Bé E Jìhóvà Ólò Nvèè Bá Nèi Kọ É Ĩ̀ìmà Naa

1. Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ é ié ĩ̀ìmà ẽ, vaá éé ní ea é láá nvèè bá nèi ẽ́? (1 Pítà 5:10)

À DÚ bíi kọ gbò e bà gé fã Jìhóvà á palàge ié ĩ̀ìmà mm̀ tàvàlà tṍó e dìí. Sìgà gbò gé mon tã̀àgã̀ bá agẹbá zọ̀ ló. Boo tṍó e nyíè sìgà gbò gé biilà boo béè kọ nen e ba beè vùlè ú. Vaá sìgà gbò gé kpeesĩ́ ló nàà uú boo ea aa bá pá ba tọ àbèè ní ea aa bá kpóó ea gé bẹl. (Máát. 10:​18, 36, 37) Agala boo kọọ̀ kọ̀láá kà tã̀àgã̀ eo gé téní bá, Jìhóvà é láá nvèè bá nè ni kọ ó ĩ̀ìmà.​—Bugi 1 Pítà 5:10.

2. Mée ní ea ólò nvèè bá nèi kọ é láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá ẹ́?

² Ge ié ĩ̀ìmà tõó dọ̀ ge bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà vaá fã̀e mm̀ ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe bã̀àna tṍó e di kèbá tàvàlà dìtõ̀ò, nàà uú boo, àbèè tṍó e bãà kèbá ẹ̀bmà ge sí pọ́lọ́. Kọbé è láá ĩ̀ìmà, à bọ́ló kọ é dẹlẹ nyíé boo kọ nu é beè dú lé. Née é láá ĩima kèbá gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá, be Jìhóvà náa néi a “kpóó.” (2 Kọ́r. 4:7) Mm̀ nakà togó bel ge nòí, èé ló bel boo ténì kà nú e Jìhóvà ni néi kọbé è láá ĩ̀ìmà kèbá gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá. Èé ló nágé bel boo nú eé láá naa kọbé è láá ié bélè lọl ló gbò nú e Jìhóvà ni néií.

TÃ̀ÀGÃ LÓ BÀRÌ

3. Éé ní ea náa vaá èé láá kọọ̀ tã̀àgã ló Bàrì dú kà pọ̀b kà nèà deè e íè e?

³ Náa kal ló béè kọ née gbõomà, à íe pọ̀b kà nú e Jìhóvà ni néi kọbé è láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e di bá. À náa kọ é ié nèà deè ge kọ́ gbò nú ea biíi neèe mm̀ tã̀àgã ló, vaá à ólò pãanéi tṍ ló. (Híb. 4:16) Bugi togó boo níí: È ólò láá tã̀àgã ló Bàrì kọ̀láá tṍó, kilma ló kọ̀láá kà nú ea gé tãagẽ́i bùlà. À ólò dã́ kòláá kà dém bel e tãamàe ló gbẹá kọ̀láá kĩée e dì, bã̀àna tṍó ea dú áá bẹ̀ì nè tṍó e di tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́. (Jónà 2:​1, 2; Tóm 16:​25, 26) Be è íè tã̀àgã̀ bùlà naa ní e née láà kọ́ bé e nu tọ́aí ló naa mm̀ tã̀àgã ló, Jìhóvà ólò dã́i ból ló vaá nyimá ló nú e gbĩ́ gè kọ̀. (Róm̀ 8:​26, 27) Mm̀ kà-kà, tã̀àgã ló Bàrì dú kà pọ̀b kà nèà deè e íè!

4. Éé ní ea náa vaá èé láá kọọ̀ ge bàn Jìhóvà kọ á nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e di bá gbááá ló a bùlà ẹ?

