35 TOGÓ BEL GE NÒ
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 121 È Íè Bíi Ló Gè Lẹ̀ẹ̀là Bel Ló Bẹẹ Bá
Nú Eé Láá Naa Kọbé È Bé Èlbá Pọ́lọ́ Tàn
“Ó gá zigai kọ pọ́lọ́ á kpáá lẹ̀ẹ̀là bel ló bọọ nom̀ kpá ló, naa ní eo é náanii kọ̀láá kà nú ea dú bọọ tàn ge naa.”—RÓM̀ 6:12.
NÚ EÉ NÓ
Èé ló bel boo nú ea é láá nvèè bá nèi kọ lóói á gá ọọ tṍó e pọ́lọ́ tàn bã́í m, nè nú eé náa kọbé è láá bé èlbá ẹ̀bmà ea élaí sĩ́.
1. Éé ní ea ólò naaá ló dénè bẹ̀ì e?
É KỌ à íe tṍó eo beè ié kà agẹbá tàn ge naa nú ea bẽ́émá Jìhóvà? Beè vó, lóó ni á gá ọọ. Kpá Káí kọ́ọ̀: “Kọ̀láá íb ẹ̀bmà eo ni ténii bá dú íb ní e gbò nen ólò tení bá.” (1 Kọ́r. 10:13) Níí tõó dọ̀ kọọ̀, kọ̀láá íb pọ́lọ́ tàn ea bã́ ní m vaá ò gé piiga boo gè bé èlbá, dõona gbò beè tení nágé bá íb dìtõ̀òá. Náa dú áá ọ̀ọ̀, tení dú ló nvèè bá ea aa bá Jìhóvà, òé láá bé èlbá gbò pọ́lọ́ tàn ea bã́ ní m.
2. Mókà pọ́lọ́ tàn ní ea ólò láá bã mm̀ gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst nè gbò e bà gé nó Kpá Káí é? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)
2 Kpá Káí kọ́ọ̀: “Nen ólò ié dàg boo tṍó e tàn pọ́lọ́ ea dìé m gyã́àgẽ̀e vaá túe nvea bá.” (Jém̀z 1:14) Dọ̀ Kpá Káíá nveè bá nèi kọ é dã́ ból ló kọọ̀, buù nen ólò kpeesĩ́ ló kele-kele íb ẹ̀bmà. Dì belí nu dòòmà bá, sìgà gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst é láá bã kèbá ẹ̀bmà ge bã mm̀ dùm kúnàgã̀; boo tṍó e sìgà gbò bia é láá ié tàn ge ma ló gbò bia, vaá sìgà gbò gbálà é láá ié nágé tàn ge ma ló gbò gbálà. Àé láá tàn gbò e ba beè olòó ẹ̀bgì fòtó ea zógè kóló kètẽ́ nen gè kpáá naa vó. Àé láá kpáá tàn nàgé gbò e ba beè olòó ṍ pọ́lọ́ biè àbèè ge ṍ míí tẽeá dẽe gè kpáá naa nagé vó. Níà sìgà nú e gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst nè gbò e bà gé nó Kpá Káí ólò kpeesĩ́ ló é. Sìgà tṍó, dénè bẹ̀ì ólò láá ié íb tọa ló e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè ié, a beè emí kọọ̀: “Tṍó em gbĩ́ gè naa lé nu, áá pọ́lọ́ nu ní em láà sà ẹ.”—Róm̀ 7:21.
Èé láá bã kèbá ẹ̀bmà kọ̀láá tṍó, gbẹá kọ̀láá ketõ̀ò, nè tṍó e née beè ẹ̀bmà dẽe (Ẹ̀b 2 kpò)c
3. Éé ní ea é láá naaá ló nen ea ni tú gã́bug tṍó beemá pọ́lọ́ tàn ea dìé m ẽ́?
3 Be o tú gã́bug tṍó beemá pọ́lọ́ tàn, àé láá tõó ní ló belí kọ nóo íè kpóó vaá nóo é láá naa nú ea dú lé. Àé láá tõo ná ni gé ló belí kọ nóo íè ból dẽesĩ́, vaá Jìhóvà a sọẹ̀ ni bá gbẹẹ́ kẽ boo béè gbò pọ́lọ́ tàn ea dì ní m. Sõò agala boo kọọ̀, náa lelà ge bugi togó naa vó! Kọbé è nyímá nú ea náa vaá è kọ́ vó, nakà togó bel ge nòí é áálá bàà kà bíb: (1) Mée ní ea gbĩ́ kọ ó bugi togó kọ nóo íè kpóó, vaá nóo íè ból dẽesĩ́ ẽ́? (2) Éé ní eo é láá naa kọbé ò láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá ẹ́?
