reirei ni kairiri ake a kairaki koreaia rinanon te taamnei, a kona ni buokaki iai taanga ni kaaitarai baika a na riki n aia tai n tekateka n taanga ao ni kateimatoa aia mare.
14 A riai taanga tabeman ni kanakoraoi bwaai ake a kantaningai nakon taai ake imwaia. N aia tai n iraorao ni karekenano ao a kona naaka uoman aikai n iangoa aia tangira bwa e onoti nakoia, e rianako ao e kona ni karekea te kakukurei i nanoni maiuia n taanga. A rinanon te maiu n taanga ao a kairaki nako n iaiangoan aron aia tangira ao mani kakoauaa bwa akea te bwai teuana ae e kona n urua kukureia arei. E bon aki koaua te aeka n iango aio. E kakukurei iteran nako te maiu n taanga, ma a aki taubobonga raoi n riki te buu te aine ao te buu te mwaane ibukin te rawawata are iriani maare nako.—Wareka 1 I-Korinto 7:28.a
15 A na mimi ke ni bwara nanoia angiia taanga ake a a tibwa mareaki, ngkana a a manga kakaokoro aia iango i aoni bwaai aika a kakawaki. A kona ni bobuaka n iango i aon aroia ni kabongana aia mwane ao aia tai ni kaokirii, te tabo are a na maeka iai, ao mwaitin aia tai ni kakawariia aia utu. Ma bon iai aki kororaoia n tatabemania nako, are e na kona ni kauna are temanna. E bebete kamemeerean kakawakini bwaai tabeua n tain te iraorao ni karekenano, ma e kona ni karikii kangaanga aika kakaiaki nakon te mare rimwi riki. A riai naaka uoman aikai n rabakau ni kakaaei kaetan itera aika kakawaki aikai, imwaini mareia.
16. Bukin tera bwa a riai taanga ni boraoi n iango i aon aroia ni kaaitarai kangaanga n te maiu n taanga?
16 A riai naaka uoman aikai n rabakau ni kaai ni kaaitarai aia kangaanga, ngkana e na nakoraoi aia mare ao ni kakukurei. A riai ni boraoi n iango i aoni kairaia natiia ao kawakinaia aia karo aika kara. A riai n aki kamaenakoaki naaka uoman aikai n aia kangaanga aia utu. Ngkana a maiuakini ana reirei ni kairiri te Baibara, a na rabakau ni kaaitarai kangaanga aika bati, a na nanomwaaka i aan aia kangaanga riki tabeua, ao n teimatoa n uaia ni kukurei.—1 I-Korinto 7:10, 11.
17. Baikara tabeaianga ni “bwain aon te aba” ake a na kantaningai aomata ake a tia ni mare?
17 E taekina riki te bwai ae na riki n te mare Bauro n 1 I-Korinto 7:32-34. (Warekia.) A “tabeaianga ni bwain aon te aba” aomata ake a a tia ni mare n aron te amwarake, te kunnikai, te mwenga ao ai bwaai riki tabeua aika tiaki bwaai n taamnei. Bukin tera? E kona te tari te mwaane ae tuai ni mare ni kabanea riki ana tai n te mwakuri ni minita. Ma ngkana e a mare, e ataia ae e riai ni kabongana ana tai ao korakorana n tabeakina buuna bwa e aonga ni kakukureia nanona. Ao ai uana naba ma te buu te aine. Ma ni wanawanan Iehova, e ataa kainnanoia n aei. E ataia bwa te mare ae nakoraoi e na kainnanoa te tai ao te kakorakora iroun te buu te mwaane ao te buu te aine are a kakamanena ngkoa Ibukina ngke a tuai ni mare.
18. Baikara bitaki ni kaineti ma kaakibotu aika a riai ni karaoaki irouia tabeman imwin aia mare?
18 Ma iai riki reireiara man aei. Ngkana ngaia bwa a na kakerikaaka aia tai teutana ao korakoraia n aia beku iroun te Atua naaka uoman ibukin tabeakinaia i marenaia, tiaki a na karaoa naba aei nakoni kaakibotu ake a taneiai ngkoa ni kakaraoi ngke a tuai ni mare? Tera ae na riki nakon te buu te aine ngkana e bon teimatoa naba te buu te mwaane n tatakaakaro ma raoraona? Ke tera ana namakin te buu te mwaane ngkana e kakabanea ana tai te buu te aine n iririi kaakibotu ma raoraona? E na bae n namakina te tiku ni maroaa, te aki kukurei ao te aki tangiraki te rao are e katinanikuaki. E na totokoaki rikin aio ngkana a karaoa aia kabanea ni kona te buu te mwaane ao te buu te aine ibukini kateimatoaan aia itoman ae nakoraoi n aia mare.—I-Ebeto 5:31.