⁴ Tení dú ló Kpá Káí, Jìhóvà náa kọ é agala boo kọọ̀ “kọ̀láá kà nú e banìèé bá vaá à gbaaá ló a bùlà, à ólò dã́i mon.” (1 Jṍòn 5:14) É kọ èé láá bàn Jìhóvà kọ á nvèè bá nèi kọ é láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá? Ẽei! Ge naa vó gbááá ló a bùlà. Éé ní ea náa vaá è kọ́ vó é? Tṍó e láà ĩ̀ìmà tã̀àgã̀ e di bá, à ólò naa kọ Jìhóvà á láá aalá bel nè Pọ́lọ́ Nyómá. (Pró. 27:11) Gbá ló vó, Kpá Káí kọ́ọ̀ Jìhóvà di kpènà ló “gè zogè a kói boo gbò e bà palàge dẹlẹ́ẹ nyíé boo.” (2 Kró. 16:9) Vóà naa, èé láá agala boo kọọ̀ Jìhóvà íe kói nè tàn ge nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà.​—Àìz. 30:18; 41:10; Lúùk 11:13.

5. Mósĩ́ deè ní e gè tã̀àgã ló Bàrì ólò naa kọ é ié dĩ̀ìnè ló bùlà ẹ? (Àìzáíà 26:3)

⁵ Kpá Káí kọ́ọ̀ tṍó e íè tã̀àgã̀ bùlà vaá è tã̀àgã ló Jìhóvà, ‘fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló Bàrì e gbò nen náa é láá dã́ ból ló é kpenà bẹẹ nyíe nè bẹẹ bùlà.’ (Fíl. 4:7) Nyíéi palàge ẹẹ ló nakà nèà deèí. Gbò e bà náa ólò fã̀ Jìhóvà ólò kpee nagé sĩ́ ló tàvàlà dìtõ̀ò, vaá bà ólò gbĩ́ kele-kele sĩ́deè ea é náa kọ bàá ié dĩ̀ìnè ló bùlà. Dì belí nu dòòmà bá, sìgà ọ̀và ólò ṍ biè ea é náa kọ bàá lọ̀l nyíé boo dìtõ̀ò e bà di bá kọbé bà láá ié dĩ̀ìnè ló bùlà. Ge naa vó palàge dú gẹẹ-gẹẹ ló, boo béè kọ nená náa é láá lẹ̀ẹ̀là bel ló a bá nè bé ea bugi togó naa. Vó é láá naa kọ Pọ́lọ́ Nyómá á túe siimá tóm. (Doolé ló Máátìù 12:​43-45.) Sõò fẹ́ẹ́-feẹ̀ ló e Jìhóvà ólò nèi tṍó e tãagã̀ ló Bàrì palàge èl boo ní e nen é láá ié tṍó ea ṍ biè ea é náa kọ á lọ̀l nyíé boo gbò tã̀àgã̀ ea di bá. Tṍó e tãagã̀ ló Bàrì, è zógè kọ è dẹẹà ẹ́ boo, vaá àé ‘kilsĩ́ gè nèi fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló.’ (Bugi Àìzáíà 26:3.) Enè sĩ́deè e Jìhóvà ólò naamá vó dú gè nvèè bá nèi kọ é kẽea boo gbò dọ̀ Kpá Káí ea é nveèi nyíé gbàà. Gbò kà-kà bel e beè nó lọl mm̀ Kpá Káíí ólò nvèè bá nèi kọ é ié dĩ̀ìnè ló bùlà boo béè kọ è nyímà kọọ̀ Jìhóvà ólò ẹ̀b nú ea kilíí ló, vaá à gbĩ́ kọ nu á leeí ló.​—Ps. 62:​1, 2.

6. Éé ní eo é láá tã̀àgã ló Jìhóvà kilma ló é? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

⁶ Nú eo é láá naa. Tṍó eo gé mon tã̀àgã̀, “tú dénè nú ea gé tãagẽ́ ni gbẹẹ́ bá Jìhóvà” vaá ò baníe kọ á neè ni dĩ̀ìnè ló bùlà. (Ps. 55:22) Bànie kọ á nè ni nyìmànù kọbé ò láá nyimá ló nu gè naa. (Pró. 2:​10, 11) Gbá ló vó, á gá tá ní nyíe gè õá Jìhóvà zaa mm̀ o tã̀àgã ló. (Fíl. 4:6) Bugi togó boo gbò sĩ́deè ea gé nveè bá nè ní buù dee, vaá ò ṍáe zaa ló gbò lé nu ea ni náa nè ni. Ó gá zìgà kọ gbò dìtõ̀ò eo di bá á naa kọ ó gá mòn gbò sĩ́deè e Jìhóvà gé nveemà bá nè ni.​—Ps. 16:​5, 6.

