Bé Eo É Láá Gbĩ́ Nen Eo É Ílí Àbèè Ge Iá Naa

1-2. (a) Gbò éé ní ea dú bíi kọọ̀ neǹ Kráìst á bugi togó boo besĩ́ à kálá noo gè zọ̀ nen bilá ló ílà dóm nè va ẹ́? (b) Éé ní e “gè zọ̀ nen bilá ló ílà dóm nè va” tõó dọ̀ ẹ? (Ẹ̀b “Ge Baatẽ́ Sìgà Moǹ Bel.”)

É KỌ àé léémá ni gè ilí àbèè ge iá? È nyímà kọọ̀ níí áá tṍó e nen ílí àbèè ge iá ní e nyíée ólò ẹẹ ẹ́ nì, sõò gã́bug gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst gé ẹbmà dẽe gè ilí àbèè ge iá. Besĩ́ ò kálá gbĩ́ nen eo é ílí, à bọ́ló kọ ó ié kà lé gbaa ló kilma ló Jìhóvà, nyimá ló íb nen eo dúù váa ié nágé kpègè eo é láá ẹ̀bmà nú ea kil ló nen eo gbĩ́ gè ilí.a (1 Kọ́r. 7:36) Be ò náa vó, àé láá valí ní ló gè ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe mm̀ o ílà dóm nè va.

² Sõò náa ólò bọọgẹ̀ valí gè mòn lé nen gè ilí àbèè ge iá. (Pró. 31:10) Vaá bã̀àna tṍó eo monì nen ea léémá ni, náa ólò bọọgẹ̀ valí gè nyimáe ló leevè.b Mm̀ nakà togó belí, èé ló bel boo nú ea é láá nvèè bá nè nen ea gé nyoone nvéè Kráìst kọ á mòn lé nen ea é ílí àbèè ge iá vaá gbĩ́ gè nyimáe ló leevè. Èé ló nágé bel boo bé e gbò e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò é láá nvèè bá nè gbò e bà gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá naa.

ÉÉ NÍ EA É LÁÁ NVÈÈ BÁ NÈ NI KỌ Ó MÒN LÉ NEN EO É ÍLÍ ÀBÈÈ GE IÁ Ẹ́?

3. Gbò éé ní ea dú bíi kọọ̀ neǹ Kráìst á bugi togó boo besĩ́ à kálá gbĩ́ nen ea é ílí àbèè ge iá ẹ́?

³ Be ò gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá, àé dú bíi kọ ó nyimá gbò kpãa ea é léémá ni kọọ̀ nen eo é ílí àbèè ge iá á ié besĩ́ ò kálá dààmà togó gè zọ̀ẹ bilá ló ílà dóm nè va.c Be nóo náà vó, òé láá aa ló nen ea íe gbò lé kpãa ea léémá ni vaá ilí nen e náa bọ́ni ló. Mm̀ kà-kà, à bọ́ló kọọ̀ kọ̀láá nen eo é ilí àbèè ge iá á dú nen ea gé nyoone nvéè Kráìst ea ni diia múú. (1 Kọ́r. 7:39) Sõò níì kọ̀láá nen ea ni diia múú ní eo é láá ilí àbèè ge iáẹ́ nì. Vóà naa, à dú bíi kọ ó bĩiná o bá kọọ̀: ‘Gbò éé ní em gbĩ́ gè naá mm̀ dùm ẽ? Mókà gbò kpãa ní em ẹbvì kọ à bọ́ló kọọ̀ nen em é ílí àbèè ge iá á iéé? É kọọ̀ m̀ é láá ié gbò nú em gé ẹ̀bmà dẽe?’