BÉ E SÉTÀN GBĨ́ KỌ É BUGI TOGÓ NAA
4. (a) Sétàn gbĩ́ kọ é bugi togó naa vàẹ tṍó e pọ́lọ́ tàn bã́í m ẽ́? (b) Éé ní ea náa vaá èé láá agala boo kọ èé láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá ẹ́?
4 Sétàn gbĩ́ kọ é bugi togó kọ née íè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn ea dìí m. Jíízọ̀s beè nyimá kọ Sétàn é láá ẹ̀bmài, níà nú ea náa vaá a beè noomà pá a gbò nyòòne nvée kọ bàá tãagã ló Bàrì kọọ̀: “Ó gá túi nvee bá ẹ̀bmà, sõò dùùlài lọl bá pọ́lọ́ nená” ẽ́. (Máát. 6:13) Sétàn beè kọọ̀ tọ́ọ̀ nen náa é láá gbàntṍ ló Jìhóvà tṍó e bà kpeesĩ́ ló tàn ge naa nú ea dú pọ́lọ́. (Jóòb 2:4, 5) Éé ní ea beè naa kọ Sétàn á bugi togó naa vó é? Níá dú boo béè kọ túá Sétàn ní ea beè ié tàn ge naa nú ea dú pọ́lọ́ ẹ́, vaá náa beè tànìe ge bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà. Vó ní ea náa kọ á bugi togó kọọ̀ beele é bélìè ẹlẹ, vaá née é bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà be è kpeesĩ́ ló ẹ̀bmà ge naa nú ea dú pọ́lọ́ ẹ́. Kàsĩ́ a beè bugi togó kọ Sã́áná Bàrì ea gbõoma é náa nú ea dú pọ́lọ́ be à bã́ kèbá ẹ̀bmà! (Máát. 4:8, 9) Zẹ́ẹ́ bugi togó boo níí: É kọ à dú gé kà-kà kọ née íè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn ea bã́í m? Níì vó nì. È zigà bel e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè emíá ea kọ́ọ̀: “Kráìst ném agẹló ge tõoma kọ̀láá kà dìtõ̀ò.”—Fíl. 4:13.
5. Éé ní ea náa vaá è nyimá kọọ̀ Jìhóvà agala boo kọ èé láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá ẹ́?
5 Boo dõona bá, Jìhóvà palàge agala boo kọ èé láá bé pọ́lọ́ tàn ea dìí m èlbá. Éé ní ea náa vaá è nyimá naa vó é? Níí dú boo béè kọ Jìhóvà beè gbẹẹ́ sĩ́ kọọ̀ gã́bug gbò e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo neèe é ful zelí bá pọ̀b kpo tã̀àgã̀. Ni bugi togó boo níí, Jìhóvà e náa é láá kpọ́ kyáá bel kọ́ọ̀ gbele gã́bug nen—níì pọ́ì ńkem̀ gbò nì, e bà tõó dùm ea õoà é bã́ mm̀ ãa bàlà booá. Naamá gbò e ba beè “tú miì Nvín Naanà Ból logmá ba vọ̀b kọ̀là ló ẹẹlẹ̀.” (Kùùà 7:9, 13, 14) À palàge dọa bàlà kẽ kọọ̀, Jìhóvà náa ẹb kọ née é láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá.
6-7. Sétàn gbĩ́ kọ é bugi togó naa vàẹ?