E Tangira te Aroaro ni Maiu ae Itiaki Iehova
19, 20. (a) Bukin tera bwa a na boni kaririaki naba taanga ni mare nakon aroaro aika a aki itiaki? (b) Tera te karuanikai nakoia taanga ni mare ngkana a kariaia bwa a na maenako n te tai ae maan?
19 A motinnanoia ana toro Iehova bwa a na karaoi bwaai ni kabane aika a na teimatoa iai n itiaki aroaroni maiuia. A iangoa te mare tabemwaang ibukin totokoani kangaanga aika aron akanne. Ma e ngae n anne e aki kona te mare ni waekoa ni kamanoko mani mwakuri ni wene n taanga aika a aki itiaki. N taai ake a karakinaki n te Baibara, a kamanoaki raoi aomata tii ngkana a teimatoa n tiku i nanon oon te kaawa are e nonoaki. Ngkana e otinako te aomata nako tinanikun te oo, e na kona ni kamwaruaaki ke ni kamateaki irouia taan iraa ao taan iowawa. Ai aroia naba aomata ake a a tia ni mare, a kamanoaki man aroaro ni wene n taanga aika aki itiaki ngkana a teimatoa n aki riaon ana kaetieti te tia Karika te mare are e katauraoi ibukia.
20 E kabwarabwarai tiani baikanne Bauro n 1 I-Korinto 7:2-5. Te wene n taanga i marenan te buu te mwaane ao te buu te aine bon tii te bwai ae onoti nakoia ae a riai ni karekea. E riai te aomata are e a tia ni mare n angan raona ni mare te “bae riai n anganaki,” ke te wene n taanga are e riai n reke irouia taanga ni mare. Ma e ngae n anne, tabeman buu mwaane ao buu aine a maenako i nanon te tai ae maan, tao n anaakin aia motirawa aika a kakaokoro ke a uamae nako ibukin aia mwakuri ni kareketianti, ao n te aro anne a a rawa n anga ‘te baere a riai n anga’ i marenaia. Iangoa karuanikain aei ngkana e a ‘aki kona n taona nanona’ te aomata nakon ana kariri Tatan ao e a karaoa te wene ni bure. E kakabwaiaia atuia utu Iehova ake a katauraoi bwaai ibukia aia utu n akea karuanikaian aia mare.—Taian Areru 37:25.
Kakabwaia Man te Ongeaba n te Reirei ni Kairiri Man te Baibara
21. (a) Bukin tera bwa a kangaanga karaoani motinnano i aon te aki mare ao te mare? (b) Bukin tera bwa e rangi ni manena te reirei ni kairiri are e taekinaki n 1 I-Korinto mwakorona 7?
21 Karaoani motinnano aika irekereke ma te aki mare ao te mare, bon teuana mai buakoni baika rangi ni kangaanga karaoaia iroun te aomata. A bane n rotaki aomata n te aki kororaoi, ae boni ngaia nibwan raoi kangaanga n te reitaki i marenaia aomata nako. Mangaia are a na boni kaaitara ma te bwarannano te koraki ake a tangiraki ao ni kakabwaiaaki iroun Iehova, e ngae naba ngkana a tuai ni mare ke a a tia. Ngkana ko maiuakina te reirei ni kairiri ae manena ae n 1 I-Korinto mwakorona 7, ko a kona iai ni kararoai aeka ni kangaanga akanne. Ma i matan Iehova ko a “karaoa ae raoiroi,” e ngae ngke tao tuai ni mare ke ko a tia. (Wareka 1 I-Korinto 7:37, 38.) Bon te tia ae te kabanea n tamaroa karekean akoam iroun te Atua. Ti kona ni karekei akoara iroun te Atua ngkai ao n taai aika imwaira naba ngkana ti a roko n te waaki ae boou i aon te aba are e beritanna. Ikanne are a nang akea iai kangaanga aika taabangaki ni boong aikai, n te reitaki i marenaia mwaane ao aine.
[Kabwarabwara ae nano]
a Nora te boki ae Te Kawai Ibukin Karekean te Kakukurei n te Utu, mwakoro 2, barakirabe 16-19.
Ko Kona ni Kaeka?
• Bukin tera bwa akea ae e riai ni kairoroa temanna bwa e na are?
• Ko na kanga ni kabongana raoi am tai ngkai ana toro Iehova ngkoe ae ko tuai ni mare?
• A na kanga naaka uoman aika a iraorao ni karekenano, ni katauraoiia nakoni kangaanga n te mare?
• Bukin tera bwa e aki kona te mare ni waekoa ni kamanoko man te wene ni bure?
[Taamnei n iteraniba 16]
E reke te kukurei irouia Kristian ake a tuai ni mare ake a kabonganai aia tai ni karababaa nako aia mwakuri ni minita
[Taamnei n iteraniba 18]
Baikara bitaki ake a riai ni karaoi tabeman imwin aia mare?