4. Gbò éé ní e sìgà gbò ni ban bá Jìhóvà tṍó e bà gé tãagã ló Bàrì e?

⁴ Be ò gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá, àé láá dú kọọ̀ o beè tã̀àgã ló Bàrì kilma ló. (Fíl. 4:6) À dú kà-kà kọọ̀ Jìhóvà náa zigà nèi kọ àé saẹ̀ nen eé ílí àbèè ge iá nèi. Sõò à nyímá bé e nu tọ́a ní ló naa vaá nyimá gbò nú ea gé bií ni, vóà naa, àé láá nvèè bá nè ni kọ ó mòn lé nen eo é ílí àbèè ge iá. Boo béè vó, kilsĩ́ gè kọ́ gbò nú ea gé bií ni nè bé e nu tọ́a ní ló naa nèe. (Ps. 62:8) Bàn Bàrì kọ á neè ni nyìmànù nè ĩ̀ìmà. (Jém̀z 1:5) Ene kà vígà págbálà ea bée kọlà John,d ea gáà ilí va ea ólò tõó United State kọ́ nú ea ólò bàn bá Jìhóvà tṍó ea kọ́ọ̀: “M̀ ólò kọ́ gbò kpãa em gbĩ́ì kọọ̀ nen em é ílí á ié nè Jìhóvà nè ge kọ á nvèè bá nèm kọ ḿ mòn nen em é ílí. M̀ ólò bàn nàgé Jìhóvà kọọ̀ á nvèè bá nèm kọ ḿ toní gbò kpãa ea é náa kọ ḿ dú lé dóm.” Ene kà vígà pábia ea bée kọlà Tanya, ea ólò tõó Sri Lanka, kọ́ọ̀: “Boo tṍó em gé gbĩ́ nen em é íá, m̀ ólò bàn Jìhóvà kọ á nvèè bá nèm kọ ḿ bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe, vaá ẹ̀b nú boo bá ea bọ́ló.” Jìhóvà zigà kọọ̀ àé ẹbvìẹ̀ nú ea kil ní ló kọbèè à gá náa vaá ò gáà mòn nen eo é ílí àbèè ge iá.​—Ps. 55:22.

5. Gbẹá ãàe ní e gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst e bà gáà ilí àbèè ge iá é láá mòn gbò e bà vulè Jìhóvà ẹ? (1 Kọ́rìnt 15:58) (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

⁵ Kpá Káí síèi kpóó ló kọ é ‘kilsĩ́ gè sí tóm nè Jìhóvà.’ (Bugi 1 Kọ́rìnt 15:58.) Be ò kilsĩ́ gè sí tóm nè Jìhóvà vaá zọ̀ kele-kele pá vígà naaá nu, àé náa kọ ó íe nèà deè ge zọ̀ gbò e bàé síè ni kpóó ló e bà gáà ilí àbèè gè iá e bà íe nagé tẽ̀ènè íb bùlà ge tú bà dùm fã̀àmà Jìhóvà naaá nu. Vaá tṍó eo piigà boo gè tú dénè o tṍó fã̀àmà Jìhóvà naa vó, òé íe kà-kà ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíé.

6. Éé ní ea bọ́ló kọọ̀ nen ea gé nyoone nvéè Kráìst ea gáà ilí àbèè ge iá á nyimá ẽ́?

⁶ À bọ́ló kọ ó ié ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé nóo túù ge gbĩ́ nen eo é ílí àbèè ge iá naamá túá kà nú eo sẹẹà sĩ́ èlmà o sìtóm nè Jìhóvà. (Fíl. 1:10) Ge ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe mm̀ dùm náa dẹẹa boo beè o ílí àbèè ge iá, sõò à dẹẹa boo lé gbaa ló eo íè kilma ló Jìhóvà. (Máát. 5:3) Tṍó eo gáà ilí àbèè ge iá, òé íe gã́bug tṍó gè siimá tóm nè Jìhóvà. (1 Kọ́r. 7:​32, 33) Tú o tṍó siimá tóm leevè. Ene kà vígà pábia ea bée kọlà Jessica, ea ólò tõó United State ea beè iá dóm tṍó ea ni tóólá 30 nè sìgà gbáá kọ́ọ̀, “Náa kal ló béè kọọ̀ a beè tànim gè gbóó iá dóm, lóóm beè dĩ̀ìnà boo béè kọọ̀ m beè tú gã́bug nà tṍó nvee mm̀ ge kọ́ kpẹ̀a.”