6 Sétàn gbĩ́ nágé kọ é bugi togó kọọ̀ boo béè kọ pọ́lọ́ tàn dìí m, Jìhóvà náa é zigà kọ é tõó dùm dọ̀ dè-dè. Sõò kpáá bugi togó boo níí, Sétàn ní e náa íe ból dẽesĩ́ ẽ́. Boo béè kọ Jìhóvà beè beeláẹ bel ló kọ náa é láá ié dùm e bè náa tá. (Jén. 3:15; Kùùà 20:10) Nyíè Sétàn gé biilà boo béè kọ beele íè ból dẽesĩ́ gè tõó dùm dọ̀ dè-dè. Vó ní ea náa vaá à gé piigà bé ea kpóó sim tùlà naa gè naa kọ é bugi togó kọọ̀ née íè ból dẽesĩ́, vaá née é láá tõó dùm dọ̀ dè-dè e. Sõò beele íè ból dẽesĩ́. Kàsĩ́ Kpá Káí náa kọ é agala boo kọọ̀ Jìhóvà náa é sọ́i bá gbẹẹ́ kẽ, vaá à gbĩ́ gè nvèè bá nèi boo béè kọ Jìhóvà “náa gbĩ́ kọ tọ́ọ̀ nen á ié kyọ̀àsĩ́; tãa vó, à gbĩ́ kọ dénè nen á ọgá ló ba pọ́lọ́.”—2 Pít. 3:9.
7 Vóà naa, be è bugi togó kọ née íè kpóó àbèè ból dẽesĩ́ gè beemá pọ́lọ́ tàn ea dìí m èlbá, è gé bugi togó belí bé e Sétàn gbĩ́ kọ é bugi togó naa. Ge nyimá naa vó é náa kọ é beeláfùl ge elá àgàlà vaá bé Sétàn.—1 Pít. 5:8, 9.
BÉ E GÈ KỌ NÉE GBÕOMÀ É LÁÁ NAA KỌ É BUGI TOGÓ NAA
8. Daalá lọl ló gè naa nú ea dú pọ́lọ́, éé ní e pọ́lọ́ bãaà m ẽ́? (Psalm 51:5) (Ẹ̀b nàgé ‘Moǹ Bel E Bà Baatẽ́’)
8 Daalá lọl ló Sétàn, à íe dõona kà nú ea é láá naa kọ é bugi togó kọ née íè ból dẽesĩ́ nè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn ea dìí m. Níà éé? Níà pọ́lọ́ e beè íe lọl bá bẹẹ túá kà tẹ̀ nè kà.a—Jóòb 14:4; bugi Psalm 51:5.
9-10. (a) Mósĩ́ deè ní e pọ́lọ́ e Ádàm nè Íìv beè sì beè tọá vá ló é? (Ẹ̀b nàgé fòtó.) (b) Ge kọ è dúù gbò pọ́lọ́ ólò tọáí ló naa vàẹ?
9 Bugi togó boo bé e pọ́lọ́ e Ádàm nè Íìv beè sì, beè tọá vá ló naa. Tṍó e ba ni lọl togó kèbá Jìhóvà lọ̀l, ba beè gbóó gũá vaá tú nu kọ̀lmà ba bá. Kilma ló níí, Insight on the Scriptures kọ́ọ̀: “Pọ́lọ́ e ba beè sì beè naa kọ bàá bẽgẽ̀ bel ba bá, ié tã̀àgã̀ bùlà, sììà kẹ́ẹ, vaá bà náa beè ié ná lé kpènà.” A beè belí kọọ̀ ba beè iilá Ádàm nè Íìv gbẹẹ́ mm̀ tọ ea íe kóló ténì kà àna. Àé láá dú kọọ̀ Ádàm nè Íìv géè kyã̀à aa mm̀ ene kà àn ea di ló tọá kil mm̀ dõona kà àn, sõò bà náa beè láá aa tọá dọ kèdẹ̀i. Ba náa beè láá aa bá pọ́lọ́ e ba beè sìa.
10 À dú kà-kà kọ beele é gé kèbá kà lèlà íb dìtõ̀ò e Ádàm nè Íìv beè dìa. Níà dú boo béè kọ nu ààaá á gé nè Ádàm nè Íìv, sõò nu ààaá náa kọ Bàrì á ia ló bẹẹ náàkyọ̀, vaá è gbóò láá ié kà lé gbaa ló kìlmàe ló. (1 Kọ́r. 6:11) Sõò beele née gbõomà, vóà naa kẹ́ẹ ólò siíi, è ólò bẽgẽ̀ bel bẹẹ bá, ié tã̀àgã̀ bùlà, vaá née ólò ié lé kpènà. Kàsĩ́ Kpá Káí kọ́ọ̀ pọ́lọ́ ólò palàge lẹ̀ẹ̀lài bel ló. Níí dú kà-kà kilma ló kọ̀láá nen, ‘bã̀àna gbò e bà náa beè sí íb pọ́lọ́ e Ádàm beè sìa.’ (Róm̀ 5:14) Sõò náa bọ́ló kọ é bugi togó kọọ̀ boo béè kọ è dúù gbò náàkyọ̀, née é láá naa nú ea dú lé, àbèè kọ née íè ból dẽesĩ́. Èé láá bé gbò pọ́lọ́ tàná èlbá. Mósĩ́ deè ní eé láá naa vó é?