KPÁ KÁÍ

7. Mósĩ́ deè ní e gè nó Kpá Káí é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tàvàlà dìtõ̀ò e di bá ẹ́?

⁷ Jìhóvà beè nèi Kpá Káí kọbé à nveè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e di bá. À íe gã́bug dọ̀ Kpá Káí ea náa kọ é agala boo kọ Jìhóvà ólò nvèè bá nèi. Ene kà ea di zẹ̀ẹ̀ dú nú ea di mm̀ kpá Máátìù 6:8 ea kọ́ọ̀: “Bọọ Tẹ̀ nyímá nú ea dúi bíi ló besĩ́ ò kalá bĩinaí ẽ.” Jíízọ̀s ní ea beè ló bel ea di mm̀ dọ̀ Kpá Káíá ẹ́, vaá à palàge nyimá ló Jìhóvà èlmà kọ̀láá nen. Vóà naa, è palàge agala boo kọ Jìhóvà nyímá nú e íè bíi ló tṍó e gé mon tã̀àgã̀. À íe gã́bug nú ea di mm̀ Kpá Káí e Jìhóvà beè zìgà nèi ea é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà kèbá gbò tàvàlà dìtõ̀ò e di bá.​—Ps. 94:19.

8. (a) Mókà dùùlà bá deè tṍea di mm̀ Kpá Káí ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá ẹ́? (b) Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é kẽea boo gbò dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ Kpá Káí tṍó e íè bíi ló é?

⁸ Gbò dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ Kpá Káí é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá, vaá naa kọ é láánè lé béèlàfùl. (Pró. 2:​6, 7) Dì belí nu dòòmà bá, Kpá Káí síèi kpóó ló kọ é gá bọọgẹ̀ ié tã̀àgã̀ bùlà kilma ló nú ea é nááá dì deèsĩ́, tãa vó é dẹ̀ẹ̀a boo Jìhóvà buù dee. (Máát. 6:34) Vóà naa, be è bugi Kpá Káí buù dee vaá bugi togó boo gbò nú e bugì, àé válií ló gè kẽ̀èa boo gbò dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ Kpá Káí tṍó ea dú bíi kọ é nè béèlàfùl, nè tṍó e gbĩ́ì ge nyimá bé eé láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e di bá naa.

9. Mósĩ́ deè ní e gbò nòòtẽ́ ea di mm̀ Kpá Káí náa kọ é agala boo kọọ̀ Jìhóvà ólò di kpènà ló gè nvèè bá nèi ẽ́?

⁹ Kpá Káí fáálá gã́bug nòòtẽ́ ea kil ló gbò e ba beè dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà, vaá Jìhóvà à nvèè bá nè va. (Híb. 11:​32-34; Jém̀z 5:17) Tṍó e bugì gbò nòòtẽ́á, à ólò naa kọ é agala boo kọ Jìhóvà dú “bẹẹ ketõ̀ò kpènà nè bẹẹ kói, vaá à ólò di kpènà ló gè nvèè bá nèi tṍó e di kèbá tã̀àgã̀.” (Ps. 46:1) Tṍó e bugì togó boo bé e gbò gyóòlo Jìhóvà e ba beè di tṍó ea kil nvéeá beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nèe naa, à ólò tànii gè ié agẹ zìgà vaá ié ĩ̀ìmà belí va.​—Jém̀z 5:​10, 11.

10. Éé ní eo é láá naa kọbé Kpá Káí nveè bá nè ni belí bé ea bọ́ló naa ẽ́?