ZẸ́Ẹ́ GBĨ́ GÈ NYIMÁ LÓ ÍB NEN EA DÚ

7. Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ ó zẹ́ẹ́ tú ọ̀ẹ̀ dẽe ẹ̀bmà nen ea léémá ni besĩ́ ò kálá kọ́ nèe kọ à léèmàè ni ẽ́? (Próvẹẹ̀b 13:16)

⁷ Éé ní eo é náa be o mon nen ea é léémá ni gè ilí àbèè ge iá ẹ́? É kọ òé gbẹ́á boo gé kọ́ nè nená kọ ò íèèe lèèmá m? Kpá Káí kọ́ọ̀ nen ea nyímá nu ólò zẹ́ẹ́ bugi togó besĩ́ à kalá labví láb. (Bugi Próvẹẹ̀b 13:16.) Vóà naa, àé palàge dú lé gè zẹ́ẹ́ tú ọ̀ẹ̀ dẽe ẹ̀bmà nen ea léémá niá besĩ́ ò kálá kọ́ nèe kọ ò íèèe lèèmá m. Aschwin ea ólò tõó Netherland kọ́ọ̀ “Nen é láá vàlẹ̀bá ié lèèmá mm̀ dõona nèn vaá tṍó e pọ́ì ńkem̀ tṍó téní, nená bẽ́émáe.” Vóà naa, be ò tú gã́bug tṍó ẹ̀bmà nen ea é léémá ni gè ilí àbèè ge iáá, òé láá mòn kọọ̀ nen ea géè leemá ni ã́, náa bọ́ ni ló.

8. Mósĩ́ deè ní e nen ea gáà ilí àbèè gé iá é láá tú ọ̀ẹ̀ dẽe ẹ̀bmà nen ea léémáe ẽ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

⁸ Mósĩ́ deè ní eo é láá tú ọ̀ẹ̀ dẽe ẹ̀bmà nen ea léémá ni mm̀ sĩ́deè e náa é nyímá kọ ò gé náa vó é? Tṍó eo dií nònù àbèè gbẹá kè sẹ̀lẹ̀nù, òé láá nyimá bé e gbaa ló e nená íe kilma ló Bàrì dì naa, íb nen ea dú nè bé ea ólò labví láb naa. Bà mée ní e bà dú pá a kóò e, vaá éé ní ea ólò leemáe gè ló sọ́l boo é? (Lúùk 6:45) É kọọ̀ gbò nú ea noo sẹ̀ẹ̀a sĩ́ bélí nágé ńlo? Òé láá zọ̀ gbò kànen mm̀ ba bõ̀ònatõ̀ò àbèè gbò e togó va ni tulà nu e bà nyímá nú ea kilíé ló loá bel. (Pró. 20:18) Òé láá bĩiná bé e nená ólò tõó dùm naa nè gbò kpãá ea íe. (Rúùt 2:11) Boo tṍó eo gé piiga boo gè nyimá ló nená, ó gá labví láb ea é náa kọọ̀ lóóe á gá dĩ̀ìnà. Zogè kọọ̀ ò fãè dẽè nená vaá ó gá dìé kpàn kọ̀láá tṍó gè gbĩ́ gè nyimá ló dénè nú ea kilíé ló.