Tṍó e Ádàm nè Íìv ni sí pọ́lọ́ lọ̀l, ba kpóó bug beè bẽgẽ̀ va bel, ba beè ié tã̀àgã̀ bùlà, nè sììà kẹ́ẹ, vaá bà náa beè ié lé kpènà (Ẹ̀b 9 kpò)
11. Éé ní eé náa be à tõoí ló kọ née íè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn ea dìí m ẽ́, vaá ló éé? (Róm̀ 6:12)
11 Boo béè kọ née gbõomà, sìgà tṍó à ólò tõoí ló belí kọ née é láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá. À ólò belí kọ è dã́à mon ea dìí m ea gé kọ́ nèi kọ née é láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá. Sõò née é pãane tṍ ló moná. Ló éé? Níí dú boo béè kọ Kpá Káí nóòmài kọọ̀ é gá zìgà kọ pọ́lọ́ á kpáá “lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ nom̀ kpá ló.” (Bugi Róm̀ 6:12.) Níí tõó dọ̀ kọ èé láá sà kọọ̀ née é sí pọ́lọ́. (Gàl. 5:16) Jìhóvà agala boo kọ èé láá bé èlbá tàn ge sí pọ́lọ́, níà nú ea náa vaá à kọ é naa vó é. (Dìt. 30:11-14; Róm̀ 6:6; 1 Tẹ̀s. 4:3) À dọa bàlà kẽ kọ è íè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn ea bã́í m.
12. Èé lábví láb naa vàẹ be à tõoí ló belí kọ Jìhóvà é kọ́i bel boo béè pọ́lọ́ tàn ea bã́í m ẽ́, vaá ló éé?
12 Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, tṍó ea tõoí ló belí kọ Jìhóvà é kọ́i bel boo béè pọ́lọ́ tàn ea bã́í m, èé láá ẹ̀b kọọ̀ gè kọ née gbõomà ní ea náa vaá à belí kọ è gé “dã́ mon ea dìí m” ea gé kọ́ nèi kọọ̀ née é láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá ẹ́, vaá náa dú bíi kọ é pãane tṍ ló. Ló éé? Boo béè kọ Kpá Káí nóòmài kọọ̀ Jìhóvà dã́ ból ló kọ née gbõomà. (Ps. 103:13, 14) À “nyímá dénè nú” ea kilíí ló, gbá ló gbò pọ́lọ́ tàn ea ólò bã̀í m boo béè kọ née gbõomà. (1 Jṍòn 3:19, 20) Be è kilsĩ́ gè bé pọ́lọ́ tàn ea bã́í m, vaá née náà nú ea dú pọ́lọ́, èé íe lé gbaa ló kilma ló Jìhóvà. Éé ní ea náa vaá èé láá agala boo níí ẽ́?
13-14. Be pọ́lọ́ tàn bã́í m, é kọ à tõó dọ̀ kọọ̀ née é láá naa nú ea léémá Jìhóvà? Baatẽ́.
13 Kpá Káí nveè kelé zẹ̀ẹ̀ ge naa nú ea dú pọ́lọ́ (ea dú nú eé láá lẹ̀ẹ̀là bel ló) nè ge ié pọ́lọ́ tàn (ea dú nú e née é láá lẹ̀ẹ̀là bel ló). Dì belí nu dòòmà bá, sìgà gbò e bà géè nyoone nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá e ba beè di Kọ́rìnt beè olòó labví pọ́lọ́ láb. Gbò gbálà beè olòó ma ló gbò gbálà, vaá gbò bia má ló gbò bia. Mm̀ kpá lẹ̀ẹ̀la tóm e Pọ́ọ̀l beè emí má va, a beè kọọ̀: “Sìgà bọ̀ì beè dii naanii vó.” É kọ níí tõó dọ̀ kọọ̀ gbò gbálà náa beè ié ná tàn ge ma ló gbò gbálà, vaá náa beè tàn nà gbò bia gè ma ló gbò bia? Ẽ́èe. Níí dú boo béè kọọ̀ gbò lábvá beè palàge sií va kúm m. Sõò Jìhóvà beè tenmà gbò nyòòne nvéè Kráìst e bà lẹẹlà bel ló ba bá, vaá kùb ge labví gbò lábvá. A beè ẹ̀b va kọ bà di ‘õ̀òa.’ (1 Kọ́r. 6:9-11) Àé láá ẹ̀b nàgé olo kọ ò di õ̀òa.