¹⁰ Nú eo é láá naa. Bugi Kpá Káí buù dee, vaá ò émí gbò dọ̀ Kpá Káí eo monì kọ à palàge nvèè bá nè ni. Gã́bug nen a mon kọọ̀ ge tú nú ea dì nè dee buù dee ólò nvèè bá nè va kọ bàá láá bugi togó boo gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí. Níà nú ea beè nvèè bá nè ene kà vígà pábia e a bée kọlà Mariea tṍó e cancer beè zọ̀ a tẹ̀ nè a kà ẹ. Éé ní ea beè nvèè bá nèe tṍó ea géè ẹ̀b nú ea kil vá ló besĩ́ bà kalá ù e? À kọ́ọ̀: “Buù deè lọ̀ọ̀le, m̀ ólò bugi dọ̀ Kpá Káí e nú ea dì nè deè deeá dẹẹa boo, vaá bugi togó boo gbò nú em bugì. Ge olòó naa vó beè nvèè bá nèm kọ ḿ dẹ̀ẹ̀a boo Jìhóvà nè gbò a zìgànù, tãa vó em káà bùlà gbẹẹ́ boo gbò tã̀àgã̀ em géè tení bá.”​—Ps. 61:2.

JÌHÓVÀ ÓLÒ TÚ PÁ VÍGÀ NVÈÈMÀ BÁ NÈI

11. Éé ní ea náa vaá gè nyimá kọ náa dú áá bẹ̀ì é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá ẹ́?

¹¹ Jìhóvà néi pá vígà kọbé bà nveè bá nèi kọ é láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e di bá. Ge nyimá kọọ̀ “tẽ̀ènè kà tã̀àgã̀a ní e pá [bẹẹ] vígà mm̀ Kráìst e bà di dénè bàlà booí gé téní nágé bá ẹ́” ólò naa kọ é agala boo kọọ̀ náa dú áá bẹ̀ì. (1 Pít. 5:9) Mm̀ kà-kà, èé láá agala boo kọ kọ̀láá kà tã̀àgã̀ e gé téní bá, dõona gbò beè tení nágé bá vaá bà ĩ̀ìmà. Vóà naa, beele é láá ĩ̀ìmà nàgé!​—Tóm 14:22.

12. Mósĩ́ deè ní e pá vígà é láá nvèè bá nèi ẽ́, vaá éé ní e beele é láá naa nè va ẹ́? (2 Kọ́rìnt 1:​3, 4)

¹² Bel e pá vígà ló, nè gbò nú e bà náa é láá nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá. Níà nú ea beè nvèè nàgé bá nè neǹ tóm Pọ́ọ̀l ẹ. Mm̀ a kpá lẹ̀ẹ̀la tóm, Pọ́ọ̀l beè kòl béè gbò e ba beè nvèè bá nèe tṍó e ba beè siíe nvee kpọ́gọ́lọ́ gbẹẹ́ tọ. Pá vígà beè siè kpóó ló Pọ́ọ̀l, nvèèe nyíé gbàà, vaá nvèè bá nèe. (Fíl. 2:​25, 29, 30; Kọ́l. 4:​10, 11) Deè nieí, pá vígà ólò nvèèi nyíé gbàà vaá nvèè bá nèi kọbé è láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá. Beele é láá nvèè nàgé bá nè va tṍó e bà gé mon tã̀àgã̀.​—Bugi 2 Kọ́rìnt 1:​3, 4.

13. Éé ní ea beè nvèè bá nè ene kà vígà pábia e a bée kọlà Maya kọ á láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ ea géè tení bá ẹ́?

¹³ Pá vígà beè palàge nvèè bá nè ene kà vígà pábia e a bée kọlà Maya, ea ólò tõó Russia. Mm̀ gbáá 2020, gbò bé beè làb a tọ, vaá tṍó e tṍó téní, ba beè siíe nvee tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́ boo béè kọ à kọ́ kpẹ̀a. Maya kọ́ọ̀: “Tṍóá, m beè ié tã̀àgã̀ bùlà vaá lóóm beè ọọ. Sõò pá vígà beè kolím boo fóòn, vaá sìgà ọ̀và beè emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm mám. Ba beè naa kọ ḿ agala boo kọ bà palàge vulèèm. M beè nyimá kọ m̀ íè pá vígà e bà palàge vùlèm, sõò nú ea beè naaá ḿ ló mm̀ gbáá 2020 a, beè naa kọ ḿ kpáá palàge agala boo kọ pá vígà vulèm.”