9. Besĩ́ ò kálá kọ́ nè nen kọ à léèmàè ni, éé ní ea dú bíi kọ ó agala boo é?

⁹ Begè dẽè tṍó ea tõò vàẹ̀ ní ea bọ́ló kọ ó ẹ̀b nen eo gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá besĩ́ ò kálá kọ́ nèe kọ à léèmàè ni ẽ́? Be ò valẹ̀bá kọ́ nèe, àé tõó ẽ́ ló belí kọọ̀ nóo agàla boo nú eo gé kọ́. (Pró. 29:20) Sõò be ò bọọgẹ̀ pee tṍó ló gè síé ló gé kọ́ nèe vaá à nyimá kọ ò íèèe lèèmá m, àé láá tõó ẽ́ ló belí kọọ̀ ò bọọgẹ̀ pee tṍó besĩ́ ò kalá nè béèlàfùl. (Ẹ̀klì. 11:4) Kẽ̀èa boo kọọ̀, náa dú bíi kọ ó zẹ́ẹ́ agala boo kọ òé ílai besĩ́ ò kálá kọ́ nèe kọ à léèmàè ni. Sõò à dú bíi kọ ó agala boo kọọ̀ o kpenà ló gè ilí va, vaá nen eo é gé sí lóá níà nen eo é láá ilí.

10. Éé ní ea bọ́ló kọ ó naa be ò nyímá kọọ̀ nen íèè ni lèèmá m vaá nóo gbĩ́ gè ilíe àbèè ge iáẹ ẹ́?

¹⁰ Sõò èé kọ́ vàẹ be ò nyímá kọọ̀ nen íèè ni lèèmá m ẽ́? Be nená náa léémá ni, naa kọ á nyimá tení dú ló bé eo lábvì láb naa. Àé dú pọ́lọ́ gè naa kọọ̀ nená á bugi togó kọ òé ílai boo tṍó e nóo gbĩ́ gè iáẹ.​—1 Kọ́r. 10:24; Ẹ́fẹ. 4:25.

11. Éé ní ea bọ́ló kọọ̀ nen á sẹẹa bùlà be à di dó e bà ólò sà nen e nen é ílí àbèè ge iá nè nen ẽ́?

¹¹ Gbẹá sìgà ketõ̀ò, tẹ̀ nè kà àbèè pá vígà nená ní e bà ólò sà nen ea é ílí àbèè ge iáẹ́. Vaá gbẹá sìgà ketõ̀ò, pá tọ àbèè pá kóò ólò láá gbĩ́ nen ea é tan va kọ nená á ilí àbèè ge iá vaá sọ̀tọ́ deè kọọ̀ pálaa ọ̀và á mònà kọbé bà beeláfùl beè bàé láá ilá. Be bà kọ́ ó gbĩ́ nen e nen é ílí àbèè ge iá, bugi togó boo nú ea é léé ló pálaa gbò e bàé íláá. Tṍó eo monì nen ea é tan ni kọọ̀ nená á ilí àbèè ge iá, piiga boo gè nyimá ló íb nen ea dú, gbò kpãa ea íe, vaá ní ea palàge bọọ dú bé ea gbaa ló kilma ló Jìhóvà dì naa. Lé gbaa ló e nen íe kilma ló Jìhóvà, bọọ èl ge ié kpègè, ge sí tọọ̀ kpá nè ge ié gyọ́. Sõò kẽea boo kọọ̀ pálaa nen e bàé íláá ní ea bọ́ló kọ bàá beeláfùl beè bà é íláẹ́.​—Gàl. 6:5.

BÉ EO É LÁÁ ZỌ̀ NEN BILÁ LÓ ÍLÀ DÓM NÈ VA NAA

12. Mósĩ́ deè ní eo é láá kọ́ nè nen ea léémá ni kọ ò gbĩ́ gè zọẹ̀ẹ bilá ló ílà dóm nè vaẹ́?

¹² Be ò gbĩ́ gè zọ̀ nen bilá ló ílà dóm nè va, mósĩ́ deè ní eo é láá kọ́ nèe kọ à léèmàè ni ẽ́?e Òé láá noo gè zọ̀ nená loá bel gbẹá kĩée e gbò nen dì àbèè ò kólíe boo fóòn. Kọ́ o bùlà nèe mm̀ bá ea é palàge dã́ ból ló. (1 Kọ́r. 14:9) Be à válí, nèe sìgà tṍó kọbé à láá nè ni ààla. (Pró. 15:28) Beè nená kọ́ à gáà kpenàè ló, ò fã dẽè a béèlàfùl.