14 Òé láá bé èlbá kọ̀láá íb pọ́lọ́ tàn ea dì ní m eo gé bé boo gè lọa m. Be à gá náa vaá nóo láà tú pọ́lọ́ tàna lọa m, òé láá lẹ̀ẹ̀là bel ló o bá kọbé nóo náà ‘kọ̀láá bé ea léémá ni vaá tẹ̀ẹ̀và kọ̀láá bé ea tan o nom̀ kpá ló nè o bùlà naa.’ (Ẹ́fẹ. 2:3) Vóà naa, éé ní eo é láá naa kọbé ò láá bé èlbá pọ́lọ́ tàn ẽ?
ÉÉ NÍ EA É LÁÁ NVÈÈ BÁ NÈ NI KỌ Ó BÉ PỌ́LỌ́ TÀN ÈLBÁ Ẹ́?
15. Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ é ló kà-kà bel nèà bẹẹ bá kọbé è láá bé èlbá pọ́lọ́ tàn ea dìí m ẽ́?
15 Kọbé ò láá bé èlbá pọ́lọ́ tàn ea dì ní m, à dú bíi kọ ó ló kà-kà bel nèà o bá, vaá nyimá o ọ́ọ́-ọọ. À dú bíi kọ ó ié ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé nóo ‘kẹlẹ̀’ o bá. (Jém̀z 1:22) Dì belí nu dòòmà bá, nen ea ólò bọọgẹ̀ ṍ míí ea ólò tení dẽè nen, é láá bugi togó kọọ̀ náa bọọgẹ̀ ièè tã̀àgã̀ boo béè kọ à bugi togó kọọ̀ dõona gbò ólò ṍ míí elìèe. Nen ea ólò ẹ̀b fòtó ea zógè kóló kètẽ́ nen é láá kọ́ nè dõona gbò kọọ̀, ‘Be ńdáà va beè palàge vùlèm, ním gáẹ̀ beè ié tàn ge ẹ̀b gbò fòtóá.’ Be ò ólò bugi togó naa vó, àé náa kọ ó vàlẹ̀bá bã bá ẹ̀bmà ge sí pọ́lọ́. Vóà naa, ó gá gbĩ́ gè leevè bel o bá tṍó eo síì pọ́lọ́, nyimá kọ kọ̀láá kà nú eo fóò ní eo é buulà ẹ.—Gàl. 6:7.
16. Mósĩ́ deè ní eo é láá agẹlẹ ló o béèlàfùl ge naa nú ea dú lé é?
16 Gbá ló gè ló kà-kà bel nèà o bá kilma ló gbò kĩée e nóo náà leevè, à dú bíi kọ ó beeláfùl kọ nóo é síè pọ́lọ́. (1 Kọ́r. 9:26, 27; 1 Tẹ̀s. 4:4; 1 Pít. 1:15, 16) Nyimá ló gbò nú ea é láá naa kọ ó sí pọ́lọ́ nè tṍó eo é láá bã kèbá ẹ̀bmà ge naa nú ea dú pọ́lọ́. Àé láá dú kọọ̀ enè íb nu ní ea ólò naa kọ á tàn ni gè sí pọ́lọ́ ẹ́, àbèè kọ à íe tṍó eo é láá bã kèbá ẹ̀bmà ge naa nú ea dú pọ́lọ́. Dì belí nu dòòmà bá, é kọ òé láá vàlẹ̀bá dọ bá ẹ̀bmà ge naa nú ea dú pọ́lọ́ tṍó e lóó ni ọọ, àbèè tṍó ea ni dú kpã́á tóm bílá dee? Dòòmà dẽe ló íb ẹ̀bmà eo é láá kpeesĩ́ ló, vaá ò kpóógá dee ló nyòòmà nú eo é láá naa kọbé ò bé ẹ̀bmàa èlbá. À palàge dú bíi kọ ó naa vó besĩ́ ò kálá kpeesĩ́ ló ẹ̀bmà.—Pró. 22:3.