14. Mókà bélè ní e ólò ié lọl ló nvèè bá ea aa bá pá vígà ẹ? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

¹⁴ Nú eo é láá naa. Boo tṍó eo gé ĩimà gbò tã̀àgã̀ eo kpeèsĩ́ ló, tõo bã ló pá vígà. Ó gá aa ló gè bĩiná nvèè bá lọl bá gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò boo béè kọ bà bélí ‘ketõ̀ò gũ̀a aa bá fọ́ọ́lọ́, nè ìlìsẽ́ ea dú ló boo.’ (Àìz. 32:2) Kẽ̀èà nàgé boo kọọ̀ pá vígà dì e bà gé téní nágé bá tàvàlà dìtõ̀ò. Ge nvèè bá nè nen e bíi di ló é láá naa kọ nyíé ni á ẹẹ, vaá naa kọ ó láá ĩ̀ìmà gbò tàvàlà dìtõ̀ò eo gé téní bá.​—Tóm 20:35.

JÌHÓVÀ A NÉI BÓL DẼESĨ́ KILMA LÓ DÌ DEÈSĨ́

15. (a) Mósĩ́ deè ní e ból dẽesĩ́ ea kil ló dì deèsĩ́ beè nvèè bá nè Jíízọ̀s e? (Híbrù 12:2) (b) Mósĩ́ deè ní ea é láá nvèè nàgé bá nè beele é?

¹⁵ Jìhóvà a néi ból dẽesĩ́ kọbé è láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá. (Róm̀ 15:13) Kẽ̀èa boo kọọ̀ ból dẽesĩ́ e Jíízọ̀s beè ié ní ea beè nvèè bá nèe kọ á láá ĩ̀ìma kèbá tã̀àgã̀ ea beè tení bá tṍó ea beè di boo kunukẽ̀í ẽ́. (Bugi Híbrù 12:2.) Jíízọ̀s beè nyimá kọ be à bọ́ẹ̀ ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, àé náa kọọ̀ béè Jìhóvà á di káí. A beè ẹ̀bmà nàgé dẽè tṍó ea é ooà kil káála ló a Tẹ̀, nè tṍó e gbò e Bàrì beè tṍ nóo ból nè ẹ̀ẹ̀ é bẹl mm̀ Boǹ Méné Bàrì. Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, bẹẹ ból dẽesĩ́ gè tõó dùm dọ̀ dè-dè mm̀ ãa bàlà booá é nveè bá nèi kọ é kilsĩ́ gè ĩ̀ìmà kọ̀láá kà tã̀àgã̀ e kpeèsĩ́ ló mm̀ bàlà boò Sétàní.

16. Mósĩ́ deè ní e ból dẽesĩ́ e íè beè nvèè bá nè ene kà vígà pábia ẹ́, vaá éé ní eo nóò lọl ló bel ea ló é?

¹⁶ Bugi togó boo bé e ból dẽesĩ́ gè bã mm̀ Boǹ Méné Bàrì beè nvèè bá nè ene kà vígà pábia e a bée kọlà Alla, ea ólò tõó Russia naa. Ba beè sii a dóm nvee tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́ vaá à géè elá bànà kọ bàá beeláẹ bel ló. Alla kọ́ọ̀: “Ge olòó tã̀àgã ló Bàrì nè ge bugi togó boo ból dẽesĩ́ em íè kilma ló dì deèsĩ́ beè naa kọ lóóm á gá ọọ. M beè nyimá kọọ̀ tṍó e gbò tã̀àgã̀í ni téní tà, lé nu é beè naaá. Jìhóvà é beè kyọ̀sĩ́ pá a gbò ọ́b, vaá nèi kpẽ́ dì deèsĩ́.”