13. Éé ní eo é láá naa beè nen kọ́ nè ni kọọ̀ à íèè ni lèèmá m ẽ́? (Kọ́lọsì 4:6)

¹³ Vaá beè nen kọ́ nè ni kọọ̀ à íèè ni lèèmá m ã̀? À ólò bĩiná àgẹló kọbé nen láá bã̀ ní ló vaá kọ́ bé e nu tọ́áẹ́ ló naa nè ni, vóà naa, fã̀e dẽe vaá ò lábví lé láb kìlmàé ló. (Bugi Kọ́lọsì 4:6.) Be ò gbĩ́ gè zẹ́ẹ́ bugi togó boo besĩ́ ò kálá nèe ààla, kọ́ nèe naa vó. Sõò ó gá bọọgẹ̀ pee tṍó ló gè nèe ààla. (Pró. 13:12) Vaá be nóo gbĩ́ì ge iáẹ àbèè ge ilíe, tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló kọọmá nèe naa ní ea é dã́ ból ló. Nvèè kpíí ló nú e ene kà vígà págbálà ea bée kọlà Hans, ea ólò tõó Austria beè naa tṍó e ene kà vígà pábia kọ́ nèe kọ à gbĩ́ gè iàẹ̀ẹ. Hans kọ́ọ̀: “M beè tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló kọọmá nà bùlà nèe naa ní ea é dã́ ból ló. M beè naa vó tẽ̀ènè tṍóá boo béè kọọ̀ ním beè gbĩ́ kọ á bugi togó kọọ̀ m̀ é ílíe. Boo béè vó, m beè ọẹ̀ dẽe ló bé em lóò bel vaá zọ̀ẹ naaá nu naa kọbé náa tõó ẽ́ ló kọ m nyááná nà bùlà.” Boo dõona bá, beè nená léémá ni, ò kọ́ nèe. Vaá ò kọ́ nágé gbò nú eo ẹbmà dẽe lọ̀lẹ́ẹ́ bá. Kĩée e nená dú àbèè dõona kà nu é láá naa kọọ̀ nú eo gé ẹbmà dẽeá á dú kele ló ńlẹ.

ÉÉ NÍ E DÕONA GBÒ E BÀ DI MM̀ BÕ̀ÒNATÕ̀Ò É LÁÁ NAA GÈ NVÈÈ BÁ NÈ GBÒ E BÀ GBĨ́ GÈ ILÍ ÀBÈÈ GE IÁẸ́?

14. Mósĩ́ deè ní eé láá siè kpóó ló pá vígà e bà gáà ilí àbèè ge iá tení dú ló bel e lóòe?

¹⁴ Éé ní e dénè bẹ̀ì é láá naa gè nvèèmà bá nè gbò e bà gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá ẹ́? Enè sĩ́deè dú gè palàge ọẹ̀ dẽe ló bel e lóò. (Ẹ́fẹ. 4:29) Èé láá bĩiná bẹẹ bá kọọ̀: ‘É kọọ̀ m̀ ólò tú bìlà bil loomá bel ea é kyẽ́ nen àbèè ge ló bel ea é náa kọọ̀ nen ea gáà ilí àbèè ge iá á gbĩ́ gè naa vó? Tṍó em monì vígà págbálà nè vígà pábia ea bà gáà ilí àbèè ge iá e bà gé lóá bel, é kọọ̀ m̀ ólò tuumá kọọ̀ bà íe lèèma kilma ló ene?’ (1 Tím. 5:13) Náa bọ́ló kọọ̀ é naa nú ea é náa kọọ̀ neǹ vígà á ẹ̀b kọ á géè ló tọ́ọ̀ nu boo béè kọọ̀ a gáà ilí àbèè ge iá. Hans e beè zẹ́ẹ́ kọ́ nu ea kil lóá kọ́ọ̀: “Sìgà gbò vígà págbálà ólò bĩinám kọọ̀ ‘Éé ní ea náa vaá nóo gbĩ́ gè ilí vaẹ́? Ó gé ná pá nvín.’ Gbò belá ólò naa kọ á tõó ló gbò e bà gáà ilí àbèè ge iá kọ bàá géè ló tọ́ọ̀ nu vaá naa kọ á tàn va gè gbĩ́ gè ilí àbèè ge iá.” À palàge dú bíi kọ é gbĩ́ gbò nèà deè ge siè kpóó ló pá vígà e bà gáà ilí àbèè ge iá!​—1 Tẹ̀s. 5:11.