17. Éé ní eo nóò lọl ló nú ea beè naaá ló Jósẹ̀f e? (Jénesìs 39:7-9) (Ẹ̀b nàgé fòtó.)
17 Bugi togó boo bé e Jósẹ̀f beè labví láb naa tṍó e vaà Pọ́tifà beè gbĩ́ kọ á sí pọ́lọ́. Tẽ̀ènè tṍóá ní e Jósẹ̀f beè kọ́ nèe kọ náa é náànìè vó é. (Bugi Jénesìs 39:7-9.) Éé ní e níá nóòmài ẽ́? Jósẹ̀f beè beeláfùl ge naa nú ea dú lé besĩ́ vaà Pọ́tifà à kalá tú ẹ̀bmà siimáé ló. Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, òé láá beeláfùl ge naa nú ea dú lé besĩ́ ò kálá bã kèbá dìtõ̀ò ea é náa kọ ó sí pọ́lọ́. Ge naa vó é náa kọ á valí ní ló gè naa nú ea lelà. Boo béè kọ o beè nè béèlàfùl kilma ló nú eo é náa besĩ́ ò kalá kpeesĩ́ ló dìtõ̀òá.
Tṍó eo dọọ̀ kèbá ẹ̀bmà ge sí pọ́lọ́, kìn ge sí pọ́lọ́á tẽ̀ènè tṍóá belí bé e Jósẹ̀f beè naaá! (Ẹ̀b 17 kpò)
“KILÍÍ SĨ́ GÈ ẸAI BỌỌ LÓÓ”
18. Éé ní ea bọ́ló kọ ó naa kọbé ò láá bé pọ́lọ́ tàn èlbá ẹ́? (2 Kọ́rìnt 13:5)
18 Kọbé ò láá bé pọ́lọ́ tàn ea dì ní m èlbá, à dú bíi kọ ó ‘kilsĩ́ gè ẹ̀à o lóó.’ Níà ge kọ òé ólòó ẹ̀b gbò nú eo gé náa. (Bugi 2 Kọ́rìnt 13:5.) Lọl tṍó tẹlẹ tṍó olòó ẹ̀b bé eo bugì togó vaá labví láb naa, vaá ò nyááná bá ló gbò kĩée ea dú bíi. Dì belí nu dòòmà bá, bã̀àna tṍó eo láà kìn ẹ̀bmà ge naa nú ea dú pọ́lọ́, bĩiná o bá kọọ̀: ‘Gã́bug tṍó ea tõò vàẹ ní ea beè túm bá gè láá kìn ge naa vó é?’ Be nóo beè láá vàlẹ̀bá kìn ẹ̀bmàa, náa dú bíi kọ ó bẽgẽ̀ bel o bá. Tãa vó, bugi togó boo nú eo é láá naa dõona tóm eo kpeèsĩ́ ló ẹ̀bmà. Òé láá bĩiná o bá kọọ̀: ‘Tṍó e pọ́lọ́ bùlà bã́ḿ m, é kọ m̀ é láá gbẹá boo kùb ge bugi togó boo? É kọ gbò nú em saà ge ẹ̀b, bugi, vaá pãane tṍ ló náa kọọ̀ á tàvàlà ḿ ló gè kìn ge sí pọ́lọ́? É kọ m̀ ólò vàlẹ̀bá maaná dẽe lọl ló gè ẹ̀b gbò fòtó e náa bọ́ló? É kọ m̀ dã́à ból ló kọọ̀ à palàge dú lé kọ ḿ gbàntṍ ló Jìhóvà bã̀àna tṍó ea tavàlà ḿ ló gè lẹ̀ẹ̀là bel ló nà bá?’—Ps. 101:3.