17. Mósĩ́ deè ní eé láá zogè kọ nyíéi ẹ́ẹ ló ból dẽesĩ́ e Jìhóvà néi ẽ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

¹⁷ Nú eo é láá naa. Tú tṍó bùgmà togó boo gbò nú e Jìhóvà beè zìgà kilma ló dì deèsĩ́. Dòòmà dẽe ló tṍó eo di mm̀ Boǹ Méné Bàrì, nè gbò tã́áná dee bá eo é beè ié. Ge naa vó é náa kọ ó nyimá kọọ̀ “bẹẹ tã̀àgã̀ náa é di lee, vaá náa bọọ́ kẽ́é.” (2 Kọ́r. 4:17) Gbá ló vó, pììgà bé eo kpóó sim tùlà naa gè kọ́ kpẹ̀a nè dõona gbò. Dòòmà dẽe ló bé e dùm gé tavala ló gbò e bà náa ólò fã̀ Jìhóvà naa. Bà gé kpeesĩ́ ló gã́bug tã̀àgã̀, sõò bà náa nyímá gbò lé nu e Jìhóvà ni zigà kilma ló dì deèsĩ́. Kọbèè à gá náa nóo lóò gã́bug bel nè va, òé láá kọ́ nú ea kil ló Boǹ Méné Bàrì, nè gbò lé nu e Jìhóvà ni zigà nè va.

18. Éé ní ea náa vaá èé láá dẹlẹ nyíé boo gbò nú e Jìhóvà beè zìgà ẹ?

¹⁸ Tṍó e Jóòb ni ĩimà gbò tã̀àgã̀ ea beè di bá lọ̀l, a beè kọ́ nè Jìhóvà kọọ̀: “Kátogóí ndaa nyímá kọọ̀ òó láá naa kọ̀láá kà nu, vaá náa íé tọ́ọ̀ nú ea dì ní bùlà ge naa e bè nóo é láá naa.” (Jóòb 42:2) Jóòb beè nó kọọ̀ tọ́ọ̀ nu náa é láá òòmà Jìhóvà lọl ló gè naa gbò nú ea beè zìgà. Ge nyimá kọ Jìhóvà é kilsĩ́ gè mm̀-mè gbò nú ea beè zìgà vaá lọ̀l gbò tã̀àgã̀ e di báí é néi agẹló vaá naa kọ é láá ĩ̀ìmà. Dì belí nu dòòmà bá, dòòmà dẽe ló kọ à íe ene kà ńnváá e lóóe ni ọọ boo béè agẹbá zọ̀ló ea ni mon tã̀àgã̀ bá mm̀ gã́bug gbáá vaá gbò dóm biè náa láà bò. Sõò à gbóó mòn ene kà neǹ dóm biè e a dẹlẹ nyíé boo, ea nyímá ló kom ea gé zọ́ẹ vaá a kọ́ bé ea é bóe naa. Lóóe é dĩinà, náa kal ló béè kọ àé tú sìgà tṍó besĩ́ kpá lóe kálá valí. Àé íe ĩ̀ìmà boo béè kọ à íe ból dẽesĩ́ kọ kpá lóe é válìè. Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, èé láá kilsĩ́ gè ié ból dẽesĩ́ boo béè kọ è agàlà boo kọọ̀ gbò zìgànù Bàrì ea kil ló Páradaìs é ḿḿ-má.

19. Éé ní ea dú bíi kọ é naa kọbé è láá ié ĩ̀ìmà ẽ?

¹⁹ Belí bé e ni nó naa, Jìhóvà ólò nvèè bá nèi kọ é láá ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá tení dú ló tã̀àgã̀ ló Bàrì, Kpá Káí, pá vígà, nè bẹẹ ból dẽesĩ́. Be è piigà bé e bẹẹ kpóó sim tùlà naa gè tú gbò nuí siimá tóm, Jìhóvà é nveè bá nèi kọ̀láá bé e gé téní bá tàvàlà dìtõ̀ò naa kátogóí. Èé láá kilsĩ́ gè ĩ̀ìmà dọ̀ọ̀mà tṍó e bàlà boò Sétàní nè dénè tã̀àgã̀ e gé moní náa é di nà.​—Fíl. 4:13.