15. (a) Dẹ̀ẹ̀a boo nòòkúu ea di mm̀ kpá Róm̀ 15:​2, éé ní ea bọ́ló kọ é bugi togó boo besĩ́ è kálá dòbá nen e nen é láá ilí àbèè ge iá nèe ẽ́? (b) Éé ní eo nóò lọl mm̀ vídiòá ẹ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

¹⁵ Èé kọ́ vàẹ beè à íe vígà págbálà nè pábia ea tõóí ló belí kọọ̀ beè bà ílá bàé láá dú kà lé dóm nè va ẹ́? Kpá Káí kọ́ é bugi togó boo bé e nu tọ́á ló dõona gbò naa. (Bugi Róm̀ 15:2.) Náa ólò leemá gã́bug nen kọọ̀ dõona gbò á dòbá nen e bàé ílí àbèè ge iá neè va. Vóà naa, à bọ́ló kọ é fã̀ dẽè ba béèlàfùl. (2 Tẹ̀s. 3:11) Sìgà gbò é láá gbĩ́ kọ ó dòbá nen e bàé ílí àbèè ge iá nèva, sõò ó gá dõgẽ naa vó be bà náa kọ́ vó nè ni.f (Pró. 3:27) Sìgà gbò náa gbĩ́ kọ ó dòbá nen e bàé ílí àbèè ge iá nèva. Ene kà vígà pábia ea bée kọlà Lydia, ea ólò tõó Germany kọ́ọ̀: “Òé láá kolí dõona gbò bií ló vígà págbálà nè vígà pábia eo ẹbvì kọọ̀ àé dú lé beè bà íláá ló gyã́á naa ní e bàé ié nèà deè ge mònà, vaá ò aa vá ló kọ bàá nè ba béèlàfùl.”

16. Éé ní ea bọ́ló kọọ̀ gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst e bà gáà ili àbèè ge iá á ká bùlà gbẹẹ́ boo é?

¹⁶ Dénè bẹ̀ì é láá ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe kọbèè e ilí àbèè è gáà iá! (Ps. 128:1) Vóà naa, kọbèè ò gáà mòn nen eo é ilí àbèè ge iá, kilsĩ́ ge ká bùlà gbẹẹ́ boo gè fã̀ Jìhóvà. Ene kà vígà pábia ea bée kọlà Sin Yi ea ólò tõó Macao kọ́ọ̀: “Tṍó eo tõòmà dùm eo gáà ilí àbèè ge iáí dú kà ńkem, be ò doolé ló gã́bug gbáá eo é láá tõomà kpàn o dóm àbèè o va gbẹá mm̀ Páradaìs. Nvèè ka ló tṍó eo gáà ili àbèè ge iáí vaá ò tú siimá tóm boo bá ea bọ́ló.” Èé kọ́ vàẹ beè o mon nen ea léémá ni gè ilí àbèè gè iá vaá ò gbĩ́ gè zọ̀ẹ bilá ló ílà dóm nè vaẹ́? Mm̀ togó bel ea bẽene níí, èé ló bel boo bé eo é láá zọ̀ nen bilá ló ílà dóm nè va mm̀ sĩ́ deè ea é nveè ka ló Bàrì naa.