19. Mósĩ́ deè ní e gè nè ńkem̀ béèlàfùl e nyìmànù á gé m é láá naa kọ á tàvàlài ló gè bé pọ́lọ́ tàn ẽ?
19 Boo tṍó eo gé ẹà o bá, à dú bíi kọ ó gá dààmà togó gè leevè bel o bá boo béè gbò pọ́lọ́ láb eo lábvì. Kpá Káí kọ́ọ̀: “Nyíè nen dú kẹ̀lẹ̀-kẹ̀lẹ̀ èlmà kọ̀láá kà nú ea dì vaá à ólò ié agẹ bá tàn nyòòmà nu.” (Jèr. 17:9) Jíízọ̀s beè kọọ̀ “pọ́lọ́ bug togó” ólò aa mm̀ nyíè nen. (Máát. 15:19) Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e tṍó ni téní, nen ea beè aa ló gè ẹ̀b fòtó ea zógè kóló kètẽ́ nen, e láá bugi togó kọ náa dú pọ́lọ́ gè ẹ̀b gbò fòtó ea é náa kọ á ièè tàn kúnàgã̀ be gbò fòtóá náa aa deè zogè gì kóló kètẽ́ nen. Àbèè kọ àé láá bugi togó kọọ̀, ‘Náa dú pọ́lọ́ gè bugi togó boo pọ́lọ́ tàn, be à gá náa vaá ním náà pọ́lọ́ nú em bugì togó booá.’ Nen ea bugi togó naa vó gé sọtọ́ deè kọ a ‘nom̀ kpá ló á tuèe naamàè a kpéè ló.’ (Róm̀ 13:14) Mósĩ́ deè ní eo é láá kpòòlà lóó lọl ló gè naa vó é? Nyimá ló nú ea é láá naa kọ ó nè gbò ńkem̀ béèlàfùl e nyìmànù á gé m, vaá ò kpoolà lóó lọl ló gbò nuá. Boo béè kọ gbò nú ea dì naa vó é láá naa kọ ó nè kà pọ́lọ́ béèlàfùl, vaá sí pọ́lọ́.b Kìn kọ̀láá kà “pọ́lọ́ bug” ea é náa kọ ó sí pọ́lọ́ vaá leevè bel o bá.
20. Éé ní eé ẹb dẽesĩ́ gè ié dì deèsĩ́ ẽ́, vaá éé ní ea é nveè bá nèi kátogóí é?
20 Dì belí bé e ni nó naa, èé láá ié kpóó ea é náa kọ é kìn ge sí pọ́lọ́, tení dú ló nvèè bá ea aa bá Jìhóvà. Nyíéi ẹ́ẹ nagé kọ tení dú ló sàn nyíe e Jìhóvà íeí ló, è íè ból dẽesĩ́ gè tõó dùm mm̀ ãa bàlà boo. Nyíéi é palàge ẹẹ boo béè kọ tṍóá èé láá fã̀ Jìhóvà, vaá tọ́ọ̀ kà pọ́lọ́ tàn náa é bã nàí m! Dọ̀ọ̀mà tṍóá, èé láá agala boo kọ è íè ból dẽesĩ́ nè kpóó gè beemá pọ́lọ́ tàn èlbá. Tení dú ló nvèè bá ea aa bá Jìhóvà, èé láá bé èlbá!
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 122 Elá Àgàlà, Ó Gá Kpọ̀gà!
a MOǸ BEL E BÀ BAATẼ́: Mm̀ Kpá Káí, bà ólò bọọgẹ̀ tú moǹ bel ea kọlà “pọ́lọ́” loomá bel kilma ló gè labví pọ́lọ́ láb dì belí gè zìb nu, ge kuná gã̀, àbèè ge fẹ́ nen. (Ẹ́xọ. 20:13-15; 1 Kọ́r. 6:18) Sõò mm̀ sìgà dọ̀ Kpá Káí, moǹ bel ea kọlà “pọ́lọ́” ólò loá bel nyòòmà náa gbõoma e beè ié lọl deé e beè mèà, náa kal ló béè kọ e gáà beè si tọ́ọ̀ kà pọ́lọ́.
b Nvèè kpíí ló kọ nvín ãa gbálà e kpá Próvẹẹ̀b 7:7-23 ló bel kilma lóá beè zẹ́ẹ́ nè sìgà ńkem̀ béèlàfùl e nyìmànù á gé m, besĩ́ à kalá nè pọ́lọ́ béèlàfùl ea túe nvee mm̀ dùm kúnàgã̀.
c BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÒTÓ EA DI BOO: Bá kie: Ene kà vígà págbálà ea di mm̀ a deè ãa mon bàà kà nvín ãa gbálà e bà gé lábví láb ea zógè kọ bà íe lèèma kilma ló ene gbẹá kĩée e bà ólò oo gyã́á. Bá lè: Ene kà vígà pábia mon bàà nen e bà gé ṍ sĩi.